เล่มที่ 33 (2553) - นิสิต - มหาวิทยาลัยบูรพา

ตําลึง ผักริมรั้วสารพัดประโยชน
เกศราภรณ จันทรประเสริฐ
ตําลึงผักพื้นบานขึ้นอยูตามริมรั้ว ปลูกงาย หาซื้อตามทองตลาดก็ราคา
ยอมเยา มีคุณประโยชนมาก ซึ่งสามารถกินไดตั้งแตตน ใบ ไปจนถึงผล ตําลึงมีชื่อ
เรียกตามภาษาถิ่นหลายชื่อดวยกัน ทาง(ภาคกลาง) เรียกวา ตําลึง สี่บาท ผักแคบ
(ภาคเหนือ) ผักตํานิน (ภาคอีสาน) แคเดาะ (กระเหรี่ยงและแมฮองสอน) มีชื่อ
วิทยาศาสตรวาคอกซิเนีย แกรนดิส (Coccinia grandis L) ลักษณะทั่วไป ตําลึงเปน
พืชเถาเลื้อย มีมือเกาะยื่นออกมาที่ขอเปนเสนยาวและมวนงอได ดอกมีสีขาวเปน
ดอกเดี่ยวและดอกคู มีลักษณะเปนรูประฆัง ออกดอกตรงที่ซอกใบ ใบเปนใบเดี่ยว
เรียงสลับ มีลักษณะเปน 3 แฉก หรือ 5 แฉก กวางและยาวประมาณ 4-8 ซม. โคนใบ
เวาเปนรูปหัวใจ ผลเปนผลสดรูปทรงกระบอก วาดวยเรื่องกินผักเปนเรื่องดีอยูแลว
เพราะตําลึงมีคุณคาทางอาหารสูงไมวาจะเปนแคลเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส โปรตีน
ไนอะซีน วิตามินบี 1 บี 2 วิตามินซี สวนกากใยมีผลตอการขับถาย และที่สําคัญมี
วิตามินเอในรูปของเบตา-แคโรทีนที่สามารถปองกันมะเร็งได สวนใหญจะใชยอด
ออน ลําตนออน หรือใบและผลมาทําอาหาร เมนูที่เปนที่นิยมของคนไทยจะเปนแกง
เลียง กวยเตี๋ยวตําลึง แกงจืดตําลึงหมูสับ ยําผักตําลึง น้ําตําลึงดื่มดับกระหาย
รวมถึงตําลึงลวกหรือนึ่งรับประทานกับน้ําพริก สวนผลที่ยังดิบเปนสีเขียวไมใสแกง
ก็กินกับสลัด
เลมที่ 33 9