Maszyny technologiczne konwencjonalne - Wrzuta.pl

Ze względu na charakter pracy rozróŜniamy noŜe zwykle oraz noŜe wysoko wydajne. Zwykłymi
nazywamy noŜe. które są przystosowane do pracy w normalnych warunkach skrawania. Takimi noŜami skrawa
się ze stosunkowo małymi szybkościami, a posuwy noŜa nie są zbyt duŜe.
Gdy jednak konieczne jest zwiększenie wydajności procesu skrawania zwiększa się szybkość skrawania lub
posuw. W takim przypadku nie moŜna stosować noŜy uŜywanych do pracy w normalnych warunkach. gdyŜ ich
wytrzymałość jest zbyt mała. Do obróbki wysoko wydajnej stosuje się noŜe ze specjalnych materiałów oraz noŜe
o specjalnych kształtach. NoŜe takie mają nalutowane płytki z węglików spiekanych, ujemny kąt natarcia oraz
niekiedy łamacze wióra. Łamacze wióra są stosowane ze względu na bezpieczeństwo pracy tokarza i łatwiejszy
transport wiórów. RozŜarzone wióry, powstające podczas obróbki szybkościowej w duŜych ilościach, mogą być
przyczyną nieszczęśliwych wypadków. Z tego powodu proces skrawania naleŜy prowadzić tak, aby oddzielający
się od materiału wiór szybko ulegał złamaniu lub przynamniej zwinięciu.
3. PRZYRZĄDY DO MOCOWANIA PRZEDMIOTÓW
Sposób zamocowania przedmiotu na tokarce zaleŜy od jego kształtu i wymiarów. W związku z tym
stosuje się róŜne przyrządy do mocowania, stanowiące wyposaŜenie tokarek. Zasadniczo przedmioty przeznaczone
do toczenia zamocowuje się w uchwytach lub kłach.
Najczęściej do mocowania przedmiotów małych i średniej wielkości o kształtach walcowym lub
pierścieniowym jest stosowany uchwyt samocentrujący spiralny.
Bardzo duŜe przedmioty o nieregularnych kształtach zamocowuje się w uchwytach tarczowych
czteroszczękowych, których kaŜdą szczękę ustawia się oddzielnie. W tym celu pokręca się kluczem kaŜdą śrubę
wkręcającą się w nakrętkę szczęki.
Opisane uchwyty i tarcze są nakręcane na gwint wrzeciona tokarki i wraz z nim wykonują obrót podczas
skrawania.
Wszystkie przedmioty długie (wałki) zamocowuje się w kłach tokarki. W tym celu na obu stronach
czołowych wałka naleŜy wykonać nakiełki, tj. nawiercenia, które słuŜą jako oparcie dla kłów obrabiarki. Do
zamocowania wałka w kłach potrzebne są jeszcze dalsze przyrządy, a mianowicie - tarcza zabierakowa i
zabierak.
Sposób zamocowania wałka w kłach przedstawiono na rys.1). Na wałku 1 jest umocowany zabierak 4,
który opiera się o palec 3 tarczy zabierakowej 2, nakręcanej na wrzeciono tokarki. Wałek wspiera się na kłach 5 i
6. Gdy wrzeciono tokarki zostanie wprowadzone w ruch, wraz z nim zacznie się obracać wałek napędzany
zespołem zabierakowym (tarcza zabierakowa - zabierak).
Niekiedy w kłach zamocowuje się przedmioty mające w środku otwory. Wówczas niezbędne są trzpienie
tokarskie. Sposób zamocowania w kłach takiego przedmiotu przedstawia rys. 2) Jak widać na rysunku, w otwór
przedmiotu został wtłoczony trzpień tokarski o odpowiedniej średnicy. Czynność tę wykonuje się zwykle na
prasie dźwigniowej.
rys. 1) rys. 2)
Długie wałki obrabiane w kłach podpiera się w połowie długości za pomocą podtrzymki stałej umocowanej do
łoŜa tokarki lub podtrzymki ruchomej umocowanej na suporcie i wraz z nim przesuwającej się wzdłuŜ
obrabianego wałka.
Przed przystąpieniem do toczenia naleŜy nie tylko odpowiednio umocować obrabiany przedmiot w uchwycie lub
w kłach, lecz równieŜ we właściwy sposób umocować w imaku noŜowym nóŜ tokarski. Wierzchołek ostrza
powinien znajdować się na wysokości osi kłów. JeŜeli wymiary trzonka noŜa nie zapewniają uzyskania takiej
wysokości, stosuje się podkładki w postaci blaszek, które naleŜy podłoŜyć pod nóŜ. Równie waŜne, jak
prawidłowe ustawienie podkładek, jest właściwe wysunięcie noŜa z imaka. Powinno ono być mniejsze niŜ 1,5
grubości noŜa.