Maszyny technologiczne konwencjonalne - Wrzuta.pl
Maszyny technologiczne konwencjonalne - Wrzuta.pl Maszyny technologiczne konwencjonalne - Wrzuta.pl
Ze względu na charakter pracy rozróŜniamy noŜe zwykle oraz noŜe wysoko wydajne. Zwykłymi nazywamy noŜe. które są przystosowane do pracy w normalnych warunkach skrawania. Takimi noŜami skrawa się ze stosunkowo małymi szybkościami, a posuwy noŜa nie są zbyt duŜe. Gdy jednak konieczne jest zwiększenie wydajności procesu skrawania zwiększa się szybkość skrawania lub posuw. W takim przypadku nie moŜna stosować noŜy uŜywanych do pracy w normalnych warunkach. gdyŜ ich wytrzymałość jest zbyt mała. Do obróbki wysoko wydajnej stosuje się noŜe ze specjalnych materiałów oraz noŜe o specjalnych kształtach. NoŜe takie mają nalutowane płytki z węglików spiekanych, ujemny kąt natarcia oraz niekiedy łamacze wióra. Łamacze wióra są stosowane ze względu na bezpieczeństwo pracy tokarza i łatwiejszy transport wiórów. RozŜarzone wióry, powstające podczas obróbki szybkościowej w duŜych ilościach, mogą być przyczyną nieszczęśliwych wypadków. Z tego powodu proces skrawania naleŜy prowadzić tak, aby oddzielający się od materiału wiór szybko ulegał złamaniu lub przynamniej zwinięciu. 3. PRZYRZĄDY DO MOCOWANIA PRZEDMIOTÓW Sposób zamocowania przedmiotu na tokarce zaleŜy od jego kształtu i wymiarów. W związku z tym stosuje się róŜne przyrządy do mocowania, stanowiące wyposaŜenie tokarek. Zasadniczo przedmioty przeznaczone do toczenia zamocowuje się w uchwytach lub kłach. Najczęściej do mocowania przedmiotów małych i średniej wielkości o kształtach walcowym lub pierścieniowym jest stosowany uchwyt samocentrujący spiralny. Bardzo duŜe przedmioty o nieregularnych kształtach zamocowuje się w uchwytach tarczowych czteroszczękowych, których kaŜdą szczękę ustawia się oddzielnie. W tym celu pokręca się kluczem kaŜdą śrubę wkręcającą się w nakrętkę szczęki. Opisane uchwyty i tarcze są nakręcane na gwint wrzeciona tokarki i wraz z nim wykonują obrót podczas skrawania. Wszystkie przedmioty długie (wałki) zamocowuje się w kłach tokarki. W tym celu na obu stronach czołowych wałka naleŜy wykonać nakiełki, tj. nawiercenia, które słuŜą jako oparcie dla kłów obrabiarki. Do zamocowania wałka w kłach potrzebne są jeszcze dalsze przyrządy, a mianowicie - tarcza zabierakowa i zabierak. Sposób zamocowania wałka w kłach przedstawiono na rys.1). Na wałku 1 jest umocowany zabierak 4, który opiera się o palec 3 tarczy zabierakowej 2, nakręcanej na wrzeciono tokarki. Wałek wspiera się na kłach 5 i 6. Gdy wrzeciono tokarki zostanie wprowadzone w ruch, wraz z nim zacznie się obracać wałek napędzany zespołem zabierakowym (tarcza zabierakowa - zabierak). Niekiedy w kłach zamocowuje się przedmioty mające w środku otwory. Wówczas niezbędne są trzpienie tokarskie. Sposób zamocowania w kłach takiego przedmiotu przedstawia rys. 2) Jak widać na rysunku, w otwór przedmiotu został wtłoczony trzpień tokarski o odpowiedniej średnicy. Czynność tę wykonuje się zwykle na prasie dźwigniowej. rys. 1) rys. 2) Długie wałki obrabiane w kłach podpiera się w połowie długości za pomocą podtrzymki stałej umocowanej do łoŜa tokarki lub podtrzymki ruchomej umocowanej na suporcie i wraz z nim przesuwającej się wzdłuŜ obrabianego wałka. Przed przystąpieniem do toczenia naleŜy nie tylko odpowiednio umocować obrabiany przedmiot w uchwycie lub w kłach, lecz równieŜ we właściwy sposób umocować w imaku noŜowym nóŜ tokarski. Wierzchołek ostrza powinien znajdować się na wysokości osi kłów. JeŜeli wymiary trzonka noŜa nie zapewniają uzyskania takiej wysokości, stosuje się podkładki w postaci blaszek, które naleŜy podłoŜyć pod nóŜ. Równie waŜne, jak prawidłowe ustawienie podkładek, jest właściwe wysunięcie noŜa z imaka. Powinno ono być mniejsze niŜ 1,5 grubości noŜa.
4. OPERACJE WYKONYWANE NA TOKARKACH Na tokarkach moŜna wykonywać wiele operacji, które nadają przedmiotom róŜnorodne kształty. Obróbce mogą podlegać powierzchnie zewnętrzne i wewnętrzne, powstające w toczeniu wzdłuŜnym lub prostopadłym do kierunku osi tokarki. W wyniku obróbki mogą powstawać w obu rodzajach toczenia (wzdłuŜnym i poprzecznym) powierzchnie walcowe, stoŜkowe lub kształtowe. Na tokarkach wykonuje się nie tylko obróbkę za pomocą noŜy tokarskich, lecz równieŜ za pomocą narzędzi typowych dla innych rodzajów obróbki skrawaniem. Tak więc na tokarkach moŜna wiercić otwory, rozwierać je rozwiertakami, gwintować otwory gwintownikami oraz nacinać gwinty zewnętrzne narzynkami. Jako główne operacje tokarskie moŜna wymienić: 1) toczenie zewnętrznych powierzchni walcowych, 2) toczenie rowków zewnętrznych i przecinanie, 3) toczenie powierzchni czołowych, 4) toczenie powierzchni stoŜkowych, 5) wytaczanie, 6) toczenie gwintów, 7) toczenie powierzchni kształtowych, 8) wykończanie powierzchni kształtowych, a ponadto stosowanie w ~miarę potrzeby - nawiercanie, wiercenie i rozwiercanie otworów. Toczenie powierzchni zewnętrznych walcowych następuje wówczas, gdy przedmiot wykonuje ruch obrotowy dokoła swej osi, a nóŜ ~przesuwa się w równolegle do tej osi. Z takim rodzajem toczenia spotykamy się w praktyce najczęściej. Zwykle toczenie wzdłuŜne odbywa się w dwóch przejściach noŜa. Pierwsze przejście ma na celu usunięcie niemal całego naddatku na obróbkę. Jest to tzw. toczenie zgrubne. Podczas drugiego usuwa się pozostały naddatek na obróbkę i wygładza obrobioną powierzchnię. Jest to tzw. toczenie dokładne. Podczas skrawania zgrubnego stosuje się zwykle duŜy posuw noŜa i znaczną głębokość skrawania; szybkość skrawania w toczeniu zgrubnym nie powinna być duŜa. Podczas skrawania dokładnego naleŜy stosować znacznie mniejszy posuw i mniejszą głębokość skrawania, a za to - wydatnie zwiększyć szybkość skrawania. Toczenie wzdłuŜne, podobnie zresztą jak i niektóre inne rodzaje toczenia, moŜe być prowadzone jako stopniowane lub niestopniowane. Powstające w wyniku toczenia stopniowanego przedmioty mają na swej powierzchni wgłębienia, występy lub rowki. Toczenie rowków zewnętrznych oraz niekiedy przecinanie wykonuje się za pomocą noŜy odsadzonych. JeŜeli słuŜą one do przecinania, nazywamy je przecinakami. W celu wykonania rowka lub przecięcia materiału nóŜ wykonuje ruch posuwowy poprzeczny w kierunku osi obracającego się przedmiotu. Toczenie powierzchni stoŜkowych moŜna wykonać następującymi sposobami: z przesuniętym konikiem, ze skręconymi saniami narzędziowymi, z zastosowaniem liniału. Podczas toczenia z przesuniętym konikiem wartość przesunięcia, zaleŜną od wymaganego pochylenia tworzącej stoŜka, określa się wg wzoru. Toczenie stoŜków z przesuniętym względem osi tokarki konikiem stosuje się do toczenia stoŜków o małym kącie wierzchołkowym. Do toczenia stoŜków wewnętrznych stosuje się podobne metody z tą tylko róŜnicą, Ŝe noŜe do tych operacji powinny być dostosowane do toczenia wewnętrznego. Wytaczanie wzdłuŜne odbywa się noŜem wygiętym prawym, a wytaczanie poprzeczne - noŜem wygiętym hakowym. W wyniku tej obróbki uzyskuje się wewnętrzną powierzchnię walcową stopniowaną. Toczenie gwintów - zarówno zewnętrznych, jak wewnętrznych - jest wykonywane noŜami kształtowymi. NóŜ kształtowy o zarysie odpowiadającym zarysowi gwintu wykonuje posuw na jeden obrót wałka, równy skokowi śruby. Posuw noŜa powinien być zatem tak zsynchronizowany z obrotem wałka, aby w czasie jednego obrotu wałka nóŜ zawsze przesuwał się o wartość skoku. Taką synchronizację uzyskuje się przez dobór kół wymiennych napędzających śrubę pociągową tokarki. 5. GEOMETRIA OSTRZA SKRAWAJĄCEGO NOśA TOKARSKIEGO Narzędzia stosowane w róŜnych rodzajach obróbki skrawaniem róŜnią się między sobą znacznie wyglądem zewnętrznym. JednakŜe przy bliŜszym rozwaŜaniu okazuje się, Ŝe części robocze tych narzędzi pracują na podobnych zasadach, a ich ostrza są ukształtowane z takich samych elementów. Najbardziej typowym i najczęściej uŜywanym w obróbce skrawaniem narzędziem jest nóŜ tokarski. Na jego przykładzie najłatwiej moŜna wyjaśnić budowę ostrza narzędzi oraz przedstawić zjawiska zachodzące podczas skrawania. NóŜ tokarski składa się z dwu zasadniczych części: chwytu i części roboczej. Chwyt noŜa tokarskiego słuŜy do zamocowania narzędzia w imaku tokarki. Część robocza narzędzia jest ukształtowana przez kilka powierzchni widocznych na rys. Są to: • powierzchnia natarcia, • główna powierzchnia przyłoŜenia, • pomocnicza powierzchnia przyłoŜenia.
- Page 1 and 2: Maszyny technologiczne konwencjonal
- Page 3 and 4: We frezowaniu, jak w kaŜdej obrób
- Page 5 and 6: PoniewaŜ narzędzie wykonuje ruch
- Page 7 and 8: zaopatrzone w urządzenie do samocz
- Page 9 and 10: Tokarki - zaleŜnie od przeznaczeni
- Page 11: NoŜe kształtowe o róŜnym zarysi
- Page 15 and 16: Kąt κ’ r utworzony między pros
- Page 17 and 18: W części roboczej wiertło posiad
- Page 19 and 20: Charakterystyczną cechą pogłębi
- Page 21 and 22: uch główny - narzędzie ruch posu
- Page 23 and 24: Spoiwo jest składnikiem narzędzi
- Page 25: Rys.03:Szlifowanie otworów Rys.04:
4. OPERACJE WYKONYWANE NA TOKARKACH<br />
Na tokarkach moŜna wykonywać wiele operacji, które nadają przedmiotom róŜnorodne kształty.<br />
Obróbce mogą podlegać powierzchnie zewnętrzne i wewnętrzne, powstające w toczeniu wzdłuŜnym lub<br />
prostopadłym do kierunku osi tokarki. W wyniku obróbki mogą powstawać w obu rodzajach toczenia<br />
(wzdłuŜnym i poprzecznym) powierzchnie walcowe, stoŜkowe lub kształtowe.<br />
Na tokarkach wykonuje się nie tylko obróbkę za pomocą noŜy tokarskich, lecz równieŜ za pomocą<br />
narzędzi typowych dla innych rodzajów obróbki skrawaniem. Tak więc na tokarkach moŜna wiercić otwory,<br />
rozwierać je rozwiertakami, gwintować otwory gwintownikami oraz nacinać gwinty zewnętrzne narzynkami.<br />
Jako główne operacje tokarskie moŜna wymienić: 1) toczenie zewnętrznych powierzchni walcowych, 2)<br />
toczenie rowków zewnętrznych i przecinanie, 3) toczenie powierzchni czołowych, 4) toczenie powierzchni<br />
stoŜkowych, 5) wytaczanie, 6) toczenie gwintów, 7) toczenie powierzchni kształtowych, 8) wykończanie<br />
powierzchni kształtowych, a ponadto stosowanie w ~miarę potrzeby - nawiercanie, wiercenie i rozwiercanie<br />
otworów.<br />
Toczenie powierzchni zewnętrznych walcowych następuje wówczas, gdy przedmiot wykonuje ruch<br />
obrotowy dokoła swej osi, a nóŜ ~przesuwa się w równolegle do tej osi. Z takim rodzajem toczenia spotykamy<br />
się w praktyce najczęściej. Zwykle toczenie wzdłuŜne odbywa się w dwóch przejściach noŜa. Pierwsze przejście<br />
ma na celu usunięcie niemal całego naddatku na obróbkę. Jest to tzw. toczenie zgrubne. Podczas drugiego usuwa<br />
się pozostały naddatek na obróbkę i wygładza obrobioną powierzchnię. Jest to tzw. toczenie dokładne.<br />
Podczas skrawania zgrubnego stosuje się zwykle duŜy posuw noŜa i znaczną głębokość skrawania;<br />
szybkość skrawania w toczeniu zgrubnym nie powinna być duŜa. Podczas skrawania dokładnego naleŜy<br />
stosować znacznie mniejszy posuw i mniejszą głębokość skrawania, a za to - wydatnie zwiększyć szybkość<br />
skrawania.<br />
Toczenie wzdłuŜne, podobnie zresztą jak i niektóre inne rodzaje toczenia, moŜe być prowadzone jako<br />
stopniowane lub niestopniowane. Powstające w wyniku toczenia stopniowanego przedmioty mają na swej<br />
powierzchni wgłębienia, występy lub rowki.<br />
Toczenie rowków zewnętrznych oraz niekiedy przecinanie wykonuje się za pomocą noŜy odsadzonych.<br />
JeŜeli słuŜą one do przecinania, nazywamy je przecinakami. W celu wykonania rowka lub przecięcia materiału<br />
nóŜ wykonuje ruch posuwowy poprzeczny w kierunku osi obracającego się przedmiotu.<br />
Toczenie powierzchni stoŜkowych moŜna wykonać następującymi sposobami: z przesuniętym konikiem,<br />
ze skręconymi saniami narzędziowymi, z zastosowaniem liniału.<br />
Podczas toczenia z przesuniętym konikiem wartość przesunięcia, zaleŜną od wymaganego pochylenia<br />
tworzącej stoŜka, określa się wg wzoru. Toczenie stoŜków z przesuniętym względem osi tokarki konikiem<br />
stosuje się do toczenia stoŜków o małym kącie wierzchołkowym.<br />
Do toczenia stoŜków wewnętrznych stosuje się podobne metody z tą tylko róŜnicą, Ŝe noŜe do tych<br />
operacji powinny być dostosowane do toczenia wewnętrznego.<br />
Wytaczanie wzdłuŜne odbywa się noŜem wygiętym prawym, a wytaczanie poprzeczne - noŜem<br />
wygiętym hakowym. W wyniku tej obróbki uzyskuje się wewnętrzną powierzchnię walcową stopniowaną.<br />
Toczenie gwintów - zarówno zewnętrznych, jak wewnętrznych - jest wykonywane noŜami<br />
kształtowymi. NóŜ kształtowy o zarysie odpowiadającym zarysowi gwintu wykonuje posuw na jeden obrót<br />
wałka, równy skokowi śruby. Posuw noŜa powinien być zatem tak zsynchronizowany z obrotem wałka, aby w<br />
czasie jednego obrotu wałka nóŜ zawsze przesuwał się o wartość skoku. Taką synchronizację uzyskuje się przez<br />
dobór kół wymiennych napędzających śrubę pociągową tokarki.<br />
5. GEOMETRIA OSTRZA SKRAWAJĄCEGO NOśA TOKARSKIEGO<br />
Narzędzia stosowane w róŜnych rodzajach obróbki skrawaniem róŜnią się między sobą znacznie<br />
wyglądem zewnętrznym. JednakŜe przy bliŜszym rozwaŜaniu okazuje się, Ŝe części robocze tych narzędzi<br />
pracują na podobnych zasadach, a ich ostrza są ukształtowane z takich samych elementów.<br />
Najbardziej typowym i najczęściej uŜywanym w obróbce skrawaniem narzędziem jest nóŜ tokarski. Na<br />
jego przykładzie najłatwiej moŜna wyjaśnić budowę ostrza narzędzi oraz przedstawić zjawiska zachodzące<br />
podczas skrawania. NóŜ tokarski składa się z dwu zasadniczych części: chwytu i części roboczej.<br />
Chwyt noŜa tokarskiego słuŜy do zamocowania narzędzia w imaku tokarki. Część robocza narzędzia jest<br />
ukształtowana przez kilka powierzchni widocznych na rys. Są to:<br />
• powierzchnia natarcia,<br />
• główna powierzchnia przyłoŜenia,<br />
• pomocnicza powierzchnia przyłoŜenia.
Change language