peÅna wersja do pobrania - Protetyka Stomatologiczna
peÅna wersja do pobrania - Protetyka Stomatologiczna
peÅna wersja do pobrania - Protetyka Stomatologiczna
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dysfunkcje u.r.n.ż.<br />
nie uzyskało poparcia także w pracy Luther’a<br />
(24).<br />
Kontrowersyjny pozostaje problem ekstrakcji<br />
zębów przedtrzonowych, często wchodzących<br />
w skład planu leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego,<br />
głównie wady klasy II z retruzją, czyli wady<br />
zgryzu, która może predysponować <strong>do</strong> wystąpienia<br />
TMD. Sugeruje się, że ekstrakcje zębów<br />
przedtrzonowych w górnym łuku mogą powo<strong>do</strong>wać<br />
<strong>do</strong>tylne położenie wyrostka kłykciowego<br />
w <strong>do</strong>le stawowym, co z kolei może wywołać<br />
objawy dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego<br />
(25), szczególnie że tyłozgryz nierzadko<br />
już występuje z <strong>do</strong>tylnym położeniem głowy<br />
żuchwy w <strong>do</strong>le stawowym. Dostępne dane z<br />
piśmiennictwa nie są jednak jednoznaczne w<br />
kwestii wpływu leczenia z ekstrakcjami lub bez<br />
ekstrakcji zębów na rozwój i leczenie zaburzeń<br />
w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych.<br />
Paquette i wsp. (26) porównali efekty leczenia<br />
ekstrakcyjnego oraz leczenia bezekstrakcyjnego<br />
za pomocą techniki edgewise u<br />
65 pacjentów z klasą II, podgrupą 1(tyłozgryz<br />
z retruzją). Nie stwierdzili znaczących różnic<br />
między grupą poddaną leczeniu ekstrakcyjnemu<br />
i grupą, w której ekstrakcje nie były wykonane,<br />
pod względem symptomów i objawów<br />
charakterystycznych dla zaburzeń skroniowo-żuchwowych.<br />
Po<strong>do</strong>bne wyniki otrzymali<br />
Luppanapornlarp i Johnston (27).<br />
Dibetts i van der Weele (28) poddali 15 letniej<br />
obserwacji 111 przypadków z Groningen.<br />
W badanej grupie 34% stanowiły przypadki<br />
bezekstrakcyjne, 29%– ekstrakcje czterech zębów<br />
przedtrzonowych a 37% stanowiły pozostałe<br />
przypadki. U 39% pacjentów zastosowano<br />
aparaty czynnościowe, u 44% aparaty stałe, a<br />
u 17% kapy bródkowe. Po 4 latach obserwacji<br />
objawy przeskakiwania i trzeszczenia wzrosły<br />
z 23% <strong>do</strong> 36%. W ciągu pierwszych 10 lat nie<br />
stwierdzono różnic pomiędzy wszystkimi grupami,<br />
jednakże po 15 latach objaw przeskakiwania<br />
częściej występował u osób z przeprowadzonymi<br />
ekstrakcjami. Autorzy podkreślili<br />
jednak, że objaw przeskakiwania występował<br />
przed rozpoczęciem leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego,<br />
więc przyczyną występujących <strong>do</strong>legliwości<br />
nie był protokół leczenia, włączający ekstrakcje<br />
zębów przedtrzonowych, a najpraw<strong>do</strong>po<strong>do</strong>bniej<br />
niekorzystny wzorzec wzrostu. Po 20–<br />
letniej obserwacji nie stwierdzono różnic miedzy<br />
poszczególnymi grupami. Ogółem liczba<br />
objawów z biegiem czasu wzrosła, jednakże w<br />
późniejszym badaniu nie stwierdzono objawów<br />
wśród dzieci, u których występowały symptomy<br />
TMD przed leczeniem.<br />
Staggers (29) zbadał wpływ ekstrakcji, będących<br />
elementem leczenia orto<strong>do</strong>ntycznego,<br />
na wysokość zwarcia. W badaniu wzięło udział<br />
38 osób z klasą I Angla, u których wykonano<br />
ekstrakcje pierwszych zębów przedtrzonowych<br />
i 45 pacjentów z klasą I Angla, leczonych<br />
bezekstrakcyjnie. Wysokość zwarcia oceniano<br />
na podstawie zdjęć cefalometrycznych wykonanych<br />
przed i po leczeniu. Nie stwierdzono<br />
różnic miedzy 2 grupami badawczymi. W obu<br />
grupach zanotowano podniesienie wysokości<br />
zwarcia.<br />
Powszechny pogląd, że przemieszczenie<br />
krążka stawowego wiąże się z <strong>do</strong>tylnym położeniem<br />
wyrostka kłykciowego jest podważany.<br />
Okazuje się bowiem że położenie wyrostka<br />
kłykciowego jest sprawą indywidualną.<br />
Zaobserwowano, że u osób bez objawów<br />
TMD, położenie może być różne: <strong>do</strong>tylne, centralne<br />
bądź <strong>do</strong>przednie (30). Zależności między<br />
leczeniem orto<strong>do</strong>ntycznym a położeniem<br />
wyrostków kłykciowych zbadali Artun i wsp.<br />
(31). Do badania włączyli 63 pacjentki leczone<br />
za pomocą aparatów stałych: 34 osoby leczone<br />
bezekstrakcyjnie, 29 leczone z ekstrakcjami.<br />
Zmierzono procentowo anterio– i posteriorotacje<br />
żuchwy za pomocą tomogramów.<br />
Różnice wynikały z występowania anteriorotacji<br />
w grupie nieekstrakcyjnej. Jednak nieznana<br />
była pozycja wyrostka kłykciowego przed leczeniem<br />
orto<strong>do</strong>ntycznym. Badacze zanotowali<br />
także, że wyrostki kłykciowe u pacjentów<br />
PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2013, LXIII, 1 53