Opracowanie Przemka H - Wrzuta.pl

przypadku zgłoszenia się bez wezwania (zarządzono jego dopuszczenie i przesluchanie w charakterze
świadka). Wiedza świadka o zdarzeniu może mied charakter pochodny (np. ze słyszenia), albo może
posiadad info nie dot. bezpośrednio zdarzenia, ale np. info o faktach ubocznych związanych z
postępowaniem i istotnych dla tego postępowania (np. kurator).
Obowiązki świadka:
- stawienie się na wezwanie organu procesowego i pozostawanie do dyspozycji tego oranu do czasu zgodny
prowadzącego postępowanie na oddalenie się z miejsca czynności;
- złożenia przyrzeczenia przed złożeniem zeznao przed sądem
- złożenia prawdziwych zeznao, z ujawnieniem wszystkich wiadomych świadkowi okoliczności w sprawie, w
której został wezwany do złożenia zeznao.
Obowiązek stawienia się na wezwanie (art. 177 kpk w związku z art. 285, 1 kpk). Niestawienie się bez
usprawiedliwienia w tym uporczywe niestawienie się na wezwanie, jak teżwydanie z miejsca czynności bez
zezwolniea prowadzącego czynnośd, pociąga za sobą konsekwecje w postaci kar porządkowych.
Przesłuchanie może się odbyd przed organem, który prowadzi postępowanie. W postępow. Przygotow.
czynnośc ta może zostad powierzona organowi ściagania w miejscu stałego pobytu świadka, przy czym
organ ten może w uzasadnionych przypadkach przeprowadzid przesłcanie w miejscu zamieszkania, miejscu
pracy lub innym miejscu pobytu świadka (np. w szkole). Również w postępowaniu sądowym można
powierzyd przesłuchanie w drodze rekwizycji sądowej – innemu sądowi w miejscu stałego pobytu świadka,
albo też przesłuchanie może się odbyd w miejscu pobytu świadka przez sędziego delegowanego lub przez
sąd rozpoznający sprawę – co w odniesieniu do świadków niekorzystających ze szczególnej ochrony prawnej
zdarza się raczej wyjątkowo i zwykle ma związek z jego wiekiem lub chorobą uniemożliwijającą stawienie się
świadka w sądzie (art. 177,2 kpk). Wyjątek stanowi przesłuchiwanie świadka incognito – na odległośd przy
użyciu urządzeo technicznych, co pozwala na optmalne zapewnienie nie tylko sprawności tej czynności i
zachowania warunków utajnienia danych umożliwiających identyfikację świadka, lecz takżena zachowanie
procesowych gwarancji stron, w tym zwłaszcza oskarżonego.
Złożenie przyrzeczenia następuje bezpośrednio przed przesłuchaniem świadka, może byd odebrane jedynie
przez sąd lub sędziego wyznaczonego w trakcie czynności sądowych. Można odstąpid od odebrania
przyrzeczenia, jeżeli nie sprzeciwiają siętemu obecne strony (art. 187,3 kpk).
Przyrzeczenie nie jest równoznaczne z przysięgą. Przyrzeczenia nie odbiera się (art. 189 kpk):
– od osób, które nie ukooczyły 17 lat;
– gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że świadek z powodu zaburzeo psychicznych nie zdaje sobie
należycie sprawy ze znaczenia przyrzeczenia;
– gdy świadek jest osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa będącego przedm. Postęp. Lub
pozostającego w ścisłym związku z czynem stanowiącym przedm. Postęp. Albo gdy za to przestępstwo został
skazany;
– gdy świadek był prawomocnie skazany za fałszywe zeznanie lub oskarżenie.
Osoby głuche i nieme składają przyrzeczenie przez podpisanie tekstu przyrzeczenia. Przyrzeczenie składają
wszyscy – nie wyłączając sędziów – stojąc. Obecnie rola przyrzeczenia jest znikoma, natomiast odmowa
złożenia przyrzeczenia może skutkowad wymierzeniem kary pieniężnej.
Obowiązek złożenia prawdziwych zeznao pozostaje w ścisłym związku ze spoczywającym na organie
procesowym obowiązku uprzedzenia świadka przed rozpoczęciem przesłuchania o odpowiedzialności karnej
za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy. W postępowaniu przygotowawczym świadek podpisuje
oświadczenie, że został pouczony o odpowiedzialności (art. 190, 1i 2 kpk).
Jeżeli od świadka nie odebrano przyrzeczenia ani tez nie pouczono go o odpowiedzialności karnej za
fałszywe zeznania, pozostaje on bezkarny w razie złożenia fałszywych zeznao.
Do uprawnieo procesowych świadka należy zaliczyd:
– prawo do poszanowania powagi i godności osobistej oraz przesłuchanie z wyłączeniem jawności;
– prawo do ochrony prawnomaterialnej;
– prawo do zachowania jego adresu do wyłącznej dyspozycji organu procesowego;
45