PROGRAM NAUCZANIA - SZKOLA ZAWODOWA - MALARZ ...

Waldemar Pietrzak
PROGRAM NAUCZANIA
ZASADNICZEJ SZKOŁY SPECJALNEJ
O KIERUNKU MALARZ – TAPECIARZ
DLA UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO W STOPNIU LEKKIM
(BLOK PRZEDMIOTÓW ZAWODOWYCH)
1

I Część wstępna
Niniejszy program powstał dla potrzeb 3 letniej Zasadniczej Szkoły
Specjalnej dla młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu lekkim, o
kierunku malarz – tapeciarz, mieszczącej się przy Specjalnym Ośrodku
Szkolno Wychowawczym w Świnoujściu.
Kandydaci do zawodu malarz tapeciarz powinni odznaczać się:
ogólnie dobrym stanem zdrowia, dobrą sprawnością ruchową kończyn,
wytrzymałością fizyczną, ostrością widzenia barw i brakiem alergii na
czynniki chemiczne. Muszą posiadać także dobrze wykształcony zmysł
równowagi oraz brak schorzeń górnych dróg oddechowych. Wykluczona
jest także epilepsja.
Program obejmuje blok przedmiotów zawodowych w którego skład
wchodzą:
1. Technologia robót malarskich z elementami BHP
2. Praktyczna nauka zawodu
Autor programu posiada średnie wykształcenie techniczne oraz wyższe
pedagogiczne i prze dwa lata realizował w ZSS przy SOSW w
Świnoujściu zajęcia z zakresu przedmiotów zawodowych zarówno
teoretyczne jak i praktyczne.
Program zbudowano o zasadę minimum programowego ponieważ w grę
wchodzą trudności uczących się, oznacza to, że realizacja programu
ograniczona może być do absolutnego minimum treści teoretycznych jak
i umiejętności praktycznych. Jest to uzasadnione aby nie doprowadzić
do fikcyjnej realizacji programu przez nauczycieli.
Przedstawiony tu program kładzie duży nacisk na doświadczenie ucznia
oraz realizację zadań usługowych. Do realizacji programu winna być
stworzona odpowiednia baza pomieszczeniowa, narzędziowa i
sprzętowa. Założono, że zajęcia praktyczne odbywać się będą w ramach
Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego, który to składa się z
kompleksu starych przedwojennych budynków wymagających bieżących
remontów i stałej konserwacji. Do realizacji zajęć teoretycznych winna
być stworzona pracownia, w której można by przeprowadzać
doświadczenia i eksperymenty z materiałami malarskimi. W III klasie
zajęcia praktyczne powinny być zrealizowane przynajmniej częściowo
jako zadania usługowe na zewnątrz ośrodka.
2

II Cele nauczania
Końcowym etapem rewalidacji młodzieży upośledzonej umysłowo jest
umożliwienie im zdobycia zawodu i tym samym aktywnego życia
społecznego. Praca zgodna z psychofizycznymi możliwościami
młodzieży jest korzystna zarówno dla niej jak i dla wydatków budżetu
państwa. Kształcenie zawodowe specjalne musi wyposażyć absolwenta
w niezbędny zakres wiadomości i umiejętności przydatnych do pracy.
Zawód malarza – tapeciarza wymaga dosyć dużej wiedzy teoretycznej
oraz umiejętności praktycznych. Zawód ten stanowi tzw. rzemiosło
kwalifikowane tzn. że po złożeniu egzaminów można uzyskać tytuł
czeladnika lub mistrza. Absolwenci Zasadniczej Szkoły Specjalnej winni
uzyskać wiedzę i umiejętności pozwalające im podjąć pracę jako
pomocnik malarza (wymagania minimalne) lub zdanie egzaminu
rzemieślniczego (wymagania maksymalne). W toku kształcenia
zawodowego realizowane są treści wykraczające poza zakres zawodu
malarz – tapeciarz gdyż współczesne wymogi usługowe nakazują
realizację kompleksową usługi i tak np. remont pomieszczenia obejmuje
nie tylko malowanie czy tapetowanie ale także wymianę wykładziny czy
wybudowanie ścianki działowej. Dlatego jednym z celów jest
wszechstronne przygotowanie absolwenta do wykonywania prac
remontowych i wykończeniowych oraz odpowiednich wiadomości z
zakresu przedmiotów zawodowych: technologii robót malarskich,
materiałoznawstwa budowlanego, przepisów BHP.
W toku kształcenia należy zwracać uwagę na przygotowanie absolwenta
do pracy w zespole, wpojenia poczucia estetyki, ugruntowanie
samokontroli, systematyczności i odpowiedzialności. Absolwent winien
swobodnie operować sprzętem i narzędziami ręcznymi oraz umieć
posługiwać się elektronarzędziami z zachowaniem przepisów BHP.
Celem maksymalnego kształcenia jest pozyskanie przez absolwenta
wiadomości i umiejętności zawodowych w zakresie:
• prawidłowego posługiwania się technikami malarskimi
• wykonywaniem bieżących remontów
• wykonywaniem robót wg wymogów klienta
• pracy zgodnej z zasadami BHP
Szkolenie zawodowe ma także na celu rozwinięcie i wzmocnienie takich
wartości jak:
• poczucie rzetelności i odpowiedzialności za wykonywana pracę
• dokładność i cierpliwość
• umiejętność pracy w zespole prawidłowa organizacja stanowisk
pracy
3

• samokontrola
• przezwyciężanie trudności
Wszystkie te elementy predysponują do samodzielnego wykonywania
zawodu przez absolwenta.
III Podział materiału nauczania
TECHNOLOGIA ROBÓT MALARSKICH Z ELEMENTAMI BHP
Blok przedmiotów zawodowych składa się z zajęć teoretycznych i
praktycznych.
Zajęcia teoretyczne realizowane są poprzez zintegrowany przedmiot
jakim jest technologia robót malarskich z elementami BHP łączący
niezbędne treści z zakresu technologii i materiałoznawstwa oraz
bezpieczeństwa i higieny pracy. Przedmiot ten zawiera także elementy
rysunku zawodowego i liternictwa ograniczone do niezbędnego
minimum.
Połączenie tych treści w jeden przedmiot wynikało z potrzeby zarówno
selekcji treści nauczania – eliminacji treści trudnych i nieprzyswajalnych
przez młodzież upośledzoną umysłowo w stopniu lekkim, jak też
integracji ważnych elementów z innego zakresu przedmiotowego.
Przedmiot ten winien być realizowany w pracowni technicznej przy
pomocy takich metod jak: pokaz, demonstracja, ćwiczenia,
doświadczenie, eksperyment. Pracownia technologiczna winna być
wyposażona w niezbędne narzędzia, sprzęt i środki dydaktyczne.
Realizowany materiał winien korelować w miarę możliwości technikami
stosowanymi w trakcie zajęć praktycznych.
Celem nauczania Technologii robót malarskich z elementami BHP jest
przyswojenie sobie przez uczniów podstawowych wiadomości z zakresu
właściwości powłok malarskich, właściwości podłoży, rodzajów
materiałów budowlanych związanych z wykańczaniem powierzchni.
Poznanie celów malarstwa budowlanego i zasad stosowania materiałów
malarskich, tapeciarskich i innych. Zapoznanie się z zasadami
stosowania narzędzi ręcznych i elektronarzędzi prawidłowym
stosowaniem technik malarskich i tapeciarskich. Poznanie zasad
organizacji, normowania i obmiaru robót. Zapoznanie z nowościami,
postępem technologicznym, materiałowym i organizacyjnym w robotach
wykończeniowych.
Technologia robót malarskich winna być realizowana z I klasie (2-4
godziny tygodniowo), w II i III klasie (4 godziny zajęć tygodniowo).
4

Zajęcia praktyczne realizowane są poprzez wykonywanie zadań
usługowych na terenie Ośrodka, a w późniejszym okresie na terenie
miasta.
PRAKTYCZNA NAUKA ZAWODU
Organizacja tych zajęć powinna stwarzać warunki do prowadzenia
zajęć praktycznych i wychowania uczniów w procesie pracy w zakresie
następujących umiejętności:
• wykonywania prac wchodzących w zakres treści programowych
• doboru i oszczędnego wykorzystania materiałów i surowców oraz
narzędzi
• wykorzystywania i konserwacji narzędzi pracy oraz urządzeń
technicznych
• właściwy dobór techniki i procesu technologicznego do wykonania
określonych zadań
• przestrzegania ustalonych norm
• organizacji i kultury na stanowisku pracy
• przestrzegania zasad i przepisów BHP
Aby uczeń opanował powyższe umiejętności w trakcie procesu
praktycznej nauki zawodu nauczyciel winien realizować następujące
zadania:
• organizować i systematycznie kierować procesem uczenia się
• kształtowanie nawyków i sprawności zawodowych
• rozwijanie zainteresowań
• kształtowanie właściwych postaw
Praktyczna nauka zawodu winna być realizowana w I klasie w
wymiarze od 15-18 godzin tygodniowo, w II i III klasie 18 godzin
tygodniowo.
Realizując powyższy materiał. Należy mieć na uwadze, że praktyczna
nauka zawodu przebiega równolegle z teoretycznym kształceniem
zawodowym w szkole. Niezbędnym warunkiem skuteczności procesu
kształcenia zawodowego jest właściwa korelacja i integracja między
treściami nauczania teoretycznego.
5

IV Treści nauczania
KLASA I
TECHNOLOGIA ROBÓT MALARSKICH Z ELEMENTAMI BHP
1. Wiadomości wstępne. Pojęcia podstawowe.
Zawód malarza budowlanego. Cele robót malarskich. Zasadnicze
czynności w robotach malarskich, rodzaje czynności, przygotowanie
materiałów, przygotowanie podłoża, wykonywanie powłoki malarskiej.
Kolejność robót malarskich na budowie. Zależność robót malarskich od
warunków atmosferycznych. Podział technik malarskich. Ogólna
charakterystyka i zasady doboru technik malarskich. Podział technik
malarskich – wiadomości ogólne, technika wapienna, technika
cementowa, technika klejowa, technika kazeinowa, technika
krzemianowa, technika emulsyjna, technika olejna.
Kryteria dobory technika malarskiej. Wiadomości wstępne o farbach.
2. Ręczne narzędzia i sprzęt malarski
Określenia i definicje. Narzędzia do malowania. Pędzle i szczotki,
budowa i zastosowanie, rodzaje pędzli, rodzaje szczotek. Jakość pędzli.
Wałki malarskie. Wałki zdobnicze. Czyszczenie pędzli i wałków
malarskich. Narzędzia do przegotowywania podłoża. Szpachle, rodzaje i
zakres stosowania. Opalarki, lampy lutownicze i palniki gazowe.
Szczotki, szlifierki ręczne i mechaniczne. Packi tynkarskie, kielnie,
blichówki. Kształtki narożnikowe, narzędzia do fugowania.
Sprzęt pomocniczy i przybory.
Drabiny i ich rodzaje, drabiny kozłowe, drabiny przystawne, drabiny na
schody, rusztowania. Przybory malarskie, sznur malarski, pion malarskie,
poziomica, liniał, taśma miernicza, sita i naczynia na farbę.
3. Wybrane przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
Podstawowe obowiązki robotników i mistrzów w dziedzinie BHP. Zasady
BHP przy transporcie materiałów i sprzętu w szczególności przepisy
dotyczące młodocianych. Przepisy dotyczące obsługi urządzeń
elektrycznych oraz pracy z materiałami łatwopalnymi. Przepisy
dotyczące materiałów niebezpiecznych i ppoż. Przyczyny wypadków.
6

Praca na drabinach i rusztowaniach. Odzież ochronna i sprzęt ochrony
osobistej.
4. Spoiwa budowlane mineralne
Wiadomości ogólne, spoiwa wapienne i ich produkcja, wapno palone i
wapno gaszone. Wapno suchogaszone (hydratyzowane). Wapno
hydrauliczne. Spoiwa gipsowe. Charakterystyka produkcji. Gips
półwodny, gips budowlany, Estrichgips. Spoiwa cementowe. Cement
portlandzki, cement hutniczy, cementy specjalne. Spoiwo magnezjowe i
spoiwo krzemianowe.
5. Zaprawy budowlane
Wiadomości ogólne, skład zapraw, spoiwo, kruszywo, woda zarobowa,
dodatki specjalne. Technologia przygotowania zaprawy, badanie
gęstości. Rodzaje zapraw. Zaprawa wapienna, zaprawa cementowa,
zaprawa cementowo-wapienna. Zaprawa gipsowa, zaprawa gipsowowapienna.
Szlachetne zaprawy tynkarskie, zaprawy akrylowe,
celulozowe, polimerowe.
6. Betony
Wiadomości ogólne. Rodzaje betonów. Beton zwykły, betony specjalne,
beton ciężki, betony lekkie kruszywowe, betony lekkie komórkowe,
żelbetony. Proces technologiczny przygotowania betonu.
7. Techniki malarskie
Technika olejna. Charakterystyka ogólna. Zastosowanie techniki olejnej.
Dobór materiałów, produkowane obecnie wyroby olejne i żywicznoolejne,
pigmenty, rozcieńczalniki, dodatki specjalne. Farby
przygotowywane samodzielnie. Dobór i przygotowanie materiałów
pomocniczych. Gruntowniki. Środki izolujące, środki neutralizujące,
środki odtłuszczające, środki odrdzewiające. Kity i szpachlówki. Dobór
narzędzi i sprzętu podłoża i ich przygotowanie. Przygotowanie tynku do
malowania olejnego. Przygotowanie powierzchni drewnianych.
Przygotowanie powierzchni stalowych.
Malowanie farbami olejnymi, zasady ogólne. Malowanie olejne tynków.
Malowanie olejne drewna i materiałów drewnopochodnych. Malowanie
olejne elementów stalowych. Wymagania techniczne przy malowaniu
olejnym. Normy jakościowe i normy zużycia materiałów. Najczęstsze
7

wady powłok olejnych. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy robotach
wykonywanych techniką olejną.
PRAKTYCZNA NAUKA ZAWODU
1. Zajęcia wstępne i organizacja robót malarskich
Zaznajomienie z programem nauczania i charakterystyką zawodową.
Zapoznanie z przepisami BHP i ppoż. Sprawdzenie odzieży ochronnej.
Sposób układania i przechowywania ubrań roboczych i obuwia
roboczego. Zapoznanie z miejscem praktyki i zakresem prac oraz
urządzeniem stanowiska pracy. Zagospodarowanie zaplecza socjalnego.
Wyposażenie uczniów w niezbędne narzędzia i sprzęt malarski.
Prawidłowe przechowywanie sprzętu i narzędzi malarskich.
Zaznajomienie z kolejnością i wzajemną korelacją robót malarskich i
innych robót budowlanych.
2. Przygotowanie podłoży pod malowanie emulsyjne i olejne.
Przygotowanie podłoży pod malowanie:
tynków świeżych niemalowanych w wyniku dokonanych napraw
tynków uprzednio malowanych farbą emulsyjną
tynków uprzednio malowanych farbą klejową
tynków uprzednio malowanych farbą olejną
Przygotowanie podłoży drewnianych i metalowych żeliwnych.
Przygotowanie podłoża pod tynkowanie. Praca gładzią szpachlową.
Zacieranie ręczne zaprawy tynkarskiej. Docieranie gładzi gipsowej przy
pomocy szlifierki oscylacyjnej oraz ręcznie. Stosowanie gruntu do tynków
w celu ich wzmocnienia. Przygotowanie podłoża w tynku nowego i
starego. Oczyszczenie z brudu i kurzu usunięcie ubytków i odprysków,
pęknięć stropu i ścian, reperacja przy listwach i wokół ościeżnie z
zastosowaniem różnych zapraw. Usuwanie starej powłoki farby przez
skrobanie, szlifowanie lub opalanie. Opalanie powłok olejnych opalarką
elektryczną. Ograniczony zakres stosowania opalarki do tynków.
3. Gruntowanie powierzchni do malowania
Różne rodzaje gruntów. Przyczyny gruntowania. Ręczne nanoszenie
gruntów. Przestrzeganie przepisów BHP przy gruntowaniu.
8

4. Izolowanie plam i zacieków
Usuwanie zacieków i innych przebarwień na malowanych
powierzchniach. Przyczyny takiego stanu rzeczy. Zastosowanie
odpowiedniej techniki i materiałów. Usuwanie różnego rodzaju plan pod
malowanie olejne. Izolowanie sęków żywicznych na podłożach
drewnianych.
5. Malowanie farbą emulsyjną
Przygotowanie narzędzi i sprzętu do malowania. Przygotowanie gruntów
oraz farby emulsyjnej. Malowanie emulsyjne przy użyciu pędzla i wałka.
6. Malowanie farbą olejną
Przygotowanie podłoża. Przygotowanie gruntu oraz szpachlówki olejnej.
Technika malowania farbą olejną pędzlem i wałkiem. Dokładność i
precyzja. Rodzaje rozpuszczalników, czyszczenie narzędzi.
KLASA II
TECHNOLOGIA ROBÓT MALARSKICH Z ELEMENTAMI BHP
1. Techniki malarskie. Technika lakiernicza
Charakterystyka ogólna. Surowce do produkcji lakierów, Surowce
naturalne, przetworzone i syntetyczne. Schemat produkcji żywic
ftalowych, fenolowych i mocznikowych. Proces schnięcia powłoki
lakierniczej. Rodzaje materiałów lakierniczych i ich zastosowanie.
Podział materiałów lakierniczych wg zastosowanego surowca, proces
schnięcia, zastosowań, sposobu nanoszenia powłoki, przeznaczenia
powłoki, wyglądu powierzchni.
Lakiery i emalie olejne. Lakiery i emalie syntetyczne. Lakiery i emalie
chemoutwardzalne. Lakiery i emalie poliwinylowe. Lakiery i emalie
poliestrowe. Lakiery i emalie chlorokauczukowe. Lakiery i emalie
epoksydowe. Lakiery i emalie poliuretanowe. Lakiery i emalie
nitrocelulozowe. Wyroby spirytusowe. Wyroby asfaltowe. Wyroby
silikonowe. Lakiery i emalie specjalne. Lakiery wodne. Przygotowanie
materiałów pomocniczych. Rozcieńczalniki. Wypełniacze porów. Bejce
do drewna. Płyny i pasty do polerowania. Szpachlówki. Narzędzie i
urządzenia do robót lakierniczych. Narzędzia do ręcznego nanoszenia
powłok. Narzędzia i urządzenia do mechanicznego nanoszenia powłok.
Powłoki z emalii olejnych lub ftalowych. Powłoki z emalii poliwinylowych i
chlorokauczukowych. Powłoki z wyrobów epoksydowych. Powłoki z
9

emalii nitrocelulozowych. Lakierowanie drewna. Przygotowanie drewna
do lakierowania. Barwienie. Powłoki z lakierów chemoutwardzalnych.
Powłoki z lakierów wodnorozcieńczalnych. Powłoki z lakierów
poliestrowych. Powłoki z lakierów poliuretanowych.
Usterki powłok lakierniczych. BHP przy lakierowaniu.
2. Techniki malarskie. Tapetowanie
Charakterystyka ogólna. Dobór materiałów wybarwień i wzorów.
Obliczanie potrzebnej ilości tapety. Rodzaje klejów. Rodzaje tapet.
Szerokość rolki. Oznaczenia międzynarodowe spotykane na rolkach
tapety. Podłoża i ich przygotowanie. Przygotowanie kleju. Pocięcie tapet
na odcinki bryty. Powlekanie tapet klejem. Obcinanie marginesów.
Przyklejanie tapet do podłoża. Wykończenia tapetowanej powierzchni.
Narzędzia i sprzęt tapeciarski. Wymagania techniczne przy odbiorze
tapetowania. BHP przy tapetowaniu.
3. Bezpieczeństwo i higiena pracy
Przypomnienie i rozszerzenie wiadomości o przyczynach wypadków.
Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach. Zranienia. Zaprószenia oka.
Stłuczenia. Oparzenia. Porażenie prądem elektrycznym.
4. Techniki malarskie, Technika emulsyjna
Charakterystyka ogólna. Właściwości farb emulsyjnych. Wysychanie farb
emulsyjnych. Zastosowanie techniki emulsyjnej. Dobór i przygotowanie
materiałów. Rodzaje współczesnych farb emulsyjnych. Dobór narzędzi,
sprzętu oraz zasady ich konserwacji. Podłoża i sposób ich
przygotowania. Malowanie a rodzaj farby. Emulsyjne farby fakturujące.
Wymagania techniczne przy odbiorze. Zasady bezpieczeństwa i higieny
pracy przy malowaniu emulsyjnym.
PRAKTYCZNA NAUKA ZAWODU
1. Zajęcia wstępne i organizacja robót malarskich
Zaznajomienie z programem nauczania. Przypomnienie i utrwalenie
przepisów BHP i ppoż. Instruktaż wstępny oraz w czasie wykonywanych
czynności. Sprawdzanie stanu odzieży roboczej i środków ochrony
osobistej.
10

2. Doskonalenie umiejętności przygotowania podłoża pod malowanie
emulsyjne i olejne tynków.
Prace przygotowawcze na tynkach wapiennych i wapiennocementowych.
Szpachlowanie. Nierównomierna wsiąkliwość tynków.
Pylenie tynków. Usuwanie nalotów na tynku. Likwidowanie pleśni.
Usuwanie rys osadowych i rys spoinowych. Usuwanie tynku
siatkowanego. Usuwanie rdzawych plan. Szpachlowanie gładzią.
Gruntowanie.
3. Malowanie ścian i sufitów farbą emulsyjną i na dyspersji lateksowej
Stosowanie taśmy malarskiej. Malowanie wałkiem oraz pędzlem
ławkowcem. Kolejność malowania gęstość farby. Zachowanie czystości.
Ilość powtórzeń. Malowanie tynkiem malarskim.
4. Malowanie otworów okiennych, ram i grzejników
Dokładność i szybkość. Zabezpieczanie szyb. Pędzel krzywik do
malowania grzejników. Różne rodzaje farb do malowania otworów
okiennych i grzejników. Sukces w dobrym przygotowaniu powierzchni.
5. Technologia suchych tynków
Zastosowanie płyt kartonowo-gipsowych do wykańczania powierzchni.
Płyty gipsowe mocowane na placki gipsowe oraz na stelażu metalowym.
Umiejętność posługiwania się wkrętarką do regipsów. Poziomowanie
powierzchni płyt. Technologia szpachlowania złączy. Docieranie gładzi.
Gruntowanie i malowanie farbą emulsyjną.
6. Stosowanie pasków zdobiących na ścianach
Wymiarowanie. Przycięcie. Użycie odpowiedniego kleju. Klejenie paska.
7. Położenie wykładziny podłogowej
Przycinanie wykładziny, ułożenie podkładu, ułożenie wykładziny,
oblistwowanie. Dokładność wykonania.
8. Naprawa murów i tynków elewacyjnych
Czyszczenie miejsc naprawianych. Stosowanie zapraw, mas
naprawczych i szpachlowych. Prawidłowe używanie narzędzi
murarskich. Naprawa muru ceglanego. Naprawa powierzchni
11

etonowych. Naprawa łuków okiennych. Zamykanie szczelin.
Nanoszenie zaprawy tynkarskiej.
KLASA III
TECHNOLOGIA ROBÓT MALARSKICH Z ELEMENTAMI BHP
1. Zasady organizacji robót
Organizacja budowy. Ilość, jakość i terminowość wykonanych robót.
Procesy technologiczne wykonywane w zespole. Harmonogramy.
Psychologiczne aspekty pracy zespołowej. Normy w praktyce malarza.
Normy polskie i międzynarodowe. Obmiar robót. Przykładowe obliczenia
z udziałem współczynników trudności. Współczynniki trudności
stosowane przy malowaniach na wysokości.
2. Kolorystyka użytkowa.
Ogólne pojęcie o barwach. Barwy podstawowe. Mieszanie barw. Wpływ
barw na psychikę człowieka. Zasady doboru barw. Mieszkania i
pomieszczenia użytku ogólnego. Zakłady przemysłowe. Malowanie
wielobarwne wnętrz i elewacji.
3. Kompozycje napisów. Liternictwo
Zasady budowy liter. Stosowanie szablonów. Zasady budowy napisów
ostrzegawczych, informacyjnych i reklamowych. Układ graficzny.
4. Kompozycja ornamentów
Stosowanie motywów zdobniczych w praktyce. Rodzaje ornamentów.
Sporządzanie ornamentów. Wykorzystanie gotowych dementów i
szablonów.
5. Roboty wykończeniowe remontowe i konserwacyjne
Naprawa zniszczonej tapety. Reperacja i odświeżanie fug w płytkach
glazury. Wymiana płytek ściennych i podłogowych. Usuwanie pleśni ze
ściany. Odnowa fug silikonem. Naprawa płyt kartonowo-gipsowych.
Naprawa jastrychów. Naprawa wykładzin z tworzywa sztucznego i
linoleum. Naprawa wykładziny dywanowej. Odnawianie listew
przyściennych. Naprawa podłóg drewnianych i parkietów. Lakierowanie
parkietu.
12

6. Powtórzenie materiału z klasy I i II oraz przygotowanie się do
egzaminu.
PRAKTYCZNA NAUKA ZAWODU
Zajęcia wstępne i organizacja robót malarskich
Zaznajomienie z zadaniem do wykonania. Instruktaż wstępny, oraz
przypomnienie przepisów BHP.
Samodzielna lub prawie samodzielna realizacja zleconych zadań w
zakresie:
1. przygotowanie podłoża pod malowanie emulsyjne i olejne tynków
2. przygotowanie powierzchni drewnianych do malowania farbą
wodorozcieńczalną akrylową lub emalią ftalową
3. swobodne kształtowanie powierzchni przy pomocy płyt kartonowogipsowych
mocowanych do metalowych stelaży
4. stosowanie tynków akrylowych
5. tapetowanie ścian
6. układanie małych powierzchni z płytek ceramicznych
7. układanie wykładzin dywanowych i z tworzyw sztucznych
8. naprawa i renowacja murów oraz tynków
9. malowanie elewacji
10. nanoszenie prostych napisów informacyjnych lub ostrzegawczych
11. odnawianie i renowacja mebli
Przygotowanie uczniów do końcowego egzaminu praktycznego.
V Procedury osiągania celów
Realizując program w zakresie wiedzy teoretycznej należy
stosować następujące metody nauczania:
• Wykład urozmaicony polegający na rozumieniu, zapamiętaniu i
notowaniu treści podawanych przez nauczyciela. Stosowanie tej
metody jest wymuszone brakiem odpowiedniego podręcznika.
• Metoda przypadków stosowana jest np. poprzez opis wad
wykonanych powierzchni. Do uczniów należy znalezienie
13

przyczyn tych wad i sposobu ich uniknięcia w oparciu o
posiadaną wiedzę.
• Metoda emocjonalna realizowana jest poprzez wycieczki do
miejsc pięknie wykonanych elewacji odnowionych budynków
sklepów z narzędziami, sprzętem i materiałami malarskimi.
• Pokaz i demonstracja – dotyczy prezentacji materiałów i narzędzi,
schematów i szkiców.
• Praca laboratoryjna – uczniowie w pracowni wykonują ćwiczenia i
badania nad stosowanymi materiałami i środkami pomocniczymi.
Stosowanie metod w większości praktyczno-wizualnych gwarantuje
lepsze dotarcie do uczniów.
Realizując zajęcia praktycznej nauki zawodu najczęściej stosuje się
następujące metody:
• Pokaz i ćwiczenia w wykonywaniu ruchów roboczych
• Pokaz i ćwiczenia w wykonywaniu ruchów, czynności i zabiegów
• Pokaz i ćwiczenia w wykonywaniu operacji
• Praca usługowa utrwalająca czynności, zabiegi i operacje
technologiczne
• Demonstrowanie sposobów pracy
• Demonstrowanie procesów produkcyjnych
Ponadto w zajęciach praktycznych wykorzystuje się niektóre z metod
nauczania stosowanych w przedmiotach teoretycznych, a więc:
objaśnienie, pogadankę i dyskusję, pracę z instrukcją itp.
W celu kontroli postępu w nauczaniu stosowane są sprawdziany
wiadomości w postaci odpowiedzi ustnej co najmniej 3 krotnie w ciągu
semestru, sprawdziany pisemne co najmniej 1 raz w miesiącu, praca
kontrolna 1 na semestr.
VI Procedury oceny
W praktyce kształcenia zawodowego kontrola łączy się najczęściej
z oceną. W przedmiotach zawodowych, a w szczególności w zajęciach
praktyki zawodowej na plan pierwszy wysuwają się umiejętności
praktyczne malarza-tapeciarza.
Jest rzeczą zrozumiałą, że aby umieć malować trzeba uprzednio
wiedzieć jak i dlaczego to się robi. W ten sposób łączą się ze sobą
relacje między teorią a praktyką.
Wiedzę teoretyczną oceniamy według następujących kryteriów:
14

1. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
• Posiadł wiedze i umiejętności znacznie przekraczające program
nauczania przedmioty w danej klasie, samodzielnie i twórczo
rozwija własne uzdolnienia;
• Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w
rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z
programu nauczania danej klasy, proponuje rozwiązania
nietypowe, rozwiązuje także problemy wykraczające poza
program nauczania tej klasy;
2. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
• Opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony
programem nauczania przedmiotu w danej klasie;
• Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, rozwiązuje
samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne ujęte
programem nauczania, potrafi zastosować posiadaną wiedzę do
rozwiązywania problemów w nowych sytuacjach;
3. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
• Opanował wiadomości i umiejętności umożliwiające rozumienie
większości relacji między elementami wiedzy z danego
przedmiotu nauczania;
• Poprawnie stosuje wiadomości, rozwiązuje samodzielnie typowe
problemy teoretyczne i praktyczne;
4. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
• Opanował podstawowe treści programowe umożliwiające
postępy w dalszym uczeniu się tego przedmiotu;
5. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
• W ograniczonym zakresie opanował podstawowe wiadomości i
umiejętności, a braki nie przekreślają możliwości uzyskania
przez ucznia podstawowej wiedzy z danego przedmioty w ciągu
dalszej nauki;
6. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
• Nie opanował niezbędnego minimum podstawowych
wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania
przedmiotu w danej klasie, a braki w wiadomościach i
umiejętnościach uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy z
tego przedmiotu.
W praktycznej nauce zawodu kontroluje się najczęściej efekty pracy
uczniów. Zlecona praca może mieć charakter normatywny i ogólny.
Kryteria ocen tych prac zamieszczone są w tabelach.
15

Ocena końcowa (wynikowa) nie powinna być jednak średnią
arytmetyczna z ocen cząstkowych, uzyskiwanych z poszczególnych
punktów. Samodzielność w wykonaniu pracy, inicjatywa i pomysłowość
oraz zaangażowanie umożliwiają podwyższenie oceny, jeżeli wykonana
usługa odpowiada warunkom technicznym odbioru i instrukcji
technologicznej. Błędy w metodach i organizacji pracy, niepełne
przygotowanie teoretyczne, a zwłaszcza nieznajomość lub lekceważenie
przepisów BHP, z reguły powinny spowodować obniżenie oceny.
VII Wykaz literatury
1. Zbigniew Wolski – Technologia robót malarskich (WsiP Warszawa 1979)
2. Zbigniew Wolski – Zarys materiałoznawstwa budowlanego (WsiP Warszawa 1994)
3. Michael Bablick – Roboty malarskie i lakiernicze (Instalator Polski Warszawa 1999)
4. Julian Cassell, Peter Parham – Malowanie domu (Arkady Warszawa 1997)
5. Julian Cassell, Peter Parham – Malowanie mieszkania (Arkady Warszawa 1997)
6. S. Ratza – Malowanie i tapetowanie (Pagina Wrocław 1998)
Świnoujście, wrzesień 2001
18