Vita Academica 4(64) - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II

Vita Academica 4(64) - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II Vita Academica 4(64) - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II

02.10.2014 Views

VitaAcademica nr 4(64)/2011 konferencje Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji Philosophy of Religion in the 21st Century tekst i zdjęcia: Maciej Bogdalczyk Czy dzisiaj, w epoce niepowstrzymanego i postępującego sekularyzmu, możliwa jest żywa i inspirująca refleksja nad religią? Czy istnienie Boga jest logiczną koniecznością? Jak powinny kształtować się warunki obrazu Boga w umyśle człowieka? Na czym polega fenomen fundamentalnej wiary? Czy odrzucenie teologii naturalnej przez Hume’a i Kanta nie było zbyt pochopne? Jak powinna kształtować się współczesna teologia naturalna? Na te i inne pytania próbowali odpowiedzieć uczestnicy współorganizowanej przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Międzynarodowej Konferencji Philosophy of Religion in the 21st Century, która odbyła się w dniach 27–29 czerwca br. w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym oo. Dominikanów w Krakowie. Choć większość uczestników konferencji jest praktykami analitycznej filozofii religii, zostali oni poproszeni o rozważenie metafilozoficznego zagadnienia, czy wymiana myśli między przedstawicielami różnych tradycji we współczesnej filozofii religii może pozytywnie ją kształtować w XXI w. i czy z tego względu powinna być popierana. Konferencja została zorganizowana pod auspicjami European Journal for Philosophy of Religion we współpracy z Central European Society for Philosophy of Religion, Society of Christian Philosophers, Polskiego Towarzystwa Filozofii Religii, Wydziału Filozoficznego UPJPII oraz Instytutu Filozofii UJ. W czasie sympozjum wystąpiło 58 prelegentów z całego świata. Oprócz licznie reprezentowanych krajów europejskich, w konferencji uczestniczyli także reprezentanci ośrodków naukowych ze Stanów Zjednoczonych (Saint Louis University, Drake University, University of Oklahoma, Baylor Unversity, Cornell University, Georgetown University, University of Wisconsin), Izraela (Ben Gurion University of the Negev, University of Haifa, Tel Aviv University), Australii (University of New England, University of Melbourne, University of New prof. Tadeusz Gadacz, prof. Karol Tarnowski prof. Richard Swinburne ks. prof. Stanisław Wszołek South Wales), Kanady (York University, Toronto), Iranu (University of Zanjan) oraz Turcji (Middle East Technical University, Ankara). UPJPII reprezentowali prof. Karol Tarnowski, ks. prof. Stanisław Wszołek oraz dr Jakub Gomułka. Z uwagi na dużą liczbę uczestników oraz różnorodność tematyki z wielu dziedzin filozofii religii konferencja została podzielona na trzy równoległe części. Każdego dnia sesję poranną rozpoczynały dwa wspólne dla wszystkich odczyty. Następnie sesje przedpołudniowa i popołudniowa dzieliły się na trzy bloki tematyczne. Konferencję zaszczycił swoją obecnością prof. Richard Swinburne − ceniony i znany filozof religii oraz filozof nauki, zajmujący się teologią naturalną, poprzez którą próbuje uzasadnić możliwość oraz prawdopodobieństwo istnienia Boga. Wielkim osiągnięciem jego dorobku jest interpretacja teizmu jako teorii, która ma wyjaśniać fakty w opozycji do teologii zajmującej się prawdami objawionymi. Jego twórczość naukowa jest próbą uzgodnienia teorii ewolucji z teizmem. Konferencja ta stała się płaszczyzną wymiany ciekawych spostrzeżeń nad fenomenem, jakim jest religia. Zarówno duża liczba uczestników, jak i różnorodność podejmowanej tematyki uczyniły konferencję znaczącym wydarzeniem w świecie filozofii. Interesujące zagadnienia podejmowane przez uczestników sesji, wywołujące entuzjastyczne dyskusje między licznymi słuchaczami a prelegentami, udowodniły, iż obszar filozofii religii jest wciąż żywą dziedziną wie- dr Yujin Nagasawa dzy. Zarysowane na konferencji próby racjonalnego uchwycenia fenomenu religii pokazały, że dotychczasowa refleksja nad tym zjawiskiem nie jest wyczerpana i wciąż stanowi zagadnienie domagające się głębszych badań i poszukiwań. 7

konferencje VitaAcademica nr 4(64)/2011 Konferencja w Mannheim Duchowość w religiach i kulturach ks. Dominik Oliwa W dniach od 1 do 5 czerwca br. ks. prof. dr hab. Krzysztof Kościelniak jako jedyny przedstawiciel z Polski brał udział w prestiżowej konferencji naukowej w Mannheim Spiritualität in Religion und Kultur zorganizowanej przez Institut für Islamische Studien und Interkulturelle Zusammenarbeit oraz prof. Georgesa Khourego z Ruprecht Karls-Universität Heidelberg. Sympozjum zgromadziło liczne grono profesorów: 13 z Niemiec, 10 z Turcji, 8 z Libanu, 3 z Francji, 2 z Iraku, a także po jednym z Polski, Austrii, Hiszpanii i Malty. Ks. prof. Krzysztof Kościelniak wygłosił referat pt. Apokryphe Elemente in der koranischen Demonologie - Neue Feststellungen. Ksiądz prof. Kościelniak już podczas badań przeprowadzanych na potrzeby swojej pracy doktorskiej odkrył nowy apokryf – Ewangelię Bartłomieja − który stanowił pomost w transpozycji elementów demonologii biblijnej do Koranu. Teraz ks. prof. Kościelniak powrócił do tego zagadnienia. W swoim referacie nie tylko zinterpretował głębiej własne odkrycia sprzed lat, ale odnalazł jeszcze inne, nowe źródła apokryficzne do badań demonologii koranicznej. Autora intrygowało pytanie o pochodzenie koranicznej tradycji, głoszącej, iż król Salomon używał dżinnów do budowy świątyni. Ks. prof. Kościelniak zidentyfikował apokryf pt. Testament Salomona, który stanowił podstawę tej idei koranicznej. Wyjaśnił też, w jakim sensie tradycja ta została przyjęta na gruncie islamu. W Koranie przejawia się to w uzgodnieniu myśli apokryficznej z islamską wizją proroków, innym rozumieniu świątyni, a przede wszystkim w odmiennej do czasów przedmuzułmańskich wizji dżinnów w islamie. Referat spotkał się z wielkim zainteresowaniem i wywołał gorącą wymianę zdań. W dyskusji ks. prof. Kościelniaka żywo poparli naukowcy zachodni, natomiast muzułmańscy uczeni podzielili się na dwie grupy: tych, którzy podzielają krytyczne badania nad tekstem (Redaktiongeschichte i Formgeschichte) oraz uznających wyłącznie tradycyjne metody egzegezy koranicznej. Pierwsi zgadzali się z referentem, natomiast ci drudzy uznali, iż konferencja w Mannheim przedstawione badania są dla nich trudne do przyjęcia, ponieważ jako muzułmanie wierzą, że Koran był podyktowany przez anioła Mahometowi bez jakichkolwiek pośredników czy innych ludzkich „naleciałości”. Z naukowego punktu widzenia nie podważyli jednak obiektywności badań ks. prof. Kościelniaka. Większość uczonych postulowała, by w tej sytuacji oddzielić wiarę muzułmanów od rzetelnych badań naukowych. W czasie sympozjum niejednokrotnie dochodziło do sporów i żywej wymiany zdań, jak to miało miejsce np. po wystąpieniu prof. Edgarda Webera z Uniwersytetu w Strasburgu na temat masonerii w Libanie i Egipcie. W sumie podczas konferencji dokonano wielu ustaleń i korekt naukowych. Bardzo cenna jest wymiana opinii i uświadomienie sobie, że do zgłębianych fenomenów można zastosować różne metody badawcze. Obrady odbywały się po niemiecku, angielsku, francusku, arabsku i turecku, bowiem wielu zaproszonych profesorów zna cztery spośród wymienionych języków. Sympozjum zaowocowało też wymiernymi ustaleniami. Z UPJPII współpracę zadeklarowały uniwersytety w Turcji, Kurdystanie, Libanie oraz organizator sympozjum − Institut für Islamische Studien und Interkulturelle Zusammenarbeit. 8 ks. prof. Krzysztof Kościelniak w czasie konferencji w Mannheim

konferencje<br />

<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />

Konferencja w Mannheim<br />

Duchowość w religiach i kulturach<br />

ks. Dominik Oliwa<br />

W dniach od 1 do 5 czerwca br. ks. prof. dr hab. Krzysztof<br />

Kościelniak jako jedyny przedstawiciel z Polski brał<br />

udział w prestiżowej konferencji naukowej w Mannheim<br />

Spiritualität in Religion und Kultur zorganizowanej<br />

przez Institut für Islamische Studien und Interkulturelle<br />

Zusammenarbeit oraz prof. Georgesa Khourego<br />

z Ruprecht Karls-Universität Heidelberg. Sympozjum<br />

zgromadziło liczne grono profesorów:<br />

13 z Niemiec, 10 z Turcji, 8 z Libanu, 3 z Francji,<br />

2 z Iraku, a także po jednym z Polski, Austrii,<br />

Hiszpanii i Malty. Ks. prof. Krzysztof<br />

Kościelniak wygłosił referat pt. Apokryphe Elemente<br />

in der koranischen Demonologie - Neue<br />

Feststellungen.<br />

Ksiądz prof. Kościelniak już podczas badań<br />

przeprowadzanych na potrzeby swojej pracy<br />

doktorskiej odkrył nowy apokryf – Ewangelię<br />

Bartłomieja − który stanowił pomost w transpozycji<br />

elementów demonologii biblijnej do<br />

Koranu. Teraz ks. prof. Kościelniak powrócił do<br />

tego zagadnienia. W swoim referacie nie tylko<br />

zinterpretował głębiej własne odkrycia sprzed<br />

lat, ale odnalazł jeszcze inne, nowe źródła apokryficzne<br />

do badań demonologii koranicznej. Autora intrygowało<br />

pytanie o pochodzenie koranicznej tradycji,<br />

głoszącej, iż król Salomon używał dżinnów do budowy<br />

świątyni. Ks. prof. Kościelniak zidentyfikował apokryf<br />

pt. Testament Salomona, który stanowił podstawę<br />

tej idei koranicznej. Wyjaśnił też, w jakim sensie tradycja<br />

ta została przyjęta na gruncie islamu. W Koranie<br />

przejawia się to w uzgodnieniu myśli apokryficznej<br />

z islamską wizją proroków, innym rozumieniu świątyni,<br />

a przede wszystkim w odmiennej do czasów przedmuzułmańskich<br />

wizji dżinnów w islamie. Referat spotkał<br />

się z wielkim zainteresowaniem i wywołał gorącą<br />

wymianę zdań. W dyskusji ks. prof. Kościelniaka żywo<br />

poparli naukowcy zachodni, natomiast muzułmańscy<br />

uczeni podzielili się na dwie grupy: tych, którzy podzielają<br />

krytyczne badania nad tekstem (Redaktiongeschichte<br />

i Formgeschichte) oraz uznających wyłącznie<br />

tradycyjne metody egzegezy koranicznej. Pierwsi zgadzali<br />

się z referentem, natomiast ci drudzy uznali, iż<br />

konferencja w Mannheim<br />

przedstawione badania są dla nich trudne do przyjęcia,<br />

ponieważ jako muzułmanie wierzą, że Koran był<br />

podyktowany przez anioła Mahometowi bez jakichkolwiek<br />

pośredników czy innych ludzkich „naleciałości”.<br />

Z naukowego punktu widzenia nie podważyli jednak<br />

obiektywności badań ks. prof. Kościelniaka. Większość<br />

uczonych postulowała, by w tej sytuacji oddzielić wiarę<br />

muzułmanów od rzetelnych badań naukowych.<br />

W czasie sympozjum niejednokrotnie dochodziło<br />

do sporów i żywej wymiany zdań, jak to miało miejsce<br />

np. po wystąpieniu prof. Edgarda Webera z <strong>Uniwersytet</strong>u<br />

w Strasburgu na temat masonerii w Libanie<br />

i Egipcie. W sumie podczas konferencji dokonano wielu<br />

ustaleń i korekt naukowych. Bardzo cenna jest wymiana<br />

opinii i uświadomienie sobie, że do zgłębianych<br />

fenomenów można zastosować różne<br />

metody badawcze. Obrady odbywały się po niemiecku,<br />

angielsku, francusku, arabsku i turecku,<br />

bowiem wielu zaproszonych profesorów zna<br />

cztery spośród wymienionych języków.<br />

Sympozjum zaowocowało też wymiernymi<br />

ustaleniami. Z UPJP<strong>II</strong> współpracę zadeklarowały<br />

uniwersytety w Turcji, Kurdystanie, Libanie<br />

oraz organizator sympozjum − Institut für<br />

Islamische Studien und Interkulturelle Zusammenarbeit.<br />

8<br />

ks. prof. Krzysztof Kościelniak w czasie konferencji w Mannheim

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!