เล่มที่ 33 (2553) - นิสิต - มหาวิทยาลัยบูรพา

ภัณฑอาหารซึ่งผูบริโภคไมสามารถรับรูไดจากภายนอกมาแสดงใหผูบริโภครับรูถึง
คุณภาพของผลิตภัณฑอาหารภายในโดยผานตัวชี้วัด ซึ่งวัสดุบรรจุนี้สามารถสราง
ประโยชนใหแกผูบริโภค เชน ความสะดวก ความปลอดภัยอาหารและคุณภาพของ
ผลิตภัณฑ ตัวอยางของวัสดุบรรจุแบบวินิจฉัย ไดแก ตัวชี้วัดเวลาและอุณหภูมิ
ตัวชี้วัดกาซ ตัวชี้วัดชีวภาพ ตัวชี้วัดความพรอมในการบริโภค ตัวชี้วัดการสุกของ
ผลไม และตัวชี้วัดการเนาเสียของอาหาร เปนตน หลักการทํางาน คือ ตัวชี้วัดจะอาศัย
ขอมูลภายในบรรจุภัณฑ เชน สารเมตาบอไลท ไดแก กาซชนิดตาง ๆ (คารบอนไดออกไซด
ซัลเฟอรไดออกไซด แอมโมเนีย) กรดอินทรีย แอลกอฮอล หรือเอมีน เปนตน ซึ่งเปน
สารที่เกิดจากการเจริญเติบโตของจุลินทรียในอาหาร ตัวอยางตัวชี้วัดการเนาเสีย
ของอาหารทางการคา เชน สารประกอบเชิงซอนกลุมโครโมฟอรหรือกลุมแพลทตินัม
เมทัลฟลูออโรฟอร ใสเขาไปในแถบตัวชี้วัด เมื่อมีกาซที่เกิดจากการเนาเสียของ
อาหารที่ประกอบดวยธาตุกํามะถันหรือไนโตรเจน สารประกอบดังกลาวจะเปลี่ยนสี
ซึ่งการเปลี่ยนแปลงดังกลาวจะไมผันกลับ ตัวชี้วัดการเนาเสียของอาหารสามารถ
นํามาประยุกตใชกับอาหารที่ผานกระบวนการแปรรูปขั้นต่ํา อาหารกลุมเนื้อสัตวสด
จําพวกเนื้อวัว เนื้อหมู เนื้อไก อาหารทะเล ขนมอบ ผักและผลไมตัดแตง เปนตน ซึ่ง
ตัวชี้วัดการเนาเสียของอาหารนี้เองจะเปนเครื่องมือสําหรับผูบริโภคเพื่อใชในการ
ตัดสินใจวาควรจะซื้อบริโภคหรือไม และสําหรับผูผลิตสามารถใชในการควบคุม
คุณภาพหลังการผลิต และระหวางการจําหนายได
นอกจากการพัฒนาบรรจุภัณฑที่สอดคลองกับความตองการและพฤติกรรม
ของผูบริโภคแลว ยังตองสอดคลองกับกฎระเบียบและมาตรฐาน โดยเฉพาะในประเด็น
เกี่ยวกับสิ่งแวดลอม ซึ่งปจจุบันทุกประเทศตางใหความสําคัญ และประกาศเปน
ขอกําหนดสําหรับบรรจุภัณฑดวย เชน บรรจุภัณฑตองประกอบขึ้นจากวัสดุที่ผาน
การทดสอบแลววาปลอดภัย เหมาะแกการใชซ้ําและการรีไซเคิล การเผาคืนพลังงาน
หรือการหมักเปนปุย และเมื่อบรรจุภัณฑถูกนํามาทิ้ง บรรจุภัณฑนั้นควรมีผลกระทบ
เลมที่ 33 7