Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Nowości<br />
Koszty leczenia grzybic układowych są wysokie!<br />
Grzyby występują powszechnie<br />
w naszym środowisku,<br />
a do najczęściej potwierdzanych<br />
u ludzi patogenów<br />
należą te z rodzaju Candida<br />
(zdecydowana większość)<br />
i Aspergillus. Grzyby z rodzaju<br />
Candida występują powszechnie<br />
na skórze i w przewodzie<br />
pokarmowym człowieka.<br />
W związku z tym źródłem<br />
zakażenia drożdżakowego jest<br />
często sam chory lub osoby<br />
z jego otoczenia – personel<br />
medyczny czy inni pacjenci.<br />
Najczęstszą drogą inwazji<br />
grzybów z rodzaju Candida<br />
jest uszkodzona błona śluzowa<br />
przewodu pokarmowego<br />
i dróg oddechowych lub kolonizacja<br />
centralnego cewnika<br />
żylnego.<br />
Zakażenia grzybami pleśniowymi<br />
u przeważającej<br />
liczby pacjentów są egzogenne<br />
(źródłem kropi<strong>dla</strong>ka<br />
jest szeroko pojęte środowisko,<br />
występuje on w glebie,<br />
murach itp., a do wegetacji<br />
nie wymaga człowieka). Do<br />
zakażenia grzybami pleśniowymi<br />
(w tym m.in. z rodzaju<br />
Aspergillus, Mucor, Rhizopus<br />
czy Absidia) dochodzi zwykle<br />
drogą wziewną wskutek<br />
wdychania zarodników z powietrza.<br />
Po inwazji dochodzi<br />
do rozsiewu i tworzenia przerzutowych<br />
ognisk zakażenia<br />
przez naczynia krwionośne<br />
w różnych narządach: wątrobie,<br />
śledzionie, płucach, ośrodkowym<br />
układzie nerwowym,<br />
zatokach obocznych nosa<br />
i innych. Zakażenie narządów<br />
objawia się chorobami, takimi<br />
jak fungemia (zakażenie krwi<br />
obwodowej), zapalenie płuc,<br />
opon mózgowo-rdzeniowych,<br />
gałki ocznej, wsierdzia, wątroby,<br />
nerek).<br />
Grzybice często atakują<br />
skrycie, a pierwsze objawy są<br />
niespecyficzne i łatwo można<br />
je pomylić z infekcjami bakteryjnymi<br />
lub wirusowymi.<br />
W początkowej fazie choroby<br />
jedynym objawem może<br />
być gorączka, lecz w około<br />
10% przypadków zakażenia<br />
grzybicze przebiegają bez niej.<br />
Nierzadko pierwszą manifestacją<br />
kliniczną u pacjentów<br />
z głęboką neutropenią jest pełnoobjawowa<br />
fungemia z niewydolnością<br />
wielonarządową.<br />
W przypadkach aspergilozy<br />
płucnej częstym wczesnym<br />
objawem oprócz gorączki jest<br />
suchy kaszel, bóle opłucnowe,<br />
krwioplucie. Dlatego u każdego<br />
pacjenta w neutropenii<br />
przedłużająca się gorączka,<br />
niepoddająca się leczeniu<br />
antybiotykami, powinna nasuwać<br />
podejrzenie grzybicy oraz<br />
konieczność przeprowadzenia<br />
dodatkowych badań.<br />
Profilaktyka pierwotna<br />
dotyczy pacjentów, u których<br />
wcześniej nie stwierdzano objawów<br />
zakażenia grzybiczego<br />
– na ogół jest wdrażana<br />
w momencie zastosowania<br />
leczenia immunosupresyjnego.<br />
Profilaktyka wtórna obejmuje<br />
chorych, u których wcześniej<br />
rozpoznawano zakażenie grzybicze<br />
i powinno się rozważyć<br />
jej zastosowanie przed włączeniem<br />
leczenia immunosupresyjnego.<br />
Inwazyjne zakażenia grzybicze<br />
to choroby zakaźne,<br />
w których patogeny grzybicze<br />
atakują jeden lub więcej<br />
narządów, często przybierając<br />
postać zakażenia uogólnionego<br />
przebiegającego z fungemią<br />
(obecność patogenu we krwi).<br />
Szczególnie narażeni na zakażenie<br />
są chorzy z obniżoną<br />
odpornością, w tym pacjenci<br />
z ostrą białaczką szpikową<br />
lub zespołem mielodysplastycznym<br />
otrzymujący chemioterapię<br />
oraz pacjenci po<br />
przeszczepieniu szpiku, którzy<br />
otrzymują duże dawki leków<br />
immunosupresyjnych.<br />
Postęp medycyny umożliwił<br />
nam wprawdzie skuteczniejsze<br />
zwalczanie wielu chorób<br />
nowotworowych, ale do<br />
ceny, jaką przychodzi nam za<br />
to zapłacić, musimy doliczyć<br />
rachunek wystawiony przez<br />
zakażenia grzybicze. Częstość<br />
występowania inwazyjnych<br />
zakażeń grzybiczych u pacjentów<br />
z nowotworami krwi i po<br />
transplantacji sukcesywnie<br />
wzrasta. Powodem jest rosnąca<br />
liczba przeszczepów z jednej<br />
strony oraz intensywna chemio-<br />
i radioterapia oraz wydłużenie<br />
życia wielu chorych<br />
z immunospresją z drugiej.<br />
Częstość inwazyjnych zakażeń<br />
grzybiczych jest najwyższa<br />
u pacjentów poddanych przeszczepieniu<br />
narządów, przede<br />
wszystkim allogenicznych<br />
komórek krwiotwórczych<br />
(10-20%) i chorych leczonych<br />
z powodu ostrych białaczek<br />
(10%).<br />
Procedura przeszczepienia<br />
macierzystych komórek<br />
krwiotwórczych od dawcy<br />
niespokrewnionego lub nie<br />
w pełni zgodnego pozwala<br />
na ratowanie życia pacjentów<br />
z nowotworami krwi, niestety<br />
zdecydowanie osłabia układ<br />
odpornościowy organizmu,<br />
wystawiając pacjenta na ryzyko<br />
grzybicy. Ponieważ zakażenia<br />
te są bardzo trudne<br />
do wykrycia na wstępnym<br />
etapie, szacuje się, że opóźnienie<br />
diagnozy może wiązać<br />
się z ryzykiem śmierci od 30<br />
do nawet 90% pacjentów.<br />
Dlatego niezwykle ważna<br />
jest profilaktyka. Wprowadzenie<br />
leczenia przeciwgrzybiczego<br />
na tym etapie redukuje<br />
zagrożenie grzybicami układowymi<br />
o połowę. Szacuje się, że<br />
profilaktyka przeciwgrzybicza<br />
zmniejsza ogólną śmiertelność<br />
o 21%, a śmierć wywołaną<br />
przez grzybicę o 45%.<br />
Dostępne dane amerykańskie<br />
ukazują wysokie koszty po<br />
stronie płatnika. W wypadku<br />
inwazyjnej aspergilozy średni<br />
czas hospitalizacji to 17,5 dnia,<br />
a koszt wynosi blisko 82,5 tys.<br />
dol. W wypadku inwazyjnej<br />
kandydozy ten koszt waha się<br />
od 34 do 44,5 tys. dol.<br />
W Polsce szacunkowy<br />
koszt profilaktyki i leczenia<br />
inwazyjnych zakażeń grzybiczych<br />
przypadający na jednego<br />
pacjenta (w zależności<br />
od przyjmowanych leków)<br />
wynosi od 3468 do 12 484 zł<br />
w wypadku pacjentów z ostrą<br />
białaczką szpikową lub zespołem<br />
mielodysplastycznym do<br />
nawet 32 618 zł w wypadku<br />
pacjentów po allogenicznym<br />
przeszczepieniu macierzystych<br />
komórek krwiotwórczych.<br />
Niestety występują poważne<br />
problemy z płatnością przez<br />
NFZ za leczenie przeciwgrzybicze.<br />
Źródło: materiały prasowe<br />
6 4_<strong>2014</strong> kwiecień