05.06.2014 Views

"Gazeta dla Lekarzy" 9/2012

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Artykuł poglądowy<br />

Leczenie i działania profilaktyczne<br />

AMD – zwyrodnienie plamki<br />

związane z wiekiem<br />

Alicja Barwicka<br />

Część 2<br />

Jak wspomniałam w pierwszej części artykułu, nadal istnieje spory niedostatek<br />

wiedzy w zakresie mechanizmów powstawania AMD, <strong>dla</strong>tego na znajomość<br />

działań profilaktycznych i przede wszystkim na bardziej niż dotychczas skuteczne<br />

metody leczenia przyjdzie nam pewnie jeszcze nieco poczekać. Na szczęście<br />

intensywne badania trwają i luki w tym zakresie powoli udaje się zapełniać.<br />

Rys. Zen<br />

Leczenie<br />

AMD to choroba trudna do leczenia. Według<br />

aktualnej wiedzy można spowolnić postępujący proces<br />

chorobowy, ale nie jest znana metoda wyleczenia.<br />

Leczenie postaci suchej pozostaje nieznane i sprowadza<br />

się do postępowania zapobiegającego postępowi<br />

choroby i przejścia w postać wysiękową. W tej grupie<br />

chorych stosuje się głównie witaminy i karotenoidy<br />

(α i β karoten, luteina, zeaksantyna) jako przeciwutleniacze,<br />

wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3<br />

oraz antocyjany, które uszczelniają śródbłonek naczyń<br />

i działają antyagregacyjnie na płytki krwi.<br />

Wyniki wieloośrodkowego badania AREDS (age-<br />

-related eye disease study), prowadzonego w latach 1992-<br />

-2001, wykazały korzystny wpływ doustnej suplementacji<br />

diety zawierającej antyoksydanty w połączeniu z cynkiem,<br />

który bierze udział nie tylko w eliminacji wolnych<br />

rodników tlenowych, ale jest również odpowiedzialny<br />

za przekształcenie witaminy A w rodopsynę.<br />

Jako podstawę do przygotowania przez przemysł<br />

farmaceutyczny konkretnych preparatów mających dostarczać<br />

w ściśle określonych wzajemnych proporcjach<br />

odpowiednie dzienne dawki powyższych substancji<br />

opracowano tzw. formułę AREDS: • 500 mg wit. C • 400<br />

IU wit. E • 15 mg β karotenu • 80 mg cynku w postaci<br />

tlenku • 2 mg miedzi w postaci tlenku miedzi.<br />

Na polskim rynku są dostępne liczne preparaty<br />

o składzie mniej lub bardziej zbliżonym do proponowanego<br />

w formule AREDS.<br />

Zarówno karotenoidy, jak i antocyjany, dzięki<br />

silnym właściwościom antyoksydacyjnym i zdolności<br />

do pochłaniania szkodliwego promieniowania w zakresie<br />

światła niebieskiego, skutecznie chronią struktury<br />

tkankowe dołka środkowego. Ograniczenie dostępu<br />

tej części widma do patologicznych złogów lipofuscyny<br />

w siatkówce zdecydowanie zmniejsza ich fototoksyczność<br />

i ogranicza powstawanie wolnych rodników tlenowych.<br />

Luteina, zeaksantyna i powstająca z luteiny mezo-zeaksantyna<br />

to najważniejsze karotenoidy występujące<br />

w plamce żółtej. Mechanizm działania luteiny jest dość<br />

dobrze poznany i sprowadza się do dwóch funkcji:<br />

• antyoksydacyjnej, uruchamianej gdy podstawowy<br />

system antyoksydacyjny staje się niewydolny wobec<br />

zbyt wysokiego poziomu reaktywnych postaci tlenu<br />

uszkadzających komórki,<br />

• absorpcji <strong>dla</strong> krótkofalowego promieniowania elektromagnetycznego<br />

w zakresie długości fali odpowiadającej<br />

barwie niebieskiej.<br />

Należy jednak pamiętać, że wg części badaczy<br />

nadmiar betakarotenów w diecie palaczy papierosów<br />

może zwiększyć ryzyko zachorowania na raka płuc.<br />

Od dawna uważa się, że długołańcuchowe wielonienasycone<br />

kwasy tłuszczowe omega 3 zawarte w rybim<br />

tłuszczu, podobnie jak barwniki zawarte w plamce<br />

żółtej (ksantofile: luteina i zeaksantyna), mają znaczenie<br />

przeciwdziałające wystąpieniu AMD. Okazuje<br />

się, że fotoreceptory siatkówki zawierają duże ilości<br />

14 9_<strong>2012</strong> listopad

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!