Test modelu LR16 - format PDF - SOUND.PL
Test modelu LR16 - format PDF - SOUND.PL Test modelu LR16 - format PDF - SOUND.PL
PROFIL PRODUKTU Radek Barczak Fostex LR16 16-kanałowy mikser 16:4:2 i 18-śladowy rejestrator twardodyskowy Wielośladowe sprzętowe rejestratory twardodyskowe cieszą się nieustająca popularnością. Zwłaszcza modele łączące funkcjonalność rejestratora i miksera. Do niedawna jednak większość urządzeń tego typu była obarczona sporymi ograniczeniami ilościowymi. Najczęściej ograniczona była liczba jednocześ nie rejestrowanych kanałów, maksymalna ilość kanałów była umniejszana, jeśli stosowaliśmy zapis 24-bitowy itd. Rozwój technologii sprawił jednak, że takie ograniczenia w najnowszych modelach nie mają miejsca. Dlatego z nieukrywanym zainteresowaniem zabrałem się za testowanie najnowszego rejestratora weterana na rynku rejestratorów twardodyskowych – japońskiej firmy Fostex. Od wielu lat zajmuję się nagrywaniem koncertów. Konfiguracja odpowiednio stabilnego systemu opartego na komputerze zabrała mi sporo czasu. Zawsze z utęsknieniem spoglądałem na cyfrowe rejestratory zintegrowane z mikserem – gwarantowały o niebo lepszą stabilność i mobilność, niż komputery z oprogramowaniem do zapisu DAW i interfejsy uzupełnione o preampy. No i nigdy nie ma szansy na to, żeby profesjonalnie obsłużyć koncertowy miks live. Zaś zaawansowane rejestratory z mikserem, i owszem, oferują często pełen support miksu z korekcją i niekiedy nawet z procesorami dynamicznymi. Swego czasu ogromnie pozytywne wrażenie zrobił na mnie Korg D32XD – świetne rozwiązanie do rejestracji niewielkich koncertów. Ale niestety cena była dla mnie dość zaporowa. Nowa propozycja firmy Fostex, przy sporych możliwościach i swojej cenie, ma szanse zawojować rynek. FOSTEX LR16 Fostex od lat buduje sprzęt cieszący się doskonałą relacją ceny do możliwości i jakości. Wiele zalet jest wynikiem innowacyjnej koncepcji konstrukcji urządzeń. Nie inaczej jest w przypadku rejestratora Fostex LR16. Co jest w tym urządzeniu innowacyjnego? 34 Live Sound Polska styczeń/luty 2010
- Page 2 and 3: Otóż, jeśli jakiś producent zab
- Page 4 and 5: Mikser udostępnia 4 wyjścia grupo
PROFIL PRODUKTU<br />
Radek Barczak<br />
Fostex <strong>LR16</strong><br />
16-kanałowy mikser 16:4:2 i 18-śladowy rejestrator twardodyskowy<br />
Wielośladowe sprzętowe rejestratory<br />
twardodyskowe cieszą się nieustająca<br />
popularnością. Zwłaszcza<br />
modele łączące funkcjonalność rejestratora<br />
i miksera. Do niedawna jednak większość<br />
urządzeń tego typu była obarczona sporymi<br />
ograniczeniami ilościowymi. Najczęściej<br />
ograniczona była liczba jednocześ nie rejestrowanych<br />
kanałów, maksymalna ilość<br />
kanałów była umniejszana, jeśli stosowaliśmy<br />
zapis 24-bitowy itd. Rozwój technologii<br />
sprawił jednak, że takie ograniczenia<br />
w najnowszych modelach nie mają miejsca.<br />
Dlatego z nieukrywanym zainteresowaniem<br />
zabrałem się za testowanie najnowszego<br />
rejestratora weterana na rynku<br />
rejestratorów twardodyskowych – japońskiej<br />
firmy Fostex.<br />
Od wielu lat zajmuję się nagrywaniem<br />
koncertów. Konfiguracja odpowiednio stabilnego<br />
systemu opartego na komputerze<br />
zabrała mi sporo czasu. Zawsze z utęsknieniem<br />
spoglądałem na cyfrowe rejestratory<br />
zintegrowane z mikserem – gwarantowały<br />
o niebo lepszą stabilność i mobilność,<br />
niż komputery z oprogramowaniem do zapisu<br />
DAW i interfejsy uzupełnione o preampy.<br />
No i nigdy nie ma szansy na to,<br />
żeby profesjonalnie obsłużyć koncertowy<br />
miks live. Zaś zaawansowane rejestratory<br />
z mikserem, i owszem, oferują często<br />
pełen support miksu z korekcją i niekiedy<br />
nawet z procesorami dynamicznymi. Swego<br />
czasu ogromnie pozytywne wrażenie zrobił<br />
na mnie Korg D32XD – świetne rozwiązanie<br />
do rejestracji niewielkich koncertów.<br />
Ale niestety cena była dla mnie dość zaporowa.<br />
Nowa propozycja firmy Fostex, przy<br />
sporych możliwościach i swojej cenie, ma<br />
szanse zawojować rynek.<br />
FOSTEX <strong>LR16</strong><br />
Fostex od lat buduje sprzęt cieszący się<br />
doskonałą relacją ceny do możliwości i jakości.<br />
Wiele zalet jest wynikiem innowacyjnej<br />
koncepcji konstrukcji urządzeń. Nie inaczej<br />
jest w przypadku rejestratora Fostex <strong>LR16</strong>.<br />
Co jest w tym urządzeniu innowacyjnego?<br />
34 Live Sound Polska styczeń/luty 2010
Otóż, jeśli jakiś producent zabiera się za<br />
stworzenie cyfrowego wielośladowego rejestratora<br />
twardodyskowego zintegrowanego<br />
z mikserem, to zwykle mikser jest również<br />
cyfrowy. Nie inaczej jest w przypadku Fostexa<br />
<strong>LR16</strong>. Jednak przeważnie możliwości<br />
kontroli sygnałów są ograniczone do pojedynczego<br />
kanału – cyfrowy mikser zwykle<br />
udostępnia jeden zestaw potencjometrów<br />
do edycji korekcji, wysyłek, wbudowanych<br />
procesorów. Stąd większość „analogowych”<br />
realizatorów omija szerokim łukiem cyfrowe<br />
miksery i cyfrowe rejestratory zintegrowane<br />
z cyfrowymi mikserami. W testowanym<br />
urządzeniu Fostex zagwarantował<br />
PEŁNĄ „analogowość” sterowania. Mikser<br />
ma tradycyjne gały i heble. Nie trzeba<br />
się wpatrywać w wyświetlacz, żeby zobaczyć,<br />
jaką wartość ustawiliśmy na EQ. Wystarczy<br />
rzut oka na gałkę i od razu widać.<br />
Nie trzeba przełączać hebli w tryb wysyłek<br />
AUX. Wszystko jest dostępne pod oddzielną<br />
gałką. A to potężna zaleta, zwłaszcza<br />
dla wychowanych na analogowym sprzęcie<br />
realizatorów.<br />
Ponieważ możliwości miksowania materiału<br />
są na komputerze znacznie większe,<br />
niż na mikserze Fostexa <strong>LR16</strong>, sygnał do<br />
sekcji rejestratora (16 kanałów) jest pobierany<br />
zaraz po preampie, filtrze dolnozaporowym<br />
(jeśli jest włączony), limiterze (jeśli<br />
jest włączony) i insercie (jeśli jest wpięty),<br />
zaś cała dalsza cyfrowa obróbka sygnału za<br />
pomocą korektorów i przez krosowanie jest<br />
dokonywana w części miksera i kierowana<br />
na wyjścia. Warto zaznaczyć, że wszystkie<br />
kanały wejściowe oraz wyjścia wyposażono<br />
w załączany limiter. Czyli rejestrujemy<br />
ślady bez korekcji, wysyłek, efektów.<br />
Jedynie całościowy globalny miks, zawierający<br />
pełne przetwarzanie części miksera<br />
może być rejestrowany jako dodatkowy ślad<br />
stereofoniczny w sekcji rejestratora. Czyli<br />
razem możemy zarejestrować 18 śladów.<br />
NIESPODZIANKA – MAMY<br />
ODTWARZACZ!<br />
Urządzenie pozwala rejestrować liniowo<br />
z częstotliwością próbkowania 44.1 kHz<br />
bądź 48 kHz, z dokładnością 16-bitową<br />
bądź 24-bitową. Medium zapisu jest twardy<br />
dysk 3.5” o objętości 80 GB, s<strong>format</strong>owany<br />
w systemie FAT32. Po podłączeniu <strong>LR16</strong> do<br />
komputera i przełączeniu go w tryb komunikacji<br />
USB, dysk jest widoczny na liście<br />
napędów i można z niego kopiować pliki.<br />
Można również kopiować pliki do <strong>LR16</strong>.<br />
Ktoś mógłby zapytać, w jakim celu? Japończycy<br />
tego nie przewidzieli, ale... Fostexa<br />
<strong>LR16</strong> można nie tylko użyć jako rejestrator<br />
Pozory mylą – to jest cyfrowy mikser (będący tak naprawdę tylko sterownikiem), ale z w pełni „analogowym”<br />
interfejsem. Wejścia, twardy dysk, procesor główny i cały „silnik” <strong>LR16</strong> jest umieszczony w module I/O, który może<br />
stać np. na scenie lub być zintegrowany z modułem miksera (jak na zdjęciu).<br />
Korekcja jest na każdym kanale identyczna – półkowe korektory 80 Hz i 12 kHz z regulacją ±18 dB oraz<br />
przestrajany środek w zakresie 100 Hz-80 kHz... szkoda, że tylko jeden. Do dyspozycji są też 3 klasyczne AUXy<br />
plus wyjście efektowe.<br />
– można go wykorzystać również do odtwarzania<br />
miksów wcześniej zarejestrowanych<br />
sesji! Wystarczy w pliku tekstowym<br />
sesji TAKE projektu o rozszerzeniu *.adl<br />
wpisać odpowiednie długości plików i ich<br />
nazwy. Na przykład, na koncertach można<br />
wypuścić dodatkowe 16 śladów – każdy<br />
z oddzielną korekcją, wysyłkami, efektami,<br />
przekierowaniem na odpowiednie grupy<br />
monitorowe. Sesje mogą być zmiksowane<br />
w studiu, a do Fostexa <strong>LR16</strong> importujemy<br />
„podrasowane” pliki. Co ważne, Fostexa<br />
<strong>LR16</strong> można synchronizować przez MIDI<br />
standardem MTC. Ograniczeniem jest jedynie<br />
to, że <strong>LR16</strong> musi działać jako MASTER,<br />
podając synchron według 25 lub 30 ramek<br />
styczeń/luty 2010 Live Sound Polska 35
PROFIL PRODUKTU<br />
na sekundę. Fostexem <strong>LR16</strong> mogą się zainteresować<br />
kapele z ambicjami. Wiadomo, że<br />
nie każdy koncert ma odpowiednio wysoki<br />
budżet, żeby jechać w pełnym składzie.<br />
Jeśli nie ma kasy na chórki, większą sekcję<br />
dętą lub perkusjonistę od przeszkadzajek,<br />
testowany rejestrator sprawdzi się doskonale.<br />
Jako sprzęt do odtwarzania części<br />
bębnów, nagranych w studiu dęciaków lub<br />
chórków <strong>LR16</strong> jest idealny, a wielośladowość<br />
pozwala dostosować odtwarzane partie<br />
do aktualnego składu kapeli.<br />
Możliwości edycji pliku sesji nie ograniczają<br />
się do nazywania plików. Można<br />
okreś lić ich czas trwania, a do tego jest<br />
pełen dostęp do 99 znaczników/markerów.<br />
A to z kolei umożliwia wykorzystanie<br />
Fostexa <strong>LR16</strong> na przykład do obsługi muzyki<br />
w teatrze, podczas przedstawień. Mamy<br />
pełną kontrolę nad tym, czy kanał miksera<br />
ma odtwarzać ślad z twardego dysku,<br />
czy ma obsługiwać kanał mikrofonowy ze<br />
sceny, kierując sygnał na nagłośnienie.<br />
No i do tego można jednocześnie materiał<br />
z przedstawienia nagrywać.<br />
Przedwzmacniacze mikrofonowe oferują zakres regulacji wzmocnienia od -60 do -12 dBu plus załączany filtr<br />
górnoprzepustowy 80 Hz i limiter.<br />
Obok każdego tłumika znajdują się przełączniki krosowania kanału do głównego wyjścia stereo (ST) i grup 1-2<br />
oraz 3-4, a także przełączniki SOLO i MUTE.<br />
MIKSER<br />
Jednak przede wszystkim Fostex <strong>LR16</strong> został<br />
zaprojektowany jako rejestrator i mikser.<br />
Urządzenie jest kompletnym rozwiązaniem,<br />
zarówno dla firm nagłośnieniowych,<br />
oferujących dodatkową usługę nagrywania<br />
koncertów, jak klubów muzycznych mających<br />
aspiracje do nagrywania płyt koncertowych.<br />
Fostex <strong>LR16</strong> ma dwa niezależne<br />
moduły łączone kablem CAT5. Warto<br />
wspomnieć, że elementy systemu można łączyć<br />
kablem o długości do 50 metrów, choć<br />
obsługa jest wówczas mocno utrudniona.<br />
Chyba że opcje zapisu uruchamia na scenie<br />
jeden z muzyków, a za heblami miksera<br />
na przodach siedzi realizator.<br />
Moduł miksera nie ma żadnych złączy<br />
prócz gniazda sieciowego CAT5 – w zasadzie<br />
„mikser” jest sterownikiem. Kompletnym,<br />
„analogowym” manualnym sterownikiem.<br />
Wejścia, twardy dysk, procesor<br />
główny i cały „silnik” <strong>LR16</strong> jest umieszczony<br />
w module I/O. Sekcja ta oferuje 16 wejściowych<br />
kanałów monofonicznych, każdy<br />
wyposażony w przedwzmacniacz mikrofonowy<br />
i wejście liniowe. Wejścia rozwiązano<br />
na złączach Neutrik combo XLR/jack 1/4”<br />
TRS. Kanały 1-8 mają złącza insertowe,<br />
umożliwiające podłączenie np. procesorów<br />
dynamicznych (kompresor/limiter/bramka).<br />
Zasilanie Phantom jest załączane grupami<br />
niezależnie dla kanałów 1-8 i 9-16.<br />
Do dyspozycji są 4 tory wysyłkowe (AUX<br />
1 z regulacją przed lub po tłumiku) na złączach<br />
jack 1/4” TRS, z czego jeden AUX jest<br />
opisany jako wysyłka efektu (EFF SEND).<br />
Fostex <strong>LR16</strong> wyposażono w prosty procesor<br />
efektów przestrzennych z algorytmami<br />
pogłosowymi (9 algorytmów) i delayami<br />
(3 algorytmy), można jednak skorzystać<br />
z zewnętrznego procesora. Wówczas trzeba<br />
wyłączyć wbudowany procesor, sygnał pojawia<br />
się na złączu wysyłki EFF SEND, choć<br />
w takim przypadku tracimy wejście mono<br />
lub stereo (w zależności od tego, czy stosujemy<br />
zewnętrzny procesor w trybie mono<br />
lub stereo), żeby podłączyć sygnał z procesora.<br />
Mikser udostępnia również 4 wyjścia<br />
grupowe, które można konfigurować jako<br />
wyjścia mono lub stereo.<br />
36 Live Sound Polska styczeń/luty 2010
Mikser udostępnia 4 wyjścia grupowe, które<br />
można konfigurować jako mono lub stereo oraz<br />
stereofoniczne wyjście główne.<br />
KANAŁY<br />
Wszystkie kanały wejściowe mają identyczne<br />
regulacje. Na każdym kanale mamy:<br />
– potencjometr wzmocnienia TRIM<br />
– załączany filtr dolnozaporowy 80 Hz<br />
– załączany limiter<br />
– 3-pasmową korekcję z półparametrycznym<br />
środkiem<br />
– 3 tory AUX w tym AUX 1 z przełącznikiem<br />
PRE/POST<br />
– regulację poziomu wysyłki na efekt (wbudowany<br />
bądź zewnętrzny)<br />
– panoramę<br />
– przełącznik mutujący kanał (MUTE)<br />
– przełączniki krosowania kanału do głównego<br />
wyjścia stereo (ST) i grup 1-2 oraz<br />
3-4<br />
– przełącznik SOLO<br />
wysterowaniu. Nie można mówić tu o jakiejś<br />
szlachetności brzmienia, ale też są<br />
o niebo lepsze od preampów mikserów<br />
klasy Behringer czy Phonic. Po prostu czysta,<br />
japońska robota. W przypadku zespołu<br />
rockowego w zasadzie większość kanałów<br />
ustawiana jest w okolicach pierwszych<br />
trzech kresek wzmocnienia. Przy składzie<br />
jazzowym czy bluesowym poziom wzmocnienia<br />
jest o 1-2 kreski wyższy. W trakcie<br />
testów Fostex <strong>LR16</strong> wziął również udział<br />
w nagłośnieniu i rejestracji akustycznego<br />
koncertu z gitarami klasycznymi, akustycznymi,<br />
akordeonem, kontrabasem, przeszkadzajkami<br />
i wokalami – mimo wzmocnienia<br />
niektórych kanałów na wartości około<br />
godz. 1-2. poziom szumów był pomijalny.<br />
Taką graniczną wartością jest ustawienie<br />
na godzinę trzecią – jeśli wzmacniamy<br />
tylko jeden preamp do tego poziomu,<br />
tragedii nie ma, ale lepiej unikać wyższego<br />
wzmocnienia.<br />
KOREKCJA<br />
Korekcja jest na każdym kanale identyczna.<br />
Do dyspozycji są półkowe korektory<br />
80 Hz i 12 kHz z regulacją ±18 dB oraz przestrajany<br />
środek w zakresie 100 Hz-80 kHz.<br />
Fajnie, że środek jest półparametryczny,<br />
ale... szkoda, że nie ma dwóch parametryków.<br />
I to jest w sumie największe zastrzeżenie<br />
do testowanego sprzętu. Nagłośnienie<br />
rockowej, metalowej czy popowej<br />
kapeli nie jest problemem. W większości<br />
przypadków sygnałów jeden środek wystarczy,<br />
żeby sobie poradzić z dobrym nagłośnieniem<br />
kapeli, ale w przypadku składów<br />
akustycznych zapanowanie nad sprzężeniami<br />
bywa utrudnione. Mamy do wyboru<br />
albo wyciąć problematyczną częstotliwość,<br />
albo podkreślić prezencyjne pasmo<br />
danego instrumentu. Przydaje się w takiej<br />
sytuacji mieć dodatkowy korektor, który<br />
można wpiąć w insert najbardziej problematycznego<br />
kanału.<br />
PREAMPY<br />
Przedwzmacniacze mikrofonowe oferują<br />
zakres regulacji wzmocnienia od -60 dBu do<br />
-12 dBu. Bardzo dobrze, że mamy na każdym<br />
kanale filtr dolnozaporowy – pozwala<br />
to skutecznie zwiększyć efektywność kanałów,<br />
w których dolny zakres pasma nie<br />
jest najistotniejszy. W zasadzie z każdym<br />
typem sygnału preampy Fostexa <strong>LR16</strong> sobie<br />
radzą, choć w niektórych sytuacjach przydałby<br />
się tłumik PAD. Jeśli najdzie nas ochota<br />
nagłośnić/nagrać stopę mikrofonem pojemnościowym<br />
(niekiedy stosuję taki „myk”<br />
i wkładam do centralki pojemnik), trzeba<br />
będzie się posłużyć dodatkowym tłumikiem.<br />
Jeśli na werbel użyjemy nie standardowego<br />
Shure SM57 czy Audixa i5, a szlachetniejszy<br />
mikrofon, np. Beyerdynamic Opus 88<br />
czy AKG C518, przy dobrym bębniarzu możemy<br />
mieć problem z peakami na werblu.<br />
Pod względem brzmienia preampów<br />
nie ma się do czego przyczepić. Są przeźroczyste<br />
i nie szumią przy „normalnym”<br />
Moduł miksera nie ma żadnych złączy prócz gniazda sieciowego CAT5, wszystkie złącza wejściowe i wyjściowe<br />
znajdują się na tylnym panelu modułu I/O. Z kolei wszelkie przyciski, niezbędne do sterowania rejestratorem<br />
wielośladowym, umiejscowione są na panelu przednim tegoż modułu.<br />
styczeń/luty 2010 Live Sound Polska 37
PROFIL PRODUKTU<br />
AUX<br />
Do dyspozycji są 3 tory odsłuchowe,<br />
ale można posłużyć się dodatkowo torem<br />
efektowym, jeśli kapela mocno marudzi<br />
o czwarty tor odsłuchowy. Choć z drugiej<br />
strony tracimy w tym momencie możliwość<br />
użycia pokładowego pogłosu, który całkiem<br />
fajnie się sprawdza. Co ciekawe, efektem<br />
można „obarczyć” również tory monitorowe,<br />
co zwłaszcza wokalistce lub wokaliście<br />
będzie pasowało.<br />
OBSŁUGA<br />
Obsługa zarówno sekcji miksera, jak rejestratora<br />
jest prosta do bólu. Wszystko<br />
jest na wierzchu, pod przełącznikami, klawiszami,<br />
gałami i heblami. Nie trzeba się<br />
przedzierać przez wielopoziomowe menu.<br />
W zasadzie po instrukcję obsługi musiałem<br />
sięgnąć tylko po to, żeby sprawdzić jak to<br />
jest z synchronizacją MTC.<br />
Jedna rzecz wymaga jednak dokładnego<br />
omówienia – higiena pracy z rejestratorem.<br />
Pamiętajmy, że system plików to<br />
FAT32, pozbawiony elementów bezpieczeństwa<br />
system plików. Po pierwsze, nie należy<br />
przeszkadzać Fostexowi <strong>LR16</strong> podczas<br />
startu systemu, a właściwie montowania<br />
dysku. Start całego systemu to około<br />
22 sekundy. System uruchamia się na tej<br />
sesji, na której był w czasie poprzedniego<br />
wyłączania. W zasadzie od razu gotowy<br />
do pracy. Po drugie – najważniejsze – nie<br />
wolno używać Fostexa <strong>LR16</strong> bez awaryjnego<br />
zasilacza UPS. Zwłaszcza w klubach<br />
muzycznych. Wiadomo, że w klubach „wywalenie”<br />
korków to norma. Nagrywając<br />
koncerty od kilku lat, w zasadzie na co<br />
czwartej/piątej imprezie, czy podczas próby<br />
(pół biedy), czy podczas koncertu notuję<br />
pad zasilania w klubie. Norma. Włączenie<br />
oświetlenia, włączenie vintageowej końcówki<br />
lampowej 400 W do nagłośnienia<br />
gitary (to miało miejsce właśnie podczas<br />
INFORMACJE:<br />
Fostex <strong>LR16</strong><br />
Kanały: 16 monofonicznych<br />
Przetwarzanie A/C, C/A: 44,1/48 kHz,<br />
16/24 bity<br />
Zapis: dysk twardy 3,5” 80 GB, FAT32<br />
Zasilanie: 230 VAC, 50-60 Hz<br />
Pobór mocy: 60 W<br />
Wymiary: 482 x 136 x 570 mm<br />
Waga: 13 kg<br />
Cena: 7.999 zł<br />
Dostarczył:<br />
Mega Music Sp. z o.o.<br />
ul. Leśna 15, 81-875 Sopot<br />
tel. (58) 551-18-72,<br />
www.pro.megamusic.pl<br />
Fostex <strong>LR16</strong> wyposażono w prosty procesor efektów przestrzennych z algorytmami pogłosowymi i delayami.<br />
jednej z sesji testowych), i wylatują korki.<br />
Taki nagły zanik zasilania podczas rejestracji<br />
bez zasilacza UPS oznacza definitywną<br />
utratę zarejestrowanego koncertu.<br />
Więcej, może to spowodować uszkodzenie<br />
dysku i utratę wszystkich sesji zapisanych<br />
na wewnętrznym dysku. Dlatego kupując<br />
Fostexa <strong>LR16</strong> w celu nagrywania koncertów<br />
od razu trzeba zaopatrzyć się w zasilacz<br />
UPS – wydatek niewielki, bo wystarczy<br />
taki EVER ECO PRO 500, a ratuje przed<br />
potencjalną tragedią.<br />
LATENCJA I STABILNOŚĆ PRACY<br />
Wiadomo, że każdy cyfrowy system<br />
dźwiękowy ma tradycyjną cechę zwaną po<br />
„polskiemu” opóźnieniem. A „branżowo”<br />
imię jej to latencja – taka nowa, świecka<br />
tradycja. Każdy cyfrowy sprzęt ma latencję.<br />
Nie inaczej jest w przypadku testowanego<br />
rejestratora. Sygnał od wejścia do wyjścia<br />
ma opóźnienie około 50 sampli. Dużo<br />
to, czy mało? Przy częstotliwości próbkowania<br />
44,1 kHz to nieco ponad 1 milisekunda.<br />
Czyli? Praktycznie latencja jest<br />
niezauważalna.<br />
No i jeszcze jedno – stabilność. Jeśli zagwarantujemy<br />
zabezpieczenie w postaci<br />
awaryjnego zasilacza UPS, Fostex <strong>LR16</strong><br />
zachowuje stabilność pracy na poziomie<br />
100%. W dostarczonym egzemplarzu tkwił<br />
system operacyjny v.1.02. Podczas 4 miesięcy<br />
testów, podczas których nagrałem 6<br />
koncertów, nie zanotowałem ani jednej zawiechy.<br />
Fakt, że na pierwszych dwóch koncertach<br />
Fostex <strong>LR16</strong> chodził jako „backup”,<br />
bo nie byłem pewien, ale już na kolejne zabierałem<br />
tylko Fostexa. Rejestrator przez<br />
jakiś czas pracował także w poznańskim<br />
klubie Blue Note, zastępując mikser, który<br />
trafił do serwisu. Również sprawdził się<br />
doskonale.<br />
PODSUMOWANIE<br />
Przeglądając aktualne oferty w poszukiwaniu<br />
solidnego wielokanałowego rejestratora<br />
nie sposób pominąć Fostexa <strong>LR16</strong>.<br />
Możliwość rejestracji 16 ścieżek, praca na<br />
16 nieźle wyposażonych kanałach mikrofonowych,<br />
pełna „analogowa” kontrola manualna<br />
nad miksem, 3 tory wysyłek na monitory,<br />
4 grupy, sekcja wbudowanych efektów<br />
w cenie niecałych 8.000 zł, to okazja. Do absolutnej<br />
pełni szczęścia brakuje jedynie drugiego<br />
parametrycznego środka. Choć naturalnie<br />
w tej cenie i tak jeden parametryk jest<br />
zadowalającym wyposażeniem. No i trzeba<br />
pamiętać, że 16 kanałów nie wystarczy,<br />
żeby nagrać kilkunastoosobową kapelę reggae.<br />
Przyznam, że przeszedł mi przez myśl<br />
pomysł wykorzystywania dwóch Fostexów<br />
<strong>LR16</strong>, ale nijak nie można zapewnić synchronizacji<br />
pomiędzy dwoma urządzeniami.<br />
Nie zmienia to faktu, że w większości<br />
klubów muzycznych, teatrów czy niewielkich<br />
sal koncertowych Fostex <strong>LR16</strong> całkowicie<br />
spełni oczekiwania. Na rynku nie ma<br />
równie atrakcyjnej oferty.<br />
Radek Barczak jest muzkiem i realizatorem oraz<br />
założycielem portali: E-MUZYK.net.pl, E-GITARA.net.<br />
pl, macmusic.pl i PCmusic.pl. Więcej o testowanym<br />
urządzeniu na stronie producenta: www.fostex.com oraz<br />
polskiego dystrybutora: www.pro.megamusic.pl.<br />
38 Live Sound Polska styczeń/luty 2010