Korg X50 - Mega Music

TEST CD (6)
DVD\Artykuły
Korg X50
syntezator
2.499 zł
PRODUCENT Korg
www.korg.com
DOSTARCZYŁ Mega Music
Sopot
tel. 058-551-18-82
http://korg.megamusic.pl
System: HI (Hyper Integrated).
Polifonia: 62 głosy (Single
Mode), 31 głosów (Double
Mode).
Brzmienia: 64 MB próbek
(470 multisampli, 518 sampli
perkusyjnych), 512 programów
(Prog), 384 kombinacji
(Combi), 40 zestawów perkusyjnych
(16 załadowanych),
128 brzmień GM, 9 zestawów
perkusyjnych GM.
Tryby pracy: Combination
(Combi), Program (Prog),
Global, Multi.
Sekcja efektów: 1 efekt
Insert, 2 efekty Master,
1 efekt Master EQ, 89 algorytmów
efektowych, funkcja
dynamicznej modulacji parametrów
efektów.
Arpeggiator: pojedynczy
w trybie Prog, podwójny, polifoniczny
w trybach Combi
i Multi, 5 zaprogramowanych
paternów, 251 paternów
użytkownika, tempo
40–240 BPM.
Wyświetlacz: monochromatyczny
LCD z podświetleniem,
240×64 punktów.
Kontrolery: kółko odstrojenia
(pitchbender), kółko modulacji,
przyciski SW1 i SW2,
4 pokrętła Realtime Controls,
ARP On/Off.
Klawiatura: 61 klawiszy
syntezatorowych.
Wyjścia: L/MONO R, Individual
1 i 2, słuchawkowe, MIDI
Wejścia: Damper, Switch/
Pedal, MIDI
Inne złącza: USB 1.1, gniazdo
zasilacza.
Wymiary: 975×257×80 mm.
Waga: 4,3 kg.
Remi Mierzicki
Opracować technologię, która
wyznaczy nowy kierunek rozwoju
instrumentów klawiszowych, to
nie lada wysiłek. Ale czerpać z niej
korzyści przez wiele następnych
lat i być cały czas na topie, to już
mistrzostwo świata. Tak w skrócie
możne powiedzieć o syntezie HI
(Hyper Integrated) stworzonej
przez firmę Korg w 1999 roku.
Technologia HI idealnie wpisała
się w realia i oczekiwania nabywców.
Po niezwykle udanej
premierze i dwuletniej, bardzo dobrej
sprzedaży całej serii modeli Triton
Classic (gdzie Hyper Integrated był
sercem instrumentu), Korg zaskoczył
wszystkich kolejnym nowatorskim
instrumentem bazującym oczywiście
na syntezie HI – modelem Karma,
który zmienił spojrzenie na tradycyjne
przebiegi arpeggio. W 2002
roku fachowcy z Japonii zdecydowali
się podnieść poprzeczkę nieco wyżej.
Przygotowali droższą, studyjną wersję
Tritona Classic (Triton Studio),
która charakteryzowała się znacznie
szybszą jednostką centralną o kilkukrotnie
większej wydajności, pozwalając
też na 2-ścieżkową rejestrację
sygnału audio bezpośrednio na
dysk twardy (16 bitów, 48 kHz, bez
kompresji). W tym samym roku producent
zrobił ukłon w stronę mniej
zamożnych muzyków i skonstruował
model Triton LE (nieco okrojona
wersja Classic), czym zdobył
również rynek instrumentów budżetowych.
Apogeum kilkuletniego panowania
syntezy HI miało miejsce
w 2004 roku, kiedy światło dzienne
ujrzał model Triton Extreme, zawierający
wszystko to, co najlepsze w dotychczasowych
modelach całej serii
plus kilka nowych rozwiązań. Warto
wspomnieć też o tym, że w tym samym
czasie, w kategorii keyboardów
Korg oferował serię aranżerów Pa,
która też była wyposażona w syntezę
HI (nowa seria modeli Pa posiada już
inną technologię). Obecnie mamy połowę
2008 roku i w dalszym ciągu
Hyper Integrated z powodzeniem stosowany
jest w kilku instrumentach
z aktualnej oferty Korga, takich jak
TR-61, TR-76, TR-88, Pa50, MicroX
i dzisiejszy bohater – X50.
Informacje ogólne
X50 to najmniejszy pięciooktawowy
syntezator z aktualnej oferty
Korga, oferujący w zasadzie ten sam
potencjał co model TR. Na pokładzie
mamy silnik HI, 64 MB próbek
PCM, 512 programów brzmieniowych,
384 kombinacji, jeden efekt insertowy,
dwa efekty master, korekcję i podwójny
polifoniczny arpeggiator z 251
przebiegami. Mimo że X50 jest niezwykle
mały, wąski, krótki i lekki, to
prezentuje się całkiem przyzwoicie. Aż
trudno uwierzyć, że ten instrumencik
ma w sobie syntezę HI i siłę brzmień
Tritona. Patrząc na X50, nie da się
nie zauważyć, że producent maksymalnie
zaoszczędził na materiale. Od
razu rzuca się w oczy ciemnomatowa
obudowa, w całości wykonana z tworzywa
sztucznego (bez elementów metalowych).
Uwagę zwracają również
dość nietypowo (nad klawiaturą, a nie
obok) rozmieszczone kontrolery odstrajania
i modulacji, pokrętła regulacji
parametrów w czasie rzeczywistym
oraz boczne uchwyty – trudne
do jednoznacznego określenia pod
względem przydatności. Klawiatura,
choć pełnowartościowa (dodatkowo
64 Estrada i Studio • czerwiec 2008

Tylny panel X50 wyposażony
jest we wszystko, czego
oczekujemy od instrumentu
elektronicznego w tym przedziale
cenowym.
z ośmioma pozycjami czułości) i pięciooktawowa,
jest dość lekka i moim
zdaniem lepsza niż w TR. W dalszym
ciągu jednak odbiegająca na niekorzyść
względem najlepszych, ale zarazem
znacznie droższych instrumentów
(M3, Motif XS, Fantom X).
Panel przedni
Panel sterowania został podzielony
na trzy części, na których umieszczono
wszystkie niezbędne elementy
sterowania instrumentem. Środkową
część konsoli standardowo zajmuje
wyświetlacz (duży i czytelny LCD
o rozmiarach 240×64 znaków, moim
zdaniem znacznie lepszy niż w TR).
W ramach minimalizacji kosztów
zabrakło przycisków funkcyjnych,
które znacznie ułatwiłyby pracę z instrumentem
i przyspieszyły edycję.
W zamian otrzymujemy do pomocy
dwa przyciski PAGE– i PAGE+. Lewa
część pulpitu to typowy przybornik,
jaki Korg stosował w znacznie droższych
syntezatorach (Triton Extreme,
TR). Znajdziemy tam 4 przyciski wyboru
trybu pracy – COMBI (zestawy
brzmieniowe), PROG (pojedyncze
barwy), GLOBAL (ustawienia globalne
instrumentu) i MULTI (16-ścieżkowy
generator brzmień). Przycisk SELECT
współpracuje z czterema pokrętłami
(kontrolerami czasu rzeczywistego)
obsługującymi takie funkcje jak częstotliwość
odcięcia LPF, rezonans/
HPF, intensywność pracy i czas
zwalniania generatora obwiedni,
4 parametry definiowane przez
użytkownika, poziom bramkowania,
Velocity i długość impulsów
arpeggiatora oraz tempo.
W tym samym obszarze znajdziemy
też przycisk aktywujący
arpeggiator, dwa przyciski
funkcyjne SW1 i SW2
oraz potencjometr głośności
VOLUME.
Z prawej strony panelu
umieszczono
kółko VALUE (pomocne
przy wyborze wielu
parametrów), dżojstik
CLICK POINT oraz 28
przycisków. Wśród nich znajdziemy:
CATEGORY (wybór zestawów
brzmieniowych i pojedynczych barw),
AUDITION (wciś nięcie w trybie Prog
pozwala na odsłuchanie prezentacji
barwy bez konieczności używania
klawiatury; w trybie Combi funkcja
ta nie działa), DEC i INC, wspomniane
wyżej PAGE–/PAGE+, przycisk wyjścia
EXIT/CANCEL, wywołania menu/
zatwierdzenia MENU/OK, wybór programów
i combi (PROG BANK i COMBI
Cechą charakterystyczną
X50 są umieszczone po
jego bokach uchwyty, których
funkcja, zwłaszcza jeśli
weźmiemy pod uwagę
mały ciężar instrumentu,
jest czysto dekoracyjna.
Estrada i Studio • czerwiec 2008
65

TEST
Korg X50
Przykładowe ekrany edycji
parametrów instrumentu:
Combi, wyboru programu
w ramach kategorii, główne
menu programu oraz konfiguracji
arpeggiatora.
Producent zadbał o to, aby
wtyczka zewnętrznego zasilacza
nie wysunęła się
przypadkowo z gniazda. Tuż
obok umieszczony jest wyłącznik
instrumentu.
BANK), 10 przycisków numerycznych,
UTILITY (szybki dostęp do narzędzi,
np. zapisywanie, selekcja wg kategorii,
kopiowanie), COMPARE (porównuje
brzmienie edytowane z oryginalnym)
oraz –, ./HOLD i ENTER.
Panel tylny
X50 oferuje podstawowy zestaw
wejść i wyjść bez jakichkolwiek niespodzianek:
analogowe wyjścia główne
(L/MONO, R), wyjścia indywidualne
(1, 2), gniazdo zewnętrznego pedału
i przycisku (ASSIGNABLE PEDAL
i SWITCH), gniazdo DAMPER do przyłączenia
pedału wydłużającego dźwięk
oraz 2 porty MIDI (IN, OUT). Jest też
przycisk POWER i gniazdo do podłączenia
zewnętrznego zasilacza.
Dzięki zaopatrzeniu X50 w gniazdo
USB instrument staje się pełnowartościowym,
16-częściowym modułem
brzmieniowym. Po zainstalowaniu
dołączonego do instrumentu
oprogramowania edycyjnego (X50
Editor) użytkownik otrzymuje możliwość
zarządzania instrumentem
z poziomu komputera.
Barwy
Instrument oferuje brzmienie z najwyższej
półki – i to jest jego największym
atutem. Do dyspozycji jest 512
pojedynczych programów zapisanych
w czterech bankach, podzielonych na
16 kategorii brzmieniowych (patrz
ramka „Programy”). W trybie Combi
instrument oferuje możliwość jednoczesnego
używania aż 8 barw w czasie
rzeczywistym. X50 dostarcza 384
zestawów brzmieniowych (przyporządkowanych
do banków A, B i C),
gotowych do bezpośredniego wykorzystania
podczas gry na żywo oraz
w pełni edytowalnych.
Choć X50 ma wiele cech stacji roboczej,
to nią nie jest, czego dowodzi
brak wewnętrznego sekwencera. Jeśli
ktoś potrzebuje budżetowego workstation
z brzmieniami X50, to polecam
model TR (test w EiS 04/2008 – przyp.
red.). Mimo wszystko producent zaopatrzył
X50 w dość ciekawą funkcję
– Multi – która umożliwia odtwarzanie
utworów zapisanych na zewnętrznym
sekwencerze. Tryb Multi to 16-ścieżkowy
moduł edytowalny za pomocą
kontrolerów czasu rzeczywistego, podwójnego
arpeggiatora (który można
zsynchronizować z zewnętrznym zegarem)
i procesora efektów. Dzięki
temu X50 może okazać się znakomitym
uzupełnieniem naszego scenicznego
instrumentarium.
Edycja i Global
Najważniejszym trybem pracy
w X50 jest tryb Prog. To właśnie tutaj
tworzymy i edytujemy barwy (nie
biorąc pod uwagę perkusji, o której
w dalszej części testu).
Zaczynamy klasycznie, od oscylatorów
(Ed-Basic), wybierając m.in.:
OSC 1 i/lub OSC2 (należy pamiętać,
że polifonia w trybie Single to
62 głosy, a w trybie Double to 31 głosów)
oraz odpowiednie próbki (spośród
470 dostępnych, podzielonych na
15 tematycznych kategorii), ustalając
strefy, głośność i transpozycję sampli.
Następnie przechodzimy do sekcji
wysokości dźwięku (Ed‍‐Pitch) oraz do
ustawień LFO (Ed‍‐LFOs), gdzie m.in.:
decydujemy o wyborze kształtu fali
(do dyspozycji mamy Triangle, Saw,
Square, Sine, Guitar, Exp.Triangle,
Exp.Saw Down, Exp.Saw Up, Step
Triangle-4, Step Triangle-6, Step
Saw-4, Step Saw-6 i Random 1-6).
Kolejną sekcją są filtry (Ed-Filter):
dolnoprzepustowy Low Pass Resonance
oraz górnoprzepustowy High
Pass. W tej sekcji dokonuje się również
wielu ustawień filtrów, używając
całej gamy parametrów: EG, LFO,
AMS (można się zakopać w gąszczu
edycyjnym i uczciwie trzeba przyznać,
że w tej sytuacji przydałby się
większy wyświetlacz).
Programy
Instrument oferuje następujący zestaw programów (w nawiasie wyróżniono, zdaniem autora,
najciekawsze):
00 Keyboard (m.in.: niezwykle ciepłe A097 DarkTineStage EP, przyjemne D001 PianoMezzoDark),
01 Organ (A007 Jazz Organ, D059 Garage Organ), 02 Bell/Mallet (dzwonki jak w filmie Piraci
z Karaibów B104 Tinkle Bells, D024 Magical Bells), 03 Strings (C003 StSlowStringEXP, D099 Stereo
String), 04 Vocal/Airy (B085 Fresh Breath, C117 Vocalscaping), 05 Brass (A022 Trumpet Duo,
B118 Glen&TheBoys), 06 Woodwind/Reed (A014 Harmonica-Wah, B126 AltoSax2), 07 Guitar/
Plucked (A012 Nylon Guitar 2, A044 A.Guitar Gliss.), 08 Bass (A043 SuperSwitch Bass, C107 Karma
Sutra), 09 SlowSynth (A073 ClassicAnaPad, C099 Symphonic Ensemble), 10 FastSynth (A038
5th Stab, C055 Polyphonic Line), 11 LeadSynth (A026 2VCO Planet Lead, B042 Espress Lead),
12 MotionSynth (A045 Time Stood Still, B045 Tinklin’ Pad), 13 SE (A095 Monster Island, B095 Dark
Night, D095 Frozen Glaciers), 14 Hit/Arpg (A066 Chord Trigger, A098 Progressv Trance), 15 Drums
(A004 Mashed Kit, A052 Psycho Kit, A100 Tricky Kit, A116 DB&SD Kit 1).
X50 jest też urządzeniem obsługującym format General MIDI, więc producent zamieścił w instrumencie
przypisany na stałe bank G, zawierający 128 barw i 9 zestawów perkusyjnych w formacie GM.
Tak jak w przypadku barw pojedynczych w trybie Prog, również w trybie Combi instrument oferuje
16 kategorii brzmieniowych: 00 Keyboard, 01 Organ, 02 Bell/Mallet, 03 Strings, 04 Brass/
Reed, 05 Orchestral, 06 World, 07 Guitar/Plucked, 08 Pads, 09 Motion, 10 Synth, 11 LeadSplit,
12 BassSplit, 13 Complex & SE, 14 User, 15 DS./Hits. W skład kombinacji oprócz barw można dodać
również dwa niezależne przebiegi arpeggio i oczywiście całą dostępną moc procesora efektów. Takie
dodatkowe zabiegi spowodują, że kombinacja stanie się bardziej złożona, nabierając całkiem przyzwoitych
rumieńców.
Osoby szerzej zainteresowane testowanym instrumentem odsyłamy do naszej płyty CD Audio, na
której zamieszczono kilkadziesiąt przykładów barw, po kilka sztuk z każdej kategorii, nagranych przez
autora.
66 Estrada i Studio • czerwiec 2008

Testowany instrument
w „barwach ochronnych”,
czyli specjalna wersja
X50 zademonstrowana po
raz pierwszy na tegorocznych
targach NAMM Show
w Anaheim. To dla tych, którzy
lubią mieć coś nietypowego
albo pragną zaszyć
się ze swoim syntezatorem
w leśnej głuszy i tam w spokoju
tworzyć muzykę...
Kolejnym przystankiem podczas
naszej twórczo-edycyjnej podróży jest
sekcja wzmacniacza (E d ‍‐ A m p ) umożliwiająca
kontrolę i modyfikację krzywych
głośności i panoramę. Należy
pamiętać, że różne barwy mają odmienną
krzywą głośności, np. dźwięk
barwy Piano wycisza się do zera, niezależnie
od długości czasu naciśnięcia
klawisza, natomiast głośność wybrzmiewania
barwy organowej pozostaje
na tym samym poziomie, aż do
zwolnienia klawisza.
Przedostatnią sekcją jest arpeggiator
(Ed-Arp). W ostatnich latach
firma Korg przyzwyczaiła swoich
użytkowników do polifonicznego arpeggiatora,
generującego dwa różne
przebiegi w czasie rzeczywistym.
Taki sprytny zabieg przyczynił się do
znacznego wzrostu zainteresowania
modelem Triton Extreme, a później
mniejszymi jego braćmi (jak choćby
modelem TR). Korg X50 zaopatrzony
jest oczywiście w ów podwójny polifoniczny
arpeggiator oferujący 200
fabrycznych przebiegów. Tak samo
jak w Korgu TR, również i tu podwójny
zestaw działa tylko w trybie
Combi. Wszystkie gotowce są na
wysokim poziomie i w tej materii nie
mam zastrzeżeń. Instrument daje
możliwość tworzenia własnych przebiegów,
co powinno zadowolić przyszłych
użytkowników.
Na koniec została nam sekcja procesora
efektów (Ed-InsertFX i Ed-
MasterFX oraz Master EQ). Blok
efektów jest jednym z najważniejszych
komponentów podczas tworzenia
i edycji. X50 oferuje taki sam
procesor, jaki posiada Korg TR: jeden
efekt Insert, dwa efekty Master oraz
3-pasmowy korektor. W instrumencie
zapisanych jest 89 typów efektów podzielonych
na kategorie: filtry i efekty
dynamiki, EQ oraz kompresor; efekty
modulacyjne, chorus, phaser; inne
efekty modulacyjne, takie jak pitchshifter,
rotary; efekty delay; efekty reverb;
efekty mono, mono-chain.
Podczas każdego etapu edycyjnej
drogi przydają się przyciski PAGE–
i PAGE+ oraz CURSOR. To one pomagają
nam przechodzić poprzez kolejne
zakładki wyświetlacza, otwierając
nowe strony parametrów.
Na koniec warto wspomnieć o edycji
wielu innych ustawień – w trybie
Global – dotyczących pracy całego
instrumentu, które nie zostały jeszcze
wymienione. Tutaj określimy wysokość
stroju (Master Tune), ustawimy
odpowiednie parametry MIDI
i przycisków nożnych, potrzebną
w danej chwili transpozycję klawiatury
(Key Transpose), określimy czułość
Velocity i Aftertouch, zmienimy
nazwy programów i kombinacji na
dowolnie przez nas wybrane oraz
wyedytujmy i stworzymy zestawy
perkusyjne (Drum Kit). Wszelkie dokonywane
zmiany możemy zapisać
w pamięci instrumentu. W przypadku
perkusji dane możemy nadpisać
na obecnie pracującym zestawie
lub całość zapisać w nowej komórce,
nadając jej własną nazwę. W trybie
Global przywracamy również ustawienia
fabryczne instrumentu, łącznie
z brzmieniami i kombinacjami.
Podsumowanie
X50 to w pełni wartościowy instru
ment bazujący na syntezie HI, zaopatrzony
w najlepsze brzmienia ponadczasowej
serii Triton. Dzięki temu
doskonale sprawdzi się w studiu muzycznym
jako kolejna bateria z barwami
oraz bardzo dobrze posłuży na scenie
jako odtwarzacz plików muzycznych
(dzięki nowej funkcji Multi). To są
chyba najważniejsze informacje, jakie
powinni posiadać wszyscy potencjalni
nabywcy. I choć X50 ma kilka wad,
albo jak kto woli – uwidoczniony jest
kompromis między sprawami technicznymi
a ceną (kółko odstrojenia, brak
złącza na Pendrive, zewnętrzny zasilacz),
to w dalszym ciągu jest to bardzo
przyzwoita maszyna. Korg X50 to
mały syntezator, duże możliwości i niska
cena. Chciałoby się powiedzieć: dokąd
zmierza ten świat, dając nam takie
małe instrumenty z tak olbrzymim potencjałem
brzmieniowym? Ktoś kiedyś
powiedział, że małe jest piękne i trzeba
przyznać, że w tym przypadku owa teoria
sprawdza się w pełni. EiS
Autor testu chętnie udzieli wszelkich dodatkowych
informacji na temat testowanego
instrumentu: tel. 501-933-002.
Ekran edytora X50 uruchomiony
jako wtyczka w programie
Cubase Studio 4.
Ekran przedstawia konfigurację
efektu głównego dla
brzmienia Combi.
+ bardzo dobre brzmienia
+ przyzwoite możliwości
edycyjne
+ uniwersalne przeznaczenie
instrumentu
+ X50 Editor
+ waga instrumentu
– umieszczenie kółka odstrojenia
– przeciętna klawiatura
– brak złącza Pendrive
– zewnętrzny zasilacz
Estrada i Studio • czerwiec 2008
67