Funksionimi i Sistemit: - Solidar

More documents

Recommendations

Info

Serbia Situata e përgjithshme e tregut të punës në Serbi tregon se vetëm 1,795,775 nga 4,953,512 njerëz në moshë pune janë të punësuar. Shkalla e papunësisë është 22.2% 3 , duke mos treguar shenja përmirësimi. Tregu i punës karakterizohet nga një përqindje e lartë e të papunëve afatgjatë dhe e atyre të pakualifikur, nga një numër i madh i grave të papuna, i të rinjve dhe i atyre që i përkasin grupeve të margjinalizuara (njerëzit me aftësi të kufizuara, romë, refugjatë dhe persona te zhvendosur etj) 4 , si edhe nga dallime të mëdha midis krahinave të ndryshme. Vlerësimi i numrit të njerëzve që punojnë në ekonominë informale ndryshon, ku shifrat lëvizin midis 300,000 dhe 1,000,000 njerëz, të cilët punojnë në të zezë jozyrtarisht.Shumica e tyre punojnë në hoteleri dhe restorante, në biznese të vogla, në industry, në impiantet e prodhimit, në ndërtim dhe në fushën e punës artizanale. Ka një sërë problemesh shqetësuesë që lidhen me përmbushjen e të drejtave sociale dhe ekonomike të cilat nëse neglizhohen mund të rrezikojnë nivelin e arritur të drejtave politike dhe civile. 5 Maqedoni Shkalla e papunësisë është jo vetëm një nga më të lartat në Evropë (32%) 6 , por edhe më afatgjatë, ku më shumë se 80% e të papunëve kanë qenë të pa punë për më shumë se një vit. Statistikat tregojnë se shumica e atyre (63.8%) kanë qenë të pa punë për më shumë se 4 vite 7 . Kjo ka rezultuar në zvogëlimin gradual të kapitalit njerëzor meqenëse njerezit gradualisht kanë humbur aftësitë dhe kapacitetet e tyre, ndërsa prisnin për të gjetur një punë të re. Për më tepër, 51.1% e familjeve me një ose më shumë të punësuar jetojnë nën nivelin e varfërisë 8 , ndërsa përqindja e popullsisë që jeton në varfëri arrin 30.9 % qind në 2010 9 . Është vlerësuar se madhësia e ekonomisë informale arrin shifra midis 40% - 45 % të prodhimit të mbrëndshëm bruto (PPB) dhe punëson të paktën 100,000 njerez 10 . Ajo më së shumti prek punëtorët sezonalë dhe punëtorët e pakualifikuar në ndërtim, transport, industrinë tekstile, bujqësi, tregti dhe shërbime. Kosova Niveli total i të punësuarve në Kosovë mbetet në nivel shumë të ulët 26 % 11 . Një sfidë tjetër është niveli i lartë i papunësisë e cili vazhdon të luhatet në rreth 40 % të nivelit total të forcës së punës 12 . Kjo përqindje, pa dyshim një nga më të lartat e Rajonit dhe në Evropë, prek më së shumti moshën nën 25 vjeç, të cilët përbëjnë rreth 49 % të popullsis 13 . Një pjesë e madhe e të punësuarve në sektorin privat (rreth 30% nga afërsisht 400.000 punëtorë) janë pjesë e ekonomisë informale 14 . Shqipëri Edhe pse progresi ekonomik që nga viti 2000 ka reduktuar varfërinë dhe pjesërisht është shoqëruar me përmirësimin e kushteve të jetesës, kjo nuk është shoqëruar me më shumë vende pune , duke e lënë Shqipërinë si një nga vendet më të varfra në Rajon me të ardhura për frymë prej € 2,66115. Të dhënat për treguesit kryesorë të tregut të punës janë ende të pasigurta, por shkalla e punësimit është vlerësuar të jetë rreth 53.4% në vitin 2009, përkatësisht 64.3% për meshkujt dhe 43.6% për femrat 16 . Shkalla aktuale e punësimit në të zezë në industrinë e fasoneve (që përbën një pjesë të madhe të totalit të eksporteve dhe punëson rreth 100,000 punëtorë 17 ) është vlerësuar në rreth 40%. Në përgjithësi, mbulimi nga sistemi i pensioneve është shumë i ulët në krahasim me standartet e BE-së, të cilat dekurajojnë edhe më tepër njerëzit për të patur një punë të rregullt. Përveç kësaj, vlera reale e përfitimeve të marra nga ky sistem është i ulët për shkak të zhvlerësimit të lekut si rrjedhoje e inflacionit të lartë. Nëse situata nuk përmirësohet duke rritur pensionet në përpjesëtim me kontributet dhe nevojat, informaliteti do të mbetet i lartë. 06
Bosnja dhe Hercegovina Bosnje& Herzegovina (B&H) ndan të njëjtin fat si vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor duke kaluar nga një proces i gjatë dhe i vështirë i tranzicionit ekonomik, por ndryshe nga vendet e tjera, ajo gjithashtu është duke u ballafaquar me pasojat e luftës: një infrastrukturë e shkatërruar ekonomike dhe me një popullsi jashtëzakonisht të ndarë. Ndarja etnike - për shkak të lidershipit politik - ende merr përparësi mbi të gjitha çështjet e tjera sociale dhe në këtë mënyrë ndikon konsiderueshem në situatën socialo-ekonomike në vend. Pasojat e këtyre politikave tek qytetarët dhe punëtorët kanë qenë katastrofike. Statistikat tregojnë se 41.5% e popullsisë është e varfër, e cila do të thotë që gjysma e popullsisë përballet me disa forma të përjashtimit social. Pothuajse një e katërta e popullsisë (¼) është në prag të varfërisë, 18 kryesisht për shkak të një niveli të lartë të papunësisë. Rreth 43.1% ose 526,616 persona të popullsisë në moshë pune nuk kanë një punë 19 ndërsa mjaft qytetarë punojnë si punëtor i padeklaruar. 20 Fatkeqësisht politikat sociale të zbatuara në Bosnje& Hercegovine nuk funksionojnë në favor të të varfërve: rreth 20% e popullsisë së varfër llogaritet të bëjë 7.2 % të shpenzimeve totale, ndërsa 20% e popullsisë më të pasur bën më shumë se 39% të shpenzimeve totale. 3 Anketa e Fuqisë Punëtore për vitin 2010 (Instituti për Statistika) 4 Raporti Kombëtar i Shërbimit të Punësimit për vitin 2010 5 Raporti i Avokatit të Popullit për vitin 2010 6 Anketa e Fuqisë Punëtore për vitin 2010 7 Indikatori Botëror i Zhvillimit për vitin 2010 (Banka Botërore) 8 Varfëria relative në vitin 2010 (Zyra Statistikore) 9 Përqindja e të varfërve në vitin 1998 qëndroi në 20,7%. Rritja ekonomike më e lartë ishte në periudhën nga viti 1999 deri në vitin 2002. Në vitin 2002 përqindja e njerëzve të varfër arriti në 30,2%. Përqindja më e lartë është regjistruar në vitin 2009 - 31.1%. 10 Vlerësimi i ekonomisë informale të artizanatit në Maqedoni (Risteski, 2009) 11 Zyra Statistikore e Kosovës 12 Kosova, Statistikat e Tregut të Punës për vitin 2008 13 Anketa e Fuqisë Punëtore 2009 (Zyra Statistikore) 14 Ministria e Punës dhe e Punësimit në Kosovë 15 Vendet kandidate dhe vendet potenciale: Popullsia dhe Kushtet Sociale (Eurostat, 2011) 16 Femrat dhe Meshkujt në Shqipëri (INSTAT, 2009) 17 91,7 % janë kyesisht gra dhe vajza midis moshës 20-34 vjet (Shërbimi Kombëtar i Punësimit) 18 Raporti i Zhvillimit Njerëzor 2007: Përfshirja sociale ne Bosnie& Hercegovinë dhe Strategjia e Përfshirjes Sociale për Bosnje &Hercegovinën, Këshilli i Ministrave i BiH, 2010 (UNDP) 19 Statistikat e tregut të punës - Raporti mujor për muajin maj 2011 (Agjencia e Punës dhe e Punësimit) 20 Ekonomia Informale në Bosnje dhe Hercegovinë (Programi Federal i Institutit të Zhvillimit) 07
Page 1 and 2: Funksionimi i Sistemit: Sigurimi i
Page 3 and 4: Parathënie Procesi i zgjerimit Evr
Page 5 and 6: Rekomandimet Rajonale 1 Për Bashki
Page 7: Sfidat e Punës së Denjë në 2Bal
Page 11 and 12: Identifikimi i dobësive në zbatim
Page 13 and 14: Rekomandimet • Të hartohet një
Page 15 and 16: Rekomandimet • Të rritet numri i
Page 17 and 18: Rekomandimet • Qeveria dhe parlam
Page 19 and 20: Gjithashtu është vënë në dukje
Page 21 and 22: Për shembull, në Distriktin e Brc
Page 23 and 24: Konkluzionet Dështimi në implemen

Funksionimi i Sistemit: - Solidar

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?