03.06.2014 Views

"Gazeta dla Lekarzy" 4/2014

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Nowości<br />

Koszty leczenia grzybic układowych są wysokie!<br />

Grzyby występują powszechnie<br />

w naszym środowisku,<br />

a do najczęściej potwierdzanych<br />

u ludzi patogenów<br />

należą te z rodzaju Candida<br />

(zdecydowana większość)<br />

i Aspergillus. Grzyby z rodzaju<br />

Candida występują powszechnie<br />

na skórze i w przewodzie<br />

pokarmowym człowieka.<br />

W związku z tym źródłem<br />

zakażenia drożdżakowego jest<br />

często sam chory lub osoby<br />

z jego otoczenia – personel<br />

medyczny czy inni pacjenci.<br />

Najczęstszą drogą inwazji<br />

grzybów z rodzaju Candida<br />

jest uszkodzona błona śluzowa<br />

przewodu pokarmowego<br />

i dróg oddechowych lub kolonizacja<br />

centralnego cewnika<br />

żylnego.<br />

Zakażenia grzybami pleśniowymi<br />

u przeważającej<br />

liczby pacjentów są egzogenne<br />

(źródłem kropi<strong>dla</strong>ka<br />

jest szeroko pojęte środowisko,<br />

występuje on w glebie,<br />

murach itp., a do wegetacji<br />

nie wymaga człowieka). Do<br />

zakażenia grzybami pleśniowymi<br />

(w tym m.in. z rodzaju<br />

Aspergillus, Mucor, Rhizopus<br />

czy Absidia) dochodzi zwykle<br />

drogą wziewną wskutek<br />

wdychania zarodników z powietrza.<br />

Po inwazji dochodzi<br />

do rozsiewu i tworzenia przerzutowych<br />

ognisk zakażenia<br />

przez naczynia krwionośne<br />

w różnych narządach: wątrobie,<br />

śledzionie, płucach, ośrodkowym<br />

układzie nerwowym,<br />

zatokach obocznych nosa<br />

i innych. Zakażenie narządów<br />

objawia się chorobami, takimi<br />

jak fungemia (zakażenie krwi<br />

obwodowej), zapalenie płuc,<br />

opon mózgowo-rdzeniowych,<br />

gałki ocznej, wsierdzia, wątroby,<br />

nerek).<br />

Grzybice często atakują<br />

skrycie, a pierwsze objawy są<br />

niespecyficzne i łatwo można<br />

je pomylić z infekcjami bakteryjnymi<br />

lub wirusowymi.<br />

W początkowej fazie choroby<br />

jedynym objawem może<br />

być gorączka, lecz w około<br />

10% przypadków zakażenia<br />

grzybicze przebiegają bez niej.<br />

Nierzadko pierwszą manifestacją<br />

kliniczną u pacjentów<br />

z głęboką neutropenią jest pełnoobjawowa<br />

fungemia z niewydolnością<br />

wielonarządową.<br />

W przypadkach aspergilozy<br />

płucnej częstym wczesnym<br />

objawem oprócz gorączki jest<br />

suchy kaszel, bóle opłucnowe,<br />

krwioplucie. Dlatego u każdego<br />

pacjenta w neutropenii<br />

przedłużająca się gorączka,<br />

niepoddająca się leczeniu<br />

antybiotykami, powinna nasuwać<br />

podejrzenie grzybicy oraz<br />

konieczność przeprowadzenia<br />

dodatkowych badań.<br />

Profilaktyka pierwotna<br />

dotyczy pacjentów, u których<br />

wcześniej nie stwierdzano objawów<br />

zakażenia grzybiczego<br />

– na ogół jest wdrażana<br />

w momencie zastosowania<br />

leczenia immunosupresyjnego.<br />

Profilaktyka wtórna obejmuje<br />

chorych, u których wcześniej<br />

rozpoznawano zakażenie grzybicze<br />

i powinno się rozważyć<br />

jej zastosowanie przed włączeniem<br />

leczenia immunosupresyjnego.<br />

Inwazyjne zakażenia grzybicze<br />

to choroby zakaźne,<br />

w których patogeny grzybicze<br />

atakują jeden lub więcej<br />

narządów, często przybierając<br />

postać zakażenia uogólnionego<br />

przebiegającego z fungemią<br />

(obecność patogenu we krwi).<br />

Szczególnie narażeni na zakażenie<br />

są chorzy z obniżoną<br />

odpornością, w tym pacjenci<br />

z ostrą białaczką szpikową<br />

lub zespołem mielodysplastycznym<br />

otrzymujący chemioterapię<br />

oraz pacjenci po<br />

przeszczepieniu szpiku, którzy<br />

otrzymują duże dawki leków<br />

immunosupresyjnych.<br />

Postęp medycyny umożliwił<br />

nam wprawdzie skuteczniejsze<br />

zwalczanie wielu chorób<br />

nowotworowych, ale do<br />

ceny, jaką przychodzi nam za<br />

to zapłacić, musimy doliczyć<br />

rachunek wystawiony przez<br />

zakażenia grzybicze. Częstość<br />

występowania inwazyjnych<br />

zakażeń grzybiczych u pacjentów<br />

z nowotworami krwi i po<br />

transplantacji sukcesywnie<br />

wzrasta. Powodem jest rosnąca<br />

liczba przeszczepów z jednej<br />

strony oraz intensywna chemio-<br />

i radioterapia oraz wydłużenie<br />

życia wielu chorych<br />

z immunospresją z drugiej.<br />

Częstość inwazyjnych zakażeń<br />

grzybiczych jest najwyższa<br />

u pacjentów poddanych przeszczepieniu<br />

narządów, przede<br />

wszystkim allogenicznych<br />

komórek krwiotwórczych<br />

(10-20%) i chorych leczonych<br />

z powodu ostrych białaczek<br />

(10%).<br />

Procedura przeszczepienia<br />

macierzystych komórek<br />

krwiotwórczych od dawcy<br />

niespokrewnionego lub nie<br />

w pełni zgodnego pozwala<br />

na ratowanie życia pacjentów<br />

z nowotworami krwi, niestety<br />

zdecydowanie osłabia układ<br />

odpornościowy organizmu,<br />

wystawiając pacjenta na ryzyko<br />

grzybicy. Ponieważ zakażenia<br />

te są bardzo trudne<br />

do wykrycia na wstępnym<br />

etapie, szacuje się, że opóźnienie<br />

diagnozy może wiązać<br />

się z ryzykiem śmierci od 30<br />

do nawet 90% pacjentów.<br />

Dlatego niezwykle ważna<br />

jest profilaktyka. Wprowadzenie<br />

leczenia przeciwgrzybiczego<br />

na tym etapie redukuje<br />

zagrożenie grzybicami układowymi<br />

o połowę. Szacuje się, że<br />

profilaktyka przeciwgrzybicza<br />

zmniejsza ogólną śmiertelność<br />

o 21%, a śmierć wywołaną<br />

przez grzybicę o 45%.<br />

Dostępne dane amerykańskie<br />

ukazują wysokie koszty po<br />

stronie płatnika. W wypadku<br />

inwazyjnej aspergilozy średni<br />

czas hospitalizacji to 17,5 dnia,<br />

a koszt wynosi blisko 82,5 tys.<br />

dol. W wypadku inwazyjnej<br />

kandydozy ten koszt waha się<br />

od 34 do 44,5 tys. dol.<br />

W Polsce szacunkowy<br />

koszt profilaktyki i leczenia<br />

inwazyjnych zakażeń grzybiczych<br />

przypadający na jednego<br />

pacjenta (w zależności<br />

od przyjmowanych leków)<br />

wynosi od 3468 do 12 484 zł<br />

w wypadku pacjentów z ostrą<br />

białaczką szpikową lub zespołem<br />

mielodysplastycznym do<br />

nawet 32 618 zł w wypadku<br />

pacjentów po allogenicznym<br />

przeszczepieniu macierzystych<br />

komórek krwiotwórczych.<br />

Niestety występują poważne<br />

problemy z płatnością przez<br />

NFZ za leczenie przeciwgrzybicze.<br />

Źródło: materiały prasowe<br />

6 4_<strong>2014</strong> kwiecień

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!