SUKCES W BRANżY BUDOWLANEj - EUROSTYL Nowe Spojrzenie

Postaci medycyny
Jan Podgórski
Dlaczego właśnie neurochirurgia? Czy to
był przypadek, czy wybór specjalizacji zgodnie
z jakimś planem?
Pochodzę z rodziny lekarsko-prawniczej. Tymi
niełatwymi profesjami zajmowali się mój dziad,
rodzice czy ciotka, a obecnie żona, siostra
i dzieci. Mój ojciec był neurologiem, choć drogę
zawodową rozpoczął jako oficer 21 Pułku Ułanów,
a po ukończeniu we Lwowie weterynarii,
aż do wybuchu II wojny światowej był lekarzem
wojskowym. Można przeto powiedzieć, że poszedłem
w jego ślady. Po demobilizacji ojciec
zajął się tworzeniem Wydziału Weterynarii na
UMCS w Lublinie, studiując równolegle medycynę.
Tam poznał moją mamę, od której był
siedemnaście lat starszy. Od dzieciństwa pamiętam,
że drzwi naszego rodzinnego domu
w Puławach były otwarte dla każdego potrzebującego
pomocy rodziców – lekarzy, a zwłaszcza
ludzi biednych. Pamiętam, że np. chłopi
przywozili często chorych furmankami. Nikt
nie zostawał odprawiony bez pomocy. Czasem
ojciec brał mnie między kolana do samochodu
MO „Warszawa M20” i razem z nim jechałem
do jakiegoś wypadku, topielca czy pacjenta.
Pewnego razu, gdy uczyłem się już w L.O. im.
ks.A.J.Czartoryskiego, ojciec przyjechał do
domu, zamknął się w gabinecie i w skupieniu
zaczął wertować różne książki; odważyłem się
tam zapukać i zapytać, co robi. Odpowiedział
mi, że był na szkoleniu w Klinice Neurochirurgii
w Warszawie i bardzo go poruszyły wykonywane
tam operacje tętniaków czy guzów mózgu,
konstatując: „u nas na prowincji pacjent z takim
schorzeniem nie ma nawet szans na taką
pomoc….”. Zapytałem wtedy Ojca, czy by nie
chciał, żebym ja został neurochirurgiem. Popatrzył
na mnie i powiedział, że nie jest pewien,
czy dam sobie radę. I właśnie wtedy postanowiłem,
że udowodnię mu swoje możliwości podejmując
się tego wyzwania.
Moją misją
jest leczyć ludzi
O trudnej profesji neurochirurga, leczeniu ludzi
i codziennym życiu polskiego lekarza rozmawialiśmy
z gen. bryg. rez. prof. dr hab. med. Janem Krzysztofem Podgórskim
Jakie cechy powinien posiadać dobry lekarz?
Nigdy nie byłem zwolennikiem działań pozorowanych;
w moim odczuciu lekarz musi
być konkretny i podejmować często szybkie,
trafne decyzje, choć również mieć charyzmę
i powołanie, miłość do bliźniego – to „coś”
naprawdę rzadko spotykanego i „nie do kupienia”…
Irytowały mnie często sytuacje, gdy
np. na obchodzie w klinice idzie pan profesor,
dwóch docentów, kilku adiunktów, asystentów,
rezydentów i stażystów z historiami chorób,
stają nad łóżkiem ciężko chorego pacjenta
i zaczynają dywagować, czy zwiększyć dawkę
jakiegoś leku, dołożyć kroplówkę, czy zrobić
dodatkowy zastrzyk. Jeśli choremu nie jesteśmy
w stanie pomóc, to takie „zamieszanie”
nie jest mu potrzebne... Najlepiej czuję się
w sytuacjach, gdy do Kliniki trafia poważnie
chory człowiek, często nieprzytomny, trzeba
go szybko zdiagnozować i jeśli to możliwe
operować. Ten chory nie jest „protegowany” –
ma tylko mój zespół i mnie. Et satis!. Dzięki
postępom medycyny jesteśmy skuteczniejsi
w coraz większej ilości przypadków. Np. leczenie
tętniaków przeszło dużą ewolucję
- od obarczonych dużym ryzykiem operacji
do sytuacji, w których nie musimy już otwierać
czaszki, a tętniak zostaje embolizowany
wewnątrznaczyniowo. Naszym chlebem
powszednim i „plagą” są dyskopatie szyjne
i lędźwiowe; wcześnie wykryte i właściwie leczone
/z mikrochirurgiczną operacją włącznie/
pozwalają pacjentowi wrócić do normalnego
funkcjonowania. I twierdzę to będąc sam wizytówką
moich kolegów, którym powierzyłem
w czas operację własnej dyskopatii szyjnej
i lędźwiowej, co pozwoliło mi na powrót do
pracy. Do każdego pacjenta trzeba podejść
indywidualnie i zoptymalizować plan leczenia,
wykonać potrzebne badania i podjąć decyzję
o operacji lub innym sposobie leczenia. Chciałbym
kiedyś posiąść taką wiedzę i mądrość, by
w każdym przypadku podejmować szybkie
i optymalne decyzje.
A jakim Pan jest lekarzem? Czy często wychodzi
z Pana „wojskowa natura”?
Staram się być jak najlepszym, ale ludzie mówią,
że czasem jestem bardzo szorstki i zasadniczy,
potrafię krzyknąć, „objechać kogoś” czy
zakląć. Zmusza mnie do tego codzienne życie,
warujący pod drzwiami gabinetu od rana ludzie
w potrzebie - nie zawsze rozumiejący, że mam
także inne obowiązki… Staram się to im zrekompensować,
pomagając maksymalnie, choć
na słowo „pardon” muszą czasem poczekać…
Ale mam świadomość takiego działania i tego,
że w niektórych sytuacjach nie udaje się inaczej…
Nie jestem ideałem lekarza ani skończonym
specjalistą bo człowiek uczy się całe życie.
Takie przekonanie i takie wychowanie wyniosłem
z domu rodzinnego i zawsze mi o tym
przypominał mój św. pamięci ukochany Szef
i mentor, prof. Stanisław Lubicz Rudnicki, który
ukształtował mnie i po latach ciężkiej nauki…
wybrał na swego następcę. Ten wspaniały
Człowiek, humanista i żarliwy patriota, zaszczepił
mi miłość do neurochirurgii, której zaprzedałem
duszę… Przez moje wariackie oddanie
pracy rozpadło się moje pierwsze małżeństwo.
Moja obecna żona jest lekarzem, wspaniałą
dziewczyną i moim przyjacielem, który pozwolił
mi przeżyć horror ostatnich lat i być nadal lekarzem;
może właśnie dzięki temu ma Ona lepsze
wyobrażenie o neurochirurgii „w moim wydaniu”
i toleruje wiele związanych z tym rzeczy.
Wielu lekarzy wybiera pracę za granicą...
Nigdy nie myślałem o wyjeździe z Polski na dłużej
ani o podjęciu pracy w obcym kraju, choć
w trudnych czasach zdobywałem wiedzę także
na Zachodzie, a mój pociąg chyba jeszcze „do
końca nie odjechał”… Gdybym porzucił Ojczyznę,
nie mógłbym spojrzeć w oczy ojcu, matce,
Szefowi czy najbliższym. Zawsze czułem się
odpowiedzialny za Klinikę i jej Zespół, za rozwój
i dalsze losy kolegów. Dlatego nie myślałem
o wyjeździe. Ale jeśli już miałbym to zrobić, to
nie dla zarobków ale dla komfortu pracy. Przyjemnie
jest bowiem leczyć ludzi, nie mając problemów
ze sprzętem, personelem lub brakiem
funduszy na jakieś badania czy leki. Niestety
„krótka polska kołderka” utrudnia lekarzom pracę;
tym zaś, którzy wyjechali pracuje się znacznie
łatwiej...
Co przynosi Panu największą satysfakcję?
Pomimo coraz poważniejszego wieku, bycia
neurochirurgiem już prawie 30 lat i „oberwania
od życia po grzbiecie” ciągle kocham to, co robię
– jako lekarz dla bliźniego – i nadal staram
się samodoskonalić, by robić to jeszcze lepiej.
W każdym przypadku pragnę znaleźć panaceum
i wybrać optymalny sposób postępowania,
co naprawdę jest trudne, a swoją wiedzę
i doświadczenie przekazać młodszym koleżankom
i kolegom, gdyż…uwielbiam uczyć i marzy
mi się spotkać jeszcze w życiu kogoś tak wybitnie
uzdolnionego, jak mój uczeń – prof. Grzegorz
Zieliński – jeden z najlepszych znanych mi
współcześnie neurochirurgów.
Jak Pan ocenia sytuację w wojskowej służbie
zdrowia?
Niedawno minister Klich poprosił mnie, żebym
ocenił Projekt Restrukturyzacji Wojskowej Służby
Zdrowia. Przedstawiłem swoje krytyczne
uwagi na piśmie, bo mam trochę inną wizję niż
autorzy projektu. W Polsce wygląda to tak, że
od wielu lat wojskowa służba zdrowia powiązana
jest ściśle z cywilną i praktycznie nie ma
możliwości /oraz potrzeby!/ drastycznie ich
separować. W świetle rezygnacji z zasadniczej
służby wojskowej oraz redukcji kadry zawodowej
tzw. wojskowa służba zdrowia również musi
przejść istotną transformację. Nie tylko w myśl
starej zasady, że „z pustego i Salomon nie naleje”,
ale choćby dlatego, że nasza mniejsza ale
za to znakomicie wyszkolona i …zdrowa armia
nie ma już takich potrzeb jak rzesza naszych
poprzednich podopiecznych. Na nowotwory
czy inne choroby /poza urazami i innymi pilnymi
zachorowaniami/ można leczyć żołnierzy
w zwykłych szpitalach. W obecnej sytuacji nie
ma sensu rozbudowywać medycznych służb
mundurowych. Oczywiście wojskowa służba
zdrowia powinna w pełni i zgodnie ze standardami
NATO oraz własnym doświadczeniem i...
sumieniem zabezpieczać działania naszych
jednostek na arenie międzynarodowej. Powinny
także istnieć placówki, gdzie leczy się
wojskowych i weteranów po wypadkach i obrażaniach
odniesionych na polu walki. Zresztą
ze wstydem muszę zauważyć, że ta pomoc nie
działa najlepiej i poszkodowani żołnierze często
zostają zostawieni samym sobie. Honor lekarzy
wojskowych cierpi, gdy kombatanci nie otrzymują
należnej im, odpowiedniej opieki. Niepowetowaną
stratą jest fakt zlikwidowania łódzkiej
Wojskowej Akademii Medycznej /której absolwentem
mam zaszczyt być/. Tego typu uczelnie
z powodzeniem egzystują na przykład w kilku
krajach ościennych i kształcąc komercyjnie licznych
studentów z innych kontynentów wspierają
rodzimą służbę zdrowia oraz budżet MON...
Czy pańskim zdaniem uda się poprawić sytuację
w polskiej służbie zdrowia?
Uważam za rzecz nieuchronną, że za niektóre
usługi medyczne trzeba będzie płacić. Podstawowe
ubezpieczenie nie może pokrywać
wszystkiego. Nawet w najbogatszych krajach
świata /USA czy Canada/ nie ma bezpłatnego
dostępu do wszystkich usług medycznych,
a „kolejki” do specjalisty czy na niektóre operacje
są czasami dłuższe niż u nas. Musi dojść
do zaistnienia konkurencji NFZ i realnej możliwości
dobrowolnego wyboru przez Polaków
rodzaju i formy ubezpieczenia.
Został Pan oskarżony przez służby specjalne
o popełnienie kilku przestępstw. Sąd
oczyścił Pana i wykazał, że zarzuty nie miały
żadnych podstaw. Jak Pan z perspektywy
czasu patrzy na te wydarzenia?
Chciałbym, żeby te osoby, przez które zostałem
oskarżony, czyli były szef CBA Marek
Kamiński i ludzie z nim związani popatrzyli
w oczy moim pacjentom i powiedzieli zwyczajne
„przepraszam”. Nie chodzi o to, że ktoś
umarł przez to, że nie mogłem go operować.
Każdy otrzymał pomoc, ale trwało to dłużej
niż powinno, bo dostęp do neurochirurgów w
Polsce nie jest łatwy. Dodatkowo przeżyliśmy
wiele nerwowych chwil, i ja, i chorzy, i inni lekarze.
Życie pisze różne scenariusze. Gdy minister
Ziobro uległ wypadkowi, konsultowałem
go i udzieliłem wszelkiej, niezbędnej pomocy
– podobnie jak opatrujący jego złamaną rękę
koledzy ortopedzi. Badałem i operowałem kilku
funkcjonariuszy CBA czy oficerów ze służb,
przez które miałem kłopoty. Miałem się też zawodowe
kontakty z Jarosławem Kaczyńskim,
konsultowałem i brałem udział w leczeniu
osoby z jego najbliższej rodziny. I NIC w tym
dziwnego – byłem, jestem i chciałbym nadal
być czynnym lekarzem, pomagać ludziom niezależnie
od „układów” i innych obciążeń, o których
po prostu najczęściej nie mam pojęcia, ale
które NIGDY nie mają najmniejszego wpływu
na sposób i jakość mojego postępowania! Z powodu
wspomnianych oskarżeń przestałem być
szefem kliniki i na własną prośbę, wcześniej,
przestałem być wojskowym. Najgorsze jednak
było to, że przeszedłem gehennę, tracąc czas
na udowodnienie mojej niewinności.
Dziennikarze czasem mnie pytają, czy nie chcę
„dokopać” tym, którzy próbowali mnie „załatwić”?
Nie ma we mnie takich chęci. Gdyby
teraz któryś z oskarżających mnie wtedy prokuratorów
przyszedł i powiedział: „przykro mi,
że tak się stało, zachowałem się źle, zostałem
do tego zmuszony”. Ja bym mu podał rękę. Ale
takich zachowań brak, brak jakichkolwiek sankcji
w stosunku do winnych, których nie pozbawiono
immunitetu prokuratora, śledczego, itp.
A ich praktyki były fatalne: przez dwie doby
przetrzymywano mnie w prokuraturze w upale,
bez wody, bez możliwości kontaktu z rodziną
i pacjentami. Nie wpuszczano mnie nawet samego
do toalety. Namawiano m.in. ludzi siedzących
w więzieniu, żeby zeznali coś przeciw
Podgórskiemu w zamian za złagodzenie kary.
Nikt z nich nie zgodził się kłamać.
Zdjąłem mundur i przeszedłem w stan spoczynku.
Nie jestem już szefem kliniki, bo nie mam już
takich ambicji; wychowałem następcę, klinika i
jej zespół są w dobrych rękach, a ja mam największą
satysfakcję z tego, że nadal pomagam
ludziom i jestem czynnym neurochirurgiem.
Myśli Pan, że to wszystko nas czegoś nauczy?
Zawód lekarza to powołanie, a dobrych lekarzy
– do grupy których chciałbym móc być kiedyś
zaliczony – nigdy nie jest za dużo… Mam nadzieję,
że historia mojej krzywdy i jej szczęśliwe
zakończenie przysłużą się do podniesienia rangi
naszego zawodu, a w społeczeństwie wzrośnie
zaufanie do lekarzy, które ze względów
politycznych próbowano zdeptać.
30 31