You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Artykuł poglądowy<br />
Leczenie i działania profilaktyczne<br />
AMD – zwyrodnienie plamki<br />
związane z wiekiem<br />
Alicja Barwicka<br />
Część 2<br />
Jak wspomniałam w pierwszej części artykułu, nadal istnieje spory niedostatek<br />
wiedzy w zakresie mechanizmów powstawania AMD, <strong>dla</strong>tego na znajomość<br />
działań profilaktycznych i przede wszystkim na bardziej niż dotychczas skuteczne<br />
metody leczenia przyjdzie nam pewnie jeszcze nieco poczekać. Na szczęście<br />
intensywne badania trwają i luki w tym zakresie powoli udaje się zapełniać.<br />
Rys. Zen<br />
Leczenie<br />
AMD to choroba trudna do leczenia. Według<br />
aktualnej wiedzy można spowolnić postępujący proces<br />
chorobowy, ale nie jest znana metoda wyleczenia.<br />
Leczenie postaci suchej pozostaje nieznane i sprowadza<br />
się do postępowania zapobiegającego postępowi<br />
choroby i przejścia w postać wysiękową. W tej grupie<br />
chorych stosuje się głównie witaminy i karotenoidy<br />
(α i β karoten, luteina, zeaksantyna) jako przeciwutleniacze,<br />
wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3<br />
oraz antocyjany, które uszczelniają śródbłonek naczyń<br />
i działają antyagregacyjnie na płytki krwi.<br />
Wyniki wieloośrodkowego badania AREDS (age-<br />
-related eye disease study), prowadzonego w latach 1992-<br />
-2001, wykazały korzystny wpływ doustnej suplementacji<br />
diety zawierającej antyoksydanty w połączeniu z cynkiem,<br />
który bierze udział nie tylko w eliminacji wolnych<br />
rodników tlenowych, ale jest również odpowiedzialny<br />
za przekształcenie witaminy A w rodopsynę.<br />
Jako podstawę do przygotowania przez przemysł<br />
farmaceutyczny konkretnych preparatów mających dostarczać<br />
w ściśle określonych wzajemnych proporcjach<br />
odpowiednie dzienne dawki powyższych substancji<br />
opracowano tzw. formułę AREDS: • 500 mg wit. C • 400<br />
IU wit. E • 15 mg β karotenu • 80 mg cynku w postaci<br />
tlenku • 2 mg miedzi w postaci tlenku miedzi.<br />
Na polskim rynku są dostępne liczne preparaty<br />
o składzie mniej lub bardziej zbliżonym do proponowanego<br />
w formule AREDS.<br />
Zarówno karotenoidy, jak i antocyjany, dzięki<br />
silnym właściwościom antyoksydacyjnym i zdolności<br />
do pochłaniania szkodliwego promieniowania w zakresie<br />
światła niebieskiego, skutecznie chronią struktury<br />
tkankowe dołka środkowego. Ograniczenie dostępu<br />
tej części widma do patologicznych złogów lipofuscyny<br />
w siatkówce zdecydowanie zmniejsza ich fototoksyczność<br />
i ogranicza powstawanie wolnych rodników tlenowych.<br />
Luteina, zeaksantyna i powstająca z luteiny mezo-zeaksantyna<br />
to najważniejsze karotenoidy występujące<br />
w plamce żółtej. Mechanizm działania luteiny jest dość<br />
dobrze poznany i sprowadza się do dwóch funkcji:<br />
• antyoksydacyjnej, uruchamianej gdy podstawowy<br />
system antyoksydacyjny staje się niewydolny wobec<br />
zbyt wysokiego poziomu reaktywnych postaci tlenu<br />
uszkadzających komórki,<br />
• absorpcji <strong>dla</strong> krótkofalowego promieniowania elektromagnetycznego<br />
w zakresie długości fali odpowiadającej<br />
barwie niebieskiej.<br />
Należy jednak pamiętać, że wg części badaczy<br />
nadmiar betakarotenów w diecie palaczy papierosów<br />
może zwiększyć ryzyko zachorowania na raka płuc.<br />
Od dawna uważa się, że długołańcuchowe wielonienasycone<br />
kwasy tłuszczowe omega 3 zawarte w rybim<br />
tłuszczu, podobnie jak barwniki zawarte w plamce<br />
żółtej (ksantofile: luteina i zeaksantyna), mają znaczenie<br />
przeciwdziałające wystąpieniu AMD. Okazuje<br />
się, że fotoreceptory siatkówki zawierają duże ilości<br />
14 9_<strong>2012</strong> listopad