Vita Academica 4(64) - Uniwersytet Papieski Jana PawÅa II
Vita Academica 4(64) - Uniwersytet Papieski Jana PawÅa II
Vita Academica 4(64) - Uniwersytet Papieski Jana PawÅa II
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
nr 4 (<strong>64</strong>) / 2011<br />
wrzesień–październik<br />
W dniu 11 maja 2011 r. byłemu<br />
Rektorowi UPJP<strong>II</strong> Biskupowi<br />
Profesorowi Tadeuszowi Pieronkowi<br />
został nadany tytuł doktora<br />
honoris causa przez <strong>Uniwersytet</strong><br />
Pedagogiczny im. Komisji<br />
Edukacji Narodowej w Krakowie<br />
(zdj. ks. Wojciech Stokłosa).<br />
ISSN 1842-2244<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong><br />
Biuletyn informacyjny <strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie<br />
Pielgrzymi z Małopolski na tle uroczystości beatyfikacji <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong><br />
Fundacja im. Św. Królowej Jadwigi dla <strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie oraz Marek Sowa – Marszałek<br />
Województwa Małopolskiego z okazji beatyfikacji <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> przygotowali wydarzenia mające na celu prezentację<br />
dzieła Wielkiego Papieża Małopolanina i udziału Małopolan w Jego beatyfikacji.<br />
Koncerty<br />
Psalmodii<br />
Na zdjęciach: otwarcie wystawy<br />
Małopolanie na szlaku<br />
świętości, połączone z pokazem<br />
filmów: „Małopolska<br />
w Rzymie” i „Pokolenie JP2<br />
wobec świętości”, które odbyło<br />
się 16 czerwca 2011 r.<br />
w Bibliotece UPJP<strong>II</strong> przy ul.<br />
Bobrzyńskiego 10 (zdj. Tomasz<br />
Biderman).<br />
Patmos w Kazachstanie<br />
Konferencja<br />
Etyczny wymiar polityki
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
• 16 czerwca 2011 r. w Bibliotece UPJP<strong>II</strong> miały miejsce<br />
pokazy filmów: Małopolska w Rzymie oraz Poz<br />
życia Uczelni<br />
Wydarzyło się<br />
• 29 maja 2011 r. w Zakopanem odbył się pierwszy<br />
z cyklu koncertów chóru UPJP<strong>II</strong> Psalmodia Twórczość<br />
Henryka Mikołaja Góreckiego w kontekście myśli<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong>. Koncert został zorganizowany przez<br />
UPJP<strong>II</strong> oraz Urząd Marszałkowski Województwa<br />
Małopolskiego w ramach programu Małopolska<br />
Janowi Pawłowi <strong>II</strong>. Prelekcję wygłosił rektor<br />
UPJP<strong>II</strong> ks. dr hab. Władysław Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong>.<br />
• 2 czerwca 2011 r. odbyło się Ogólnopolskie Sympozjum<br />
Naukowe pod patronatem Konferencji Episkopatu<br />
Polski Stosowność celibatu w relacji do kapłaństwa.<br />
• 2−4 czerwca 2011 r. odbyło się <strong>II</strong> Seminarium Sztuki<br />
i Kultury Duchowej Cystersów, zorganizowane<br />
przez Instytut Historii Sztuki i Kultury UPJP<strong>II</strong>,<br />
Opactwo Cystersów w Krakowie-Mogile oraz Koło<br />
Naukowe Studentów Instytutu Historii Sztuki i Kultury<br />
UPJP<strong>II</strong>.<br />
• 8 czerwca 2011 r. w Katedrze Wawelskiej zostały odprawione<br />
nieszpory ku czci Św. Królowej Jadwigi,<br />
patronki WT UPJP<strong>II</strong>, w których wzięli udział pracownicy<br />
UPJP<strong>II</strong>.<br />
• 3−5 czerwca 2011 r. Studia Logica, Centrum Kopernika<br />
Badań Naukowych i Wydział Filozoficzny<br />
UPJP<strong>II</strong> zorganizowały konferencję Church’s Thesis:<br />
Logic, Mind and Nature.<br />
• 5 czerwca 2011 r. w Wadowicach odbył się drugi z cyklu<br />
koncertów chóru UPJP<strong>II</strong> Psalmodia Twórczość<br />
Henryka Mikołaja Góreckiego w kontekście myśli <strong>Jana</strong><br />
Pawła <strong>II</strong>. Koncert został zorganizowany przez UPJP<strong>II</strong><br />
oraz Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego<br />
w ramach programu Małopolska Janowi Pawłowi<br />
<strong>II</strong>. Prelekcję wygłosił ks. dr Robert Nęcek.<br />
• 6 czerwca 2011 r. w budynku UPJP<strong>II</strong> przy ul. Kanoniczej<br />
9 została otwarta wystawa Wielki Zapomniany<br />
Arcybiskup Ormiański Józef Teodorowicz (18<strong>64</strong>–<br />
1938). Wybitny polski kapłan i mąż stanu. Wystawę<br />
zorganizował Dziekan WHiDK, ks. dr hab. Józef<br />
Wołczański, prof. UPJP<strong>II</strong> z okazji przeniesienia doczesnych<br />
szczątków Arcybiskupa na Cmentarz<br />
Obrońców Lwowa.<br />
• 8 czerwca 2011 r. odbył się Dzień Otwarty Biblioteki<br />
UPJP<strong>II</strong> przy ul. Bobrzyńskiego w ramach Małopolskiego<br />
Dnia Uczenia się przez Całe Życie organizowanego<br />
przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie.<br />
• 12 czerwca 2011 r. w kościele Świętych Apostołów<br />
Piotra i Pawła w Krakowie odbył się trzeci z cyklu<br />
koncertów chóru UPJP<strong>II</strong> Psalmodia Twórczość<br />
Henryka Mikołaja Góreckiego w kontekście myśli <strong>Jana</strong><br />
Pawła <strong>II</strong>. Prelekcję wygłosił ks. dr hab. Robert Tyrała.<br />
• 12 czerwca 2011 r. w Łagiewnikach odbył się spektakl<br />
Profil na podstawie poezji Karola Wojtyły, poprzedzony<br />
prelekcją ks. dr. Krzysztofa Birosa, zorganizowany<br />
przez Fundację im. Św. Królowej Jadwigi<br />
dla UPJP<strong>II</strong> oraz Marka Sowę – Marszałka<br />
Województwa Małopolskiego w celu uczczenia beatyfikacji<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong>.<br />
3
z życia Uczelni<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
kolenie JP2 wobec świętości (przygotowane przez studentów<br />
WNS UPJP<strong>II</strong> pod opieką dr. Krzysztofa Gurby)<br />
oraz otwarcie wystawy Małopolanie na szlaku<br />
świętości. Prelekcję wygłosił ks. dr Krzysztof Biros.<br />
Wydarzenie zorganizowali: Fundacja im. Św. Królowej<br />
Jadwigi dla UPJP<strong>II</strong> oraz Marek Sowa – Marszałek<br />
Województwa Małopolskiego w celu uczczenia<br />
beatyfikacji <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong>.<br />
• 18 czerwca 2011 r. Koło Naukowe Studentów Międzyuczelnianego<br />
Instytutu Muzyki Kościelnej Congaudeant<br />
zorganizowało koncert z serii Koncerty Katedralne<br />
– Muzyka w Katedrze Wawelskiej w XV<strong>II</strong> w.<br />
Występowali studenci MIMK.<br />
• 19 czerwca 2011 r. w kościele pw. św. Marii Magdaleny<br />
w Wysokiej k. Wadowic zaprezentowane zostały<br />
filmy: Małopolska w Rzymie oraz Pokolenie JP2 wobec<br />
świętości. Prelekcję wygłosił ks. dr Robert Nęcek.<br />
Wydarzenie zorganizowali: Fundacja im. Św. Królowej<br />
Jadwigi dla UPJP<strong>II</strong> oraz Marek Sowa – Marszałek<br />
Województwa Małopolskiego.<br />
• 23 czerwca 2011 r. odbyła się tradycyjna procesja<br />
Bożego Ciała z Wawelu na Rynek Główny. Procesji<br />
przewodniczył Kardynał Stanisław Dziwisz,<br />
uczestniczyły w niej także władze oraz reprezentanci<br />
wspólnoty akademickiej UPJP<strong>II</strong>.<br />
• 16 lipca 2011 r. nasz pracownik naukowy, ks. dr hab.<br />
Grzegorz Ryś został mianowany przez Ojca Świętego<br />
Benedykta XVI na biskupa pomocniczego Archidiecezji<br />
Krakowskiej.<br />
• 22–27 sierpnia 2011 odbyły się rekolekcje Dni Pustyni<br />
na Potrójnej w Beskidach, organizowane przez<br />
Duszpasterstwo Akademickie Patmos.<br />
• 3−4 września 2011 r. w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia<br />
w Łagiewnikach oraz w parafii pw. Św. Jakuba<br />
w Więcławicach Starych odbyła się IV Międzynarodowa<br />
Konferencja Naukowa Wpływ Świętego Roku<br />
Jubileuszowego na rozwój kultu i Drogi Św. Jakuba.<br />
• 9−10 września 2011 r. w Centrum Konferencyjnym<br />
Dwór w Tomaszowicach miała miejsce XI Międzynarodowa<br />
Konferencja z cyklu Rola Kościoła Katolickiego<br />
w procesie integracji europejskiej, w tym<br />
roku odbywającej się pod hasłem Etyczny wymiar<br />
polityki. Konferencja współorganizowana była przez<br />
UPJP<strong>II</strong>, Fundację Konrada Adanauera w Polsce oraz<br />
Fundację Roberta Schumana w Luksemburgu.<br />
• 24−28 czerwca 2011 r. odbyła się konferencja naukowa<br />
What is life? Theology, Science and Philosophy,<br />
współorganizowana przez UPJP<strong>II</strong>.<br />
• 27−29 czerwca 2011 r. odbyła się konferencja International<br />
Conference in Philosophy of Religion:<br />
Philosophy of Religion in the 21st Century,<br />
współorganizowana przez Katedrę Filozofii Boga<br />
UPJP<strong>II</strong>.<br />
• 7 lipca 2011 r. została otwarta druga część wystawy<br />
z cyklu Jan Paweł <strong>II</strong> w zbiorach Biblioteki UPJP<strong>II</strong>: Jan<br />
Paweł <strong>II</strong> przyjacielem dzieci i młodzieży.<br />
ks. dr hab. Władysław Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong>, Jacques Santers<br />
i Małgorzata Wojewoda (fot. M. Winiarska)<br />
• 12–17 września 2011 odbyły się rekolekcje<br />
Dni Pustyni na Potrójnej w Beskidach,<br />
organizowane przez Duszpasterstwo<br />
Akademickie Patmos.<br />
• 13 września 2011 r. zorganizowano<br />
w Bibliotece UPJP<strong>II</strong> konferencję uświetniającą<br />
XV<strong>II</strong> Walne Zgromadzenie Federacji<br />
Bibliotek Kościelnych Fides.<br />
4
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
konferencje<br />
Konferencja Etyczny wymiar polityki<br />
tekst: Monika Wiertek, zdjęcia: Monika Winiarska<br />
Nasza demokracja konkretna nie jest −<br />
jak niektórzy podejrzewają − jakąś „demokracją<br />
mieszczańską”. Jest to po prostu<br />
demokracja etyczna […]. Stąd właśnie<br />
z etyki bierze się zdumiewająca siła, z jaką<br />
perswaduje swe racje (J. Tischner, Etyka<br />
solidarności, Kraków 1992).<br />
W dniach 9–10 września 2011 r. w Dworze<br />
w Tomaszowicach odbyła się XI Międzynarodowa<br />
Konferencja z cyklu Rola<br />
kościoła katolickiego w procesie<br />
integracji europejskiej.<br />
W tym roku organizatorzy<br />
(<strong>Uniwersytet</strong> <strong>Papieski</strong> <strong>Jana</strong><br />
Pawła <strong>II</strong> w Krakowie,<br />
Fundacja Konrada Adenauera<br />
w Polsce, Fundacja Roberta<br />
Schumana w Luksemburgu<br />
oraz Frakcja Europejskiej<br />
Partii Ludowej w Parlamencie<br />
Europejskim) jej<br />
hasłem przewodnim uczynili<br />
Etyczny wymiar polityki. Przewodniczącym<br />
komitetu organizacyjnego<br />
był jak zawsze<br />
bp Tadeusz Pieronek<br />
wita uczestników konferencji<br />
kard. Stanisław Dziwisz i abp Celestino Migliore<br />
pomysłodawca konferencji,<br />
bp prof. Tadeusz Pieronek.<br />
Konferencje z tego cyklu<br />
zwoływane są co roku w połowie<br />
września w celu poddania<br />
publicznej debacie roli polityka<br />
chrześcijańskiego w jednoczącej się Europie. Ich wysoki<br />
poziom merytoryczny i prestiż sprawia, że przybywają<br />
na nią licznie wybitni politycy i działacze społeczni,<br />
znaczący ludzie Kościoła, przedstawiciele uczelni,<br />
a także duże grono słuchaczy, również z zagranicy.<br />
Nie inaczej było w tym roku. Konferencję otworzył<br />
bp Tadeusz Pieronek i kard. Stanisław Dziwisz, zachęcając<br />
jej uczestników do wspólnej dyskusji o tym,<br />
czego brakuje w obecnym porządku politycznym i jakim<br />
wartościom polityka ma służyć. Metropolita Krakowski<br />
w swoim wystąpieniu zaakcentował, iż Kościół<br />
jest świadomy konieczności wychowania człowieka<br />
do podjęcia odpowiedzialnej obecności we współczesnym<br />
życiu gospodarczym, politycznym i społecznym,<br />
zwłaszcza jeśli może się ona przyczynić do wniesienia<br />
w nie wartości chrześcijańskich. Następnie przemówienia<br />
wprowadzające w temat spotkania wygłosili Prezydent<br />
RP Bronisław Komorowski oraz Prezydent Republiki<br />
Federalnej Niemiec Christian<br />
Wulff. Obydwaj podkreślali, iż polityka<br />
musi być budowana na trwalszych fundamentach<br />
niż doraźne, taktyczne interesy,<br />
a także, że to na politykach spoczywa<br />
szczególna odpowiedzialność za<br />
podejmowane decyzje, za jakość i poziom<br />
dialogu oraz kształtowanie przestrzeni<br />
publicznej. Później przemawiali:<br />
dr Hans-Gert Poettering − przewodniczący<br />
Fundacji Konrada Adenauera<br />
i poseł do PE, abp dr Celestino<br />
Migliore − nuncjusz apostolski<br />
w Polsce, Christine<br />
Lieberknecht − premier Turyngii,<br />
Othmar Karas − wiceprzewodniczący<br />
Grupy EPL<br />
(Chrześcijańscy-Demokraci)<br />
w PE oraz członek zarządu<br />
Fundacji Roberta Schumana<br />
i dr Jacek Saryusz-Wolski,<br />
przewodniczący Klubu PO-<br />
-PSL w Grupie EPL w PE.<br />
Po zakreśleniu przez przemawiających<br />
pola dyskusji, rozpoczęła<br />
się pierwsza sesja: Jaka<br />
etyka w polityce?, do której<br />
wprowadzili: prof. Joaquin<br />
Navarro-Valls − były rzecznik<br />
prasowy Stolicy Apostolskiej<br />
oraz John Dalli − komisarz UE<br />
ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów.<br />
W panelu dyskusyjnym, moderowanym przez<br />
ks. Kazimierza Sowę – dyrektora religia.tv, brali udział:<br />
Christine Lieberknecht, poseł do PE Mario Mauro<br />
oraz László Szászfalvi − sekretarz stanu ds. Kościołów,<br />
mniejszości i kontaktów społecznych w Ministerstwie<br />
Sprawiedliwości i Administracji Publicznej Republiki<br />
Węgierskiej. Po lunchu nastąpiła druga sesja, zatytułowana<br />
Kościoły i Europa „polizbońska”. Referaty wprowadzające<br />
wygłosili Mons. dr Ettore Balestrero − podsekretarz<br />
w sekcji ds. relacji z państwami w Sekretariacie Stanu<br />
Stolicy Apostolskiej oraz Elmar Brok − poseł do PE z Estonii.<br />
Tym razem dyskutowali poseł do PE Tunne Kelam<br />
oraz ks. prof. Piotr Mazurkiewicz − sekretarz generalny<br />
COMECE. Ich rozmowę moderował Roland Freudenstein<br />
z brukselskiego Centre for European Studies.<br />
Po dniu pełnym debat uczestnicy konferencji opuścili<br />
Dwór w Tomaszowicach i pojechali do Tyńca,<br />
gdzie wzięli udział we Mszy św. w Opactwie Benedyk-<br />
5
konferencje<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
Prezydent RP Bronisław Komorowski oraz Prezydent Niemiec Christian Wulff<br />
ks. dr hab. Władysław Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong>,<br />
dr Jacek Saryusz-Wolski i Bogdan Klich<br />
tynów pod przewodnictwem bp. prof. Tadeusza Pieronka,<br />
w czasie której homilię wygłosił bp prof. Grzegorz<br />
Ryś. Liturgię ubogacał śpiewem nasz uniwersytecki<br />
chór Psalmodia. Następnie w Benedyktyńskim Instytucie<br />
Kultury odbyło się przyjęcie,<br />
na które zaprosił Marszałek Województwa<br />
Małopolskiego Marek<br />
Sowa.<br />
Kolejny dzień konferencji<br />
był równie interesujący. Rozpoczął<br />
się Mszą św. w kościele pw.<br />
św. Wojciecha i Matki Bożej Bolesnej<br />
w Modlnicy. Po niej rozpoczęła<br />
się ostatnia sesja na temat:<br />
Wartości chrześcijańskie<br />
polityków. Wprowadzenia w tę<br />
tematykę dokonali bp dr Piotr<br />
Jarecki – przedstawiciel KEP w COMECE oraz dr Jan<br />
Olbrycht – poseł do PE i członek zarządu Fundacji Roberta<br />
Schumana. W panelu dyskusyjnym uczestniczyli:<br />
poseł do PE, Grupa S&D, dr Wojciech Olejniczak, poseł<br />
do PE, Grupa EKR, Konrad Szymański oraz dr Stefan<br />
Vesper – sekretarz generalny Centralnego Komitetu<br />
Katolików Niemieckich. Ich debatę moderował dyrektor<br />
Instytutu Obywatelskiego Jarosław Makowski. Ta część<br />
sympozjum wywołała chyba najwięcej emocji i burzliwych<br />
dyskusji między prelegentami a słuchaczami.<br />
Na zakończenie przemówienia podsumowujące<br />
konferencję wygłosili: przewodniczący Fundacji Robera<br />
Schumana w Luksemburgu i były przewodniczący<br />
KE Jacques Santer oraz rektor UPJP<strong>II</strong> ks. dr hab. Władysław<br />
Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong>. Uczestnicy sympozjum<br />
mieli także możliwość zwiedzenia Muzeum Podziemia<br />
Rynku w Krakowie.<br />
W czasie konferencji poruszono wiele ważnych<br />
kwestii, m.in.: jak kształtują się związki między etyką<br />
i polityką, jakich podstawowych wartości polityka powinna<br />
bronić, jaka jest relacja między zasadami, którymi<br />
polityk-chrześcijanin powinien się kierować, a skutecznością<br />
działań, czy polityka może tworzyć wspólnoty,<br />
czy potrafi jedynie dzielić społeczeństwa, z czego<br />
wynika bierność społeczna i jak<br />
z nią walczyć oraz czy polityk-<br />
-chrześcijanin może w pewnych<br />
podbramkowych sytuacjach iść<br />
na kompromis, aby zapobiec<br />
większemu złu.<br />
Krakowska międzynarodowa<br />
konferencja o Kościele w jednoczącej<br />
się Europie kolejny raz zajęła<br />
się różnymi aspektami obecności<br />
chrześcijan w polityce,<br />
spróbowała pomóc w zrozumieniu<br />
nauki Kościoła katolickiego<br />
odnoszącej się do trudnych społecznych problemów,<br />
a tym wierzącym, którzy traktują swoją rolę w życiu<br />
publicznym na serio, uświadomiła, iż w czasie pełnienia<br />
funkcji publicznych mają obowiązek dawać świadectwo<br />
Ewangelii właśnie tym, co robią jako politycy.<br />
Sobotni panel dyskusyjny<br />
6
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
konferencje<br />
Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji<br />
Philosophy of Religion in the 21st Century<br />
tekst i zdjęcia: Maciej Bogdalczyk<br />
Czy dzisiaj, w epoce niepowstrzymanego i postępującego<br />
sekularyzmu, możliwa jest żywa i inspirująca<br />
refleksja nad religią? Czy istnienie Boga jest logiczną<br />
koniecznością? Jak powinny kształtować się warunki<br />
obrazu Boga w umyśle człowieka? Na czym polega fenomen<br />
fundamentalnej wiary? Czy odrzucenie teologii<br />
naturalnej przez Hume’a i Kanta nie było zbyt pochopne?<br />
Jak powinna kształtować się współczesna teologia<br />
naturalna? Na te i inne pytania próbowali odpowiedzieć<br />
uczestnicy współorganizowanej przez <strong>Uniwersytet</strong><br />
<strong>Papieski</strong> <strong>Jana</strong> Pawła<br />
<strong>II</strong> w Krakowie Międzynarodowej<br />
Konferencji Philosophy<br />
of Religion in the<br />
21st Century, która odbyła<br />
się w dniach 27–29 czerwca<br />
br. w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym<br />
oo. Dominikanów<br />
w Krakowie.<br />
Choć większość uczestników<br />
konferencji jest praktykami<br />
analitycznej filozofii<br />
religii, zostali oni poproszeni<br />
o rozważenie metafilozoficznego<br />
zagadnienia, czy wymiana myśli<br />
między przedstawicielami różnych tradycji<br />
we współczesnej filozofii religii może pozytywnie<br />
ją kształtować w XXI w. i czy z tego<br />
względu powinna być popierana.<br />
Konferencja została zorganizowana pod<br />
auspicjami European Journal for Philosophy<br />
of Religion we współpracy z Central<br />
European Society for Philosophy of Religion,<br />
Society of Christian Philosophers,<br />
Polskiego Towarzystwa Filozofii Religii,<br />
Wydziału Filozoficznego UPJP<strong>II</strong> oraz Instytutu<br />
Filozofii UJ. W czasie sympozjum<br />
wystąpiło 58 prelegentów z całego świata.<br />
Oprócz licznie reprezentowanych<br />
krajów europejskich,<br />
w konferencji uczestniczyli<br />
także reprezentanci<br />
ośrodków naukowych ze<br />
Stanów Zjednoczonych (Saint<br />
Louis University, Drake<br />
University, University of<br />
Oklahoma, Baylor Unversity,<br />
Cornell University, Georgetown<br />
University, University<br />
of Wisconsin), Izraela<br />
(Ben Gurion University<br />
of the Negev, University of<br />
Haifa, Tel Aviv University),<br />
Australii (University of New<br />
England, University of Melbourne,<br />
University of New<br />
prof. Tadeusz Gadacz, prof. Karol Tarnowski<br />
prof. Richard Swinburne<br />
ks. prof. Stanisław Wszołek<br />
South Wales), Kanady (York University, Toronto), Iranu<br />
(University of Zanjan) oraz Turcji (Middle East Technical<br />
University, Ankara). UPJP<strong>II</strong> reprezentowali prof.<br />
Karol Tarnowski, ks. prof. Stanisław Wszołek oraz dr Jakub<br />
Gomułka. Z uwagi na dużą liczbę uczestników oraz<br />
różnorodność tematyki z wielu dziedzin filozofii religii<br />
konferencja została podzielona na trzy równoległe<br />
części. Każdego dnia sesję poranną rozpoczynały dwa<br />
wspólne dla wszystkich odczyty. Następnie sesje przedpołudniowa<br />
i popołudniowa dzieliły się na trzy bloki tematyczne.<br />
Konferencję zaszczycił<br />
swoją obecnością prof. Richard<br />
Swinburne − ceniony<br />
i znany filozof religii oraz<br />
filozof nauki, zajmujący się<br />
teologią naturalną, poprzez<br />
którą próbuje uzasadnić<br />
możliwość oraz prawdopodobieństwo<br />
istnienia Boga.<br />
Wielkim osiągnięciem jego<br />
dorobku jest interpretacja<br />
teizmu jako teorii, która<br />
ma wyjaśniać fakty w opozycji<br />
do teologii zajmującej się prawdami<br />
objawionymi. Jego twórczość naukowa<br />
jest próbą uzgodnienia teorii ewolucji z teizmem.<br />
Konferencja ta stała się płaszczyzną wymiany<br />
ciekawych spostrzeżeń nad fenomenem,<br />
jakim jest religia. Zarówno duża liczba<br />
uczestników, jak i różnorodność podejmowanej<br />
tematyki uczyniły konferencję<br />
znaczącym wydarzeniem w świecie filozofii.<br />
Interesujące zagadnienia podejmowane<br />
przez uczestników sesji, wywołujące entuzjastyczne<br />
dyskusje między licznymi słuchaczami<br />
a prelegentami, udowodniły, iż<br />
obszar filozofii religii<br />
jest wciąż żywą<br />
dziedziną wie-<br />
dr Yujin Nagasawa<br />
dzy. Zarysowane<br />
na konferencji<br />
próby racjonalnego<br />
uchwycenia fenomenu<br />
religii pokazały,<br />
że dotychczasowa<br />
refleksja<br />
nad tym zjawiskiem<br />
nie jest wyczerpana<br />
i wciąż<br />
stanowi zagadnienie<br />
domagające się<br />
głębszych badań<br />
i poszukiwań.<br />
7
konferencje<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
Konferencja w Mannheim<br />
Duchowość w religiach i kulturach<br />
ks. Dominik Oliwa<br />
W dniach od 1 do 5 czerwca br. ks. prof. dr hab. Krzysztof<br />
Kościelniak jako jedyny przedstawiciel z Polski brał<br />
udział w prestiżowej konferencji naukowej w Mannheim<br />
Spiritualität in Religion und Kultur zorganizowanej<br />
przez Institut für Islamische Studien und Interkulturelle<br />
Zusammenarbeit oraz prof. Georgesa Khourego<br />
z Ruprecht Karls-Universität Heidelberg. Sympozjum<br />
zgromadziło liczne grono profesorów:<br />
13 z Niemiec, 10 z Turcji, 8 z Libanu, 3 z Francji,<br />
2 z Iraku, a także po jednym z Polski, Austrii,<br />
Hiszpanii i Malty. Ks. prof. Krzysztof<br />
Kościelniak wygłosił referat pt. Apokryphe Elemente<br />
in der koranischen Demonologie - Neue<br />
Feststellungen.<br />
Ksiądz prof. Kościelniak już podczas badań<br />
przeprowadzanych na potrzeby swojej pracy<br />
doktorskiej odkrył nowy apokryf – Ewangelię<br />
Bartłomieja − który stanowił pomost w transpozycji<br />
elementów demonologii biblijnej do<br />
Koranu. Teraz ks. prof. Kościelniak powrócił do<br />
tego zagadnienia. W swoim referacie nie tylko<br />
zinterpretował głębiej własne odkrycia sprzed<br />
lat, ale odnalazł jeszcze inne, nowe źródła apokryficzne<br />
do badań demonologii koranicznej. Autora intrygowało<br />
pytanie o pochodzenie koranicznej tradycji,<br />
głoszącej, iż król Salomon używał dżinnów do budowy<br />
świątyni. Ks. prof. Kościelniak zidentyfikował apokryf<br />
pt. Testament Salomona, który stanowił podstawę<br />
tej idei koranicznej. Wyjaśnił też, w jakim sensie tradycja<br />
ta została przyjęta na gruncie islamu. W Koranie<br />
przejawia się to w uzgodnieniu myśli apokryficznej<br />
z islamską wizją proroków, innym rozumieniu świątyni,<br />
a przede wszystkim w odmiennej do czasów przedmuzułmańskich<br />
wizji dżinnów w islamie. Referat spotkał<br />
się z wielkim zainteresowaniem i wywołał gorącą<br />
wymianę zdań. W dyskusji ks. prof. Kościelniaka żywo<br />
poparli naukowcy zachodni, natomiast muzułmańscy<br />
uczeni podzielili się na dwie grupy: tych, którzy podzielają<br />
krytyczne badania nad tekstem (Redaktiongeschichte<br />
i Formgeschichte) oraz uznających wyłącznie<br />
tradycyjne metody egzegezy koranicznej. Pierwsi zgadzali<br />
się z referentem, natomiast ci drudzy uznali, iż<br />
konferencja w Mannheim<br />
przedstawione badania są dla nich trudne do przyjęcia,<br />
ponieważ jako muzułmanie wierzą, że Koran był<br />
podyktowany przez anioła Mahometowi bez jakichkolwiek<br />
pośredników czy innych ludzkich „naleciałości”.<br />
Z naukowego punktu widzenia nie podważyli jednak<br />
obiektywności badań ks. prof. Kościelniaka. Większość<br />
uczonych postulowała, by w tej sytuacji oddzielić wiarę<br />
muzułmanów od rzetelnych badań naukowych.<br />
W czasie sympozjum niejednokrotnie dochodziło<br />
do sporów i żywej wymiany zdań, jak to miało miejsce<br />
np. po wystąpieniu prof. Edgarda Webera z <strong>Uniwersytet</strong>u<br />
w Strasburgu na temat masonerii w Libanie<br />
i Egipcie. W sumie podczas konferencji dokonano wielu<br />
ustaleń i korekt naukowych. Bardzo cenna jest wymiana<br />
opinii i uświadomienie sobie, że do zgłębianych<br />
fenomenów można zastosować różne<br />
metody badawcze. Obrady odbywały się po niemiecku,<br />
angielsku, francusku, arabsku i turecku,<br />
bowiem wielu zaproszonych profesorów zna<br />
cztery spośród wymienionych języków.<br />
Sympozjum zaowocowało też wymiernymi<br />
ustaleniami. Z UPJP<strong>II</strong> współpracę zadeklarowały<br />
uniwersytety w Turcji, Kurdystanie, Libanie<br />
oraz organizator sympozjum − Institut für<br />
Islamische Studien und Interkulturelle Zusammenarbeit.<br />
8<br />
ks. prof. Krzysztof Kościelniak w czasie konferencji w Mannheim
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
konferencje<br />
V Międzynarodowa Konferencja Etyki Mediów<br />
Odpowiedzialność w mediach, odpowiedzialność mediów<br />
tekst i zdjęcia: Piotr Guzdek<br />
W dniach 19–20 maja br. Instytut<br />
Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej<br />
UPJP<strong>II</strong> wraz z sekcją Aksjologii Komunikowania<br />
Polskiego Towarzystwa<br />
Komunikacji Społecznej (PTKS) zorganizował<br />
w Uniwersytecie <strong>Papieski</strong>m<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie V Międzynarodową<br />
Konferencję Etyki Mediów.<br />
Tegorocznym przedmiotem refleksji organizatorzy<br />
uczynili zagadnienie Odpowiedzialność<br />
w mediach, odpowiedzialność<br />
mediów. W konferencji wzięli<br />
udział prelegenci z Polski, Słowacji<br />
i Niemiec. Patronat naukowy sprawowały<br />
Polskie Towarzystwo Komunikacji<br />
Społecznej oraz European Communication<br />
Research and Education Association.<br />
W skład komitetu honorowego weszli:<br />
rektor UPJP<strong>II</strong> ks. dr hab. Władysław<br />
Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong>, prezes Zarządu<br />
Polskiego Towarzystwa Komunikacji<br />
Społecznej prof. dr hab. Bogusława Dobek-Ostrowska,<br />
członek zarządu prof.<br />
dr hab. Iwona Hofman, dziekan Wydziału<br />
Nauk Społecznych UPJP<strong>II</strong> ks.<br />
prof. dr hab. Janusz Mastalski, prodziekan<br />
tego wydziału ks. dr hab. Andrzej<br />
Baczyński, prof. UPJP<strong>II</strong>, Marszałek<br />
Województwa Małopolskiego Marek<br />
Sowa, Prezydent Miasta Krakowa prof.<br />
dr hab. Jacek Majchrowski oraz radny<br />
Sejmiku Województwa Małopolskiego<br />
Leszek Zegzda.<br />
Przybyłych gości przywitał ks. dr<br />
hab. Michał Drożdż,<br />
prof. UPJP<strong>II</strong> − przewodniczący<br />
konferencji.<br />
Z ramienia PTKS<br />
głos zabrała prof. dr<br />
hab. Katarzyna Pokorna-Ignatowicz.<br />
Słowa<br />
powitania skierował do<br />
zgromadzonych dziekan<br />
Wydziału Nauk<br />
Społecznych UPJP<strong>II</strong> ks.<br />
prof. dr hab. Janusz Mastalski<br />
oraz prorektor<br />
UPJP<strong>II</strong> ks. prof. dr hab.<br />
ks. prof. dr hab. Janusz Mastalski, dziekan WNS<br />
oraz ks. dr hab. Michał Drożdż, prof. UPJP<strong>II</strong><br />
ks. prof. dr hab. Wojciech Misztal<br />
i ks. dr hab. Michał Drożdż, prof. UPJP<strong>II</strong><br />
Wojciech Misztal. Organizatorzy zaplanowali<br />
dwie sesje plenarne, sześć sekcji<br />
tematycznych oraz panel dyskusyjny<br />
z udziałem akademickich teoretyków<br />
mediów i dziennikarzy: ks. dr. hab. Andrzeja<br />
Baczyńskiego, prof. UPJP<strong>II</strong>, o. <strong>Jana</strong><br />
Szewka, dr Elżbiety Czarny-Drożdżejko,<br />
red. Magdaleny Dobrzyniak z Radia<br />
Bonus, red. Marka Mikosa z TVP oraz<br />
red. Szymona Wróbla z Dziennika Polskiego.<br />
Do tegorocznej debaty autorskiej<br />
z dziennikarzem zaproszono red. Leszka<br />
Kabłaka z TVN24, który relacjonował<br />
operację ratunkową górników z kopalni<br />
San Jose w Chile.<br />
W wygłoszonych referatach poruszono<br />
wiele interesujących zagadnień:<br />
m.in. wskazano różnice w zakresach<br />
odpowiedzialności moralnej dziennikarzy<br />
ze względu na publiczne, społeczne<br />
i komercyjne formy organizacyjne<br />
mediów, omówiono ich odpowiedzialność<br />
karną za ujawnienie<br />
informacji niejawnej i rozważono odpowiedzialność<br />
nadawców radiowych<br />
i telewizyjnych za emitowane treści na<br />
gruncie polskiej ustawy medialnej oraz<br />
jej egzekwowanie przez KRRiT. Zastanawiano<br />
się także nad dylematami<br />
programowymi współczesnej telewizji<br />
w kontekście wyemitowania przez<br />
BBC 12 maja br. ostatniego odcinka<br />
cyklu Inside the Human Body, przedstawiającego<br />
agonię chorego na nowotwór<br />
84-letniego mężczyzny. Ponadto<br />
wyszczególniono zagrożenia dla odpowiedzialności<br />
wynikające<br />
z wirtualizacji<br />
i medialnej transformacji<br />
bytu ludzkiego,<br />
a także omówiono sposób<br />
przedstawiania treści<br />
religijnych w telewizyjnych<br />
serwisach<br />
informacyjnych TVP1<br />
w czasie żałoby narodowej<br />
po śmierci <strong>Jana</strong><br />
Pawła <strong>II</strong> i katastrofie<br />
smoleńskiej.<br />
dokończenie na stronie 11<br />
9
konferencje<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa<br />
Wpływ Świętego Roku Jakubowego<br />
na rozwój kultu i Drogi św. Jakuba<br />
tekst: Piotr Guzdek<br />
3 września br. w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego<br />
w Krakowie-Łagiewnikach odbyła się IV Międzynarodowa<br />
Konferencja Naukowa Wpływ Świętego Roku Jakubowego<br />
na rozwój kultu i Drogi św. Jakuba.<br />
W skład komitetu naukowego weszli: prof. dr hab.<br />
Antoni Jackowski z Instytutu Geografii i Gospodarki<br />
Przestrzennej <strong>Uniwersytet</strong>u Jagiellońskiego, prorektor<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie ks.<br />
prof. dr hab. Maciej Ostrowski, prof. dr hab. Andrzej<br />
Wyrwa z <strong>Uniwersytet</strong>u Adama Mickiewicza w Poznaniu,<br />
dr hab. Maciej Mruk z Instytutu Historii UJ, dr Cezary<br />
Jastrzębski z Instytutu Geografii <strong>Uniwersytet</strong>u Humanistyczno-Przyrodniczego<br />
im. <strong>Jana</strong> Kochanowskiego<br />
w Kielcach, dr Franciszek Mróz z Instytutu Geografii<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u Pedagogicznego im. Komisji Edukacji<br />
Narodowej w Krakowie oraz dr Izabela Sołjan z Instytutu<br />
Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.<br />
Patronat honorowy nad konferencją sprawowali:<br />
Metropolita Krakowski kard. Stanisław Dziwisz, Metropolita<br />
Santiago de Compostela abp Julián Barrio<br />
Barrio, Przewodniczący Rady ds. Migracji, Turystyki<br />
i Pielgrzymek Episkopatu Polski bp Edward Janiak, rektor<br />
UPJP<strong>II</strong> ks. dr hab. Władysław Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong>,<br />
rektor <strong>Uniwersytet</strong>u Pedagogicznego im. Komisji Edukacji<br />
Narodowej prof. dr hab. Michał Śliwa, rektor Podhalańskiej<br />
Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej<br />
w Nowym Targu prof. dr hab. Stanisław Andrzej Hodorowicz.<br />
Obrady rozpoczęto od odczytania listów okolicznościowych<br />
przesłanych przez kard. Dziwisza i abp. Barrio<br />
Barrio, którzy z racji rozlicznych obowiązków nie<br />
mogli wziąć udziału w konferencji. Hiszpański hierarcha<br />
w swoim słowie zaznaczył, że rok święty jest darem<br />
Kościoła dla umocnienia wiary pielgrzymów. To<br />
czas łaski i przebaczenia, szczególna okazja do zanurzenia<br />
się w Słowie Bożym oraz przyjrzenia się życiowemu<br />
powołaniu, zwłaszcza przez tych, którzy odeszli z Kościoła.<br />
Natomiast zdaniem arcybiskupa, obchody Roku<br />
św. Jakuba rozbudzają najgłębsze uczucia religijne Europy.<br />
Być pielgrzymem to odkryć, że człowiek staje się<br />
współobywatelem miasta Bożego, a samo pielgrzymowanie<br />
jest wydarzeniem duchowym, które może doprowadzić<br />
do wiary w Chrystusa.<br />
W wygłoszonych referatach wskazano na zasługi<br />
papieży Kaliksta <strong>II</strong>, Sykstusa IV i Bonifacego V<strong>II</strong>I<br />
w szerzeniu kultu św. Jakuba. Zarysowano postać<br />
Apostoła, jaka wyłania się z opowieści apokryficznych<br />
i przedstawień ikonograficznych, przedstawiono<br />
rodowód Świętego i jego koligację z Maryją. Przytoczono<br />
hiszpańską legendę o sprowadzeniu ciała Jakuba<br />
Starszego do Hiszpanii. Zaprezentowano profil<br />
pielgrzymów, zmierzających do Santiago de Compostela<br />
w Roku Jakubowym 2010, którzy w podjętym<br />
trudzie kierowali się różnymi motywacjami, zarówno<br />
religijnymi, kulturowymi, jak i turystycznymi.<br />
Wskazano najstarsze ślady kultu Świętego na Pomorzu<br />
Gdańskim i Ziemi Chełmińskiej, a także omówiono<br />
koncepcję sieci lokalnej Małopolskiej Drogi Świętego<br />
Jakuba oraz próby wytyczenia podobnego szlaku<br />
na Mazowszu. Przez pryzmat rejestracji metrykalnej<br />
z XV<strong>II</strong>–XV<strong>II</strong>I w. ukazano historię parafii św. Jakuba<br />
w Więcławicach oraz podsumowano obchody jubileuszowe<br />
w parafii św. Jakuba<br />
w Brzesku.<br />
Uczestnicy IV Międzynarodowej<br />
Konferencji<br />
Naukowej wzięli<br />
udział w Ogólnopolskim<br />
Spotkaniu Pielgrzymów<br />
na Małopolskiej Drodze<br />
św. Jakuba, które zostało<br />
zorganizowane z okazji<br />
czwartej rocznicy przekazania<br />
relikwii Apostoła<br />
do kościoła w Więcławicach<br />
Starych.<br />
Pośrodku prorektor UPJP<strong>II</strong>, ks. prof. dr hab. Maciej Ostrowski (fot. Justyna Kastelik)<br />
10
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
konferencje<br />
Sprawozdanie z <strong>II</strong>I Ogólnopolskiego Konwersatorium<br />
Etycznego z cyklu Styczeń – Ślipko – Tischner: Inspiracje<br />
chrześcijańskie w etyce<br />
Maciej Bogdalczyk<br />
Dnia 22 marca 2011 r. miało miejsce<br />
<strong>II</strong>I Ogólnopolskie Konwersatorium<br />
Etyczne z cyklu Styczeń – Ślipko<br />
– Tischner. Tym razem, w przeciwieństwie<br />
do poprzednich spotkań,<br />
odbyło się ono nie w Warszawie, lecz<br />
w Krakowie. Organizatorem konwersatorium<br />
był Instytut Filozofii Wyższej<br />
Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej<br />
„Ignatianum” w Krakowie. To<br />
tam, w auli im. Grzegorza Piramowicza,<br />
zebrali się etycy z ważniejszych<br />
w Polsce ośrodków filozoficznych.<br />
W licznym gronie uczestników znaleźli<br />
się reprezentanci <strong>Uniwersytet</strong>u<br />
<strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie,<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u Kardynała Stefana<br />
Wyszyńskiego, Katolickiego <strong>Uniwersytet</strong>u<br />
Lubelskiego im. <strong>Jana</strong> Pawła<br />
<strong>II</strong>, <strong>Uniwersytet</strong>u Pedagogicznego<br />
w Krakowie, <strong>Uniwersytet</strong>u Śląskiego,<br />
Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej<br />
„Ignatianum” w Krakowie<br />
oraz Polskiej Akademii Nauk. Warto<br />
dodać, że swoją obecnością zaszczycił<br />
uczestników Tadeusz Ślipko SJ.<br />
UPJP<strong>II</strong> reprezentowali prof. dr hab.<br />
Aleksander Bobko oraz prof. dr hab.<br />
Karol Tarnowski i o. prof. dr hab. Jan<br />
Andrzej Kłoczowski OP.<br />
Celem konwersatorium było<br />
ukazanie chrześcijańskich źródeł<br />
etyki personalistycznej, a także zebranie<br />
i spopularyzowanie dorobku<br />
trzech wielkich polskich etyków<br />
XX wieku, którzy w swojej twórczości<br />
naukowej inspirowali się chrześcijaństwem:<br />
ks. Józefa Tischnera,<br />
ks. Tadeusza Stycznia SDS oraz ks.<br />
Tadeusza Ślipki SJ. Prelegenci także<br />
często nawiązywali do innych wybitnych<br />
myślicieli, jakimi byli Karol<br />
Wojtyła czy Roman Ingarden.<br />
Konferencja odbyła się w dwóch<br />
sesjach, porannej i popołudniowej,<br />
zakończonych burzliwymi debatami,<br />
w których stawiano pytania o rolę<br />
i znaczenie personalizmu etycznego<br />
dokończenie ze strony 9<br />
w dzisiejszym świecie. Wygłoszono<br />
10 referatów, w czasie których poruszono<br />
istotne dla etyki zagadnienia.<br />
W sesji pierwszej dominowało pytanie<br />
o możliwość stworzenia takiego<br />
ładu etyki personalistycznej, który<br />
zadowalająco rozstrzygałby konflikty<br />
moralne trapiące współczesnego<br />
człowieka. Innym zagadnieniem było<br />
pytanie o źródło etyki personalistycznej:<br />
czy jest ono tylko i wyłącznie pochodzenia<br />
Boskiego, jakby chciał tego<br />
personalizm realistyczny, czy może<br />
źródło leży w samym człowieku i jego<br />
pytaniu o siebie samego, jak zakłada<br />
personalizm transcendentalny.<br />
Sesję drugą poprowadził rektor<br />
UPJP<strong>II</strong> ks. prof. Władysław Zuziak.<br />
W tej części konwersatorium tematyka<br />
wystąpień obejmowała bardziej<br />
autorskie spojrzenia na personalizm<br />
niż same teoretyczne rozważania<br />
o etyce personalistycznej. Głów-<br />
Międzynarodowe Konferencje<br />
Etyki Mediów zainicjował<br />
w 2007 r. ks. dr hab. Michał<br />
Drożdż, prof. UPJP<strong>II</strong> − dyrektor<br />
Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji<br />
Społecznej UPJP<strong>II</strong><br />
oraz członek Zarządu Polskiego<br />
Towarzystwa Komunikacji<br />
Społecznej.<br />
Jako cel<br />
krakowskich spotkań,<br />
integrujących<br />
środowisko<br />
akademickie medioznawców<br />
oraz<br />
praktyków komunikowania<br />
z Polski<br />
i zagranicy,<br />
wyznaczył on systematyczne<br />
i pogłębione<br />
badania<br />
nym jej bohaterem był zmarły w zeszłym<br />
roku ks. Tadeusz Styczeń SDS,<br />
którego koncepcja doświadczenia<br />
moralnego i źródeł etyki personalistycznej<br />
spotkała się z dużym zainteresowaniem.<br />
Z ciekawym referatem<br />
wystąpił także o. prof. dr hab.<br />
Jan Andrzej Kłoczowski OP. Przedstawił<br />
on twórczość Simone Weil,<br />
dla której relacja między jednostką<br />
a wspólnotą jest zarówno szansą, jak<br />
i zagrożeniem. Z kolei prof. dr hab.<br />
Karol Tarnowski przedstawił autorską<br />
fenomenologiczną interpretację<br />
osoby ludzkiej.<br />
Konwersatorium stworzyło dogodną<br />
płaszczyznę do wymiany przemyśleń<br />
i doświadczeń oraz zrodziło<br />
potrzebę podjęcia dalszych, pogłębionych<br />
badań w obrębie personalizmu<br />
etycznego. Owocem konwersatorium<br />
będzie publikacja, zawierająca<br />
wszystkie wygłoszone referaty.<br />
kondycji etycznej współczesnych mediów<br />
i komunikacji społecznej oraz<br />
konfrontację teorii medioznawczej<br />
z praktyką dziennikarską. Jak co roku,<br />
owocem konferencji będzie publikacja<br />
wydawana przez Wydawnictwo<br />
Biblos w serii Etyka mediów.<br />
ks. dr hab. Michał Drożdż, prof. UPJP<strong>II</strong><br />
11
nie tylko nauka<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
Wystawa<br />
Wielki Zapomniany Arcybiskup Ormiański Józef Teodorowicz<br />
tekst: Grzegorz Chajko, zdjęcia: Tomasz Biderman<br />
W dniu 6 czerwca 2011 r. o godz. 17.00 w Sali Obrad<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie,<br />
przy ul. Kanoniczej 9 odbyło się uroczyste<br />
otwarcie wystawy: Wielki Zapomniany<br />
Arcybiskup Ormiański Józef<br />
Teodorowicz (18<strong>64</strong>–1938). Wybitny<br />
polski kapłan i mąż stanu. Jej organizatorem<br />
i pomysłodawcą był dziekan<br />
Wydziału Historii i Dziedzictwa Kulturowego<br />
ks. dr hab. Józef Wołczański,<br />
prof. UPJP<strong>II</strong>. Sama zaś wystawa<br />
została przygotowana przez Fundację<br />
Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich<br />
we współpracy z Senatem RP.<br />
Otwarcie krakowskiego pokazu niemal<br />
zbiegło się czasowo z przeniesieniem<br />
szczątków arcybiskupa z dotychczasowego grobu<br />
na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie do swojego<br />
właściwego, przedwojennego miejsca, na Cmentarz Or-<br />
rektor UPJP<strong>II</strong> ks. dr hab. Władysław Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong><br />
i ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski<br />
ląt Lwowskich, które miało miejsce 7 czerwca. Wystawę,<br />
w obecności licznie zebranych gości, otworzył rektor<br />
uczelni ks. prof. Władysław Zuziak.<br />
Wśród zaproszonych osób znaleźli się<br />
m.in. ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski,<br />
prof. Krzysztof Stopka z UJ, przewodnicząca<br />
Związku Sybiraków w Krakowie<br />
oraz przedstawiciele rodzin lwowskich<br />
mieszkających w naszym mieście.<br />
Nie zabrakło również licznych<br />
pracowników naukowych i administracyjnych<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u oraz doktorantów<br />
i studentów. W przemówieniach<br />
zarówno ksiądz rektor, jak i kolejni<br />
mówcy: ks. Isakowicz-Zalewski<br />
oraz prof. Stopka<br />
wskazywali na<br />
nieocenione zasługi<br />
Ormian polskich,<br />
a zwłaszcza<br />
abp. Teodorowicza,<br />
w rozwój kultury<br />
polskiej oraz<br />
jego wkład w budowę<br />
i obronę polskiej<br />
racji stanu po<br />
odzyskaniu przez<br />
Polskę niepodległości<br />
w 1918 r.<br />
Dzień otwarty<br />
Biblioteki UPJP<strong>II</strong><br />
tekst: Władysław Szczęch,<br />
zdjęcie: Marta Wójtowicz-Kowalska<br />
W ramach obchodów Małopolskiego Dnia Uczenia się<br />
przez Całe Życie organizowanego przez Wojewódzki<br />
Urząd Pracy w Krakowie 8 czerwca br. zorganizowano<br />
Dzień Otwarty Biblioteki <strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong><br />
Pawła <strong>II</strong> w Krakowie przy ulicy Bobrzyńskiego 10.<br />
Bibliotekę odwiedziło ponad 30 osób, które w trakcie<br />
oprowadzania w grupach kilkuosobowych miały okazję<br />
obejrzeć wystawę okolicznościową Jan Paweł <strong>II</strong> w zbiorach<br />
Biblioteki UPJP<strong>II</strong> – zbiory audiowizualne, zapoznać<br />
się z prezentacją multimedialną w sali konferencyjnej,<br />
a także zaznajomić się z pracą i działaniem Biblioteki.<br />
Dla gości przygotowano m.in. foldery z ofertą dydaktyczną<br />
UPJP<strong>II</strong> oraz płyty DVD z filmem o Bibliotece<br />
UPJP<strong>II</strong>.<br />
12
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
nie tylko nauka<br />
Poemat na nowo odczytany<br />
Pierwsze tłumaczenie Tryptyku rzymskiego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong><br />
na język hindi<br />
tekst: ks. Dominik Oliwa, zdjęcia: Katarzyna Gorgoń<br />
Obok wielu naukowych inicjatyw podejmowanych przez Katedrę<br />
Historii Religii Bliskiego i Dalekiego Wschodu UPJP<strong>II</strong>,<br />
12 maja br. miało miejsce ważne wydarzenie o charakterze<br />
kulturalnym. Tego dnia odbył się wieczór poetycki indyjskiego<br />
poety, eseisty i krytyka literatury − Aśoka Wadźpeji. Spotkanie<br />
z tym współczesnym indyjskim twórcą miało przede<br />
wszystkim na celu zaprezentowanie pierwszego tłumaczenia<br />
Tryptyku rzymskiego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> na język hindi.<br />
Inicjatywę przetłumaczenia ostatniego poematu Papieża<br />
Aśok Wadźpeji podjął wraz z dr Renatą Czekalską (UJ)<br />
9 czerwca 2003 r., kierując do Ojca Świętego list z prośbą<br />
o pozwolenie na dokonanie tłumaczenia. Odpowiedź pozytywna<br />
nadeszła 12 listopada 2003 r. Warto zaznaczyć, że inicjatywa<br />
ta spotkała się z poparciem kard. Stanisława Dziwisza.<br />
Już po śmierci <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> wyraził on radość i pobłogosławił<br />
podjętą pracę translatorską, której owocem jest nowe<br />
wydanie Tryptyku rzymskiego w wersji bilingwalnej (język<br />
polski i hindi). Pozycja została opublikowana przez wydawnictwo<br />
UNUM w serii Orientalia Christiana Cracoviensia –<br />
Varia ukazującej się przy Katedrze Historii Religii Bliskiego<br />
i Dalekiego Wschodu UPJP<strong>II</strong>.<br />
Wieczór poetycki rozpoczął się od wystąpienia tłumacza,<br />
który podzielił się swoją refleksją nad poematem <strong>Jana</strong><br />
Pawła <strong>II</strong>. Poeta wyraził swój podziw i zdumienie, które towarzyszyło<br />
mu podczas lektury tekstów literackich Papieża:<br />
„Wiersze <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> są doskonałą lekturą dla czytelnika<br />
niebędącego chrześcijaninem, nie ma on bowiem trudności<br />
ze zrozumieniem zawartych w nich treści. Dzieje się tak<br />
dlatego, że sedno tej poezji stanowi głęboko humanistyczna<br />
pełnia człowieczeństwa. Jest to twórczość prawdziwie ludzka,<br />
a więc niezwykle silnie oddziałuje na każdego człowieka”.<br />
Po tej krótkiej refleksji głos zabrała dr Renata Czekalska,<br />
która przybliżyła słuchaczom<br />
„kulisy” powstawania tłumaczenia<br />
i wyraziła wdzięczność<br />
tym, którzy to dzieło od<br />
początków wspierali.<br />
Głównym punktem wieczoru<br />
było czytanie poematu<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w języku<br />
polskim i hindi. Uczestnicy<br />
spotkania mogli usłyszeć<br />
najbardziej znane fragmenty<br />
tego tekstu i na nowo odkryć<br />
jego bogactwo.<br />
Spotkanie z Tryptykiem<br />
rzymskim w języku hindi<br />
Aśok Wadźpeji przyjmuje gratulacje od ks. infułata <strong>Jana</strong> Bielańskiego<br />
zrobiło wrażenie na wielu słuchaczach, czego<br />
dowodem stały się podziękowania wyrażone<br />
przez dziekana Wydziału Historii i Dziedzictwa<br />
Kulturowego − ks. dr. hab. Józefa Wołczańskiego,<br />
prof. UPJP<strong>II</strong>, księdza infułata <strong>Jana</strong> Bielańskiego<br />
oraz ks. prof. dr. hab. Krzysztofa Kościelniaka.<br />
Warto podkreślić, że wieczór poetycki indyjskiego<br />
poety i tłumacza przyciągnął liczne<br />
grono miłośników papieskiego poematu, a także<br />
wielu znawców poezji indyjskiej, dla których<br />
Aśok Wadźpeji jest jednym z najwybitniejszym<br />
współczesnych twórców literatury. Spotkanie<br />
potwierdziło tezę, że poezja może przekraczać<br />
wszelkie ograniczenia kulturowe czy religijne,<br />
a twórczość <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> może być doskonałym<br />
łącznikiem dwóch, wydawać by się mogło,<br />
różnych światów.<br />
13
nie tylko nauka<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
Druga wystawa z cyklu Jan Paweł <strong>II</strong> w zbiorach<br />
Biblioteki UPJP<strong>II</strong>: Błogosławiony Jan Paweł <strong>II</strong><br />
przyjacielem dzieci i młodzieży<br />
tekst: Danuta Rebech, zdjęcia: Dorota Górska<br />
W roku beatyfikacji polskiego papieża <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> Biblioteka<br />
UPJP<strong>II</strong>, pragnąc uczcić zaliczenie w poczet błogosławionych<br />
Wielkiego Rodaka, organizuje wystawy<br />
z cyklu Jan Paweł <strong>II</strong> w zbiorach Biblioteki UPJP<strong>II</strong>. Druga<br />
wystawa została poświęcona relacjom <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong><br />
z dziećmi i młodzieżą. Okazją do podjęcia takiego tematu<br />
był Dzień Dziecka i Światowe Dni Młodzieży w Madrycie<br />
(15–21 V<strong>II</strong>I 2011 r.).<br />
Papież wielokrotnie – słowem i gestem – dawał świadectwo<br />
swej ogromnej miłości do dzieci.<br />
Któż nie pamięta wzruszających chwil,<br />
kiedy brał je na ręce i przytulał podawane<br />
mu gdzieś z tłumu na audiencjach,<br />
czy podczas pielgrzymkowych spotkań<br />
z wiernymi? „Jan Paweł <strong>II</strong>, jak chyba<br />
żaden z jego poprzedników na Stolicy<br />
Apostolskiej, [wychodził] naprzeciw<br />
dzieciom, [stawał] w ich obronie, [doceniał]<br />
ich znaczenie w ewangelizacji –<br />
a przede wszystkim je [kochał] – a one<br />
jego [kochały], radosne, zawsze bliskie” 1 .<br />
Równie ważna w życiu papieża była<br />
młodzież. Już niedługo po wyborze<br />
na Stolicę Piotrową, bo w dniu 22 października<br />
1978 r., po uroczystej Mszy<br />
św. inaugurującej jego pontyfikat, Jan<br />
Paweł <strong>II</strong> z okna swojej biblioteki zwrócił<br />
się do licznie zebranej na placu młodzieży.<br />
Powiedział do niej: „Jesteście przyszłością świata<br />
– […] jesteście przyszłością Kościoła. Wy jesteście moją<br />
nadzieją” 2 . Ojciec Święty przywiązywał szczególną uwagę<br />
do okresu młodości, jako ważnego etapu w życiu każdego<br />
człowieka. „[…] Prowadził [On] nieustanny dialog<br />
z młodym człowiekiem. Prowadził go w każdej szerokości<br />
geograficznej. Podczas oficjalnych i nieoficjalnych spotkań<br />
wykorzystywał różne techniki, aby poprzez nie dotrzeć<br />
do młodych, szukał kontaktu z młodzieżą gdziekolwiek<br />
był i jakąkolwiek posługę w tym czasie pełnił” 3 . To<br />
on zainicjował w 1985 r. Światowe Dni Młodzieży – spotkania<br />
skupiające młodych katolików z całego świata. Od<br />
tej pory co dwa lub trzy lata wyznaczone zostaje<br />
jedno miejsce na kuli ziemskiej, gdzie młodzi<br />
ze wszystkich kontynentów oczekują przyjazdu<br />
papieża, natomiast w pozostałych latach,<br />
w Niedzielę Palmową, organizowany jest Światowy<br />
Dzień Młodzieży w każdej diecezji, gdzie<br />
młodzież spotyka się ze swoimi biskupami. Do<br />
1 W. Kluj OMI, Jan Paweł <strong>II</strong> bardzo kocha dzieci,<br />
„Misyjne Drogi”, 2004, nr 4, s. 15.<br />
2 D. Alimenti, Wy jesteście moją nadzieją: słowa Papieża<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> do młodzieży całego świata, Łódź 1983, s. 16.<br />
3 J. Niewęgłowski SDB, Jan Paweł <strong>II</strong> i młodzież,<br />
„Seminare”, 2006, nr 23, s. 319.<br />
2005 r. miało miejsce dwadzieścia spotkań z Janem Pawłem<br />
<strong>II</strong> w ramach Światowych Dni Młodzieży, z czego dziewięć<br />
o wymiarze międzynarodowym. Zasadniczym celem<br />
tych spotkań było skupienie wiary i życia młodego człowieka<br />
wokół osoby Jezusa.<br />
Za miłość, jaką Jan Paweł <strong>II</strong> kierował się w kontaktach<br />
z młodymi ludźmi, odpłacili Mu oni w ostatnich<br />
dniach jego życia. W chwili jego śmierci na Placu św. Piotra<br />
w Watykanie były dziesiątki tysięcy młodzieży, która<br />
przyszła tam, aby pożegnać Ojca i Przyjaciela.<br />
Nie ulega wątpliwości, że dzieci<br />
i młodzież zajmowali w sercu <strong>Jana</strong> Pawła<br />
<strong>II</strong> ważne miejsce. Często spotykał się<br />
z nimi, prowadził rozmowy i pisał do<br />
nich listy. Dziś już nie ma z nami Ojca<br />
Świętego, ale jego słowa są nadal aktualne,<br />
a jego postępowanie godne naśladowania.<br />
Dzięki fotografiom wydanym<br />
w postaci albumów i zbiorom tekstów<br />
ze słowami kierowanymi do dzieci<br />
i młodzieży widać, jak bardzo ważni byli<br />
dla papieża. Publikacje te można zobaczyć<br />
na wystawie, a po jej zakończeniu<br />
zapraszamy do skorzystania z nich<br />
w Bibliotece lub ich wypożyczania.<br />
W przeciwieństwie do poprzedniej<br />
wystawy, na której zostały zaprezentowane<br />
tylko zbiory audiowizualne, tym razem wyeksponowano<br />
zbiory różnego rodzaju: książki, wydawnictwa albumowe,<br />
czasopisma, płyty CD i filmy. Całość została podzielona<br />
na dwie części – Jan Paweł <strong>II</strong> i dzieci oraz Jan<br />
Paweł <strong>II</strong> i młodzież. W każdej z nich zbiory biblioteczne<br />
ułożono w grupach tematycznych.<br />
Uzupełnieniem przedstawionych zbiorów bibliotecznych<br />
są kolorowe fotografie rysunków, listów i wierszy<br />
dzieci dla <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> oraz fragmenty tekstów z publikacji,<br />
które zostały na wystawie wyeksponowane. Ponadto<br />
zaprezentowano dziesięć plakatów w formacie A3 przedstawiających<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> z dziećmi i młodzieżą oraz ze<br />
słowami Ojca Świętego<br />
skierowanymi<br />
właśnie do nich.<br />
Wystawa została<br />
otwarta 7 lipca<br />
i będzie czynna<br />
do 14 października<br />
2011 r. w holu<br />
Biblioteki UPJP<strong>II</strong><br />
przy ul. Bobrzyńskiego<br />
10. Serdecznie<br />
zapraszamy do<br />
jej zwiedzania.<br />
14
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
nie tylko nauka<br />
Małopolska poznała Góreckiego<br />
tekst: Małgorzata Gądek, zdjęcia: Marek Pawełek<br />
„Cisza tej muzyki dociera do naszej najgłębszej istoty<br />
i działa mocniej niż slowa. Odkrywamy dźwięk wcześniej<br />
ukryty, taki, który zakorzeniony jest w człowieku,<br />
w jego sercu i sumieniu − ukryty głos Boga”.<br />
ks. dr hab. Robert Tyrała<br />
Chór Psalmodia już nieraz wzruszał słuchaczy pięknymi<br />
kreacjami muzycznymi. Kolejny raz dzięki swoim<br />
wykonaniom pozostawił poruszające wspomnienia<br />
pod koniec sezonu 2010/2011. W ramach projektu<br />
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego<br />
Małopolska Janowi Pawłowi <strong>II</strong>, który został objęty<br />
patronatem JE Kard. Stanisława<br />
Dziwisza, chórzyści z UPJP<strong>II</strong> zaśpiewali<br />
cykl koncertów zatytułowanych<br />
Twórczość Henryka Mikołaja<br />
Góreckiego w kontekście myśli<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong>. Występy odbywały<br />
się przez trzy kolejne niedziele<br />
w różnych miastach Małopolski.<br />
Pierwszy koncert odbył się<br />
w Zakopanem 29 maja, w kościele<br />
pw. Świętej Rodziny. Kolejny miał<br />
miejsce 5 czerwca w rodzinnym<br />
mieście Papieża, w Bazylice Mniejszej<br />
Ofiarowania Pańskiego w Wadowicach.<br />
Najbardziej emocjonujący był jednak występ w Krakowie,<br />
w kościele pw. św. Piotra i Pawła, który odbył<br />
się 12 czerwca. Ten niedzielny wieczór uświetniony został<br />
obecnością wielu znakomitych gości, przedstawicieli<br />
Kościoła krakowskiego oraz środowiska muzycznego.<br />
Chórzyści wystąpili w obecności m.in. Kard.<br />
Franciszka Macharskiego, Teresy Pacanek z Filharmonii<br />
Krakowskiej, Joanny Nazarowej − dyrektor Narodowej<br />
Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Jadwigi<br />
Góreckiej − żony kompozytora oraz wielu innych osób<br />
z zaprzyjaźnionych środowisk muzycznych.<br />
Repertuar wykonywany w trakcie koncertów został<br />
zamieszczony na płycie Totus Tuus, której premiera<br />
miała miejsce właśnie 12 czerwca. Płyta została nagrana<br />
przez Psalmodię jako zwieńczenie długoletniej pracy<br />
nad promowaniem muzyki Henryka Mikołaja Góreckiego<br />
w Polsce i zagranicą. Można na niej usłyszeć<br />
dziewięć utworów na chór mieszany a capella: Totus<br />
Tuus, Cykl Pieśni Maryjnych, Pod Twoją Obronę (światowa<br />
premiera fonograficzna), Pieśń Rodzin Katyńskich<br />
oraz Amen.<br />
W tym niezwykłym muzycznym przedsięwzięciu<br />
brało udział wiele osób, bez pomocy i zaangażowania<br />
których nie polałoby się tyle łez wzruszenia słuchaczy.<br />
Nad kreacją artystyczną czuwał dr Włodzimierz Siedlik<br />
− dyrygent chóru, zawsze oddany promowaniu twórczości<br />
Góreckiego i jego znakomity interpretator. Prelekcje<br />
podczas koncertów wygłosili: rektor UPJP<strong>II</strong> ks.<br />
dr hab. Władysław Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong>, rzecznik prasowy<br />
Archidiecezji Krakowskiej ks. dr Robert Nęcek<br />
i dyrektor Międzyuczelnianego Instytutu Muzyki Kościelnej<br />
ks. dr hab. Robert Tyrała. Wsparcia udzieliły<br />
również instytucje: <strong>Uniwersytet</strong> <strong>Papieski</strong> <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong><br />
w Krakowie, Centrum<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong><br />
Nie lękajcie się, Polska<br />
Federacja Pueri<br />
Cantores i Urząd<br />
Marszałkowski Województwa<br />
Małopolskiego.<br />
Dzięki zaangażowaniu<br />
i gościnie<br />
władz Zakopanego<br />
i Wadowic twórczość<br />
Góreckiego mogli<br />
poznać nie tylko krakowianie.<br />
15
nie tylko nauka<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
W poszukiwaniu pięknego śpiewu<br />
Psalmodia w Nocy Kościołów Cracovia Sacra<br />
Klaudia Janeczek<br />
Już po raz drugi chór Psalmodia <strong>Uniwersytet</strong>u<br />
<strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie<br />
uczestniczył w krakowskiej Nocy Kościołów<br />
(14−16 sierpnia br.), zorganizowanej<br />
przez Urząd Miasta Krakowa<br />
pod patronatem Prezydenta Miasta<br />
Krakowa Jacka Majchrowskiego oraz<br />
Metropolity Krakowskiego Kardynała<br />
Stanisława Dziwisza. Organizatorzy<br />
tegorocznych obchodów Nocy<br />
Cracovia Sacra głównym przedmiotem<br />
zainteresowania uczynili papieskie<br />
bazyliki mniejsze. Te wyjątkowe<br />
świątynie, pełne walorów architektonicznych<br />
i zabytkowych, pełnią<br />
również ważną rolę w życiu liturgicznym<br />
i duszpasterskim naszego miasta.<br />
Piękno tych kościołów można było<br />
podziwiać m.in. podczas okolicznościowych<br />
koncertów.<br />
Jednym z nich był występ chóru<br />
Psalmodia pod batutą pana Wło-<br />
dzimierza Siedlika, który odbył się<br />
w modernistycznych wnętrzach<br />
wspaniałej jezuickiej Bazyliki Najświętszego<br />
Serca Pana Jezusa. Najpierw<br />
publiczność miała okazję wysłuchać<br />
utworów Amen i Pod Twoją<br />
obronę Henryka Mikołaja Góreckiego.<br />
Obie kompozycje znajdują się na<br />
najnowszej płycie chóru zatytułowanej<br />
Totus Tuus – poświęconej Janowi<br />
Pawłowi <strong>II</strong> z okazji Jego beatyfikacji.<br />
Pieśni pełne religijnej zadumy<br />
i żarliwości dobrze komponowały<br />
się z otoczeniem bazyliki. W drugiej<br />
części koncertu chór zaprezentował<br />
Mszę łacińską Des-dur Stanisława<br />
Moniuszki w opracowaniu na głosy<br />
solowe, chór mieszany i organy. Jako<br />
soliści wystąpili: Anna Filimowska-Wolfinger,<br />
Elżbieta Król-Dryja,<br />
Piotr Szewczyk, Maciej Drużkowski,<br />
akompaniował Marek Pawełek.<br />
Wykonanie zaprezentowane w trakcie<br />
koncertu było wynikiem intensywnej<br />
pracy artystów podczas wielu<br />
prób, bowiem Msza Moniuszki<br />
zawiera bogactwo środków muzycznych.<br />
Było to dla chóru wyzwanie,<br />
które przyniosło wiele pozytywnych<br />
emocji. Rozbudowana dynamika,<br />
zróżnicowanie tekstu, uzasadnione<br />
kulminacje i wyciszenia oraz piękne,<br />
głębokie brzmienie spowodowały,<br />
że muzyka ta jest pełna szczerości<br />
w religijnym przekazie i w efekcie<br />
zachwyciła nie tylko wykonawców,<br />
ale i słuchaczy.<br />
Udział w wydarzeniu, jakim jest<br />
Cracovia Sacra, to niezwykła okazja,<br />
aby wzbogacić się religijnie oraz<br />
chłonąć atmosferę sakralnego Krakowa,<br />
który nie bez przyczyny nazywany<br />
jest kulturalną i duchową stolicą<br />
kraju.<br />
Księga pamiątkowa poświęcona<br />
ks. dr. hab. Edwardowi Stańkowi, prof. UPJP<strong>II</strong><br />
tekst: ks. Jan Żelazny,<br />
zdjęcie: ks. Mirosław Mejzner<br />
W dniach 19-21 września br. w Starym<br />
Sączu w Diecezjalnym Rekolekcyjnym<br />
Domu Pielgrzyma „Opoka” odbyło się<br />
spotkanie patrologów polskich w ramach<br />
sesji naukowej pt: Ortodoksja,<br />
herezja, schizma w Kościele starożytnym<br />
(w 1600 rocznicę dysputy św. Augustyna<br />
z donatystami w 411 roku).<br />
Jednym z jej integralnych elementów<br />
było wręczenie ks. dr. hab. Edwardowi<br />
Stańkowi, prof. PAT, emerytowanemu<br />
pracownikowi naszej Uczelni, Księgi<br />
Jubileuszowej. Jest to 55 tom „Vox Patrum”<br />
(za rok 2010) − najbardziej znanego<br />
czasopisma patrystycznego i jednego<br />
z bardziej liczących się czasopism<br />
teologicznych w Polsce. Ofiarowanie<br />
Dostojnemu Jubilatowi tego numeru<br />
było rezultatem decyzji Komitetu Redakcyjnego<br />
„Vox Patrum” oraz zgromadzenia<br />
patrologów polskich w ramach<br />
dorocznego spotkania sekcji w<br />
Płocku w 2009 roku. Swoje listy gratulacyjne<br />
w Księdze obok metropolity<br />
krakowskiego kard. Stanisława Dziwisza<br />
zamieścili miedzy innymi: rektor<br />
UPJP<strong>II</strong>, ks. dr hab. Władysław<br />
Zuziak, prof. UPJP<strong>II</strong> oraz dziekan<br />
Wydziału Teologicznego, ks.<br />
dr hab. Jan Daniel Szczurek, prof.<br />
UPJP<strong>II</strong>. Tom, obok listów gratulacyjnych,<br />
podsumowania dorobku<br />
Jubilata i zaktualizowanej listy Jego<br />
publikacji, zawiera 49 artykułów<br />
naukowych i 7 tłumaczeń tekstów<br />
Ojców Kościoła (całość liczy<br />
983 strony). W laudacji ks. prof. dr<br />
hab. Wincenty Myszor (UŚ) podkreślił<br />
zasługi Jubilata w ramach<br />
badań patrystycznych w kraju oraz jego<br />
ogromny wpływ na środowisko patrologów<br />
poprzez umiejętność stawiania<br />
pytań i dar komunikacji z odbiorcami.<br />
Wszyscy uczestnicy sesji życzyli<br />
Mu sił i zdrowia do dalszych badań. Ad<br />
multos annos, Dostojny Jubilacie!<br />
16
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
studenci<br />
Wypłynęliśmy na suchego przestwór oceanu…<br />
Wyprawa studentów Duszpasterstwa Akademickiego<br />
Patmos do Kazachstanu<br />
tekst i zdjęcia: Kamil Syc<br />
W piątek 5 sierpnia 2011 r. kilku członków<br />
Duszpasterstwa Akademickiego<br />
Patmos rozpoczęło długą podróż, której<br />
głównym celem były Oziornoje w Kazachstanie.<br />
Mieliśmy się nie nastawiać<br />
na nic szczególnego. Tymczasem to, co<br />
zastaliśmy na miejscu, przerosło nasze<br />
najśmielsze oczekiwania…<br />
Pierwszym przystankiem w naszej<br />
podróży była Moskwa, w której ciągle<br />
na każdym kroku można spotkać symbole<br />
dawnego ZSRR. Po długim spacerze<br />
dotarliśmy na Plac Czerwony z mauzoleum<br />
Lenina i piękną cerkwią Wasyla<br />
Błogosławionego. Sam Kreml, choć w remoncie, zrobił<br />
na nas ogromne wrażenie, zwłaszcza cerkwie Zwiastowania,<br />
Złożenia Szat czy Wniebowstąpienia, z przepięknie<br />
zdobionymi ikonostasami. Dla wielu z nas był<br />
to pierwszy, bezpośredni kontakt z prawosławną sztuką<br />
sakralną. Do Oziornoje przyjechaliśmy 10 sierpnia.<br />
Jest to niewielka wioska pośrodku stepu, której mieszkańcy<br />
są w dużej mierze potomkami ludzi zesłanych tu<br />
w czasach <strong>II</strong> wojny światowej. W Oziornym spędziliśmy<br />
5 dni, w trakcie których uczestniczyliśmy w kazachskich<br />
dniach młodzieży, goszczeni przez proboszcza<br />
tamtejszej parafii ks. Lucjana Pocałunia. Program<br />
spotkania zawierał m.in.: codzienną Eucharystię, konferencje<br />
i czuwania modlitewne. W tym roku tematem<br />
przewodnim konferencji, głoszonych przez rektora seminarium<br />
w Karagandzie, ks. Piotra Pytlowanego, było<br />
powołanie.<br />
Tradycją spotkań w Oziornoje jest procesja z Najświętszym<br />
Sakramentem do figury Matki Boskiej z rybami.<br />
Figura ta upamiętnia cud, który dokonał się za przyczyną<br />
Maryi w czasie masowych zsyłek w głąb Kazachstanu.<br />
Wtedy to głodujący ludzie zanosili gorące prośby<br />
do Matki Boskiej o ratunek. Ich modlitwy zostały wysłuchane:<br />
w 1941 r. przy wiosce pojawiło się wielkie jezioro,<br />
w którym było pełno ryb. Wśród mieszkańców Oziornoje<br />
pamięć o tamtym wydarzeniu jest wciąż żywa. Innym<br />
szczególnym miejscem pamięci jest Ahimbiettau – wzgórze<br />
oddalone o 12 km od Oziornoje, potocznie zwane<br />
Sobką. Znajduje się na nim wysoki krzyż, upamiętniający<br />
ofiary prześladowań na kazachskiej ziemi. Tam również<br />
udaliśmy się z procesją. Mszy świętej kończącej dni<br />
młodych przewodniczył arcybiskup Astany Tomasz Peta.<br />
Mieliśmy nawet okazję z nim porozmawiać.<br />
Oprócz oficjalnego programu, realizowaliśmy też<br />
własny. Wiele czasu spędziliśmy na rozmowach z młodzieżą<br />
uczestniczącą w spotkaniu.<br />
Część z nich to potomkowie zesłańców.<br />
O Polsce mówią bardzo dobrze<br />
i tęsknią za nią. Jednocześnie mają zaburzone<br />
poczucie własnej tożsamości<br />
narodowej. Pragną studiować w Polsce<br />
i najczęściej nie chcą wracać do<br />
Kazachstanu. Natomiast jedną osób<br />
pamiętających czasy zsyłek była pani<br />
Luba, która niezwykle serdecznie nas<br />
gościła.<br />
W drodze powrotnej odwiedziliśmy<br />
jeszcze Astanę, Kijów i Lwów.<br />
Jednak to widok szerokich stepów<br />
i historie spotkanych tam ludzi zostaną<br />
nam w pamięci najdłużej.<br />
17
studenci<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
Wspomnienia z pustelni studenckiej na Potrójnej<br />
tekst: Judyta, studentka z Gdańska<br />
zdjęcia: ks. Andrzej Muszala<br />
[decyzja]: Rekolekcje od 22 do 27 sierpnia br. były moimi<br />
pierwszymi, które spędziłam w pustelni studenckiej<br />
na Potrójnej. Dowiedziałam się o nich od koleżanki<br />
z duszpasterstwa akademickiego i postanowiłam, że<br />
ja również powinnam wspiąć się wysoko na beskidzkie<br />
szlaki, aby móc dotknąć ciszy...<br />
[z maila do ks. Andrzeja]: ,,Chęć wyjazdu do pustelni<br />
pojawiła się we mnie z potrzeby rozwoju ducha, lepszego<br />
poznania i zmiany siebie, spojrzenia na świat z innej<br />
perspektywy, usłyszenia dźwięku ciszy, odkrycia na nowo<br />
piękna życia, świata i miłości Boga”.<br />
[na kilka godzin przed wyjazdem]: Pakując<br />
najpotrzebniejsze rzeczy, starałam się<br />
nie mieć żadnych wyobrażeń o tym, jak<br />
będzie wyglądał mój najbliższy tydzień.<br />
Stwierdziłam, że będzie to mi pomocne,<br />
by potem móc w pełni otworzyć się na<br />
wszystko, co będzie mnie otaczało, na ludzi,<br />
których spotkam i będę mogła poznać.<br />
[w drodze do Andrychowa]: Kiedy przejeżdżałam<br />
przez kolejne miasta i obserwowałam<br />
przez autobusowe szyby ich uliczki,<br />
dopiero dotarło do mnie rzeczywiście i dosyć dotkliwie,<br />
że zmierzam do pustelni! Zaczęłam sama siebie pytać, co<br />
ta pustelnia będzie dla mnie oznaczać... I czy przez cały<br />
tydzień nie ugnę się pod ciężarem upragnionej ciszy?<br />
Wizyta kard. Franciszka Macharskiego na Potrójnej<br />
[na przystanku autobusowym w Andrychowie]: Tu<br />
dobra rada dla każdego, kto chce się wybrać do pustelni:<br />
zabierajcie ze sobą<br />
plecak, a nie walizkę!<br />
(Trzeba się wspiąć na<br />
900 m do pustelniczego<br />
domku.) Ja wybrałam<br />
walizkę...<br />
[pod górę]: Z trudnym<br />
każdym kolejnym krokiem<br />
zostawiałam za sobą<br />
niezałatwione spra-<br />
Praca przy pustelni<br />
wy, zadręczające mnie<br />
problemy, zgiełk miasta. Paradoksalnie, coraz głośniej<br />
i wyraźniej mogłam usłyszeć ciszę...<br />
[w pustelni]: Cisza wokół – pustelnia to miejsce, znajdujące<br />
się gdzieś obok codziennego świata, miejsce,<br />
gdzie zatrzymał się na chwilę czas, by móc potem znów<br />
biec, ale już inaczej, bardziej w swoim naturalnym<br />
rytmie.<br />
18<br />
Dyskusja<br />
[cisza we mnie]: W milczeniu Potrójnej<br />
znalazłam swoją ciszę – ciszę modlitwy<br />
wewnętrznej. Kierowana przez mistrzów<br />
i przewodników życia wewnętrznego – Teresę<br />
z Avila, <strong>Jana</strong> od Krzyża i Teresę od Dzieciątka<br />
Jezus – starałam się spędzać czas sam<br />
na sam z Bogiem. Otworzyć się na Jego działanie,<br />
zawierzyć Mu bezgranicznie swoje całe<br />
życie, oddać je pod Jego kierownictwo.<br />
Uczyłam się bycia z Bogiem...<br />
[ostatnie chwile na Potrójnej]: Poczułam, że<br />
wrócę szczęśliwsza. Wrócę szczęśliwsza do<br />
domu i wrócę szczęśliwsza znów do pustelni,<br />
za rok, może dwa...
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
studenci<br />
Rower zabieram ze sobą<br />
Sprawozdanie ze stypendium w Danii<br />
Anna Baranowska<br />
„Musisz kupić rower!” − usłyszałam dokładnie 10 miesięcy<br />
temu od mojej przyjaciółki, gdy poinformowałam<br />
ją o swoim wyjeździe do Danii w ramach programu<br />
Erasmus. Po Krakowie przemieszczam się zawsze komunikacją<br />
miejską, dlatego trudno mi było sobie wyobrazić,<br />
że niedługo w drodze na uczelnię będę miała<br />
do pokonania codziennie na rowerze po cztery kilometry<br />
w każdą stronę. Moje skojarzenia z Danią nie były<br />
zbyt liczne. Na myśl przychodziła mi piosenka Wonderful<br />
Copenhagen sprzed kilkudziesięciu lat, której<br />
słuchałam w samochodzie. O Duńczykach wiedziałam<br />
również to, że mają skomplikowany język (choć według<br />
zapewnień podobny do niemieckiego, który miałam<br />
szczęście znać) i bardzo dobre ryby.<br />
Przyleciałam z Polski, zostawiając za sobą śnieg,<br />
a na miejscu od razu poznałam prawdziwą, duńską<br />
zimę: wietrzną, chłodną i bezśnieżną. Wiedziałam,<br />
że przez najbliższe pół roku będę musiała znaleźć się<br />
w wielu nowych dla mnie sytuacjach, zaczynając od zupełnie<br />
innej uczelni, odmiennego systemu nauczania<br />
i stylu studiowania, na mieszkaniu w akademiku w towarzystwie<br />
ludzi z różnych kontynentów kończąc.<br />
Jako dziennikarka starałam się zebrać przed wyjazdem<br />
jak najwięcej informacji o kraju, do którego jadę<br />
i środowisku, w jakim się znajdę. Udało mi się to tylko<br />
częściowo, ponieważ wiele rzeczy zaskoczyło mnie<br />
w stopniu nie do opisania. Na szczęście, w większości<br />
przypadków były to zaskoczenia pozytywne. Przede<br />
wszystkim imponująca była powszechna znajomość języka<br />
angielskiego przez wszystkich ludzi, których spotkałam<br />
(dzięki czemu nie miałam problemów z komunikacją),<br />
a także ich duża życzliwość. Zadziwiająca była<br />
także liczba rowerów na ulicach.<br />
Zgodnie z przewidywaniami, studia zajmowały<br />
większość mojego czasu. Dzięki temu jednak miałam<br />
szansę bliżej poznać ludzi, z którymi spędzałam ¾ mojego<br />
dnia. Moi nowi znajomi okazali się bardzo serdeczni,<br />
pomocni i pełni zapału do pracy. W gruncie rzeczy<br />
wszyscy studenci, bez względu na narodowość, są podobni.<br />
Wszyscy staraliśmy się jak najlepiej wykorzystać<br />
możliwości, jakie dało nam to stypendium. Szkoła<br />
natomiast umożliwiała nam rozwijanie umiejętności<br />
dziennikarskich, w jak najbardziej naturalnych dla tego<br />
zawodu warunkach. Stres był dla mnie tylko motorem<br />
napędowym i to on dał mi szansę na przeprowadzenie<br />
wywiadu m.in. z Jerzym Buzkiem oraz José Manuelem<br />
Barroso.<br />
Jak wygląda życie w Danii poza uczelnią? Jest inne,<br />
bardziej spokojne. Ludzie na ulicach są uśmiechnięci<br />
i starają się pomóc sobie nawzajem w każdy moż-<br />
liwy sposób. Można zostawić przed kawiarnią wózek<br />
z dzieckiem i wejść na kawę, będąc spokojnym, że nic<br />
się mu nie stanie. Można też zabezpieczyć rower tylko<br />
małą obręczą na koło i bez obaw zostawić go na parę<br />
dni na ulicy. Przygotowując się do różnych wywiadów,<br />
produkcji i nagrań, zapoznałam się z dużą liczbą materiałów,<br />
dotyczących zwykłego życia Duńczyków. Miałam<br />
możliwość spotkania ludzi różnych narodowości,<br />
wyznań, nietypowych zawodów. Każdy przeprowadzony<br />
wywiad dawał do myślenia i w jakimś stopniu odmienił<br />
mój sposób postrzegania świata. Pół roku w Danii<br />
zmieniło mnie więc bardziej, niż mogłam się tego<br />
spodziewać. Najlepszym dowodem na to było zdziwienie<br />
mojej rodziny niedługo przed powrotem, kiedy<br />
usłyszeli przez telefon: „Kupcie bagażnik samochodowy<br />
na rower! Zabieram go ze sobą”.<br />
Wspomnienie<br />
z praktyk we Francji<br />
tekst i zdjęcie: Karolina Wąsowicz<br />
Wyjazd w ramach stypendium Erasmus na praktyki do<br />
Musée Nicéphore Niépce okazał się jedną z najlepszych<br />
decyzji w moim życiu: przyniósł niepodważalne korzyści<br />
wynikające z nabycia nowej wiedzy i umiejętności, pogłębienia<br />
znajomości języka i kultury francuskiej oraz poznania<br />
wielu wspaniałych ludzi.<br />
Chalon-sur-Saone znajduje się w południowej Burgundii,<br />
tak więc dosyć wcześnie można cieszyć się tam<br />
wiosennym słońcem i codzienną, wiodącą nad rzeką, drogą<br />
do pracy. To powstałe w czasach galijskich miasto, posiada<br />
dwa muzea miejskie: sztuk pięknych oraz miejsce<br />
mojego stażu, fotografii − Musée Nicéphore Niépce. Pomimo<br />
stosunkowo niewielkiego, wyludniającego się wie-<br />
dokończenie na stronie 20<br />
Niépce (fot. Karolina Wąsowicz)<br />
19
studenci<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
dokończenie ze strony 19<br />
czorami centrum, miejscowość ta oferuje liczne atrakcje<br />
kulturalne. Działa tam kilka kin, teatr, Espace des Arts,<br />
gdzie odbywają się spektakle i koncerty, hala sportowa<br />
i centrum pływackie oraz kajakowe. We Francji miasto<br />
to słynie z oprawy karnawału, jak również organizowania<br />
międzynarodowego festiwalu teatrów ulicznych, Chalon<br />
dans la Rue. Dobre połączenie kolejowe z Dijon, Beaune,<br />
Cluny, Tournus, czy Lyonem daje możliwość spędzenia<br />
ciekawych pod względem turystycznym weekendów.<br />
Muzeum zostało założone w 1974 r. i od tego czasu<br />
konsekwentnie rozrasta się jego kolekcja, obejmująca zarówno<br />
fotografie anonimowe, etnograficzne, studyjne, reporterskie<br />
i artystyczne (od XIX wieku do 2011 r.). Są to<br />
przede wszystkim dzieła francuskie, ale nie brakuje też<br />
zagranicznych, w tym polskich. Dzięki działającemu tam<br />
studio i kontaktom z fotografami, muzeum ciągle zdobywa<br />
nowe kompozycje, tworząc bazę dla wystaw. Ponadto zbierane<br />
są wszelkiego rodzaju przedmioty związane z tą dziedziną<br />
sztuki i techniki, jak również publikacje, tworzące<br />
imponującą bibliotekę specjalistyczną. Instytucja ta, dzięki<br />
osobie dyrektora i spójnej pracy zespołowej, przygotowuje<br />
rocznie około 12 wystaw. Jest to liczba imponująca, tym<br />
bardziej, że jest to muzeum miejskie i „prowincjonalne”.<br />
Do obowiązków mi wyznaczonych w dziale dokumentacji<br />
należało przede wszystkim indeksowanie zdjęć oraz<br />
zbieranie informacji biograficzno-bibliograficznych przed<br />
tegoroczną wystawą fotografii współczesnej. Ponadto śledziłam<br />
zajęcia pracowników całego muzeum, starając się<br />
uczestniczyć we wszystkim, co wydawało mi się interesujące.<br />
Miałam również możliwość oglądania zbiorów i brania<br />
udziału w spotkaniach dotyczących wystaw i różnorodnych<br />
przedsięwzięć podejmowanych w instytucji.<br />
Dzień pracy we Francji składa się z dwóch części<br />
(w sumie 35 godzin tygodniowo), przedzielonych półtoragodzinną<br />
przerwą na obiad. Z tego względu spędza się<br />
w budynku większą część dnia, do mniej więcej 17.30,<br />
co dla nieprzyzwyczajonych do takiego rytmu może być<br />
z początku trudne. Decydując się na odbycie tam praktyk,<br />
dobrze także jest wiedzieć, że nie zawsze dokumenty w języku<br />
angielskim będą wystarczające i możemy zostać poproszeni<br />
o dostarczenie kopii francuskojęzycznych.<br />
Wyjazd na praktyki w ramach programu Erasmus daje<br />
możliwość zweryfikowania poglądów dotyczących przyszłej<br />
pracy, daje impuls do rozmyślań nad wyborem ścieżki<br />
kariery zawodowej. Pozwala również sprawdzić swoje<br />
umiejętności i w konsekwencji stwierdzić, jaki typ pracy<br />
będzie dla nas najbardziej odpowiedni. Pamiętajmy, że dla<br />
naszych kolegów we Francji takie praktyki są obowiązkowe<br />
(i płatne) na każdym etapie studiów. Już od studiów licencjackich<br />
nabywają konkretnych umiejętności i doświadczeń.<br />
Taką możliwość oferuje także nam program Erasmus<br />
i warto z tego skorzystać. A kiedy już wyjedziecie, zadawajcie<br />
dużo pytań. Na pewno nie pozostaną bez odpowiedzi.<br />
Wileńskie abecadło<br />
Erasmusa<br />
tekst i zdjęcia: Aleksandra Bobak<br />
Krótki przewodnik po Wilnie, opracowany przez<br />
studentkę przebywającą w tym mieście w ramach<br />
programu Erasmus. Zebrane wspomnienia, najważniejsze<br />
informacje ułatwiające pobyt, a także dobre<br />
rady i garść subiektywnych rekomendacji, które mogą<br />
przydać się kolejnym stypendystom z UPJP<strong>II</strong>.<br />
Archikatedra pw. Świętej Trójcy, św. Stanisława Biskupa<br />
i św. Władysława Męczennika − to chyba najbardziej rozpoznawalny<br />
punkt na mapie stolicy. Znajdujący się przed<br />
świątynią plac katedralny i wieża stanowią miejsce spotkań,<br />
takich jak chociażby zorganizowane wycieczki dla stypendystów<br />
Erasmusa podczas Orientation Week. To tutaj też<br />
zaczyna się Prospekt Giedymina − jedna z większych i bardziej<br />
reprezentacyjnych ulic Wilna, częściowo przekształcona<br />
w deptak, łączący wileńską Starówkę ze Zwierzyńcem.<br />
Bilet miesięczny – studenci mają zniżkę 88% na transport<br />
publiczny, co oznacza, że za bilet miesięczny zapłacimy<br />
22 lt. Uwaga! Obowiązkowo trzeba zaopatrzyć się albo<br />
w kartę ISIC (International Student Identity Card), albo<br />
legitymację litewską. W przeciwnym razie marny los tego,<br />
kogo złapie kontrola − jest niezwykle aktywna i bezduszna,<br />
zwłaszcza na początku każdego miesiąca.<br />
Cepeliny to obok kołdunów i chłodnika litewskiego najbardziej<br />
tradycyjna potrawa w tej części Europy. Smaczne,<br />
ale ciężkostrawne.<br />
Deszcz – nie obejdzie się bez parasola i kaloszy. Charakterystyczną<br />
cechą klimatu Litwy są silne wiatry i szybkie<br />
zmiany pogody. Średnio tylko 60 dni w roku jest słonecznych,<br />
a zima jest długa i mroźna.<br />
Ecolines, Eurolines – regularne linie autobusowe z Polski<br />
na Litwę. Najlepiej wyjeżdżać z Warszawy, ponieważ jest<br />
to najkrótsza i najtańsza opcja. Bilety w jedną stronę można<br />
kupić już za 35 zł.<br />
Formalności – najważniejszy dokument, jaki trzeba zabrać<br />
ze sobą, to dowód osobisty, ponieważ zarówno Polska,<br />
jak i Litwa należą do strefy Schengen. Paszport może<br />
20
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
studenci<br />
być przydatny, gdy planujemy wycieczkę do Rosji bądź na<br />
Białoruś. Legalizacja krótkiego pobytu nie jest wymagana.<br />
Fronto Dvaras – jedna z najlepszych (a do tego niedrogich)<br />
restauracji w Wilnie, mieszcząca się przy ul. Pilies,<br />
gdzie w weekendy ustawiają się kolejki w poszukiwaniu<br />
wolnych stolików. Można tutaj skosztować tradycyjnych<br />
potraw kuchni litewskiej.<br />
Góra Trzykrzyska (Trzech Krzyży) i Wzgórze Giedymina<br />
– oba obiekty znajdują się w centrum. Rozpościera się<br />
z nich piękny widok na Wilno, które nierzadko jest nazywane<br />
„północnym Rzymem”. To miejsca, które z pewnością<br />
trzeba odwiedzić podczas pobytu w tym mieście.<br />
Haus of Beer, po litewsku Alus Namai – miejsce nad samą<br />
Wilią nieopodal białej kładki (Baltasis tiltas), gdzie można<br />
skosztować prawdziwego litewskiego piwa ważonego tradycyjnymi<br />
sposobami. W nocy pub zamienia się w parkiet dla<br />
miłośników mocnych rockowych brzmień.<br />
Iki – obok Maximy i Rimi to najbardziej popularna sieć<br />
mniejszych i większych supermarketów. Sklepy sieciowe<br />
są otwarte we wszystkie dni tygodnia. Ceny produktów<br />
podobne, ale niestety trochę wyższe niż w Polsce, szczególnie<br />
jeśli chodzi o mięso i środki czystości.<br />
Kościół św. Ducha przy ul. Dominikańskiej 8 to jedyny<br />
kościół w mieście, w którym wszystkie Msze św. odprawiane<br />
są w języku polskim. Poza tym w większości kościołów<br />
celebrowana jest przynajmniej jedna Msza św. dziennie<br />
w naszym ojczystym języku.<br />
Laba diena, ačiū, atsiprašau − dzień dobry, dziękuję i przepraszam,<br />
czyli trzy podstawowe wyrazy po litewsku, które<br />
trzeba znać. Oprócz litewskiego często używanymi językami<br />
wśród osób starszych są rosyjski i polski. Młodsze pokolenie<br />
posługuje się także językiem angielskim.<br />
Mentor – litewski opiekun stypendysty Erasmusa. Każdy<br />
zagraniczny student powinien mieć przydzielonego mentora,<br />
który odbierze go z dworca, pomoże zaaklimatyzować<br />
się w nowym miejscu, wskaże drogę do akademika.<br />
Tylko trzeba mieć szczęście. Ja go nie miałam.<br />
Olandu 51, Sauletekio 39 i Sauletekio 4 – trzy akademiki<br />
przeznaczone dla stypendystów Erasmusa. Najbliżej centrum<br />
znajduje się pierwszy z wymienionych. Cena w dwuosobowym<br />
pokoju to wydatek z rzędu 170 lt, w trzypokojowym<br />
150 lt. Akademik w bardzo dobrym stanie, po<br />
remoncie. Ceny na Sauletekio – w dwójce 200 lt, w trójce<br />
300 lt. Minusem jest tutaj niezbyt sprawnie działający<br />
Internet − w obecnych czasach niezbędny.<br />
Pilies gatve – jedna z najbardziej malowniczych<br />
uliczek w Starym Mieście. To tutaj rozciągają się<br />
stragany z pamiątkami, wyrobami z lnu czy wełny.<br />
Oprócz nich znajduje się tutaj mnóstwo lokali, kawiarni<br />
i restauracji. I „Soprano” – koniecznie wybierz<br />
się tam na puchar lodowy.<br />
Rossa – zabytkowa nekropolia, na której spoczywa<br />
serce marszałka Józefa Piłsudskiego. Pochowane są<br />
tu także wybitne osobistości m.in. Euzebiusz Słowacki (ojciec<br />
wieszcza), Joachim Lelewel czy Władysław Syrokomla.<br />
Salento DiscoPub – najpopularniejszy klub studencki.<br />
Dwóch włoskich menagerów pilnie czuwa, aby każdego<br />
dnia była dobra zabawa. Do tego świetna lokalizacja − naprzeciwko<br />
ratusza, u zbiegu ulic Didžioji, Vokeciu (Niemieckiej)<br />
i Ostrombramskiej.<br />
Trolejbus – w Wilnie oprócz autobusów kursują także trolejbusy.<br />
Niektóre są bardzo stare, ale mimo tego jeżdżą nawet<br />
przy temperaturze -25 stopni. Kursują one bardzo często,<br />
nie ma więc żadnych problemów komunikacyjnych.<br />
Užupis (Zarzecze) – dzielnica, którą artyści nazwali „Republiką”,<br />
obchodząca swój dzień niepodległości w każdy<br />
prima aprilis. Co więcej, ma własną konstytucję wypisaną<br />
w ośmiu językach. Zarzecze jest nieoficjalnie wzorowane<br />
na paryskim Montmartre.<br />
Vilniaus Universitetas, czyli <strong>Uniwersytet</strong> Wileński – został<br />
założony przez króla Stefana Batorego w 1579 r. i był pierwszym<br />
uniwersytetem we wschodniej Europie. Na dwunastu<br />
wydziałach uczy się przeszło 20 tys. studentów. Studiowali<br />
na nim m.in. Juliusz Słowacki czy Czesław Miłosz.<br />
Waluta – na Litwie jest nią lit, który jest nieco mocniejszy<br />
od złotego. 1 lt = 1,23 zł. 10 złotych to około 8,8 lt. Bardzo<br />
dobry kurs jest przy granicy, jednak regularne linie autobusowe<br />
tam się nie zatrzymują. Najlepiej przed wyjazdem<br />
założyć sobie konto walutowe.<br />
Zmiana czasu – na Litwie obowiązuje UTC +2.00, co<br />
oznacza, że jeżeli w Polsce jest 18.00, to na Litwie jest<br />
19.00. Latem dzień jest o wiele dłuższy.<br />
21
nie tylko nauka<br />
<strong>Vita</strong><strong>Academica</strong> nr 4(<strong>64</strong>)/2011<br />
Pocztówka z Erasmusa<br />
tekst i zdjęcia: Estera Matuszewska<br />
Siena pozostaje średniowieczna, jak gdyby zatrzymała się<br />
w czasie. […] Dzisiejsze życie, pełne zapamiętałych pasji,<br />
kipi tu niemal jak szalone, nigdy ani przez chwilę nie ogarnia<br />
nas wrażenie, że się żyje w anachronizmie. Bywają tu<br />
cudowne momenty, kiedy dobywa się na powierzchnię najdalsza<br />
przeszłość mieszając się z teraźniejszością. […] Tajemniczość<br />
miasta bierze się z jego ulic, wąskich, krętych,<br />
które wiją się jedna nad drugą w kształcie spirali lub ślimaka<br />
czy też, używając starszego porównania, w kształcie<br />
płatków róży nakładających się na siebie.<br />
Guido Piovene, Podróż po Włoszech, Warszawa 1977.<br />
Pierwszy weekend majowy 2011 r. w Polsce<br />
był chłodny i deszczowy. Mijał jednak<br />
pod znakiem beatyfikacji Papieża<br />
Polaka. Naturalne zatem, że ciągnęło<br />
do Włoch, w stronę słońca.<br />
Dla czterech lektorek z MSJO taki<br />
wyjazd okazał się możliwy. Kierunek:<br />
Siena, Toskania, konferencja naukowa<br />
EALTA, pt. Ethics in Language Testing<br />
and Assessment, termin: 5–8 maja. Przesiadka<br />
w Rzymie, więc radosny bonus:<br />
wizyta w Watykanie, u bł. <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong>!<br />
A wszystko dzięki programowi Erasmus<br />
dla pracowników uczelni, finansującemu<br />
m.in. wyjazdy szkoleniowe kadry.<br />
Toskania przywitała nas wiosną w pełni: kwitnące<br />
drzewa, zieleń cyprysów, winorośle na łagodnych pagórkach<br />
tonących w słońcu. Piazza del Campo, gdzie rozgrywa<br />
się słynny wyścig koni palio i wąskie uliczki starego<br />
miasta przygotowały nam niespodziankę: parady delegacji<br />
17 contrad, dzielnic Sieny, w wielobarwnych strojach,<br />
przy wtórze werbli, głośnych okrzyków i tradycyjnych<br />
zaśpiewów.<br />
Konferencja miała jednak miejsce<br />
na obrzeżach miasteczka, w nowoczesnych<br />
strukturach <strong>Uniwersytet</strong>u<br />
dla Obcokrajowców<br />
(Università per Stranieri). Organizowana<br />
była przez EAL-<br />
TA (European Association for<br />
Language Testing and Assessment)<br />
po raz ósmy. W tym<br />
roku przyświecał jej temat<br />
Ethics in Language Testing<br />
and Assessment (Etyka testowania<br />
i oceny w testach<br />
językowych). W tegorocznej<br />
trzydniowej konferencji blisko<br />
200 uczestników wysłuchało około 30 referatów<br />
o niezwykle rozległym zakresie tematycznym. Poczynając<br />
od oczywistych w tym kontekście prezentacji<br />
o wpływie tematu lub partnera na wynik egzaminów<br />
ustnych, kryteriach oceny prac pisemnych, na sposobach<br />
zapobiegania nieuczciwości studentów kończąc. Mogliśmy<br />
też zapoznać się z pracami nad ustaleniem jednolitych<br />
kryteriów w teście języka angielskiego dla personelu<br />
medycznego, ubiegającego się o pracę w Australii, czy też<br />
problemami z wyszkoleniem i wdrożeniem do pracy odpowiednio<br />
wykształconej grupy egzaminatorów przy państwowych<br />
egzaminach w Austrii.<br />
Odpowiedź na pytanie, czym jest etyka i na czym polega<br />
etyczne zachowanie pozostawiam naszym profesorom, specjalistom<br />
od aksjologii, a na użytek kontekstu pedagogicznego<br />
posłużę się definicją, zaproponowaną przez jedną z prelegentek,<br />
panią Elanę Shohamy: „jakiekolwiek zachowanie<br />
czy też czynność, która rani, wyrządza komuś szkodę, czy<br />
też sprawia, że czuje się on niekomfortowo, jest nieetyczne”.<br />
Zważywszy, że każdy test czy egzamin jest pewnego rodzaju<br />
grą, w której ten wiedzący staje naprzeciw niewiedzącego,<br />
próba sprostania standardom etycznym staje się zadaniem<br />
niezwykle trudnym do zrealizowania.<br />
W czasie konferencji przedstawiono nowe<br />
teorie i wyniki różnorodnych badań. Niejednokrotnie<br />
uczestnicy nie zgadzali się<br />
z przedmówcami, bądź byli zaskoczeni<br />
ich odkryciami. W swoim odczycie na<br />
zakończenie konferencji wspomniana<br />
już wyżej Elana Shohamy z Izraela<br />
wywołała żywą dyskusję na temat<br />
nieetycznego wykorzystywania egzaminów<br />
językowych w celach ideologicznych,<br />
podając przykład testów<br />
na obywatelstwo. W testach<br />
tego rodzaju zdający musi wykazać<br />
się znakomitą wiedzą języka kraju,<br />
w którym mieszka, w przeciwnym razie obywatelstwo<br />
nie zostaje mu przyznane, co często wiąże się<br />
z nielegalnym pobytem lub przymusowym wyjazdem.<br />
Nasze zainteresowanie wzbudziła również prezentacja<br />
Glyna Jonesa, nie tylko ze względu na jej przydatność w codziennym<br />
życiu lektora języka obcego, ale również dlatego,<br />
że podstawą badań byli polscy studenci. Tematem odczytu<br />
były badania nad testami ustnymi przeprowadzanymi<br />
w parach. Spostrzeżenia pana Jonesa były dla uczestników<br />
zaskakujące, ponieważ stwierdził on, że jakość wypowiedzi<br />
jednego interlokutora wpływa na drugą i odwrotnie.<br />
W związku z tym studenci, którym dany jest wybór,<br />
w większości przypadków optują za wypowiedzią indywidualną.<br />
Oprócz ciekawych odczytów, gospodarze<br />
zatroszczyli się także o niezapomniane<br />
„wrażenia dla ciała”,<br />
oferując uczestnikom konferencji<br />
dużą różnorodność lokalnych specjałów<br />
podawanych w czasie przerw<br />
na kawę (prawdziwą, włoską caffè!),<br />
a także na powitalnej i pożegnalnej<br />
kolacji. Serwowano pyszne sery i wędliny<br />
oraz typowe ciasteczka: panforte,<br />
ricciarelli, amaretti, a przede wszystkim<br />
cantucci, obowiązkowo maczane w słodkim<br />
Vin Santo. Nie mogło zabraknąć degustacji<br />
toskańskich win w stylowych piwnicach<br />
miejscowej enoteki.<br />
Konferencję uznałyśmy za niezwykle<br />
owocną i pomocną w przyszłej pracy dydaktycznej, z tego<br />
względu chciałyśmy zachęcić innych pracowników UPJP<strong>II</strong><br />
do korzystania z możliwości, jakie daje program Erasmus.<br />
Na zdjęciach:<br />
1. Widok Piazza del Campo z wieży Katedry Sieneńskiej;<br />
2. Lektorki MSJO – Barbara Giec-Piekarska, Kalina Kreczko,<br />
Monika Małecka, Estera Matuszewska – przed Università per Stranieri<br />
22
Hozjusz_okladka.indd 1 2011-06-13 10:12:56<br />
okladka_kokott_wlasciwa po konwersji.indd 1 Bk OKLADKA.indd 15 2011-08-31 08:48:57<br />
2011-08-02 10:53:07<br />
Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych UPJP<strong>II</strong><br />
Do 14 października 2011 roku BON<br />
UPJP<strong>II</strong> zbiera wnioski o stypendium<br />
specjalne dla osób niepełnosprawnych<br />
(wniosek znajduje się na<br />
stronie Uczelni). Wypełniony wniosek<br />
należy złożyć wraz z oryginałem<br />
orzeczenia o stopniu niepełnosprawności<br />
(do wglądu). W dniach<br />
10.10–10.11 br. można składać<br />
w PFRON-ie wnioski do programu<br />
Student <strong>II</strong>. W razie wątpliwości lub<br />
problemów z wypełnieniem wniosku<br />
zapraszamy do BON UPJP<strong>II</strong>.<br />
Serdecznie zapraszamy do Biura ds. Osób Niepełnosprawnych <strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong><br />
w Krakowie. Biuro zajmuje się pomocą osobom niepełnosprawnym w kwestiach związanych ze studiowaniem,<br />
między innymi:<br />
• udzielaniem wsparcia i rozwiązywaniem bieżących problemów związanych ze studiowaniem,<br />
• opiniowaniem wniosków osób niepełnosprawnych kierowanych do władz Uczelni,<br />
• udzielaniem informacji o przysługujących możliwościach uzyskania pomocy materialnej ze strony<br />
uczelni oraz o programach PFRON i innych instytucji,<br />
• zapewnianiem dostępu do odpowiedniego sprzętu, ułatwiającego nabywanie wiedzy przez osoby niepełnosprawne,<br />
• działaniami na rzecz integracji niepełnosprawnych studentów i doktorantów w środowisku akademickim<br />
poprzez organizację różnego rodzaju spotkań, imprez, wyjazdów itp.,<br />
• organizacją porad psychologicznych, spotkań z doradcą zawodowym, warsztatów i szkoleń,<br />
• udziałem w zajęciach rehabilitacyjnych, sportowych, dostosowanych do możliwości fizycznych zamiast<br />
zwykłych zajęć z wychowania fizycznego (np. koszykówka i szermierka na wózkach, siłownia, basen),<br />
• wypożyczaniem sprzętu edukacyjno-rehabilitacyjnego (np. dyktafony, systemy FM, powiększalniki<br />
tekstu i obrazu).<br />
polecamy publikacje<br />
Wydawnictwa Naukowego <strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong> w Krakowie<br />
Teologia fundamentalna. Wybór tekstów, red. ks. Tadeusz Dzidek, ks. Łukasz Kamykowski,<br />
o. Andrzej Napiórkowski OSPPE, ks. Damian Wąsek, t. 6, Kraków 2011<br />
W cyklu podręczników z Teologii fundamentalnej ukazał się kolejny tom − antologia, obejmująca<br />
wybór tekstów z dzieł wielkich myślicieli chrześcijańskich, jak i przedstawicieli innych<br />
religii i filozofii. W książce tej znajdują się prace wybitnych teologów, a także autorów mniej<br />
znanych czy kontrowersyjnych. Antologia zachowuje podział charakterystyczny dla całej serii:<br />
Człowiek – Filozofia – Bóg, Religie świata a chrześcijaństwo, Objawienie i Chrystus, Kościół<br />
Chrystusowy, Poznanie Teologiczne. Teksty opatrzone są krótkimi komentarzami teologicznymi<br />
oraz pytaniami, które mają skłonić do refleksji. Antologia jest ważnym uzupełnieniem serii<br />
podręczników, z którego będą korzystać studenci, jak i prowadzący zajęcia, a także inni zainteresowani<br />
tymi zagadnieniami.<br />
Renata Dulian<br />
ks. Tadeusz Borutka, Świat Boga – świat człowieka: rozważania filozoficzno-teologiczne, Kraków 2011<br />
Spis treści<br />
z życia Uczelni<br />
Wydarzyło się .......................................... 3<br />
konferencje<br />
Konferencja Etyczny wymiar polityki ...................... 5<br />
Konferencja Philosophy of Religion... ...................... 7<br />
Konferencja Duchowość w religiach i kulturach ............. 8<br />
Konferencja Odpowiedzialność w mediach... . ............... 9<br />
Konferencja Wpływ Świętego Roku Jakubowego... ........... 10<br />
<strong>II</strong>I Ogólnopolskie Konwersatorium Etyczne... .............. 11<br />
nie tylko nauka<br />
Wystawa Wielki Zapomniany Arcybiskup Ormiański... ........ 12<br />
Dzień otwarty Biblioteki UPJP<strong>II</strong> .......................... 12<br />
Poemat na nowo odczytany... ............................. 13<br />
Wystawa Bł. Jan Paweł <strong>II</strong> przyjacielem dzieci i młodzieży ..... 14<br />
Małopolska poznała Góreckiego . ......................... 15<br />
W poszukiwaniu pięknego śpiewu... ....................... 16<br />
Księga pamiątkowa... ................................... 16<br />
<strong>Vita</strong>academica<br />
Biuletyn Informacyjny<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Papieski</strong>ego <strong>Jana</strong> Pawła <strong>II</strong><br />
w Krakowie<br />
Redakcja<br />
ul. Kanonicza 9, 31-002 Kraków<br />
tel./faks 12 370 86 06<br />
e-mail: info@upjp2.edu.pl<br />
Książka jest wynikiem refleksji na temat prawa naturalnego, dzieła zbawczego Jezusa Chrystusa,<br />
zasad życia indywidualnego i społecznego. Przemyślenia autora obejmują również zagadnienie<br />
godności i praw człowieka, a także jego uczestnictwa w życiu społecznym i religijnym. Refleksje<br />
badacza dowodzą jego doskonałej znajomości teologii, katolickiej nauki społecznej, filozofii, religii<br />
i literatury. Osobne miejsce w tych rozważaniach zajmuje Matka Boska, gdyż według autora<br />
pełni Ona bardzo ważną rolę w życiu człowieka. To Maryja bowiem jest wzorem bezgranicznego<br />
zaufania Panu, poddania się z pokorą Jego woli, a także przyjęcia cierpienia.<br />
Renata Dulian<br />
ks. Wojciech Misztal, Listy Pawłowe jako przykład informowania o związkach<br />
międzyosobowych, tworzenia i rozwijania tych relacji, Kraków 2011<br />
Książka ta jest zbiorem refleksji opartych na audycjach radiowych, emitowanych na antenie<br />
Radia Plus w Kielcach, których celem była prezentacja duchowości chrześcijańskiej na podstawie<br />
Listów św. Pawła, w związku z ogłoszonym przez Benedykta XVI Rokiem św. Pawła. Listy<br />
św. Pawła są ciekawym świadectwem, pozwalającym zapoznać się z duchowością pierwszych<br />
chrześcijan. Ich celem jest pomoc ludziom w zjednoczeniu z Bogiem. To właśnie zagadnienie<br />
Boga, misterium Trójcy Świętej i sakramentów zajmuje w tym tekście najwięcej miejsca. Autor podejmuje również rozważania<br />
św. Pawła dotyczące problematyki życia społecznego, relacji małżeńskich, więzi rodzinnych, a także spotkań z niechrześcijanami.<br />
Renata Dulian<br />
studenci<br />
Wypłynęliśmy na suchego przestwór oceanu… . .............. 17<br />
Wspomnienia z pustelni studenckiej na Potrójnej ........... 18<br />
Rower zabieram ze sobą... ................................ 19<br />
Wspomnienie z praktyk we Francji ....................... 19<br />
Wileńskie abecadło Erasmusa ............................ 20<br />
nie tylko nauka<br />
Pocztówka z Erasmusa .................................. 22<br />
recenzje 23<br />
Redaktor prowadzący<br />
Monika Wiertek<br />
Opracowanie graficzne<br />
Marta Jaszczuk<br />
Fotografie na okładce<br />
Marek Pawełek, Kamil Syc, Monika Winiarska<br />
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych<br />
oraz zastrzega sobie prawo do skrótów<br />
i redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku.<br />
Numer zamknięto 12 września 2011 roku.<br />
Nakład 500 egz.<br />
Wydawca<br />
Wydawnictwo Naukowe UPJP<strong>II</strong> w Krakowie<br />
Stanisław Hozjusz w świetle rozprawy ukazuje się jako ekumenista.<br />
Z luteranami i kalwinistami bowiem, wyznającymi<br />
Bóstwo Syna Bożego oraz istnienie trzech Osób jednego Boga,<br />
ramię w ramię walczy z przeczącymi tym prawdom antytrynitarzami.<br />
Z luteranami łączy Hozjusza nadto wiara w rzeczywistą<br />
obecność Chrystusa Pana w Eucharystii, której brak kalwinistom,<br />
wyznającym symbolizm. Nie szczędzi jednak, luteranom<br />
zwłaszcza, gorzkich wyrzutów, że, odrzucając tradycję, a opierając<br />
się tylko na Piśmie Świętym w osobistym rozumieniu<br />
każdego, otworzyli bramę racjonalizmowi antytrynitarzy.<br />
(z Recenzji ks. bp. prof. zw. dr. hab. Juliana Wojtkowskiego)<br />
Rozprawa z całą pewnością stanowi podjęcie bardzo ważnego tematu<br />
teologicznego, istotnego dla teologii w wielu jej obszarach<br />
badawczych. Doktorant dokonał imponującej pracy zebrania<br />
i przebadania bardzo bogatego materiału, a w analizie teologicznej<br />
niewątpliwie wykazał się umiejętnością teologicznego<br />
myślenia. O wartości pracy (…) świadczy jej interdyscyplinarny<br />
charakter.<br />
(z Recenzji o. dr. hab. Jarosława Kupczaka OP, prof. UPJP<strong>II</strong>)<br />
ks. Robert Samsel Teoria reformacji Stanisława Hozjusza na podstawie jego Cenzury<br />
Teoria reformacji Stanisława Hozjusza<br />
na podstawie jego Cenzury<br />
ks. Robert Samsel<br />
polecamy<br />
ks. Norbert Kokott<br />
Rola<br />
Ruchu Odnowy w Duchu Świętym<br />
w dynamizowaniu misji Kościoła<br />
ISBN 978-83-7438-272-4<br />
Anna Bąk Perswazyjna funkcja cytatów i aluzji przywołanych z Księgi Izajasza w 1 Kor 1, 18 – 3, 4