Fachowy Instalator 4/2014
W numerze m.in.: Zostań producentem energii Systemy zagospodarowania wody deszczowej Optymalizacja pracy instalacji solarnej i zagospodarowanie nadprodukcji energii Zawory strefowe Zawory kulowe HERZ Ochrona cieplna instalacji HVAC Wymiana starego kotła na kondensacyjny Ciepła woda z powietrza, czyli o powietrznych pompach ciepła do c.w.u. Pytania Czytelników: Komfortowy nadmuch Przegląd automatycznych kotłów z podajnikiem retortowym na paliwa stałe Domowe ognisko dla każdego Ciepło domowego ogniska i efektywne ogrzewanie! System Fluke Connect™ - komunikacja przede wszystkim Centrale wentylacyjne Ostberg w ofercie Iglotech Inteligentny dom nad morzem
W numerze m.in.:
Zostań producentem energii
Systemy zagospodarowania wody deszczowej
Optymalizacja pracy instalacji solarnej i zagospodarowanie nadprodukcji energii
Zawory strefowe
Zawory kulowe HERZ
Ochrona cieplna instalacji HVAC
Wymiana starego kotła na kondensacyjny
Ciepła woda z powietrza, czyli o powietrznych pompach ciepła do c.w.u.
Pytania Czytelników: Komfortowy nadmuch
Przegląd automatycznych kotłów z podajnikiem retortowym na paliwa stałe
Domowe ognisko dla każdego
Ciepło domowego ogniska i efektywne ogrzewanie!
System Fluke Connect™ - komunikacja przede wszystkim
Centrale wentylacyjne Ostberg w ofercie Iglotech
Inteligentny dom nad morzem
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
www.fachowyinstalator.pl<br />
LIPIEC <strong>2014</strong> NAKŁAD 6000 EGZ. WYDANIE NUMER 4/<strong>2014</strong>
R.<br />
ST.SPIS OD REDAKCJI TREŚCI<br />
Taka spiekota w mieście to… SKARB<br />
„- Panowie, żar leje się z nieba”, „- Taka spiekota w mieście to piekło...”<br />
Cytując słowa bohaterów kultowego polskiego filmu „Hydrozagadka” myślę<br />
o pozytywach tej sytuacji. Wcale nie z perspektywy wakacyjnego leżaka,<br />
ale pragmatycznie i zawodowo podchodząc do tematu. Przywołany „żar<br />
z nieba” to przecież nic innego jak czysta, tania energia, którą możemy<br />
podgrzać nie tylko wodę użytkową, ale również wodę w czajniku elektrycznym.<br />
Przetworzone przez nowoczesne urządzenia ciepło słoneczne<br />
dostarczy nam energii w różnej postaci – ogrzewania domu i/lub prądu.<br />
Możliwości jej wykorzystania, a nawet odsprzedania, są realną alternatywą<br />
dla scentralizowanych zakładów energetycznych. Temat ten, będący<br />
ideą programu PROSUMENT, rozwija w rozmowie z nami Jerzy Starościk,<br />
prezes SPIUG. Patrząc na upały od strony praktycznej, uwagę kierujemy<br />
też na pompy ciepła i kolektory słoneczne. Zachęcamy do pogłębienia<br />
wiedzy na temat tych rozwiązań przy lekturze Fachowego <strong>Instalator</strong>a.<br />
Redakcja<br />
Wydawca:<br />
Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k.<br />
Gromiec, ul Nadwiślańska 30<br />
32-590 Libiąż<br />
Biuro w Warszawie:<br />
01-821 Warszawa<br />
ul. Hajoty 53, lok. 2<br />
tel. +48 22 635 05 82<br />
tel./faks +48 22 635 41 08<br />
Redaktor Naczelna:<br />
Małgorzata Dobień<br />
malgorzata.dobien@targetpress.pl<br />
Dyrektor Marketingu i Reklamy:<br />
Robert Madejak<br />
tel. kom. 512 043 800<br />
robert.madejak@targetpress.pl<br />
Dział Promocji i Reklamy:<br />
Mariusz Ćwirta<br />
tel. kom. 728 950 227<br />
mariusz.cwirta@targetpress.pl<br />
Dyrektor Zarządzający:<br />
Robert Karwowski<br />
tel. kom. 502 255 774<br />
robert.karwowski@targetpress.pl<br />
Adres Działu Promocji i Reklamy:<br />
01-821 Warszawa<br />
ul. Hajoty 53, lok. 2<br />
tel./faks +48 22 635 41 08<br />
Prenumerata:<br />
prenumerata@fachowyinstalator.pl<br />
Skład:<br />
K2DESIGN Krzysztof Frankowski<br />
k2design.frankowski.@gmail.com<br />
Druk:<br />
VMG Print<br />
www.fachowyinstalator.pl<br />
inne nasze tytuły:<br />
Andrzej Kalbarczyk<br />
tel. kom. 531 370 279<br />
andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl<br />
Ryszard Staniszewski<br />
tel. kom. 503 110 913<br />
ryszard.staniszewski@targetpress.pl<br />
Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie<br />
prawo ich re da gowania oraz skracania.<br />
Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam.<br />
4<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ST.SPIS ST. SPIS TREŚCI<br />
Fot.: Vaillant<br />
temat numeru<br />
POMPY<br />
CIEPŁA<br />
czytaj od strony<br />
40<br />
PRZEGLĄD<br />
automatycznych<br />
kotłów<br />
z podajnikiem<br />
retortowym<br />
na paliwa stałe<br />
str. 52<br />
Informacje pierwszej wody .......................................... 8<br />
Zostań producentem energii ........................................ 9<br />
Nowości .......................................................... 12<br />
Systemy zagospodarowania wody deszczowej ....................... 16<br />
Optymalizacja pracy instalacji solarnej<br />
i zagospodarowanie nadprodukcji energii ........................ 22<br />
Zawory strefowe .................................................. 26<br />
Zawory kulowe HERZ .............................................. 30<br />
Ochrona cieplna instalacji HVAC .................................... 32<br />
Wymiana starego kotła na kondensacyjny ........................... 34<br />
Ciepła woda z powietrza, czyli o powietrznych<br />
pompach ciepła do c.w.u. ........................................ 40<br />
Pytania Czytelników: Komfortowy nadmuch ......................... 46<br />
Przegląd automatycznych kotłów z podajnikiem retortowym<br />
na paliwa stałe .................................................. 52<br />
Domowe ognisko dla każdego ..................................... 56<br />
Ciepło domowego ogniska i efektywne ogrzewanie! ................. 59<br />
System Fluke Connect - komunikacja przede wszystkim ............. 60<br />
Centrale wentylacyjne Ostberg w ofercie Iglotech ................... 62<br />
Inteligentny dom nad morzem ..................................... 64<br />
Warsztat .......................................................... 66<br />
6<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
I
IP.<br />
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />
PURMO wspiera instalatorów<br />
Od wielu lat marka Purmo podnosi<br />
kwalifikacje swoich partnerów poprzez<br />
organizację licznych szkoleń dla<br />
instalatorów. Ostatnia tura szkoleń<br />
dotyczyła wsparcia biznesu w zakresie<br />
prawnym oraz finansowym.<br />
Wiosenna tura 13 szkoleń Purmo dla<br />
instalatorów zorganizowana została<br />
we współpracy z producentami urządzeń<br />
grzewczych Villant i DeDietrich<br />
oraz renomowaną firmą doradczą<br />
„Synteza”. Firmy instalacyjne w trakcie<br />
wieloletniej współpracy z marką<br />
Purmo, zdążyły zgromadzić bogatą<br />
wiedzę techniczną i wyszkolić doświadczony<br />
personel. Na obecnym poziomie<br />
rozwoju firm instalacyjnych pojawiła się<br />
nowa potrzeba – pozyskania wiedzy<br />
dotyczącej prowadzenia rozrastającego<br />
się przedsiębiorstwa. Dlatego tym razem<br />
głównym tematem szkoleń Purmo<br />
nie były problemy związane z techniką<br />
grzewczą, lecz przede wszystkim zagadnienia<br />
typowo biznesowe.<br />
Urządzenie do wentylacji bezkanałowej<br />
z odzyskiem ciepła produkcji FLOWAIR<br />
zostało nagrodzone w 3 prestiżowych<br />
konkursach wzorniczych. W 2013 roku<br />
otrzymało tytuł Dobry Wzór w konkursie<br />
organizowanym przez Instytut<br />
Wzornictwa Przemysłowego, a w bieżącym<br />
roku zdobyło dwie międzynarodowe<br />
nagrody – iF Product Design<br />
Award oraz Red Dot Award.<br />
W skład jury wchodzili cenieni, światowi<br />
eksperci, którzy od zgłoszonych<br />
projektów oczekiwali najwyższego<br />
poziomu jakości, innowacyjności<br />
i kreatywności. Praca włożona w projekty<br />
urządzeń została doceniona<br />
w wielu prestiżowych, międzynarodowych<br />
konkursach.<br />
Temat wzornictwa przemysłowego<br />
jest bardzo bliski autorom produktów<br />
- Z naszymi partnerami współpracujemy<br />
od wielu lat i obserwujemy stały<br />
rozwój ich biznesów. Firmy, które 20<br />
lat temu startowały z nami od zera,<br />
przekształciły się obecnie w solidne<br />
przedsiębiorstwa, zatrudniające wielu<br />
doświadczonych fachowców. Według<br />
naszej oceny oraz w oparciu o sygnały<br />
płynące od firm instalacyjnych, kwestie<br />
prawne i finansowe stanowiły dla naszych<br />
partnerów istotny problem. Dla<br />
marki Purmo priorytetem od zawsze jest<br />
wsparcie merytoryczne partnerów, dlatego<br />
w tym roku postawiliśmy na doradztwo<br />
biznesowe. – wyjaśnia Emilia<br />
Dudek, kierownik marketingu Rettig<br />
Heating, właściciela marki Purmo.<br />
Marka Purmo postanowiła zaoferować<br />
sowim partnerom wsparcie w prowadzeniu<br />
przedsiębiorstwa od strony<br />
prawnej i finansowej. Firma doradcza<br />
„Synteza”, specjalnie na potrzeby firm<br />
instalacyjnych, przygotowała panel<br />
szkoleniowy dotyczący prawnych<br />
OXeN – urządzenie do wentylacji<br />
bezkanałowej z odzyskiem ciepła.<br />
Rozwiązanie warte nagród!<br />
FLOWAIR – to właśnie wzornictwo<br />
pozwala przemyśleć od początku potrzeby<br />
jakie stoją za produktem, jego<br />
konstrukcję, materiały i sposób użytkowania<br />
i co za tym idzie, pozwala<br />
wprowadzać innowacje. FLOWAIR nie<br />
koncentruje się jedynie na estetyce<br />
produkowanych urządzeń, ale przede<br />
wszystkim na korzyściach, które<br />
ma nieść ze sobą produkt, na ergonomii<br />
i funkcjonalności rozwiązań, oraz<br />
na technologii, która będzie dopasowana<br />
do potrzeb użytkowników.<br />
Współpraca FLOWAIR z projektantami<br />
wzornictwa przemysłowego zaowocowała:<br />
• powstaniem pierwszej na rynku nagrzewnicy<br />
z tworzywa sztucznego,<br />
• pierwszej kurtyno-nagrzewnicy,<br />
urządzenia łączącego dwie funkcje<br />
zagadnień kontaktów z klientami.<br />
Uczestnicy warsztatów uczyli się jak<br />
prawidłowo konstruować umowy. Poznali<br />
podstawowe prawne obostrzenia<br />
dotyczące realizacji kontraktów oraz<br />
problemy skutecznej windykacji należności.<br />
W szkoleniach wzięło udział 330<br />
osób. Kolejny cykl bezpłatnych szkoleń<br />
jest planowany na wiosnę 2015 roku.<br />
Źródło: Purmo<br />
(kurtyny i nagrzewnicy) w ciekawej,<br />
eliptycznej obudowie.<br />
W zeszłym roku firma wprowadziła<br />
urządzenie, które zrewolucjonizowało<br />
rynek wentylacyjny – jednostkę odzysku<br />
ciepła OXeN. Urządzenie to jest połączeniem<br />
innowacyjnej technologii<br />
z ciekawym wzornictwem. Kompaktowa,<br />
niezależna, bezkanałowa jednostka,<br />
której niepowtarzalny charakter<br />
nadaje obudowa wykonana z lekkiego<br />
materiału EPP o wysokiej wytrzymałości<br />
oraz doskonałej izolacji akustycznej<br />
i termicznej.<br />
Źródło: Flowair<br />
8<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP.<br />
Bateria Cassino<br />
VerdeLine Plus<br />
wyróżniona znakiem<br />
„must have <strong>2014</strong>”<br />
ENERGETYKA PROSUMENCKA – modne ostatnio<br />
hasło, często pojawiające się w mediach. Cóż to takiego<br />
i z czym się wiąże? Niektórzy kojarzą to z dotacjami<br />
na mikroinstalacje energetyczne, inni z samowystarczalnymi<br />
energetycznie obiektami. Dla jeszcze<br />
innych jest to kolejny wymysł marketingowy. A dla<br />
specjalistów odległa, ale jednak przyszłość energetyczna.<br />
Różnorodność teorii może budzić niechęć<br />
do tej idei, a nawet obawy przed jej wprowadzeniem.<br />
Dlatego poprosiliśmy eksperta ze Stowarzyszenia<br />
Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych<br />
o rzetelne wyjaśnienia i przybliżenie tematu.<br />
Zostań<br />
producentem<br />
energii<br />
Na pytania naszej redakcji<br />
odpowiada Janusz Starościk,<br />
prezes Zarządu SPIUG.<br />
W tegorocznej edycji plebiscytu „must have” wśród<br />
wyróżnionych projektów znalazła się bateria firmy<br />
FERRO – Cassino VerdeLine Plus.<br />
Cassino VerdeLine Plus to elegancka bateria stojąca<br />
umywalkowa, o prostej, geometrycznej formie<br />
i nachylonej ku umywalce wylewce kontrastującej<br />
z kształtem podstawy o przekroju okręgu.<br />
Cassino VerdeLine Plus należy do linii ekologicznych<br />
baterii oszczędzających wodę, a tym samym koszty<br />
jej zużycia. Wyposażona została w innowacyjne<br />
komponenty umożliwiające ograniczenie zużycia<br />
wody o ponad 50%: regulator ceramiczny z ogranicznikiem<br />
przepływu i systemem kontroli ciepłej wody<br />
oraz perlator z systemem łatwego usuwania kamienia<br />
wapiennego easy clean, który dodatkowo posiada regulację<br />
kierunku strumienia wody.<br />
Bateria oznaczona została certyfikatem EU Ecolabel.<br />
Źródło: Ferro<br />
Ostatnio w mediach często pojawia się termin PROSUMENT.<br />
Co on oznacza?<br />
Rzeczywiście jest to modny ostatnio termin, ale niestety można odnieść<br />
wrażenie, że nie wszyscy eksperci którzy się tym terminem posługują,<br />
wiedzą co to właściwie jest. Jest kilka definicji dotyczących<br />
prosumenta. Jedna z nich, powielana w wielu materiałach źródłowych,<br />
mówi, że prosument to konsument zaangażowany w współtworzenie<br />
i promowanie produktów ulubionej marki czy jednoczesną<br />
produkcję oraz konsumpcję dóbr i usług”.<br />
Jest to termin wprowadzony 1980 przez Alvina Tofflera, pisarza i futurystę.<br />
Dalej, według projektu Ustawy o OZE z października 2012<br />
roku, prosument jest to wytwórca energii elektrycznej w mikroinstalacji<br />
w celu jej zużycia na potrzeby własne lub sprzedaż energii<br />
elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji w ilości nie większej niż<br />
30% energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji w danym<br />
roku. Ww. działalność prosumenta nie jest działalnością gospodarczą<br />
i nie wymaga wpisu do rejestru wytwórców energii w mikroinstalacji.<br />
A tak naprawdę, żeby nie mącić ludziom w głowie, można<br />
powiedzieć że określenie „prosument” pochodzi z połączenia słów<br />
„producent” i „konsument”, czyli ludzie albo jednostki gospodarcze,<br />
którzy konsumują wyprodukowaną przez siebie energię w całości<br />
albo w części. Warto dodać, że prosumenci energii w Polsce formalnie<br />
jeszcze nie istnieją, bowiem jak na razie nie ma w tej kwestii przepisów,<br />
poza tzw. „małym trójpakiem”.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
9
IP.<br />
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />
Czy działania prosumenckie dotyczą wyłącznie<br />
energii elektrycznej?<br />
To jest następny mit podtrzymywanych<br />
przez ekspertów związanych z decydentami<br />
i tzw. „dużą energetyką”. Energia produkowana<br />
przez prosumenta może być<br />
zarówno energią elektryczną (o tym się<br />
mówi prawie wyłącznie), ale także CIEPŁEM<br />
(o czym nie wspomina się prawie wcale lub<br />
ten segment rynku się całkowicie pomija).<br />
Czym są mikroinstalacje OZE w technologii<br />
prosumenckiej?<br />
Kluczowe mikroinstalacje OZE są zdefiniowane<br />
w Krajowym Planie Działania w zakresie<br />
energii ze źródeł odnawialnych oraz<br />
w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach<br />
energii. Do takich instalacji są zaliczane:<br />
kolektory słoneczne, kotły na biomasę,<br />
małe elektrownie wiatrowe (mikrowiatraki),<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Określenie prosument pochodzi<br />
z połączenia słów „producent”<br />
i „konsument”, czyli ludzie albo jednostki<br />
gospodarcze, którzy konsumują<br />
wyprodukowaną przez siebie<br />
energię w całości albo w części.<br />
mikrosystemy fotowoltaiczne, mikrosystemy<br />
kogeneracyjne na biogaz i biopłyny<br />
(do zasilania agregatów prądotwórczych<br />
z różnymi silnikami wewnętrznego spalania),<br />
pompy ciepła i małe elektrownie wodne.<br />
Takim mikroinstalacjami są oczywiście<br />
także układy hybrydowe łączące różne wymienione<br />
mikroźródła.<br />
Co to takiego MIKROKOGENERACJA?<br />
Mikrokogeneracja zgodnie z zapisami dyrektywy<br />
2004/8/EC oznacza produkcję<br />
skojarzoną, czyli tłumacząc na język zrozumiały:<br />
równoczesne wytwarzanie energii<br />
elektrycznej i ciepła z maksymalną wydajnością<br />
poniżej 50 kWe (czyli 50 kW mocy<br />
elektrycznej).<br />
Jest to podstawowa definicja mikrokogeneracji,<br />
która niestety nie jest przestrzegana<br />
w wielu kluczowych dokumentach rządowych,<br />
na których potrzeby wprowadza się<br />
jej różne wersje – u nas ma to być wydajność<br />
poniżej 40 KWe. Kogeneracja jako jednoczesne<br />
wytwarzanie energii elektrycznej<br />
i ciepła znajduje szczególne zastosowanie<br />
w małych jednostkach wytwórczych energetyki<br />
rozproszonej – chciałbym jeszcze<br />
raz podkreślić: energii elektrycznej i ciepła.<br />
Energia wyprodukowana w jednostkach<br />
mikro i małej energetyki rozproszonej trafia<br />
w pierwszej kolejności do lokalnego odbiorcy,<br />
który spożytkowuje ją do własnych<br />
celów, a nadwyżkę sprzedaje do odbiorców<br />
zlokalizowanych najczęściej w najbliższym<br />
sąsiedztwie.<br />
Jakie są perspektywy wdrożenia tych założeń<br />
na polskim rynku?<br />
Perspektywy wydają się bardzo dobre, biorąc<br />
pod uwagę oddolne zainteresowanie<br />
inwestorów tymi rozwiązaniami, nawet<br />
przy dotychczasowym braku wsparcia<br />
lub - w ostatnim okresie - wręcz zniechęcaniem<br />
obywateli do tego typu działań.<br />
Jednak oddolny ruch który można określić<br />
energetyką obywatelską, rozwija się konsekwentnie,<br />
chociaż przy wsparciu na pewno<br />
dynamika rozwoju byłaby dużo większa.<br />
Dodajmy, że wystartował program Prosument,<br />
zarządzany przez NFOŚiGW. Pomimo<br />
niedoskonałości, na które zwracało zgodnie<br />
uwagę środowisko OZE w Polsce, jest<br />
to jednak jedyny program mający na celu<br />
wsparcie rozwoju instalacji prosumenckich<br />
w Polsce. Widać zresztą bardzo duże zainteresowanie<br />
tym programem. Jak będzie<br />
funkcjonował, pokaże przyszłość. Liczymy<br />
na elastyczność NFOŚiGW w zakresie korekt<br />
zasad programu, jeżeli jego działanie<br />
nie byłoby zadowalające. W zasadzie pytanie<br />
dotyczy rozwoju w ogóle energetyki<br />
rozproszonej w Polsce. Tutaj raczej jestem<br />
optymistą, ponieważ nie jest to ruch narzucony<br />
odgórnie, tylko inicjatywa obywateli,<br />
a tego typu działania, jak uczy historia, rozwijają<br />
się najlepiej. Pewna gra, która toczy<br />
się wokół zaopatrywania w energię, powoduje<br />
niepokój społeczeństw co do pewności<br />
bezpieczeństwa energetycznego.<br />
Dlatego jedynym pewnym wyjściem z tej<br />
sytuacji jest rozwój wielu źródeł energetyki<br />
rozproszonej, połączonych ze sobą systemowo,<br />
pozwalając z jednej strony na zapewnienie<br />
bezpieczeństwa energetycznego<br />
na poziomie lokalnym, a z drugiej strony<br />
sprzedaż energii do sąsiadów, którzy mogą<br />
mieć akurat w tym czasie deficyt energii.<br />
Tego typu system budowania od dołu,<br />
w połączeniu z energetyką systemowa,<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
W połączeniu z poprawą efektywności<br />
energetycznej budynków<br />
zastosowanie rozproszonych OZE<br />
ułatwi realizację idei „budynków<br />
zeroenergetycznych”.<br />
dostarczająca energię wszędzie tam, gdzie<br />
tworzenie indywidualnych źródeł nie jest<br />
możliwe z uwagi na lokalne zasoby energetyczne,<br />
czy możliwości techniczne,<br />
może w znacznym stopniu zabezpieczyć<br />
na poziomie kraju coś, co nazywamy bezpieczeństwem<br />
energetycznym.<br />
Co było motorem działań przy tworzeniu<br />
idei energetyki prosumenckiej?<br />
Czynniki opisane powyżej. Chęć zapewnienia<br />
bezpieczeństwa energetycznego<br />
na lokalnym poziomie. Niezależność od zewnętrznych<br />
źródeł energii pozwala na poczucie<br />
bezpieczeństwa energetycznego.<br />
Na energię wytwarzaną przez prosumenta<br />
na miejscu nie ma wpływu tzw. czynnik<br />
ludzki, koniunktura, wzrost cen surowców<br />
energetycznych. Ograniczony jest też<br />
wpływ czynników atmosferycznych do zjawisk<br />
występujących lokalnie. Nie wspomnę<br />
także już na zagrożeniu terrorystycznym,<br />
atakach hakerów na sieci energetyczne itp.<br />
Energetyka Obywatelska, o której wspominałem<br />
wcześniej, jest niczym innym jak<br />
wprowadzaniem w życie zasad energetyki<br />
prosumenckiej w praktyce.<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Gra, która toczy się wokół zaopatrywania<br />
w energię, powoduje niepokój<br />
społeczeństw co do pewności<br />
bezpieczeństwa energetycznego.<br />
Dlatego jedynym pewnym wyjściem<br />
z tej sytuacji jest rozwój wielu<br />
źródeł energetyki rozproszonej,<br />
połączonych ze sobą systemowo,<br />
pozwalając z jednej strony na zapewnienie<br />
bezpieczeństwa energetycznego<br />
na poziomie lokalnym,<br />
a z drugiej strony sprzedaż energii<br />
do sąsiadów, którzy mogą mieć<br />
akurat w tym czasie deficyt energii.<br />
10<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP.<br />
Jakie korzyści dla konsumentów energii płyną z programu<br />
prosumenckiego?<br />
Jest szereg korzyści, które płyną z prosumenckiego modelu<br />
wytwarzania energii. Produkcja energii elektrycznej<br />
w tzw. rozwiązaniu prosumenckim może w znacznym<br />
stopniu złagodzić, lub nawet pokryć potencjalne<br />
braki w dostawach energii. Wiele mniejszych elektrowni<br />
i źródeł wytwarzania energii w uzupełnieniu „dużej<br />
energetyki” pozwoli w znacznym stopniu podwyższyć<br />
bezpieczeństwo energetyczne, zarówno na poziomie<br />
lokalnym, jak i krajowym. Rozwój nowych technologii<br />
w obszarze OZE z pewnością będzie mieć pozytywny<br />
wpływ na rozwój gospodarki, społeczeństwa i regionów<br />
kraju.<br />
W połączeniu z poprawą efektywności energetycznej<br />
budynków zastosowanie rozproszonych OZE ułatwi realizację<br />
idei „budynków zeroenergetycznych”. Poza tym,<br />
co wydaje się fundamentalne, mając własne źródło<br />
energii uzyskujemy dostęp do taniej energii, niezależnej<br />
od cen rynku surowców energetycznych na światowych<br />
rynkach, co, nie oszukujmy się, może nastąpić<br />
szybciej, niż się spodziewamy, z powodu kurczącego<br />
się dostępu do paliw kopalnych. Chyba, że gospodarka<br />
światowa bardziej wejdzie w stosowanie energetyki odnawialnej,<br />
co z pewnością spowoduje obniżkę jej ceny<br />
poniżej poziomu cen, które płacilibyśmy za tzw. „czarną<br />
energię”.<br />
Czy następstwem tych działań będzie samowystarczalność<br />
energetyczna małych społeczności lokalnych?<br />
W pewnej, dłuższej perspektywie czasowej - z pewnością<br />
tak. Należy jednak być realistą. Nie wszędzie<br />
w obecnie istniejącej substancji budowlanej czy mieszkaniowej<br />
jest to możliwe. Tutaj jest pole do popisu dla<br />
energetyki systemowej, aby zagwarantować bezpieczeństwo<br />
energetyczne tej grupie obywateli, którzy nie<br />
mają możliwości skorzystania z dobrodziejstwa energetyki<br />
rozproszonej. Dotyczy to zarówno wytwarzania<br />
energii elektrycznej, jak i przede wszystkim ciepła. Jeżeli<br />
to połączymy z kwestią budownictwa energooszczędnego<br />
czy budownictwa efektywnego energetycznie,<br />
wynik będzie ten sam: redukcja kosztów eksploatacji<br />
poprzez redukcję kosztów energii dostarczanej z zewnątrz.<br />
Mając zaopatrzenie w energię opartą na lokalnych<br />
zasobach energetycznych, lokalna społeczność<br />
ma gwarancję ciepła i zasilania w energię elektryczną.<br />
Jeżeli do tego dołożymy zaimplementowanie idei inteligentnych<br />
sieci energetycznych, to sukces jest murowany.<br />
Należy jed nak pamiętać o tym, że zmiana systemu<br />
energetycznego to proces trwający nie kilka, ale<br />
dziesiątki lat. Dlatego im wcześniej zaczniemy proces<br />
zmian, tym bardziej zagwarantujemy bezpieczeństwo<br />
energetyczne dla przyszłych pokoleń.<br />
n<br />
Junkers prezentuje<br />
rozwiązanie dla<br />
zdecentralizowanych<br />
systemów<br />
energetycznych<br />
Pompy ciepła<br />
marki JUNKERS<br />
współpracują<br />
z instalacją<br />
fotowoltaiczną<br />
Pompy ciepła SWI-2 i SWO-2 marki Junkers pozwalają na inteligentną<br />
integrację z instalacją fotowoltaiczną. W ten sposób<br />
możliwe jest optymalne wykorzystanie energii odnawialnych<br />
i znaczne obniżenie kosztów eksploatacyjnych budynku.<br />
Każda pompa ciepła korzysta z energii elektrycznej, aby pobrać<br />
ciepło z powietrza, które konieczne jest do podgrzewania<br />
wody.<br />
- Bosch opracował system zarządzania energią, który rejestruje<br />
zużycie energii przez pompę ciepła i przy odpowiednim nasłonecznieniu<br />
pokrywa zapotrzebowanie na prąd energią elektryczną<br />
wytwarzaną przez instalację fotowoltaiczną. Rozwiązanie<br />
umożliwia użytkownikowi zużycie większości samodzielnie wyprodukowanego<br />
prądu na własne potrzeby, co znacznie obniża<br />
koszty i daje duże oszczędności – mówi Grzegorz Łukasik, Product<br />
Manager Bosch Termotechnika.<br />
Do stworzenia koncepcji, Bosch wykorzystał pompy ciepła<br />
SWI-2 i SWO-2 marki Junkers. Integracja instalacji fotowoltaicznej<br />
z nowoczesnymi pompami ciepła pozwala na połączenie<br />
energii elektrycznej z energią grzewczą.<br />
Najważniejszym elementem inteligentnego systemu zarządzania<br />
jest jednostka sterująca połączona z licznikiem prądu<br />
i analizująca przepływ energii w gospodarstwie domowym.<br />
System jest skonfigurowany w taki sposób, aby dostarczanie<br />
energii do pobierających prąd odbiorników elektrycznych<br />
miało zawsze priorytet. Jeżeli dodatkowo jest wytwarzana<br />
energia przez instalację fotowoltaiczną, jednostka sterująca<br />
wysyła do pompy ciepła sygnał. Zapewnia to optymalne<br />
wykorzystanie energii słonecznej i zapobiega konieczności<br />
odsprzedaży energii elektrycznej wytworzonej przez słońce<br />
do sieci oraz przyczynia się do odciążenia sieci energetycznej.<br />
Źródło: Robert Bosch<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
11
N.<br />
NOWOŚCI<br />
Nowe rozdzielacze do ogrzewania<br />
podłogowego – PURMO DSM<br />
Marka Purmo wzbogaca ofertę akcesoriów<br />
do systemu ogrzewania podłogowego<br />
o nowy rozdzielacz ze stali nierdzewnej<br />
Purmo DSM. Jego dużą zaletą<br />
jest możliwość montażu w dowolnej<br />
pozycji (w pionie lub poziomie) oraz<br />
podłączenia z prawej lub lewej strony.<br />
Rozstaw króćców 50 mm umożliwia<br />
swobodne podłączanie wężownic<br />
oraz montaż osprzętu regulacyjnego.<br />
Specjalnie w tym celu rozdzielacz<br />
wyposażono we wkładki zaworowe<br />
z gwintem M30x1,5, które są przystosowane<br />
do montażu głowic termoelektrycznych.<br />
Oba kolektory wyposażono<br />
w odpowietrzniki oraz zawory spustowe.<br />
W zestawie dołączone są uchwyty<br />
ścienne z wkładkami tłumiącymi drgania.<br />
Każdy produkt jest elegancko zapakowany<br />
i wyposażony w instrukcję<br />
obsługi oraz montażu.<br />
VTS EUROHEAT zmienia całkowicie wymiar komfortu sterowania.<br />
Wszystko za sprawą nowego, inteligentnego<br />
STEROWNIKA HMI VR z funkcją BMS. Teraz pełna kontrola<br />
i wygoda są w zasięgu ręki! Dzięki niemu możesz za jednym<br />
razem dowolnie ustawić pracę nawet 8 urządzeń VOLCANO<br />
VR1/VR2 i nawet 24 Volcano mini na cały tydzień.<br />
Od 1 czerwca w ofercie VTS EUROHEAT dostępna jest nowa<br />
automatyka, za pomocą której zapewnienie i utrzymanie<br />
komfortu ciepłego w obiekcie stało się intuicyjnie proste.<br />
STEROWNIK HMI VR o sygnale 0‐10V, czujnik pomieszczeniowy<br />
NTC oraz regulator prędkości ARWE3.0 (0‐10V) tworzą<br />
zestaw pozwalający na utrzymanie pełnej kontroli warunków<br />
cieplnych w pomieszczeniu.<br />
STEROWNIK HMI VR to serce systemu sterujące wydatkiem<br />
wentylatora za pomocą sygnału 0‐10V w trybie automatycznym<br />
lub/i manualnym (z uwzględnieniem kubatury<br />
pomieszczenia). Pozwala on na ustawienie dwóch okresów<br />
grzania na dobę lub pracy ciągłej w funkcji grzania lub chłodzenia.<br />
Regulator prędkości obrotowej ARWE3.0 (0‐10V) jest<br />
elementem wykonawczym sygnału ze sterownika HMI VR<br />
zapewniając pięciostopniową modulację pracy urządzeń.<br />
Dodatkowo rozdzielacze Purmo DSM<br />
wyposażono w najwyższej jakości<br />
osprzęt do regulacji i pomiaru przepływu,<br />
dzięki czemu zrównoważenie<br />
podłogówki jeszcze nigdy nie było<br />
tak łatwe i szybkie. <strong>Instalator</strong> oszczędza<br />
mnóstwo czasu, a ogrzewanie<br />
od razu działa prawidłowo.<br />
Nowe rozdzielacze produkowane<br />
są z wysokiej jakości stali nierdzewnej<br />
1.4301 gwarantującej dużą wytrzymałość<br />
mechaniczną. Belki rozdzielacza<br />
w warunkach laboratoryjnych są w stanie<br />
wytrzymać do 349 bar ciśnienia wewnętrznego.<br />
Zastosowanie specjalnego<br />
profilu 35x1,5 mm pozwala na obniżenie<br />
prędkości przepływu o 10%. W porównaniu<br />
do profili mosiężnych tej samej<br />
średnicy, pozytywnie wpływa to na charakterystykę<br />
hydrauliczną, zmniejszając<br />
opory przepływu.<br />
Potwierdzeniem najwyższych standardów<br />
jakości jest 10-letnia gwarancja<br />
udzielana przez firmę Rettig Heating<br />
na ten produkt (z wyłączeniem osprzętu,<br />
tj. zaworów i wskaźników przepływu,<br />
na które gwarancja wynosi 5 lat).<br />
www.purmo.pl<br />
Nowy sterownik do nagrzewnic HMI VR<br />
od VTS EUROHEAT – komfort w zasięgu ręki<br />
Kolejnym elementem nowej automatyki jest zewnętrzny<br />
czujnik pomiaru temperatury NTC, dzięki któremu mamy<br />
możliwość pomiaru temperatury w pomieszczeniu z możliwością<br />
zamontowania sterownika w innym miejscu.<br />
Automatyczny dobór prędkości obrotowej wentylatora<br />
w funkcji temperatury, możliwość programowania kalendarza<br />
w układzie „5+1+1”, integracja z ośmioma regulatorami<br />
ARWE3.0 (do 8 VR1/VR2, do 24 Volcano mini), gwarancja<br />
optymalnego grzania lub chłodzenia, czy funkcja<br />
przeciwzamrożeniowa– to tylko niektóre z zalet nowej<br />
automatyki VTS EUROHEAT.<br />
vtsgroup.pl<br />
12<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
NOWOŚCI N.<br />
Wymiar pośredni odpowiadający potrzebom rynku:<br />
rury i złączki o średnicy znamionowej DN 64<br />
Czynnikiem utrudniającym optymalne<br />
wymiarowanie przewodów rozdzielczych<br />
w dużych instalacjach wody<br />
użytkowej często bywa duży przeskok<br />
w standardowym szeregu średnic znamionowych<br />
– z 54 na 76 mm. Podczas<br />
gdy pomiędzy kolejnymi w szeregu<br />
średnicami znamionowymi (począwszy<br />
od 12 mm) różnica wynosi ok. 20 – 30%,<br />
tutaj jest to ponad 40%! W przypadku<br />
wielu instalacji przeskok ten okazuje się<br />
zdecydowanie za duży.<br />
Firma Viega niweluje ten przeskok<br />
w średnicach znamionowych rur metalowych,<br />
wprowadzając w swoich<br />
systemach wymiar pośredni – średnicę<br />
DN 64 mm. Dotyczy to systemów<br />
Profipress (połączenia zaprasowywane<br />
z miedzi) i Sanpress Inox (rury<br />
i złączki ze stali odpornej na korozję).<br />
Ten dodatkowy wymiar wpasowuje<br />
się idealnie pomiędzy standardowe<br />
„duże” średnice znamionowe 54 i 76<br />
i jest znacznie bardziej ekonomiczny<br />
niż stosowana zazwyczaj w takich sytuacjach<br />
średnica DN 76.<br />
Duże oszczędności można osiągnąć<br />
już na samym materiale, gdyż koszty<br />
zakupu rur, złączek i izolacji są niższe<br />
niż w przypadku standardowych średnic.<br />
W przypadku instalacji wody użytkowej<br />
jeszcze ważniejsze są jednak<br />
kwestie higieny, na które istotny wpływ<br />
ma rozmiar pośredni oferowany w systemach<br />
Viega. Przy wykonaniu przewodu<br />
rozdzielczego z rur o średnicy<br />
76 mm zamiast 54 mm objętość wody<br />
wzrasta dwukrotnie! Jeśli zamiast tego<br />
zastosujemy wymiar 64 mm wzrost ten<br />
wynosi zaledwie 38%, bez żadnego<br />
uszczerbku dla komfortu korzystania<br />
z instalacji. Zmniejszenie ilości wody<br />
użytkowej pozostającej w obiegu<br />
wpływa bezpośrednio na jej jakość.<br />
Kolejną zaletą stosowania wymiaru<br />
pośredniego są oszczędności energii<br />
w instalacjach ciepłej wody użytkowej.<br />
Użycie rur o średnicy znamionowej 64<br />
wyraźnie zmniejsza koszty, gdyż ogrzewana<br />
jest tylko woda będąca w obiegu,<br />
w ilości odpowiadającej zużyciu.<br />
www.viega.pl<br />
Uniwersalna złączka kanalizacyjna AWADUKT FLEX-CONNECT<br />
Firma REHAU wprowadza na rynek<br />
w Polsce nowy innowacyjny system<br />
złączek kanalizacyjnych AWADUKT<br />
FLEX-CONNECT przeznaczonych<br />
do łączenia rur kanalizacyjnych wykonanych<br />
z różnych materiałów.<br />
Często przy budowie sieci kanalizacyjnych<br />
występuje sytuacja, w której jest<br />
konieczność wykonania połączenia<br />
między istniejącą, a nowobudowaną<br />
siecią kanalizacyjną. W takich sytuacjach<br />
wymuszona jest konieczność<br />
połączenia rur wykonanych z różnych<br />
materiałów. Nierzadko rury te nie<br />
są już dostępne lub w międzyczasie<br />
normy techniczne uległy zmianie<br />
i tego typu produktów już się nie produkuje,<br />
np.: azbestobeton. W zasadzie<br />
jedynym rozwiązaniem jest budowa<br />
kosztownej studni w miejscu zmiany<br />
materiału sieci kanalizacyjnej.<br />
Rozwiązaniem tego problemu jest<br />
nowa uniwersalna złączka AWADUKT<br />
FLEX-CONNECT, która pozwala na bezproblemowe<br />
i zgodne z aktualnymi<br />
normami technicznymi połączenia<br />
materiałów różnych typów. Złączka<br />
ta wykonania jest z korpusu uszczelki<br />
z EPDM osłoniętego płaszczem z wysokoodpornego<br />
polipropylenu oraz<br />
osłonięta obejmą wykonaną ze stali<br />
szlachetnej.<br />
Złączka pozwala na łączenie rur<br />
ze stali, kamionki, żeliwa, betonu, żelbetu,<br />
azbestu oraz z tworzyw sztucznych<br />
PVC-U/PP/PE/GRP o ściankach gładkich,<br />
jak i strukturalnych, w zakresie średnic<br />
od DN 110 do DN 630. Montaż złączki<br />
następuje za pomocą klucza dynamometrycznego<br />
pozwalającego na dokręcenie<br />
obejmy z odpowiednią siłą.<br />
System AWADUKT FLEX-CONNECT<br />
gwarantuje ponadto szczelność do 2,5<br />
bar potwierdzoną laboratoryjnie, posiada<br />
o 20% większą głębokość montażową<br />
w stosunku do systemów<br />
tradycyjnych oraz pozwala na oszczędność<br />
czasu na budowie. Dodatkowo<br />
w systemie zastosowano unikatową<br />
uszczelkę wykonana z materiału<br />
Q-TE-C, która w przypadku występowania<br />
sączeń powoduje ich doszczelnienie<br />
poprzez zwiększenie swojej<br />
objętości.<br />
Uniwersalna złączka kanalizacyjna jest<br />
z tego powodu bardzo ciekawą alternatywą<br />
dla rozwiązania trudnych problemów<br />
przy budowie kanalizacji.<br />
www.rehau.pl<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
13
N.<br />
NOWOŚCI<br />
KOZA AB czyli ciepło na okrągło...<br />
Piec wolnostojący – koza AB, to jedna<br />
z nowości, która wzbogaciła ofertę<br />
produktów firmy Kratki.pl. Koza o cylindrycznym,<br />
nowoczesnym kształcie<br />
to świetne rozwiązanie dla osób, które<br />
pragną prawdziwego ciepła domowego<br />
ogniska, ale nie dysponują dużą<br />
przestrzenią.<br />
Koza AB to kompaktowe rozwiązanie,<br />
łączące ze sobą walory grzewcze<br />
z estetykę, które nie wymaga pracochłonnej<br />
i kosztownej obudowy. Zakres<br />
pracy tego urządzenia to 4‐10 kW,<br />
co oznacza, że może ona ogrzać powierzchnię<br />
od 40 do 100 m 2 .<br />
Nowoczesny kształt kryje w sobie także<br />
innowacyjne rozwiązania, takie jak:<br />
podwójny system deflektorów, który<br />
wydłużą drogę spalin oraz króciec<br />
dolotu powietrza o średnicy 100 mm.<br />
Dodatkowo powietrze do komory<br />
spalania doprowadzane jest trzema<br />
drogami: pod ruszt znajdujący się<br />
w podłodze komory spalania, specjalnym<br />
kanałem (znajdującym się na tylnej<br />
ścianie pieca) oraz poprzez system<br />
kurtyny powietrznej, która „omiata”<br />
szybę.<br />
Koza AB dzięki prostej i eleganckiej<br />
formie pasuje do wnętrz nowoczesnych,<br />
ale jednocześnie odnajdzie się<br />
w tych bardziej stylizowanych, a sam<br />
jej kształt sprawia, że nie da się jej nie<br />
zauważyć.<br />
www.kratki.pl<br />
Logano S112 - nowy kocioł na paliwostałe w ofercie Buderus<br />
Buderus wprowadza na rynek nowy kocioł<br />
na paliwa stałe Logano S112. Urządzenie przeznaczone<br />
jest zarówno do pracy w systemach<br />
grzewczych układu otwartego, jak i w układach<br />
zamkniętych. Kocioł jest bardzo łatwy<br />
w obsłudze, a dzięki możliwości sterowania<br />
pompą ciepłej wody użytkowej, a także centralnego<br />
ogrzewania przy współpracy z termostatem<br />
pokojowym, wyjątkowo łatwa jest<br />
również eksploatacja instalacji grzewczej.<br />
Załadunek paliwa do kotła ułatwiają drzwiczki<br />
górne umieszczone pod kątem 45°, a odprowadzenie<br />
popiołu usprawnia opatentowany<br />
mechanizm rusztu obrotowego. Wentylator<br />
wyciągowy, standardowe wyposażenie kotła<br />
Logano S112, zapewnia większą tolerancję<br />
na niski ciąg kominowy i gwarantuje, że do kotłowni<br />
nie wydostanie się dym podczas załadunku<br />
paliwa. Z kolei dostęp do kanałów konwekcyjnych<br />
i komory spalania od góry oraz<br />
usuwanie popiołu od przodu kotła skraca czas<br />
poświęcony na jego czyszczenie. Dolne spalanie<br />
umożliwia kontrolowanie mocy kotła, dzięki<br />
czemu czas pracy na jednym załadunku paliwa<br />
trwa dłużej niż w kotłach ze spalaniem górnym.<br />
Wykorzystany w Logano S112 trójciągowy wymiennik<br />
obniża temperaturę spalin i zwiększa<br />
średnioroczną sprawność kotła. Do wzrostu<br />
sprawności urządzenia i jednocześnie zmniejszenia<br />
zużycia paliwa przyczynia się również<br />
zastosowana w nim ceramiczna komora dopalania<br />
gazów.<br />
W sprzedaży dostępne są trzy wersje kotła<br />
Logano S112 – o mocy 15, 20 i 25 kW, z pięcioletnią<br />
gwarancją.<br />
www.bosch.pl<br />
Wielofunkcyjne uzdatnianie wody<br />
Praktycznie bezobsługowe, niezwykle wydajne<br />
i działające kompleksowo. To trzy największe<br />
zalety stacji uzdatniających Multi firmy UST-M.<br />
Są to urządzenia przeznaczone szczególnie dla<br />
osób korzystających z wody z tzw. ujęć własnych.<br />
Jedna stacja uzdatniająca łączy w sobie<br />
działanie odżelaziacza, odmanganiacza i zmiękczacza.<br />
Stację Multi instaluje się w miejscu przyłącza<br />
wody. Jest ona skonfigurowana w zależności<br />
od szczegółowych parametrów wody,<br />
którą ma uzdatniać.<br />
Stacje Multi wykorzystują specjalnie dobraną<br />
kompozycję złóż, m.in. CR100, ECOMIX czy<br />
TOTOMIX. To właśnie ono umożliwia jednoczesne<br />
wyeliminowanie z wody nadmiernej twardości<br />
oraz związków żelaza i manganu. Regeneracja<br />
złoża odbywa się przy pomocy roztworu<br />
nasyconego NaCl (tzw. solanki). Jego działanie<br />
uchroni instalacje, kocioł CO i sprzęt AGD przed<br />
zgubnym działaniem wody twardej, zażelazionej<br />
i zawierającej zbyt dużo manganu.<br />
www.ustm.pl<br />
14<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
NOWOŚCI N.<br />
Premiera nowych<br />
modeli grzejnika<br />
łazienkowego Nefertiti<br />
REKLAMA<br />
Nowoczesne rozwiązanie dla najbardziej wymagających<br />
klimatyzator ścienny MSZ-FH<br />
W ofercie Atlantic Polska pojawiły się nowe modele suszarki<br />
łazienkowej Nefertiti. Różnią się one od poprzednich<br />
z tej samej serii nowymi elementami i funkcjami.<br />
Wprowadzono też nowe szerokości i kolor antracytowy.<br />
Wartym uwagi rozwiązaniem w nowych grzejnikach jest<br />
Funkcja Boost. Pozwala ona na jednorazowe i czasowe<br />
wykorzystanie pełnej mocy suszarki łazienkowej, bez<br />
konieczności zmiany jej zaprogramowanych ustawień.<br />
Uruchamia się ją jednym ruchem naciskając przycisk<br />
„Boost” znajdujący się bezpośrednio na termostacie<br />
urządzenia. Tym samym załączymy maksymalną moc<br />
urządzenia na okres 2 godzin, po czym grzejnik samoczynnie<br />
powraca do normalnego cyklu pracy.<br />
Dzięki funkcji 24 h możliwe jest automatyczne załączanie<br />
funkcji Boost co 24 godziny w celu bardzo intensywnego<br />
suszenia ręczników. Wówczas suszarka łazienkowa<br />
produkuje ciepło z pełną mocą przez 2 godziny, każdego<br />
dnia tygodnia o tej samej porze. Grzejnik można podłączyć<br />
do istniejącej instalacji c.o., jego grzałka nurkowa<br />
wykonana jest z inoxu. Elektroniczny termostat temperatury,<br />
który sterowany jest drogą radiową ma 5 nowych<br />
trybów pracy tj. Lato, Kocioł, Prysznic, Turbo i Frostfree.<br />
Ta suszarka łazienkowa Atlantic Polska ma obudowę<br />
wykonaną ze stali wysokogatunkowej i wyposażona<br />
jest w 2 uchwyty umożliwiające suszenie ręczników lub<br />
drobnej bielizny.<br />
www.atlantic-polska.pl<br />
n Dostępny w najwyższej klasie energetycznej A+++;<br />
n Bardzo cicha praca jednostki wewnętrznej: od 20 dB(A);<br />
GWARANCJA<br />
5LAT<br />
n Efektywnie grzeje nawet przy temperaturze zewnętrznej do -25°C;<br />
n System oczyszczania powietrza Plasma Quad z funkcją jonizacji<br />
powietrza, skutecznie neutralizuje kurz, alergeny, bakterie i wirusy<br />
(do 99%);<br />
n Posiada czujnik I-see Sensor 3D, który skanując pomieszczenie<br />
za pomocą termografii, wykrywa obecność osób i dopasowuje<br />
do nich kierunek nawiewu;<br />
n Dostępnych jest aż 5 prędkości ustawienia wentylatora;<br />
n Możliwość zdalnego sterowania klimatyzatorem za pośrednictwem<br />
internetu (Wi-Fi) za pomocą tabletu, komputera, smartphone – dzięki<br />
aplikacji MELCloud.<br />
Więcej informacji na: www.mitsubishi-electric.pl<br />
ZYMETRIC Sp. z o.o., 03-228 Warszawa, ul. Marywilska 34, tel. +48 22 814 06 85<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
15
I.<br />
instalacje<br />
Fot.: ACO<br />
Systemy<br />
zagospodarowania<br />
wody deszczowej<br />
16<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
O zasadności wykorzystania deszczówki nie trzeba przekonywać<br />
– zmniejszenie zużycia wody pitnej o połowę jest wystarczającym<br />
argumentem. Inwestorzy są również świadomi konieczności<br />
stosowania instalacji rozsączających, które pozwalają na odprowadzenie<br />
nadmiaru wody deszczowej. Aby jednak system<br />
retencyjno-rozsączający działał prawidłowo, musi zostać dobrze<br />
zaprojektowany i wykonany.<br />
W temacie zagospodarowania wody<br />
deszczowej producenci proponują<br />
dwa rozwiązania: systemy do rozsączania<br />
wody deszczowej lub pozwalające<br />
na magazynowanie i wykorzystanie<br />
deszczówki w gospodarstwie domowym<br />
– do podlewania ogrodu, prac<br />
porządkowych, spłukiwania toalet, a nawet<br />
prania. Systemy zagospodarowania<br />
wody deszczowej pozwalają na zmniejszenie<br />
zużycia wody pitnej nawet<br />
o 50%., częściowe lub całkowite zrezygnowanie<br />
z odprowadzania wód deszczowych<br />
do kanalizacji oraz zapobiegają<br />
problemowi zalanych podjazdów,<br />
chodników i trawników. Argumentem<br />
„za” może być również fakt, że obciążenie<br />
kanalizacji deszczowej oraz systemów<br />
oczyszczania ma negatywny<br />
wpływ na bilans wodny otoczenia,<br />
powodując obniżenie poziomu wód<br />
gruntowych, zanikanie naturalnych cieków,<br />
osuszanie gruntu oraz zmniejszenie<br />
jego wilgotności. Poza tym miejmy<br />
na uwadze, że wiele gmin wprowadziło<br />
lub zamierza wprowadzić tzw. podatek<br />
deszczowy.<br />
Magazynujemy wodę<br />
Jeden z najprostszych systemów pozwalających<br />
na wykorzystanie deszczówki<br />
w ogrodzie lub przy pracach<br />
porządkowych opiera się na zbiorniku<br />
naziemnym, zbierającym wodę z rur<br />
spustowych odprowadzających wodę<br />
z rynien dachowych. Instalacje podziemne<br />
są nieco bardziej skomplikowane.<br />
Jak to działa? Woda zbierana<br />
jest z dachu przez system rynnowy lub<br />
FOT. 1. Przy nawierzchni betonowej czy z kostki brukowej należy zastosować system korytek<br />
i przewodów odprowadzających wodę.<br />
Fot.: ACO<br />
Fot.: ACO<br />
FOT. 2. O ile odprowadzanie wody z powierzchni nieutwardzanej jest dość proste, o tyle w przypadku utwardzanej wymaga zastosowania<br />
bardziej skomplikowanego systemu.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
17
I.<br />
instalacje<br />
Fot.: Kessel<br />
FOT. 3. Aby dobrać odpowiednią wielkość zbiornika, należy uwzględnić wielkość powierzchni<br />
dachu, jego własności, roczny opad, wydajność filtra oraz szacowane zapotrzebowanie.<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Systemy rozsączania są znacznie<br />
bardziej efektywne od metod<br />
tradycyjnych - np. skrzynka o pojemności<br />
300 l posiada trzykrotnie<br />
większą objętość magazynującą<br />
niż odwadniający rów żwirowy.<br />
wpusty dachowa, albo z posesji za pomocą<br />
odpływów liniowych, następnie<br />
odprowadzana do studzienki osadnikowej.<br />
W niej następuje oczyszczenie z osadów<br />
i piasków (które mogłyby wpłynąć<br />
na efektywność działania układu) dzięki<br />
zamontowanemu w studzience filtrowi.<br />
Oczyszczona woda trafia do zbiornika<br />
magazynującego deszczówkę (ewentualnie<br />
systemu połączonych ze sobą<br />
skrzynek owiniętych szczelną membraną<br />
spełniających tę samą funkcję),<br />
umożliwiającego jej późniejsze wykorzystanie<br />
lub skrzynek/tuneli rozsączających.<br />
W niektórych systemach, szczególnie<br />
w przypadku bardzo dużej działki<br />
lub w regionach występowania intensywnych<br />
opadów, stosuje się jednocześnie<br />
zbiornik retencyjny oraz system rozsączający,<br />
oddający do gruntu nadmiar<br />
wody (taki układ spełnia jednocześnie<br />
funkcję przelewu awaryjnego). Nie zapominajmy<br />
przy tym, że jeśli do gruntu<br />
odprowadzamy więcej wody niż 5 m³<br />
na dobę (najczęściej przy rozsączaniu<br />
wody deszczowej odprowadzanej z powierzchni<br />
ok. 1000 m²), musimy uzyskać<br />
pozwolenie na użytkowanie wód. Montaż<br />
zbiornika przed systemem rozsączania<br />
pozwala ominąć tę procedurę.<br />
Wykorzystanie wody zebranej w skrzynkach<br />
lub zbiorniku umożliwiają pompy<br />
zasilające punkty poboru. Instalacje<br />
niektórych producentów są dodatkowo<br />
wyposażone w systemy rezerwowego<br />
zasilania wodą pitną z zabezpieczeniem<br />
przeciwskażeniowym.<br />
Gdy deszczówki jest za dużo<br />
Systemy rozsączania są znacznie bardziej<br />
efektywne od metod tradycyjnych.<br />
Np. skrzynka o pojemności 300 l posiada<br />
trzykrotnie większą objętość magazynującą<br />
niż odwadniający rów żwirowy.<br />
Projektując system, bierzemy pod<br />
uwagę czas trwania, intensywność oraz<br />
częstotliwość opadów w danym regionie,<br />
współczynnik filtracji gruntu oraz<br />
wielkość odwadnianej powierzchni.<br />
Z kolei przy bardzo dużych powierzchniach<br />
należy przeprowadzić dokładne<br />
wymiarowanie według wytycznych<br />
ATV-DVWK-A 138.<br />
System rozsączający można zbudować<br />
ze skrzynek lub tuneli, studni kontrolnych<br />
osadnikowych lub z regulatorem<br />
przepływu, kształtek i rur przyłączeniowych<br />
z PVC (wg PN-EN 1401) lub PP<br />
(według PN-EN 1852) oraz geowłókniny<br />
ochronnej. Geowłóknina przepuszcza<br />
wodę, zapobiega jednak zamulaniu systemu.<br />
Woda do skrzynek dostarczana<br />
jest poprzez otwór w płycie zamykającej<br />
i rurami o średnicy 160 lub 200 mm,<br />
a ze skrzynek stopniowa przesiąka<br />
do wód gruntowych z prędkością zależną<br />
od współczynnika filtracji gruntu.<br />
Modułowa budowa skrzynek pozwala<br />
na dzielenie, łączenie i dowolną rozbudowę<br />
układu – wzdłuż, poprzecznie lub<br />
w pionie aż do osiągnięcia potrzebnej<br />
objętości. Elementy układu dobierane<br />
są ze względu na obciążenia statyczne<br />
i dynamiczne, mogą być montowane<br />
w terenie zielonym, a także pod chodnikami<br />
i podjazdami. W niektórych systemach<br />
zaleca się wyposażenie skrzynki<br />
rozsączającej w kanał o funkcji rozdzie-<br />
Fot.: Wavin<br />
FOT. 4. Zbiornik - to element kluczowy.<br />
Jednak oprócz niego potrzebnych będzie<br />
jeszcze kilka komponentów.<br />
18<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
Fot.: Wavin<br />
RYS. 1 . Projekt systemu należy uzależnić m.in. od tego, czy bezpośrednio nad nim odbywać się będzie ruch pojazdów.<br />
lającej, sedymentacyjnej i inspekcyjnej.<br />
Kanał rozdzielający oddziela od siebie<br />
strefę sedymentacji od rozsączania;<br />
zanieczyszczenia osadzają się wtedy<br />
w strefie sedymentacji. Poza tym pozwala<br />
na przeprowadzenie kontroli<br />
za pomocą kamer inspekcyjnych oraz<br />
płukania wysokociśnieniowego (stosowane<br />
przede wszystkim w większych<br />
układach, rozsączających wodę<br />
ze znacznej powierzchni).<br />
Odwodnienia liniowe<br />
Istotnym komponentem systemu,<br />
szczególnie w przypadku, gdy powierzchnia<br />
terenu została wykończona<br />
za pomocą kostki brukowej czy betonu<br />
lub przy twardym i niezbyt chłonnym<br />
podłożu (gruncie ilastym, gliniastym,<br />
skalnym), są odwodnienia liniowe. Poszczególne<br />
elementy instalacji, czyli<br />
specjalnie wyprofilowane i gładkie<br />
w środku korytka i wpusty podwórzowe,<br />
należy dobrać, kierując się przede<br />
wszystkim wielkością działki oraz warunkami<br />
atmosferycznymi panującymi<br />
w regionie. Korytka montujemy z niewielkim<br />
spadkiem w kierunku układu<br />
retencyjno-rozsączającego, w wierzchniej<br />
warstwie gruntu.<br />
Wymagania<br />
dotyczące projektu<br />
Zanim przystąpimy do projektowania<br />
systemu lub zakupu jego komponentów,<br />
oceńmy możliwości działki<br />
– sprawdźmy, czy jest wystarczająco<br />
dużo miejsca na wdrożenie danego rozwiązania.<br />
Pamiętajmy, że powinniśmy<br />
kierować się konkretnymi wymogami<br />
i zaleceniami dotyczącymi miejsca<br />
montażu zbiornika oraz systemu rozsączania.<br />
Dotyczy to przede wszystkim<br />
odległości od obiektów na działce<br />
(dom, drzewa itp.) oraz od granicy<br />
działki. Minimalna odległość skrzynek<br />
retencyjno-rozsączających od budynku<br />
z izolacją to 2 m, z kolei od budynku bez<br />
izolacji – 5 m. Układ montujemy minimum<br />
3 m od drzewa, 2 m od granicy<br />
Fot.: ACO<br />
działki, drogi publicznej, chodnika lub<br />
ulicy, 1,5 m od rurociągów gazowych<br />
i wodociągowych, 0,8 m od kabli elektrycznych,<br />
0,5 od telekomunikacyjnych<br />
oraz w odległości 30 m od studni.<br />
Poza tym należy określić pojemność<br />
zbiornika, obliczając ilość wody odprowadzanej<br />
z powierzchni dachu oraz<br />
zapotrzebowanie gospodarstwa domowego<br />
na deszczówkę. Z kolei w planowanym<br />
miejscu wykonania systemu<br />
rozsączania warto wykonać badania<br />
FOT. 5. Wielu inwestorów obawia się, że system odwodnienia w negatywny sposób wpłynie<br />
na wygląd posesji. Na szczęście, ruszty koryt odwadniających można dobrać tak, aby<br />
były niemal niewidoczne.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
19
I.<br />
instalacje<br />
Fot.: Marley Fot.: Marley<br />
FOT. 6 . System może mieć formę połączonych ze sobą specjalnych skrzynek lub tuneli.<br />
P A M I Ę T A J !<br />
Wykop na zbiornik powinien<br />
być szerszy 50 cm od obrysu<br />
jego bryły. Należy go posadowić<br />
na równym, wytrzymałym podłożu<br />
i 15‐20 cm warstwie zagęszczonego<br />
żwiru. Zasypanie zbiornika<br />
powinno następować stopniowo,<br />
warstwami o grubości 30 cm, przy<br />
jednoczesnym napełnianiu go<br />
wodą. Do zasypania najlepiej wykorzystać<br />
żwir o uziarnieniu 8/16.<br />
geologiczne w celu sprawdzenia przepuszczalności<br />
gruntu oraz tego, czy<br />
uda nam się zachować min. 1 m odstępu<br />
od poziomu wód gruntowych.<br />
O ile rodzaj gruntu nie ma znaczenia<br />
dla zbiornika magazynującego wodę,<br />
o tyle przy systemie rozsączania przepuszczalność<br />
gruntu stanowi kluczową<br />
kwestię. Instalowanie układu w gruncie<br />
słabo przepuszczalnym, gliniastym sprawia,<br />
że rozsączanie zachodzi zbyt wolno.<br />
Wówczas należałoby zaprojektować tak<br />
duży zbiornik rozsączający, że taka inwestycja<br />
ze względów ekonomicznych<br />
przestałaby być opłacalna. Pamiętajmy<br />
też, że zaleca się instalowanie rur zbiornika<br />
i systemu rozsączania poniżej strefy<br />
przemarzania.<br />
Wykonanie systemu<br />
Wykop na zbiornik powinien być szerszy<br />
50 cm od obrysu jego bryły. Należy go<br />
posadowić na równym, wytrzymałym<br />
podłożu i 15‐20 cm warstwie zagęszczonego<br />
żwiru. Następnie stopniowo zasypujemy<br />
wykop (żwirem o uziarnieniu<br />
8/16, warstwami o grubości 30 cm), jednocześnie<br />
napełniając zbiornik wodą.<br />
Na odpowiednią głębokość zabudowy<br />
zbiornika oraz dostosowanie kąta nachylenia<br />
pokrywy pozwalają m.in. nasady<br />
teleskopowe. Jednocześnie ułatwiają<br />
dopasowanie do przewodu dopływowego<br />
i odpływowego.<br />
Montaż skrzynek rozsączających rozpoczynamy<br />
od wykonania wykopu, dokładnego<br />
wypoziomowania jego dna,<br />
ułożenia 15‐20 cm zagęszczonego podłoża<br />
żwirowego oraz ułożenia na nim<br />
pasów geowłókniny tak, aby nachodziły<br />
na siebie przynajmniej na 50 cm. Na tak<br />
przygotowanym podłożu układamy<br />
skrzynki (w pozycji leżącej) oraz łączymy<br />
je ze sobą za pomocą specjalnych<br />
łączników (o ile przewiduje to technologia<br />
danego producenta). Jeśli two-<br />
FOT. 7. Zamiast montować zbiornik (lub system zbiorników) w gruncie możemy umieścić go w pomieszczeniu gospodarczym.<br />
20<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
Fot.: Marley<br />
FOT. 8. Deszczówkę można wykorzystać w gospodarstwie domowym, znacznie zmniejszając zużycie wody pitnej - do podlewania ogrodu,<br />
prac porządkowych, spłukiwania toalet, a na wet prania.<br />
przedtem układając na dnie wykopu<br />
ochronną warstwę żwiru. Pamiętajmy<br />
też, że jeśli nad instalacją planowane<br />
jest zasianie trawy, tunele powinniśmy<br />
okryć nieprzepuszczającą wodę folią<br />
lub warstwą gliny (inaczej po podlewaniu<br />
woda będzie odprowadzana przez<br />
system rozsączania).<br />
Systemy magazynowania lub rozsączania<br />
wody deszczowej spełniają<br />
swoje zadanie przez ok. 50 lat. Dla<br />
jak najdłuższej eksploatacji powinniśmy<br />
przeprowadzać prace konserwacyjne,<br />
czyli m.in. sprawdzanie stanu<br />
oraz czyszczenie filtrów. Co 5 lat należy<br />
dokonać czyszczenia wszystkich<br />
komponentów oraz usunąć osady<br />
z dna zbiornika. Niektóre elementy,<br />
np. w rozwiązaniach pozwalających<br />
na wykorzystanie deszczówki do podlewania<br />
ogrodu, należy chronić przed<br />
działaniem niskich temperatur – w tym<br />
celu spuszczamy wodę z linii tłoczącej<br />
do punktów poboru, wyjmujemy pompę<br />
zatapialną ze zbiornika, by przez kilka<br />
zimniejszych miesięcy przechowywać<br />
ją w domu.<br />
Iwona Bortniczuk<br />
Na podstawie materiałów:<br />
Marley, Wavin, Rehau, Kessel.<br />
Rys.: Rehau<br />
RYS. 2. Projektując system, bierzemy pod<br />
uwagę czas trwania, intensywność oraz<br />
częstotliwość opadów w danym regio nie,<br />
współczynnik filtracji gruntu oraz wielkość<br />
odwadnianej powierzchni.<br />
rzymy większy układ z kilku warstw,<br />
skrzynki ustawiajmy w kierunku podłużnym<br />
i poprzecznym, naprzemiennie,<br />
dzięki czemu konstrukcja będzie stabilniejsza.<br />
Następnie dokładnie owijamy<br />
je geowłókniną oraz równomiernie zasypujemy<br />
wykop ziemią, jednocześnie<br />
ją zagęszczając. Podobnie postępujemy<br />
przy montażu tuneli rozsączających,<br />
FOT. 9. Montaż skrzynek rozsączających rozpoczynamy od wykonania wykopu i dokładnego<br />
wypoziomowania jego dna.<br />
Rys.: Wavin<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
21
I.<br />
instalacje<br />
Optymalizacja pracy<br />
instalacji solarnej<br />
i zagospodarowanie nadprodukcji energii<br />
W związku z dużą popularnością instalacji solarnych w Polsce oraz lawinowym<br />
wzrostem przypadkowych instalatorów zajmujących się montażem<br />
instalacji, spadła średnia jakość wiedzy na temat efektywnego działania<br />
instalacji solarnej.<br />
22<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
Fot.: Caldoris<br />
celu należy zastosować układ Tichelmana.<br />
Takie rozwiązanie powoduje<br />
konieczność zastosowania większej<br />
ilości przewodu solarnego, co podnosi<br />
koszt inwestycji oraz w wielu przypadkach<br />
wygląda po prostu nieestetycznie.<br />
Zdecydowanie korzystniejszym<br />
rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie<br />
zaworów równoważących<br />
przepływ dla każdego pola.<br />
FOT. 1. W związku z optymalizacją doboru wielkości zestawu solarnego do potrzeb, instalacje<br />
projektuje się tak, aby średnio rocznie dostarczała około 55-65% ciepłej wody użytkowej.<br />
Jest wiele czynników warunkujących<br />
jej poprawną, efektywną pracę. Pomijając<br />
indywidualny dobór do zapotrzebowania<br />
użytkownika, dla każdej<br />
instalacji powinny być dobrane indywidualnie<br />
nastawy sterownika solarnego<br />
oraz natężenie przepływu płynu<br />
solarnego. O ile płyn w instalacjach<br />
z jednym polem kolektorowym łatwo<br />
reguluje się za pomocą wbudowanego<br />
w grupę pompową regulatora przepływu,<br />
tak w przypadku większych instalacji<br />
składających się z kilku, kilkunastu<br />
pól kolektorowych optymalizacji należy<br />
dokonać na każdym z pól – w tym<br />
FOT. 2. Płyn w instalacji reguluje się za<br />
pomocą regulatorów przepływu.<br />
Producenci kolektorów w karcie charakterystyki<br />
podają optymalny przepływ<br />
płynu solarnego przez kolektor.<br />
Ma to zasadniczy wpływ na optymalną<br />
produkcję energii cieplnej. Równie<br />
istotnym parametrem, co przepływ płynu<br />
solarnego, jest prawidłowe ustalenie<br />
temperatur granicznych pracy obiegu<br />
solarnego w taki sposób, aby zmaksymalizować<br />
uzysk ciepła z instalacji kolektorów<br />
słonecznych.<br />
Fot.: Junkers<br />
FOT. 3. Producenci kolektorów w karcie<br />
charakterystyki podają optymalny<br />
przepływ płynu solarnego przez kolektor.<br />
Ma to zasadniczy wpływ na optymalną<br />
produkcję energii cieplnej.<br />
RYS. 1.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
23
I.<br />
instalacje<br />
Należy pamiętać, że w optymalizacji<br />
pracy układu solarnego ważne jest<br />
zagospodarowanie nadmiaru produkcji<br />
ciepła.<br />
Produkcja instalacji solarnej jest zależna<br />
od natężenia promieniowania słonecznego.<br />
Wykres na rys. 1 przedstawia<br />
intensywność promieniowania<br />
w poszczególnych miesiącach.<br />
W związku z optymalizacją doboru<br />
wielkości zestawu solarnego do potrzeb,<br />
instalacje projektuje się tak, aby<br />
średnio rocznie dostarczała około<br />
55‐65% ciepłej wody użytkowej. Oznacza<br />
to, że ilość energii dostarczonej<br />
przez słońce od maja do września jest<br />
wystarczająca do produkcji określonej<br />
ilości ciepłej wody. To założenie sprawia,<br />
że od czerwca do sierpnia słońce<br />
jest w stanie dostarczyć nam większej<br />
ilości energii niż potrzebujemy (rys. 1).<br />
Brak kluczowej wiedzy, dotyczącej<br />
działania instalacji solarnej, w tym przypadku,<br />
brak świadomości powstania<br />
„nadmiarowej” energii, może powodować<br />
problemy z użytkowaniem instalacji.<br />
Fakt ten kompetentni handlowcy<br />
oraz firmy instalacyjne powinny uświadomić<br />
swoim klientom. Najlepszym<br />
rozwiązaniem, w takim przypadku, jest<br />
fachowa pomoc autoryzowanych serwisów<br />
renomowanych producentów.<br />
W zależności od potrzeb klienta nadmierną<br />
energię zagospodarować<br />
można w różny sposób. Najprostszym<br />
rozwiązaniem bezpiecznego zarządzania<br />
nadmiarem produkcji energii<br />
słonecznej jest odbieranie przez układ<br />
centralnego ogrzewania w sposób<br />
automatyczny nadmiaru powstałej<br />
energii. W tym rozwiązaniu konieczne<br />
jest użycie zaawansowanego sterownika<br />
solarnego z funkcją zarządzania<br />
nadmiarami produkcji energii.<br />
Odpowiednie opomiarowanie układu<br />
wraz z oprogramowaniem sprawia,<br />
że ponadplanowa ilość energii przekazywana<br />
jest do układu centralnego<br />
ogrzewania. W tym momencie często<br />
pojawiają się wątpliwości konsumenta,<br />
dotyczące konieczności grzania domu<br />
poza okresem grzewczym (rys. 2).<br />
Jednakże ponadplanowa ilość energii<br />
przekazywana do układu centralnego<br />
ogrzewania jest na tyle mała, że nie po-<br />
Fot.: Caldoris<br />
RYS. 2.<br />
FOT. 4. Istotnym parametrem przy regulacji systemu jest prawidłowe ustalenie temperatur<br />
granicznych pracy obiegu solarnego w taki sposób, by zmaksymalizować uzysk ciepła<br />
z instalacji kolektorów słonecznych.<br />
RYS. 3.<br />
24<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Należy pamiętać, że w optymalizacji<br />
pracy układu solarnego ważne<br />
jest zagospodarowanie nadmiaru<br />
produkcji ciepła.<br />
RYS. 4.<br />
woduje rozgrzewania się grzejników.<br />
Ilość energii, którą należy zarządzić,<br />
to około 2‐5% energii, która normalnie<br />
zasila grzejniki. W codziennym użytkowaniu<br />
jest to nieodczuwalne.<br />
Również częstym rozwiązaniem jest<br />
montaż w pomieszczeniu suszarni (często<br />
znajdującej się w pobliżu kotłowni)<br />
dodatkowego grzejnika, który będzie<br />
odbierał nadmiar ciepła. Zaletą tego<br />
rozwiązania jest wykorzystanie ciepła<br />
np. do suszenia prania. (rys. 3).<br />
Kolejnym rozwiązaniem jest przekazanie<br />
nadmiaru energii na potrzeby ogrzewania<br />
wody basenowej. Do realizacji tego<br />
rozwiązania konieczne jest użycie w instalacji<br />
solarnej wymiennika basenowego.<br />
Coraz bardziej popularne w Polsce<br />
stają się sezonowe baseny ogrodowe.<br />
Basen taki wyposażony jest w zewnętrzny<br />
układ filtrujący z pompą obiegową.<br />
W związku z tym, że nadmiar produkcji<br />
energii mamy w lecie, a basen rozkładany<br />
jest w tym samym czasie, nadmiary ciepła<br />
wyprodukowane przez kolektory słoneczne<br />
będą pokrywały w dużej mierze<br />
utratę ciepła przez basen w nocy (rys. 4).<br />
Michał Nykiel<br />
Kierownik Działu Technicznego<br />
Caldoris Polska<br />
Fot.: Caldoris<br />
FOT. 5. W przypadku większych instalacji składających się z kilku, kilkunastu pól kolektorowych optymalizacji przepływu płynu solarnego<br />
należy dokonać na każdym z pól. W tym celu należy zastosować układ Tichelmana lub zawory równoważące przepływ dla każdego pola.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
25
I.<br />
instalacje<br />
Zawory strefowe<br />
Zawory strefowe są istotnym elementem wodnych instalacji centralnego<br />
ogrzewania oraz systemów klimatyzacyjnych. Zadaniem zaworów<br />
strefowych jest przełączanie (zawory 3-drogowe) lub odcinanie (zawory<br />
2-drogowe).<br />
Zawory w sensie ogólnym stanowią<br />
urządzenia przeznaczone<br />
do zamykania otworów, wylotów<br />
czy też regulowania przepływu<br />
cieczy lub gazów przez przewody.<br />
W praktyce zastosowanie<br />
znajdują dwa rodzaje zaworów<br />
– kulowe i tłokowe. W konstrukcji<br />
zaworów kulowych uwzględniana<br />
jest obracająca się kula<br />
z przelotem. Obracanie kurkiem<br />
powoduje otwarcie lub zamknięcie<br />
zaworu przez zmianę<br />
ustawienia osi przelotu względem<br />
korpusu. W zaworze tłokowym<br />
kręcenie kurkiem powoduje<br />
wsuwanie i wysuwanie tłoka,<br />
który zamyka przepływ.<br />
Typowy zawór strefowy bazuje na zaworze<br />
oraz siłowniku elektrycznym. Korpus<br />
zazwyczaj wykonuje się z mosiądzu<br />
a elementy wewnętrzne z kompozytu.<br />
Uszczelnienia najczęściej produkowane<br />
są z EPDM. Nowoczesne zawory strefowe<br />
cechuje przede wszystkim konstrukcja<br />
odporna na wstrząsy mechaniczne<br />
i uszkodzenia. Przewiduje się przyłącza<br />
o gwincie wewnętrznym ½”, ¾” oraz<br />
1”. W zależności od zastosowanego<br />
modelu zaworu maksymalne ciśnienie<br />
robocze wynosi 1.5, 1.8 lub 2 bar. Czas<br />
otwarcia/przełączania wynosi z kolei<br />
10 sekund przy czasie zamknięcia (realizowanym<br />
przez sprężynę powrotną)<br />
wynoszącym 5 sekund. Stopień ochrony<br />
obudowy to IP 44, a temperatura<br />
medium roboczego nie powinna przekraczać<br />
95°C. Dzięki sinusoidalnemu<br />
skokowi napędu zapewniona jest cicha<br />
praca i zmniejsza się efekt uderzenia hydraulicznego.<br />
Konstrukcja tłoka zaworu<br />
gwarantuje uszczelnienie, którego<br />
pewność jest niezależna od ciśnienia<br />
różnicowego powstałego na zaworze.<br />
Należy zwrócić uwagę na łatwy odczyt<br />
aktualnej pozycji, bowiem na siłowniku<br />
umieszczony jest wskaźnik określający<br />
aktualne położenie elementu wewnętrznego<br />
zaworu. Tym sposobem<br />
można stwierdzić - w przypadku zaworów<br />
3-drogowych - w którym kierunku<br />
płynie medium lub jeżeli zastosowano<br />
zawór 2-drogowy - czy jest on otwarty<br />
lub zamknięty.<br />
Rys.: Afriso<br />
RYS. 1. Zawory w sensie ogólnym stanowią urządzenia przeznaczone do zamykania otworów, wylotów czy też regulowania przepływu<br />
cieczy lub gazów przez przewody.<br />
26<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
Dzięki zastosowaniu we wnętrzu zaworu<br />
materiałów wytrzymujących wysokie<br />
ciśnienia różnicowe zostało zmniejszone<br />
ryzyko zablokowania zaworu po długim<br />
okresie przestoju w jednej pozycji.<br />
Kolory przewodów są oznaczone, co ułatwia<br />
podłączenie elektryczne. W niektórych<br />
modelach przewód elektryczny<br />
ma długość 1 metra. Na obudowie siłownika<br />
znajduje się schemat podłączenia<br />
elektrycznego.<br />
Zasada działania<br />
Zawór 3-drogowy pełni rolę urządzenia<br />
przełączającego z jednym wejściem<br />
oraz dwoma wyjściami. Zawór<br />
jest normalnie otwarty, a więc jeżeli<br />
nie ma napięcia sterującego następuje<br />
przepływ pomiędzy wejściem a jednym<br />
z wyjść. W przypadku wysterowania zaworu<br />
dochodzi do zamknięcia otwartego<br />
wyjścia przy jednoczesnym otwarciu<br />
drugiego wyjścia. Wraz ze zdjęciem<br />
napięcia zawór wraca do pozycji początkowej<br />
za pomocą wbudowanej<br />
sprężyny powrotnej. Identycznie sytuacja<br />
wygląda w przypadku awaryjnego<br />
braku zasilania. Jak zatem działa zawór<br />
2-drogowy? Urządzenie tego typu jest<br />
normalnie zamknięte. Jeżeli napięcie<br />
sterujące zostanie podane zawór otwiera<br />
się, a co za tym idzie, następuje przepływ<br />
pomiędzy wejściem a wyjściem.<br />
Po zdjęciu napięcia sprężyna powrotna<br />
powoduje, że zawór zostaje zamknięty.<br />
Zastosowanie<br />
zaworów strefowych<br />
Przykładowe zastosowanie zaworu<br />
3-drogowego może objąć chociażby<br />
instalację bazującą na sterowaniu regulatorem<br />
lub termostatem, którego czujnik<br />
umieszczony jest w zasobniku c.w.u.<br />
Zawór będzie przełączał się na obieg<br />
grzejnikowy lub podgrzewanie wody<br />
w zasobniku w zależności od wybranego<br />
priorytetu na regulatorze. W drugim<br />
rozwiązaniu jest możliwe podgrzewanie<br />
zasobnika jeżeli temperatura znajdującej<br />
się w nim wody spadnie poniżej wartości,<br />
którą ustawiono na termostacie.<br />
Z kolei aplikacja z zaworem 2-drogowym<br />
może bazować na jego połączeniu<br />
z termostatem, którego czujnik umieszczony<br />
w zasobniku będzie realizował<br />
Fot.: Afriso Fot.: ESBE<br />
FOT. 1. Typowy zawór strefowy bazuje na zaworze oraz siłowniku elektrycznym. Korpus<br />
zazwyczaj wykonuje się z mosiądzu a elementy wewnętrzne z kompozytu.<br />
priorytet grzania wody użytkowej.<br />
Wraz ze spadkiem temperatury wody<br />
w zasobniku poniżej wartości ustawionej<br />
na termostacie, zawór otworzy<br />
obieg przez zasobnik, po czym woda<br />
zostanie podgrzana. W momencie osiągnięcia<br />
zadanej temperatury w zasobniku<br />
zawór zostanie zamknięty.<br />
Sterowanie<br />
Wybierając odpowiedni zawór strefowy,<br />
niezależnie od tego jaką funkcję<br />
pełni w instalacji, należy pamiętać<br />
o uwzględnieniu odpowiedniego rodzaju<br />
sterowania. Stąd też w zależności<br />
od modelu wybrać można napięcie<br />
sterowania 24 VAC, 100‐130 VAC oraz<br />
FOT. 2 . Zawór 3-drogowy pełni rolę urządzenia przełączającego z jednym wejściem oraz<br />
dwoma wyjściami.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
27
I.<br />
instalacje<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Dzięki modułowej budowie zaworów<br />
jest możliwe ich zamontowanie<br />
w instalacji bez siłownika<br />
elektrycznego. Po zamontowaniu<br />
zaworu siłownik może być dodany<br />
w dowolnym momencie. Jest<br />
to szczególnie przydatne gdy rozbudowa<br />
instalacji rozłożona jest,<br />
np. ze względów finansowych,<br />
w dłuższym czasie.<br />
Fot.: Afriso<br />
200‐240 VAC. Podczas pracy siłownika<br />
pobór mocy wynosi około 6 W. W niektórych<br />
modelach zaworów przydatne<br />
rozwiązanie stanowi dodatkowy wyłącznik<br />
pomocniczy, który jest aktywowany<br />
wraz z podaniem napięcia na zawór.<br />
Wyłączników tego typu zazwyczaj<br />
używa się do sterowania dodatkowych<br />
urządzeń lub sygnalizacji.<br />
W razie potrzeby można skorzystać<br />
z dźwigni sterowania ręcznego. Sterowanie<br />
tego typu jest możliwe jedynie<br />
w sytuacji kiedy trzpień zaworu<br />
znajduje się w położeniu górnym. Jeżeli<br />
na zaworze jest obecne napięcie<br />
sterujące to otwarcie zaworu odbywa<br />
się poprzez przesunięcie dźwigni<br />
do dołu po czym wciśnięcie jej do środka.<br />
W efekcie trzpień zaworu będzie<br />
w położeniu pośrednim. W przypadku<br />
gdy zastosowanie znalazł siłownik<br />
z wyłącznikami krańcowymi, odpowiedni<br />
styk będzie zwarty.<br />
Montaż zaworu<br />
Ważne jest aby przepływ czynnika odbywał<br />
się zgodnie z kierunkiem zaznaczonym<br />
na obudowie. Zawór może<br />
być montowany pod dowolnym kątem<br />
za wyjątkiem pozycji kiedy siłownik<br />
znajdzie się poniżej korpusu zaworu.<br />
Należy zadbać o odpowiednią ilość<br />
przestrzeni dla swobodnego serwisowania<br />
urządzenia. Zaworów nie należy<br />
instalować na obejściach oraz w miejscach,<br />
gdzie w przypadku zamknięcia<br />
zaworu może dojść do zablokowania<br />
układu chłodzenia lub odpowietrzania.<br />
Podczas prac montażowych nie należy<br />
przytrzymywać zaworu za siłownik.<br />
Przed zaworem instalowany jest filtr.<br />
FOT. 3. Ważne jest aby przepływ czynnika odbywał się zgodnie z kierunkiem zaznaczonym<br />
na obudowie.<br />
Oprócz tego zaleca się, aby na przyłączach<br />
zaworu strefowego był zamontowany<br />
zawór odcinający, który ułatwi<br />
konserwację lub wymianę urządzenia.<br />
Szczególną uwagę należy zwrócić<br />
na odpowiednie podłączenie elektryczne.<br />
Przewód fazowy (L) i przewód<br />
neutralny (N) trzeba połączyć z odpowiednimi<br />
zaciskami siłownika. Istotne<br />
jest również podłączenie uziemienia.<br />
Odpowiednie podłączenie należy<br />
uwzględnić w przypadku gdy w instalacji<br />
przewidziano zawór ze stykiem pomocniczym.<br />
Dla zapewnienia właściwej pracy zaworu<br />
zaleca się przed uruchomieniem<br />
przeprowadzenie płukania instalacji<br />
oraz ewentualne uzdatnienie wody.<br />
Podczas płukania instalacji dźwignia<br />
sterowania ręcznego umieszczana jest<br />
w pozycji pośredniej przy braku obecności<br />
napięcia zasilania. Po zakończeniu<br />
montażu zaworu strefowego warto wykonać<br />
test działania urządzenia. Można<br />
np. podnieść nastawę na termostacie<br />
powyżej temperatury w pomieszczeniu<br />
celem zainicjowania sygnału zapotrzebowania<br />
na ciepło. Dźwignia ręcznego<br />
sterowania zaworem powinna w sposób<br />
automatyczny ustawić się w dol-<br />
P A M I Ę T A J !<br />
Do zjawiska szumu w zaworach<br />
może dojść w przypadku wysokiej<br />
temperatury czynnika i przy zbyt<br />
niskim jego ciśnieniu. Zwraca się<br />
uwagę aby do czynnika roboczego<br />
nie dodawać inhibitorów, które<br />
oparte są na bazie ropy naftowej<br />
oraz zawierających oleje mineralne<br />
lub węglowodory. Za dodatki,<br />
które można stosować w maksymalnie<br />
50% stężeniu uznaje się<br />
glikol dwuetylenowy, glikol etylenowy<br />
lub glikol propylenowy.<br />
28<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Nadzorowanie pracy zaworów<br />
strefowych zyskuje się dzięki zastosowaniu<br />
odpowiednich regulatorów<br />
i sterowników. Wybierając<br />
konkretny model urządzenia<br />
sterującego warto zwrócić uwagę<br />
na funkcjonalności oraz maksymalny<br />
czas, na jaki urządzenie<br />
można zaprogramować.<br />
ne położenie. Jeżeli testowany zawór<br />
ma styk pomocniczy ważne jest sprawdzenie<br />
działania podłączonych do niego<br />
urządzeń. Wraz z otwarciem zaworu<br />
powinno dojść do załączenia styku pomocniczego,<br />
a co za tym idzie, uruchomienia<br />
urządzeń, które są sterowane<br />
przez zawór. W następnym etapie testowania<br />
konieczne jest obniżenie nastawy<br />
na termostacie do wartości znajdującej<br />
się poniżej temperatury w pomieszczeniu.<br />
Zawór powinien zatem zmienić położenie<br />
pracy wraz z urządzeniami sterowanymi<br />
stykami pomocniczymi.<br />
Do zjawiska szumu w zaworach może<br />
dojść w przypadku wysokiej temperatury<br />
czynnika i przy zbyt niskim<br />
jego ciśnieniu. Zwraca się uwagę aby<br />
do czynnika roboczego nie dodawać inhibitorów,<br />
które oparte są na bazie ropy<br />
naftowej oraz uwzględniających oleje<br />
mineralne lub węglowodory. Za dodatki,<br />
które można stosować z maksymalnie<br />
50% stężeniu uznaje się glikol dwuetylenowy,<br />
glikol etylenowy lub glikol<br />
propylenowy.<br />
Montaż siłownika<br />
Dzięki modułowej budowie zaworów<br />
jest możliwe ich zamontowanie w instalacji<br />
bez siłownika elektrycznego. Po zamontowaniu<br />
zaworu siłownik może być<br />
dodany w dowolnym momencie.<br />
Chcąc zamontować napęd (siłownik)<br />
w przykładowym zaworze należy ustawić<br />
zasuwę, która znajduje się na bocznej<br />
ścianie napędu w pozycji odblokowanej<br />
(otwarcia ręcznego). Istotne<br />
jest przy tym sprawdzenie położenie<br />
napędu w stosunku do trzpienia zaworu,<br />
po czym trzeba wcisnąć przycisk<br />
odblokowujący oraz założyć siłownik<br />
a następnie zwolnić przycisk. W następnej<br />
kolejności ustawiana jest zasuwa<br />
znajdująca się na bocznej ścianie napędu<br />
w pozycji zablokowanej. Chcąc<br />
zdemontować siłownik trzeba nacisnąć<br />
przycisk odblokowujący na bocznej<br />
ścianie napędu i zdemontować napęd<br />
podnosząc go ku górze.<br />
Fot.: Afriso<br />
Podsumowanie<br />
Spektrum zastosowania zaworów strefowych<br />
jest bardzo szerokie. Obejmuje<br />
ono bowiem układy regulacji strefowej<br />
wodnych systemów chłodniczych lub<br />
grzewczych, sterowanie osobnymi klimakonwektorami<br />
lub pojedynczymi<br />
grzejnikami.<br />
Nadzorowanie pracy zaworów strefowych<br />
zyskuje się dzięki zastosowaniu<br />
odpowiednich regulatorów i sterowników.<br />
Wybierając konkretny model urządzenia<br />
sterującego zwraca się uwagę<br />
na funkcjonalność oraz maksymalny<br />
czas, na jaki urządzenie można zaprogramować.<br />
I tak do dyspozycji pozostają<br />
chociażby regulatory dobowe.<br />
Urządzenia tego typu pozwalają<br />
na regulację temperatury w zakresie<br />
mieszczącym się pomiędzy 5°C a 30°C<br />
z dokładnością 0,5°C. Zakres pomiaru<br />
temperatury wynosi od 0°C do 40°C.<br />
Komfort użytkowania zapewnia duży,<br />
czytelny wyświetlacz.<br />
Jeżeli konieczny jest dłuższy czas programowania<br />
warto skorzystać z regulatora<br />
tygodniowego. W niektórych<br />
modelach do wyboru pozostają dwie<br />
temperatury nastawy – komfortowa<br />
i ekonomiczna. Niejednokrotnie zastosowanie<br />
znajduje system optymalizacji<br />
krzywej grzania. Tym sposobem minimalizuje<br />
się odchylenia od temperatury<br />
ustawionej. Interesującym rozwiązaniem<br />
jest tryb wakacyjny, dzięki czemu<br />
nastawiona temperatura utrzymuje się<br />
przez zaprogramowany czas.<br />
Damian Żabicki<br />
Literatura:<br />
Materiały informacyjne firm: Afriso, Honeywell<br />
oraz ESBE Hydronic Systems.<br />
FOT. 4. Wybierając odpowiedni zawór strefowy, niezależnie od tego jaką funkcję pełni w instalacji,<br />
należy pamiętać o uwzględnieniu odpowiedniego rodzaju sterowania.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
29
I.<br />
instalacje<br />
Zawory kulowe HERZ<br />
PROMOCJA<br />
Grupa HERZ jest jednym z najważniejszych europejskich producentów<br />
armatury grzewczej i instalacyjnej. Produkty marki HERZ wytwarzane<br />
są wyłącznie na na terenie Europy – HERZ zatrudnia ponad 2000 pracowników<br />
w zakładach produkcyjnych w Austrii oraz poza jej granicami<br />
(Polska, Słowenia, Rumunia, Włochy i Serbia). Proces produkcji armatury<br />
marki HERZ objęty jest systemem zapewnienia jakości ISO 9001, a każdy<br />
z wyrobów objęty jest 5-letnim okresem gwarancyjnym. W przypadku<br />
instalacji wykonywanej przez instalatora posiadającego autoryzację firmy<br />
okres gwarancji może być wydłużony nawet do lat 10.<br />
FOT. 1. Zawór kulowy HERZ z przyłączem do zaprasowywania.<br />
Firma HERZ to równocześnie jeden<br />
z najważniejszych dostawców<br />
ekologicznych rozwiązań<br />
w zakresie pozyskiwania energii.<br />
HERZ Energietechnik należy<br />
do grona absolutnych prekursorów<br />
w zakresie odnawialnych<br />
źródeł energii, dostarczając nowoczesne,<br />
wydajne, tanie w eksploatacji<br />
i przyjazne środowisku<br />
źródła ciepła – bezobsługowe<br />
kotły na biomasę oraz pompy<br />
ciepła i systemy solarne.<br />
Od blisko 25 lat, od momentu<br />
rozpoczęcia swojej działalność<br />
w Polsce HERZ wprowadza<br />
na nasz rynek szeroki asortyment<br />
nowoczesnej armatury regulującej,<br />
zapewniającej racjonalne,<br />
a więc oszczędne gospodarowanie<br />
energią cieplną. Armatura<br />
HERZ w pełni sprawdza się<br />
w polskich warunkach eksploatacyjnych<br />
– najlepszym tego<br />
dowodem jest ponad 6 milionów<br />
sprzedanych termostatów.<br />
W grupie armatury regulacyjnej<br />
i odcinającej HERZ znaczący<br />
udział stanowią zawory kulowe,<br />
dedykowane do pracy w instalacjach<br />
grzewczych, klimatyzacyjnych,<br />
wody pitnej, ciepłej wody użytkowej<br />
i cyrkulacji.<br />
Największa oferta zaworów kulowych<br />
przeznaczona jest do instalacji grzewczych<br />
i chłodzących. Zawory te dostarczane<br />
są w średnicach od 8 do 80 DN,<br />
a ich maksymalny zakres pracy obejmuje<br />
ciśnienia od 16 do 63 barów oraz temperatury<br />
od -30 do 150°C.<br />
HERZ dostarcza również zawory kulowe<br />
przeznaczone do instalacji wody pitnej<br />
– do instalacji wody zimnej, ciepłej<br />
wody użytkowej i cyrkulacji – produkowane<br />
w zakresie średnic od 15 do 50<br />
DN. Korpusy tych zaworów wykonywane<br />
są z kutego mosiądzu, odpornego<br />
na wypłukiwanie cynku, zaś uszczelnienie<br />
przeznaczone do instalacji wody pitnej<br />
nie zawiera substancji szkodliwych<br />
dla zdrowia. Grupa zaworów do wody<br />
pitnej, ze względu na zastosowanie specjalnego<br />
uszczelnienia do celów sanitarnych,<br />
posiada niższe parametry pracy<br />
w zakresie temperatur, które wynoszą<br />
od 0 do 85°C.<br />
Jednym z ciekawszych rozwiązań<br />
w ofercie zaworów kulowych marki<br />
30<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
FOT. 2. Zawór kulowy HERZ do wody pitnej.<br />
FOT. 3. Zawór kulowy HERZ Modul .<br />
HERZ są zawory kulowe z termometrami.<br />
Zawory te, oprócz wbudowanego<br />
termometru posiadają specjalne oznaczenia<br />
(czerwony, niebieski), co wpływa<br />
na czytelność instalacji.<br />
Atuty zaworów kulowych marki HERZ<br />
to przede wszystkim:<br />
• solidne korpusy wykonane z wysokiej<br />
jakości kutego mosiądzu, który<br />
jest plastyczny i bardziej odporny<br />
na zgniatanie, skręcanie, zginanie itp.<br />
• korpusy zaworów wykonane wyłącznie<br />
z mosiądzu, bez dodatku metali<br />
ciężkich (w szczególności ołowiu),<br />
• specjalna konstrukcja uszczelnienia<br />
trzpienia napędzającego kulę, która<br />
pozwala na doszczelnienie w trakcie<br />
pracy,<br />
FOT. 5. Zawór kulowy HERZ Modul<br />
z termometrem.<br />
• najwyższej jakości chromowana kula<br />
bez przewężenia,<br />
• wysokie parametry pracy,<br />
• szerokie zastosowanie – praca<br />
z wszystkimi nieagresywnymi mediami<br />
(woda, powietrze, olej opałowy,<br />
olej smarny).<br />
FOT. 4. Przekrój zaworu kulowego HERZ.<br />
Szeroka oferta zaworów kulowych firmy<br />
HERZ w zakresie konstrukcji, parametrów<br />
pracy, średnic, standardów i wariantów<br />
wykonania oraz ich najwyższa<br />
jakość pozwalają zaspokajać potrzeby<br />
najbardziej wymagających klientów.<br />
n<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
31
I.<br />
instalacje<br />
PROMOCJA<br />
Ochrona cieplna<br />
instalacji HVAC<br />
Systemy instalacji związane z ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją<br />
budynków, pełnią olbrzymią rolę niemal we wszystkich typach obiektów<br />
budowlanych. Efektywność, a więc i jakość (izolacyjność) instalacji<br />
rozprowadzających ciepło w budynku ma niebagatelny wpływ na udział<br />
energii cieplnej zużywanej na ogrzewanie.<br />
Zgodnie z zasadami prawidłowego<br />
projektowania, aby zapewnić<br />
poziom energii zużywanej przez<br />
budynek do ogrzewania, wentylacji,<br />
przygotowania ciepłej<br />
wody użytkowej oraz chłodzenia<br />
na efektywnym poziomie,<br />
instalacje techniczne tak jak<br />
przegrody zewnętrzne, powinny<br />
charakteryzować się odpowiednią<br />
izolacyjnością termiczną.<br />
Pozwoli to na skuteczne ograniczenie<br />
strat ciepła w budynku.<br />
Prawidłowo dobrany materiał<br />
izolacyjny zapewnia bezpieczeństwo,<br />
żywotność oraz wysoką<br />
funkcjonalność instalacji HVAC<br />
na długie lata. Jednocześnie pozwala<br />
spełnić wymagania, jakie<br />
nakłada na izolacje instalacji rozporządzenie<br />
Ministra Infrastruktury<br />
z dnia 12 kwietnia 2002 r.<br />
w sprawie warunków technicznych,<br />
jakim powinny odpowiadać<br />
budynki i ich usytuowanie<br />
(DzU Nr 75, poz. 690, wraz z późniejszymi<br />
zmianami/DzU z dnia<br />
13 sierpnia 2013 poz. 926). Rozporządzenie<br />
określa minimalną<br />
grubość izolacji cieplnej dla przewodów<br />
i komponentów instalacji<br />
centralnego ogrzewania, ciepłej<br />
wody użytkowej, instalacji<br />
chłodu i ogrzewania powietrznego.<br />
Straty ciepła na tych przewodach<br />
powinny być na racjonalnie niskim poziomie.<br />
Aby to osiągnąć należy w zależności<br />
od średnicy wewnętrznej i funkcji<br />
przewodów zastosować minimalne grubości<br />
izolacji (tab. 1).<br />
Tab. 1<br />
Rodzaj przewodu lub<br />
komponentu<br />
1 Średnica wewn. do 22 mm 20 mm<br />
2 Średnica wewn. od 22 do 35 mm 30 mm<br />
3 Średnica wewn. od 35 do 100 mm<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
10<br />
11<br />
Średnica wewnętrzna ponad<br />
100 mm<br />
Przewody i armatura wg lp. 1–4<br />
przechodzące przez ściany lub<br />
stropy, Skrzyżowania przewodów<br />
Przewody ogrzewań centralnych,<br />
przewody wody ciepłej i cyrkulacji<br />
instalacji ciepłej wody użytkowej wg<br />
lp. 1–4, ułożone w komponentach<br />
budowlanych między ogrzewanymi<br />
pomieszczeniami różnych<br />
użytkowników<br />
Przewody wg lp. 6 ułożone<br />
w podłodze<br />
Przewody ogrzewania<br />
powietrznego (ułożone w części<br />
ogrzewanej budynku)<br />
Przewody ogrzewania<br />
powietrznego (ułożone w części<br />
nieogrzewanej budynku)<br />
Przewody instalacji wody lodowej<br />
prowadzone wewnątrz budynku<br />
Przewody instalacji wody lodowej<br />
prowadzone na zewnątrz budynku<br />
Min. grubość izolacji<br />
cieplnej - materiał<br />
o współczynniku<br />
przewodzenia<br />
ciepła<br />
λ = 0,035 W/(m · K)<br />
równa średnicy<br />
wewnętrznej rury<br />
100 mm<br />
50% wymagań<br />
z lp. 1−4<br />
50% wymagań<br />
z lp. 1−4<br />
6 mm<br />
40 mm<br />
80 mm<br />
50% wymagań<br />
z lp. 1−4<br />
100% wymagań<br />
z lp. 1−4<br />
Powyższe zalecenia odnoszą się do materiału<br />
izolacyjnego o współczynniku<br />
przewodzenia ciepła 0,035 W/(m·K). Instalacje<br />
HVAC pracują w określonym zakresie<br />
temperatury medium. Biorąc pod<br />
uwagę to, że wraz ze wzrostem temperatury<br />
pracy maleje izolacyjność termiczna<br />
materiałów izolacyjnych, zaleca<br />
się przyjmowanie lambdy dla średniej<br />
temperatury pracy izolacji:<br />
T pśr<br />
= (T o<br />
+T i<br />
)/2,<br />
gdzie:<br />
T pśr<br />
– średnia temperatura pracy,<br />
T o<br />
– temperatura otoczenia,<br />
T i<br />
– temperatura medium.<br />
Poza wymaganiami cieplnymi rozporządzenie<br />
obliguje do tego by przewody<br />
grzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne<br />
stosowane wewnątrz budynku oraz<br />
ich izolacje cieplne były nierozprzestrzeniające<br />
ognia. W praktyce oznacza<br />
to, że klasa reakcji na ogień takiego wyrobu,<br />
określona zgodnie z normą PN-EN<br />
13501‐1, była nie gorsza niż B L<br />
-s3,d0.<br />
Prawidłowy dobór izolacji technicznych<br />
ROCKWOOL i ich montaż na instalacjach<br />
i urządzeniach HVAC jest tak ważny,<br />
ponieważ poza zmniejszeniem strat<br />
ciepła może przynieść szereg wymiernych<br />
korzyści, m.in.: izolacje utrzymują<br />
temperaturę medium na założonym,<br />
a temperaturę na powierzchni instalacji<br />
na bezpiecznym poziomie, zapobiegają<br />
odkształceniom termicznym instala-<br />
32<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje I.<br />
cji, zwiększają wydajność i prawidłowe<br />
działanie instalacji, ograniczają emisję<br />
hałasu do otoczenia.<br />
ROCKWOOL Polska Sp. z o.o. od lat jest<br />
obecny na rynku instalacyjnym oferując<br />
produkty z wełny skalnej dedykowane<br />
dla techniki grzewczej i wentylacyjnej.<br />
Oprócz takich produktów jak ALU<br />
LAMELLA MAT, KLIMAFIX czy FLEXOROCK,<br />
dobrze znanych wśród instalatorów,<br />
przedstawiamy na rynku nowość – otulinę<br />
ROCKWOOL 800, która wzmocni<br />
i dopełni gamę produktów HVAC.<br />
Nowa jakość otulin ze skalnej<br />
wełny ROCKWOOL<br />
Otulina ROCKWOOL 800 dzięki unikalnej<br />
technologii produkcji posiada<br />
doskonałe parametry techniczne – niezawodną<br />
jakość, optymalną gęstość,<br />
dużą sztywność i najlepsze parametry<br />
użytkowe. Współczynnik przewodzenia<br />
ciepła ograniczony do wartości<br />
0,033 W/(m·K), mierzonej w temp. 10°C,<br />
efektywnie ogranicza straty ciepła instalacji<br />
grzewczych oraz stanowi najniższą<br />
lambdę wśród dostępnych otulin z wełny<br />
mineralnej. Lambda 0,035 W/(m·K),<br />
mierzona w temp. 40°C (najczęściej<br />
spotykana średnia temperatura pracy<br />
izolacji), pozwala dobrać optymalną<br />
grubość izolacji, wprost do wymagań<br />
Warunków Technicznych. Otulina<br />
ROCKWOOL 800 jest niepalna i nierozprzestrzeniająca<br />
ognia, dzięki czemu<br />
przyczynia się do zwiększenia odporności<br />
ogniowej budynku oraz większego<br />
bezpieczeństwa mieszkańców i mienia.<br />
Tak jak inne wyroby ze skalnej wełny<br />
ROCKWOOL jest trwała, odporna na negatywne<br />
czynniki atmosferyczne, korozję<br />
chemiczną i biologiczną. Gwarantuje<br />
stabilność wymiarową wykonanej<br />
izolacji w pełnym zakresie temperatury<br />
stosowania, dając pewność solidnej izolacji<br />
w każdych warunkach przez długie<br />
lata.<br />
Otulina ROCKWOOL 800 pokryta jest<br />
zbrojoną folią aluminiową, co stanowi<br />
barierę ochronną przed kondensacją<br />
pary wodnej, a w połączeniu z niską zawartością<br />
jonów chlorkowych skutecznie<br />
eliminuje ryzyko korozji stalowych<br />
elementów instalacji grzewczych. Folia<br />
dodatkowo wzmacnia otulinę, podnosi<br />
jej standard oraz estetykę. Specjalne<br />
oznakowanie folii aluminiowej nazwą<br />
produktu gwarantuje jakość i niezmienność<br />
parametrów technicznych izolacji<br />
w całym okresie eksploatacji.<br />
Wychodząc naprzeciw wymaganiom<br />
rynku, produkt jest pakowany w wygodne<br />
kartony ułożone na paletach, co ułatwia<br />
efektywny transport i magazynowanie<br />
izolacji, również na budowie.<br />
Montaż otuliny jest szybki i łatwy, a przestrzeganie<br />
ogólnych zasad montażu<br />
zapewni skuteczność i efektywność wykonanej<br />
izolacji a tym samym całej instalacji.<br />
Rozmiar otuliny powinien być<br />
dopasowany do średnicy zewnętrznej<br />
rurociągu. Specjalne nacięcia wzdłużne<br />
otuliny ułatwiają jej rozchylenie i prawidłowe<br />
założenie. Zakładka samoprzylepna,<br />
w którą wyposażona jest każda<br />
otulina, zapewnia szczelne i trwałe zamknięcie<br />
otuliny. Montaż na kolanach<br />
rurociągów wymaga przygotowania<br />
segmentów kolanowych, starannie docinanych<br />
za pomocą ostrego noża, w celu<br />
zachowania równych krawędzi cięcia.<br />
Dokładne dopasowanie wszystkich<br />
dociętych odcinków zapewni szczelność<br />
izolacji i eliminację ewentualnych<br />
mostków termicznych. Miejsca ich styku<br />
powinny być dokładnie zaklejone samoprzylepną<br />
taśmą aluminiową.<br />
Szczegółowe informacje na temat produktu,<br />
dostępnej oferty, dokumentacji<br />
technicznej oraz broszury techniczno-<br />
-informacyjne dostępne są na stronie<br />
internetowej www.rockwool.pl.<br />
n<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
33
O.<br />
ogrzewanie<br />
Fot.: Viessmann<br />
Wymiana<br />
starego kotła na<br />
kondensacyjny<br />
Modernizacja ogrzewania może wynikać<br />
z konieczności, ale często jest efektem szukania<br />
dodatkowych oszczędności lub większych<br />
oczekiwań użytkowników związanych<br />
z komfortem jego obsługi.<br />
Starsze kotły często imponują<br />
długowiecznością, a ich prosta<br />
konstrukcja sprawia, że nawet<br />
po wielu latach jeszcze dobrze<br />
się sprawują. Z pewnością wielu<br />
użytkowników takich kotłów<br />
odwleka moment modernizacji<br />
ogrzewania, bo kocioł jeszcze<br />
dobrze pracuje. Często nie zdają<br />
sobie sprawy, ile mogą zaoszczędzić<br />
na kosztach ogrzewania<br />
stosując nowoczesny kocioł<br />
kondensacyjny.<br />
Olejowy na gazowy<br />
Uzyskując dostęp do gazu ziemnego,<br />
warto szybko zdecydować<br />
się na wymianę kotła. Podstawowa<br />
korzyść to znacznie niższe<br />
rachunki za ogrzewanie gazem<br />
ziemnym niż olejem opałowym.<br />
Zwykle, łatwo można przerobić<br />
kocioł olejowy na gazowy.<br />
Wiąże się to z wymianą palnika<br />
i dokładnym wyczyszczeniem<br />
kotła. Jednak całkowity koszt<br />
przerobienia kotła olejowego<br />
na tradycyjny gazowy może być<br />
zbliżony do kosztu nowego kotła<br />
kondensacyjnego.<br />
Wymiana starego kotła olejowego<br />
na gazowy kondensacyjny, będzie inwestycją<br />
szczególnie opłacalną. Pozwoli<br />
znacznie obniżyć rachunki za ogrzewanie.<br />
Oszczędności te mogą wynieść<br />
nawet 50%. Zyskamy też dodatkowe<br />
miejsce w kotłowni i po magazynie paliwa.<br />
Nowy kocioł zajmie niewiele miejsca,<br />
szczególnie jeśli wybierzemy urządzenie<br />
kompaktowe – z zabudowanym<br />
zbiornikiem c.w.u..<br />
Tradycyjny gazowy<br />
na kondensat<br />
W niektórych przepadkach wymiana<br />
zużytego już kotła będzie po prostu<br />
konieczna, ze względu na jego zły stan<br />
techniczny. Stary kocioł atmosferyczny<br />
możemy wymienić na nowy z otwartą<br />
lub zamkniętą komorą spalania. Zyskamy<br />
nowe urządzenie, które w zależności<br />
od stanu poprzednika, przyniesie<br />
oszczędności w zużyciu gazu na poziomie<br />
ok. 5‐15%. Dla domu o powierzchni<br />
200 m 2 oszczędności te mogą wynieść<br />
od ok. 300 do 1000 zł w ciągu roku.<br />
Tak więc możemy niewiele zyskać<br />
na rachunkach, chociaż wybierając kocioł<br />
z zamkniętą komorą spalania zyskamy<br />
na bezpieczeństwie.<br />
34<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
Nowoczesny kocioł kondensacyjny, dzięki wyższej sprawności, od razu<br />
przyniesie spore oszczędności na kosztach ogrzewania i korzyści dla<br />
środowiska naturalnego. <strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong> 35
O.<br />
ogrzewanie<br />
Znacznie większe oszczędności w zużyciu<br />
gazu zapewni wymieniana starego<br />
kotła atmosferycznego na kondensacyjny.<br />
Możemy spodziewać się oszczędności<br />
na poziomie 30 do 40%. Czyli dla<br />
domu 200 m 2 będzie to ok. 2000‐2700 zł<br />
na rok. Poziom oszczędności zależał będzie<br />
od stanu technicznego starego<br />
kotła i od zastosowanych rozwiązań<br />
w nowym kondensacyjnym. Bo im lepiej<br />
kocioł wykorzystuje energię paliwa<br />
w czasie codziennej eksploatacji, tym<br />
mniejsze będą rachunki za ogrzewanie.<br />
Węgiel na gaz<br />
W starszych budynkach często spotkamy<br />
kotły węglowe współpracujące<br />
z grzałką elektryczną, która ogrzewa<br />
wodę użytkową w okresie letnim. W takim<br />
układzie koszty paliwa i energii elektrycznej<br />
mogą być zbliżone do kosztów<br />
ogrzewania kotłem gazowym kondensacyjnym<br />
współpracującym z instalacją<br />
kolektorów słonecznych do c.w.u. Będą<br />
również zbliżone do kosztów granulatu<br />
węglowego spalanego w kotłach z podajnikiem.<br />
Często można usłyszeć od użytkowników<br />
kotłów węglowych, że podczas<br />
Fot.: Viessmann<br />
Fot.: Junkers<br />
FOT. 1. Nowoczesne kotły kondensacyjny zapewniają bezobsługowe i stosunkowo tanie ogrzewanie.<br />
Użytkownik zapłaci tym mniejsze rachunki za gaz im lepszej klasy jest urządzenie.<br />
silnych mrozów ustawiają na kotle<br />
temperaturę wody zasilającą grzejniki<br />
na poziomie 50‐60°C i to wystarcza<br />
do ogrzania domu. Nie są to odpowiednie<br />
temperatury dla kotła na paliwo<br />
stałe, ale za to idealne dla kondensacyjnego.<br />
Tak więc nawet stara<br />
instalacja o takich temperaturach pracy<br />
będzie idealnym rozwianiem dla<br />
nowego kotła gazowego, który praktycznie<br />
w całym okresie grzewczym<br />
będzie pracował z kondensacją – czyli<br />
wysoką sprawnością.<br />
Kocioł węglowy wymaga zaangażowania<br />
użytkownika w jego obsługę, która<br />
z biegiem lat może być coraz trudniejsza.<br />
Gaz ziemny będzie godną uwagi<br />
alternatywą dla węgla, jeśli ktoś chce<br />
przejść na bezobsługowe ogrzewanie<br />
i jednocześnie stosunkowo tanie<br />
w eksploatacji. Dla tych, którzy nie chcą<br />
zmieniać swoich przyzwyczajeń odpowiednim<br />
rozwiązaniem może być pozostawienie<br />
obecnego kotła i dołożenie<br />
do instalacji gazowego kondensacyjnego.<br />
Kocioł na paliwo stałe może być<br />
wtedy rezerwowym źródłem ciepła.<br />
FOT. 2. Kocioł kondensacyjny wyposażony w odpowiedni regulator to również możliwość<br />
podzielenia nowej instalacji (podzielenia budynku), na niezależne obiegi grzewcze i sterowanie<br />
każdym z osobna.<br />
Odprowadzenie spalin<br />
Wymieniając kocioł atmosferyczny<br />
na gazowy kondensacyjny, możemy<br />
wykorzystać istniejący komin przez<br />
włożenie do niego koncentrycznej<br />
rury spalinowo-powietrznej: LAS (Luft-<br />
-Abgas-System), inaczej nazywany SPS<br />
(Systemy Powietrzno-Spalinowe). Wentylator<br />
kotła kondensacyjnego odprowadza<br />
spaliny rurą wewnętrzną o średnicy<br />
60 mm i zasysa powietrze bezpośrednio<br />
z zewnętrz budynku rurą zewnętrzną<br />
100 mm. Przy opalaniu gazem ziemny<br />
możemy w ten sposób zrezygnować<br />
z kratki wentylacji nawiewnej do pomieszczenia<br />
kotłowni.<br />
36<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
O ile w kotłach atmosferycznym mieliśmy<br />
określoną minimalną wysokość<br />
jaką powinien mieć komin dla zapewnienia<br />
odpowiedniego ciągu, to dla kotła<br />
kondensacyjnego będziemy musieli<br />
sprawdzić czy system odprowadzenia<br />
spalin nie będzie za długi. Wówczas możemy<br />
zwiększyć jego średnicę z 60/100<br />
na np. 80/125 mm, lub wybrać kocioł<br />
z mocniejszym wentylatorem.<br />
System „rura w rurze” będzie dobrym<br />
rozwiązaniem, jeśli mamy bardzo zanieczyszczony<br />
czy zniszczony komin. Lub<br />
gdy, przy nienajlepszej jakości wykonania<br />
komina, chcemy zapobiec przedostawaniu<br />
się zanieczyszczeń do nowego<br />
kotła, np. elementów odpadającej<br />
zaprawy.<br />
Dodatkowa korzyść to możliwość<br />
przeniesienia nowego kotła w niemal<br />
dowolne miejsce w budynku. Jeśli<br />
nie ma w nim dostępu do komina, to<br />
odprowadzenie spalin i doprowadzenie<br />
powietrza do kotła, może odbywać się<br />
przez ścianę zewnętrzną budynku. Ale,<br />
tylko w domach jednorodzinnych i z kotłami<br />
o mocy grzewczej do 21 kW.<br />
Moc i sprawność kotła<br />
Starsze kotły gazowe, olejowe czy<br />
na paliwo stałe, mają często znacznie<br />
większą moc grzewczą niż potrzebuje<br />
budynek. Zwłaszcza jeśli ten został<br />
ocieplony. W kotłach atmosferycznych<br />
i z palnikami jednostopniowymi, zbyt<br />
duża moc kotła jest źródłem dodatkowych<br />
strat energii i większego zużycia<br />
paliwa.<br />
Nowy kocioł kondensacyjny można<br />
dobrać o mocy dopasowanej do zapotrzebowania<br />
na ciepło budynku. Dodatkowe<br />
oszczędności zapewnia modulowana<br />
praca palnika (nawet w zakresie<br />
od 10 do 100% mocy nominalnej kotła)<br />
i automatyczne dopasowanie jego<br />
mocy do aktualnych temperatur zewnętrznych<br />
(regulacja pogodowa).<br />
Niemal w całym zakresie swojej pracy,<br />
kocioł sam decyduje jaka moc grzewcza<br />
jest potrzebna w danej chwili żeby<br />
ogrzać dom. Rzadziej się przy tym załącza,<br />
co również wpływa na zmniejszenie<br />
zużycia gazu.<br />
W przypadku kotłów 2-funkcyjnych<br />
przepływowych i z zabudowanym<br />
P A M I Ę T A J !<br />
Ze spalin kotła kondensacyjnego<br />
wykrapla się woda (kondensat),<br />
który trzeba odprowadzić do kanalizacji.<br />
Jeśli w pomieszczeniu<br />
kotłowni nie możemy zrobić grawitacyjnego<br />
odpływu kondensatu<br />
do kanalizacji, wówczas rozwiązaniem<br />
będzie zastosowanie<br />
zbiornika i pompy kondensatu. Po<br />
napełnieniu zbiornika załączy się<br />
pompa, która przetłoczy kondensat<br />
np. do wyższej położonej rury<br />
kanalizacyjnej.<br />
Fot.: Junkers<br />
zasobnikiem warstwowym c.w.u.,<br />
o dostępnej ilości ciepłej wody decyduje<br />
moc grzewcza kotła. Dlatego, w niektórych<br />
przypadkach moc kotła będzie<br />
znacznie większa od zapotrzebowania<br />
na ciepło budynku. Nie wpłynie to znacząco<br />
na zużycie gazu, jeśli urządzenie<br />
ma możliwość ograniczenia maksymalnej<br />
mocy grzewczej na potrzeby<br />
centralnego ogrzewania. Tym samym,<br />
wyższa moc kotła będzie dostępna<br />
na c.w.u., a mniejsza, jaką ustawimy,<br />
na ogrzewanie domu.<br />
Ze spalin kotła kondensacyjnego wykrapla<br />
się woda (kondensat), który<br />
trzeba odprowadzić do kanalizacji. Jeśli<br />
w pomieszczeniu kotłowni nie możemy<br />
zrobić grawitacyjnego odpływu<br />
kondensatu do kanalizacji, wówczas<br />
rozwiązaniem będzie zastosowanie<br />
zbiornika i pompy kondensatu. Po napełnieniu<br />
zbiornika załączy się pompa,<br />
która przetłoczy kondensat np. do wyżej<br />
położonej rury kanalizacyjnej.<br />
Wydajność c.w.u.<br />
Wraz z modernizacją domu, zmienić<br />
się może jego funkcjonalność: doszła<br />
kolejna łazienka, małą wannę zastąpiono<br />
większą, itp. Obecny podgrzewacz<br />
c.w.u. np. 100 litrów, może być<br />
już niewystarczający i konieczny będzie<br />
większy, np. 200 litrowy. Większy<br />
może być potrzebny jeśli dodatkowo<br />
planowane jest zastosowanie kolektorów<br />
słonecznych do wspomagania<br />
ogrzewania c.w.u.<br />
Spośród wielu rozwiązań możemy wybrać<br />
kocioł gazowy kondensacyjny:<br />
2-funkcyjny przepływowy, stojący lub<br />
wiszący z zabudowanym zbiornikiem<br />
c.w.u. Alternatywą jest też typowe rozwiązanie,<br />
czyli kocioł jednofunkcyjny,<br />
który ogrzewa wodę w osobnym zbiorniku.<br />
O dostępnej ilości c.w.u. decyduje<br />
tutaj bezpośrednio pojemność zbiornika<br />
i temperatura wody jaka jest w nim<br />
utrzymywana. Większej pojemności<br />
FOT. 3. Wartym rozważenia rozwiązaniem może być ogrzewanie wody użytkowej przez pompę<br />
ciepła lub solary. Wówczas dodatkowa korzyść to praca kotła kondensacyjnego tylko na potrzeby<br />
ogrzewania domu, czyli z jeszcze wyższą sprawnością roczną.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
37
O.<br />
ogrzewanie<br />
Temperatura wody grzewczej [°C]<br />
Temperatura wody grzewczej [°C]<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
8030<br />
7010<br />
10<br />
Liczba dni w okresie grzewczym<br />
134 dni 62 dni 8 dni<br />
20 30 40 50 60 70 80 90 100<br />
Obciążenie kotła [%]<br />
50<br />
15 10 5 0 -5 -10 -15 -20<br />
Temperatura zewnętrzna [°C]<br />
40<br />
RYS. 301. Wykres temperatury wody na zasilaniu<br />
20 i powrocie instalacji grzewczych<br />
zaprojektowanych na 75/65 i 55/45°C,<br />
10<br />
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100<br />
w zależności od temperatury zewnętrznej;<br />
Obciążenie kotła [%]<br />
liczba dni w okresie grzewczym z określonymi<br />
temperaturami 15 10 5 – 0średnia -5 wieloletnia -10 -15 -20 dla<br />
Temperatura zewnętrzna [°C]<br />
Warszawy.<br />
Sprawność [%]<br />
60<br />
110<br />
105<br />
100<br />
95<br />
90<br />
85<br />
10<br />
Liczba dni w okresie grzewczym<br />
134 dni 62 dni 8 dni<br />
Liczba dni w okresie grzewczym<br />
134 dni 62 dni 8 dni<br />
RYS. 2. Przykładowe charakterystyki<br />
sprawności kotłów gazowych, w zależności<br />
od obciążenia.<br />
zbiornik będzie potrzebny jeśli mamy<br />
dużą wannę lub zakładamy, że np. dwa<br />
punkty poboru wody mogą być używane<br />
jednocześnie.<br />
Innym rozwiązaniem będzie ogrzewanie<br />
wody użytkowej przez pompę<br />
ciepła. Wówczas dodatkowa korzyść<br />
to praca kotła kondensacyjnego tylko<br />
na potrzeby ogrzewania domu, czyli<br />
z jeszcze wyższą sprawnością roczną.<br />
Do zbiornika pompy ciepła można<br />
podłączyć również kocioł gazowy, który<br />
może pełnić funkcję rezerwowego źródła<br />
ciepła.<br />
B<br />
C<br />
20 30 40 50 60 70 80 90 100<br />
Obciążenie kotła [%]<br />
15 10 5 0 -5 -10 -15 -20<br />
Temperatura zewnętrzna [°C]<br />
A - kocioł kondensacyjny 40/30°C<br />
B - kocioł kondensacyjny 75/60°C<br />
C - kocioł tradycyjny (z dolnym ograniczeniem<br />
temperatury wody kotłowej)<br />
A<br />
Instalacja<br />
Często stare instalacje wykonywane<br />
były jako otwarte – zabezpieczone<br />
otwartym naczyniem wzbiorczym,<br />
zlokalizowanym w najwyższym punkcie<br />
instalacji. Zdecydowana większość<br />
producentów wymaga, żeby kocioł<br />
kondensacyjny pracował w instalacji<br />
zamkniętej, wyposażonej w zawór bezpieczeństwa<br />
i przeponowe naczynie<br />
wzbiorcze. Tak więc, wymieniając stary<br />
kocioł trzeba będzie zamknąć instalację<br />
– usunąć otwarte naczynie wzbiorcze<br />
oraz zbędne orurowanie.<br />
Większość kotłów kondensacyjnych<br />
wyposażona jest już w zawór bezpieczeństwa<br />
i przeponowe naczynie<br />
wzbiorcze. Trzeba tylko sprawdzić czy<br />
naczynie ma odpowiednią pojemność.<br />
Jeśli będzie za małe, np. w starej instalacji<br />
o dużej objętości wody, wówczas<br />
na powrocie do kotła trzeba będzie dołożyć<br />
drugie.<br />
Woda w instalacji otwartej ma stały<br />
kontakt z powietrzem atmosferycznym.<br />
Zawiera dużo tlenu, który przy<br />
ogrzewaniu wody może się wytrącać<br />
i powodować zapowietrzanie instalacji.<br />
Sprzyja również gromadzeniu osadów<br />
na wewnętrznych powierzchniach rur<br />
i grzejników, które utrudniają przekazywanie<br />
ciepła i zwiększają opory przepływu<br />
wody grzewczej. Zanieczyszczenia<br />
mogą również gromadzić się w kotle<br />
Fot.: Junkers<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Stara instalacja, często o dużej<br />
pojemności wodnej, nie jest przeszkodą<br />
dla kotłów kondensacyjnych.<br />
Duży zład wody będzie pełnił<br />
funkcję akumulatora ciepła a<br />
niska temperatura wody powracającej<br />
do kotła sprawi że będzie on<br />
pracował z wysoką sprawnością.<br />
Jeżeli jednak pojemność instalacji<br />
przekracza 10 litrów/kW mocy<br />
grzewczej kotła, konieczne może<br />
być zastosowanie sprzęgła hydraulicznego.<br />
Bowiem, duża pojemność<br />
wodna instalacji to niebezpieczeństwo<br />
powrotu do kotła<br />
wody o zbyt niskiej temperaturze,<br />
która może prowadzić do kondensacji<br />
wody ze spalin i jej destrukcyjne<br />
działanie na kocioł.<br />
pogarszając sprawność jego pracy,<br />
a w skrajnych przypadkach powodując<br />
jego uszkodzenie.<br />
Przy wymianie kotła powinniśmy sprawdzić<br />
jaki jest stan instalacji i czy nie trzeba<br />
jej wymienić. Jeśli zostawiamy, warto<br />
ją wyczyścić chemicznie i zabudować<br />
filtry, żeby nieusunięte zanieczyszczenia<br />
nie dostawały się do nowego kotła.<br />
Lepszej klasy filtry, łatwe do czyszczenia,<br />
skutecznie wychwycą zanieczyszczenia<br />
i będą łatwe w obsłudze.<br />
FOT. 4. Wiszący kocioł kondensacyjny z wbudowanym zasobnikiem warstwowym to doskonałe<br />
rozwiązanie dla użytkowników, którym brak miejsca nie pozwala na montaż kotła jednofunkcyjnego<br />
oraz zasobnika c.w.u.<br />
38<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
Stara instalacja, często o dużej pojemności wodnej, nie jest<br />
przeszkodą dla kotłów kondensacyjnych. Duży zład wody<br />
będzie pełnił funkcję akumulatora ciepła, a niska temperatura<br />
wody powracającej do kotła sprawi że będzie on pracował<br />
z wysoką sprawnością.<br />
Inaczej z kotłami tradycyjnymi – jeśli pojemność instalacji<br />
przekracza np. 10 litrów/kW mocy grzewczej kotła, konieczne<br />
może być zastosowanie sprzęgła hydraulicznego. Bowiem,<br />
duża pojemność wodna instalacji to niebezpieczeństwo powrotu<br />
do kotła wody o zbyt niskiej temperaturze, która może<br />
prowadzić do kondensacji wody ze spalin i jej destrukcyjne<br />
działanie na kocioł.<br />
Niezależnie od tego czy zdecydujemy się na pozostawienie<br />
starej instalacji czy jej wymianę, rury powinny zostać zaizolowanie<br />
cieplne.<br />
Kocioł kondensacyjny to również prostsza kotłownia bo nie<br />
wymaga ochrony przed zbyt niską temperatura wody grzewczej.<br />
Nie potrzebne są więc zawory mieszające 4-drogowe.<br />
A do zasilania ogrzewania może wystarczyć pompa<br />
zabudowana w nowym kotle. Tak więc, zbędny osprzęt wyposażenia<br />
kotłowni można po prostu usunąć.<br />
Kocioł kondensacyjny wyposażony w odpowiedni regulator<br />
to również możliwość podzielenia nowej instalacji (podzielenia<br />
budynku), na niezależne obiegi grzewcze i sterowanie<br />
każdym z osobna. Może być to źródłem dodatkowych<br />
oszczędności, bo możemy dopasować ilość dostarczanego<br />
ciepła do rytmu życia mieszańców.<br />
REKLAMA<br />
Grzejniki<br />
Kotły kondensacyjne pracują z najwyższą sprawnością<br />
przy dodatnich temperaturach zewnętrznych (przy małym<br />
obciążeniu). A takich dni w sezonie grzewczym jest zdecydowana<br />
większość. Nawet w instalacji grzejnikowej zaprojektowanej<br />
na normalną temperaturę wody grzewczej<br />
(np. 70/55°C), kocioł kondensacyjny przez zdecydowanie<br />
większą część okresu grzewczego (ponad 90%), będzie<br />
pracował z wysoką sprawnością zapewniając niskie koszty<br />
ogrzewania. Znaczne przewymiarowanie grzejników<br />
jest niepotrzebne, chyba że inwestor planuje w niedalekiej<br />
przyszłości przejść na pompę ciepła.<br />
Duże grzejniki podniosą koszt modernizacji instalacji a dodatkowe<br />
oszczędności na kosztach ogrzewania jakie dzięki<br />
nim uzyskamy będą niewspółmierne do kosztów inwestycji,<br />
bo wyniosą zaledwie ok. 3% w ciągu roku [źródło: „Kompendium<br />
wiedzy, ogrzewnictwo, klimatyzacja, ciepła woda,<br />
chłodnictwo”, Recknagel, Sprenger, Schramek. Omni Scala<br />
sp. z o.o., Wrocław 2008].<br />
Nowoczesne kotły kondensacyjny znakomicie sprawdzają się<br />
w nowych jak i modernizowanych budynkach. Zapewniają<br />
bezobsługowe i stosunkowo tanie ogrzewanie. Użytkownik<br />
zapłaci tym mniejsze rachunki za gaz im lepszej klasy jest urządzenie.<br />
Nowoczesny kocioł kondensacyjny, dzięki wyższej<br />
sprawności, od razu przyniesie spore oszczędności na kosztach<br />
ogrzewania i korzyści dla środowiska naturalnego.<br />
Krzysztof Gnyra<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
39
O.<br />
ogrzewanie<br />
Ciepła woda z powietrza,<br />
czyli o powietrznych pompach ciepła<br />
do c.w.u.<br />
Znacznie wyższe sprawności przy niższej temperaturze dolnego źródła,<br />
możliwość przygotowywania c.w.u., technologia inwerterowa, zdalne<br />
sterowanie - można śmiało powiedzieć, że ostatnich kilka lat należało<br />
do powietrznych pomp ciepła.<br />
Fot.: Immergas<br />
FOT. 1. Dzięki wbudowanej dodatkowej wężownicy powietrzne pompy ciepła do c.w.u. mogą współpracować z dodatkowym źródłem<br />
ciepła, w tym też z kolektorami słonecznymi.<br />
40<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
Usprawnienia opracowane przez producentów<br />
sprawiły, że powietrzne<br />
pompy ciepła stają się poważną konkurencją<br />
dla pozostałych rodzajów pomp<br />
– przekonują do siebie już nie tylko<br />
stosunkowo niską ceną i praktycznie<br />
zerowymi kosztami związanymi z montażem.<br />
Osiągnięto znacznie wyższy<br />
współczynnik sprawności oraz niższą<br />
graniczną dolną temperaturę pracy<br />
urządzenia, która jeszcze nie tak dawno<br />
wynosiła -10°C, a obecnie już -25°C.<br />
Urządzenia mogą wykorzystywać energię<br />
zgromadzoną w powietrzu otoczenia,<br />
powietrzu z pomieszczenia lub też<br />
odprowadzanym z instalacji ogrzewania<br />
lub chłodzenia. Pompy ciepła pozwalające<br />
na podgrzewanie wody użytkowej<br />
to często urządzenia typu monoblok,<br />
czyli wyposażone w zasobnik c.w.u.<br />
(niektóre wymagają zainstalowania<br />
oddzielnego zbiornika), z kolei pompy<br />
wykorzystywane tylko do celów grzewczych<br />
składają się najczęściej z jednostki<br />
wewnętrznej i zewnętrznej (split). Urządzenia<br />
typu monoblok w jednej obudowie<br />
mają skraplacz, parownik, sprężarkę,<br />
zawór rozprężny, a niejednokrotnie także<br />
pompę obiegową czynnika grzewczego,<br />
a swoim wyglądem w zasadzie<br />
nie odróżniają się od pozostałych sprzętów<br />
gospodarstwa domowego. Estetyka<br />
wykonania i wyposażenie w wyświetlacz<br />
LCD sprawiają, że możemy<br />
zamontować je nawet w kuchni.<br />
Mimo zauważalnego rozwoju w branży<br />
powietrznych pomp, największym mankamentem<br />
urządzeń pozostaje duża<br />
zależność od temperatury powietrza<br />
(choć czynniki atmosferyczne nie wpływają<br />
na ich pracę). Co prawda, produkcja<br />
ciepła jest możliwa nawet przy -25°C, nie<br />
możemy jednak mówić o bardzo wysokiej<br />
sprawności – przy ok. -10°C współczynnik<br />
COP spada do ok. 2/3. Może<br />
rodzić to konieczność zastosowania<br />
dodatkowego źródła ciepła. Z drugiej<br />
strony współpraca powietrznej pompy<br />
ciepła np. z kotłem elektrycznym, gazowym<br />
lub olejowym pozwala na redukcję<br />
kosztów ogrzewania o 60%. Przed<br />
zakupem konkretnego modelu należy<br />
sprawdzić, czy jest on przystosowany<br />
do danego systemu grzewczego – urządzenia<br />
niektórych producentów mogą<br />
Fot.: Nibe-Biawar<br />
Fot.: Stiebel Eltron<br />
FOT. 2. Kompaktowe pompy ciepła swoim wyglądem przypominają pozostałe sprzęty<br />
gospodarstwa domowego. Nie musimy ich więc „chować” w pomieszczeniu gospodarczym<br />
czy kotłowni.<br />
FOT. 3. Pompy ciepła typu monoblok posiadają wbudowany zasobnik c.w.u.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
41
O.<br />
ogrzewanie<br />
funkcjonować jedynie w układzie niskotemperaturowym.<br />
Dobór pompy<br />
Dobór powietrznej pompy ciepła<br />
do podgrzewania wody użytkowej zależy<br />
od czynników indywidualnych.<br />
Średnio zużycie ciepłej wody (o temperaturze<br />
ok. 45°C) na osobę wynosi od 30<br />
do 60 l, zbiornik o pojemności 120‐240 l<br />
powinien więc wypełnić zapotrzebowanie<br />
czteroosobowej rodziny. Pompy ciepła<br />
z wbudowanym zbiornikiem c.w.u.<br />
posiadają najczęściej zasobnik o pojemności<br />
do 200 l. Jeśli inwestor stwierdzi,<br />
że to niewystarczająco, zamiast<br />
kompaktowej jednostki wewnętrznej<br />
z wbudowanym zbiornikiem c.w.u.,<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
P A M I Ę T A J !<br />
Zastosowanie technologii inwerterowej<br />
umożliwia pracę<br />
pompy ze zmienną mocą, w zakresie<br />
25‐100%, co oznacza dostosowanie<br />
procesu do aktualnego<br />
zapotrzebowania na ciepło i osiągnięcie<br />
pożądanej temperatury<br />
w znacznie krótszym czasie, a także<br />
– zmniejszenie zużycia energii<br />
elektrycznej przy zachowaniu wysokiej<br />
sprawności urządzenia.<br />
sterownikiem oraz grzałką elektryczną,<br />
zastosowanie znajdzie oddzielny zbiornik<br />
o większej pojemności, np. 300 l,<br />
z grzałką zanurzeniową oraz osobnym<br />
sterownikiem systemu. W drugim przypadku,<br />
dobierając podgrzewacz, należy<br />
wziąć pod uwagę także moc pompy<br />
ciepła. Podczas dokonywania obliczeń<br />
oraz szacowania dodatkowej mocy<br />
grzewczej pompy ciepła na c.w.u. można<br />
przyjąć, że na 1 osobę przypada<br />
200‐250 W – czyli przy 4 osobach jest<br />
to 1000 W (1 kW). Tę wartość (1 kW) należy<br />
dodać do całkowitej wartości zapotrzebowania<br />
budynku na moc cieplną.<br />
Pompa powietrzna znajdzie zastosowanie<br />
również w podgrzewaniu wody<br />
do jacuzzi i basenie (szczególnie w basenie<br />
zewnętrznym użytkowanym w sezonie<br />
letnim – wtedy nie ma potrzeby<br />
uwzględniania dodatkowego zapotrzebowania<br />
na moc).<br />
Pompy ciepła a kolektory słoneczne<br />
Kamil Rdzanek,<br />
specjalista ds. technicznych w firmie Immergas<br />
Odnawialne źródła energii cieszą się obecnie bardzo dużym<br />
zainteresowaniem i są coraz powszechniej i chętniej<br />
stosowane. Jednym z popularniejszych rozwiązań dostępnych<br />
na rynku są kolektory słoneczne. System ten jest<br />
bardzo uniwersalny, efektywny, wydajny, o stosunkowo<br />
niskich kosztach w eksploatacji i możliwości uzyskiwania<br />
wysokich temperatur. Dla pełnego wykorzystania musi<br />
zostać spełnionych kilka istotnych warunków, jak odpowiednie<br />
nasłonecznienie, niskie zachmurzenie lub najlepiej<br />
jego brak. Dodatkowo wybrane miejsce montażu kolektorów<br />
słonecznych nie powinno być zacieniane przez<br />
wysokie drzewa, a samą instalację należy ukierunkować<br />
na odpowiednią stronę świata. Jeżeli nie uda się spełnić<br />
tych warunków, alternatywą dla kolektorów słonecznych<br />
są pompy ciepła typu powietrze-woda do produkcji<br />
c.w.u. W określonych sytuacjach pompy ciepła mogą być<br />
rozwiązaniem tańszym w porównaniu z zestawem solarnym<br />
o mniej skomplikowanej instalacji. Pompy ciepła<br />
mogą być zastosowane zarówno w nowobudowanych<br />
instalacjach, jak i tych już istniejących jako uzupełnienie<br />
systemu z kotłem gazowym, olejowym czy stałopalnym.<br />
Urządzenia tego typu pracują z wysoką wydajnością,<br />
ponieważ czynniki zewnętrze takie jak warunki atmosferyczne<br />
czy pora dnia nie wpływają na ich pracę w tak<br />
dużym stopniu jak na pracę kolektorów słonecznych.<br />
Na wydajność wpływa jedynie temperatura powietrza zasysanego<br />
– im będzie ona wyższa, tym efektywność pracy<br />
pompy ciepła będzie większa. Przykładem mogą być<br />
pompy ciepła IMMERWATER firmy Immergas, które mogą<br />
pracować w bardzo szerokim zakresie temperatur powietrza<br />
zasysanego: od -30°C do +43°C. Nie można zapomnieć<br />
również o możliwości wykorzystania pomp ciepła<br />
do chłodzenia pomieszczeń w upalne dni. Pompa ciepła<br />
podczas pracy „wyrzuca” zimne powietrze, które możemy<br />
skierować do wybranego pomieszczenia podnosząc tym<br />
samym komfort cieplny.<br />
Podsumowując, zarówno system solarny, jak i pompa<br />
ciepła mają swoje wady i zalety. Co ważne, obydwa zastosowane<br />
rozwiązania zastosowane w jednym układzie,<br />
mogą się wzajemnie uzupełniać. Oczywiście, pompy ciepła<br />
do produkcji c.w.u. dzięki wbudowanej dodatkowej<br />
wężownicy o powierzchni wymiany ciepła 0,7 m 2 mogą<br />
współpracować z dodatkowym źródłem ciepła, w tym też<br />
z kolektorami słonecznymi. O tym, które z przedstawionych<br />
rozwiązań wybierzemy, powinny decydować potrzeby<br />
indywidualne, usytuowanie domu, specyfikę architektury<br />
i możliwości zastosowania systemu solarnego lub<br />
pompy ciepła.<br />
42<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
Fot.: Zymetric<br />
Po oszacowaniu zapotrzebowania<br />
na ciepło możemy przystąpić do doboru<br />
pompy. Moc grzewcza urządzenia<br />
musi pokrywać w 100% zapotrzebowanie<br />
na ciepło w punkcie biwalentnym –<br />
jeśli do czynienia mamy z pracą w układzie<br />
biwalentnym, czyli taki, w którym<br />
pompa pracuje do pewnej temperatury<br />
zewnętrznej, np. – 8°C. Poniżej punktu<br />
biwalencji, czyli gdy temperatura spadnie<br />
poniżej danego poziomu, działanie<br />
pompy wspomaga inne źródło grzewcze.<br />
Istotną kwestią jest takie zaprojektowanie<br />
systemu, aby jak najwięcej<br />
energii czerpał z głównego źródła<br />
ciepła, a jak najmniej z dodatkowego,<br />
np. grzałki elektrycznej.<br />
FOT. 4. Powietrzna pompa ciepła może korzystać z powietrza w pomieszczeniu lub pobieranego<br />
z zewnętrznego otoczenia.<br />
Artur Radomski,<br />
ekspert z firmy Zymetric:<br />
Na powietrze<br />
Jak działają tego typu urządzenia?<br />
Do wymiennika ciepła w pompie powietrze<br />
doprowadzane jest przez wentylator.<br />
Dzięki temperaturze powietrza<br />
w wymienniku dochodzi do odparowania<br />
czynnika chłodzącego obiegu pompy<br />
– w urządzeniach powietrze/woda<br />
jest to najczęściej R134A. Otrzymany<br />
w ten sposób gaz jest następnie sprężany<br />
przez sprężarkę, dochodzi do wzro-<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
W Europie notuje się silną tendencję wzrostową instalacji<br />
hybrydowych łączących kocioł kondensacyjny i pompę ciepła<br />
typu powietrze/woda.<br />
Czy jest to ekonomicznie uzasadnione połączenie?<br />
Instalacje tego typu mają na celu zapewnienie odpowiedniej<br />
temperatury zasilania instalacji grzewczej w okresach<br />
niskich temperatur, a kocioł kondensacyjny jest systemem<br />
wspomagającym pompę ciepła. Sens stosowania kotła<br />
kondensacyjnego pojawia się w przypadku temperatur<br />
powietrza poniżej -5°C, gdyż koszt wytworzenia energii<br />
cieplnej w porównaniu do pompy ciepła jest nieznacznie<br />
niższy. Należy mieć na uwadze ilość godzin o temperaturze<br />
poniżej -5°C, która dla Warszawy stanowi jedynie<br />
6% okresu grzewczego. Decydując się na zastosowanie<br />
kotła kondensacyjnego miejmy na uwadze, że oprócz<br />
opłat za gaz, który zużyjemy, będziemy płacić stałą opłatę<br />
abonamentową za gotowość dostarczenia gazu przez<br />
gazownię, nawet gdy gazu nie będziemy używać – wynosi<br />
ona ok. 35 PLN miesięcznie. Kiedy decydujemy się na pompę<br />
ciepła, instalacja hybrydowa nie jest ekonomicznie<br />
uzasadniona, gdyż okres pracy kotła kondensacyjnego<br />
w okresie grzewczym jest zbyt krótki. Na rynku dostępne<br />
są pompy ciepła firmy Mitsubishi Electric w technologii<br />
Zubadan, które zapewniają stałą wydajność grzewczą<br />
do temperatury powietrza zewnętrznego -15°C oraz pracują<br />
poniżej temperatur powietrza zewnętrznego -25°C<br />
przy zapewnieniu wysokiej ekonomiki użytkowania, wykluczając<br />
konieczność stosowania innego źródła ciepła.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
43
O.<br />
ogrzewanie<br />
stu temperatury. Czynnik chłodniczy<br />
zostaje transportowany do skraplacza,<br />
w nim dochodzi do wymiany ciepła<br />
i przekazania go do zbiornika c.w.u.<br />
Zainteresowanie powietrznymi pompami<br />
ciepła, których główna funkcja<br />
to produkcja c.w.u., jest coraz większe.<br />
Co ciekawe, tego typu urządzenia mogą<br />
wykorzystywać powietrze obiegowe,<br />
tzn. zawarte w pomieszczeniu, w którym<br />
zamontowana jest pompa ciepła<br />
lub doprowadzane kanałami z pomieszczeń,<br />
w których występuje tzw. ciepło<br />
odpadowe, jak pralnia czy suszarnia<br />
(albo też powietrze zewnętrzne). Dzięki<br />
temu instalacja staje się niezależna<br />
od temperatury i warunków pogodowych<br />
na zewnątrz. Pompy do c.w.u.<br />
zasilane powietrzem wentylacyjnym<br />
Fot.: Danfoss<br />
FOT. 5. Oferta producentów jest bardzo szeroka. Na rynku znajdziemy urządzenia z wbudowanym<br />
lub oddzielnym zbiornikiem oraz o różnych poziomie zautomatyzowania.<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Powietrzne pompy ciepła – coraz lepsze<br />
Michał Mika<br />
Kierownik Produktu, Odnawialne Źródła Energii, Danfoss Poland<br />
Powietrzne pompy ciepła montowane na zewnątrz budynku<br />
cieszą się coraz większą popularnością, chociaż<br />
jeszcze 5 lat temu charakteryzowała je wyraźnie niższa<br />
efektywność energetyczna mierzona współczynnikiem<br />
COP (Coefficient of Performance) w porównaniu do pomp<br />
gruntowych. Częstym problemem był zbyt wysoki i dokuczliwy<br />
poziom dźwięku oraz bariera mentalna. Stosowanie<br />
pomp powietrznych w budynku wymagało przygotowania<br />
dużych otworów w ścianie, przez które były<br />
prowadzone kanały powietrzne. W przypadku rozwiązań<br />
z odzyskiem ciepła na zewnątrz budynku elektronika<br />
sterująca zintegrowana z pompą ciepła była narażona<br />
na niekorzystne działanie czynników atmosferycznych<br />
i krótszą żywotność. Dzisiejsze technologie, zastosowane<br />
w powietrznych pompach ciepła pozwalają im pracować<br />
w bardzo szerokim zakresie temperatur -20°C do + 45°C<br />
i osiągają wysokie współczynniki COP (nawet ponad 4).<br />
Tak dobry wynik można porównać do parametrów osiąganych<br />
przez gruntowe pompy ciepła. Obecnie, powietrzne<br />
pompy ciepła działają na zasadzie bezpośredniego<br />
odparowania czynnika chłodniczego w pompie ciepła<br />
stojącej na zewnątrz i posiadającej elektronikę zabezpieczającą<br />
przed niekorzystnym działaniem czynników<br />
atmosferycznych. Oprócz tego, kluczowym elementem<br />
mającym wpływ na poziom efektywności pracy pompy<br />
ciepła jest dopracowany i zoptymalizowany układ chłodniczy,<br />
który pozwoli odzyskać maksymalną ilość odnawialnej<br />
energii słonecznej z powietrza przy możliwie<br />
najmniejszym udziale energii elektrycznej. Energię słoneczną<br />
pobiera się bezpośrednio z otaczającego powietrza,<br />
poprzez wymiennik ciepła umieszczony na zewnątrz<br />
budynku i współpracujący z pompą ciepła. Dźwięk jest<br />
kolejnym z kluczowych kryteriów wyboru powietrznej<br />
pompy ciepła, bowiem w wielu krajach europejskich<br />
obowiązuje norma emisji dźwięku. Obecnie konstrukcja<br />
nośna pompy tzw. rama, obudowa i rozmieszczenie poszczególnych<br />
komponentów zostały tak zaprojektowane,<br />
aby zminimalizować poziom dźwięku pochodzący z pracy<br />
układu chłodniczego, sprężarki i wentylatora. Zalety<br />
stosowania powietrznej pompy ciepła to niewątpliwie<br />
niski koszt inwestycyjny, niezależność od powierzchni<br />
działki i rodzaju gruntu, łatwość montażu czy możliwość<br />
zastosowania przy modernizacji budynków.<br />
44<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
Fot.: Vaillant<br />
FOT. 6. Instalacja stała się niezależna od temperatury i warunków pogodo wych na zewnątrz.<br />
stanowią poważną konkurencję dla<br />
rekuperatorów, także w domach pasywnych<br />
– przez cały rok pracują z taką<br />
samą sprawnością, podczas gdy sprawność<br />
centrali wentylacyjnych z rekuperatorem<br />
maleje wraz ze spadkiem różnicy<br />
temperatur pomiędzy powietrzem<br />
nawiewanym a wywiewanym.<br />
„Zużyte” powietrze, tzn. to, którego energia<br />
została wykorzystana do podgrzania<br />
wody użytkowej, może zostać wykorzystane<br />
do chłodzenia budynku podczas<br />
upałów – po zastosowaniu specjalnego<br />
przyłącza kierunkowego. Trójnik z przepustnicą<br />
umożliwia kontrolowane kierowanie<br />
zimnego powietrza z pompy<br />
WARTO WIEDZIEĆ!<br />
Zainteresowanie powietrznymi<br />
pompami ciepła, których główna<br />
funkcja to produkcja c.w.u., jest<br />
coraz większe. Co ciekawe, tego<br />
typu urządzenia mogą wykorzystywać<br />
powietrze obiegowe, tzn.<br />
zawarte w pomieszczeniu, w którym<br />
zamontowana jest pompa<br />
ciepła lub doprowadzane kanałami<br />
z pomieszczeń, w których<br />
występuje tzw. ciepło odpadowe,<br />
jak pralnia czy suszarnia (albo też<br />
powietrze zewnętrzne).<br />
do pomieszczenia lub na zewnątrz, jeśli<br />
aktualnie nie potrzebujemy chłodzenia.<br />
Zamiast niego możemy użyć zwykłego<br />
trójnika, a w pomieszczeniach zainstalować<br />
anemostaty na zakończeniach<br />
przewodów, co pozwoli na regulację<br />
przepływu powietrza.<br />
Nowoczesne urządzenia<br />
Co ponadto? Podobnie jak w przypadku<br />
pomp bazujących na innego rodzaju<br />
dolnym źródle ciepła, również tu zastosowanie<br />
znajduje technologia inwerterowa.<br />
Wykorzystanie technologii inwerterowej<br />
umożliwia pracę pompy<br />
ze zmienną mocą, w zakresie 25‐100%,<br />
co oznacza dostosowanie procesu<br />
do aktualnego zapotrzebowania<br />
na ciepło i osiągnięcie pożądanej temperatury<br />
w znacznie krótszym czasie,<br />
a także – zmniejszenie zużycia energii<br />
elektrycznej przy zachowaniu wysokiej<br />
sprawności urządzenia.<br />
Warto zwrócić uwagę również na rozwiązania<br />
pozwalające na współpracę<br />
pompy powietrznej w zintegrowanym<br />
systemie z innymi źródłami ciepła, jak<br />
kocioł grzewczy, kolektory słoneczne,<br />
grzałka elektryczna, inne pompy ciepła,<br />
a nawet osuszacz powietrza. Inteligentny<br />
sterownik analizuje aktualne<br />
warunki atmosferyczne oraz panujące<br />
we wnętrzu, a także zapotrzebowanie<br />
na ciepło budynku w danej chwili, dbając<br />
o jak najbardziej ekonomiczne działanie<br />
układu. Steruje poszczególnymi<br />
źródłami ciepła tak, aby osiągnąć konfigurację<br />
o najmniejszym zużyciu energii<br />
elektrycznej, oblicza koszt zużycia gazu<br />
(lub innego paliwa, którym zasilany jest<br />
kocioł) i wyznacza odpowiednią temperaturę<br />
zasilania.<br />
Wiele usprawnień wdrażanych przez<br />
producentów dotyczy łatwiejszej, intuicyjnej<br />
obsługi pompy. Użytkownik<br />
nie musi sam ustawiać parametrów czy<br />
programować urządzenia, wystarczy,<br />
że wybierze jedną z podpowiedzianych<br />
funkcji, np. pracy ekonomicznej, „wakacyjnej”<br />
lub też funkcję automatycznego<br />
wygrzewu antybakteryjnego czy<br />
cyklu czasowego do przygotowania<br />
ciepłej wody. Poza tym nowoczesne<br />
systemy sterowania i kontroli pozwalają<br />
na sprawdzenie pracy pompy oraz<br />
ustawienie jej parametrów zdalnie, czyli<br />
w zasadzie z każdego miejsca na ziemi.<br />
Wystarczy dostęp do Internetu, komputer<br />
lub smartphone.<br />
Iwona Bortniczuk<br />
Na podstawie materiałów firm:<br />
Nibe-Biawar, Immergas, Stiebel Eltron,<br />
Danfoss, Vaillant<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
45
O.<br />
ogrzewanie<br />
PYTANIA CZYTELNIKÓW<br />
Komfortowy nadmuch<br />
Do jakich pomieszczeń nadają się najlepiej? Gdzie je montować? Czy tylko grzeją<br />
czy mogą również chłodzić? Jak o nie dbać? Poniżej odpowiadamy na najczęściej<br />
zadawane pytania dotyczące nagrzewnic nadmuchowych.<br />
1. W jakich obiektach najlepiej<br />
sprawdzi się wodna nagrzewnica<br />
nadmuchowa?<br />
Wodne nagrzewnice nadmuchowe<br />
przeznaczone są do ogrzewania<br />
i chłodzenia pomieszczeń<br />
o dużej kubaturze. Najczęściej<br />
stosowane są w hipermarketach,<br />
halach sportowych, wystawowych,<br />
targowych, magazynach<br />
czy garażach. Krótko mówiąc<br />
– używa się ich, gdy chcemy<br />
w szybki i skuteczny sposób zapewnić<br />
odpowiedni komfort<br />
cieplny w pomieszczeniach o dużej<br />
kubaturze.<br />
EKSPERCI<br />
FACHOWEGO INSTALATORA<br />
Grzegorz Perestaj<br />
FLOWAIR<br />
Wojciech Lew Kiedrowski<br />
VTS EUROHEAT<br />
Artur Radomski<br />
NABILATON<br />
2. Jakie są kryteria doboru<br />
wodnej nagrzewnicy nadmuchowej<br />
do danego pomieszczenia?<br />
Kryterium w zasadzie jest jedno<br />
– nagrzewnica (lub grupa nagrzewnic)<br />
ma spełniać wymagania<br />
inwestora dotyczące wysokości<br />
temperatury w obiekcie,<br />
spełniając jednocześnie wszelkie<br />
normy – zarówno te techniczne,<br />
jak i dotyczące komfortu cieplnego<br />
w danym rodzaju pomieszczeń.<br />
Kryterium doboru<br />
nagrzewnicy są więc konkretne<br />
potrzeby i możliwości techniczne<br />
obiektu.<br />
Grzegorz Perestaj z firmy Flowair<br />
wyjaśnia: – Podstawowym<br />
kryterium doboru nagrzewnicy<br />
jest bilans cieplny pomieszczenia.<br />
Na podstawie obliczeniowych<br />
strat ciepła dobierana jest odpowiednia<br />
moc grzewcza urządzeń.<br />
Przy doborze aparatów należy<br />
Fot.: Nabilaton<br />
FOT. 1. Wodne nagrzewnice nadmuchowe najczęściej stosowane są w miejscach gdzie<br />
oprócz ogrzewania lub chłodzenia powietrza niezbędna jest jego cyrkulacja w celu szybkiego<br />
uzyskania optymalnej temperatury w całej kubaturze pomieszczenia.<br />
46<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
Fot.: Zehnder<br />
FOT. 2. Ogrzewanie nadmuchowe jest najefektywniejszą metodą ogrzewania obiektów średnio- i wielkokubaturowych.<br />
również zwracać uwagę na temperaturę<br />
nawiewanego powietrza – zbyt wysoka<br />
będzie niekorzystnie wpływać na komfort<br />
użytkowników, zbyt niska może powodować<br />
powstawanie stref niedogrzanych<br />
w pomieszczeniu. Aby zapewnić odpowiednie<br />
szybkie dogrzanie pomieszczenia<br />
należy dobrać taką ilość nagrzewnic<br />
by ich sumaryczna wydajność zapewniała<br />
3 do 4 krotności wymiany powietrza.<br />
Prawidłowy dobór zaczyna się od określenia<br />
zapotrzebowania cieplnego. Kolejnym<br />
krokiem ważnym w doborze jest<br />
temperatura czynnika grzewczego jaki<br />
będzie generowało źródło ciepła oraz<br />
docelowa temperatura jaka ma panować<br />
w obiekcie. Mając te dane możemy<br />
w odniesieniu do parametrów technicznych<br />
aparatów dobrać moc grzewczą<br />
poszczególnych nagrzewnic dla określonych<br />
wydatków wentylatorów.<br />
Wojciech Lew Kiedrowski z VTS EURO-<br />
HEAT dodaje: – W zależności od przeznaczenia<br />
obiektu ważnym aspektem<br />
jest prędkość przepływającego powietrza,<br />
czyli bieg pracy wentylatora i rodzaj<br />
wymiennika, który dobierany jest w zależności<br />
od temperatury czynnika grzewczego.<br />
Im temperatura czynnika wyższa<br />
tym częściej stosuje się wymienniki<br />
o mniejszej rzędowości. Przy temperaturach<br />
czynnika poniżej 70/50°C sugeruje<br />
się stosowanie nagrzewnic z wymiennikiem<br />
dwurzędowym.<br />
Ostatnią ważną kwestią jest przeznaczenie<br />
obiektu i wysokość montażu. Jeśli jest<br />
to np. pomieszczenie handlowo-usługowe<br />
to prędkość pracy wentylatora musi być<br />
stosunkowo niska, aby hałas generowany<br />
przez urządzenie nie zakłócał komfortu<br />
pracy osób znajdujących się w pobliżu.<br />
3. Jaki jest zakres mocy energii pobieranej<br />
przez te urządzenia?<br />
Ilość energii pobieranej przez nagrzewnicę<br />
jest w największym stopniu uzależniona<br />
od mocy stosowanego w niej<br />
wentylatora, a w zasadzie od tego, z jaką<br />
mocą wentylator ten w danym momencie<br />
pracuje. Wentylatory stosowane<br />
w nagrzewnicach mają bowiem<br />
moc regulowaną – im większe zapotrzebowanie<br />
na ciepłe powietrze – tym<br />
wyższy bieg wentylatora, czyli pracuje<br />
on z większą mocą pobierając jednocześnie<br />
więcej energii.<br />
Wentylatory nagrzewnic przetłaczają<br />
masy powietrza – w dużych pomieszczeniach<br />
powyżej 5000 m³/h. Nagrzewnice<br />
potrzebują wówczas odpowiednio<br />
dobranego wentylatora o adekwatnej<br />
mocy silnika, by mógł on sprostać oporom<br />
przepływu powietrza na wymienniku<br />
i zapewnić jak największy zasięg.<br />
Warto zwrócić tu uwagę na dwie rzeczy<br />
– po pierwsze, produkowane dziś<br />
urządzenia pracują z dużą sprawnością,<br />
są więc o wiele bardziej oszczędne niż<br />
te, które wyprodukowano kilka czy kilkanaście<br />
lat temu. W nowoczesnych<br />
rozwiązaniach ogrzewania nadmuchowego<br />
coraz bardziej popularne i pożądane<br />
przez klientów są energooszczędne<br />
silniki z silnikiem elektronicznie<br />
komutowanym EC. Przy zachowaniu<br />
takiej samej charakterystyki pracy jak<br />
wentylatora AC, pobór mocy wentylatorów<br />
EC jest mniejszy nawet o 40%.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
47
O.<br />
ogrzewanie<br />
Fot.: Nabilaton<br />
FOT. 3. Wysokość montażu nagrzewnicy zależy od wysokości budynku, strefy jaką<br />
ma obsługiwać nagrzewnica oraz od wymaganego natężenia przepływu powietrza.<br />
W celu uzyskania odpowiednich parametrów stosuje się również nakładki na wylot<br />
powietrza z nagrzewnicy.<br />
4. Na jakiej wysokości powinna być<br />
montowana nagrzewnica?<br />
Artur Radomski z firmy Nabilaton radzi:<br />
– Wysokość montażu zależy od wysokości<br />
budynku, strefy jaką ma obsługiwać nagrzewnica<br />
oraz od wymaganego natężenia<br />
przepływu powietrza. W celu uzyskania<br />
odpowiednich parametrów stosuje<br />
się również nakładki na wylot powietrza<br />
z nagrzewnicy (np.: anemostatyczna lub<br />
kierunkowa).<br />
W zależności od rodzaju i przeznaczenia<br />
obiektu urządzenia mogą być montowane<br />
na ścianie i pod stropem. Najlepsza<br />
dystrybucja powietrza zapewniona<br />
jest gdy nagrzewnica zostanie naściennie<br />
zamontowana na wysokości 2,5 ÷<br />
5 m. Dopuszczalna wysokość montażu<br />
naściennego to 8 m, jednak przy tak<br />
wysokich pomieszczeniach zaleca się<br />
zastosowanie destratyfikatorów, które<br />
przeciwdziałają gromadzeniu się ciepłego<br />
powietrza pod stropem. Rozwiązaniem<br />
jest tu instalacja urządzeń zarówno<br />
na ścianie jak i pod stropem – nagrzewnice<br />
zamontowane pod stropem pełnią<br />
wtedy funkcje destratyfikatorów, dzięki<br />
czemu nie ma konieczności wyposażania<br />
obiektu w dodatkowe urządzenia.<br />
Aby skutecznie rozprowadzić ciepło<br />
najczęściej nagrzewnice pod stropem<br />
montuje się od wysokości 7 do 12 m.<br />
5. Czy nagrzewnice można wieszać<br />
w różnych pozycjach, również<br />
na suficie?<br />
Większość nagrzewnic można montować<br />
w różnych pozycjach, zarówno<br />
Fot.: Flowair<br />
na ścianach, jak i pod sufitem pomieszczeń.<br />
Jednakże korzystniejszym rozwiązaniem<br />
jest montaż naścienny nagrzewnic<br />
i wspomaganie ich pracy przez<br />
zastosowanie destratyfikatorów, które<br />
zbijają ciepłe powietrze ze strefy podstropowej<br />
do strefy przebywania ludzi.<br />
Taki montaż wynika z tego, że najbardziej<br />
korzystnym rozkładem temp.<br />
w pomieszczeniu jest gdy temp.<br />
w wyższych partiach jest niższa. Dlatego<br />
umieszczanie źródła ciepła podstropowo<br />
już może powodować dyskomfort.<br />
Oczywiście często montuje<br />
się tak nagrzewnice gdyż konstrukcja<br />
obiektu nie pozwala na inne rozwiązanie<br />
ale nie znaczy to, że jest to rozwiązanie<br />
zalecane.<br />
Ponadto ciepłe powietrze ma mniejszą<br />
gęstość i dlatego dużo trudniej<br />
jest dostarczyć go w przypadku nagrzewnic<br />
montowanych podstropowo.<br />
Siła ciężkości przeciwdziała sile<br />
nawiewanego powietrza zmniejszając<br />
zasięg. I dlatego w wysokich halach,<br />
nie zalecany jest montaż podstropowy<br />
gdyż jest dużo trudniej dostarczyć<br />
FOT. 4. Nowe nagrzewnice wodne w obudowie z EPP (spieniony polipropylen) są wyjątkowo<br />
lekkie, a ich konstrukcja jest bardzo wytrzymała na uszkodzenia mechaniczne.<br />
48<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
ciepłe powietrze do strefy przebywania<br />
ludzi.<br />
Grzegorz Perestaj z firmy Flowair: –<br />
Aby ułatwić zamontowanie urządzeń<br />
oraz umożliwić zmianę ich położenia<br />
wykorzystuje się obrotowe konsole<br />
montażowe, które umożliwiają łatwy<br />
i estetyczny montaż aparatów praktycznie<br />
w każdym miejscu: na wąskich<br />
słupach, ścianach a także podstropowo.<br />
Umożliwiają one obrót urządzenia<br />
wokół osi a także montaż pod różnymi<br />
kątami do przegrody.<br />
6. Czy strumień wytwarzanego przez<br />
nagrzewnicę ciepłego powietrza<br />
(jego siłę, kąt padania, kierunek)<br />
można dowolnie regulować?<br />
Wojciech Lew Kiedrowski z firmy VTS<br />
EUROHEAT tłumaczy: – Sterowanie strumieniem<br />
powietrza generowanym przez<br />
nagrzewnicę jest możliwe. W wysokiej<br />
klasy urządzeniach istnieje możliwość obrotu<br />
urządzenia na konsoli o kąty +/- 60°<br />
poziomie. W płaszczyźnie pionowej wykorzystać<br />
można przesunięcie o +/- 20°.<br />
Powszechnie stosuje się elementy pozwalające<br />
na nadanie kierunku nawiewu<br />
powietrza – ruchome, ustawiane ręcznie<br />
kierownice. Nie tylko umożliwiają one kierowanie<br />
strugi nawiewanego powietrza<br />
w wybranym kierunku, ale również stanowią<br />
estetyczne wykończenie. Nagrzewnice<br />
wyposaża się też w nakładki dystrybucyjne<br />
(np. anemostatyczne) lub żaluzje<br />
kierunkowe. Siłą strumienia powietrza steruje<br />
się poprzez zmianę biegu wentylatora<br />
lub - w silnikach inwerterowych - płynną<br />
regulacją jego prędkości obrotowej.<br />
Fot.: VTS EUROHEAT<br />
FOT. 5. Głównymi elementami wpływającymi na efektywność energetyczną nagrzewnicy<br />
jest wymiennik ciepła oraz wentylator.<br />
7. Czy ogrzewając pomieszczenie<br />
wodną nagrzewnica nadmuchową<br />
można uzyskać jednorodną<br />
temperaturę w całej ogrzewanej<br />
przestrzeni?<br />
Ogrzewanie nadmuchowe jest najefektywniejszą<br />
metodą ogrzewania<br />
obiektów średnio i wielkokubaturowych.<br />
Prawidłowo dobrane i rozmieszczone<br />
aparaty grzewcze zapewniają<br />
równomierną dystrybucję powietrza<br />
w całej objętości pomieszczenia zapewniając<br />
jednorodny rozkład temperatury.<br />
To właśnie wymuszona pracą<br />
wentylatora konwekcja ciepła powoduje<br />
szybkie i skuteczne dostarczenie<br />
ciepła do wszystkich zakamarków pomieszczenia.<br />
8. Czy nagrzewnice można wykorzystać<br />
również do chłodzenia pomieszczeń?<br />
Nagrzewnice powietrza można stosować<br />
jako urządzenia chłodzące<br />
pomieszczenie. W takim przypadku<br />
najczęściej przez wymiennik ciepła<br />
przetłaczana jest woda lodowa, która<br />
schładza nawiewane powietrze. Pamiętajmy<br />
jednak, że takie urządzenie<br />
musi być wyposażone w moduł pozwalający<br />
na kontrolowane odprowadzenie<br />
skroplin tworzących się na wymienniku<br />
ciepła.<br />
9. Czy nagrzewnice mogą pracować<br />
z dowolnym źródłem ciepła w tym<br />
z pompami ciepła?<br />
Nagrzewnice mogą pracować z różnymi<br />
źródłami ciepła o różnych parametrach,<br />
jedynym ograniczeniem jest maksymalna<br />
temperatura czynnika grzewczego,<br />
która w zależności od modelu urządzenia<br />
może sięgać nawet 130°C. Obecnie<br />
na rynku stosuje się układy dualne zasilające<br />
nagrzewnice chłodząco-grzejące<br />
Układ taki składa się z nagrzewnicy, konwencjonalnego<br />
źródła ciepła oraz agregatu<br />
wody lodowej. Znakomitą alternatywą<br />
dla tego rozwiązania są pompy<br />
ciepła, gdyż urządzenia te mogą zarówno<br />
grzać jak i chłodzić wodę zasilającą<br />
nagrzewnice.<br />
Fot.: VTS EUROHEAT<br />
FOT. 6. Maksymalna moc pobierana<br />
przez urządzenie jest na poziomie<br />
mocy znamionowych zastosowanych<br />
silników wentylatorów.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
49
O.<br />
ogrzewanie<br />
Fot.: VTS EUROHEAT<br />
11. W jaki sposób możemy za pomocą<br />
nagrzewnicy wentylować pomieszczenie?<br />
Nagrzewnice powietrza z komorą<br />
mieszania tworzą urządzenie grzewczo-wentylacyjne.<br />
Jest to najprostszy<br />
sposób stworzenia wentylacji mechanicznej,<br />
przy możliwie niskim zużyciu<br />
energii, bez potrzeby instalowania<br />
dodatkowych systemów. Specjalne<br />
układy automatyki pozwalają na płynną<br />
nastawę stopnia otwarcia komory,<br />
a tym samym podmieszanie powietrza<br />
recyrkulacyjnego.<br />
Fot.: Zehnder<br />
FOT. 7. Ważnym kryterium w doborze<br />
nagrzewnicy jest temperatura czynnika<br />
grzewczego, jakie będzie generowało<br />
źródło ciepła oraz docelowa temperatura,<br />
jaka ma panować w obiekcie.<br />
10. Jakie parametry powinna mieć<br />
woda zasilająca urządzenie?<br />
Artur Radomski z firmy Nabilaton tłumaczy:<br />
– O doborze temperatury czynnika<br />
grzewczego decyduje zapotrzebowanie<br />
na ciepło – jest to parametr indywidualnie<br />
rozpatrywany dla każdego pomieszczenia,<br />
w którym projektowany jest system<br />
grzewczy czy grzewczo-chłodzący. W dobrze<br />
zaprojektowanym układzie woda zasilająca<br />
nagrzewnicę powietrza powinna<br />
mieć parametry dobrane tak, aby zapewnić<br />
optymalne schłodzenie pomieszczeń<br />
lub (w przypadku ogrzewania) powinny<br />
być dostosowane do potrzeb cieplnych<br />
użytkowników i źródła ciepła. Najczęściej<br />
stosuje się wodę o temperaturze zasilanie/<br />
powrót 70°C/50°C i 80°C/60°C co determinuje<br />
współpracę z kotłami gazowymi<br />
i stałopalnymi na biomasę lub ekogroszek.<br />
Nagrzewnice o dużej wydajności mogą<br />
pracować nawet z czynnikiem grzewczym<br />
o temperaturze 130°C. Modele mniejsze<br />
mogą być zasilane wodą o stosunkowo<br />
niskiej temperaturze, czyli 50°C/30°C.<br />
Pamiętajmy jednak, że są to urządzenia<br />
o małej wydajności, stosowane w mniejszych<br />
pomieszczeniach.<br />
Fot.: Nobilaton<br />
FOT. 9. Serwis nagrzewnic wodnych<br />
przeprowadzać należy przed każdym<br />
sezonem grzewczym. Należy wówczas<br />
sprawdzić szczelność podłączenia instalacji<br />
wodnej oraz poprawność działania<br />
wentylatora. Zaleca się także czyszczenie<br />
wymiennika ciepła oraz wentylatora<br />
sprężonym powietrzem.<br />
12. Które elementy urządzenia najbardziej<br />
wpływają na jego efektywność<br />
energetyczną?<br />
Na efektywność energetyczną urządzenia<br />
wpływają przede wszystkim rodzaj<br />
zastosowanego wentylatora oraz wielość<br />
wymiennika. Siłą rzeczy – im większy<br />
wymiennik ciepła oraz im silniejszy<br />
wentylator tym większa moc układu.<br />
Efektywność ocenia stosunek pobranej<br />
energii do otrzymanego efektu cieplnego/chłodniczego.<br />
Dlatego efektywny<br />
układ musi być wyposażony w wysokiej<br />
jakości komponenty, czyli wysokosprawny<br />
wymiennik, a także oszczędny<br />
i sprawny jednocześnie wentylator.<br />
Dobrym rozwiązaniem są wymienniki<br />
aluminiowo-miedziane o odpowiedniej<br />
konstrukcji, dobierane tak by zapewnić<br />
FOT. 8. Nagrzewnice powietrza można stosować jako urządzenia chłodzące pomieszczenie.<br />
W takim przypadku najczęściej stosuje się instalacje dualne z wykorzystaniem agregatu<br />
wody lodowej.<br />
50<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
jak najlepszą wymianę ciepła. Optymalną<br />
pracę wentylatora i zmniejszenie<br />
poboru energii zapewni z kolei zastosowanie<br />
wentylatora inwerterowego<br />
w miejsce stopniowego skokowo.<br />
Na efektywność układu ma również<br />
dobrze zaprojektowana i wykonana<br />
obudowa. która zapewni im doskonałe<br />
spasowanie ze sobą pozbawione<br />
np. przedmuchów poza światłem<br />
grzewczym wymiennika ciepła.<br />
Wojciech Lew Kiedrowski z firmy<br />
VTS EUROHEAT zwraca tu uwagę, że:<br />
– Konstrukcja obudowy powinna nie<br />
tylko od strony wentylatora zapewnić<br />
szczelność ale także przedniej i bocznych<br />
części wymiennika. Na rynku spotykamy<br />
bardzo wiele rozwiązań, gdzie do wymiennika<br />
przykręcany jest lej wentylatora<br />
na front zakładany jest przedni estetyczny<br />
panel przedni. Niestety nie łączy on się<br />
on z lejem wentylatora przez co wymiennik<br />
nie jest zamknięty w szczelnej obudowie.<br />
To powoduje straty ciepła z wymiennika<br />
i zmniejszenie skuteczności całego<br />
aparatu w oddawaniu ciepła do przetłaczanego<br />
powietrza przez wentylator.<br />
Nie zapominajmy o najważniejszym,<br />
czyli właściwym doborze urządzeń<br />
do wymogów pomieszczenia – nagrzewnice<br />
muszą być dobrane dokładnie<br />
do tych wymagań. Niedowymiarowanie<br />
lub przewymiarowanie mogą<br />
mieć równie zgubny wpływ wpływ<br />
na skuteczność urządzeń jak kiepska<br />
jakość ich wykonania.<br />
13. Czy wodne nagrzewnice nadmuchowe<br />
mogą współpracować z systemem<br />
BMS? Jeśli tak, to w jaki<br />
sposób optymalizowana jest ich<br />
praca?<br />
Systemy BMS, czyli nadrzędne systemy<br />
obsługi budynku są coraz częściej<br />
spotykanym rozwiązaniem w nowych<br />
obiektach wysoko kubaturowych.<br />
Producenci nagrzewnic nadmuchowych<br />
dostosowali się do tego trendu<br />
tworząc specjalne sterowniki, które<br />
pozwalają na podłączenie do systemu<br />
BMS. Takie podłączenie tworzy z nich<br />
część wspólnie pracującego systemu<br />
zapewniającego funkcjonowanie budynku,<br />
również w sytuacjach kryzysowych,<br />
takich jak pożar, kiedy systemy<br />
wentylacyjne odcinają dostęp tlenu<br />
do ogarniętych ogniem pomieszczeń.<br />
Ich praca jest wtedy sterowana<br />
centralnie i automatycznie z poziomu<br />
systemu.<br />
14. Jak często należy przeprowadzać<br />
serwis tych urządzeń i jakie czynności<br />
powinno się wówczas wykonać<br />
by przedłużyć niezawodne<br />
działanie nagrzewnicy?<br />
Serwis powinien się odbywać co najmniej<br />
raz w roku. Czynności, od których<br />
powinno się zacząć, to sprawdzenie<br />
poprawności działania we wszystkich<br />
trybach, kontrola parametrów pracy<br />
i czystości wymiennika. Należy sprawdzić<br />
szczelność podłączenia instalacji<br />
wodnej oraz poprawność działania wentylatora.<br />
Niezależnie od tego, czy mamy<br />
do czynienia z urządzeniem grzewczym,<br />
czy grzewczo-chłodzącym co najmniej<br />
raz w roku zaleca się czyszczenie sprężonym<br />
powietrzem wymiennika ciepła<br />
oraz wentylatora. Zabrudzenie wymiennika<br />
w znaczny sposób wpływa bowiem<br />
na zmniejszenie wymiany ciepła, a tym<br />
samym na jego efektywność grzewczą.<br />
W przypadku nagrzewnic wodnych serwis<br />
przeprowadzać należy przed każdym<br />
sezonem grzewczym.<br />
Red<br />
Fot.: Flowair<br />
FOT.10. Urządzenia z komorą mieszania to najtańsza wersja wentylacji.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
51
R.<br />
NA RYNKU<br />
Przegląd automatycznych kotłów z podajnikiem retortowym na paliwa stałe<br />
Producent Bosch Termotechnik GmbH Galmet<br />
Model BUDERUS LOGANO G221 Automatic KWP2 16 kW UNIWERSALNY<br />
Rodzaj kotła [żeliwny/stalowy] żeliwny stalowy<br />
Dedykowane paliwo podstawowe węgiel kamienny ekogroszek, pellet<br />
Opcjonalne paliwo zastępcze pellet, węgiel brunatny węgiel orzech, drewno opałowe<br />
Moc znamionowa [kW] 25, 30 16<br />
Zakres mocy [kW] 6 - 25, 9 - 30 5÷18<br />
Sprawność maksymalna [%] 78 83<br />
Maksymalna temperatura pracy [°C] 85 85<br />
Średnica przyłączy dopływu/odpływu wody<br />
(gwint zewnętrzny) [cale]<br />
2 (gwint wewnętrzny) 1,5<br />
Średnica króćca napełniania wody [cale] 1/2 1/2<br />
Objętość zasobnika paliwa [dm³]<br />
Pojemność wodna [dm³]<br />
25 kW: 285 l<br />
30 kW: 385 l<br />
25 kW: 27 l<br />
30 kW: 35 l<br />
240<br />
63<br />
Średnica przyłącza kominowego [mm] 150 160<br />
Zastosowana automatyka • ST-480PID • EXPERT PID Dynamic 4D<br />
Wyposażenie dodatkowe<br />
Inne przydatne rozwiązania<br />
• wężownica schładzająca, dodatkowe moduły obiegów grzewczych<br />
• czujnik temp. podajnika<br />
• czujnik otwarcia klapy zbiornika paliwa<br />
• ochrona przed cofnięciem płomienia<br />
• awaryjny ruszt żeliwny<br />
• panel pokojowy<br />
• moduł internetowy<br />
• sterowanie zaworem mieszającym<br />
• zestaw zalewowy strażak<br />
Gwarancja 2 lata 60 miesięcy<br />
Certyfikaty i nagrody - • świadectwo badań GIG<br />
52<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
NA RYNKU R.<br />
Przegląd automatycznych kotłów z podajnikiem retortowym na paliwa stałe<br />
Galmet KOMIZ KOMIZ<br />
KWPD 22 kW SZTOKER SZTOKER<br />
stalowy stalowy stalowy<br />
ekogroszek eko-groszek eko-groszek<br />
węgiel orzech, drewno opałowe miał, pellet miał, pellet<br />
22 25 15<br />
7÷24 2 - 25 1 - 15<br />
83 89 86<br />
85 85 85<br />
1,5 1” 1”<br />
1/2 1” 1”<br />
240 150 120<br />
71 120 60<br />
160 160 120<br />
• ST 480 zPID • Cobra PID • Cobra PID<br />
• panel pokojowy<br />
• moduł GSM<br />
• moduł internetowy<br />
• awaryjny ruszt wodny<br />
• sterowanie zaworem mieszającym<br />
• pomiar temperatury spalin<br />
• ruszt awaryjny<br />
• sterownik siłownika zaworu mieszającego oraz dodatkowego obiegu<br />
grzewczego Alligator<br />
• moduł kontroli GSM Spider<br />
• kocioł z automatycznym podawaniem paliwa i paleniskiem otoczonym<br />
wymiennikiem ciepła zamiast palnika retortowego<br />
• ruszt awaryjny<br />
• sterownik siłownika zaworu mieszającego oraz dodatkowego obiegu<br />
grzewczego Alligator<br />
• moduł kontroli GSM Spider<br />
• kocioł z automatycznym podawaniem paliwa i paleniskiem otoczonym<br />
wymiennikiem ciepła zamiast palnika retortowego<br />
48 miesięcy 60 miesięcy 60 miesięcy<br />
• świadectwo badań GIG<br />
• Patent nr 216269 na cały kocioł grzewczy<br />
• certyfikat ekologiczny<br />
• Złoty Medal XXXII Międzynarodowych Targów Budownictwa i Instalacji<br />
GRYF-BUD<br />
• Patent nr 216269 na cały kocioł grzewczy<br />
• certyfikat ekologiczny<br />
• Złoty Medal XXXII Międzynarodowych Targów Budownictwa i Instalacji<br />
GRYF-BUD<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
53
R.<br />
NA RYNKU<br />
Przegląd automatycznych kotłów z podajnikiem retortowym na paliwa stałe<br />
Producent KOSTRZEWA Rakoczy Stal sp. z o.o.<br />
Model PELLETS FUZZY LOGIC GIGAR 19<br />
Rodzaj kotła [żeliwny/stalowy] stalowy stalowy<br />
Dedykowane paliwo podstawowe<br />
pelet; pelet/owies; groszek węglowy, pele przemysłowy (drzewny), pelet ze słonecznika, pestki<br />
winogron i oliwek, łupiny orzechów laskowych i kokosowych<br />
Opcjonalne paliwo zastępcze drewno miał<br />
Moc znamionowa [kW] 25 19<br />
Zakres mocy [kW] 8‐25 7 – 19<br />
Sprawność maksymalna [%] powyżej 91 88,3<br />
Maksymalna temperatura pracy [°C] 80 95<br />
Średnica przyłączy dopływu/odpływu wody<br />
(gwint zewnętrzny) [cale]<br />
ekogroszek<br />
1.5 6/4<br />
Średnica króćca napełniania wody [cale] 3/4 1/2<br />
Objętość zasobnika paliwa [dm³] 310 175<br />
Pojemność wodna [dm³] 80 33<br />
Średnica przyłącza kominowego [mm] 160 160<br />
Zastosowana automatyka<br />
• automatyczne rozpalanie pelet, pelet/owies, groszku węglowego i pozostałych paliw podstawowych<br />
• sterowanie pogodowe<br />
• automatyka Fuzzy Logic 2. generacji przystosowana do sterowania: temperaturą pokojową, spalin,<br />
kotła, zewnętrzną, podajnika, ilością tlenu w spalinach (sonda lambda), pompą c.o., pompą c.w.u.,<br />
zaworem mieszającym<br />
• kocioł standardowo wyposażony jest w trzy wentylatory (dwa ciśnieniowe, jeden wyciągowy),<br />
sondę lambda, programowalny czujnik temperatury pomieszczenia, czujnik temperatury<br />
zewnętrznej, czujniki: temperatury spalin, podajnika, temperatury kotła, zabezpieczenie termiczne,<br />
zabezpieczenie zablokowania podajnika, turbulator spalin, ślimak ze stali kwasoodpornej, palnik<br />
retortowy antynagarowy, zapalarkę<br />
• sterownik ST-37 TECH (steruje dwoma pompami, wentylatorem i podajnikiem, współpracuje<br />
z regulatorem pokojowym)<br />
• podajnik ślimakowy<br />
• wentylator<br />
• zespół podający firmy NORD.<br />
Wyposażenie dodatkowe<br />
• czujnik pomieszczenia programowalny bezprzewodowy<br />
• powiększony zbiornik<br />
• obsługa dodatkowych obwodów grzewczych wraz z mieszaczami<br />
• dodatkowy wyświetlacz z możliwością montażu poza kotłownią<br />
• zawór bezpieczeństwa<br />
• zawór spustowy<br />
• zestaw czyścików<br />
• przedłużka czopucha.<br />
Inne przydatne rozwiązania<br />
• zasobnik z prawy/lewy<br />
• retorta obrotowa (opcja)<br />
• dwa króćce wyjściowe na co i cwu.<br />
• dwie dodatkowe wyczystki<br />
• deflektor.<br />
Gwarancja 6 lat+2 lata przedłużenie gwarancji 5 lat<br />
Certyfikaty i nagrody<br />
• Certyfikat Instytutu Techniki Grzewczej i Sanitarnej w Łodzi<br />
• liczne nagrody wymienione są na stronie www.kostrzewa.com.pl<br />
• przystosowanie do układu zamkniętego z zaworem schładzającym DBV-1<br />
• Gigar otrzymał znak Bezpieczeństwa Ekologicznego wystawiony przez IChPW w Zabrzu.<br />
54<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
NA RYNKU R.<br />
Przegląd automatycznych kotłów z podajnikiem retortowym na paliwa stałe<br />
Rakoczy Stal sp. z o.o. Zakład Metalowo-Kotlarski SAS Zakład Metalowo-Kotlarski SAS<br />
MULTIMAX 22KW GRO-ECO SLIM<br />
stalowy stal kotłowa P265GH o gr. 6 mm (duże moce - 8 mm) stal kotłowa P265GH o gr. 6 mm<br />
ekogroszek, miał, pellet węgiel kamienny sortyment groszek (eko-groszek) węgiel kamienny sortyment groszek (eko-groszek)<br />
drewno -<br />
zastępczo na ruszcie wodnym węgiel kamienny różnego sortymentu, drewno<br />
sezonowane itp.<br />
22 17 14<br />
7 – 22 17 ‐ 272 14 ‐ 48<br />
88 87,8 88,4<br />
95 85 85<br />
6/4 G 1 ¼ G 1 ¼<br />
1/2 G 1 ¼ G 1 ¼<br />
253 145 160<br />
75 100 75<br />
160 180 160<br />
• sterownik ST-480 zPID TECH (wyposażony w czujnik temp. spalin,<br />
czujnik temp. zewnętrznej, steruje 4 pompami, współpracuje z zaworem<br />
mieszającym, regulatorem pokojowym z komunikacją RS oraz modułami<br />
ETHERNET i GSM)<br />
• podajnik ślimakowy<br />
• wentylator z automatyczną klapką<br />
• zespół podający firmy NORD.<br />
Kocioł funkcjonuje wykorzystując działanie zespołu złożonego z:<br />
• ślimakowego podajnika paliwa napędzanego motoreduktorem<br />
• bezrusztowego, samooczyszczającego się paleniska w formie żeliwnej retorty<br />
wykonanej w kształcie kielicha<br />
• wentylatora tłoczącego powietrze do paleniska-retorty<br />
• elektronicznego sterowania pracy kotła<br />
Kocioł funkcjonuje wykorzystując działanie zespołu złożonego z:<br />
• śrubowego podajnika paliwa napędzanego motoreduktorem<br />
• bezrusztowego, samooczyszczającego się paleniska w formie żeliwnej retorty<br />
wykonanej w kształcie kielicha<br />
• wentylatora tłoczącego powietrze do paleniska-retorty<br />
• elektronicznego sterowania pracy kotła<br />
• strażak z zaworem termostatycznym<br />
• zawór bezpieczeństwa<br />
• zawór spustowy<br />
• osłona na retortę<br />
• zestaw czyścików<br />
• przedłużka czopucha<br />
• termometr<br />
• zasobnik prawy/lewy<br />
• drzwi prawe/lewe<br />
• retorta obrotowa<br />
• dwa króćce wyjściowe na co i cwu<br />
• zawirowywacze<br />
• wyjmowane ruszta żeliwne<br />
• dysze powietrzne.<br />
5 lat<br />
• przystosowanie do układu zamkniętego z zaworem schładzającym DBV-1<br />
• Multimax otrzymał Znak Bezpieczeństwa Ekologicznego wystawiony przez<br />
GIG w Katowicach, z najwyższą, 5. klasą czystości spalania.<br />
• regulator pokojowy<br />
• moduł sterujący zaworem mieszającym<br />
• ruszt żeliwny do palenia zastępczego<br />
• zasobnik opału może być usytuowany dowolnie z jednej z czterech stron kotła<br />
5 lat na kocioł eksploatowany zgodnie z instrukcją (na kotły powyżej 48 kW<br />
obowiązuje gwarancja 2 lata), 2 lata na podzespoły elektroniczne.<br />
• Znak CE<br />
• Świadectwo Badania na Znak Bezpieczeństwa Ekologicznego wydane przez<br />
IPChW w Zabrzu.<br />
• miarkownik ciągu powietrza<br />
• regulator pokojowy<br />
• moduł sterujący dodatkowym zaworem mieszającym<br />
Kocioł SAS SLIM dostępny jest również w wersji z palnikiem do spalania biomasy<br />
SAS MULTI FLAME.<br />
• zasobnik opału może być usytuowany z prawej lub lewej strony kotła<br />
Kocioł SAS SLIM dostępny jest również w wersji z czopuchem do góry.<br />
• Znak CE<br />
5 lat na kocioł eksploatowany zgodnie z instrukcją<br />
2 lata na podzespoły elektroniczne.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
55
O.<br />
ogrzewanie<br />
Domowe ognisko<br />
dla każdego<br />
Jak to miło i przyjemnie zasiąść w zimny wieczór w ogrzewanym kominkiem<br />
pokoju i zadumać się patrząc w ogień. Szkoda tylko, że jest<br />
to przyjemność dostępna tak nielicznym – wokół kominka trzeba przecież<br />
wybudować cały dom! Nam, mieszkańcom bloków i nowoczesnych<br />
kamienic przyjemność ta nie jest dana. A może się mylę?<br />
Czym jest to cudo?<br />
Kominek w bloku czy małym<br />
mieszkaniu, wystawiony<br />
na taras czy ogrzewający domek<br />
na działce. Można by rzec,<br />
że to marzenie ściętej głowy.<br />
Okazuje się, że nie – rozwiązaniem<br />
jest kominek na bioetanol,<br />
nazywany popularnie biokominkiem.<br />
Biokominek to rodzaj<br />
ozdobnego paleniska, w którym<br />
zamiast tradycyjnego paliwa<br />
(czyli drewna) spalany jest<br />
płyn lub żel, czyli biopaliwo.<br />
Jest to niewielkie urządzenie,<br />
które nie wymaga podłączenia<br />
do komina bo nie emituje dymu,<br />
a wraz z nim szkodliwych dla<br />
zdrowia substancji. W związku<br />
z tym można je zamontować lub<br />
ustawić praktycznie w dowolnym<br />
miejscu i to zarówno, jako<br />
urządzenie wolnostojące czy<br />
wręcz przenośne jak i zabudowane<br />
na wzór tradycyjnych kominków<br />
palenisko. Biokominek<br />
jest wygodniejszy od tradycyjnych<br />
kominków. Po pierwsze –<br />
zamiast napychać go noszonym<br />
z drewutni drewnem po prostu<br />
wstawiamy w odpowiednie<br />
miejsce mały pojemnik z biopaliwem.<br />
Skoro nie spala się w nim<br />
paliwa stałego – nie pozostawia<br />
popiołu. Nieużywanie drewna i idący<br />
za tym brak popiołu ma również wpływ<br />
na czystość ogrzewanego pomieszczenia<br />
i oszczędza nam pracy przy sprzątaniu.<br />
Wspomnieliśmy już, że nie dymi<br />
– poza ułatwieniami konstrukcyjno-<br />
-budowlanymi sprawia to, że jest czysty<br />
i bezpieczny. Szybko dogrzewa wnętrze,<br />
będąc doskonałym dopełnieniem instalacji<br />
grzewczej. Biokominek produkuje<br />
od 1 do 5 kW energii. To wystarczy,<br />
aby w pomieszczeniu o powierzchni<br />
10‐30 m² szybko podnieść temperaturę<br />
o 3‐5°C. Skąd taka wydajność? W przypadku<br />
kominków na bioetanol ciepło nie<br />
ucieka wraz ze spalinami przez komin.<br />
Czym palimy w biokominku?<br />
Jedyną bezpieczną i możliwą do stosowania<br />
w biokominkach substancją jest<br />
paliwo kominkowe na bazie bioalkoholu,<br />
czyli bioetanol. Bioetanol ten produkowany<br />
jest w postaci płynnej lub żelowej.<br />
W formie żelu sprzedawany jest<br />
zazwyczaj w puszkach, które po prostu<br />
ustawia się w biokominku i podpala.<br />
Bioetanol płynny (sprzedawany<br />
w butelkach o różnej objętości) wlewa<br />
FOT. 1. Biokominek równie dobrze wpasuje się w nowoczesną kawalerkę, jak i salon czy<br />
bibliotekę secesyjnego apartamentu.<br />
Fot.: Kratki.pl<br />
56<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
ogrzewanie O.<br />
Fot.: Planika<br />
się do zamontowanego w biokominku<br />
pojemnika – palą się opary paliwa unoszące<br />
się przez szczelinę w pojemniku.<br />
Czas palenia się jednej porcji żelowej<br />
o pojemności około 0,4 l może wynosić<br />
nawet 3 godziny. Długość palenia<br />
się paliwa płynnego jest uzależniona<br />
od pojemności zasobnika, w który wyposażony<br />
jest dany typ kominka.<br />
Dobrej jakości biopaliwo daje stosunkowo<br />
wysoki płomień, pali się równomiernie<br />
i nie wydziela zapachu, ani nie<br />
dymi. Podczas spalania wydzielany jest<br />
również dwutlenek węgla, jego ilość<br />
jest jednak na tyle mała, że nie stanowi<br />
zagrożenia dla osób znajdujących<br />
się w pobliżu. Produktem spalania<br />
jest również para wodna – korzystając<br />
z biokominka nawilżamy więc powietrze<br />
w pomieszczeniu.<br />
Dbając o komfort i bezpieczeństwo<br />
przed zakupem biopaliwa należy zwrócić<br />
uwagę, czy ma ono atest Państwowego<br />
Zakładu Higieny. Warto również<br />
zadbać o to, by pochodziło ono od dobrego,<br />
renomowanego producenta. Tanie,<br />
nieatestowane biopaliwo może bowiem<br />
wydzielać nieprzyjemny zapach<br />
Fot.: Planika<br />
FOT. 2. Zarówno wzornicza, jak i rozmiarowa<br />
gama produkowanych urządzeń<br />
jest bardzo szeroka.<br />
i szkodliwe substancje, a więc być<br />
niebezpieczne w użyciu. Nie ma oczywiście<br />
mowy, żeby wykorzystywać<br />
substancje czy materiały inne, niż przeznaczone<br />
do używania w biokominkach.<br />
Takie postępowanie może doprowadzić<br />
do uszkodzenia urządzenia oraz<br />
być niebezpieczne dla użytkowników.<br />
Fot.: Kratki.pl<br />
A gdzie ja go wstawię?<br />
Jedną z kluczowych cech i zalet biokominków<br />
jest to, że sprawdzają się w każdym<br />
wnętrzu – niezależnie od jego stylu<br />
i wielkości. Wynika to z tego, że zarówno<br />
wzornicza, jak i rozmiarowa gama produkowanych<br />
urządzeń jest bardzo szeroka.<br />
Ograniczenia techniczne dotyczące<br />
montażu są z kolei bardzo niewielkie.<br />
Te dwie cechy sprawiają, że biokominek<br />
równie dobrze wpasuje się w nowoczesną<br />
kawalerkę, jak i salon czy bibliotekę<br />
secesyjnego apartamentu.<br />
FOT. 3. Długość palenia się paliwa płynnego jest uzależniona od pojemności zasobnika,<br />
w który wyposażony jest dany typ kominka.<br />
Urządzenie można stosować jako wolnostojące<br />
lub powiesić je na ścianie.<br />
Można je zabudowywać w ścianie lub<br />
we wnęce obudowując tak, jak robi się<br />
to w przypadku kominków tradycyjnych<br />
lub tworząc oprawiony w prostą<br />
ramę „płomienny obraz”. Można nawet<br />
wmontować biokominek w przygotowany<br />
do tego mebel. Brak instalacji<br />
zasilającej i odprowadzającej spaliny<br />
sprawia, że może to być przenośne „źródło<br />
ciepła i nastroju”, ustawiane w zależności<br />
od potrzeb, np. w pokoju czy<br />
sypialni.<br />
Niewielki rozmiar „rdzenia” biokominka<br />
sprawia również, że stylistyka urządzeń<br />
jest równie różnorodna, jak gusty użytkowników.<br />
Część klientów, chcąc podkreślić<br />
ciepły, domowy charakter wnętrza<br />
wybiera stylizowane na tradycyjny<br />
kominek, kamienne oprawy. Dla nich<br />
produkuje się nawet ceramiczne polana<br />
imitujące drewno płonące w palenisku.<br />
Przeważają jednak formy nowoczesne.<br />
Warto wspomnieć chociażby o zaskakujących<br />
biokominkach z długą linią<br />
ognia, paleniska montowane w stołach<br />
jadalnych czy płonące wyspy umiejscowione<br />
w centralnym punkcie pokoju.<br />
FOT. 4. Niewielki rozmiar „rdzenia” biokominka sprawia, że stylistyka urządzeń jest równie<br />
różnorodna, jak gusty użytkowników.<br />
Nowoczesny gadżet<br />
Wszechobecna automatyka i powszechny<br />
dostęp do Internetu przyzwyczaiły<br />
nas do tego, że mamy zdalną kontrolę<br />
nad wieloma urządzeniami w domu.<br />
Czemu więc nie zastosować tego<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
57
O.<br />
ogrzewanie<br />
Fot.: Kratki.pl<br />
Fot.: Kratki.pl<br />
FOT. 5. Biokominek nie wymaga podłączenia<br />
do komina, bo nie emituje dymu,<br />
a wraz z nim - szkodliwych dla zdrowia<br />
substancji.<br />
FOT. 6. Paliwo do biokominków - płynny<br />
bioetanol - wlewa się do zamontowanego<br />
w biokominku pojemnika. Palą się<br />
opary paliwa unoszące się przez szczelinę<br />
w pojemniku.<br />
w biokominkach? Są na rynku modele,<br />
bardziej zaawansowane technicznie,<br />
a więc i droższe, które można sterować<br />
pilotem lub programować. Umożliwia<br />
to zarówno regulację wielkości płomieni,<br />
jak i zdalne włączanie i wyłączanie<br />
(zarówno pilotem, jak i o określonej<br />
godzinie). Możemy także podłączyć taki<br />
super-kominek do systemu inteligentnego<br />
zarządzania budynkiem, nawet<br />
w przypadku kilku połączonych ze sobą<br />
modułów. No i z pewnością są już firmy<br />
oferujące modele sterowane za pośrednictwem<br />
wi-fi z tabletu lub telefonu.<br />
Nowoczesne biokominki wyposaża się<br />
również w elektroniczny wyświetlacz,<br />
pokazujący informacje dotyczące aktualnego<br />
stanu urządzenia. Pozwala<br />
nam to na stałą kontrolę ilości paliwa<br />
w zbiorniku czyli czasu, jaki pozostał<br />
do samoczynnego wygaśnięcia kominka.<br />
Dodatkowo, dzięki umieszczonym<br />
w palenisku czujnikom, informuje użytkowników<br />
o wszelkich nieprawidłowościach,<br />
jak rozlane paliwo czy zwiększenie<br />
koncentracji CO 2<br />
w powietrzu.<br />
O każdej awarii czy nieprawidłowości<br />
w działaniu zostaniemy też powiadomieni<br />
dźwiękiem, a w sytuacji zagrożenia<br />
urządzenie automatycznie wygasi<br />
ogień, zapewniając tym samym całkowite<br />
bezpieczeństwo.<br />
Oprócz bezobsługowości czy wyjątkowo<br />
prostej obsługi zdalnej warto<br />
zaakcentować inny trend w branży biokominkowej,<br />
a mianowicie: energooszczędność<br />
i ekologiczność. Nowoczesne<br />
technologie, jak np. BEV (Burning Ethanol<br />
Vapours Technology opatentowana<br />
przez firmę Planika) związana z automatyzacją<br />
kominków na etanol pozwalają<br />
obecnie na zmaksymalizowanie efektywności<br />
procesu spalania. Paliwo nie<br />
ma bezpośredniego kontaktu z płomieniem,<br />
spalanie jest więc czystsze. Pozwoliło<br />
to także na znaczne wydłużenie<br />
czasu palenia.<br />
Bezpieczny płomień<br />
Biokominek to urządzenie bezpieczne.<br />
Pamiętać jednak należy, że pali się<br />
w nim żywy ogień, używając go należy<br />
więc przestrzegać przepisów przeciwpożarowych<br />
i po prostu zachować<br />
ostrożność. Nie należy umieszczać<br />
urządzenia w bezpośredniej bliskości<br />
materiałów łatwopalnych (dozwolona<br />
odległość to 40 cm, jednak zalecana –<br />
ok. 1 m), jak chociażby drewniane meble<br />
czy zasłony. Oprócz tego kominek<br />
nie powinien być narażany na przeciągi<br />
czy gwałtowne podmuchy powietrza<br />
(dlatego w przypadku urządzeń<br />
przeznaczonych na taras dokładnie się<br />
je obudowuje, np. specjalnym, hartowanym<br />
szkłem), mogłoby to bowiem<br />
spowodować utratę kontroli nad płomieniem<br />
i w konsekwencji pożar.<br />
Pamiętajmy, że urządzenie można ulokować<br />
jedynie w regularnie i skutecznie<br />
wentylowanym pomieszczeniu. Dwutlenek<br />
węgla podczas spalania wytwarzany<br />
jest wprawdzie w znikomej ilości<br />
(podobnej, jaką wytwarza oddychający<br />
człowiek), nie zagraża więc bezpieczeństwu<br />
użytkowników. W biokominku<br />
zachodzi jednak proces spalania zużywający<br />
znajdujący się w otoczeniu tlen,<br />
potrzebuje więc stałego dostępu świeżego<br />
powietrza.<br />
Szczególną ostrożność należy zachować<br />
przy pierwszym paleniu, wypełniając<br />
wkłady palne maksymalnie do ¾<br />
objętości. Paliwa nie można oczywiście<br />
dolewać podczas palenia się kominka,<br />
niektórzy producenci odradzają również<br />
dodawanie płynu do gorącego<br />
pojemnika, np. tuż po samoczynnym<br />
wygaśnięciu płomienia, co mogłoby<br />
spowodować wybuch (paliwo podczas<br />
spalania silnie paruje).<br />
Fot.: Planika<br />
FOT. 7. Biokominki można zamontować<br />
lub ustawić praktycznie w dowolnym<br />
miejscu. Doskonale wyglądają jako urządzenie<br />
wolnostojące.<br />
Wspomnieliśmy wcześniej o automatyce<br />
zabezpieczeń – są również i inne rozwiązania<br />
sprawiające, że biokominki są urządzeniami<br />
bezpiecznymi. Są to np. systemy<br />
zapobiegające gwałtownemu rozbłyskowi<br />
płomieni podczas odpalania, mające<br />
formę perforowanej przegrody z wypełnieniem<br />
czy dodatkowa wanienka zabezpieczająca<br />
zbiornik i palenisko, wykonana<br />
ze stali o grubości 1 mm o szczelnych<br />
spawach. Niektóre modele uruchamia<br />
się, otwierając zawór przez przesunięcie<br />
suwaka do odpowiedniej pozycji, co blokuje<br />
jednocześnie możliwość otwarcia<br />
klapki wlewu paliwa. Ponadto biokominki<br />
mogą posiadać bezpieczne pojemniki<br />
z wkładem absorbującym, które pozwalają<br />
na zmniejszenie zużycia paliwa oraz<br />
wykluczają ryzyko jego wylania, nawet<br />
podczas przypadkowego przewrócenia<br />
się urządzenia.<br />
n<br />
58<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
PROMOCJA<br />
Ciepło domowego ogniska<br />
i efektywne ogrzewanie!<br />
ogrzewanie O.<br />
Kominek to nie tylko dekoracja salonu - oprócz tego, że daje efekt<br />
przytulności i możemy przy nim miło spędzić czas z całą rodziną, to<br />
również efektywne urządzenie wspomagające ogrzewanie.<br />
Decydując się na kominek w domu, należy<br />
przede wszystkim podjąć decyzję<br />
jaką funkcję ma on pełnić. Jeżeli postanowimy,<br />
że kominek ma za zadanie<br />
dogrzewać nasz dom, warto rozważyć<br />
kilka kwestii.<br />
FOT. 1. Zuzia 15 DECO.<br />
Powietrzny czy z płaszczem<br />
wodnym?<br />
Pierwszą decyzją, jaką należy podjąć<br />
to ta, czy kominkiem chcemy ogrzać<br />
tylko powietrze czy podłączyć go<br />
do systemu c.o., by również ogrzewał,<br />
np. wodę płynącą w kaloryferach. Dzięki<br />
możliwości jaką daje podłączenie<br />
kominka do c.o., coraz więcej osób<br />
decyduje się na ogrzewanie domu<br />
za pomocą wkładów wodnych. Skłaniają<br />
do tego, m.in. rosnące koszty<br />
gazu, oleju i prądu. Instalując kominek<br />
z płaszczem wodnym nie musimy wykonywać<br />
odrębnego układu, ponieważ<br />
wykorzystujemy już istniejącą instalację<br />
centralnego ogrzewania. Ponadto<br />
wygląd zabudowanego wkładu z zespołem<br />
wodnym nie różni się niczym<br />
od typowego wkładu powietrznego,<br />
dzięki czemu nie musimy pomijać<br />
aspektów wizualnych. Dowodem<br />
na to jest nowa linia wkładów z płaszczem<br />
wodnym o nazwie DECO.<br />
Nowoczesny i elegancki<br />
W nowych modelach drzwi są bezramowe,<br />
co oznacza, ze szyba zajmuje<br />
całą ich powierzchnię, dzięki czemu<br />
Fot.: Kratki.pl<br />
FOT. 2. Zuzia DIN DECO 15 z wężownicą.<br />
Fot.: Kratki.pl<br />
płomień jest lepiej wyeksponowany.<br />
Ponadto, nie jest to tradycyjna ceramika<br />
szklana, ale szyba o nazwie system<br />
glass, która dodatkowo wzbogacona<br />
jest delikatnym wzorem umieszczonym<br />
wzdłuż krawędzi. Zastosowanie<br />
tego systemu sprawia, ze wkłady nabierają<br />
nowoczesnego i eleganckiego<br />
wyglądu, który dodatkowo optycznie<br />
powiększa front wkładu. Dodatkowo<br />
komora spalania wkładów DECO została<br />
wyłożona materiałem Acumotte ceramiczną<br />
mieszanką szamotu i betonu,<br />
która podwyższa temperaturę spalania<br />
wpływając na poprawę parametrów<br />
paleniska. Jednakże Acumotte to nie<br />
tylko właściwości techniczne, to również<br />
aspekty wizualne – dzięki jasnemu<br />
kolorowi i ryflowanemu kształtowi, nadaje<br />
on komorze spalania przestrzennego<br />
wyglądu i elegancji.<br />
n<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
59
P.<br />
pomiary<br />
System Fluke Connect<br />
- komunikacja przede wszystkim<br />
PROMOCJA<br />
Firma Fluke przedstawia rozwiązanie, które rewolucjonizuje pracę zespołów<br />
prowadzących pomiary — system Fluke Connect. Bezprzewodowa<br />
łączność przyrządów pomiarowych z aplikacją na smartfony,<br />
możliwość natychmiastowego przesyłania danych pomiędzy członkami<br />
zespołu oraz magazynowanie ich w „chmurze” znacząco przyspiesza<br />
i ułatwia pracę oraz zwiększa jej bezpieczeństwo.<br />
Fluke Connect to system bezprzewodowych<br />
przyrządów diagno<br />
stycz nych połączonych z aplikacją<br />
na smartfony. Umożliwia<br />
technikom serwisu, elektrykom<br />
i inżynierom utrzymania ruchu<br />
rejestrowanie, przechowywanie<br />
i udostępnianie danych wszystkim<br />
osobom w zespole. Zapewnia<br />
natychmiastowy dostęp<br />
do danych i wyników pomiarów<br />
na ekranie smartfona pozwalając<br />
na przeglądanie obrazów,<br />
sprawdzanie raportów i wykrywanie<br />
trendów. Dzięki temu<br />
pomaga zespołowi wykonywać<br />
pracę szybciej i skuteczniej.<br />
System obejmuje ponad 20<br />
przyrządów Fluke połączonych<br />
bezprzewodowo (za pomocą<br />
technologii Bluetooth lub WiFi)<br />
z urządzeniami mobilnymi wyposażonymi<br />
w aplikację Fluke<br />
Connect.<br />
Z systemem Fluke Connect<br />
współpracują:<br />
• Bezprzewodowe<br />
Fot.: FLUKE<br />
FOT. 1. System Fluke Connect obejmuje ponad 20 przyrządów pomiarowych.<br />
przyrządy<br />
pomiarowe Fluke 3000 FC –<br />
multimetr cyfrowy FC, moduł<br />
cęgowy FC iFlex do pomiaru<br />
prądu przemiennego, moduł<br />
cęgowy FC do pomiaru prądu<br />
przemiennego, moduł FC<br />
do pomiaru napięcia przemiennego,<br />
moduł temperaturowy FC<br />
typu K, moduł FC do pomiaru prądu<br />
przemiennego i stałego, moduł FC<br />
do pomiaru napięcia stałego<br />
• Multimetry cyfrowe Fluke 289 i Fluke<br />
287<br />
• Miernik przemysłowy Fluke 789<br />
• Testery rezystancji izolacji Fluke<br />
1550C i Fluke 1555<br />
• Kamery termowizyjne Fluke Ti200,<br />
Ti300, Ti400<br />
• Kamery termowizyjne z serii Fluke<br />
Ti(R) 1XX oraz najnowsze Fluke Ti90<br />
i Fluke Ti95<br />
Multimetry cyfrowe Fluke 289 i 287,<br />
mierniki przemysłowe Fluke 789 oraz<br />
testery rezystancji izolacji Fluke 1550C<br />
i 1555 wymagają dołączenia konektorów<br />
FC umożliwiających im łączność<br />
bezprzewodową, a kamery z serii<br />
Ti(R) 1XX należy wyposażyć w specjalną<br />
kartę SD.<br />
60<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
pomiary P.<br />
Fot.: FLUKE<br />
FOT. 2. Fluke Connect - bezprzewodowa łączność z 11 urządzeniami jednocześnie.<br />
Aplikacja Fluke Connect zbiera pomiary<br />
oraz obrazy termiczne z urządzeń<br />
i pozwala na dodawanie ich bezpośrednio<br />
do bazy danych Fluke Cloud.<br />
Można je przypisać do konkretnego<br />
urządzenia w celu przygotowania<br />
serwisowania i długoterminowej historii.<br />
Eliminuje to całkowicie konieczność<br />
ręcznego sporządzania notatek<br />
i raportów. Odczyty można udostępniać<br />
w czasie rzeczywistym za pośrednictwem<br />
wideo rozmów ShareLive<br />
pozostałym osobom w zespole, znajdującym<br />
się w innym miejscu zakładu.<br />
Zlecenia razem z wynikami pomiarów<br />
można publikować za pośrednictwem<br />
aplikacji, aby osoby w zespole miały dokładny<br />
wgląd w zaistniały problem.<br />
Najważniejsze funkcje aplikacji Fluke<br />
Connect i ich zastosowanie:<br />
• Rozmowy wideo ShareLive — udostępnianie<br />
pomiarów pozostałym<br />
osobom w zespole w czasie rzeczywistym.<br />
• Pomiary AutoRecord — automatyczny<br />
zapis pomiarów i obrazów<br />
w telefonie i w chmurze.<br />
• Historia EquipmentLog — automatyczne<br />
skojarzenie pomiarów z urządzeniami,<br />
aby wszystkie dane historii<br />
były w jednym, łatwo dostępnym<br />
miejscu.<br />
• Wykresy TrendIt — tworzenie i wyświetlanie<br />
wykresów bezpośrednio<br />
w telefonie.<br />
• Pamięć w chmurze Fluke Cloud —<br />
bezpieczny dostęp do danych w dowolnym<br />
miejscu i czasie, w oparciu<br />
Fot.: FLUKE<br />
o najnowocześniejszy nadzór elektroniczny,<br />
wielopoziomowy system<br />
kontroli dostępu, wbudowane zapory<br />
i szyfrowanie przechowywanych danych.<br />
Aplikacja Fluke Connect jest dostępna<br />
bezpłatnie w Apple App Store<br />
oraz w Google Play Store. Współpracuje<br />
z urządzeniami mobilnymi z systemem<br />
iOS 7 lub wyższym oraz Android 4.4.x<br />
lub wyższym.<br />
System Fluke Connect umożliwia<br />
zbieranie i wyświetlanie na ekranie<br />
smartfona wyników pomiarów z 11<br />
urządzeń jednocześnie. Komunikacja<br />
jest możliwa z odległości do 20 metrów<br />
(w zależności od otoczenia). Urządzenia<br />
łączą się za pomocą Bluetooth lub WiFi<br />
bezpośrednio ze sobą – nie jest wymagany<br />
dostęp do sieci bezprzewodowej.<br />
Aplikacja może być również obsługiwana<br />
na komputerach PC za pomocą<br />
przeglądarki internetowej. System Fluke<br />
Connect znajdzie zastosowanie wszędzie<br />
tam, gdzie regularnie wykonuje<br />
się wiele różnych pomiarów, a więc<br />
w konserwacji prewencyjnej, utrzymaniu<br />
ruchu, w zakładach przemysłowych<br />
i obiektach komercyjnych.<br />
Więcej informacji na temat Fluke<br />
Connect można znaleźć pod adresem:<br />
www.flukeconnect.pl.<br />
FOT. 3. Wykresy TrendIt - tworzenie i wyświetlanie wykresów bezpośrednio w telefonie.<br />
n<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
61
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Centrale wentylacyjne Ostberg<br />
w ofercie Iglotech<br />
PROMOCJA<br />
Od czerwca firma Iglotech rozpoczęła współpracę ze szwedzką firmą<br />
Ostberg w zakresie dystrybucji central rekuperacyjnych Heru z obrotowym<br />
wymiennikiem ciepła oraz wentylatorów dachowych.<br />
Centrale wentylacyjne Heru<br />
służą do nawiewu i wywiewu<br />
powietrza z możliwością odzysku<br />
ciepła do 84%. Zaletą zastosowania<br />
tego typu wymiennika<br />
jest brak potrzeby odmrażania<br />
i odsączania wody skondensowanej.<br />
Dodatkowo wymiennik<br />
może automatycznie mieszać<br />
chłodne powietrze nocne z powietrzem<br />
dziennym w okresie<br />
letnim co znacznie poprawia<br />
komfort snu. Centrale wentylacyjne<br />
Heru pozwalają obniżyć<br />
koszty zużycia energii. Urządzenia<br />
dostępne są z silnikami<br />
EC i standardowymi AC. Zastosowanie<br />
silników EC zmniejsza<br />
koszty o 50% w porównaniu<br />
z silnikami konwencjonalnymi.<br />
Najwyższa jakość wykonania<br />
central została potwierdzona<br />
przez Szwedzki Instytut Testów<br />
i Badań.<br />
Dostępne są dwa modele urządzeń<br />
Heru: centrale pionowe<br />
Heru T z podłączeniem górnym<br />
i centrale poziome Heru S z podłączeniem<br />
bocznym. Centrale posiadają<br />
wydajność do 600 m 3 /h<br />
(0,18 m 3 /s).<br />
Łatwa obsługa central odbywa<br />
się przy użyciu pilota, który<br />
działa do 50 metrów od urządzenia.<br />
Pilot steruje pracą centrali<br />
poprzez uruchomienie<br />
żądanych parametrów, moni-<br />
Fot. Fotolia<br />
62<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
toruje status urządzenia oraz wskazuje<br />
alarmy w przypadku nieprawidłowej<br />
pracy urządzenia.<br />
Centrale wentylacyjne Heru są łatwe<br />
w montażu, serwisie i utrzymaniu,<br />
dzięki czemu są praktycznie bezobsługowe.<br />
Wykonane są ze stali ocynkowanej,<br />
a zastosowanie dodatkowej<br />
izolacji (centrala Heru T) w postaci<br />
50 mm warstwy wełny mineralnej pozwala<br />
na instalowanie urządzeń zarówno<br />
w pomieszczeniach ciepłych<br />
jak i zimnych. W urządzeniach zastosowano<br />
filtry klasy F7 (Heru S posiada<br />
2 filtry rękawowe, a Heru T jednorazowe<br />
sztywne filtry), które wymieniane<br />
są w momencie pojawienia się alarmu<br />
na pilocie.. Centrale posiadają dwa<br />
wentylatory promieniowe połączone<br />
tak zwane szybkim połączeniem, które<br />
łatwo można usunąć w celu czyszczenia.<br />
Istnieje również możliwość czyszczenia<br />
wymiennika.<br />
Największą zaletą central wentylacyjnych<br />
Heru jest ich długa żywotność.<br />
Firma AB C.A. Ostberg była pierwszą<br />
firmą w Europie rozwijającą małe centrale<br />
wentylacyjne z odzyskiem ciepła.<br />
Jako firma z wieloletnim doświadczeniem<br />
doskonale zna potrzeby klientów<br />
i sposób wykonania najlepszych produktów.<br />
Firma stosuje wysoką jakość<br />
komponentów gwarantujących bezawaryjną<br />
pracę przez wiele lat.<br />
Departament Energii szwedzkiego<br />
rządu wybrał Heru jako zwycięzcę<br />
w ogólnokrajowym konkursie na najlepszą<br />
centralę wentylacyjną z odzyskiem<br />
ciepła.<br />
Ostberg jest także światowym liderem<br />
w produkcji wentylatorów. W ofercie<br />
Iglotech znajdują się wentylatory dachowe<br />
TCK, TKS o wydajności od 306<br />
do 1116 m 3 /h oraz TKV/TKH o wydajności<br />
od 374 do 12 369 m 3 /h. Wylot<br />
z wentylatorów TCK i TKS jest poziomy,<br />
natomiast z wentylatora TKV/TKH wylot<br />
jest pionowy.<br />
Szczegółowe informacje dotyczące<br />
pełnej oferty dostępne są na oddziałach<br />
Iglotech oraz u Partnerów Handlowych<br />
Iglotech Partner.<br />
Więcej informacji znajduje się na stronie<br />
www.iglotech.com.pl.<br />
FOT. 1. Centrale wentylacyjne: Heru S<br />
(wyżej) oraz Heru T.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
63
IS.<br />
instalacje specjalne<br />
Inteligentny dom<br />
nad morzem<br />
Gdy świadomy swoich potrzeb inwestor spotyka profesjonalnego integratora<br />
systemów automatyki domowej, ma szansę powstać unikatowa<br />
realizacja. W cyklu artykułów przybliżymy Państwu możliwości i technologie<br />
w zrealizowanym budynku.<br />
FOT. 1. W domu nad morzem zintegrowano wszystkie instalacje budynkowe. Począwszy od oświetlenia wewnętrznego w technologii<br />
LED (z możliwością ściemniania), zewnętrznego LED, poprzez ogrzewanie z indywidualnymi nastawami dla każdego pomieszczenia,<br />
kocioł gazowy, centralę wentylacyjną, rekuperator, technologię basenową, saunę, wideofon, system alarmowy i kontroli dostępu,<br />
CCTV, kotary, rolowane kraty zewnętrzne, instalację wodną, podgrzewanie rynien spustowych, podgrzewanie podjazdu i ścieżek, po<br />
sterowanie bramami i furtkami.<br />
64<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>
instalacje specjalne IS.<br />
System inteligentnego domu jest rozwiązaniem<br />
podnoszącym wartość<br />
budynku, zwiększającym estetykę<br />
i ułatwiającym codzienną obsługę. Tak<br />
traktowany jest ciekawą alternatywą<br />
dla klasycznej instalacji. Nasz zleceniodawca<br />
postawił jednak od samego<br />
początku bardzo jasne wymagania –<br />
chciał integracji wszelkich możliwych<br />
instalacji w jeden organizm, tak by maksymalnie<br />
zautomatyzować działanie<br />
budynku i wykorzystać wszystkie z tego<br />
wynikające zalety. Prezentowana instalacja<br />
została zrealizowana w całości:<br />
od projektu, montażu okablowania, aż<br />
do końcowego uruchomienia przez<br />
poznańskiego wykonawcę inteligentnych<br />
domów – firmę Graphen. Budynek<br />
zlokalizowany jest nad Bałtykiem,<br />
w pierwszym pasie nadmorskiej zabudowy,<br />
a od morza dzieli go jedynie wydma.<br />
Lokalizacja, jak i chęć stworzenia<br />
wyjątkowego miejsca do odpoczynku,<br />
wymusiły formę budynku, który został<br />
zaprojektowany jako żelbetowy monolit,<br />
w którym dominują beton, drewno<br />
i szkło uzupełnione stalą w kolorze grafitowym.<br />
Powierzchnia budynku to niecałe<br />
500 m 2 . Jest to dom rekreacyjny<br />
i wykorzystywany głównie w weekendy<br />
oraz w okresie letnim. Funkcja budynku<br />
była główną przyczyną, dla której zdecydowano<br />
się na wykorzystanie technologii<br />
inteligentnego domu.<br />
Instalacja powstająca wraz z budynkiem<br />
Specyfika konstrukcji budynku, będącego<br />
żelbetowym monolitem, wymusiła<br />
na integratorze instalacji prowadzenie<br />
prac związanych z okablowaniem już<br />
na etapie powstawania bryły oraz pełną<br />
współpracę z architektami i konstruktorami.<br />
Wykorzystano dedykowany<br />
do betonu niemiecki system puszek<br />
instalacyjnych, obudów downlightów<br />
i wzmacnianych peszli. Montaż wszystkich<br />
elementów miał miejsce na etapie<br />
szalowania ścian i stropów, co wymagało<br />
szczególnej precyzji. Jakakolwiek<br />
pomyłka na tym etapie skutkowałaby<br />
koniecznością wyburzenia ściany lub<br />
stropu i zbudowania od nowa – ściany<br />
i stropy wewnątrz budynku pozostają<br />
w surowej formie, z odciskami deskowania<br />
szalunków, bez farb i gładzi. Wykonawca<br />
wprowadził kilkustopniowe<br />
FOT. 2. Ze względu na charakter budynku głównym zadaniem inteligentnej instalacji jest<br />
umożliwienie zdalnego zarządzania wszystkimi instalacjami oraz prosta i automatyczna<br />
zmiana sposobu działania poszczególnych systemów w zależności od tego, czy dom jest<br />
zamieszkiwany, czy pusty.<br />
kontrole wykonywanych prac, co pozwoliło<br />
uniknąć problemów.<br />
Pełna integracja<br />
Zintegrowano wszystkie instalacje<br />
budynkowe. Począwszy od oświetlenia<br />
wewnętrznego w technologii LED<br />
(z możliwością ściemniania), zewnętrznego<br />
LED, poprzez ogrzewanie z indywidualnymi<br />
nastawami dla każdego<br />
pomieszczenia, kocioł gazowy, centralę<br />
wentylacyjną, rekuperator, technologię<br />
basenową, saunę, wideofon,<br />
system alarmowy i kontroli dostępu,<br />
CCTV, kotary, rolowane kraty zewnętrzne,<br />
instalację wodną, podgrzewanie rynien<br />
spustowych, podgrzewanie podjazdu<br />
i ścieżek, po sterowanie bramami<br />
i furtkami.<br />
Szczególny nacisk położono na sterowanie<br />
zdalne i automatyzację działania<br />
budynku. Ze względu na charakter budynku<br />
głównym zadaniem inteligentnej<br />
instalacji jest umożliwienie zdalnego<br />
zarządzania wszystkimi instalacjami<br />
oraz prosta i automatyczna zmiana sposobu<br />
działania poszczególnych systemów<br />
w zależności od tego, czy dom<br />
jest zamieszkiwany, czy pusty. W tym<br />
celu przygotowano dwa scenariusze<br />
działania domu – budynek pełny (gdy<br />
właściciele korzystają z budynku) oraz<br />
opuszczony. W momencie, gdy właściciele<br />
opuszczają dom automatycznie<br />
lub po wybraniu trybu z iPada/panelu<br />
dotykowego dom przechodzi w tryb<br />
oszczędnościowy. Właściciele przed powrotem<br />
do budynku sygnalizują ten fakt<br />
systemowi, który samoczynnie przywraca<br />
przed ich przyjazdem wszystkie<br />
parametry do pierwotnego poziomu<br />
oraz przygotowuje dom na przybycie.<br />
W kolejnych częściach artykułu przedstawimy<br />
szczegóły poszczególnych instalacji<br />
i to, jak zintegrowane je w jeden,<br />
centralnie sterowany system.<br />
Wykonawca instalacji:<br />
www.graphen.pl<br />
Graphen Sp.j.<br />
ul. Zielna 1<br />
62-002 Suchy Las<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong><br />
65
W.<br />
WARSZTAT<br />
Kultowa wkrętarka Bosch IXO na każdą okazję!<br />
Taka mała, a tak wiele potrafi! Dzięki kultowej<br />
wkrętarce Bosch IXO z wymiennymi<br />
końcówkami, nie tylko skręcisz<br />
meble, ale także przyprawisz potrawy,<br />
szybko i elegancko otworzysz wino<br />
oraz błyskawicznie rozpalisz grilla. Teraz<br />
możesz kupić wszystkie końcówki lub<br />
wybrać tę, która najbardziej odpowiada<br />
Twoim potrzebom.<br />
Jesteś miłośnikiem gadżetów i gotowania?<br />
Pokochasz wkrętarkę IXO z końcówką<br />
„IXO Spice” do mielenia przypraw.<br />
Dzięki niej szybko i bez wysiłku dodasz<br />
smaku każdej potrawie świeżo mielonym<br />
pieprzem, solą lub chili. Na stole<br />
przyda Ci się także końcówka „IXO Vino”.<br />
Jak jej nazwa wskazuje, to końcówka<br />
z praktycznym korkociągiem ze stali<br />
szlachetnej, z którą łatwo i w elegancki<br />
sposób otworzysz każdą butelkę. Możesz<br />
mieć pewność, że zaimponujesz<br />
swoim gościom.<br />
Jeśli planujesz przyjęcie w ogrodzie dopilnuj,<br />
by nie zabrakło na nim końcówki<br />
„IXO Barbecue”. Dzięki temu adapterowi<br />
do rozpalania grilla błyskawicznie<br />
wzniecisz ogień i zostaniesz gwiazdą<br />
imprezy.<br />
Może organizujesz urodziny dziecka,<br />
na które przygotowujesz specjalne<br />
dekoracje? Żaden problem – z nową<br />
końcówką „IXO Cutter” precyzyjnie przytniesz<br />
kartony i tkaniny dekoracyjne<br />
oraz inne materiały o grubości do 6 mm.<br />
Kolekcja IXO zawiera także akcesoria,<br />
dzięki którym bez problemu i samodzielnie<br />
skręcisz wszystkie meble. Możesz<br />
wybrać adapter kątowy, do wkręcania<br />
blisko krawędzi lub regulujący moment<br />
obrotowy. Każdy z nich ułatwi Ci pracę<br />
w miejscach trudnodostępnych.<br />
Teraz możesz kupić wszystkie akcesoria<br />
z IXO Collection lub wybrać pojedyncze<br />
adaptery i końcówki.<br />
Źródło: Robert Bosch Sp. z o.o.<br />
Mocne i kompaktowe – nowe radia DeWALT!<br />
Muzyka płynąca z radia jest nieodłącznym<br />
elementem pracy na placu budowy.<br />
Dlatego DeWALT, znany profesjonalistom<br />
na całym świecie, postanowił<br />
wprowadzić na rynek wysokiej jakości,<br />
trwałe i solidne radia. Takie, które<br />
w trudnych warunkach panujących<br />
na placu budowy pozwolą cieszyć się<br />
krystalicznie czystym dźwiękiem najwyższej<br />
jakości.<br />
Nowe radia DeWALT są lekkie (zaledwie<br />
2,8 kg) i wytrzymałe, kompatybilne<br />
z mocnymi bateriami litowo-jonowymi<br />
DeWALT z serii XR 10.8V-18V gwarantującymi<br />
wielogodzinne odtwarzanie<br />
muzyki. Mogą być również podłączane<br />
do sieci za pomocą standardowego kabla.<br />
Model DCR020 posiada jeszcze jedną<br />
bardzo przydatną na placu budowy<br />
funkcję, a mianowicie możliwość ładowania<br />
innych urządzeń jak np. telefon<br />
komórkowy, za pomocą podłączanego<br />
do radia kabla USB. DCR020 zapewnia<br />
także korzystanie z najnowocześniejszej<br />
technologii DAB+*, oznaczającej<br />
najwyższej jakości cyfrowy dźwięk i nieprzerywany<br />
szumem odbiór ulubionych<br />
stacji. Z kolei radio DCR019 posiada<br />
standardowy tuner AM/FM. Oba modele<br />
mogą być wykorzystywane także<br />
do odtwarzania muzyki z innych nośników.<br />
Standardowe wejście AUX 3,5 mm<br />
pozwoli podpiąć MP3 lub inne urządzenia<br />
zewnętrzne z własną listą przebojów.<br />
Dobrą jakość dźwięku w nowych<br />
radiach DeWALT gwarantują 4” głośniki.<br />
Oba radioodtwarzacze zamknięto<br />
w mocnych obudowach, chronionych<br />
dodatkowo klatkami wzmacniającymi,<br />
które pomogą przetrwać upadki i inne<br />
trudne do przewidzenia sytuacje pojawiające<br />
się na placu budowy.<br />
Źródło: Stanley Black & Decker<br />
*DAB+ to technologia umożliwiająca odbiór<br />
dźwięku w formie cyfrowej bez zakłóceń.<br />
Skil rozszerza linię narzędzi przewodowych<br />
Skil rozszerzył serię przewodowych<br />
narzędzi Energy Line o nowe energooszczędne<br />
i przyjazne środowisku<br />
narzędzia: wydajny młot udarowo-obrotowy<br />
i dwa modele wiertarko-wkrętarek.<br />
Młot udarowo-obrotowy model<br />
1734 umożliwia wydajne wiercenie<br />
w betonie otworów o maksymalnej<br />
średnicy 12 mm, a wiertarko-wkrętarki<br />
model 6221 i 6224 doskonale radzą sobie<br />
ze wszystkimi pracami związanymi<br />
z wierceniem i wkręcaniem i to zarówno<br />
w domu, jak i poza nim. Nowe narzędzia<br />
mają bardzo długi (6 m, a w przypadku<br />
wiertarko-wkrętarki 6224 nawet 10 m)<br />
przewód zasilający, który ułatwia dostęp<br />
do gniazd elektrycznych oraz zapewnia<br />
dużą swobodę poruszania się<br />
podczas pracy.<br />
Źródło: www.skileurope.com<br />
66<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 4 <strong>2014</strong>