Laboratorium podstaw kompatybilności elektromagnetycznej

Ćwiczenie 3
Pomiary zaburzeń przewodzonych
1.1. Wprowadzenie
Generowanie i rozprzestrzenianie zaburzeń w widmie częstotliwości jest
uzależnione od struktury i parametrów elektrycznych urządzenia w zakresie wielkich
częstotliwości oraz od impedancji obciążającej źródło zaburzeń. Przyjmuje się, że
źródło zaburzeń w zakresie w.cz. jest kombinacją sił elektromotorycznych zakłóceń
E Z i wypadkowych impedancji wewnętrznych Z Z . Wyznaczenie wartości E z i Z z na
drodze analitycznej lub pomiarowej możliwe jest tylko w nielicznych przypadkach
i w ograniczonym zakresie częstotliwości. Jedynym sposobem oceny zakłóceń
generowanych przez urządzenia są pomiary odpowiednich wielkości elektrycznych
w obwodach zewnętrznych względnie w otaczającej przestrzeni. Zakłócenia można
opisywać bądź w dziedzinie czasu, np. U Z (t), bądź w dziedzinie częstotliwości, np.
U Z (f); informacje zawarte w obu formach opisu są sobie równoważne. Poziom
zakłóceń określa się w jednostkach bezwzględnych (µV, µA, µV/m, pW itp.) lub
w jednostkach wyrażanych logarytmem stosunku dwóch wartości tej samej wielkości,
czyli w decybelach.
Ze względu na formę rozprzestrzeniania się zakłóceń przewodzonych wyróżniamy
trzy rodzaje zakłóceń: niesymetryczne, symetryczne i wspólne.
Podstawowym urządzeniem pomiarowym jest selektywny miernik zakłóceń,
a charakterystyki wartości zaburzeń wyznacza się na podstawie pomiarów
wykonywanych dla wielu kolejnych częstotliwości, ułożonych bardzo gęsto
w interesującym zakresie częstotliwości. Poziom zakłóceń zależy od warunków pracy
badanego urządzenia. Z tych względów pomiary poziomu zakłóceń powinny być
wykonywane w jednoznacznie określonych warunkach pracy badanego urządzenia,
w miarę możliwości odpowiadających warunkom normalnej eksploatacji.
Pomiary zakłóceń przewodzonych zarówno w obwodach zasilających jak
i sygnałowych sprowadza się do określenia napięcia U Z występującego na wejściu
miernika zakłóceń. Do pomiarów stosuje się różne dodatkowe urządzenia takie jak
sieci sztuczne, cęgi absorpcyjne, sondy napięciowe lub prądowe. Stanowiska
pomiarowe do analizy zakłóceń przewodzonych nie wymagają lokalizacji
w pomieszczeniu ekranowym, choć jest ona zalecana. W celu ustabilizowania
warunków pomiaru na każdym stanowisku pomiarowym, bez względu na to, czy
badany obiekt jest uziemiany czy też nie, stosuje się płaszczyznę odniesienia. Stanowi
ją płyta metalowa o wymiarach 2 × 2 m umieszczona w odległości nie mniejszej niż
0,8 m od wszelkich metalowych powierzchni niebędących częścią mierzonego
zestawu.
31