Opracowanie Przemka H - Wrzuta.pl

prowadzącego czynnośd.
ŚK można poddad oględzinom ciała i badaniu lekarskiemu lub psychologicznemu tylko za jego zgodą. Od tej
zasady ustawa przewiduje wyjątek, który dotyczy jedynie pokrzywdzonego. Jeżeli karalnośd czynu zależy od
stanu zdrowia pokrzywdzonego, nie może on sprzeciwid się ogledzinom i badaniam niepołączonym z
zabiegiem chirurgicznym lub obserwacją w zakładzie leczniczym. Jeżeli powstała wątpliwośd co do stanu
psychicznego ŚK, jego stanu rozwoju umysłowego, zdolnośd postrzegania lub odtwarzania przez niego
spostrzeżeo, a zarazem świadek nie wyraża zgody na poddanie go badaniom lekarskim lub psychologicznym,
sąd lub prokurator mogą zarządzid jego przesłuchanie z udziałem biegłego lekarza (psychiatry) lub biegłego
psychologa. Temu zarządzeniu ŚK nie może się sprzeciwid.
ŚK może kumulowad rolę świadka z rolą pokrzywdzonego w toku post. przygotow. i sądowego, a
także z rolą powoda cywilnego, oskarżyciela posiłkowego, oskarżyciela prywatnego i pełnomocnika strony.
Wykluczone jest łączenie roli świadka z rolą sędziego orzekającego, oskarżyciela publicznego, a także
biegłego. Ustawa jednak nie zabrania łączenia roli świadka z rolą obroocy oskarżonego lub przedstawiciela
społecznego, niewątpliwie jednak byłaby to sytuacja procesowa wysoce niekorzystna i przypadki tego
rodzaju nie powinny mied miejsca w praktyce.
Świadek anonimowy (incognito) *art. 184 kpk+ – sąd (w post. przygotow. prokurator) może wydad
postanowienie o zachowaniu w tajemnicy danych umożliwiających ujawnienie tożsamości świadka, w tym
danych osobowych, jeżeli zachodzi niebezpieczeostwo dla życia, zdrowia, wolności lub mienia w znacznych
rozmairach świadka lub osoby dla niego najbliższej. W przypadku wydania postanowienia w tym
przedmiocie utajnienie nie może dotyczyd danych istotnych dla rozstrzygnięcia. Organ procesowy,
przeprowadzający przesłuchanie musi zatem z najwyższą rozwagą dbad o to, aby w treści protokołu nie
zostały zapisane dane, które doprowadziłby do jego dekonspiracji (np. obserwowałem zdarzenie z okna
mojego domu...). W przypadku nieusuwalnej kolizji w tej kwestii organ procesowy musi podjąd decyzję o
rezygnacji z dowodu z zeznao tego świadka albo odmówid utajnienia zeznao świadka. Utajnione dane
pozostają do wyłącznej wiadomości sądu i prokuratora, a gdy zachodzi taka koniecznośd – również
funkcjonariusza Policji prowadzącego postępowanie.
Świadka incognito przesłuchuje prokurator, a także sąd, który może zlecid wykonanie tej czynności
sędziemu wyznaczonemu ze swojego składu. W przesłuchaniu może wziąd udział: prokurator, oskarżony i
jego obrooca, z tym że jeżeli oskarżony jest pozbawiony wolności, sprowadza go się wtedy, gdy sąd uzna to
za konieczne. Wymaga podkreślenia, że w obowiązującym stanie prawnym:
– dopuszczenie oskarżonego i (lub) jego obroocy do udziału w przesłuchaniu świadka incognito w
postępowaniu przygotowawczym w prawdzie nie jest wykluczone, ale zależy od zgody prokuratora;
– sąd nie może poprzestad na odczytaniu protokołu zeznao świadka incognito złożonych w toku
postępowania przygotowaw., lecz ma obowiązek osobistego przesłuchania świadka;
– nie można odmówid zgodny na udział obroocy oskarżonego w przesłuchaniu świadka incognito,
odmowa zaś dopuszczenia do udziału w tym przesłuchaniu oskarżonego jest możliwa tylko wtedy, gdy
oskarżony jest pozbawiony wolności; przyjmując takie rozwiązanie prawne, ustawodawca zapewnił
optymalną w tych warunkach realizację zasady jawności, kontradyktoryjności oraz prawa oskarżonego do
obrony.
Świadka incognito przesłuchuje się w miejscu i w sposób umożliwiający jego dekonspirację. Najlepszym
sposobem stosowanym jest przesłuchanie świadka na odległośd przy użyciu łącza telefonicznego lub
urządzeo elektronicznych pozwalających na przekaz bezopśrednio na salę rozpraw dźwięku i obrazu z
pomieszczenia, w którym znajduje się świadek. W typowej sytuacji świadek znajduje się w
porzystosowanym do tego pomieszczeniu w budynku prokuratury lub budynku komendy Policji; połączenie
jest realizowane w sposób uniemożliwiający identyfikację numeru telefonicznego, natomiast urządzenie
tecniczne, za pośrednictwem którego jest realizowane połączenie, stosuje się w sposób zapewniający
zachowanie w tajemnicy wizerunku, głosu, danych osobowych oraz innych okoliczności, które mogłyby
umożliwid ujawnienie osobom nieupoważnionym tożsamośd świadka – w szczególności przez
50