peÅna wersja do pobrania - Protetyka Stomatologiczna
peÅna wersja do pobrania - Protetyka Stomatologiczna
peÅna wersja do pobrania - Protetyka Stomatologiczna
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
M. Magdziak i inni<br />
przypadków z II klasą okluzji w grupie orto<strong>do</strong>ntycznej<br />
i nieorto<strong>do</strong>ntycznej. Rejestracja objawów<br />
i symptomów TMD była pasywną obserwacją,<br />
a decyzja o skierowaniu pacjenta na<br />
leczenie orto<strong>do</strong>ntyczne była poza kontrolą autorów<br />
pracy.<br />
W literaturze <strong>do</strong>stępne są opisy przypadków,<br />
ukazujące korzyści dla funkcjonowania<br />
stawu skroniowo-żuchwowego, wynikające z<br />
podjętego leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego. Siegmund<br />
i Harzer (41) opisali przypadek 25-letniej pacjentki<br />
z I klasą Angla i protruzją dwuwyrostkową<br />
ze stłoczeniami w odcinku przednim oraz<br />
stwierdzonym przeskakiwaniem w prawym<br />
stawie skroniowo-żuchwowym. Badaniem<br />
klinicznym i instrumentalnym zdiagnozowano<br />
<strong>do</strong>przednie przemieszczenie krążka stawowego<br />
bez zablokowania, spowo<strong>do</strong>wane przez<br />
przymusowe prowadzenie żuchwy <strong>do</strong> tyłu.<br />
Pacjentkę leczono aparatem stałym. W rezultacie<br />
uzyskano prawidłowe funkcjonowanie<br />
stawu skroniowo-żuchwowego.<br />
Lurher i wsp. (42) w swoich pracach <strong>do</strong>szli<br />
<strong>do</strong> wniosku, że nie ma <strong>do</strong>wodów, które pozwoliły<br />
by jednoznacznie poprzeć lub odrzucić<br />
wpływ leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego na terapię<br />
schorzeń stawu skroniowo– żuchwowego.<br />
Dotychczas przeprowadzone badania nie spełniają<br />
kryteriów jakości. Nie ma także danych,<br />
które by powiązały aktywne leczenie z wywołaniem<br />
<strong>do</strong>legliwości w stawach skroniowo–<br />
żuchwowych. Z tego powodu leczenie orto<strong>do</strong>ntyczne<br />
nie może być rekomen<strong>do</strong>wane jako<br />
metoda leczenia lub zapobiegania zaburzeniom<br />
stawu skroniowo– żuchwowego. Pacjenci z zaburzeniami<br />
skroniowo– żuchwowymi, poddający<br />
się leczeniu orto<strong>do</strong>ntycznemu powinni być<br />
informowani o możliwości progresji zaburzenia,<br />
ale również o możliwości poprawy lub braku<br />
zmian.<br />
Mimo, że badania naukowe nie potwierdzają<br />
jednoznacznie udziału leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego<br />
w zapobieganiu i leczeniu zaburzeń skroniowo–<br />
żuchwowych, to trudno jest wyobrazić<br />
sobie, że leczenie orto<strong>do</strong>ntyczne, które zmienia<br />
warunki okludalne pacjentów, nie ma wpływu<br />
na funkcjonowanie narządu żucia. Badania<br />
Pullingera i wsp. (43) na temat związku zgryzu<br />
krzyżowego z objawem przeskakiwania w<br />
stawie skroniowo-żuchwowym (jednostronny<br />
zgryz krzyżowy występuje częściej u osób<br />
z przemieszczeniem krążka stawowego z zablokowaniem<br />
– 23%), sugerują konieczność<br />
podjęcia leczenia wady, zwłaszcza że częstość<br />
występowania TMD oraz zgryzu krzyżowego<br />
bocznego wzrasta z wiekiem. Wymuszone<br />
prowadzenie żuchwy prowadzi <strong>do</strong> asymetrycznej<br />
pracy mięśni żucia, mniejszej ich aktywności<br />
po stronie bez zgryzu krzyżowego.<br />
Dodatkowo, gdy żuchwa jest przemieszczona,<br />
następuje przemieszczenie wyrostka kłykciowego<br />
po stronie przeciwnej <strong>do</strong> wady, <strong>do</strong> <strong>do</strong>łu<br />
i przyśrodkowo, a po stronie wady <strong>do</strong> góry i<br />
bocznie. Powoduje to zmienioną pozycję głów<br />
żuchwy w <strong>do</strong>łach stawowych, wywołując ból w<br />
stawie skroniowo– żuchwowym oraz przeskakiwanie<br />
podczas ruchów żuchwy. Zmieniona<br />
relacja skroniowo– żuchwowa ma wpływ na<br />
proces przebu<strong>do</strong>wy w tych rejonach. Dlatego<br />
wskazane jest jak najszybsze podjęcie leczenia.<br />
Pozostawiona u mło<strong>do</strong>cianych nieleczona wada<br />
czynnościowa może przekształcić się w wadę<br />
szkieletową w późniejszym wieku. Leczenie<br />
wady zgryzu zmienia kierunek wzrostu i rozwoju<br />
mięśni, umożliwia wyeliminowanie asymetrycznej<br />
aktywności mięśniowej (13, 44).<br />
Leczenie orto<strong>do</strong>ntyczne zmienia warunki<br />
zwarciowe, jednak okluzja nie jest jedynym<br />
czynnikiem predysponującym <strong>do</strong> TMD.<br />
Jeżeli okluzja odgrywa znaczącą rolę w danym<br />
przypadku, wówczas wpływ leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego<br />
będzie istotny w terapii zaburzeń<br />
skroniowo-żuchwowych. Ustalenie głównych<br />
czynników przyczynowych zaburzeń w danym<br />
przypadku jest niezbędne przy podejmowaniu<br />
decyzji o leczeniu. Planowanie leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego<br />
należy rozpocząć od oceny czynności<br />
stawu skroniowo-żuchwowego oraz od<br />
56 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2013, LXIII, 1