22.04.2014 Views

Pamumuhay Na Pinanghaharian ng Dios

Pamumuhay Na Pinanghaharian ng Dios

Pamumuhay Na Pinanghaharian ng Dios

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

PAMUMUHAY NA<br />

PINAGHAHARIAN NG<br />

DIYOS<br />

HARVESTIME INTERNATIONAL INSTITUTE<br />

A<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay bahagi <strong>ng</strong> Harvestime International Institute, isa<strong>ng</strong> porgrama<strong>ng</strong> inihanda<br />

upa<strong>ng</strong> mabigya<strong>ng</strong> kakayahan a<strong>ng</strong> mga mananampalataya tu<strong>ng</strong>o sa mabisa<strong>ng</strong> pag-aani<strong>ng</strong><br />

espirituwal.<br />

A<strong>ng</strong> bataya<strong>ng</strong> paksa <strong>ng</strong> pagsasanay na ito ay ituro a<strong>ng</strong> mga aral ni Jesus, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

ma<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong>isda, kolektor <strong>ng</strong> buwis at iba pa, ay binago Niya at nagi<strong>ng</strong> mga mabubu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> Cristiano<br />

na naghatid <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo sa kanila<strong>ng</strong> daigdig na may kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

A<strong>ng</strong> manwal na ito ay isa<strong>ng</strong> kurso na kabila<strong>ng</strong> sa ila<strong>ng</strong> mga modules <strong>ng</strong> kurikulum na<br />

gumagabay sa mga mananampalataya mula sa pagmamasid, tu<strong>ng</strong>o sa pagsasagawa,<br />

pagpaparami, at pagsasa<strong>ng</strong>kot upa<strong>ng</strong> maabot a<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helisasyon.<br />

Para sa dagdag na impormasyon tu<strong>ng</strong>kol sa mga dagdag <strong>ng</strong> mga kurso, sumulat sa:<br />

Harvestime International Network<br />

14431 Tierra Dr.<br />

Colorado Spri<strong>ng</strong>s, CO 80921<br />

© Harvestime International Institute<br />

1


NILALAMAN<br />

Paano Gamitin A<strong>ng</strong> Manwal <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Ito . . . . . . . . . . . . I<br />

Mga Mu<strong>ng</strong>kahi Para sa Sama-sama<strong>ng</strong> Pag-aaral . . . . . . . . . II<br />

Pambu<strong>ng</strong>ad . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1<br />

Mga Layunin <strong>ng</strong> Kurso . . . . . . . . . . . . . . 3<br />

1. Mga Di-<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita<strong>ng</strong> Kaharian . . . . . . . . . . . . 4<br />

2. Hari <strong>ng</strong> Mga Hari . . . . . . . . . . . . . . . 14<br />

3. A<strong>ng</strong> Kaharian: <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kalipas, Kasalukuyan, Darati<strong>ng</strong> . . . . . . . . 32<br />

4. Mga Susi sa Kaharian . . . . . . . . . . . . . 52<br />

5. Pinalayas sa Kaharian . . . . . . . . . . . . . 67<br />

6. Mga Huwaran at Mga Prinsipyo . . . . . . . . . . . 81<br />

7. A<strong>ng</strong> Kultura <strong>ng</strong> Kaharian: Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian – Una<strong>ng</strong> Bahagi . . 93<br />

8. A<strong>ng</strong> Kultura <strong>ng</strong> Kaharian: Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian – Ikalawa<strong>ng</strong> Bahagi . . 106<br />

9. A<strong>ng</strong> Kultura <strong>ng</strong> Kaharian: Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian – Ikatlo<strong>ng</strong> Bahagi . . 122<br />

10. Mga Talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian . . . . . . . . . . 130<br />

11. Mga Embahador <strong>ng</strong> Kaharian . . . . . . . . . . 140<br />

Mga Kasagutan sa Pansarili<strong>ng</strong> Pagsusulit . . . . . . . . 155<br />

2


PAANO GAMITIN ANG MANWAL NA ITO<br />

PORMAT NG MANWAL<br />

Bawa’t aralin ay binubuo <strong>ng</strong>:<br />

Mga Layunin: Ito a<strong>ng</strong> mga layuni<strong>ng</strong> dapat maabot sa pagaaral <strong>ng</strong> kabanata. Basahin muna a<strong>ng</strong><br />

mga ito bago simulan a<strong>ng</strong> aralin.<br />

Susi<strong>ng</strong> Talata: A<strong>ng</strong> talata<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagbibigay diin sa kaisipan <strong>ng</strong> kabanata. Isaulo ito.<br />

Nilalaman <strong>ng</strong> Kabanata: Pagaralan a<strong>ng</strong> bawat seksyon. Gamitin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia sa pagti<strong>ng</strong>in<br />

sa mga reperensya na hindi nalimbag sa manwal.<br />

Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit: Isagawa a<strong>ng</strong> pagsusulit na ito pagkatapos pagaral a<strong>ng</strong> kabanata.<br />

Sikapi<strong>ng</strong> sagutin a<strong>ng</strong> mga tano<strong>ng</strong> na hindi ginagamit a<strong>ng</strong> Biblia o a<strong>ng</strong> manwal na ito. Pag<br />

natapos na a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit, Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga sagot sa Seksyon <strong>ng</strong> mga<br />

Sagot sa dulo <strong>ng</strong> aklat.<br />

Para sa Dagdag na Pagaaral: A<strong>ng</strong> seksyon na ito ay tutulo<strong>ng</strong> sa iyo na ituloy a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

pagaaral <strong>ng</strong> Salita <strong>ng</strong> Diyos, palaguin a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kakayaha<strong>ng</strong> magaral, at ia<strong>ng</strong>kop a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

natutuhan sa buhay at ministeryo.<br />

Pa<strong>ng</strong>wakas <strong>ng</strong> Pagsusulit: Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pag-enrol mo sa kurso<strong>ng</strong> ito ay upa<strong>ng</strong> makaipon <strong>ng</strong><br />

credits, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kumuha ka <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>wakas na Pagsusulit para sa kurso<strong>ng</strong> ito. Sa pagtatapos <strong>ng</strong><br />

kurso<strong>ng</strong> ito, kumpletohin a<strong>ng</strong> pagsususlit at ibalik ito ayon sa tagubilin upa<strong>ng</strong> mabigyan <strong>ng</strong><br />

grado<br />

DAGDAG NA KAILANGANG GAMIT<br />

Kakaila<strong>ng</strong>anin mo a<strong>ng</strong> salin sa Tagalog- A<strong>ng</strong> Biblia<br />

I<br />

3


MGA MUNGKAHI PARA SA SAMA-SAMANG<br />

PAGAARAL<br />

UNANG PAGTITIPON<br />

Pasimula: Magsimula sa panala<strong>ng</strong>in at pagpapakilala. Magkilanlan at ilista a<strong>ng</strong> mga mag-aaral.<br />

Ilatag a<strong>ng</strong> mga Pamararaan sa Grupo: Tiyakin ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una sa mga pagtitipon,<br />

a<strong>ng</strong> oras, a<strong>ng</strong> lugar, at petsa para sa mga sesyon.<br />

Praise and Worship: Anyayahan a<strong>ng</strong> presensya <strong>ng</strong> Espiritu Santo sa inyo<strong>ng</strong> mga sesyon <strong>ng</strong><br />

pagasasanay.<br />

Ipamahagi a<strong>ng</strong> mga Manwal sa mga Mag-aaral: Ipabatid a<strong>ng</strong> paksa <strong>ng</strong> manwal, pormat, at<br />

mga layunin <strong>ng</strong> kurso na nakatala sa mga pauna<strong>ng</strong> pahina <strong>ng</strong> manwal na ito.<br />

Ibigay a<strong>ng</strong> Una<strong>ng</strong> Takda<strong>ng</strong>-Aralin: Babasahin <strong>ng</strong> mga mag-aaral a<strong>ng</strong> mga itinakda<strong>ng</strong> kabanata<br />

at gawin a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit bago maganap a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> pagtitipon. A<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

kabanata na masasakop kada pagtitipon ay naka depende sa haba, nilalaman <strong>ng</strong> mga kabanata, at<br />

kakayahan <strong>ng</strong> grupo.<br />

PANGALAWA AT MGA SUMUSUNOD<br />

NA MGA PAGTITIPON<br />

Pasimula: Manala<strong>ng</strong>in. Ta<strong>ng</strong>gapin at irehistro a<strong>ng</strong> sinuma<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> mag-aaral at bigyan sila<br />

<strong>ng</strong> manwal. Ilista a<strong>ng</strong> mga present. Magdaos <strong>ng</strong> Praise and Worship.<br />

Pagbabalik-Aral: Magbigay <strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga pinag-aralan sa nakaraa<strong>ng</strong> pagtitipon.<br />

II<br />

4


Aralin: Talakayin a<strong>ng</strong> bawat seksyon <strong>ng</strong> kabanata na ginagamit a<strong>ng</strong> mga PAMAGAT NA<br />

NAKATITIK NANG MALALAKING MGA LETRA bila<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas <strong>ng</strong> pagtuturo.<br />

Hayaa<strong>ng</strong> magtano<strong>ng</strong> o mag-komentaryo a<strong>ng</strong> mga mag-aaral sa kanila<strong>ng</strong> mga napag-aralan na.<br />

Ia<strong>ng</strong>kop a<strong>ng</strong> mga aralin sa buhay at mga ministeryo <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga mag-aaral.<br />

Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit: Balikan a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit na natapos na <strong>ng</strong> mga mag-aaral.<br />

(Bigya<strong>ng</strong>-pansin: Ku<strong>ng</strong> hindi mo nais na ti<strong>ng</strong>nan <strong>ng</strong> mga mag-aaral a<strong>ng</strong> mga sagot sa<br />

Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit, maaari mo<strong>ng</strong> alisin a<strong>ng</strong> mga pahina <strong>ng</strong> mga sagot sa dulo <strong>ng</strong> manwal.)<br />

Para sa Dagdag na Pag-aaral: Maaari mo<strong>ng</strong> gawin na<strong>ng</strong> sama-sama o isahan a<strong>ng</strong> mga proyekto<br />

Pa<strong>ng</strong>wakas na Pagsusulit: Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> grupo ay nagpatala para magkaroon <strong>ng</strong> credit,<br />

kaila<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>wakas na Pagsusulit. Magpa-kopya para sa bawat mag-aaral at pa<strong>ng</strong>asiwaan<br />

a<strong>ng</strong> pagsusulit sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso.<br />

III<br />

5


MODULE: Paghira<strong>ng</strong><br />

KURSO: <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>> na Pinaghaharian <strong>ng</strong> Diyos: Mga Huwaran at Prinsipyo<br />

PAMBUNGAD<br />

Lahat <strong>ng</strong> tao ay namumuhay sa natural na kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito. Sila’y naninirahan sa lunsod<br />

o sa nayon na bahagi <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa. A<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> iyon ay bahagi <strong>ng</strong> kaharian nito<strong>ng</strong> mundo.<br />

Bukod sa natural na kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito ay may dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong><br />

bawat tao ay naninirahan sa isa sa mga ito: A<strong>ng</strong> kaharian ni Satanas o a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ipinakikita rito a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

espirituwal, a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> tagapamahala, at pinaghaharian. May mga susi<strong>ng</strong> espirituwal sa<br />

paglapit sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at mga babala sa mga napalayas sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong><br />

nakaraan, kasalukuyan, at hinaharap <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito ay sinuri, a<strong>ng</strong> mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian<br />

ay ipinaliwanag, at a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo ay binigya<strong>ng</strong> diin.<br />

Bakit mahalaga na pag-aralan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

Ito and sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>helyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> kaharian sa buo<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan sa pagpapatotoo sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong><br />

magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas. ( Mateo 24: 14)<br />

Bago dumati<strong>ng</strong> si Jesus upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian sa huli<strong>ng</strong> panahon, a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio ay<br />

dapat maikalat sa lahat <strong>ng</strong> bansa sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

Bago mo maipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, dapat mo muna<strong>ng</strong> maunawaan a<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos. Bago ka pagkatiwalaan <strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian, dapat ay may karanasan ka na sa<br />

Kaharia<strong>ng</strong> yaon.<br />

Sa nakaraan ay malaki<strong>ng</strong> pagpapahalaga a<strong>ng</strong> ibinigay sa buhay at ministeryo <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> ito, si Jesu-Cristo, at dapat naman. Subalit hindi sapat na diin a<strong>ng</strong> ibinigay sa<br />

Eva<strong>ng</strong>helio <strong>ng</strong> Kaharian. Ganito a<strong>ng</strong> sinabi ni Jesus sa mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon noo<strong>ng</strong> panahon<br />

Niya:<br />

…sapagka’t sinasarhan ninyo a<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it laban sa mga tao:<br />

kayo’y hindi nagsisipasok, at a<strong>ng</strong> nagsisipasok man ay ayaw ninyo<strong>ng</strong> bayaa<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akapasok. ( Mateo 23: 13b)<br />

6


A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> buhay ni Cristo ay a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>helio <strong>ng</strong> Kaharian. Pinasimulan Niya<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa pagpapahayag <strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Kaharian ( Mateo 4: 17). Tinapos<br />

Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa lupa sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagsasalaysay <strong>ng</strong> mga bagay<br />

patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ( Gawa 1:3). Sa pagitan <strong>ng</strong> pasimula at pagtatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo<br />

sa lupa, sa Kaharian pa rin <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> diin:<br />

Datapuwa’t sinabi Niya sa kanila, dapat nama<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral Ko sa mga iba<strong>ng</strong><br />

bayan a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> balita <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos: sapagka’t sa ganito ay sinugo<br />

Ako. ( Lucas 4: 43 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> pinakamahalaga kay Jesus. Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos nakatuon a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral at mga talinhaga. A<strong>ng</strong> mga himala<strong>ng</strong> ginawa Niya a<strong>ng</strong> nagpatunay <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “Kaharian <strong>ng</strong> Diyos” at “Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it” ay mahigit 100 beses ginamit sa<br />

mga aklat ni Mateo, Marcos, Lucas, at Juan. Hinimok tayo na hanapin muna a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos, idala<strong>ng</strong>in ito, at ipa<strong>ng</strong>aral ito. Itinuro sa atin ku<strong>ng</strong> paano pumasok sa Kaharia<strong>ng</strong> ito, na<br />

a<strong>ng</strong> pagtira rito ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> pamumuhay.<br />

Kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> maunawaan a<strong>ng</strong> mga prinsipiyo at huwaran <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos bago ka<br />

makapasok dito, manirahan, at masunod a<strong>ng</strong> utos na ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

Ito a<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

Subalit may lalo<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> layunin a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Hindi sapat a<strong>ng</strong> malaman mo a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharia<strong>ng</strong> ito. Dapat ito ay maranasan mo na<strong>ng</strong><br />

personal at gawin ito<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buhay.<br />

A<strong>ng</strong> mga tao ay naghahanap <strong>ng</strong> kahulugan sa buhay. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is nila <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> layunin upa<strong>ng</strong> mabuhay<br />

at mamatay. Gawin mo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na iyo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> layunin sa buhay at<br />

ministeryo. Ito ay isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> hindi mabubuwag <strong>ng</strong> puwersa <strong>ng</strong> kaaway. Ito ay isa<strong>ng</strong><br />

layuni<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan na dapat handugan <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> katapatan.<br />

7


MGA LAYUNIN NG KURSO<br />

Sa patatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga di-nakikita<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga espiritu.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga tagapa<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong> mga di-nakikita<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga pinaghaharian <strong>ng</strong> mga di-nakikita<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an.<br />

. Ipaliwanag ku<strong>ng</strong> paano ka makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Maglista ka <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Magpakita <strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Magpakita <strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Magi<strong>ng</strong> embahador <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagbabahagi <strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

. Ipagpatuloy a<strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Ipagpatuloy a<strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> ministeryo at mga aral ni Jesu-Cristo.<br />

8


UNANG KABANATA<br />

ANG DI-NAKIKITANG MGA KAHARIAN<br />

Mga Layunin:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na iyo<strong>ng</strong> kinabisa.<br />

. Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> natural at espirituwal na lara<strong>ng</strong>an.<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ kaharian.”<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga tagapa<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong> mga kaharia<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga naninirahan sa mga kaharia<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> “ Kaharian ni Satanas.”<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.”<br />

Susi<strong>ng</strong> Talata:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eve<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa pagpapatotoo<br />

sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas. ( Mateo 24: 14)<br />

PAMBUNGAD<br />

A<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito ay nauukol sa lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural at espirituwal. A<strong>ng</strong> natural na lara<strong>ng</strong>an ay<br />

yao<strong>ng</strong> nakikita, naririnig, nahihipo, o nalalasahan. Yan a<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> nakikita mo sa iyo<strong>ng</strong><br />

palibot.<br />

Subalit may isa pa<strong>ng</strong> daigdig na nakapalibot sa iyo na kabahagi mo. Ito ay hindi nakikita<strong>ng</strong><br />

daigdig na may dalawa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espiritual. Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga<br />

kaharia<strong>ng</strong> espiritual, a<strong>ng</strong> mga na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa at bumubuo nito. Matututuhan mo a<strong>ng</strong> Kaharian ni<br />

Satanas at a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

9


ANG NATURAL AT ANG ESPIRITUWAL<br />

A<strong>ng</strong> tao ay nabubuhay sa dalawa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an: A<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural at lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

A<strong>ng</strong> natural na lara<strong>ng</strong>an ay nakikita, nadarama, nahihipo, naririnig, at nalalasahan. Ito ay<br />

nasasalat at nakikita. A<strong>ng</strong> tinitirhan mo<strong>ng</strong> bansa, lunsod, or nayon ay bahagi <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

natural. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita mo a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapaligiran. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kakausap mo sila. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita<br />

mo, naririnig mo, at naaamoy mo a<strong>ng</strong> mga nasa palibot mo.<br />

Subalit may isa pa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kinabubuhayan mo. Yan ay a<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal. Hindi ito<br />

nakikita <strong>ng</strong> mga mata, subalit ito ay tunay tulad <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural. Tinalakay ni Pablo a<strong>ng</strong><br />

pagkakahati <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural at espirituwal.<br />

Mayroon nama<strong>ng</strong> mga katawan ukol sa la<strong>ng</strong>it, at mga katawa<strong>ng</strong> ukol sa lupa.<br />

( I Corinto 15: 40 )<br />

Lahat <strong>ng</strong> tao ay may natural na katawan na nakatira sa lupa. Subalit a<strong>ng</strong> tao ay isa<strong>ng</strong> espirituwal<br />

na nilala<strong>ng</strong> na may wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kaluluwa at espiritu. A<strong>ng</strong> tao ay may katawan, kaluluwa, at<br />

espiritu. A<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> bahagi<strong>ng</strong> espirituwal ( kaluluwa at espiritu ) ay bahagi <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

espirituwal ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> natural na katawan ay bahagi <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural.<br />

DALAWANG KAHARIANG ESPIRITUWAL<br />

May lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural sa mundo<strong>ng</strong> ito. Ito ay kaharian o mga tao na pina<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>unahan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

hari. Binaba<strong>ng</strong>git sa Biblia a<strong>ng</strong> mga kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan<br />

ay kontrolado ni Satanas sa <strong>ng</strong>ayon:<br />

Muli<strong>ng</strong> dinala Siya <strong>ng</strong> diablo sa isa<strong>ng</strong> bundok na lubha<strong>ng</strong> mataas, at ipinamalas sa<br />

Kanya a<strong>ng</strong> mga kaharian sa sa<strong>ng</strong>libutan, at a<strong>ng</strong> kaluwalhatian nila:<br />

At sinabi niya sa Kanya, Lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay ibibigay ko sa iyo, ku<strong>ng</strong> ikaw<br />

ay magpapatirapa at sasambahin mo ako. ( Mateo 4: 8-9 )<br />

Sa darati<strong>ng</strong> na panahon, lahat <strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay magigi<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at Siya<br />

a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa sa lahat <strong>ng</strong> ito:<br />

At humihip a<strong>ng</strong> ikapito<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel; at nagkaroon <strong>ng</strong> malakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, at<br />

nagsasabi, A<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> Cristo; at siya’y maghahari magpakailan kailan man. (Apocalipses 11: 15)<br />

Sa natural na daigdig a<strong>ng</strong> hari a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> pinuno <strong>ng</strong> kaharian. Lahat <strong>ng</strong><br />

teritoryo at mga tao ay sa kanya. Hawak niya a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sinasakupan.<br />

A<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal ay may dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal, a<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas at<br />

a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian ni Satanas ay a<strong>ng</strong> mga demonyo at mga tao<strong>ng</strong><br />

10


namumuhay sa kasalanan at lumalabag sa Salita <strong>ng</strong> Diyos. Kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay<br />

a<strong>ng</strong> Diyos Ama, si Jesu-Cristo, a<strong>ng</strong> Banal na Espiritu, mga a<strong>ng</strong>el, at lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> sumusunod sa<br />

Salita <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS<br />

May iisa<strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> Diyos, subalit ito ay inilalarawan sa iba’t-iba<strong>ng</strong> paraan sa Biblia. A<strong>ng</strong><br />

mga salita<strong>ng</strong> “Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it” ay ginagamit din na tumutukoy sa “Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.”<br />

A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito ay katulad din <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Ama ( Mateo 26: 29), ni Jesus ( Apocalipses 1:<br />

9), ni Cristo Jesus ( II Timoteo 4: 1), ni Cristo at <strong>ng</strong> Diyos ( Efeso 5: 5), “sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon at<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> Cristo” ( Apocalipses 11: 15), “ <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Diyos, at a<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

Cristo” ( Apocalipses 12: 10), “ <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagibig” ( Colosas 1: 13). A<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> ito<br />

ay mga katawagan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Upa<strong>ng</strong> madali<strong>ng</strong> maunawaan, a<strong>ng</strong> titulo<strong>ng</strong> “Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos” a<strong>ng</strong> ginamit sa kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi isa<strong>ng</strong> denominasyon. A<strong>ng</strong> mga denominasyon ay kapisanan <strong>ng</strong><br />

mga iglesia na likha <strong>ng</strong> tao. Itinatag sila upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaayusan sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa. A<strong>ng</strong><br />

Baptist, Assembly of God, Metodista, Lutheran, atbp. ay mga halimbawa <strong>ng</strong> mga denominasyon.<br />

A<strong>ng</strong> tunay na Iglesia ayon sa Biblia ay hindi denominasyon o kapisana<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong> relihiyon. A<strong>ng</strong><br />

tunay na Iglesia ay yao<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> tunay na Iglesia ay yu<strong>ng</strong><br />

sama-sama<strong>ng</strong> katawa<strong>ng</strong> espirituwal na itinatag <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>helIo <strong>ng</strong><br />

Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. A<strong>ng</strong> Iglesia<strong>ng</strong> ito ay kinabibila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga lalake at babae na<br />

bumubuo sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> katu<strong>ng</strong>kulan <strong>ng</strong> Iglesia ay hindi lama<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral at magturo <strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>helio <strong>ng</strong><br />

Kaharian, subalit ito ay dapat magpakita <strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> modelo <strong>ng</strong> buhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Dapat ay sinusunod <strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo<strong>ng</strong> ipinakita <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> Hari na si<br />

Jesu-Cristo.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay umiral na sa nakaraan, umiiral sa <strong>ng</strong>ayon, at iiral sa hinaharap, sa<br />

iba’t-iba<strong>ng</strong> porma. Sa <strong>ng</strong>ayon, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nananahan sa buhay <strong>ng</strong> bawat isa<strong>ng</strong><br />

lalake, babae, o bata man na kinilala<strong>ng</strong> Hari si Jesus <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay. Sa darati<strong>ng</strong> na panahon,<br />

magkakaroon <strong>ng</strong> actuwal na nakikita<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at<br />

pa<strong>ng</strong>hinaharap na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay tatalakayin pa sa lalo<strong>ng</strong> malalim na paraan dito sa<br />

kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na kaharian at hindi isa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong><br />

makalupa, kaila<strong>ng</strong>an ito<strong>ng</strong> unawain <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> isipa<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

Ngunit a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ayon sa laman ay hindi tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga bagay <strong>ng</strong> Espiritu <strong>ng</strong><br />

Diyos; sapagkat a<strong>ng</strong> mga ito ay kama<strong>ng</strong>ma<strong>ng</strong>an sa kaniya; at hindi niya nauunawa,<br />

sapagkat a<strong>ng</strong> mga yaon ay sinisiyasat ayon sa espiritu. ( I Corinto 2: 14 )<br />

11


MGA TAGAPAMAHALA NG MGA KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas ay pinamamahalaan ni Satanas. Lalo mo<strong>ng</strong> makikilala si Satanas at a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> kaharian sa “ Para Sa Dagdag na Pag-aaral” na bahagi <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito. Sa pasimula,<br />

si Satanas ay isa<strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel na nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos at bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos,<br />

subalit tina<strong>ng</strong>ka niya<strong>ng</strong> sakupin a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Mababasa mo a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pag-aalsa sa<br />

Isaias 14: 12-17 at Ezekiel 28: 12-19.<br />

Marami<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel and sumama kay Satanas sa pag-aalsa<strong>ng</strong> ito at sila<strong>ng</strong> lahat ay pinalayas mula<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay pinamamahalaan <strong>ng</strong> Tatlo<strong>ng</strong> Persona na kinabibila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Diyos<br />

Ama, <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Anak na si Jesu-Cristo, at <strong>ng</strong> Banal na Espiritu. Higit mo<strong>ng</strong> mababatid a<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa tagapa<strong>ng</strong>una <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito sa Ikalawa<strong>ng</strong> Kabanata <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

MGA NANINIRAHAN SA MGA KAHARIAN<br />

Maliban sa mga tagapa<strong>ng</strong>una, may mga iba pa<strong>ng</strong> naninirahan sa dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> ito.<br />

Masasama<strong>ng</strong> espiritu<strong>ng</strong> tinatawag na mga demonyo a<strong>ng</strong> naninirahan sa Kaharian ni Satanas. A<strong>ng</strong><br />

mga espiritu<strong>ng</strong> ito ay nananahan, nagpapahirap, namamahala, at gumagamit <strong>ng</strong> mga tao na<br />

kabila<strong>ng</strong> sa kaharian ni Satanas. Sila a<strong>ng</strong> nag-uudyok sa mga tao na gumawa <strong>ng</strong> masama.<br />

Bago magwakas a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, gagamit si Satanas <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> espesyal na espirituwal na<br />

nilala<strong>ng</strong> mula sa kanya<strong>ng</strong> kaharian na tinatawag na AntiCristo at Bulaa<strong>ng</strong> Propeta. Bahagi sila <strong>ng</strong><br />

plano <strong>ng</strong> panlilinla<strong>ng</strong> ni Satanas upa<strong>ng</strong> ibagsak a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. May mga nananahan din<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ito ay mga a<strong>ng</strong>hel na nilala<strong>ng</strong> na espirituwal na naglili<strong>ng</strong>kod sa mga tao<br />

na kabahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga demonyo ay sumusunod kay Satanas<br />

dito sa daigdig, a<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel naman ay sumusunod sa kalooban <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Bagama’t a<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel at mga demonyo ay mga nilala<strong>ng</strong> na espirituwal, ku<strong>ng</strong> magkaminsan<br />

ay nagpapakita rin sila at na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap dito sa natural na daigdig. A<strong>ng</strong> mga demonyo na<br />

nagkakatawa<strong>ng</strong> tao ay nagsasalita at gumagawa <strong>ng</strong> masama sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> ito, at<br />

ku<strong>ng</strong> magkaminsan a<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel ay nagpapahayag din sa katawa<strong>ng</strong> nakikita.<br />

Dagdag pa sa mga espirituwal na nilala<strong>ng</strong> na ito, a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nabubuhay ay, alin sa<br />

dalawa, nananahan sa Kaharian ni Satanas o sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG PAGPASOK SA MGA KAHARIAN<br />

Sa isa sa mga talinhaga ni Jesus ipinakita Niya na lahat <strong>ng</strong> tao ay, alin sa dalawa, bahagi <strong>ng</strong><br />

Kaharian ni Satanas o Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Inihalintulad ni Jesus a<strong>ng</strong> sanlibutan sa isa<strong>ng</strong> bukid.<br />

A<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi sa bukid ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> binhi, na<br />

nagi<strong>ng</strong> mga damo, ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> masama:<br />

12


At a<strong>ng</strong> bukid ay a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan; at a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi, ay ito a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong><br />

Kaharian; at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> masama. ( Mateo 13: 38 )<br />

A<strong>ng</strong> mga tao ay pumapasok sa Kaharian ni Satanas sa pamamagitan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> natural.<br />

Itinuturo <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tao ay ipina<strong>ng</strong>anak sa kasalanan. A<strong>ng</strong> ibig sabihin nito ay a<strong>ng</strong><br />

lahat <strong>ng</strong> tao ay likas na makasalanan o may binhi <strong>ng</strong> kasalanan sa kanya<strong>ng</strong> kalooban. A<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> natural na hilig ay gumawa <strong>ng</strong> masama:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito, ako’y inanyuan sa kasamaan; at sa kasalanan ay ipinaglihi ako <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ina.<br />

( Awit 51: 5 )<br />

Kaya, “ku<strong>ng</strong> paano na sa pamamagitan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao ay pumasok a<strong>ng</strong> kasalanan sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan, at a<strong>ng</strong> kamataya’y sa pamamagitan <strong>ng</strong> kasalanan; at sa ganito’y a<strong>ng</strong><br />

kamatayan ay naranasan <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga tao, sapagka’t a<strong>ng</strong> lahat ay na<strong>ng</strong>agkasala.<br />

( Roma 5: 12 )<br />

Sapagka’t a<strong>ng</strong> lahat ay na<strong>ng</strong>agkasala <strong>ng</strong>a, at hindi na<strong>ng</strong>akaabot sa kaluwalhatian<br />

<strong>ng</strong> Diyos. ( Roma 3: 23 )<br />

Sapagkat tayo’y ipina<strong>ng</strong>anak na likas na makasalanan, lahat tayo ay dati<strong>ng</strong> nagi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong><br />

Kaharian ni Satanas. A<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Salita <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> Banal na Biblia, ay a<strong>ng</strong><br />

panawagan sa tao na lumipat mula sa masama<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas patu<strong>ng</strong>o sa matuwid na<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> mga tao ay ipina<strong>ng</strong>anak sa Kaharian ni Satanas sa pamamagitan <strong>ng</strong> natural na<br />

kapa<strong>ng</strong>anakan. Dapat ay muli sila<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>anak sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anakan. Tatalakayin pa ito <strong>ng</strong> lubos sa Ika-apat na Kabanata, “Mga Susi Sa<br />

Kaharian.”<br />

Sila na ipina<strong>ng</strong>anak na muli ay lumilipat <strong>ng</strong> tirahan mula sa Kaharian ni Satanas tu<strong>ng</strong>o sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabago sila <strong>ng</strong> pagtatapat mula kay Satanas tu<strong>ng</strong>o sa Diyos. Ku<strong>ng</strong><br />

pumapasok sila sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos dapat nila<strong>ng</strong> matutuhan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo na umiiral sa<br />

pamumuhay sa Kaharia<strong>ng</strong> ito. Ito ay tulad <strong>ng</strong> pagbabago <strong>ng</strong> pamumuhay sa isa<strong>ng</strong> bansa na bago<br />

mo<strong>ng</strong> nilipatan. Patuloy na tatalakayin a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito sa iba<strong>ng</strong> mga<br />

aralin sa kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

KAUGNAYAN NG DALAWANG KAHARIAN<br />

Mula na<strong>ng</strong> maghimagsik si Satanas, nagsimula na a<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> espirituwal sa pagitan <strong>ng</strong><br />

Kaharian ni Satanas at Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sa Biblia natala a<strong>ng</strong> pakikibaka <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong><br />

kaharia<strong>ng</strong> ito.<br />

13


A<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> espirituwal na ito sa buo<strong>ng</strong> sanlibutan ay nasa isip, kaluluwa, at espiritu <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>katauhan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is ni Satanas na a<strong>ng</strong> tao ay patuloy na bihag <strong>ng</strong> kasalanan sa kanya<strong>ng</strong> kaharian.<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pandaraya, tinutukso niya a<strong>ng</strong> mga lalake at babae na magkasala sa pita <strong>ng</strong><br />

laman. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is niya<strong>ng</strong> makuha a<strong>ng</strong> pagibig <strong>ng</strong> kaluluwa at espiritu na ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> Diyos lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

may karapatan.<br />

Hindi pumaparito a<strong>ng</strong> magnanakaw, kundi upa<strong>ng</strong> magnakaw, at pumatay, at<br />

pumuksa: ako’y naparito upa<strong>ng</strong> sila’y magkaroon <strong>ng</strong> buhay, at magkaroon <strong>ng</strong><br />

kasaganaan nito. ( Juan 10: 10 )<br />

Magpapatuloy a<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> ito sa lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa katapusan <strong>ng</strong> panahon.<br />

A<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal ay isa<strong>ng</strong> napakalalim na paksa kaya <strong>ng</strong>a nag-ukol a<strong>ng</strong> Harvestime<br />

International Institute <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kurso patu<strong>ng</strong>kol dito, “ Mga Pamamaraa<strong>ng</strong> Espirituwal:<br />

Isa<strong>ng</strong> Manwal Ng Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal,” A<strong>ng</strong> diin <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay a<strong>ng</strong> Kaharian ni<br />

Satanas, and kanya<strong>ng</strong> mga pamamaraan, at mga espirituwal na taktika upa<strong>ng</strong> madaig a<strong>ng</strong> mga<br />

puwersa <strong>ng</strong> kaaway.<br />

14


1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na iyo<strong>ng</strong> kinabisa?<br />

PANSARILING PAGSUSULIT<br />

2. Anu-ano a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> pagkakahati<strong>ng</strong> ginawa sa I Corinto 15: 44- 49?<br />

_______________________________________ _____________________________________<br />

3. Anu-ano a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> di-nakikita<strong>ng</strong> kaharian sa daigdig <strong>ng</strong>ayon?<br />

_______________________________________ _____________________________________<br />

4. Sinu-sino a<strong>ng</strong> mga namamahala sa dalawa<strong>ng</strong> di-nakikita<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> ito?<br />

_______________________________________ ______________________________________<br />

5. Sinu-sino a<strong>ng</strong> namumuhay sa Kaharian ni Satanas?<br />

6. Sinu-sino a<strong>ng</strong> namumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

7. Isulat a<strong>ng</strong> pagkakaiba <strong>ng</strong> mga katawaga<strong>ng</strong> ito: “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos” at “Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it”?<br />

8. Ibigay a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ kaharian.”<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

15


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

A<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay ukol sa pag-aaral <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Subalit sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong><br />

kabanata<strong>ng</strong> ito, may isa pa<strong>ng</strong> di-nakikita<strong>ng</strong> kaharian, a<strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian ni Satanas.<br />

Mahalaga na maunawaan mo a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> espirituwal na kaharia<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> Kurso <strong>ng</strong> Harvestime International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mga Espirituwal <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><br />

Estratehiya: Isa<strong>ng</strong> Manwal <strong>ng</strong> Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal” ay nagbibigay <strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> malawak na<br />

impormasyon tu<strong>ng</strong>kol sa kaharia<strong>ng</strong> ito at mga pamamaraa<strong>ng</strong> espirituwal <strong>ng</strong> pakikitu<strong>ng</strong>o kay<br />

Satanas. Dapat ay magkaroon ka <strong>ng</strong> manwal na ito na katambal <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito na, “<stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>><br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pinaghaharian Ng <strong>Dios</strong>.” <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas na nagbibigay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> impormasyon<br />

tu<strong>ng</strong>kol kay Satanas at <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaharian.<br />

ANG KAHARIAN NI SATANAS<br />

I. Tagapamahala sa Kaharian ni Satanas: Si Satanas<br />

A. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> Pinagmulan: A<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bagay ay nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Juan 1: 3; Colosas 1: 16 -17.<br />

B. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> kaluwalhatian: Isaias 14: 12- 15; Ezekiel 28: 12- 17<br />

C. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> katu<strong>ng</strong>kulan: Ezekiel 28: 14<br />

D. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pagbagsak: Ezekiel 28: 12- 19<br />

E. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>alan:<br />

1. Diyos <strong>ng</strong> daigdig: II Corinto 4: 4<br />

2. A<strong>ng</strong>hel <strong>ng</strong> kaliwanagan: II Corinto 11: 14<br />

3. Diablo: I Peter 5: 8; Mateo 4: 1<br />

4. Satanas: John 13: 27<br />

5. Lucifer: Isaias 14: 12<br />

6. Dragon: Apocalipses 12: 3<br />

7. A<strong>ng</strong> Ahas: Apocalipses 12: 9; 20: 2; II Corinto 11: 3; Genesis 3: 4, 14<br />

8. Kalaban: I Pedro 5: 8<br />

9. Belial ( Masama, wala<strong>ng</strong> halaga ) II Corinto 6: 15<br />

10. Beelzebub ( mataas na kalagayan) Mateo 12: 24; Lucas 11: 15; Marcos 3: 22<br />

11. Pumapatay: Juan 8: 44<br />

12. Manunukso: Mateo 4: 6; I Tesalonica 3: 5<br />

13. Pinahira<strong>ng</strong> A<strong>ng</strong>hel: Ezekiel 28: 14<br />

14. Maninira: Apocalipses 9: 11<br />

15. Mandaraya: Apocalipses 12: 9; 20: 3<br />

16. Apolyon ( Ma<strong>ng</strong>wawasak ): Apocalipses 9: 11<br />

17. Abadon ( Pumipinsala ): Apocalipses 9: 11<br />

18. Hari <strong>ng</strong> kadiliman: Efeso 6: 12<br />

19. A<strong>ng</strong>hel <strong>ng</strong> kalaliman: Apocalipses 9: 11<br />

20. Kaaway: Mateo 13: 39<br />

21. Prinsipe <strong>ng</strong> mga demonyo: Mateo 12: 24<br />

22. Ama <strong>ng</strong> kasinu<strong>ng</strong>ali<strong>ng</strong>an: Juan 8: 44<br />

23. Hari sa Tiro: Ezekiel 28: 12- 15<br />

16


24. Prinsipe <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan: Juan 12: 31; 14: 30; 16: 11<br />

25. Prinsipe <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in: Efeso 2: 2<br />

26. Espiritu <strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> pagsuway: Efeso 2: 2<br />

27. A<strong>ng</strong> masama: I Juan 5: 9<br />

28. Umuu<strong>ng</strong>al na leon: I Pedro 5: 8<br />

29. Taga-usig <strong>ng</strong> kapatiran: Apocalipses 12: 10<br />

F. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga Kata<strong>ng</strong>ian:<br />

1. Matalino at tuso: II Cor. 11: 3<br />

2. Magagalitin: Apocalipses 12: 17<br />

3. Matigas a<strong>ng</strong> kalooban: II Timoteo 2: 26<br />

4. Mapagmataas: I Timoteo 3: 6<br />

5. Makapa<strong>ng</strong>yarihan: Efeso 2: 2<br />

6. Mandaraya: Efeso 6: 11<br />

7. Mabagsik at Malupit: I Pero 5: 8<br />

8. Manlilinla<strong>ng</strong>: II Corinto 11: 14<br />

G. Mga natala na pananalita ni Satanas:<br />

1. Genesis 3: 1, 4, 5<br />

2. Job 1: 7-12<br />

3. Job 2: 1-6<br />

4. Mateo 4: 1-11<br />

5. Lucas 4: 1-13<br />

II.<br />

III.<br />

Mga <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>nanahan sa Kaharian ni Satanas: Mga espiritu <strong>ng</strong> Demonyo<br />

A. Si Satanas a<strong>ng</strong> namamahala sa hukbo <strong>ng</strong> mga demonyo: Mateo 12: 22-28<br />

B. A<strong>ng</strong> Kanila<strong>ng</strong> Pinagmulan: Apocalipses 12: 7-9; Judas 6<br />

C. A<strong>ng</strong> Kanila<strong>ng</strong> Mga Kata<strong>ng</strong>ian:<br />

1. Sila’y mga espiritu: Mateo 8: 16; Lucas 10: 17, 20<br />

2. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kapagsasalita: Marcos 5: 9, 12; Lucas 8: 28; Mateo 8: 31<br />

3. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>nanampalataya: Santiago 2: 19<br />

4. Pinaiiral a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kagustuhan: Lucas 8: 32; 11: 24<br />

5. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpapakita <strong>ng</strong> katalinuhan: Marcos 1: 24<br />

6. Emosyonal: Lucas 8: 28; Santiago 2: 19<br />

7. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kakikilala: Gawa 19: 15<br />

8. May di-pa<strong>ng</strong>karaniwa<strong>ng</strong> lakas: Gawa 19: 16; Marcos 5: 2, 3<br />

9. May di-pa<strong>ng</strong>karaniwa<strong>ng</strong> presensiya: Daniel 9: 21-23; 10: 10-14<br />

D. A<strong>ng</strong> Kanila<strong>ng</strong> Kaayusan:<br />

1. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkakaisa: Mateo 12: 26, 45; Lucas 8: 30; I Timoteo 4: 1<br />

2. Organisado: Kucas 8: 30<br />

3. May iba’t-iba<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong> kasamaan: Mateo 12: 43-45<br />

4. May kaayusan a<strong>ng</strong> estraktura: Efeso 1: 21; 3:10; 6:12; Roma 8: 38<br />

5. Marami<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> mga demonyo: Mateo 10: 1; I Timoteo 4: 1<br />

Mga <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ninirahan sa Kaharian ni Satanas: Lahat <strong>ng</strong> tao na hindi bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos: Apocalipses 20: 15; 21: 8<br />

17


IV.<br />

A<strong>ng</strong> Lara<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga Gawain ni Satanas at <strong>ng</strong> mga demonyo:<br />

A. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kalalapit sa presensiya <strong>ng</strong> Diyos: Job 1: 6-7<br />

B. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kalilibot sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan: Apocalipses 12: 10<br />

V. Mga Gawain ni Satanas at <strong>ng</strong> mga Demonyo:<br />

A<strong>ng</strong> mga gawain ni Satanas at <strong>ng</strong> mga demonyo ay tinatalakay na<strong>ng</strong> mabuti sa kurso <strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mga Espirituwal na Estratehiya:<br />

Isa<strong>ng</strong> Manwal <strong>ng</strong> Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal.” A<strong>ng</strong> buod ay: A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga gawain<br />

ay lagi<strong>ng</strong> laban sa Diyos, sa Kanya<strong>ng</strong> mga layunin, at sa Kanya<strong>ng</strong> bayan.<br />

VI.<br />

VII.<br />

Mas dakila a<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> mga Mananampalataya kaysa kay Satanas at sa<br />

kanya<strong>ng</strong> mga demonyo:<br />

A. Mateo 10: 1; Marcos 6: 7; 9:38; 16:17; Lucas 10:17; Gawa 5:16; 8:7; 16:16-18; 19:12<br />

B. A<strong>ng</strong> mga pamamaraan <strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> espirituwal ay tinatalakay sa kurso <strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute na “ Mga Espirituwal na Estratehiya: Isa<strong>ng</strong> Manwal<br />

<strong>ng</strong> Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal.” A<strong>ng</strong> mga ito ay makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> patnubay na<br />

espirituwal upa<strong>ng</strong> magamit mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapamahalaan laban sa Kaharian ni Satanas.<br />

A<strong>ng</strong> Hantu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas:<br />

A. Mateo 8: 29; 25:41; II Pedro 2:4; Judas 6; Apocalipses 12: 7-9; 20:10; I Juan 3:8;<br />

Lucas 8: 28; Mateo 25: 41<br />

18


IKALAWANG KABANATA<br />

HARI NG MGA HARI<br />

Mga Layunin:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ hari.”<br />

- Tukuyin si Jesus na Hari <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

- Ipagpatuloy a<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> buhay at ministeryo <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus.<br />

Susi<strong>ng</strong> Talata:<br />

At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi<br />

magkakawakas a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Wala<strong>ng</strong> kaharian na wala<strong>ng</strong> hari. Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay makikilala mo a<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> hari na<br />

na<strong>ng</strong>una, a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari, si Jesu-Cristo.<br />

ANO ANG HARI?<br />

A<strong>ng</strong> hari ay a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> pinuno <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa o tribo. A<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong><br />

“sovereign” ay siya a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yarihan, pinakamataas na awtoridad, at hindi<br />

kontrolado <strong>ng</strong> sinuman.<br />

Sa nakaraan ay marami<strong>ng</strong> mga hari at kaharian dito sa daigdig. Sa kaharian dito sa lupa a<strong>ng</strong> hari<br />

a<strong>ng</strong> nagmamay-ari <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> lupa<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sinasakupan at siya a<strong>ng</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan sa<br />

lahat <strong>ng</strong> bagay sa buo<strong>ng</strong> kaharian, kabila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga tao.<br />

A<strong>ng</strong> hari a<strong>ng</strong> gumagawa <strong>ng</strong> batas <strong>ng</strong> kaharian at a<strong>ng</strong> mga mamamayan <strong>ng</strong> kaharian ay<br />

sumusunod sa mga batas na ito. A<strong>ng</strong> hari ay may kapa<strong>ng</strong>yarihan sa lahat <strong>ng</strong> tao sa kanya<strong>ng</strong><br />

kaharian, kasama nito a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay o kamatayan.<br />

19


ANG HARI NG MGA HARI<br />

A<strong>ng</strong> pinakadakila sa lahat <strong>ng</strong> hari ay a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesu-Cristo. Tinagurian siya ni Pablo na<br />

Hari <strong>ng</strong> mga hari:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> sa Kanya<strong>ng</strong> kapanahunan ay ipahahayag Siya, na mapalad at ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong><br />

Makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari, at Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

( I Timteo 6: 15 )<br />

Tinawag Siya sa Apocalipsis na Hari <strong>ng</strong> mga hari:<br />

…sapagkat Siya’y Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>inoon at Hari <strong>ng</strong> mga hari.<br />

( Apocalipsis 17: 14 )<br />

At Siya’y mayroo<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> nakasulat sa kanya<strong>ng</strong> damit at sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> hita, Hari <strong>ng</strong> mga Hari at Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> mga Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

( Apocalipsis 19: 16 )<br />

Si Jesus ay Hari <strong>ng</strong> mga hari sapagkat Siya ay namumuno sa isa<strong>ng</strong> Kaharian na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan<br />

at makapa<strong>ng</strong>yarihan. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay wala<strong>ng</strong> katapusan. Hindi ito maibabagsak <strong>ng</strong><br />

rebolusyon. Wala<strong>ng</strong> sinuma<strong>ng</strong> hari na papalit sa Hari <strong>ng</strong> mga hari.<br />

NARITO NA ANG HARI BAGO ANG LAHAT<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sa Biblia a<strong>ng</strong> kuwento <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari. Bahagi <strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito ay a<strong>ng</strong> salaysay <strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> buhay at ministeryo sa lupa. Subalit buhay na si Jesus bago pa nagpasimula a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> ministeryo dito sa mundo. Mababasa mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pasimula na kasama <strong>ng</strong> Diyos sa<br />

Juan 1: 1-18. ( Sa talata<strong>ng</strong> ito si Jesus ay tinawag na “ Verbo.” )<br />

MGA HULA PATUNGKOL SA HARI<br />

A<strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan ay marami<strong>ng</strong> mga hula patu<strong>ng</strong>kol sa Hari <strong>ng</strong> mga hari. A<strong>ng</strong> hula ay tahasa<strong>ng</strong><br />

salita mula sa Diyos na nagpapakita <strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yayari sa hinaharap na hindi kaya<strong>ng</strong> malaman <strong>ng</strong><br />

natural na pag-iisip.<br />

Ito<strong>ng</strong> mga hula sa Luma<strong>ng</strong> Tipan ay nagpapakita ku<strong>ng</strong> paano, kailan, at saan isisila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Hari,<br />

at mga detalye <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay, ministeryo, kamatayan, at pagkabuhay na mag-uli. A<strong>ng</strong><br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan a<strong>ng</strong> nagpapakita ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> natupad ni Jesus a<strong>ng</strong> mga hula<strong>ng</strong> ito.<br />

( Isa<strong>ng</strong> detalyado<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga hula a<strong>ng</strong> nasa isa<strong>ng</strong> kurso <strong>ng</strong> Harvestime International<br />

Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mabibisa<strong>ng</strong> Pamamaraan <strong>ng</strong> Pag-aaral <strong>ng</strong> Biblia”)<br />

20


ANGKAN NA PINAGMULAN NG HARI<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kan na pinagmulan <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari, si Jesus, sa Mateo 1: 1-17 at sa<br />

Lucas 3: 23-38. Tinunton a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kan ni Jesus mula sa Kanya<strong>ng</strong> ama’t ina dito sa lupa. Subalit<br />

iyo<strong>ng</strong> tandaan na si Jesus ay tunay na Anak <strong>ng</strong> Diyos na isinila<strong>ng</strong> ni Birhen Maria.<br />

ANG KAPANGANAKAN NG HARI<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> pagkasila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus dito sa lupa sa Mateo 1 at 2 at sa Lucas 1 at 2.<br />

ANG MGA PANGALAN NG HARI<br />

Si Jesus ay tinawag sa iba’t-iba<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>alan, a<strong>ng</strong> iba rito ay nagsasaad <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo at<br />

pakay. A<strong>ng</strong> mga sumusunod ay mga pa<strong>ng</strong>alan ni Jesus, a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari:<br />

A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Adam: I Corinto 15: 45-47<br />

Tagapagta<strong>ng</strong>gol: I Juan 2: 1<br />

Pinakamakapa<strong>ng</strong>yarihan: Apocalipsis 1: 8<br />

Pasimula at Katapusan: Apocalipsis 21: 6<br />

Amen: Apocalipsis 3: 14<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>bubuhay Magpakailanman: Daniel 7: 9<br />

A<strong>ng</strong>hel <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sa Kanya<strong>ng</strong> Harapan: Isaias 63: 9<br />

Pinahiran Higit Sa Kanya<strong>ng</strong> Mga kasama: Awit 45: 7<br />

Apostol At Dakila<strong>ng</strong> Saserdote: Hebreo 3: 1<br />

Bisig Ng Pa<strong>ng</strong>inoon: Isaias 51: 9 -1<br />

Gumawa at Sumakdal <strong>ng</strong> Ati<strong>ng</strong> Pananampalataya: Hebreo 12: 2<br />

Gumawa Ng Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaligtasan: Hebreo 5: 9<br />

Anak Ng Diyos: John 5: 18<br />

Minamahal: Efeso 1: 6<br />

Obispo <strong>ng</strong> Mga Kaluluwa: I Pedro 2: 25<br />

Pinagpala at Makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Hari: I Timoteo 6: 15<br />

A<strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>a: Zacarias 3: 8<br />

Isa<strong>ng</strong> Matuwid <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Sa<strong>ng</strong>a: Jeremias 23: 5<br />

Sa<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Katuwiran: Jeremias 33:15<br />

Sa<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Ugat Ni Jesse: Isaias 1: 1<br />

Tinapay <strong>ng</strong> Buhay: Juan 6: 35<br />

Maliwana<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Tala Sa Umaga: Apocalipsis 22: 16<br />

Kapitan Ng Hukbo Ng Pa<strong>ng</strong>inoon: Josue 5: 15<br />

Anak <strong>ng</strong> Karpintero: Mateo 13: 55<br />

Bato<strong>ng</strong> Panulok <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pa<strong>ng</strong>ulo: I Pedro 2: 6<br />

Pinakamainam Sa Sampu<strong>ng</strong> Libo: A<strong>ng</strong> Awit Ni Solomon 5: 10<br />

A<strong>ng</strong> Cristo: Juan 1: 41<br />

A<strong>ng</strong> Cristo A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon: Lucas 2: 11<br />

Si Cristo <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon: Roma 8: 39<br />

21


Si Cristo <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Kapa<strong>ng</strong>yarihan Ng Diyos: I Corinto 1: 24<br />

Tagapayo: Isaias 9: 6<br />

Pinakatipan Sa Bayan: Isaias 42: 6<br />

A<strong>ng</strong> Pagbubuka<strong>ng</strong> Liwayway: Lucas 1: 78<br />

A<strong>ng</strong> Tala Sa Umaga: II Pedro 1: 19<br />

Tagapagligtas: Roma 11: 26<br />

A<strong>ng</strong> Pintuan: Juan 10: 9<br />

Pinili: Isaias 42: 1<br />

Emmanuel: Sumasa Atin A<strong>ng</strong> Diyos: Mateo 1: 23<br />

Buhay <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>gan: I Juan 5: 20<br />

Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Ama: Isaias 9: 6<br />

Tapat at Totoo: Apocalipsis 19:11<br />

Saksi<strong>ng</strong> Tapat: Apocalipsis 1: 5<br />

A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>anay: Hebreo 1: 6<br />

Anak <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pa<strong>ng</strong>anay: Awit 89: 27<br />

Pa<strong>ng</strong>anay Sa Marami<strong>ng</strong> Magkakapatid: Roma 8: 29<br />

Pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> Bu<strong>ng</strong>a: I Corinto 15: 23<br />

A<strong>ng</strong> Una At A<strong>ng</strong> Huli: Apocalipsis 22: 13<br />

Bato<strong>ng</strong> Patibayan Sa Sion: Isaias 28: 16<br />

Maluwalhati<strong>ng</strong> Diyos: Isaias 33: 21<br />

Diyos Ng Israel: Isaias 45: 15<br />

Sumasa Atin A<strong>ng</strong> Diyos: Mateo 1: 23<br />

Mabuti<strong>ng</strong> Pastor: Juan 10: 11<br />

Dakila<strong>ng</strong> Diyos: Tito 2: 13<br />

A<strong>ng</strong> Dakila<strong>ng</strong> Saserdote: Hebreo 4: 14<br />

Ulo Ng Katawan: Colosas 1: 18<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo Ng Lahat Ng Mga Bagay: Efeso 1: 22<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Bato Sa Sulok: Awit 118: 22<br />

Tagapagmana Ng Lahat Ng Mga Bagay Hebreo 1: 2<br />

A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Pinahiran: Awit 2: 2<br />

A<strong>ng</strong> Banal Ng Israel: Isaias 41: 14<br />

Pag-asa Sa Kaluwalhatian: Colosas 1: 27<br />

Ako Nga: Juan 8: 58<br />

Larawan Ng Diyos <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Di <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita Colosas 1: 15<br />

Emmanuel: Isaias 7: 14<br />

Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesu-Cristo: Roma 1: 3<br />

Hukom <strong>ng</strong> Israel: Mikas 5: 1<br />

Hari <strong>ng</strong> Kaluwalhatian: Awit 24: 7<br />

Hari: Zacarias 9: 9<br />

Hari <strong>ng</strong> Buo<strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>libutan: Zacarias 14: 9<br />

Cordero <strong>ng</strong> Diyos: Juan 1: 29<br />

Ilaw <strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>libutan: Juan 8: 12<br />

Lila Ng Mga Libis: A<strong>ng</strong> Awit Ni Solomon 2: 1<br />

Tinapay <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Buhay: Juan 6: 51<br />

Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Diyos na Makapa<strong>ng</strong>yarihan sa Lahat: Apocalipsis 4: 8<br />

Jesu-Cristo <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pa<strong>ng</strong>inoon at Tagapagligtas: II Pedro 2: 20<br />

22


Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> Lahat: Acts 10: 36<br />

A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon Ay Ati<strong>ng</strong> Katuwiran: Jeremias 23: 6<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Inyo<strong>ng</strong> Manunubos: Isaias 43: 14<br />

Pagibig: I Juan 4: 8<br />

Tao Ng Kapa<strong>ng</strong>lawan: Isaias 53: 3<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon: Mateo 23: 10<br />

Mesias: Daniel 9: 25<br />

Makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Diyos: Isaias 9: 6<br />

Makapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Jacob: Isaias 60: 16<br />

A<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> A<strong>ng</strong>hel: Exodo 23: 20-23<br />

Kabanalbanalan: Daniel 9: 24<br />

Pinakamakapa<strong>ng</strong>yarihan: Awit 45: 3<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zareno: Mateo 2: 23<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kaaalam <strong>ng</strong> Lahat <strong>ng</strong> Bagay: I Tim. 2: 17<br />

A<strong>ng</strong> Cordero <strong>ng</strong> Ati<strong>ng</strong> Paskua: I Corinto 5: 7<br />

Ma<strong>ng</strong>gagamot: Lucas 4: 23<br />

Prinsipe <strong>ng</strong> Kapayapaan: Isaias 9: 6<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo <strong>ng</strong> Mga Hari Sa Lupa: Apocalipsis 1: 5<br />

Propeta: Deuteronomio 18: 15-18<br />

Pa<strong>ng</strong>palubagloob: Roma 3: 25<br />

Rabi: Juan 1: 49<br />

Manunubos: Isaias 59: 20<br />

Pagkabuhay na Maguli: Juan 11: 25<br />

Matuwid <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Li<strong>ng</strong>kod: Isaias 53: 11<br />

Bato: I Corinto 10: 4<br />

A<strong>ng</strong>kan Ni Jesse: Isaias 11: 10<br />

Rosa Ng Saron: Awit Ni Solomon 2: 1<br />

Tagapagligtas Ng Sa<strong>ng</strong>libutan: I Juan 4: 14<br />

Lahi Ni David: Juan 7: 42<br />

Binhi <strong>ng</strong> Babae: Genesis 3: 15<br />

Anak Ng Diyos: Roma 1: 4<br />

Anak Ng Tao: Gawa 7: 56<br />

Anak Ni Maria: Marcos 6: 3<br />

Anak Ng Kataastaasan: Lucas 1: 32<br />

Bituin Sa Jacob: Bila<strong>ng</strong> 24: 17<br />

Bato: Mateo 21: 42<br />

Araw Ng Katuwiran: Malakias 4: 2<br />

Bato<strong>ng</strong> Panulok: Isaias 28: 16<br />

Guro: Juan 3: 2<br />

Katotohanan: Juan 14: 6<br />

Kaloob <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Di Masayod: II Corinto 9: 15<br />

Puno Ng Ubas: Juan 15: 1<br />

Daan: Juan 14: 6<br />

Kaha<strong>ng</strong>aha<strong>ng</strong>a: Isaias 9: 6<br />

Verbo: Juan 1: 14<br />

Salita Ng Diyos: Apocalipsis 19: 13<br />

23


ANG BUHAY NG HARI<br />

A<strong>ng</strong> mga aklat ni Mateo, Marcos, Lucas, at Juan ay nagsasalaysay <strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus.<br />

A<strong>ng</strong> mga aklat na ito ay isinulat <strong>ng</strong> apat na alagad ni Jesus na kasama Niya<strong>ng</strong> nagli<strong>ng</strong>kod sa<br />

ministeryo dito sa lupa.<br />

ANG MINISTERYO NG HARI<br />

A<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod at pagtuturo ni Jesus ay nakatala sa mga aklat nila Mateo, Marcos, Lucas, at<br />

Juan. Sa “ Mga Kaparaanan Ng Pagtuturo,” isa<strong>ng</strong> kurso sa Harvestime International Institute,<br />

ay may kumpleto<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga aral ni Cristo ayon sa paksa.<br />

Bagama’t marami a<strong>ng</strong> natala sa apat na Eva<strong>ng</strong>elio tu<strong>ng</strong>kol sa buhay at ministeryo ni Jesus, ayon<br />

kay Juan:<br />

At mayroon di<strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> bagay na ginawa si Jesus, na ku<strong>ng</strong> susulati<strong>ng</strong> isa-isa,<br />

ay inaakala ko na kahit sa sa<strong>ng</strong>libutan ay hindi magkakasiya a<strong>ng</strong> mga aklat na<br />

susulatin. ( Juan 21: 25 )<br />

ANG TINANGGIHANG HARI<br />

Ku<strong>ng</strong> lahi a<strong>ng</strong> paguusapan, si Jesus ay ipina<strong>ng</strong>anak na Hudio. Pumarito Siya bila<strong>ng</strong> Hari, una sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> bayan, subalit Siya’y tina<strong>ng</strong>gihan. Pinagdudahan Siya ku<strong>ng</strong> Siya <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong><br />

hinihintay na Hari ( Mateo 27: 11; Marcos 15: 2). Pinagbinta<strong>ng</strong>an Siya na nagmula kay Satanas<br />

sa halip na mula sa Diyos ( Mateo 12: 25-28; Lucas 11: 17-20 ). Sa isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>yayari si Jesus ay<br />

pinupuwersa <strong>ng</strong> mga tao na gawi<strong>ng</strong> hari sapagkat ayaw Niya<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> kaharian na<br />

nais nila ( Juan 6: 15).<br />

Minsan la<strong>ng</strong> si Jesus pinara<strong>ng</strong>alan sa publico bila<strong>ng</strong> Hari. Ito ay na<strong>ng</strong> pumasok Siya sa Jerusalem<br />

sa huli<strong>ng</strong> pagkakataon ( Mateo 21: 1-9). Subalit a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> nagpara<strong>ng</strong>al sa kanya na<strong>ng</strong> araw<br />

na yaon a<strong>ng</strong> siya ri<strong>ng</strong> lumaban sa Kanya. Marami sa mga sumigaw <strong>ng</strong> “Hosana” sa pagpasok ni<br />

Jesus sa Jerusalem ay siya ri<strong>ng</strong> sumigaw <strong>ng</strong> “Ipako siya sa Krus” pagkalipas <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> araw. Bigo<br />

sila na hindi nagupo ni Jesus a<strong>ng</strong> pamahalaa<strong>ng</strong> Romano at nagtayo <strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> kaharian dito sa<br />

lupa. Sila na gusto<strong>ng</strong> makalaya mula sa pa<strong>ng</strong>-aapi <strong>ng</strong> mga dayuhan ay galit na<strong>ng</strong> si Jesus ay<br />

hindi nagtatag <strong>ng</strong> kaharian dito sa lupa.<br />

Hindi si Jesus a<strong>ng</strong> inaasaha<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga Hudio. Hindi Niya ibinagsak a<strong>ng</strong> Emperio <strong>ng</strong> Roma.<br />

Hindi Siya nagtatag <strong>ng</strong> inaasaha<strong>ng</strong> kaharian dito sa lupa. Hindi Siya umasta tulad <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> hari.<br />

24


Hindi nila natanto na bago pairalin ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagka Pa<strong>ng</strong>inoon, Kanya muna<strong>ng</strong><br />

pinagharian a<strong>ng</strong> puso at kalooban <strong>ng</strong> tao.<br />

A<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga Hudio ay hindi kalayaan mula sa Roma, kundi<br />

kalayaan mula sa gapos <strong>ng</strong> kasalanan. A<strong>ng</strong> susi sa Kaharian ni Jesus ay pagsisisi, hindi<br />

rebolusyon. ( Tatalakayin pa ito <strong>ng</strong> higit sa iba<strong>ng</strong> kabanata.)<br />

Tinukso si Jesus ni Satanas na magtatag <strong>ng</strong> Kaharian dito sa lupa (Mateo 4: 8; Lucas 4:5).<br />

Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa katapusan <strong>ng</strong> ministeryo ni Jesus dito sa mundo, a<strong>ng</strong> mga alagad ay nananabik sa<br />

isa<strong>ng</strong> Kaharian dito sa lupa (Gawa 1: 6). Subalit a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi pa itatatag dito<br />

sa isa<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> sistema. Sinabi ni Jesus:<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ko ay hindi sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito: ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian ko ay sa<br />

sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> mga alipin <strong>ng</strong>a ay makikipagbaka, upa<strong>ng</strong> ako’y huwag<br />

maibigay sa mga Judio: <strong>ng</strong>unit <strong>ng</strong>ayo’y a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi rito.<br />

( Juan 18: 36 )<br />

Kaya <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mg hari ay tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> bayan:<br />

Siya’y naparito sa sarili<strong>ng</strong> kanya, at Siya’y hindi tina<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga sarili<strong>ng</strong><br />

Kanya. ( Juan 1: 11)<br />

Kaunti lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kumilala kay Jesus bila<strong>ng</strong> Hari. Si <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tanael na isa sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad ay<br />

isa sa mga ito:<br />

Sumagot si <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tanael sa kaniya, Rabi, ikaw a<strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> Diyos; ikaw a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong><br />

Israel. ( Juan 1: 49 )<br />

Subalit sa kanila na tuma<strong>ng</strong>gap kay Jesus bila<strong>ng</strong> Hari, nagkaroon sila <strong>ng</strong> malapit na kaugnayan<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

Datapwa’t a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> sa Kanya’y nagsita<strong>ng</strong>gap, ay pinagkalooban Niya sila<br />

<strong>ng</strong> karapata<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Diyos, sa makatuwaid baga’y a<strong>ng</strong> mga<br />

nagsisisampalataya sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan. ( Juan 1: 12 )<br />

Lahat <strong>ng</strong> buhay ay nakasalalay sa mga kaugnayan. A<strong>ng</strong> mahalaga ay hindi ku<strong>ng</strong> gaano ka<br />

kagali<strong>ng</strong>, kundi ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kakilala. Hindi a<strong>ng</strong> kaalaman natin sa Biblia o sa buhay<br />

Kristiyano a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> tiket sa pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, kundi ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> kakilala.<br />

Dapat ay kilala natin a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari. Sa Ika-apat na Kabanata <strong>ng</strong> “Mga Susi Sa<br />

Kaharian,” matututuhan mo ku<strong>ng</strong> paano pumasok at manirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

25


ANG KAMATAYAN NG HARI<br />

A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> makasalanan ay hindi makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay<br />

iba kaysa sa iba<strong>ng</strong> kaharian. Ito ay Kaharian <strong>ng</strong> katwiran. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkamatay ni<br />

Jesus, gumawa Siya <strong>ng</strong> daan upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> lahat ay magi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Hindi<br />

Siya karapat-dapat mamatay. Hindi Siya kailanman nagkasala, subalit Siya’y namatay para kunin<br />

a<strong>ng</strong> lugar <strong>ng</strong> mga nagkasala. Siya a<strong>ng</strong> nagbayad <strong>ng</strong> kaparusaha<strong>ng</strong> kamatayan para sa kanila<strong>ng</strong><br />

kasalanan:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> kabayaran <strong>ng</strong> kasalanan ay kamatayan; datapwat a<strong>ng</strong> kaloob na<br />

wala<strong>ng</strong> bayad <strong>ng</strong> Diyos ay buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan kay Cristo Jesus na<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon natin. ( Roma 6: 23 )<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> kamatayan <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus sa Mateo 26-27, Marcos 14-15, Lucas 22-23, at<br />

Juan 18-19.<br />

ANG PAGKABUHAY NA MAGULI NG HARI<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan sa krus, a<strong>ng</strong> Hari ay inilibi<strong>ng</strong> subalit hindi Siya nanatili sa<br />

libi<strong>ng</strong>an. Mababasa mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mahimala<strong>ng</strong> pagkabuhay na maguli sa Mateo 28, Marcos<br />

16, Lucas 24, at Juan 20.<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkabuhay mula sa mga patay, nagtagumpay na si Jesus mula sa<br />

kamatayan. Sila na kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay maaari<strong>ng</strong> makaranas <strong>ng</strong> kamataya<strong>ng</strong><br />

pisikal tulad ni Jesus, subalit sila rin ay makararanas <strong>ng</strong> pagkabuhay mula sa kamatayan.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Hari ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan, tayo ay bahagi <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong><br />

katapusan at tayo ay may buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan.<br />

ANG MGA PAGPAPAKITA NG HARI<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpakita a<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus sa marami<strong>ng</strong> mga tao pagkatapos Niya<strong>ng</strong> mabuhay mula sa<br />

kamatayan. Mababasa mo a<strong>ng</strong> ulat <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga pagpapakita sa Mateo 28, Marcos 16, Lucas<br />

24, Juan 20-21, at Gawa 1.<br />

ANG PAGBABALIK NG HARI SA LANGIT<br />

Pagkatapos magpakita ni Jesus sa mga tao sa loob <strong>ng</strong> apat na pu<strong>ng</strong> araw, Siya’y nagbalik sa<br />

la<strong>ng</strong>it. Siya’y mananatili roon ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Siya’y bumalik dito upa<strong>ng</strong> magtayo <strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa huli<strong>ng</strong> panahon. Lalo mo pa<strong>ng</strong> mauunawaan ito sa susunod na kabanata sa<br />

pagtalakay <strong>ng</strong> nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Mababasa mo a<strong>ng</strong><br />

pagbabalik ni Jesus sa la<strong>ng</strong>it sa Mateo 28: 16-20, Marcos 16: 19-20, Lucas 24: 50-53, at Gawa 1:<br />

1-11.<br />

26


ANG UTOS NG HARI<br />

Bago Siya bumalik sa La<strong>ng</strong>it, nagbigay si Jesus <strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> utos na tayo ay magi<strong>ng</strong> mga<br />

kinatawan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. Lalo mo<strong>ng</strong> mauunawaan a<strong>ng</strong> utos na ito sa<br />

mga sumusunod na aralin.<br />

ANG DARATING NA HARI<br />

Inihayag <strong>ng</strong> Biblia na si Jesus ay babalik sa lupa na may dakila<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan at<br />

kaluwalhatian upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian sa kanya<strong>ng</strong> di na mababago<strong>ng</strong><br />

kalagayan ( final form). Mababasa mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagbabalik sa I Tesalonica 4: 13-18.<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> pagtatatag Niya <strong>ng</strong> Kaharian at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari bago ito naganap sa aklat<br />

<strong>ng</strong> Apocalipsis. Ipinakita <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> Kaharian ni Jesus ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan:<br />

… at hindi magkakawakas a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33 )<br />

Lahat <strong>ng</strong> kaharian sa lupa at a<strong>ng</strong> kaharian ni Satanas ay madadaig <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari. Sa wakas<br />

ay ipahahayag na:<br />

… A<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa Kanya<strong>ng</strong><br />

Cristo: at siya’y maghahari magpakailan kailan man.<br />

( Apocalipsis 11: 15 )<br />

IPAGPATULOY ANG IYONG PAG-AARAL<br />

A<strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari ay napakadakila upa<strong>ng</strong> malimitahan sa isa<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong><br />

manwal na ito. Sa bahagi<strong>ng</strong> “ Para Sa Dagdag <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pag-aaral ” sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay mapagaaralan<br />

mo na<strong>ng</strong> puspusan a<strong>ng</strong> buhay ni Cristo na binala<strong>ng</strong>kas sa mga aklat ni Mateo, Marcos,<br />

Lucas, at Juan.<br />

27


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ hari.<br />

______________________________________________________________________________<br />

3. Sino a<strong>ng</strong> Hari sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

4. Anu-ano<strong>ng</strong> apat na mga aklat sa Bago<strong>ng</strong> Tipan a<strong>ng</strong> nagsasalaysay <strong>ng</strong> buhay, ministeryo, at<br />

mga aral <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus dito sa lupa?<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

28


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Pag-aralan a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> mga aral <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, na ginagamit a<strong>ng</strong><br />

sumusunod na bala<strong>ng</strong>kas. Ito a<strong>ng</strong> pinagsanib na bala<strong>ng</strong>kas <strong>ng</strong> mga aklat nila Mateo, Marcos,<br />

Lucas, at Juan sa Bago<strong>ng</strong> Tipan:<br />

ANG HARI AT ANG KANYANG KAHARIAN<br />

I. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito na a<strong>ng</strong> Hari bago a<strong>ng</strong> lahat: Juan 1: 1-18<br />

II. A<strong>ng</strong> Pagpapakilala sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> Pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari<br />

1. Pinagmulan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 1: 1-17; Lucas 3: 23-38<br />

2. A<strong>ng</strong> Pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari:<br />

a. Pagpapahayag <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Juan: Lucas 1: 5-25<br />

b. Pagpapahayag kay Maria <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Jesus:<br />

Lucas 1: 23-38<br />

c. A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> ni Maria sa Judea: Lucas 1: 39-45<br />

d. A<strong>ng</strong> papuri ni Maria: Lucas 1: 46-56<br />

e. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Juan: Lucas 1: 57-80<br />

f. A<strong>ng</strong> pagpapahayag <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Jesus kay Jose:<br />

Mateo 1: 18-25<br />

g. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus: Lucas 2: 1-7<br />

h. Pagbabalita <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Jesus sa mga pastor <strong>ng</strong> tupa:<br />

Lucas 2: 8-20<br />

3. A<strong>ng</strong> Hari bila<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol at bata<br />

a. A<strong>ng</strong> pagtutuli sa Hari: Lucas 2: 21<br />

b. A<strong>ng</strong> pagpapakilala sa Hari: Lucas 2: 22-38<br />

c. A<strong>ng</strong> Hari bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol:<br />

1) Sa Bethlehem: Mateo 2: 1-12<br />

2) Sa Egipto: Mateo 2: 13-18<br />

3) Sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zaret: Mateo 2: 19-23; Lucas 2: 39<br />

d. A<strong>ng</strong> pagkabata <strong>ng</strong> Hari<br />

1) A<strong>ng</strong> paglaki <strong>ng</strong> Hari: Lucas 2: 40<br />

2) A<strong>ng</strong> pagdalaw <strong>ng</strong> Hari sa Jerusalem: Lucas 2: 41-50<br />

3) A<strong>ng</strong> paglago <strong>ng</strong> Hari: Lucas 2: 51-52<br />

B. A<strong>ng</strong> Tagapaghanda <strong>ng</strong> daan <strong>ng</strong> Hari: Juan Bautista<br />

1. A<strong>ng</strong> mensahe kay Juan: Marcos 1: 1; Lucas 3: 1-2<br />

2. A<strong>ng</strong> mensahe ni Juan: Mateo 3: 1-6; Marcos 1: 2-6; Lucas 3: 3-6<br />

3. A<strong>ng</strong> paliwanag ni Juan: Mateo 3: 7-10; Lucas 3: 7-14<br />

4. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako ni Juan: Mateo 3: 11-12; Marcos 1: 7-8; Lucas 3: 15-18<br />

III. A<strong>ng</strong> Pagpapatibay sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagpapatibay sa Hari<br />

1.Sa kanya<strong>ng</strong> pagbabautismo: Mateo 3:13-17; Marcos 1:9-11;Luke 3: 21-23<br />

29


2. Sa Kanya<strong>ng</strong> Pagkatukso: Mateo 4:1-11; Marcos 1:12-13; Lucas 4: 1-13<br />

3. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> tagapaghanda <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> daan, si Juan:<br />

a. A<strong>ng</strong> patotoo ni Juan sa mga pinuno: Juan 1: 19-28<br />

b. A<strong>ng</strong> patotoo ni Juan kay Jesus: Juan 1: 29-34<br />

B. A<strong>ng</strong> Pagta<strong>ng</strong>gap sa Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> pagsampalataya <strong>ng</strong> mga una<strong>ng</strong> alagad: Juan 1: 35-51<br />

2. Pagsampalataya dahil sa una<strong>ng</strong> himala: Juan 2: 1-12<br />

3. Sinakop Niya a<strong>ng</strong> templo: Juan 2: 13-22<br />

4. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Judea: Juan 2: 23- 3: 21<br />

5. A<strong>ng</strong> patotoo ni Juan: Juan 3: 22-36<br />

6. Sa Zebulun/ <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ptali: Mateo 4:12; Marcos 1:14; Lucas 3:19-20; 4:14;<br />

Juan 4: 1-4<br />

7. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Samaria: Juan 4: 5-42<br />

8. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Galilea: Juan 4: 43- 45<br />

C. A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral: Mateo 4:17; Marcos 1:15;<br />

Lucas 4: 14-15<br />

2. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya laban sa sakit: Juan 4: 46-54<br />

3. Pagta<strong>ng</strong>gi sa Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zaret: Lucas 4: 16-30<br />

4. A<strong>ng</strong> pagtira Niya sa Capernaum: Mateo 4: 13-16<br />

5. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya sa kalikasan: Mateo 4: 18-22;<br />

Marcos 1: 16-20; Lucas 5: 1-11<br />

6. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya laban sa mga demonyo: Marcos 1: 21-28;<br />

Lucas 4: 31-37<br />

7. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya laban sa karamdaman: Mateo 8: 14-17;<br />

Marcos 1: 29-34; Lucas 4: 38-41<br />

8. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral: Mateo 4: 23-25;<br />

Marcos 1: 35-39; Lucas 4: 42-44<br />

9. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa du<strong>ng</strong>is <strong>ng</strong> kasalanan: Mateo 8: 1-4;<br />

Marcos 1: 40-45; Lucas 5: 12-16<br />

10. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> magpatawad <strong>ng</strong> kasalanan:<br />

Mateo 9: 9-13; Marcos 2: 1-12; Lucas 5: 17-26<br />

11. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa mga tao: Mateo 9: 9-13;<br />

Marcos 2: 13-17; Lucas 5: 27-32<br />

12. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapamahalaan laban sa tradisyon: Mateo 9: 14-17;<br />

Marcos 2: 18-22; Lucas 5: 33-39<br />

13. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapamahalaan patu<strong>ng</strong>kol sa Sabat:<br />

a. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> sa paralitiko: Juan 5: 1-47<br />

b. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa uhay: Mateo 12: 1-8;<br />

Marcos 2: 23-28; Lucas 6: 6-11<br />

c. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> tuyo<strong>ng</strong> kamay:<br />

Mateo 12: 9-14; Marcos 3: 1-6; Lucas 6: 6-11<br />

14. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> magpagali<strong>ng</strong>: Mateo 12: 15-21;<br />

Marcos 3: 7-12<br />

15. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> mag-utos: Marcos 3: 13-19;<br />

Lucas 6: 12-16<br />

30


16. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> magpaliwanag <strong>ng</strong> kautusan:<br />

Mateo 5: 1-7, 29; Lucas 6: 17-42<br />

a. Siya a<strong>ng</strong> katuparan: Mateo 5: 17-20<br />

b. Pagta<strong>ng</strong>gi sa mga tradisyonal na pagpapaliwanag <strong>ng</strong> kautusan:<br />

1) Pagpatay: Mateo 5: 21-26<br />

2) Pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya: Mateo 5: 27-30<br />

3) Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: Mateo 5: 31-32<br />

4) Mga Sinumpaan: Mateo 5: 33-37<br />

5) Paghihiganti: Mateo 5: 38-42<br />

6) Pagibig: Mateo 5: 43-48; Lucas 6: 27-30; 32-36<br />

c. Pagta<strong>ng</strong>gi sa mga kaugalian <strong>ng</strong> mga Pariseo:<br />

1) Pagbibigay: Mateo 6: 1-4<br />

2) Pananala<strong>ng</strong>in: Mateo 6: 5-15<br />

3) Pag-aayuno: Mateo 6: 16-18<br />

4) Pananaw tu<strong>ng</strong>kol sa kayamanan: Mateo 6: 19-24<br />

5) A<strong>ng</strong> kakula<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> pananampalataya: Mateo 6: 25-34<br />

6) A<strong>ng</strong> paghatol sa kapwa: Mateo 7: 1-6; Lucas 6: 37-42<br />

d. Mga tagubilin para sa mga papasok sa Kaharian:<br />

1) Pananala<strong>ng</strong>in: Mateo 7: 7-11<br />

2) Katuwiran: Mateo 7: 12; Lucas 6: 31, 43-45<br />

3) Paraan <strong>ng</strong> pagpasok: Mateo 7: 13-14<br />

4) Babala sa mga bulaa<strong>ng</strong> tagapagturo: Mateo 7: 15-27<br />

5) A<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> pundasyon: Mateo 7: 24- 8:1;<br />

Lucas 6: 46-49<br />

17. A<strong>ng</strong> pagkilala <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari sa Capernaum: Mateo 8:5-13;<br />

Lucas 7: 1-10<br />

18. A<strong>ng</strong> pagkilala <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>in: Lucas 7: 11-17<br />

19. A<strong>ng</strong> patotoo <strong>ng</strong> labindalawa sa Kaharian: Mateo 9: 35-11:1;<br />

Marcos 6: 6-13; Lucas 9: 1-6<br />

IV. A<strong>ng</strong> pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi kay Juan: Mateo 11: 2-19; Lucas 7: 18-35<br />

1. A<strong>ng</strong> pagpatay kay Juan: Mateo 14: 1-12; Marcos 6: 14-29; Lucas 9: 7-9<br />

B. A<strong>ng</strong> sumpa sa mga lunsod <strong>ng</strong> Galilea: Mateo 11: 20-30<br />

1. A<strong>ng</strong> pagtuligsa sa kanila<strong>ng</strong> kawalan <strong>ng</strong> pananampalataya:<br />

Mateo 11:20-24<br />

2. Pagpapaliwanag <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> kawalan <strong>ng</strong> pananampalataya:<br />

Mateo 11: 25-27<br />

3. Isa<strong>ng</strong> paanyaya upa<strong>ng</strong> manampalataya: Mateo 11: 28-30<br />

C. Pagtatalo ukol sa makasalanan: Lucas 7: 36-50<br />

D. Patotoo sa Hari: Lucas 8: 1-3<br />

E. Pagta<strong>ng</strong>gi sa Hari <strong>ng</strong> mga pinuno: Mateo 12: 22-37; Marcos 3: 19-30<br />

F. Kahili<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong> tanda mula sa Hari: Mateo 12: 38-45<br />

G. A<strong>ng</strong> Pagta<strong>ng</strong>gi <strong>ng</strong> bansa: Mateo 12: 46-50; Marcos 3: 31-35; Lucas 8: 19-21<br />

H. Mga kapahayagan <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gihan:<br />

1.A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuya<strong>ng</strong> kaharian: Mateo 13:1-53;Marcos 4:1-34;Lucas 8:4-18<br />

31


2. Kapa<strong>ng</strong>yarihan sa kalikasan: Mateo 8: 18, 23-27; Mark 4: 35-41;<br />

Lucas 8: 22-25<br />

3. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa mga demonyo: Mateo 8: 28-34;<br />

Marcos 5: 1-20; Lucas 8: 26-39<br />

4. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa sakit at kamatayan: Mateo 9: 18-26;<br />

Marcos 5: 21-43; Lucas 8: 40-56<br />

5. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa pagkabulag: Mateo 9: 27-34<br />

I. A<strong>ng</strong> di pagta<strong>ng</strong>gap sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zaret: Mateo 13: 54-58: Marcos 6: 1-6<br />

V. Mga tagubilin <strong>ng</strong> Hari sa mga alagad<br />

A. A<strong>ng</strong> pagpapakain <strong>ng</strong> 5,000: Mateo 14: 13-21; Marcos 6: 30-44;<br />

Lucas 9: 10-17; Juan 6: 1-13<br />

B. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi sa alok na magi<strong>ng</strong> Hari: Mateo 14: 22-23; Marcos 6: 45-46;<br />

Juan 6: 14-15<br />

C. Pagtuturo sa pamamagitan <strong>ng</strong> halimbawa sa Genezaret: Mateo 14: 34-36;<br />

Marcos 6: 53-56<br />

D. Pagtuturo patu<strong>ng</strong>kol sa Tinapay <strong>ng</strong> Buhay: Juan 6: 22-71<br />

E. Pagtuturo patu<strong>ng</strong>kol sa Karumihan: Mateo 15: 1-20; Marcos 7: 1-23;<br />

Juan 7: 1<br />

F. A<strong>ng</strong> pagtuturo sa:<br />

1. Tiro at Sidon: Mateo 15: 21-28; Marcos 7: 24-30<br />

2. Decapolis: Mateo 15: 29-38; Marcos 7: 31-8: 9<br />

3. Magadan: Mateo 15: 39-16: 4; Marcos 8: 10-12<br />

4. Babala laban sa pagta<strong>ng</strong>gi: Mateo 16: 5-12; Marcos 8: 13-26<br />

G. A<strong>ng</strong> pagkukumpisal ni Pedro: Mateo 16:13-20; Marcos 8:27-30;<br />

Lucas 9:18-21<br />

H. Pagtuturo ukol sa kamatayan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 16: 21; 17: 22-23;<br />

Marcos 8: 31-33; 9: 30-32; Lucas 9: 22; 43-45<br />

I. Patu<strong>ng</strong>kol sa Pagka-alagad: Mateo 16: 22-28; Marcos 8: 34-9:1;<br />

Lucas 9: 23-27<br />

J. A<strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 17: 1-8; Marcos 9: 2-8; Lucas 9: 28-36<br />

K.Tagubilin patu<strong>ng</strong>kol kay Elias: Mateo 17: 9-13; Marcos 9: 9-13<br />

L. Patu<strong>ng</strong>kol sa pagtitiwala: Mateo 17: 14-21; Marcos 9: 14-29; Lucas 9: 37-43<br />

M. Pagtuturo patu<strong>ng</strong>kol sa pagigi<strong>ng</strong> anak: Mateo 17: 24-27<br />

N. Kababaa<strong>ng</strong>-loob: Mateo 18: 1-5; Marcos 9: 33-37; Lucas 9: 46-48<br />

O. Pagmamataas: Mateo 18: 6-14; Marcos 9: 38-50; Lucas 9: 49-50<br />

P. Pagpapatawad: Mateo 18: 15-35<br />

Q. A<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> alagad: Mateo 8: 19-22; Lucas 9: 57-62<br />

R. Isa<strong>ng</strong> hamon mula sa mga kapatid <strong>ng</strong> Hari: Juan 7: 2-9<br />

S. A<strong>ng</strong> paglalakbay patu<strong>ng</strong>o sa Jerusalem: Lucas 9: 51-56; Juan 7: 10<br />

VI. A<strong>ng</strong> Paglaban sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> labanan sa Pista <strong>ng</strong> mga Tabernakulo<br />

1. A<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> Hari ay pinagdudahan: Juan 7: 11-15<br />

2. A<strong>ng</strong> paliwana<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Juan 7: 16-24<br />

3. A<strong>ng</strong> pagkatao <strong>ng</strong> Hari ay tinano<strong>ng</strong>: Juan 7: 25-27<br />

32


4. A<strong>ng</strong> paliwana<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Juan 7: 28-30<br />

5. Tugon: Juan 7: 31-36<br />

6. Isa<strong>ng</strong> paanyaya mula sa Hari: Juan 7: 37-52<br />

B. A<strong>ng</strong> pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa kautusan: Juan 7: 58-8: 11<br />

C. A<strong>ng</strong> pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa liwana<strong>ng</strong>: Juan 8: 12-20<br />

D. A<strong>ng</strong> pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa pagkatao <strong>ng</strong> Hari: Juan 8: 21-59<br />

E. A<strong>ng</strong> pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> bulag na lalake: Juan 9: 1-41<br />

F. A<strong>ng</strong> Pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa pastor: Juan 10: 1-21<br />

G. Patotoo <strong>ng</strong> Pito: Lucas 10: 1-24<br />

H. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan: Lucas 10: 25-37<br />

I. Pagtatalo sa pista <strong>ng</strong> pagtatalaga: Juan 10: 22-39<br />

J. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> bi<strong>ng</strong>i: Lucas 11: 14-36<br />

K. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa mga rituwal: Lucas 11: 37-54<br />

VII. Mga tagubilin <strong>ng</strong> Hari sa mga alagad<br />

A. Isa<strong>ng</strong> halimbawa <strong>ng</strong> pakikipagdaupa<strong>ng</strong> palad: Lucas 10: 38-42<br />

B. Tagubilin tu<strong>ng</strong>kol sa panala<strong>ng</strong>in: Lucas 11: 1-13<br />

C. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian patu<strong>ng</strong>kol sa:<br />

1. Pagpapaimbabaw: Lucas 12: 1-12<br />

2. Kasakiman: Lucas 12: 13-34<br />

3. Pagbabantay: Lucas 12: 35-41<br />

4. Pagtatapat: Lucas 12: 42-48<br />

5. A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Hari: Lucas 12: 49-53<br />

6. Mga tanda <strong>ng</strong> panahon: Lucas 12: 54-59<br />

7. Pagsisisi: Lucas 13: 1-9<br />

8. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Israel: Lucas 13: 10-17<br />

9. A<strong>ng</strong> programa <strong>ng</strong> Kaharian: Lucas 13: 18-21<br />

D. A<strong>ng</strong> pag-alis mula sa Judea: Juan 10: 40-42<br />

E. Mga tagubilin tu<strong>ng</strong>kol sa pagpasok sa Kaharian: Lucas 13: 22-35<br />

F. Mga pagtuturo sa tahanan <strong>ng</strong> Pariseo: Lucas 14: 1-24<br />

G. Mga pagtuturo tu<strong>ng</strong>kol sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

1. Sa pagigi<strong>ng</strong> alagad: Lucas 14: 25-35<br />

2. A<strong>ng</strong> damdamin <strong>ng</strong> Diyos tu<strong>ng</strong>kol sa mga makasalanan: Lucas 15: 1-32<br />

3. Kayamanan: Lucas 16: 1-31<br />

4. Kapatawaran: Lucas 17: 1-6<br />

5. Paglili<strong>ng</strong>kod: Lucas 17: 7-10<br />

H. A<strong>ng</strong> pagbuhay kay Lazarus:<br />

1. A<strong>ng</strong> himala: Juan 11: 1-44<br />

2. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa himala: Juan 11: 45-54<br />

I. Pagtuturo <strong>ng</strong> mga prinsipyo sa Kaharian tu<strong>ng</strong>kol sa:<br />

1. Pasasalamat: Lucas 17: 11-19<br />

2. A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Lucas 17: 20-37<br />

3. Pananala<strong>ng</strong>in: Lucas 18: 1-14<br />

4. Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: Mateo 19: 1-12; Marcos 10: 1-12<br />

5. Pagpasok sa Kaharian: Mateo 19:13-15; Marcos 10 17-31;Lucas 18:31-34<br />

33


6. Israel: Mateo 20: 29-34; Marcos 10: 46-53; Lucas 18: 35-43<br />

7. Pansarili<strong>ng</strong> pananampalataya: Lucas 19: 1-10<br />

8. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> naantala: Lucas 19: 11-28<br />

VIII. A<strong>ng</strong> pagpapakilala sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari sa Betania: Juan 11: 55- 12:1, 9-11<br />

B. Pagpasok sa Jerusalem: Mateo 21: 1-11, 14-17; Marcos 11: 1-11;<br />

Lucas 19: 29-44; Juan 12: 12-19<br />

C. A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 21: 12-13, 18-19; Marcos 11: 12-18;<br />

Lucas 19: 45-48<br />

D. Mga Paanyaya <strong>ng</strong> Hari: Juan 12: 20-50<br />

E. Katunayan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan: Mateo 21: 20-22; Marcos 11: 19-25;<br />

Lucas 21: 37-38<br />

F. Hinamon a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari:<br />

1. Ng mga saserdote at matatanda: A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi sa Hari: Mateo 21: 23-<br />

22:14; Marcos 11: 27- 12: 12; Lucas 20: 1-19<br />

2. Ng mga Pariseo at Herodiano: Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian patu<strong>ng</strong>kol sa<br />

pagbabayad <strong>ng</strong> buwis: Mateo 22: 15-22; Marcos 12: 13-17;<br />

Lucas 20: 20-26<br />

3. Ng mga Saduceo: Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian patu<strong>ng</strong>kol sa pagkabuhay<br />

na mag-uli: Mateo 22: 23-33; Marcos 12: 18-27; Lucas 20: 27-40<br />

4. Ng mga Pariseo: A<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> utos sa Kaharian:<br />

Mateo 22: 34-40; Marcos 12: 28-34<br />

G. Isa<strong>ng</strong> hamon mula sa Hari: Mateo 22: 21-46; Marcos 12: 35-37;<br />

Lucas 20: 41-44<br />

H. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> paghatol: Mateo 23: 1-39; Marcos 12: 38-40;<br />

Lucas 20: 45-47<br />

I. Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian tu<strong>ng</strong>kol sa pagbibigay: Marcos 12: 41-44;<br />

Lucas 21: 1-4<br />

IX. A<strong>ng</strong> paghahanda para sa kamatayan <strong>ng</strong> Hari<br />

A. Mga hula <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> tano<strong>ng</strong>: Mateo 24: 1-3<br />

2. A<strong>ng</strong> kapighatian: Mateo 24: 27-30<br />

3. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong>: Mateo 24: 27-30<br />

4. A<strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Israel: Mateo 24: 31<br />

5. Mga talinhaga sa mga huli<strong>ng</strong> araw:<br />

a. A<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> Igos: Mateo 24: 32-44<br />

b. A<strong>ng</strong> tapat na alipin: Mateo 24: 45-51<br />

c. A<strong>ng</strong> sampu<strong>ng</strong> birhen: Mateo 25: 1-13<br />

d. A<strong>ng</strong> mga talento: Mateo 25: 31-46<br />

B. A<strong>ng</strong> paghahanda para sa kamatayan <strong>ng</strong> Hari:<br />

1. A<strong>ng</strong> hula tu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> kamatayan: Mateo 26: 1-2; Marcos 14:1;<br />

Lucas 22: 1<br />

2. A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ulo: Mateo 26: 3-5; Marcos 14: 1-2; Lucas 22:2<br />

3. A<strong>ng</strong> pagbubuhos <strong>ng</strong> paba<strong>ng</strong>o: Mateo 26:6-13; Marcos 14:3-9;Juan 12:2-8<br />

34


4. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> pagkakanulo: Mateo 26: 14-16; Marcos 4: 10-11;<br />

Lucas 22: 3-6<br />

5. Paghahanda para sa Pista <strong>ng</strong> Paskua: Mateo 26: 17-19;<br />

Marcos 14: 12-16; Lucas 22: 7-13<br />

6. A<strong>ng</strong> Pista <strong>ng</strong> Paskua: Mateo 26: 20; Marcos 14: 17;<br />

Lucas 22: 14-16; 24-30<br />

7. Pagbibigay <strong>ng</strong> halimbawa: Juan 13: 1-20<br />

8. A<strong>ng</strong> hula <strong>ng</strong> pagkakanulo ni Judas: Mateo 26: 21-25; Marcos 14: 18-21;<br />

Lucas 22: 21-23; Juan 13: 21-30<br />

9. A<strong>ng</strong> hula sa pagtatatwa ni Pedro: Mateo 26: 31-35; Marcos 14: 27-31;<br />

Lucas 22: 31-38; Juan 13: 37-38<br />

10. Isa<strong>ng</strong> alaala: Mateo 26: 26-30; Marcos 14: 22-26; Lucas 22: 17-20<br />

C. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wakas na mensahe <strong>ng</strong> Hari:<br />

1. Pambu<strong>ng</strong>ad: Juan 13: 31-35<br />

2. Mga Suliranin: Juan 13: 36- 14: 24<br />

3. Mga pa<strong>ng</strong>ako: Juan 14: 25- 31<br />

4. Mga tagubilin patu<strong>ng</strong>kol sa:<br />

a. Pagbubu<strong>ng</strong>a: Juan 15: 1-17<br />

b. Kaaway <strong>ng</strong> mga alagad: Juan 15: 18- 16: 4<br />

c. A<strong>ng</strong> ministeryo <strong>ng</strong> Espiritu Santo: Juan 16: 5-15<br />

d. Mga bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkabuhay na mag-uli: Juan 16: 16-28<br />

e. Pagtatapos: Juan 16: 29-33<br />

D. Mga huli<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> dala<strong>ng</strong>in para sa Kanya<strong>ng</strong> sarili: Juan 17: 1-5<br />

2. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> dala<strong>ng</strong>in para sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad: Juan 17: 6-19<br />

3. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> dala<strong>ng</strong>in para sa lahat <strong>ng</strong> mananampalataya:<br />

Juan 17: 20-26<br />

E. A<strong>ng</strong> Dala<strong>ng</strong>in sa Hardin: Mateo 26: 36-46; Marcos 14: 32-42; Lucas 22: 39-46;<br />

Juan 18: 1<br />

X. A<strong>ng</strong> kamatayan <strong>ng</strong> Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagdakip: Mateo 26: 47-56; Marcos 14: 43-52; Lucas 22: 47-53;<br />

Juan 18: 2-12<br />

B. A<strong>ng</strong> relihioso<strong>ng</strong> paglilitis <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Annas: Juan 18: 12-14, 19-23<br />

2. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Caifas: Mateo 26: 57, 59-68; Marcos 14: 53,<br />

55-56; Lucas 22: 54. 63-65; Juan 18: 24<br />

3. A<strong>ng</strong> pagtatatwa ni Pedro: Mateo 26: 58, 69-75; Marcos 14: 53, 66-72;<br />

Lucas 22: 54-62; Juan 18: 15-18, 25-27<br />

4. A<strong>ng</strong> desisyon <strong>ng</strong> Sanhedrin: Mateo 27:1; Marcos 15: 1; Lucas 22: 66-71<br />

5. A<strong>ng</strong> kamatayan ni Judas: Mateo 27: 3-10<br />

C. A<strong>ng</strong> paglilitis <strong>ng</strong> gobierno sa Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Pilato: Mateo 27: 2, 11-14; Marcos 15: 2-5;<br />

Lucas 3: 1-5; Juan 18: 28-38<br />

2. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Herodes: Lucas 23: 6-12<br />

3. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Pilato: Mateo 27: 15-26; Marcos 15: 6-15;<br />

35


Luke 23: 13-25; Juan 18: 39- 19:1, 4-16<br />

4. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>lilibak sa Hari: Mateo 27:27-30; Marcos 15:16-19;<br />

Juan 19: 2-3<br />

D. A<strong>ng</strong> paglalakbay sa Kalbaryo: Mateo 27: 31-34; Marcos 15: 20-23;<br />

Lucas 23: 26-33; Juan 19: 16-17<br />

E. A<strong>ng</strong> pagpapako <strong>ng</strong> Hari sa krus<br />

1. A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> oras: Mato 27: 35-44; Marcos 15: 24-32;<br />

Luke 23: 33-43; Juan 19: 18-27<br />

2. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> oras: Mateo 27: 45-50; Marcos 15: 33-37;<br />

Lucas 23: 44-46; Juan 19: 28-30<br />

3. Mga tanda sa oras <strong>ng</strong> kamatayan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 27: 51-56;<br />

Marcos 15: 38-41; Lucas 23: 45, 47-49<br />

F. A<strong>ng</strong> paglilibi<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Mateo 27: 57-60; Marcos 15: 42-47; Lucas 23: 50-56;<br />

Juan 19: 31-42<br />

G. A<strong>ng</strong> pagtatatak <strong>ng</strong> libi<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Hari: Mateo 27: 62-66<br />

XI. A<strong>ng</strong> pagkabuhay na mag-uli <strong>ng</strong> Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> paghahanda <strong>ng</strong> mga kababaihan: Mateo 28: 1; Marcos 16: 1<br />

B. A<strong>ng</strong> pagbubukas <strong>ng</strong> libi<strong>ng</strong>an: Mateo 28: 2-4<br />

C. A<strong>ng</strong> pagdalaw <strong>ng</strong> mga kababaihan: Mateo 28: 5-8; Marcos 16: 2-8;<br />

Lucas 24: 1-8; Juan 20: 1<br />

D. A<strong>ng</strong> pag-uulat sa mga alagad: Lucas 24: 9-12; Juan 20: 2-10<br />

E. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari kay Maria: Marcos 16: 9-11; Juan 20: 11-18<br />

F. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari sa mga babae: Mateo 28: 9-10<br />

G. A<strong>ng</strong> ulat <strong>ng</strong> mga guwardia: Mateo 28: 11-15<br />

H. A<strong>ng</strong> pagpapakita sa mga alagad sa daa<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa Emaus:<br />

Marcos 16: 12-13; Lucas 24: 13-32<br />

I. A<strong>ng</strong> ulat <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> alagad: Lucas 24: 33-35<br />

J. A<strong>ng</strong> pagpapakita sa sampu<strong>ng</strong> alagad: Marcos 16: 14; Lucas 24: 36-43;<br />

Juan 20: 19-25<br />

K. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari sa labi<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> alagad: Juan 20: 26-31<br />

L. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari sa pito<strong>ng</strong> alagad: Juan 21: 1-25<br />

XII. A<strong>ng</strong> Iniutos <strong>ng</strong> Hari: Mateo 28: 16-20; Marcos 16: 15-18; Lucas 24: 44-49<br />

XIII A<strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Hari sa la<strong>ng</strong>it: A<strong>ng</strong> pag-akyat ni Jesus sa himpapawid:<br />

Marcos 16: 19-20; Lucas 24: 50-53<br />

36


IKATLONG KABANATA<br />

ANG KAHARIAN: SA NAKARAAN, SA KASALUKUYAN,<br />

SA HINAHARAP<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa nakaraan.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa kasalukuyan.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa hinaharap.<br />

SUSING TALATA:<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa mga nakaraa<strong>ng</strong> kabanata ay ipinakilala a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> JesuCristo. Ipinakikita <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong><br />

anyo (overview) <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at sa hinaharap.<br />

Ipinakikita rin nito a<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkakaisa a<strong>ng</strong> Luma at Bago<strong>ng</strong> Tipan <strong>ng</strong> Biblia sa isa<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> paksa. A<strong>ng</strong> paksa<strong>ng</strong> yaon<br />

ay a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at a<strong>ng</strong> Hari. A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos” at “Kaharian <strong>ng</strong><br />

La<strong>ng</strong>it” ay wala sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. Ito ay mga katawagan sa Bago<strong>ng</strong> Tipan. Subalit<br />

masusumpu<strong>ng</strong>an mo sa pag-aaral <strong>ng</strong> nagdaa<strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

pundasyon ay inilagay na sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuyan at hinaharap na kalagayan <strong>ng</strong><br />

Kaharian ay itinatag sa mga pundasyo<strong>ng</strong> ito sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

ANG NAGDAANG KAHARIAN: LUMANG TIPAN<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay magpawala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan. Ito ay narito na sa pasimula pa lama<strong>ng</strong> at<br />

ito’y lagi<strong>ng</strong> mananatili.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian Mo’y wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan mo’y<br />

sa lahat <strong>ng</strong> sali’t sali<strong>ng</strong> lahi. ( Awit 145: 13 )<br />

37


A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nagmula sa la<strong>ng</strong>it na<strong>ng</strong> lala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. Ninais<br />

Niya na a<strong>ng</strong> makala<strong>ng</strong>it na Kaharian ay lumaganap sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> nilikha.<br />

ISANG TAONG PINILI:<br />

Upa<strong>ng</strong> matupad and nasa<strong>ng</strong> ito, lumala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sakdal na kalagayan na karugto<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> lalake at babae sa halamanan <strong>ng</strong> Eden<br />

upa<strong>ng</strong> mag-anak at magparami <strong>ng</strong> tao rito sa mundo. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpaparami<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>katauhan a<strong>ng</strong> Kaharian ay kakalat sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

A<strong>ng</strong> paglala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay bila<strong>ng</strong> paghahanda <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na mamanahin <strong>ng</strong><br />

tao.<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34 )<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> lalake at babae, si Adam at si Eva, ay binigyan <strong>ng</strong> kapamahalaan sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos dito sa lupa.<br />

At sinabi <strong>ng</strong> Diyos, Lala<strong>ng</strong>in natin a<strong>ng</strong> tao sa Ati<strong>ng</strong> larawan, ayon sa Ati<strong>ng</strong><br />

wa<strong>ng</strong>is: at magkaroon sila <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa mga isda sa dagat, at sa mga<br />

ibon sa himpapawid, at sa mga hayop, at sa buomg lupa, at sa bawat umuusad, na<br />

nagsisiusad sa ibabaw <strong>ng</strong> lupa.<br />

At nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> tao ayon sa Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> larawan, ayon sa<br />

larawan <strong>ng</strong> Diyos siya nilala<strong>ng</strong>: nilala<strong>ng</strong> Niya sila na lalake at babae.<br />

At sila’y binasbasan <strong>ng</strong> Diyos, at sa kanila’y sinabi <strong>ng</strong> Diyos, Kayo’y<br />

magpalaanakin, at magpakarami, at kalatan ninyo a<strong>ng</strong> lupa, at inyo<strong>ng</strong><br />

supilin; at magkaroon kayo <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa mga isda sa dagat, at sa mga ibon<br />

sa himpapawid, at sa bawat hayop na gumagalaw sa ibabaw <strong>ng</strong> lupa.<br />

( Genesis 1: 26 -28 )<br />

Hindi nais <strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> sapilita<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod mula sa Kanya<strong>ng</strong> sinasakupan sa Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian dito sa lupa. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is Niya<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tao ay magi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ayon sa<br />

kanya<strong>ng</strong> pagpili. Kaya’t gumawa Siya <strong>ng</strong> batas sa bago<strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong> batas na ito ay<br />

nakasalalay sa malaya<strong>ng</strong> pagpili. A<strong>ng</strong> pagpili<strong>ng</strong> ito ay magigi<strong>ng</strong> batayan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pananatili<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

At iniutos <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Diyos sa lalake, na sinabi, Sa lahat <strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> kahoy sa<br />

halamanan ay makakakain ka na may kalayaan:<br />

Datapwa’t sa kahoy <strong>ng</strong> pagkakilala <strong>ng</strong> mabuti at masama ay huwag ka<strong>ng</strong><br />

kakain: sapagkat sa araw na ikaw ay kumain niyaon ay wala<strong>ng</strong> pagsala<strong>ng</strong><br />

mamamatay ka. ( Genesis 2: 16 -17 )<br />

38


Mababasa mo sa Genesis kapitulo 3 a<strong>ng</strong> mali<strong>ng</strong> pagpili ni Adam at ni Eva. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> magkasala si<br />

Adam at si Eva, nawalan sila <strong>ng</strong> mana sa kaharian <strong>ng</strong> Diyos. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>walan sila <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong><br />

ha<strong>ng</strong>gan at <strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> kapaligiran sa Kaharian.<br />

Dahil sa kasalanan, nagkaroon <strong>ng</strong> sumpa kay Satanas, sa sa<strong>ng</strong>libutan, at sa tao. Mababasa mo<br />

a<strong>ng</strong> mga sumpa<strong>ng</strong> ito sa Kapitulo 3 <strong>ng</strong> Genesis. A<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay hindi na isa<strong>ng</strong> sakdal na<br />

dako, na wala<strong>ng</strong> sala<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> makala<strong>ng</strong>it na Kaharian. A<strong>ng</strong> tao ay nawalan na <strong>ng</strong><br />

kapamahalaan sa sa<strong>ng</strong>libutan, at siya ay nahiwalay sa presensiya <strong>ng</strong> Hari dahil sa kasalanan.<br />

Inalok <strong>ng</strong> Diyos na palawakin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> tao, subalit ito ay<br />

tina<strong>ng</strong>gihan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala sa tao a<strong>ng</strong> mana na inihanda <strong>ng</strong> Diyos para sa Kanya mula pa sa patibayan<br />

<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, at si Satanas a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asiwa sa lupa. Subalit sa kadiliman <strong>ng</strong> oras na ito ay<br />

ibinigay <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako na maibalik a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa tao. A<strong>ng</strong> sabi <strong>ng</strong><br />

Diyos kay Satanas:<br />

At papagaalitin ko ikaw at a<strong>ng</strong> babae, at a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> binhi, at a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> binhi; ito<br />

a<strong>ng</strong> dudurog <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> ulo, at ikaw a<strong>ng</strong> dudurog <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sako<strong>ng</strong>. (Genesis 3: 15 )<br />

Ito a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> sirain a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> kaaway na si<br />

Satanas. Mula sa katawan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> babae, a<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si JesuCristo ay darati<strong>ng</strong>. Sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan lilinisin a<strong>ng</strong> kasalanan <strong>ng</strong> tao, ipapa<strong>ng</strong>anak siya<strong>ng</strong> muli sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos, magkakaroon <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan, at makukuha niya<strong>ng</strong> muli a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

karampata<strong>ng</strong> mana.<br />

ISANG BAYANG PINILI:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tao ay nagkasala, pumili a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Pinili <strong>ng</strong> Diyos si Abraham na pagmumulan <strong>ng</strong> baya<strong>ng</strong> ito. Marami<br />

Siya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> binitiwan tu<strong>ng</strong>kol sa bayan <strong>ng</strong> Israel at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> papel na<br />

gagampanan sa pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. Mababasa mo a<strong>ng</strong><br />

kasaysayan ni Abraham at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako na ibinigay sa Kanya at sa bayan <strong>ng</strong> Israel sa<br />

Genesis 12 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> 25.<br />

A<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay pinili dahil sa plano <strong>ng</strong> Diyos, hindi bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> karapatan. Hindi sila<br />

pinili sapagkat sila ay mas magali<strong>ng</strong> kaysa iba<strong>ng</strong> bansa o mas mahal sila <strong>ng</strong> Diyos. Ito ay<br />

pagpili<strong>ng</strong> may kaakbay na pananagutan. A<strong>ng</strong> pananaguta<strong>ng</strong> iyon ay upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga batas <strong>ng</strong> Kaharian sa bayan <strong>ng</strong><br />

Israel. Karamihan sa mga batas na ito ay nakatala sa aklat <strong>ng</strong> Exodo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtakda rin a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga hari dito sa lupa upa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>asiwaan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

At sa lahat <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga anak…pinili Niya si Salomon na aki<strong>ng</strong> anak upa<strong>ng</strong><br />

umupo sa luklukan <strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa Israel.<br />

( I Mga Cronica 28: 5 )<br />

39


Subalit a<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay nabigo sa kanya<strong>ng</strong> pananaguta<strong>ng</strong> palawakin a<strong>ng</strong> Kaharian. Paulitulit<br />

sila<strong>ng</strong> nagkasala at sumamba sa mga dios-diosan. Mababasa mo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

pagkakasala sa aklat <strong>ng</strong> Mga Hukom sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

Inihalintulad <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Israel sa isa<strong>ng</strong> bagi<strong>ng</strong> dito sa lupa. A<strong>ng</strong> Israel ay pinili upa<strong>ng</strong><br />

magbu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sinabi <strong>ng</strong> Diyos sa Israel:<br />

A<strong>ng</strong> Israel ay isa<strong>ng</strong> mayabo<strong>ng</strong> na bagi<strong>ng</strong> na nagbu<strong>ng</strong>a: ayon sa karamihan <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a kanya<strong>ng</strong> pinarami a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga dambana; ayon sa kabutihan<br />

<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> lupain ay nagsigawa sila <strong>ng</strong> mainam na haligi.<br />

A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> puso ay nahati; <strong>ng</strong>ayo’y ma<strong>ng</strong>asusumpu<strong>ng</strong>an sila<strong>ng</strong> salarin;<br />

kanya<strong>ng</strong> ibabagsak a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga dambana, kanya<strong>ng</strong> sasamsamin a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> mga haligi.<br />

Wala<strong>ng</strong> pagsala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayo’y kanila<strong>ng</strong> sasabihin, Kami ay wala<strong>ng</strong> hari sapagkat<br />

kami ay hindi na<strong>ng</strong>atatakot sa Pa<strong>ng</strong>inoon; at a<strong>ng</strong> hari, ano a<strong>ng</strong> magagawa niya<br />

para sa atin? ( Oseas 10: 1-3)<br />

Gayon ma’y tinamnan kita <strong>ng</strong> mahal na puno <strong>ng</strong> ubas, na pawa<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi;<br />

bakit ka <strong>ng</strong>a nagi<strong>ng</strong> bansot na iba<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> ubas sa akin? ( Jeremias 2: 21)<br />

Dahil sa kanila<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at hindi pagtupad sa pananaguta<strong>ng</strong> ikalat ito,<br />

a<strong>ng</strong> Israel ay nahati. Ito ay nagi<strong>ng</strong> magkahiwalay na bayan <strong>ng</strong> Israel at Juda. Sa wakas, kapwa<br />

sila nabihag at nalupig <strong>ng</strong> mga pagano<strong>ng</strong> bansa.<br />

Sa kabila <strong>ng</strong> pagkukula<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Israel, na<strong>ng</strong>ako a<strong>ng</strong> Diyos na a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian ay muli<strong>ng</strong><br />

matatatag sa isa<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> anyo, at a<strong>ng</strong> Israel ay muli<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> bahagi nito. Sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> mga propeta nagbigay a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako tu<strong>ng</strong>kol sa Hari<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> at<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa hinaharap.<br />

A<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako ay ibinigay kay David ( II Samuel 7: 16; Awit 22: 27-28; 72: 7-11; 89: 1-4; 96<br />

and 98) at kay Jeremias ( Jeremias 3: 17-18; 23: 5-6; 31:31-34 ). <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako si<br />

Propeta Isaias ( Isaias 2: 2-5; 33:20-22; 35; 62: 1-2; 65:17-25 ). A<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako ay ibinigay<br />

din kay Ezekiel ( Ezekiel 26: 25-30; 37: 22-28 ), Joel, ( Joel 2: 28), Zacarias ( Zacarias 8: 20-23;<br />

12: 10; 14: 9-17), Amos ( Amos 9: 15), at Mikas ( Mikas 4). Marami pa<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako<br />

patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian bukod sa mga nakalista rito.<br />

A<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay naghintay sa pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Mesias na tutupad <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> ito. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ghintay sila <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> magpapalaya sa kanila mula sa pagkasakop <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong><br />

bansa. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ghintay sila <strong>ng</strong> Kaharian na nawala sa kanila na mabalik sa isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakikita.<br />

ANG NAGDAANG KAHARIAN: BAGONG TIPAN<br />

May susi<strong>ng</strong> talata na nag-uugnay sa Luma at Bago<strong>ng</strong> Tipan na kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

40


A<strong>ng</strong> kautusan at a<strong>ng</strong> mga propeta ay nanatili ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kay Juan; mula noo’y a<strong>ng</strong><br />

eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral, at a<strong>ng</strong> bawat tao ay pumapasok<br />

doon na nagpipilit. ( Lucas 16: 16 )<br />

Sa Luma<strong>ng</strong> Tipan mababasa a<strong>ng</strong> mga hula tu<strong>ng</strong>kol sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Hari.<br />

Sa Bago<strong>ng</strong> Tipan natupad a<strong>ng</strong> mga hula<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> mga batas sa Luma<strong>ng</strong> Tipan a<strong>ng</strong> naglagay <strong>ng</strong><br />

pundasyon sa mga prinsipyo sa Bago<strong>ng</strong> Tipan na magigi<strong>ng</strong> saligan <strong>ng</strong> pamamaraan <strong>ng</strong> buhay sa<br />

Kaharian. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> dumati<strong>ng</strong> si Jesus, hindi Niya isinaisa<strong>ng</strong> tabi a<strong>ng</strong> kautusan kundi tinupad Niya<br />

ito at pinalawak a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa pundasyo<strong>ng</strong> ito.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> ipahayag ni Juan Bautista sa ila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Judea na “ A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay narito na,”<br />

gumamit siya <strong>ng</strong> mga salita na nauunawaan sa <strong>ng</strong>ayon. A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> ito ay nauunawaan <strong>ng</strong><br />

bansa<strong>ng</strong> Israel sapagkat a<strong>ng</strong> pag-asa <strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> Kaharian at a<strong>ng</strong> Hari ay nag-aalab sa puso<br />

<strong>ng</strong> bawat isa<strong>ng</strong> Judio.<br />

At na<strong>ng</strong> mga araw na yaon ay dumati<strong>ng</strong> si Juan Bautista, na na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral sa ila<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> Judea, nagsasabi,<br />

Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo; sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it.<br />

Sapagkat ito yao<strong>ng</strong> sinalita sa pamamagitan <strong>ng</strong> propeta Isaias, na nagsasabi, A<strong>ng</strong><br />

tinig <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sumisigaw sa ila<strong>ng</strong>, ihanda ninyo a<strong>ng</strong> daan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, tuwirin<br />

ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga landas. ( Mateo 3: 1- 3 )<br />

ISANG TAONG PINILI:<br />

Pumili a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao sa Luma<strong>ng</strong> Tipan upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>bigo si Adam sa pananaguta<strong>ng</strong> ito. Sa Bago<strong>ng</strong> Tipan, sinugo <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> Anak, si Jesus, upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian dito sa lupa.<br />

Ginampanan ni Jesus a<strong>ng</strong> responsabilidad na ito, sapagkat ito a<strong>ng</strong> ginawa Niya<strong>ng</strong><br />

pinakamahalaga<strong>ng</strong> pakay <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay at ministeryo.<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong> pagkabila<strong>ng</strong>go at pagkamatay ni Juan Bautista, nagpasimula si Jesus na ibahagi<br />

a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Pagkatapos na<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Diyos,<br />

At sinasabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> panahon, at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos;<br />

kayo’y ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14- 15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at magsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo:<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

41


Sa Kanya<strong>ng</strong> ministeryo dito sa lupa, pumili si Jesus <strong>ng</strong> pili<strong>ng</strong> mga lalake upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga<br />

alagad Niya. Tinuruan sila ni Jesus na humayo at ma<strong>ng</strong>aral na sinasabi<strong>ng</strong>, “ A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

la<strong>ng</strong>it ay malapit na.” ( Mateo 10: 7) Ano<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> “ malapit na?” Ti<strong>ng</strong>nan natin a<strong>ng</strong> mga<br />

salita<strong>ng</strong> ito sa iba<strong>ng</strong> contexto:<br />

Magsitindig kayo, hayo na tayo: narito, malapit na a<strong>ng</strong> nagkakanulo sa akin.<br />

( Mateo 26: 46 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> sabihin ni Jesus na a<strong>ng</strong> magkakanulo sa Kanya ay “malapit na,” a<strong>ng</strong> ibig Niya<strong>ng</strong> sabihin ay<br />

dumati<strong>ng</strong> na siya ( si Judas). A<strong>ng</strong> oras <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pagkakanulo ay narito na. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> sabihin ni<br />

Jesus na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay narito na, a<strong>ng</strong> ibig sabihin ay dumati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong><br />

buo<strong>ng</strong> buhay ni Jesus ay ginugol sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay dumati<strong>ng</strong> na.<br />

Itinuro Niya a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian, at ipinaliwana<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga lalake at babae ay makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Bagamat narito na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ito ay hindi pa nakikita:<br />

At palibhasa’y tinano<strong>ng</strong> Siya <strong>ng</strong> mga Fariseo, ku<strong>ng</strong> kailan darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ay sinagot Niya sila at sinabi, A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi<br />

paririto na mapagkikita;<br />

Ni sasabihin man nila, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito! O <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ririyan! Sapagkat narito, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos ay nasa loob ninyo. ( Lucas 17: 20- 21 )<br />

A<strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ay inilalarawan ito bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> binhi na<br />

inihasik, isa<strong>ng</strong> buto <strong>ng</strong> mustasa na itinanim sa ilalim <strong>ng</strong> lupa, isa<strong>ng</strong> natatago<strong>ng</strong> kayamanan, at<br />

isa<strong>ng</strong> mamahali<strong>ng</strong> perlas na nakatago. Sa lahat <strong>ng</strong> paghahalintulad na ito, a<strong>ng</strong> Kaharian ay<br />

naririto subalit hindi nakikita.<br />

Inasahan <strong>ng</strong> Israel na makikita a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na darati<strong>ng</strong>, na may mai<strong>ng</strong>ay na tugtugan<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong>, na pinaghaharian <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> hari na makapa<strong>ng</strong>yarihan:<br />

At samantala<strong>ng</strong> pinakiki<strong>ng</strong>gan nila a<strong>ng</strong> mga bagay na ito, ay dinugtu<strong>ng</strong>an Niya ( ni<br />

Jesus) at sinalita a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tali<strong>ng</strong>haga, sapagkat Siya’y malapit na sa Jerusalem, at<br />

sapagkat kanila<strong>ng</strong> inakala na pagdaka’y mahahayag a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Lucas 19: 11 )<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> bina<strong>ng</strong>git ni Jesus ay tu<strong>ng</strong>kol sa isa<strong>ng</strong> mara<strong>ng</strong>al na lalake na naparoon sa isa<strong>ng</strong><br />

malayo<strong>ng</strong> lugar at babalik upa<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaharian. Dahil sa nalalapit na si Jesus<br />

sa Jerusalem, inihahanda na Niya a<strong>ng</strong> mga tao sa Kanya<strong>ng</strong> nalalapit na kamatayan. Sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito ipinahayag Niya na a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakikita ay hindi muna<br />

ma<strong>ng</strong>yayari. Sa Kanya<strong>ng</strong> pagbabalik, ito ay matatatag.<br />

A<strong>ng</strong> paniniwala <strong>ng</strong> Iarael ay a<strong>ng</strong> tunay na Hari ay magtatatag <strong>ng</strong> Kaharian kaagad sa lahat <strong>ng</strong><br />

kara<strong>ng</strong>yaan <strong>ng</strong> kaharian ni David. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> Diyos kay Hari<strong>ng</strong> David ay:<br />

42


Kaniya<strong>ng</strong> ipagtatayo <strong>ng</strong> bahay a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan, at aki<strong>ng</strong> itatatag a<strong>ng</strong><br />

luklukan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian magpakailan man. ( II Samuel 7: 13 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> si Jesus ay pumasok sa Jerusalem, a<strong>ng</strong> akala <strong>ng</strong> mga tao ay itatatag na Niya a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong><br />

Kaharian na Jerusalem a<strong>ng</strong> capitolyo, tulad <strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. Dahil dito, Sila ay<br />

nagalak at pinara<strong>ng</strong>alan Siya bila<strong>ng</strong> Hari sa Kanya<strong>ng</strong> pagpasok sa lunsod. Sumigaw sila:<br />

Mapalad a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> pumaparito, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Ama<strong>ng</strong> si David:<br />

Hosana sa kataastaasan. ( Marcos 11: 10 )<br />

Subalit a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi pa itatatag. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay na si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa lebadura na kahalo <strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong> harina, upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> pagkalat <strong>ng</strong> Kaharian ( Mateo 13:<br />

33). Ito ay darati<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong> tahimik at patuloy tulad <strong>ng</strong> pagkalat <strong>ng</strong> pampaalsa sa masa <strong>ng</strong> tinapay.<br />

Sinabi na ni Jesus a<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> mara<strong>ng</strong>al na naglakbay sa malayo<strong>ng</strong> lugar at nagbalik<br />

upa<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaharian. Subalit hindi naunawaan <strong>ng</strong> Israel ito<strong>ng</strong> mga talinhaga<br />

<strong>ng</strong> Kaharian. Sapagkat hindi nagtatag kaagad si Jesus <strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> nakikita, makalipas a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

araw a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gap sa Kanya bila<strong>ng</strong> Hari a<strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gi sa Kanya. Sila ay tumalikod<br />

sa Kanya at ipinapako Siya sa krus.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> dumati<strong>ng</strong> si Jesus sa sa<strong>ng</strong>libutan, dumati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos dito. Sapagkat a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> ay di tulad <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> inaasahan, tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> mga Judio a<strong>ng</strong> Kaharian at<br />

a<strong>ng</strong> Hari.<br />

Siya’y naparito sa sarili<strong>ng</strong> Kanya, at Siya’y hindi tina<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga sarili<strong>ng</strong><br />

Kanya.<br />

Datapwat a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> sa Kanya’y nagsita<strong>ng</strong>gap, ay pinagkalooban Niya sila<br />

<strong>ng</strong> karapata<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Diyos, sa makatuwid baga’y a<strong>ng</strong> mga<br />

nagsisisampalataya sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> mga ipina<strong>ng</strong>anak na hindi sa dugo, ni sa kalooban <strong>ng</strong> laman, ni sa kalooban <strong>ng</strong><br />

tao, kundi <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 1: 11- 13 )<br />

Dahil sa pagta<strong>ng</strong>gi<strong>ng</strong> ito, ipinahayag ni Jesus na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay kinuha mula sa Israel<br />

at ibinigay sa isa<strong>ng</strong> bansa na magbubu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> katuwiran:<br />

Kaya <strong>ng</strong>a sinasabi ko sa inyo, Aalisin sa inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at<br />

ibibigay sa isa<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> nagkakabu<strong>ng</strong>a. ( Mateo 21: 43 )<br />

A<strong>ng</strong> ibig sabihin ni Jesus ay a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian ay dadalhin sa mga bansa<strong>ng</strong> Gentil ( lahat<br />

<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> labas sa Israel). Sila ay nakahanda<strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gap at tumugon dito.<br />

Sinabi ni Jesus na a<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> Israel at a<strong>ng</strong> Jerusalem, na kanya<strong>ng</strong> capitolyo, ay parurusahan:<br />

43


At sila’y ma<strong>ng</strong>abubuwal sa pamamagitan <strong>ng</strong> talim <strong>ng</strong> tabak, at dadalhi<strong>ng</strong> bihag sa<br />

lahat <strong>ng</strong> mga bansa: at yuyurakan a<strong>ng</strong> Jerusalem <strong>ng</strong> mga Gentil, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa<br />

matupad a<strong>ng</strong> mga panahon <strong>ng</strong> mga Gentil. ( Lucas 21: 24 )<br />

Dahil sa tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> Israel a<strong>ng</strong> Kaharian at a<strong>ng</strong> Hari, a<strong>ng</strong> pagtatatag <strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> kaharian<br />

ay ipinagpaliban ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa muli<strong>ng</strong> dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Hari. Ito a<strong>ng</strong> tinatawag na pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong><br />

pagbabalik ni JesusCristo.<br />

ISANG BAYANG PINILI:<br />

Sa Luma<strong>ng</strong> Tipan ay pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Israel bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan ku<strong>ng</strong> saan a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian ay lalaganap sa buo<strong>ng</strong> mundo. Hindi nagtagumpay a<strong>ng</strong> Israel sa katu<strong>ng</strong>kula<strong>ng</strong> ito. Sa<br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan, pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Iglesia, sila na tuma<strong>ng</strong>gap sa Eva<strong>ng</strong>elio, bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> katawan<br />

na gagamitin upa<strong>ng</strong> palaganapin ito<strong>ng</strong> Kaharian.<br />

Si Apostol Pablo, pinili <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> magdala <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa mga Gentil, a<strong>ng</strong><br />

sumulat <strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> ito:<br />

Sa akin, na ako a<strong>ng</strong> kababababaan sa lahat <strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> mababa sa mga banal, ay<br />

ibinigay a<strong>ng</strong> biyaya<strong>ng</strong> ito, upa<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral sa mga Gentil a<strong>ng</strong> mga di malirip<br />

kayamanan ni Cristo;<br />

At maipakita sa lahat <strong>ng</strong> mga tao ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> katiwala sa hiwaga na<br />

lahat <strong>ng</strong> panahon ay inilihim <strong>ng</strong> Diyos na lumala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay:<br />

na<br />

sa<br />

Upa<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayo’y sa pamamagitan <strong>ng</strong> iglesia, ay maipakikilala sa mga pamunuan at<br />

sa mga kapa<strong>ng</strong>yarihan sa sa<strong>ng</strong>kala<strong>ng</strong>itan a<strong>ng</strong> kapuspusan <strong>ng</strong> karunu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong><br />

Diyos,<br />

Ayon sa panukala<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan na ipinanukala kay Cristo Jesus na<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon natin. ( Efeso 3: 8- 11 )<br />

Alalahanin natin na a<strong>ng</strong> Kaharian ay inihanda <strong>ng</strong> Diyos para sa tao mula pa sa patibayan <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> iglesia upa<strong>ng</strong> ihayag a<strong>ng</strong> hiwaga <strong>ng</strong> Kaharian sa mga bansa <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Sa pamamagitan nito, a<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> pakay <strong>ng</strong> Diyos ay matutupad:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> ipinakikilala Niya sa atin a<strong>ng</strong> hiwaga <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kalooban, ayon sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> minagali<strong>ng</strong> na ipinasya Niya sa Kanya rin.<br />

Sa pagigi<strong>ng</strong> katiwala sa kaganapan <strong>ng</strong> mga panahon, upa<strong>ng</strong> tipunin a<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> mga bagay kay Cristo, a<strong>ng</strong> mga bagay na nagasa sa<strong>ng</strong>kala<strong>ng</strong>itan, at a<strong>ng</strong> mga<br />

bagay na na<strong>ng</strong>asa ibabaw <strong>ng</strong> lupa; sa Kanya… ( Efeso 1: 9-10)<br />

A<strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> katawan na sa pamamagitan nito ay maipalalaganap a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. Pag-aralan a<strong>ng</strong> sumusunod na kaayusan:<br />

44


____________________________________<br />

Pandaigdiga<strong>ng</strong> Kaayusan<br />

------------- A<strong>ng</strong> Kaharian<br />

____________________________________<br />

______________________________<br />

Lokal, nakikita<strong>ng</strong> organisasyon ku<strong>ng</strong><br />

saan a<strong>ng</strong> kaharian ay palalaganapin ----------- A<strong>ng</strong> Iglesia<br />

______________________________<br />

______________________________<br />

Mga tao na kabila<strong>ng</strong> sa Iglesia<br />

------------ Mga Mananampalataya<br />

______________________________<br />

Iniwan ni Jesus sa Iglesia a<strong>ng</strong> pananagutan:<br />

Magsiyaon kayo sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, at inyo<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa lahat<br />

<strong>ng</strong> kinapal. ( Marcos 16: 15 )<br />

Kinasihan Niya a<strong>ng</strong> mga alagad <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan upa<strong>ng</strong> maisagawa a<strong>ng</strong> utos:<br />

Datapwat tata<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, pagdati<strong>ng</strong> sa inyo <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo: at kayo’y magigi<strong>ng</strong> mga saksi ko sa Jerusalem; at sa buo<strong>ng</strong> Judea<br />

at Samaria, at ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa kahulihuliha<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan <strong>ng</strong> lupa. ( Gawa 1: 8 )<br />

Sa wakas, a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bagay ay pasasakop sa Hari, si Jesus, na Siya<strong>ng</strong> babalik upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong><br />

nakikita<strong>ng</strong> kaharian.<br />

ANG PANGKASALUKUYANG KAHARIAN<br />

Itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nasa sa inyo.” Iyan ay, ku<strong>ng</strong> nasaan a<strong>ng</strong> Hari at<br />

ku<strong>ng</strong> saan kinikilala a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> paghahari, doon naroroon a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay yu<strong>ng</strong> lawak <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> paghahari. A<strong>ng</strong> Kaharian dito sa mundo ay ku<strong>ng</strong><br />

gaano kalawak a<strong>ng</strong> kumikilala sa Kanya<strong>ng</strong> paghahari.<br />

Tandaan mo na mula na<strong>ng</strong> magrebelde si Satanas sa Kala<strong>ng</strong>itan, a<strong>ng</strong> digmaan ay patuloy sa<br />

pagitan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at sa Kaharian ni Satanas. Makikita rito sa mundo a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> pag-aalsa laban sa Diyos. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkakasala <strong>ng</strong> tao, a<strong>ng</strong> sumpa ay<br />

dumati<strong>ng</strong> sa lupa, at sinamantala ito ni Satanas upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> kaharian<br />

dito. Kita<strong>ng</strong>-kita na kontrolado niya a<strong>ng</strong> mga makalupa<strong>ng</strong> kaharian na<strong>ng</strong> tuksuhin niya si Jesus:<br />

45


Muli<strong>ng</strong> dinala Siya <strong>ng</strong> diablo sa isa<strong>ng</strong> bundok na lubha<strong>ng</strong> mataas, at ipinamalas sa<br />

Kanya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga kaharian sa sa<strong>ng</strong>libutan, at a<strong>ng</strong> kaluwalhatian nila;<br />

At sinabi niya sa Kanya, Lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay ibibigay ko sa iyo, ku<strong>ng</strong> ikaw<br />

ay magpapatirapa at sasambahin mo ako.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> magkagayo’y sinabi sa kanya ni Jesus, Humayo ka, Satanas; sapagkat<br />

nasusulat, Sa Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos sasamba ka, at Siya lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

paglili<strong>ng</strong>kuran. ( Mateo 4: 8- 10 )<br />

Subalit hindi binitiwan <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> Hari sa kabila <strong>ng</strong> paglaban <strong>ng</strong> tao.<br />

Sinabi Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pakay na itatag ito:<br />

At sa mga kaarawan <strong>ng</strong> mga hari<strong>ng</strong> yaon ay maglalagay a<strong>ng</strong> Diyos sa la<strong>ng</strong>it <strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> kaharian, na hindi magigiba kailan man, o a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan man<br />

niyao’y iiwan sa iba<strong>ng</strong> bayan; kundi pagpuputol-putulin at lilipulin Niya a<strong>ng</strong><br />

lahat na kaharia<strong>ng</strong> ito, at yaon’y lalagi magpakailan man. ( Daniel 2: 44 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay narito na <strong>ng</strong>ayon. Hindi ito sa pa<strong>ng</strong>hinaharap lama<strong>ng</strong> na hindi natin<br />

mauunawaan ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa makita natin a<strong>ng</strong> Kaharian sa wakas <strong>ng</strong> daigdig. A<strong>ng</strong> paghahari <strong>ng</strong><br />

Hari ay kinikilala na sa puso <strong>ng</strong> mga mananampalataya. A<strong>ng</strong> paghahari Niya ay kinikilala <strong>ng</strong><br />

tunay na Iglesia ni Cristo. A<strong>ng</strong> Kaharian ay narito ku<strong>ng</strong> saan nagmamahal a<strong>ng</strong> mga tao sa Diyos,<br />

naipa<strong>ng</strong>anak sa Kaharian, sinusunod a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian, at kinikilala<br />

a<strong>ng</strong> paghahari <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesu-Cristo bila<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> Hari.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ay isa<strong>ng</strong> hiwaga sa <strong>ng</strong>ayon ( Marcos 4: 11) sapagkat ito ay hindi nakikita sa<br />

natural na paraan:<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi paririto na mapagkikita… ( Lucas 17: 20 )<br />

Sa <strong>ng</strong>ayon a<strong>ng</strong> Kaharian ay makikita lama<strong>ng</strong> dito sa lupa sa pamamagitan <strong>ng</strong> espiritu. Ito ay<br />

natatag na espiritual, bagamat hindi pa nakikita <strong>ng</strong> mata. A<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay<br />

nasa La<strong>ng</strong>it. Hindi ito yao<strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it na nakikita sa alapaap. Ito a<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it ku<strong>ng</strong> saan nakatira si<br />

Jesus bago Siya bumaba sa lupa ( Juan 17: 5 ). Dito Siya nagbalik matapos Siya<strong>ng</strong> mabuhay na<br />

maguli mula sa kamatayan ( Gawa 1: 9- 11 ).<br />

A<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it a<strong>ng</strong> tirahan <strong>ng</strong> Diyos, ni Jesus, at <strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel. Sa La<strong>ng</strong>it naghihintay si Jesus<br />

ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> oras <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagbabalik sa lupa upa<strong>ng</strong> dito itatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> nananatili at nakikita. Haba<strong>ng</strong> naghihintay si Jesus sa La<strong>ng</strong>it, Siya ay naglili<strong>ng</strong>kod<br />

bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Tagapamagitan. Siya ay nakaupo sa kana<strong>ng</strong>-kamay <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> mamagitan para<br />

sa mga mananampalataya na narito pa sa lupa. ( Hebreo 7: 25 ).<br />

ANG DARATING NA KAHARIAN<br />

46


Bagamat sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad na a<strong>ng</strong> Kaharian ay narito na, sinabi rin Niya na<br />

a<strong>ng</strong> Kaharian ay darati<strong>ng</strong> sa hinaharap. Tinuruan Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad na idala<strong>ng</strong>in na<br />

“ Dumati<strong>ng</strong> nawa a<strong>ng</strong> Kaharian Mo” ( Mateo 6: 10 ).<br />

Inaasahan <strong>ng</strong> mga alagad na itatatag ni Jesus a<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharia<strong>ng</strong> ito bago mag Kalbaryo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>walan sila <strong>ng</strong> pag-asa na<strong>ng</strong> mamatay si Jesus. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkaroon sila <strong>ng</strong> pag-asa na<strong>ng</strong> mabuhay si<br />

Jesus. Mula na<strong>ng</strong> si Jesus ay mabuhay na maguli ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Siya ay umakyat sa La<strong>ng</strong>it,<br />

marami Siya<strong>ng</strong> itinuro tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ito a<strong>ng</strong> nag-udyok sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad<br />

na magtano<strong>ng</strong>, “ Isasauli Mo baga a<strong>ng</strong> Kaharian sa Israel sa panaho<strong>ng</strong> ito?” ( Gawa 1: 6). A<strong>ng</strong><br />

tugon ni Jesus ay:<br />

…Hindi ukol sa inyo a<strong>ng</strong> pagkaalam <strong>ng</strong> mga panahon o <strong>ng</strong> mga bahagi <strong>ng</strong><br />

panahon, na itinakda <strong>ng</strong> Ama sa Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kapamahalaan.<br />

(Gawa 1: 7 )<br />

A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Kaharian ay tiyak, subalit a<strong>ng</strong> oras <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pagbabalik ay nakasalalay sa<br />

Ama.<br />

Marami<strong>ng</strong> bina<strong>ng</strong>git si Jesus na dapat ma<strong>ng</strong>yari sa mundo bago maitatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian<br />

dito sa lupa. Inihayag ito upa<strong>ng</strong> malaman natin na malapit na a<strong>ng</strong> panahon. Mababasa natin a<strong>ng</strong><br />

mga tanda sa Mateo kapitulo 24 at 25, Marcos kapitulo 13, at Lucas 17: 20-37; 21: 8-36. Sinabi<br />

ni Jesus sa mga alagad na pag nagsimula na<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> mga bagay na ito, malapit na<strong>ng</strong><br />

dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Gayon din naman kayo, pagka na<strong>ng</strong>akita ninyo<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> mga bagay na ito,<br />

talastasin ninyo na malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Lucas 21: 31 )<br />

ANG EVANGELIO SA LAHAT NG BANSA ANG TANDA NG SIMULA NG WAKAS:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa<br />

pagpapatotoo sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas.<br />

( Mateo 24: 14 )<br />

BABALIK SI JESUS SA LUPA:<br />

…Ito<strong>ng</strong> si Jesus, na tina<strong>ng</strong>gap sa la<strong>ng</strong>it mula sa inyo, ay paparito<strong>ng</strong> gaya rin <strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> nakita<strong>ng</strong> pagparoon Niya sa la<strong>ng</strong>it. ( Gawa 1: 11 )<br />

TATALUNIN NI JESUS ANG LAHAT NG KAHARIAN SA LUPA:<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y, darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas, pagka ibibigay na Niya a<strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

Diyos, sa makatuwid baga’y sa Ama; pagka lilipulin na Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

paghahari, at lahat <strong>ng</strong> kapamahalaan at kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

Sapagkat kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> Siya’y maghari ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> mailagay Niya sa ilalim <strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> mga talampakan a<strong>ng</strong> lahat Niya<strong>ng</strong> mga kaaway. ( I Corinto 15: 24 -25 )<br />

47


At humihip a<strong>ng</strong> ikapito<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel; at nagkaroon <strong>ng</strong> malakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, at<br />

nagsasabi, A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> Cristo: at Siya’y maghahari magpakailan kailan man.(Apocalipsis 11: 15 )<br />

SI SATANAS AT ANG KANYANG MGA KAKAMPI AY NATALO:<br />

At a<strong>ng</strong> diablo na dumaya sa kanila ay ibinulid sa dagatdagata<strong>ng</strong> apoy at asupre, na<br />

kinaroroonan din naman <strong>ng</strong> hayop at <strong>ng</strong> bulaa<strong>ng</strong> propeta; at sila’y pahihirapan<br />

araw at gabi magpakailan kailan man. ( Apocalipsis 20: 10 )<br />

ANG LAHAT NG MGA BANSA AY DARATING SA KAHARIAN:<br />

At sinabi ko sa inyo, na marami a<strong>ng</strong> magsisipa<strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> sa sila<strong>ng</strong>anan at sa<br />

kanluran, at magsisiupo<strong>ng</strong> kasama ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob, sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 8: 11 )<br />

ANG LAHAT NG TAO AY KIKILALA KAY JESUS BILANG HARI:<br />

Kaya Siya naman ay pinakadakila <strong>ng</strong> Diyos, at Siya’y binigyan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong><br />

lalo sa lahat <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan;<br />

Upa<strong>ng</strong> sa Pa<strong>ng</strong>alan ni Jesus ay iluhod a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tuhod, <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asa la<strong>ng</strong>it, at<br />

na<strong>ng</strong>asa ibabaw <strong>ng</strong> lupa, at <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asa ilalim <strong>ng</strong> lupa;<br />

<strong>ng</strong><br />

At upa<strong>ng</strong> ipahayag <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga dila na si JesuCristo ay Pa<strong>ng</strong>inoon, sa<br />

ikaluluwalhati <strong>ng</strong> Diyos Ama. ( Filipos 2: 9-11 )<br />

At narinig ko a<strong>ng</strong> gaya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tinig <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> makapal na karamihan, at gaya <strong>ng</strong><br />

lagaslas <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tubig, at gaya <strong>ng</strong> ugo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> malalakas na kulog na nagsasabi,<br />

Aleluya: sapagkat naghahari a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Diyos na makapa<strong>ng</strong>yarihan sa<br />

lahat. ( Apocalipsis 19: 6 )<br />

ANG LAHAT NG TAO, BUHAY MAN O PATAY, AY HAHATULAN NG DIYOS:<br />

Ipinagbibilin ko sa iyo sa pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos, at ni Cristo Jesus, na Siya<strong>ng</strong><br />

huhukom sa mga buhay at sa mga patay, sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

pagpapakita at sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( II Timoteo 4: 1 )<br />

At nakita ko a<strong>ng</strong> mga patay, malalaki at maliliit, na na<strong>ng</strong>akatayo sa harapan<br />

<strong>ng</strong> luklukan; at na<strong>ng</strong>abuksan a<strong>ng</strong> mga aklat: at nabuksan a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> aklat, na<br />

Siya<strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> buhay: at a<strong>ng</strong> mga patay ay hinatulan ayon sa mga bagay na<br />

nasusulat sa mga aklat; ayon sa kanila<strong>ng</strong> mga gawa.<br />

48


At ibinigay <strong>ng</strong> dagat a<strong>ng</strong> mga patay na nasa kanya; at ibinigay <strong>ng</strong> kamatayan at <strong>ng</strong><br />

Hades a<strong>ng</strong> mga patay na nasa kanila: at sila’y hinatulan bawat tao ayon sa kanikaniya<strong>ng</strong><br />

mga gawa.<br />

At ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sinoman ay hindi nasumpu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> nakasulat sa aklat <strong>ng</strong> buhay, ay<br />

ibinulid sa dagatdagata<strong>ng</strong> apoy. ( Apocalipsis 20: 12, 13, 15 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsalaysay si Jesus <strong>ng</strong> tali<strong>ng</strong>haga tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian na tulad <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> lambat na<br />

inihagis sa dagat at nakahuli <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> isda. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> mahila na a<strong>ng</strong> lambat, inihiwalay<br />

a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> isda mula sa hindi maganda<strong>ng</strong> uri (Mateo 13: 47, 48).<br />

Inihalintulad din ni Jesus a<strong>ng</strong> Kaharian sa panira<strong>ng</strong> damo at trigo na sabay tumubo na<br />

magkasama. Subalit sa wakas a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> trigo ay inihiwalay sa panira<strong>ng</strong> damo<br />

( Mateo 13: 24-30, 36-42). Sa pamamagitan <strong>ng</strong> halimbawa <strong>ng</strong> panira<strong>ng</strong> damo na kasama <strong>ng</strong> trigo<br />

itinuro ni Jesus na dumati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Kaharian, subalit narito pa rin a<strong>ng</strong> masasama<strong>ng</strong> tao. Sabay<br />

na mamumuhay a<strong>ng</strong> mga ito sa ila<strong>ng</strong> panahon. Sa paghuhukom, sila’y paghihiwalayin.<br />

A<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito ay patu<strong>ng</strong>kol sa paghihiwalay pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> paghuhukom. Sila na<br />

pumasok sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkapa<strong>ng</strong>anak na muli ay tata<strong>ng</strong>gapin sa nakikita<strong>ng</strong><br />

Kaharian sa kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kalagayan. Lahat <strong>ng</strong> hindi kabila<strong>ng</strong> dito ay itataboy<br />

mula sa Kaharian:<br />

Diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is, at a<strong>ng</strong> pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong> mga <strong>ng</strong>ipin, ku<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akita ninyo si Abraham, at si Isaac, at si Jacob, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

propeta sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at kayo’y palabasin. ( Lucas 13: 28 )<br />

ANG NAKIKITANG KAHARIAN NG DIYOS AY ITATATAG:<br />

At binigyan Siya <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at kaluwalhatian, at isa<strong>ng</strong> kaharian, upa<strong>ng</strong><br />

lahat <strong>ng</strong> mga bayan, bansa, at mga wika ay ma<strong>ng</strong>agli<strong>ng</strong>kod sa Kanya: at a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, na hindi lilipas,<br />

at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, na hindi lilipas, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kaharian ay hindi<br />

magigiba. ( Daniel 7: 14 )<br />

ANG MGA TUNAY NA MANANAMPALATAYA AY MAGHAHARING KASAMA NI<br />

JESUS SA KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> magtagumpay, ay aki<strong>ng</strong> pagkakalooba<strong>ng</strong> umupo<strong>ng</strong> kasama ko sa aki<strong>ng</strong><br />

luklukan, gaya ko naman na nagtagumpay, at umupo<strong>ng</strong> kasama <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama<br />

sa Kaniya<strong>ng</strong> luklukan. ( Apocalipsis 3: 21 )<br />

MAGKAKAROON NG BAGONG LANGIT AT BAGONG LUPA:<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> paglalarawan <strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it at Bago<strong>ng</strong> Lupa sa Apocalipsis kapitulo 21 at<br />

22. A<strong>ng</strong> Jerusalem ay magigi<strong>ng</strong> trono <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bansa ay titipunin dito:<br />

49


Sa panaho<strong>ng</strong> yaon ay tatawagin nila a<strong>ng</strong> Jerusalem na luklukan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at<br />

lahat <strong>ng</strong> mga bansa ay mapipisan doon, sa pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, sa Jerusalem:<br />

hindi na rin lalakad pa man sila <strong>ng</strong> ayon sa pagmamatigas <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

masama<strong>ng</strong> kalooban. ( Jeremias 3: 17 )<br />

ANG BUOD<br />

Ati<strong>ng</strong> sumahin a<strong>ng</strong> nakaraan, a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at a<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Pag-aralan a<strong>ng</strong> tsart sa ibaba at pag-aralan a<strong>ng</strong> buod na kasunod <strong>ng</strong> tsart.<br />

-----------ANG KAHARIAN NG DIYOS SA LANGIT----------<br />

___________________<br />

________________________<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa Lupa A<strong>ng</strong> Pagbabalik A<strong>ng</strong> Pagtatatag <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita<strong>ng</strong><br />

Ng Hari Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na Pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong><br />

Ha<strong>ng</strong>gan<br />

Pinalaganap <strong>ng</strong>------------- Tao-------------- Israel------------- Iglesia------------<br />

Pansinin a<strong>ng</strong> putul-putol na guhit sa itaas <strong>ng</strong> diagram. Ito ay nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos ay naroon na sa La<strong>ng</strong>it bago pa nilala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Pansinin a<strong>ng</strong> mga pana sa ibaba <strong>ng</strong> diagram. Nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> lupa bila<strong>ng</strong> pagpapalaganap<br />

<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Makala<strong>ng</strong>it na Kaharian. Pinili Niya a<strong>ng</strong> tao bila<strong>ng</strong> instrumento upa<strong>ng</strong> palaganapin<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Hindi nagtagumpay a<strong>ng</strong> tao sa katu<strong>ng</strong>kula<strong>ng</strong> ito.<br />

Datapuwat pumili a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Subalit<br />

nabigo rin a<strong>ng</strong> Israel. Sumamba sila sa mga diosdiosan at namuhay ayon sa pamantayan <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan sa halip na ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

At ipinadala <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Anak na si JesuCristo. Ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> tao, si<br />

Adam, ay nabigo; a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> tao, si Jesus, ay nagtagumpay. Dinala Niya a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos sa lupa. Gumawa <strong>ng</strong> paraan si Jesus, sa pamamagitan <strong>ng</strong> espirituwal na pagkapa<strong>ng</strong>anak na<br />

muli, upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tao ay mabuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. At a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito ay nabubuhay sa<br />

loob niya bagama’t siya’y narito pa sa sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Sapagkat tina<strong>ng</strong>gihan a<strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, a<strong>ng</strong> pagtatatag <strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian<br />

ay ipinagpaliban ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> pagbabalik.<br />

50


Upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, pinili <strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong>ayon a<strong>ng</strong> Iglesia. A<strong>ng</strong> Iglesia<br />

a<strong>ng</strong> instrumento na magbabahagi <strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

baya<strong>ng</strong> pinili <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> Israel, ay nabigo, a<strong>ng</strong> Iglesia ay magtatagumpay. Pag naipa<strong>ng</strong>aral na<br />

a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo, darati<strong>ng</strong> na sa pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> pagkakataon a<strong>ng</strong> Hari.<br />

A<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay itatatag sa pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kalagayan. Lahat <strong>ng</strong><br />

kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo ay tatalunin.<br />

MGA KATOTOHANAN PATUNGKOL SA KAHARIAN NG DIYOS<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>pag-aralan mo na a<strong>ng</strong> nakaraan, kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong><br />

iba pa<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharia<strong>ng</strong> ito:<br />

ITO AY PINAGHAHARIAN NG DIYOS MULA SA KANYANG TRONO SA<br />

KALANGITAN:<br />

Itinatag <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> luklukan sa mga la<strong>ng</strong>it; at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian ay nagpupuno sa lahat. ( Awit 103: 19 )<br />

ITO AY PINAGHAHARIAN NG DIYOS NA HINDI NAGBABAGO:<br />

Si Jesucristo ay Siya ri<strong>ng</strong> kahapon at <strong>ng</strong>ayon, oo at magpakailanman.<br />

( Hebreo 13: 8 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY MAGPAWALANG HANGGAN:<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian Mo’y wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Mo’y<br />

sa lahat <strong>ng</strong> sali’t sali<strong>ng</strong> lahi. ( Awit 145: 13 )<br />

At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi<br />

magkakawakas a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33 )<br />

Ngunit tu<strong>ng</strong>kol sa Anak ay sinasabi, A<strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> luklukan, O Diyos, ay magpakailan<br />

man; At a<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> katuwiran ay siya<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> kaharian. ( Hebreo 1: 8 )<br />

Kay dakila <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga tanda! At pagka makapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Kaniya<strong>ng</strong> mga<br />

kababalaghan! A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kaharian ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kaharian, at a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan ay sa sali’t sali<strong>ng</strong> lahi. ( Daniel 4: 3 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY HINDI MATITINAG, MAGAGALAW, O<br />

MAWAWASAK:<br />

Kayat pagkata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> hindi magagalaw, ay magkakaroon tayo<br />

<strong>ng</strong> biyaya<strong>ng</strong> sa pamamagitan nito ay makapaghahandog tayo<strong>ng</strong> may paggala<strong>ng</strong> at<br />

katakutan <strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod na nakalulugod sa Diyos. ( Hebreo 12: 28 )<br />

51


ANG KAHARIAN AY INIHANDA NA MULA SA PASIMULA:<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa Kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34 )<br />

NAIS NG DIYOS NA MANAHIN NATIN ANG KANYANG KAHARIAN:<br />

Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>atakot, munti<strong>ng</strong> kawan; sapagkat nakalulugod na<br />

mainam sa inyo<strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> sa inyo’y ibigay a<strong>ng</strong> kaharian. ( Lucas 12: 32 )<br />

At kayo’y inihahalal ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa akin<br />

<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

ANG KAHARIAN AY SA PANGINOON:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian ay sa Pa<strong>ng</strong>inoon; at Siya a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> mga bansa.<br />

( Awit 22: 28 )<br />

At huwag Mo kami<strong>ng</strong> ihatid sa tukso, kundi iligtas Mo kami sa masama.<br />

Sapagkat Iyo a<strong>ng</strong> kaharian, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at a<strong>ng</strong> kaluwalhatian,<br />

magpakailan man. ( Mateo 6: 13 )<br />

At a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo’y magigi<strong>ng</strong> Hari sa buo<strong>ng</strong> lupa; sa araw na yao’y magigi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon ay isa, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan ay isa. ( Zacarias 14: 9 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS ANG PINAKAMAKAPANGYARIHAN SA LAHAT NG<br />

KAHARIAN:<br />

Itinatag <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> luklukan sa mga la<strong>ng</strong>it; At a<strong>ng</strong><br />

kaharian ay nagpupuno sa lahat. ( Awit 103: 19 )<br />

Kanya<strong>ng</strong><br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY BINUBUO NG MGA TAO SA LAHAT NG BANSA:<br />

At sila’y magsisipa<strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> sa sila<strong>ng</strong>an at sa kanluran, at sa timugan at sa<br />

hilagaan, at magsisiupo sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Lucas 13: 29 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY HINDI SA SANGLIBUTANG ITO:<br />

Sumagot si Jesus, A<strong>ng</strong> Kaharian Ko ay hindi sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito; ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Kaharian ko ay sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> mga alipin <strong>ng</strong>a ay<br />

makikipagbaka, upa<strong>ng</strong> ako’y huwag maibigay sa mga Judio, <strong>ng</strong>unit <strong>ng</strong>ayo’y a<strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> kaharian ay hindi rito. ( Juan 18: 36 )<br />

52


ANG KAHARIAN NG DIYOS AY BATAY SA MGA PRINSIPYONG ESPIRITUWAL:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi a<strong>ng</strong> pagkain at paginom, kundi a<strong>ng</strong><br />

katuwiran at a<strong>ng</strong> kapayapaan at a<strong>ng</strong> kagalakan sa Espiritu Santo. ( Roma 14: 17 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi sa salita, kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

( I Corinto 4: 20 )<br />

ANG LAMAN AT ANG DUGO AY HINDI MAKAPAGMAMANA NG KAHARIAN NG<br />

DIYOS:<br />

Sinasabi ko <strong>ng</strong>a ito, mga kapatid, na a<strong>ng</strong> laman at a<strong>ng</strong> dugo ay hindi<br />

makapagmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos; ni a<strong>ng</strong> kasiraan ay magmamana <strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> kasiraan. ( I Corinto 15: 50 )<br />

Sumagot si Jesus at sa kanya’y sinabi, Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa<br />

iyo, maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak na muli, ay hindi siya makakakita <strong>ng</strong> kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos.<br />

Sumagot si Jesus, Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa iyo, Maliban na<br />

a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> tubig at <strong>ng</strong> Espiritu, ay hindi siya makapapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 3: 3, 5 )<br />

MAY MGA SUSING ESPIRITUWAL SA KAHARIAN NG DIYOS:<br />

Ibibigay ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian<br />

sa lupa ay tatalian sa la<strong>ng</strong>it; at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa<br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 16: 19 )<br />

Ito<strong>ng</strong> mga “susi sa Kaharian” ay ipaliliwanag sa susunod na kabanata.<br />

53


1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

PANSARILING PAGSUSULIT<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

____________________________________________________________<br />

2. Sa isa<strong>ng</strong> hiwalay na papel, isulat a<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa<br />

nakaraan.<br />

3. Sa isa<strong>ng</strong> hiwalay na papel, isulat a<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> kasalukuya<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

4. Sa isa<strong>ng</strong> hiwalay na papel, isulat a<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod na naglalarawan sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos.<br />

5. Pagbalik-aralan a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa arali<strong>ng</strong><br />

ito, at subukin ku<strong>ng</strong> ilan a<strong>ng</strong> maililista mo na hindi tumiti<strong>ng</strong>in sa aklat.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

__________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay masusumpu<strong>ng</strong>an sa dulo <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

54


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Tulad <strong>ng</strong> napag-aralan mo sa kurso<strong>ng</strong> ito, may dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal at lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

nabubuhay ay nakatira sa alinman sa dalawa<strong>ng</strong> ito. Ikaw ay maaari<strong>ng</strong> namumuhay sa Kaharian ni<br />

Satanas o sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Haba<strong>ng</strong> ikaw ay nabubuhay sa mundo<strong>ng</strong> ito ikaw ay nabubuhay<br />

sa kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> ibig sabihin nito ay nabubuhay ka sa isa<strong>ng</strong> bansa na nasa ilalim<br />

<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pamahalaan.<br />

A<strong>ng</strong> pamahalaa<strong>ng</strong> panlupa ay pinasimulan din <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaayusan at upa<strong>ng</strong><br />

maipatupad a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga batas dito sa lupa. A<strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong><br />

pinuno sa ibabaw <strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> makatao<strong>ng</strong> pamahalaan, at ito ay palalakarin ayon sa Kanya<strong>ng</strong><br />

Salita, plano, at mga pakay. Maliwanag na a<strong>ng</strong> mga pamahalaan dito sa mundo ay hindi<br />

sumunod sa orihinal na plano <strong>ng</strong> Diyos. Sila ay masasama at mapa<strong>ng</strong>-api. A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> palakad<br />

ay hindi ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Diyos. Marami sa mga pinuno <strong>ng</strong> mga bansa<strong>ng</strong> ito ay hindi<br />

man la<strong>ng</strong> kumikilala sa Diyos. A<strong>ng</strong> mga ito ay nagi<strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>libutan” na kontrolado<br />

ni Satanas.<br />

Sapagkat kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> mamuhay ka sa ilalim <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pamahalaan, mahalaga na malaman mo<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> itinuturo <strong>ng</strong> Biblia patu<strong>ng</strong>kol dito:<br />

Mga Kaharian Ng Sa<strong>ng</strong>libutan<br />

I. Sa Diyos nagpasimula a<strong>ng</strong> mga gobyerno<br />

A. A<strong>ng</strong> mga gobyerno ay itinadhana <strong>ng</strong> Diyos: Roma 13: 1<br />

B. A<strong>ng</strong> mga pinuno ay mga ministro <strong>ng</strong> Diyos: Roma 13: 4, 6<br />

C. A<strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> nagtatatag at nagbabagsak <strong>ng</strong> gobyerno ayon sa Kanya<strong>ng</strong><br />

kalooban: Daniel 4: 32; 5: 21; Awit 75: 7<br />

II. A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> Diyos sa gobyerno<br />

A. A<strong>ng</strong> orihinal na plano <strong>ng</strong> Diyos ay magkaroon <strong>ng</strong> mga gobyerno:<br />

1. Sa ikabubuti <strong>ng</strong> mga tao: Roma 13: 3, 4<br />

2. Upa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>asiwa sa katuwiran at parusahan a<strong>ng</strong> masama:<br />

Roma 13: 3-4<br />

B. Mga gobyerno<strong>ng</strong> laban sa Kanya<strong>ng</strong> plano:<br />

1. Ginagamit a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan upa<strong>ng</strong> sundin a<strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> nasa:<br />

I Hari 21: 7-14<br />

2. Kapag na<strong>ng</strong>yari ito, pinarurusahan <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> pinuno o hari na<br />

gumawa nito: I Hari 21: 19<br />

III. Mga katu<strong>ng</strong>kulan <strong>ng</strong> gobyerno sa mga tao<br />

A. Hindi dapat ibulid a<strong>ng</strong> mga tao sa kasalanan: I Hari 12: 28-30<br />

B. Itaguyod a<strong>ng</strong> ikabubuti <strong>ng</strong> mga tao: Roma 13: 1-5<br />

C. Parusahan a<strong>ng</strong> masama: Roma 13: 3-4<br />

D. Panatilihin a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kapayapaan: I Samuel 30: 21-24<br />

E. Pa<strong>ng</strong>alagaan a<strong>ng</strong> mga karapatan <strong>ng</strong> mga mamamayan: Gawa 22: 25-30<br />

55


IV. Mga prinsipyo<strong>ng</strong> pumapatnubay sa mga hari:<br />

A. A<strong>ng</strong> hari ay dapat matalino: Genesis 41: 33; Deuteronomio 1: 13<br />

B. A<strong>ng</strong> hari a<strong>ng</strong> magii<strong>ng</strong>at at tutulo<strong>ng</strong> sa mga dukha at na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an:<br />

Roma 12: 4; Awit 82: 3-4<br />

C. Dapat kilalanin <strong>ng</strong> hari na a<strong>ng</strong> Diyos ay Diyos: Awit 2: 10, 11<br />

D. A<strong>ng</strong> mga hari na hindi kumikilala sa Diyos ay ibinababa:<br />

1. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>bucodonosor: Daniel 4<br />

2. Belsasar: Daniel 5<br />

3. Herodes: Gawa 12: 21-23<br />

E. A<strong>ng</strong> Diyos ay maaari<strong>ng</strong> maglagay <strong>ng</strong> hari na masunurin sa Kanya upa<strong>ng</strong><br />

palitan a<strong>ng</strong> hindi sumusunod sa Diyos: I Hari 11: 11<br />

F. Maaari<strong>ng</strong> alisin <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pamilya mula sa pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una dahil sa<br />

kasalanan : I Hari 14: 7-11<br />

G. Dahil sa katuwiran <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao, maaari siya<strong>ng</strong> pahintulutan <strong>ng</strong> Diyos na<br />

magi<strong>ng</strong> tagapagmana o sumunod sa trono: I Hari 11: 13; Lucas 1: 32<br />

V. Kaugnayan <strong>ng</strong> mga tao sa gobyerno<br />

A. Hindi dapat labanan a<strong>ng</strong> mga hari at mga batas: Roma 3: 2<br />

1. Magpailalim na<strong>ng</strong> dahil sa Pa<strong>ng</strong>inoon: I Pedro 2: 13-14<br />

2. A<strong>ng</strong> pagdusta sa gobyerno ay kasalanan <strong>ng</strong> laman: II Pedro 2: 10<br />

3. A<strong>ng</strong> mga tao ay dapat sumusunod sa batas: Marcos 12: 17<br />

B. May pasubali sa pagsunod: A<strong>ng</strong> mga utos <strong>ng</strong> hari ay hindi dapat sundin ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga ito ay laban sa utos o pakay <strong>ng</strong> Diyos:<br />

1. Exodo 1: 17<br />

2. Daniel 3: 18<br />

3. Gawa 5: 29<br />

C. A<strong>ng</strong> mga tao ay dapat magbayad <strong>ng</strong> buwis sa gobyerno: Roma 13: 6-7;<br />

Mateo 17: 25-27<br />

D. Pinapayagan <strong>ng</strong> Diyos ku<strong>ng</strong> minsan na magkaroon <strong>ng</strong> pagpili sa gobyerno:<br />

I Samuel 8: 4-9<br />

E. Dapat ipanala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> mga tao a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga hari: I Timoteo 2: 1-2<br />

VI. A<strong>ng</strong> gobyerno sa lupa ay pansamantala lama<strong>ng</strong>. Lahat <strong>ng</strong> gobyerno ay may<br />

katapusan: I Corinto 15: 24<br />

56


IKA-APAT NA KABANATA<br />

MGA SUSI SA KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

- Masabi ku<strong>ng</strong> anu-ano a<strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian.<br />

- Masabi ku<strong>ng</strong> ka<strong>ng</strong>ino ibinigay a<strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> ito.<br />

- Kilalanin na kaila<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> pagsisisi mula sa kasalanan upa<strong>ng</strong> makarati<strong>ng</strong> sa Kaharian.<br />

-Malaman na a<strong>ng</strong> patuloy na paglago<strong>ng</strong> espirituwal ay kaila<strong>ng</strong>an upa<strong>ng</strong> masiguro a<strong>ng</strong><br />

pagpasok sa Kaharian.<br />

SUSING TALATA:<br />

Ibibigay ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian<br />

sa lupa ay tatalian sa la<strong>ng</strong>it; at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa<br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 16: 19 )<br />

PAMBUNGAD<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tutuhan mo na a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si<br />

Jesuscristo. Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay malalaman mo ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> makakalapit sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos, sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> mga “ susi sa Kaharian.”<br />

ISANG KAHARIANG ITINAKDA<br />

Bago umakyat sa La<strong>ng</strong>it si Jesus, sinabi Niya sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At kayo’y inihahalal ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa Akin<br />

<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

Sinabi rin ni Jesus na a<strong>ng</strong> Iglesia Niya ay palalaganapin a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong><br />

mundo:<br />

At sinasabi ko naman sa iyo, na ikaw ay Pedro, at sa ibabaw <strong>ng</strong> bato<strong>ng</strong> ito ay<br />

itatayo ko a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> iglesia; at a<strong>ng</strong> mga pintuan <strong>ng</strong> Hades ay hindi<br />

magsisipanaig laban sa kanya.<br />

57


Ibibigay ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian sa<br />

lupa ay tatalian sa la<strong>ng</strong>it; at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa la<strong>ng</strong>it.<br />

( Mateo 16: 18-19 )<br />

Sa talata<strong>ng</strong> ito ay ipinakita ni Jesus na si Pedro ay magigi<strong>ng</strong> isa sa mga pundasyo<strong>ng</strong> espirituwal<br />

<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia. Ibig sabihin nito ay malaki a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> bahagi sa paglago nito. A<strong>ng</strong><br />

kahulugan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> Pedro ay isa<strong>ng</strong> “ bato.”<br />

At sinabi ni Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> sarili, “… sa bato<strong>ng</strong> ito Ako ay magtatayo <strong>ng</strong> Iglesia”,<br />

nagpapahiwatig na a<strong>ng</strong> Iglesia ay matatayo na<strong>ng</strong> dahil sa Kanya. Siya a<strong>ng</strong> bato ku<strong>ng</strong> saan<br />

matatayo a<strong>ng</strong> Iglesia. May mga maliliit di<strong>ng</strong> bato ( tulad ni Pedro). A<strong>ng</strong> mga bato<strong>ng</strong> ito ay<br />

magigi<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Iglesia. Subalit si Jesus mismo a<strong>ng</strong> tuntu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> bato ku<strong>ng</strong> saan<br />

matatayo a<strong>ng</strong> Iglesia.<br />

May mga dalawa<strong>ng</strong> komentaryo si Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa Iglesia<strong>ng</strong> ito:<br />

Una, Sinabi Niya na a<strong>ng</strong> mga pintuan <strong>ng</strong> Hades ay hindi makapananaig laban dito.”<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpapakita ito na a<strong>ng</strong> Iglesia ay may mga kalaban, subalit hindi ito matatalo <strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> mga kalaban.<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa, at a<strong>ng</strong> pinakamahalaga sa ati<strong>ng</strong> pag-aaral ay, ipina<strong>ng</strong>ako ni Jesus na<br />

ibibigay Niya a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian sa Iglesia.<br />

Sa buhay dito sa mundo ku<strong>ng</strong> ikaw a<strong>ng</strong> may hawak <strong>ng</strong> susi sa isa<strong>ng</strong> gusali, ikaw ay may<br />

kapamahalaan doon. Dahil sa puwesto<strong>ng</strong> ito ikaw a<strong>ng</strong> may hawak <strong>ng</strong> mga susi sa gusali.<br />

A<strong>ng</strong> kapamahalaa<strong>ng</strong> sinasabi ni Jesus ay espirituwal. Binigyan Niya a<strong>ng</strong> Iglesia <strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong><br />

espirituwal para makapasok sa Kaharian. Sabi ni Jesus “ Ako” a<strong>ng</strong> magbibigay sa kanila. A<strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan at kapamahalaan <strong>ng</strong> Iglesia ay ma<strong>ng</strong>gagali<strong>ng</strong> kay Jesus. A<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ ibibigay”<br />

( pa<strong>ng</strong>hinaharap) ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahuluga<strong>ng</strong> hindi pa naibibigay a<strong>ng</strong> mga susi, na<strong>ng</strong> ito ay sabihin ni<br />

Jesus. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> ito ay ibinigay sa Gawa 2 na<strong>ng</strong> ibuhos a<strong>ng</strong> Espiritu Santo sa mga<br />

alagad:<br />

Datapwat tata<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, pagdati<strong>ng</strong> sa inyo <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo: at kayo’y magigi<strong>ng</strong> mga saksi Ko sa Jerusalem, at sa buo<strong>ng</strong> Judea<br />

at Samaria, at ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa kahulihuliha<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan <strong>ng</strong> lupa. ( Gawa 1: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian ay a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan na magtali at magkalag. A<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong><br />

pagtatali ay a<strong>ng</strong> paglalagay <strong>ng</strong> posas. Tulad ito <strong>ng</strong> pagsasara <strong>ng</strong> pinto <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> silid. A<strong>ng</strong> ibig<br />

sabihin <strong>ng</strong> kalagan ay a<strong>ng</strong> palayain. Tulad naman ito <strong>ng</strong> pagbubukas <strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> silid.<br />

A<strong>ng</strong> Iglesia ay nasa position <strong>ng</strong> kapamahalaan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sa kanya a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Ito a<strong>ng</strong> gagamitin upa<strong>ng</strong> buksan a<strong>ng</strong> espirituwal na pintuan <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Si<br />

Pedro a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> gagamit <strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> ito. Bubuksan niya a<strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> ministeryo para sa<br />

mga Gentil na bansa dito sa mundo.<br />

58


May kapa<strong>ng</strong>yarihan a<strong>ng</strong> Iglesia na pakawalan a<strong>ng</strong> puwersa <strong>ng</strong> mabuti at talian a<strong>ng</strong> mga<br />

puwersa<strong>ng</strong> masasama. Sa lahat <strong>ng</strong> mga suliranin <strong>ng</strong> mga mananampalataya, a<strong>ng</strong> pagtatali at<br />

pagpapalaya a<strong>ng</strong> susi <strong>ng</strong> tagumpay.<br />

PAANO ANG PAGPASOK SA KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian ay ibinigay ni Jesus sa Iglesia. Subalit paano talaga makakapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

Basahin a<strong>ng</strong> salaysay ni Nicodemo sa Juan 3: 1-21, isa<strong>ng</strong> pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon <strong>ng</strong><br />

ministeryo ni Jesus sa lupa. Lumapit siya kay Jesus at nagtatano<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> paano makakapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at sa gayon ay magkakaroon <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan. Ganito a<strong>ng</strong> sabi<br />

ni Jesus:<br />

Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa iyo, Maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak na<br />

muli, ay hindi siya makakakita <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 3: 3 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>lito si Nicodemo. Itinano<strong>ng</strong> niya kay Jesus:<br />

Paano<strong>ng</strong> maipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>anak a<strong>ng</strong> tao ku<strong>ng</strong> siya’y matanda na? Makapapasok baga<br />

siya<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> ikalawa sa tiyan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ina, at ipa<strong>ng</strong>anak? ( Juan 3: 4 )<br />

Ipinaliwanag ni Jesus na a<strong>ng</strong> sinasabi niya<strong>ng</strong> “kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli” ay hindi isa<strong>ng</strong> pisikal na<br />

pa<strong>ng</strong>yayari. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkapa<strong>ng</strong>anak na pisikal, ikaw ay ipina<strong>ng</strong>anak sa mundo<strong>ng</strong> ito.<br />

Ikaw ay nagi<strong>ng</strong> mamamayan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa.<br />

Sa natural na pagkasila<strong>ng</strong>, namana mo a<strong>ng</strong> likas na kasalanan <strong>ng</strong> tao:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito, ako’y inanyuan sa kasamaan; at sa kasalanan ay ipinaglihi ako <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

ina. ( Awit 51: 5 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian, dapat ka<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>anak dito sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> espiritu. Dapat mo<strong>ng</strong> baguhin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> tirahan mula sa Kaharian ni Satanas<br />

patu<strong>ng</strong>o sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> sabi ni Jesus ay:<br />

A<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> laman ay laman <strong>ng</strong>a; at a<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> espiritu ay<br />

espiritu <strong>ng</strong>a.<br />

Huwag ka<strong>ng</strong> magtaka sa aki<strong>ng</strong> sinabi sa iyo, Kinakaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kayo’y<br />

ipa<strong>ng</strong>anak na muli. ( Juan 3: 6-7 )<br />

Ipinaliwanag ni Pablo na hindi ka makakapasok sa Kaharian na may katawa<strong>ng</strong> makalupa:<br />

Sinasabi ko <strong>ng</strong>a ito, mga kapatid, na a<strong>ng</strong> laman at a<strong>ng</strong> dugo ay hindi<br />

makapagmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos…( I Corinto 15: 50 )<br />

59


Pumapasok ka sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at nagigi<strong>ng</strong> tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli. Upa<strong>ng</strong> ikaw ay ipa<strong>ng</strong>anak na muli, dapat ka<strong>ng</strong> maniwala na<br />

si Jesus ay namatay upa<strong>ng</strong> pagbayaran a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga kasalanan.<br />

Dapat mo<strong>ng</strong> pagsisihan a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kasalanan, humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> tawad, at magtiwala sa Kanya:<br />

Sapagkat gayon na lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pagsinta <strong>ng</strong> Diyos sa sa<strong>ng</strong>libutan, na ibinigay<br />

Niya a<strong>ng</strong> Kaniya<strong>ng</strong> bugto<strong>ng</strong> na Anak, upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> sa Kanya’y<br />

sumampalataya ay huwag mapahamak, kundi magkaroon <strong>ng</strong> buhay na<br />

wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan.<br />

Sapagkat hindi sinugo <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Anak sa sa<strong>ng</strong>libutan upa<strong>ng</strong> hatulan a<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan; kundi upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay maligtas sa pamamagitan Niya.<br />

( Juan 3: 16-17 )<br />

( A<strong>ng</strong> Pagsisisi sa kasalanan at pananampalataya sa Diyos ay tinatalakay sa isa<strong>ng</strong> kurso <strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mga Pundasyon <strong>ng</strong> Pananampalataya.”<br />

Ku<strong>ng</strong> hindi mo pa tinata<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> karanasan <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> born again, hinihimok ko<strong>ng</strong> pagaralan<br />

mo a<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> ito’y iyo<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> maunawaan.)<br />

Sa pamamagitan lama<strong>ng</strong> ni Jesus posible<strong>ng</strong> lumipat ka mula sa kaharian ni Satanas patu<strong>ng</strong>o sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

(A<strong>ng</strong> Diyos) <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Siya<strong>ng</strong> nagligtas sa atin sa kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> kadiliman, at<br />

naglipat sa atin sa Kaharian <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagibig. ( Colosas 1: 13 )<br />

PAGSISISI O REBOLUSYON?<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pumarito si Jesus sa sa<strong>ng</strong>libutan upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> akala <strong>ng</strong><br />

iba na kumilala sa Kanya bila<strong>ng</strong> Hari ay itatatag a<strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> rebolusyon.<br />

Inakala nila na magkakaroon <strong>ng</strong> actuwal na pag-aalsa laban sa nakaupo<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan dito sa<br />

mundo. Subalit itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> susi sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian ay pagsisisi, hindi rebolusyon.<br />

Sumagot si Jesus, A<strong>ng</strong> Kaharian Ko ay hindi sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito: ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Kaharian Ko ay sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga alipin <strong>ng</strong>a ay<br />

makikipagbaka, upa<strong>ng</strong> ako’y huwag maibigay sa mga Judio: <strong>ng</strong>unit <strong>ng</strong>ayo’y a<strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi rito. ( Juan 18: 36 )<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Diyos.<br />

At sinasabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> panahon at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos: kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14-15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at magsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo;<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

60


<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> si Jesus ay mamatay sa krus dalawa<strong>ng</strong> magnanakaw a<strong>ng</strong> ipinako sa krus sa tabi Niya. A<strong>ng</strong><br />

isa sa dalawa ay nagsisi at sinabi:<br />

Jesus, alalahanin Mo ako , pagdati<strong>ng</strong> Mo sa Iyo<strong>ng</strong> Kaharian.<br />

At sinabi Niya sa kanya, Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa iyo, Ngayon ay kakasamahin<br />

kita sa Paraiso. ( Lucas 23: 42-43 )<br />

A<strong>ng</strong> pagsisisi a<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> daan upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Jesus na magkakaroon <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> hidwa<strong>ng</strong> mga doctrina na nag-aa<strong>ng</strong>kin na sila<br />

a<strong>ng</strong> tunay na daan sa Kaharian:<br />

Kayo’y magsipasok sa makipot na pintuan: sapagkat maluwa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pintuan,<br />

at malapad a<strong>ng</strong> daa<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa pagkapahamak, at marami a<strong>ng</strong> doo’y<br />

nagsisipasok.<br />

Sapagkat makipot a<strong>ng</strong> pintuan, at makitid a<strong>ng</strong> daa<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa buhay, at<br />

kakaunti a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>akakasumpo<strong>ng</strong> noon. ( Mateo 7: 13-14 )<br />

May isa lama<strong>ng</strong> daan upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian at yan ay sa pamamagitan ni Jesucristo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Jesus na dapat ay pumasok ka na <strong>ng</strong>ayon sa pintua<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

buhay, sapagkat may araw na ito ay sasarhan:<br />

Magpilit kayo<strong>ng</strong> magsipasok sa pintua<strong>ng</strong> makipot; sapagkat sinasabi ko sa<br />

na marami a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agsisikap na pumasok, at hindi ma<strong>ng</strong>yayari.<br />

inyo<br />

Ku<strong>ng</strong> makatindig na a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan, at mailapat na a<strong>ng</strong> pinto, at<br />

magpasimula kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agsitayo sa labas, at ma<strong>ng</strong>agsituktok sa pintuan, na<br />

ma<strong>ng</strong>agsasabi, Pa<strong>ng</strong>inoon, buksan mo kami; at Siya’y sasagot at sasabihin sa inyo,<br />

Hindi ko kayo na<strong>ng</strong>akikilala ku<strong>ng</strong> kayo’y taga saan. ( Lucas 13: 24-25 )<br />

Ngayon ay bukas pa a<strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> Kaharian. Makakapasok ka roon sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

pagsisisi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kasalanan. Magigi<strong>ng</strong> huli na a<strong>ng</strong> lahat sa oras <strong>ng</strong> paghuhukom <strong>ng</strong> Diyos sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Isasara na a<strong>ng</strong> pintuan noon.<br />

TATLONG TALINHAGA TUNGKOL SA PAGPASOK<br />

May mga talinhaga si Jesus na isinalaysay sa Lucas 15: 1-32. Marami ka pa<strong>ng</strong> talinhaga na<br />

matututuhan sa kurso<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> mga talinhaga ay mga natural na halimbawa na ginamit ni Jesus<br />

upa<strong>ng</strong> magpakita <strong>ng</strong> mga katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. Basahin mo a<strong>ng</strong> mga talinhaga sa Lucas 15<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa nawawala<strong>ng</strong> tupa, nawawala<strong>ng</strong> salapi, at nawawala<strong>ng</strong> anak. Lahat sila ay patu<strong>ng</strong>kol sa<br />

pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

61


-A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> pastor na naghahanap <strong>ng</strong> nawawala<strong>ng</strong> tupa ay nagpapakita ku<strong>ng</strong><br />

paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Diyos ay naghahanap <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> nalalayo<strong>ng</strong> espirituwal upa<strong>ng</strong> ibalik sila<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian.<br />

-A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> babae<strong>ng</strong> naghahanap <strong>ng</strong> nawala<strong>ng</strong> salapi ay nagpapakita <strong>ng</strong><br />

pagtitiyaga sa paghahanap <strong>ng</strong> mga nagkasala upa<strong>ng</strong> madala sila sa Kaharian.<br />

-A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> nawawala<strong>ng</strong> anak ay halimbawa <strong>ng</strong> prisipyo <strong>ng</strong> pagsisisi na<br />

maglalagay sa iyo sa tama<strong>ng</strong> lugar bila<strong>ng</strong> tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

DAGDAG SA PANANAMPALATAYA<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya sa Diyos at sa Kanya<strong>ng</strong> Anak na si Jesucristo, ikaw ay<br />

makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ipinanagko Niya sa mga nagsisiibig sa Kaniya?<br />

( Santiago 2: 5 )<br />

Ayon kay Apostol Pedro, may mga espirituwal na kata<strong>ng</strong>ian na dapat mo<strong>ng</strong> pagyamanin<br />

pagkatapos mo<strong>ng</strong> maranasan a<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> buhay:<br />

Oo, at dahil din dito, sa pagkaragdag sa gana<strong>ng</strong> inyo <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> sikap, ay<br />

ipamahagi ninyo sa inyo<strong>ng</strong> pananampalataya a<strong>ng</strong> kagali<strong>ng</strong>an; at sa kagali<strong>ng</strong>an ay<br />

a<strong>ng</strong> kaalaman;<br />

At sa kaalaman ay a<strong>ng</strong> pagpipigil; at sa pagpipigil ay a<strong>ng</strong> pagtitiis; at sa<br />

pagtitiis ay a<strong>ng</strong> kabanalan;<br />

At sa kabanalan ay a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> kalooban sa kapatid; at sa mabuti<strong>ng</strong><br />

kalooban sa kapatid ay a<strong>ng</strong> pagibig.<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> nasa inyo a<strong>ng</strong> mga bagay na ito at sumasagana, ay hindi kayo<br />

pababayaa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga tamad o mga wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a sa pagkakilala sa ati<strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesucristo.<br />

Sapagkat yao<strong>ng</strong> wala <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay bulag, na a<strong>ng</strong> nakikita lama<strong>ng</strong> ay a<strong>ng</strong><br />

nasa malapit, sa pagkalimot <strong>ng</strong> paglilinis <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> mga kasalanan.<br />

62


Kaya, mga kapatid, lalo<strong>ng</strong> pagsikapan ninyo na ma<strong>ng</strong>apanatag kayo sa<br />

pagkatawag at pagkahira<strong>ng</strong> sa inyo; sapagkat ku<strong>ng</strong> gawin ninyo a<strong>ng</strong> mga bagay<br />

na ito ay hindi kayo ma<strong>ng</strong>atitisod kailan man:<br />

Sapagkat sa gayon ay ipinamamahagi<strong>ng</strong> sagana sa inyo a<strong>ng</strong> pagpasok sa<br />

Kaharia<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon natin at Tagapagligtas na si<br />

Jesucristo. ( II Pedro 1: 5-11 )<br />

Pagkatapos mo<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya, dapat ka<strong>ng</strong><br />

mamuhay ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Kapag hindi mo ito ginawa, madali<br />

mo<strong>ng</strong> makakalimutan na ikaw ay nilinis na mula sa kasalanan at mababalik ka sa dati mo<strong>ng</strong><br />

makasalana<strong>ng</strong> buhay.<br />

Sabi ni Pedro, ku<strong>ng</strong> ikaw ay lalago<strong>ng</strong> espirituwal masisiguro a<strong>ng</strong> pagpasok mo sa Kaharian. Sa<br />

kurso<strong>ng</strong> ito ay matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na<br />

magtuturo sa iyo <strong>ng</strong> paglago<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

63


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Ka<strong>ng</strong>ino ibinigay a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

_______________________________________________________________________<br />

3. Anu-ano a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> dapat gawin <strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> lilipat mula sa kaharian ni Satanas patu<strong>ng</strong>o sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos?<br />

________________________________________________________________________<br />

5. Ano a<strong>ng</strong> sinabi ni Jesus kay Nicodemo na dapat niya<strong>ng</strong> gawin upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos?<br />

6. Ano a<strong>ng</strong> itinuturo <strong>ng</strong> mga talata sa II Pedro 1: 5-11? ( Maaari mo<strong>ng</strong> gamitin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia<br />

upa<strong>ng</strong> basahin a<strong>ng</strong> mga talata<strong>ng</strong> ito).<br />

7. Ano a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> pagtali <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay?<br />

________________________________________________________________________<br />

8. Ano a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> pagkalag <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay?<br />

________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay matatagpuan sa dulo <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito.)<br />

64


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa nauna<strong>ng</strong> kabanata ay pinag-aralan mo a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas <strong>ng</strong> buhay at mga aral ni Jesus na<br />

nakabase sa Hari, sa Kaharian, at sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Pinagsanib dito a<strong>ng</strong> apat na<br />

Eva<strong>ng</strong>helio nila Mateo, Marcos, Lucas, at Juan.<br />

Ngayon ay pag-aaralan mo na<strong>ng</strong> detalyado a<strong>ng</strong> isa sa mga Eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito. Isinulat sa mga Judio<br />

a<strong>ng</strong> aklat ni Mateo, bagamat ito ay para sa lahat <strong>ng</strong> mananampalataya. Ipinakita ni Mateo si Jesus<br />

na Siya<strong>ng</strong> Mesias at binigya<strong>ng</strong> diin niya a<strong>ng</strong> papel ni Jesus bila<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga Judio.<br />

Pinahalagahan ni Mateo a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus. Dahil sa dii<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong><br />

Mateo a<strong>ng</strong> isa sa pinakamahalaga<strong>ng</strong> aklat sa Biblia tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong><br />

“ Kaharian” ay mahigit 50 beses naba<strong>ng</strong>git sa aklat ni Mateo at ginamit niya a<strong>ng</strong> mga kataga<strong>ng</strong><br />

“ Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it” sa buo<strong>ng</strong> aklat.<br />

Gamitin mo a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas na ito sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> aklat ni Mateo patu<strong>ng</strong>kol sa Hari, sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

I. Pambu<strong>ng</strong>ad: 1: 1<br />

II. Mga tao sa a<strong>ng</strong>kan: 1: 2-16<br />

III. A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kan: 1: 17<br />

Una<strong>ng</strong> Bahagi: A<strong>ng</strong> Pinag-a<strong>ng</strong>kanan Ng Hari<br />

1: 1-17<br />

I. A<strong>ng</strong> paglilihi: 1: 18-23<br />

Ikalawa<strong>ng</strong> Bahagi: A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>anakan At Pagkabata Ng Hari<br />

1: 18 – 2: 23<br />

II. A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>anakan: 1: 24-25<br />

III. Mga pa<strong>ng</strong>yayari kaugnay <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan: 2: 1-23<br />

A. A<strong>ng</strong> pagbisita <strong>ng</strong> mga pantas na lalake at a<strong>ng</strong> plano ni Herodes: 2: 1-12<br />

B. A<strong>ng</strong> pagtakas sa Egipto: 2: 13-15<br />

C. A<strong>ng</strong> paghihiganti ni Herodes: 2: 16-18<br />

D. A<strong>ng</strong> pagbabalik sa tahanan sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>saret: 2: 19-23<br />

65


Ikatlo<strong>ng</strong> Bahagi: Paghahanda<br />

3: 1- 4: 11<br />

I. A<strong>ng</strong> paghahanda sa pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: 3: 1-17<br />

A. A<strong>ng</strong> ministeryo at mensahe ni Juan Bautista: 3: 1-12<br />

B. A<strong>ng</strong> pagbibinyag sa Hari: 3: 13-17<br />

II. A<strong>ng</strong> paghahanda <strong>ng</strong> Hari: 4: 1-11<br />

A. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkatao ay inatake ni Satanas: 4: 1-4<br />

B. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkadios ay inatake ni Satanas: 4: 5-7<br />

C. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkaMesias ay intake ni Satanas: 4: 8-11<br />

I. Isa<strong>ng</strong> tawag sa pagsisisi: 4: 12-17<br />

Ika-Apat na Bahagi: A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Hari Sa Galilea<br />

4: 12- 13: 58<br />

II. Apat na ma<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong>isda tinawag na magi<strong>ng</strong> alagad: 4: 18-22<br />

III. Maaga<strong>ng</strong> tagumpay at katanyagan: 4: 23-25<br />

IV. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> pag-uugali sa mga mamamayan <strong>ng</strong> Kaharian: 5:1- 7:28<br />

A. Mga wasto<strong>ng</strong> damdamin <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: 5: 1-12<br />

B. A<strong>ng</strong> patotoo <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: Ilaw at asin: 5: 13-16<br />

C. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian kaugnay <strong>ng</strong> kautusan at mga propeta: 5: 17-48<br />

1. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> batas <strong>ng</strong> Diyos: 5: 17-20<br />

2. A<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> batas: 5: 21- 48<br />

a. Pagpatay: 5: 21-26<br />

b. Pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya: 5: 27-30<br />

c. Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: 5: 31-32<br />

d. Pagsumpa: 5: 33-37<br />

e. Pagtrato sa iba: 5: 38-48<br />

D. A<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> pananaw patu<strong>ng</strong>kol sa pagsamba sa Kaharian: 6: 1-18<br />

1. Pagbibigay: Pagti<strong>ng</strong>in sa iba: 6: 1-4<br />

2. Pananala<strong>ng</strong>in: Tumi<strong>ng</strong>in sa itaas: 6: 5-15<br />

3. Pag-aayuno: Ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> kalooban: 6: 16-18<br />

E. A<strong>ng</strong> inuuna <strong>ng</strong> mga mamamayan <strong>ng</strong> Kaharian: 6: 19-33<br />

1. May kaugnayan sa pagpapahalaga: 6: 19-21<br />

2. May kaugnayan sa paglili<strong>ng</strong>kod: 6: 22-24<br />

3. May kaugnayan sa mga material na pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />

4. A<strong>ng</strong> wasto<strong>ng</strong> pagpapahalaga: A<strong>ng</strong> Kaharian: 6: 33<br />

F. Wasto<strong>ng</strong> paguugali <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: 7: 1-29<br />

1. A<strong>ng</strong> paghatol: 7: 1-5<br />

2. Pagii<strong>ng</strong>at sa mga banal na bagay: 7: 6<br />

66


3. Pananala<strong>ng</strong>in: 7: 7-12<br />

a. Tatlo<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in: Paghi<strong>ng</strong>i, pagsaliksik, pagkatok: 7: 7-8<br />

b. Pagkakaiba <strong>ng</strong> ama sa lupa at Ama sa La<strong>ng</strong>it: 7: 9-11<br />

G. Mahahalaga<strong>ng</strong> tagubilin sa mga mamamayan <strong>ng</strong> Kaharian: 7: 13-29<br />

1. Dalawa<strong>ng</strong> pintuan: 7: 13-14<br />

2. Mga bulaa<strong>ng</strong> propeta: 7: 15-20<br />

3. A<strong>ng</strong> katunayan <strong>ng</strong> lalake <strong>ng</strong> Diyos: Sumusunod sa Kanya<strong>ng</strong> kalooban:<br />

7: 21-23<br />

4. A<strong>ng</strong> pagkakaiba <strong>ng</strong> matalino at ma<strong>ng</strong>ma<strong>ng</strong> na mga lalake: 7: 24-27<br />

H. A<strong>ng</strong> pagkama<strong>ng</strong>ha sa turo ni Jesus: 7: 28-29<br />

V. A<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> Hari: 8: 1- 9: 38<br />

A. Kapamahalaan laban sa sakit: 8: 1-17<br />

1. Pagpapagali<strong>ng</strong> sa keto<strong>ng</strong>in: 8: 1-4<br />

2. Pagpapagali<strong>ng</strong> sa alipin <strong>ng</strong> Centurion: 8: 5-13<br />

3. Pagpapagali<strong>ng</strong> sa biyena<strong>ng</strong> babae ni Pedro: 8: 14-15<br />

4. Pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> sakit: 8: 16-17<br />

B. Kapamahalaan sa mga alagad: 8: 18-22<br />

C. Kapamahalaan sa kalikasan: 8: 23-24<br />

D. Kapamahalaan laban sa mga demonyo: 8: 28-34<br />

E. Kapamahalaan laban sa kasalanan: 9: 1-8<br />

F. Kapamahalaan sa mga tao: 9: 9-17<br />

1. A<strong>ng</strong> pagpili kay Mateo: 9: 9<br />

2. Pagkain kasama <strong>ng</strong> mga makasalanan: 9: 10-13<br />

3. Pagtugon sa hamon: 9: 14-17<br />

G. Kapamahalaan laban sa kamatayan: A<strong>ng</strong> anak na babae <strong>ng</strong> pinuno:<br />

9: 18-19, 23-26<br />

H. Kapamahalaan laban sa mga kalagaya<strong>ng</strong> pisikal: 8: 20-38<br />

1. Babae<strong>ng</strong> inaagasan <strong>ng</strong> dugo: 8: 20-22<br />

2. Pagkabulag: 9: 27-31<br />

3. Pagkabi<strong>ng</strong>i at inaalihan <strong>ng</strong> demonyo: 9: 32-34<br />

4. A<strong>ng</strong> pagkamahabagin ni Jesus: 9: 35-38<br />

VI. Pinahayo <strong>ng</strong> Hari: 10: 1-42<br />

A. A<strong>ng</strong> labindalawa<strong>ng</strong> misionero at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> kapamahalaan: 10: 1-4<br />

B. Mga tagubilin sa paglalakbay: 10: 5-42<br />

1. Saan patutu<strong>ng</strong>o: 10: 5-6<br />

2. A<strong>ng</strong> ministeryo: 10: 7-8<br />

3. Mga material na tagubilin: 10: 9-15<br />

4. Mga espirituwal na tagubilin: 10: 16-42<br />

VII. Mga damdamin patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian: 11: 1-30<br />

A. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> di naunawaan: 11: 1-11<br />

B. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> minasama: 11: 12-19<br />

C. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gihan: 11: 20-24<br />

D. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gap: 11: 25-30<br />

67


VIII. Mga pakikipagtalo sa mga Pariseo: 12: 1-14<br />

A. Umaani sa araw <strong>ng</strong> Sabat: 12: 1-8<br />

B. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpapagali<strong>ng</strong> sa araw <strong>ng</strong> Sabat: 12: 9-13<br />

C. Mga kinahinatnan: 12: 14-21<br />

IX. A<strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> kapatawaran: 12: 22-37<br />

X. A<strong>ng</strong> tugon ni Cristo sa mga kahili<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga Pariseo: 12: 38-45<br />

XI. A<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> espirituwal laban sa pisikal na mga kaugnayan sa Kaharian:<br />

12: 46-50<br />

XII. Mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian: 13: 1-53<br />

A. Talinhaga <strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>hahasik: 13: 1-9<br />

B. Kahalagahan <strong>ng</strong> mga talinhaga: 13: 10-17<br />

C. Kahulugan <strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>hahasik: 13: 18-23<br />

D.Talinhaga <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo: 13: 24-30<br />

E. Talinhaga <strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> mostasa: 13: 31-32<br />

F. Talinhaga <strong>ng</strong> lebadura: 13: 33<br />

G. Buod <strong>ng</strong> mga talinhaga: 13: 34-35<br />

H. Kahulugan <strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo: 13: 36-43<br />

I. Talinhaga <strong>ng</strong> natatago<strong>ng</strong> kayamanan sa bukid: 13: 44<br />

J. Talinhaga <strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> perlas: 13: 45-46<br />

K.Talinhaga <strong>ng</strong> lambat: 13: 47-50<br />

L. Mga huli<strong>ng</strong> pananalita tu<strong>ng</strong>kol sa mga talinhaga: 13: 51-52<br />

XIII. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Hari sa sarili<strong>ng</strong> lupain: 13: 53-58<br />

Ika-Lima<strong>ng</strong> Bahagi: A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Hari Sa Mga Lupain Ng Galilea<br />

14:1- 18: 35<br />

I. A<strong>ng</strong> kamatayan ni Juan Bautista: 14: 1-12<br />

II. A<strong>ng</strong> paghiwalay ni Jesus sa ibayo<strong>ng</strong> dagat: 14: 13- 15: 20<br />

A. Pagpapakain sa 5,000: 14: 13-21<br />

B. A<strong>ng</strong> pagsunod dahil sa tinapay at isda: 14: 22-23<br />

C. A<strong>ng</strong> paglakad sa ibabaw <strong>ng</strong> dagat: 14: 24-33<br />

D. A<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod sa Genezaret: 14: 34-36<br />

E. Pakikipagtalo sa mga Pariseo at mga Eskriba: 15: 1-20<br />

III. A<strong>ng</strong> paghiwalay ni Jesus sa lupain <strong>ng</strong> Tiro at Sidon: 15: 21-28<br />

IV. A<strong>ng</strong> paghiwalay ni Jesus sa palibot <strong>ng</strong> Decapolis: 15: 29-38<br />

A. Ministeryo <strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> sa tabi <strong>ng</strong> Dagat <strong>ng</strong> Galilea: 15: 29-31<br />

B. A<strong>ng</strong> pagpapakain <strong>ng</strong> 4,000: 15: 32-38<br />

68


V. Ministeryo sa lupain <strong>ng</strong> Magdala: 15: 39- 16: 4<br />

VI. Babala sa mga alagad patu<strong>ng</strong>kol sa mga Pariseo at Saduceo: 16: 5-12<br />

VII. Paghiwalay patu<strong>ng</strong>o sa Cesarea ni Filipo: 16: 13- 17: 21<br />

A. Pagsubok sa mga alagad: 16: 13-20<br />

B. Pagpapahayag <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan, pagkabuhay na maguli, at muli<strong>ng</strong><br />

pagbabalik: 16: 21-28<br />

C. A<strong>ng</strong> pagbabago<strong>ng</strong> anyo ni Cristo: 17: 1-13<br />

D. A<strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> sa lalaki<strong>ng</strong> himatayin: 17: 14-21<br />

VIII. Isa<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> pagdalaw sa Galilea: 17: 22- 18: 35<br />

A. Isa<strong>ng</strong> paalaala sa Kanya<strong>ng</strong> kamatayan at pagkabuhay na maguli: 17: 22-23<br />

B. Pagbabayad <strong>ng</strong> buwis sa templo: 17: 24-27<br />

C. Isa<strong>ng</strong> aralin tu<strong>ng</strong>kol sa pagigi<strong>ng</strong> dakila: 18: 1-6<br />

D. Mga babala patu<strong>ng</strong>kol sa mga pagsuway: 18: 7-9<br />

E. Talinhaga <strong>ng</strong> nawawala<strong>ng</strong> tupa: 18: 10-14<br />

F. Pag-aayos <strong>ng</strong> mga hidwaan <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: 18: 15-35<br />

1. Paano mag-ayos <strong>ng</strong> mga hidwaan: 18: 15-17<br />

2. A<strong>ng</strong> mga katu<strong>ng</strong>kulan at karapatan <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian:<br />

18: 18-20<br />

3. Isa<strong>ng</strong> tano<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa kapatawaran: 18: 21-22<br />

4. A<strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> mga may uta<strong>ng</strong> sa Kanya: 18: 23-35<br />

Ika-Anim: A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Hari Sa Perea<br />

19: 1- 20: 34<br />

I. Pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tao sa Judea: 19: 1-2<br />

II. Mga tano<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>kol sa paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: 19: 3-12<br />

III. Mga bata ay pinagpala ni Jesus: 19: 13-15<br />

IV. A<strong>ng</strong> pakikipag-usap sa mayaman at bata<strong>ng</strong> pinuno: 19: 16-22<br />

V. A<strong>ng</strong> kasamaa<strong>ng</strong> dulot <strong>ng</strong> kayamanan: 19: 23-30<br />

VI. Talinhaga <strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan: 20: 1-16<br />

VII. A<strong>ng</strong> nalalapit na kamatayan at pagkabuhay na maguli: 20: 17-19<br />

VIII. Isa<strong>ng</strong> makasarili<strong>ng</strong> kahili<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ina: 20: 20-28<br />

IX. Dalawa<strong>ng</strong> bulag na lalake, pinagali<strong>ng</strong> malapit sa Jerico: 20: 29-34<br />

69


Ika-Pito: A<strong>ng</strong> Huli<strong>ng</strong> Li<strong>ng</strong>go Ng Hari<br />

21: 1- 27: 31<br />

I. Mara<strong>ng</strong>al na pagpasok sa Jerusalem: 21: 1-11<br />

II. Paglilinis sa templo: 21: 12-17<br />

III. Sinumpa a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos: 21: 18-22<br />

IV. A<strong>ng</strong> kapamahalaan ni Jesus ay hinamon: 21: 23-32<br />

V. Talinhaga <strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan: 21: 33-46<br />

VI. Talinhaga <strong>ng</strong> handaan sa kasal: 22 : 1-14<br />

VII. Sinubuka<strong>ng</strong> siraan si Jesus: 22: 15-45<br />

A. Tano<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa pagbabayad <strong>ng</strong> buwis kay Cesar: 22: 15-22<br />

B. Tano<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>kol sa pagkabuhay na maguli: 22: 23-33<br />

C. Tano<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>kol sa dakila<strong>ng</strong> utos: 22: 34-40<br />

D. Mga tano<strong>ng</strong> ni Jesus: 22: 41-46<br />

VIII. Mga pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa mga eskriba at mga Pariseo: 23: 1-39<br />

A. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkukunwari<strong>ng</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan sa relihiyon: 23: 1-3<br />

B. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>guutos <strong>ng</strong> mabibigat na pasan: 23: 4<br />

C. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is nila <strong>ng</strong> papuri <strong>ng</strong> tao: 23: 5- 7<br />

D. Mga payo sa mga alagad: 23: 8-12<br />

E. Mga kahatulan sa mga escriba at Pariseo: 23: 13-36<br />

F. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is para sa Jerusalem: 23: 37-39<br />

IX. A<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharian: 24: 1- 25: 46<br />

A. A<strong>ng</strong> pagkawasak <strong>ng</strong> templo: 24: 1-2<br />

B. Mga tanda <strong>ng</strong> wakas: 24: 3- 14<br />

C. Panahon <strong>ng</strong> kapighatian: 24: 15-22<br />

D. A<strong>ng</strong> pagbabalik ni Jesus: 24: 23-31<br />

E. Talinhaga <strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos: 24: 32-35<br />

F. A<strong>ng</strong> araw <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon: 24: 36-41<br />

G. A<strong>ng</strong> utos upa<strong>ng</strong> magbantay: 24: 42-51<br />

H. Mga talinhaga tu<strong>ng</strong>kol sa pagwawakas <strong>ng</strong> panahon: 25: 1-46<br />

1. A<strong>ng</strong> sampu<strong>ng</strong> dalaga: 25: 1-13<br />

2. A<strong>ng</strong> mga talento: 25: 14-30<br />

3. A<strong>ng</strong> mga tupa at mga kambi<strong>ng</strong>: 25: 31-46<br />

X. Mga pa<strong>ng</strong>yayari bago ipako si Jesus sa krus: 26: 1 – 27: 31<br />

A. Pahayag <strong>ng</strong> nalalapit na kamatayan: 26: 1-2<br />

70


B. A<strong>ng</strong> plano<strong>ng</strong> patayin si Jesus: 26: 3-5<br />

C. Pagbubuhos <strong>ng</strong> paba<strong>ng</strong>o bila<strong>ng</strong> paghahanda sa Kanya<strong>ng</strong> libi<strong>ng</strong>: 26: 6-13<br />

D. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kipagkasundo si Judas na ipagbili si Jesus: 26: 14-16<br />

E. A<strong>ng</strong> Huli<strong>ng</strong> Hapunan: 26: 17-29<br />

1. Paghahanda sa Paskua: 26: 17- 19<br />

2. A<strong>ng</strong> Huli<strong>ng</strong> Hapunan: 26: 20-29<br />

3. A<strong>ng</strong> babala ni Jesus at a<strong>ng</strong> pagyayaba<strong>ng</strong> ni Pedro: 26: 30-35<br />

F. Getsemani: 26: 36- 46<br />

G. A<strong>ng</strong> pagkakanulo at a<strong>ng</strong> paghuli: 26: 47-56<br />

H. A<strong>ng</strong> mga paglilitis kay Jesus: 26: 57 – 27: 26<br />

Ika-Walo: A<strong>ng</strong> Kamatayan At Pagtatagumpay Ng Hari<br />

27: 27 – 28: 20<br />

I. A<strong>ng</strong> pagpako sa krus at a<strong>ng</strong> paglilibi<strong>ng</strong>: 27: 27-66<br />

A. A<strong>ng</strong> pagtuya <strong>ng</strong> mga sundalo: 27: 27- 31<br />

B. A<strong>ng</strong> daan patu<strong>ng</strong>o sa Kalbaryo: 27: 32<br />

C. A<strong>ng</strong> kamatayan sa Kalbaryo: 27: 33-50<br />

D. Mahimala<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari: 27: 51-54<br />

E. Mga matapat na kababaihan: 27: 55-56<br />

F. A<strong>ng</strong> paglilibi<strong>ng</strong>: 27: 57-61<br />

G. A<strong>ng</strong> pagbabantay sa libi<strong>ng</strong>an: 27: 62-66<br />

II. A<strong>ng</strong> pagkabuhay na maguli: 28: 1-15<br />

III. A<strong>ng</strong> Dakila<strong>ng</strong> Utos: 28: 16-20<br />

71


IKA-LIMANG KABANATA<br />

PINALAYAS SA KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> mga talata sa Biblia na naglilista <strong>ng</strong> mga kasalanan na pipigil sa iyo<strong>ng</strong><br />

pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

- Anu-ano a<strong>ng</strong> mga kasalanan na pumipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

-Magbigay <strong>ng</strong> referensiya sa Biblia na nagpapaliwanag ku<strong>ng</strong> paano maaalis a<strong>ng</strong> mga<br />

kasalanan na pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian.<br />

SUSING TALATA:<br />

Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it; kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa<br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7: 21 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa natapos na kabanata ay natutuhan mo a<strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> espirituwal na nagtuturo sa iyo ku<strong>ng</strong><br />

paano<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito naman ay nagtuturo <strong>ng</strong> mga bagay<br />

na pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Tinutukoy dito a<strong>ng</strong> kahindik-hindik na<br />

katotohana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> mga tao ay palalayasin mula sa Kaharian.<br />

PINALAYAS SA KAHARIAN<br />

Marami a<strong>ng</strong> nag-aa<strong>ng</strong>kin na sila ay bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos subalit hindi naman sila taga<br />

La<strong>ng</strong>it. Itinuturo <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> Kaharian ay puno <strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi, at a<strong>ng</strong> pansira<strong>ng</strong> damo<br />

ay mula sa masama<strong>ng</strong> binhi:<br />

At a<strong>ng</strong> bukid ay a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan; at a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi, ay ito a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong><br />

Kaharian; at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> masama;….<br />

….Susuguin <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao ( si Jesus) a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel, at Kanya<strong>ng</strong><br />

titipunin sa labas <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na<br />

na<strong>ng</strong>akapagpapatisod, at a<strong>ng</strong> nagsisigawa <strong>ng</strong> katampalasanan,<br />

72


At sila’y igagato<strong>ng</strong> sa kalan <strong>ng</strong> apoy; diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is at pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong><br />

mga <strong>ng</strong>ipin.<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y ma<strong>ng</strong>agliliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga matuwid na katulad <strong>ng</strong> araw<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> Ama….( Mateo 13: 38-43 )<br />

Sa <strong>ng</strong>ayon marami<strong>ng</strong> mga nag-aa<strong>ng</strong>kin na sila ay naninirahan sa Kaharian subalit namumuhay pa<br />

rin sa kasalanan. Darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> araw <strong>ng</strong> paghuhukom ku<strong>ng</strong> saan ihihiwalay <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga ito<br />

mula sa tunay na taga La<strong>ng</strong>it. A<strong>ng</strong> masasama ay palalayasin sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Inihalintulad din <strong>ng</strong> Biblia a<strong>ng</strong> Kaharian sa isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> lambat na inihagis sa dagat at<br />

nakalikom <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> isda:<br />

Tulad din naman a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it sa isa<strong>ng</strong> lambat, na inihulog sa dagat, na<br />

nakahuli <strong>ng</strong> sari-sari<strong>ng</strong> isda:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>, na<strong>ng</strong> mapuno, ay hinila nila sa pampa<strong>ng</strong>; at sila’y nagsiupo, at tinipon sa<br />

mga sisidlan a<strong>ng</strong> mabubuti, datapuwat itinapon a<strong>ng</strong> masasama.<br />

Gayon din a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yayari sa katapusan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan: lalabas a<strong>ng</strong> mga<br />

a<strong>ng</strong>hel, at ihihiwalay a<strong>ng</strong> masasama sa matutuwid.<br />

At sila’y igagato<strong>ng</strong> sa kalan <strong>ng</strong> apoy: diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is at a<strong>ng</strong><br />

pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong> mga <strong>ng</strong>ipin. ( Mateo 13: 47-50 )<br />

Sinasabi <strong>ng</strong> Biblia na darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> araw na:<br />

….Marami a<strong>ng</strong> magsisipa<strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> sa sila<strong>ng</strong>anan at sa kanluran, at magsisiupo<strong>ng</strong><br />

kasama ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob, sa Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 8: 11 )<br />

Subalit nagbabala si Jesus na:<br />

Diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is, at a<strong>ng</strong> pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong> mga <strong>ng</strong>ipin, ku<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akita ninyo si Abraham, at si Isaac, at si Jacob, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

propeta sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at kayo’y palabasin. ( Lucas 13: 28 )<br />

Bago itinatag sa huli<strong>ng</strong> pagkakataon a<strong>ng</strong> Kaharian, haharap sa paghuhukom <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> tao, sila na nadatna<strong>ng</strong> buhay ni Jesus at sila na na<strong>ng</strong>amatay na:<br />

Ipinagbibilin ko sa iyo sa pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos, at ni Cristo Jesus, na Siya<strong>ng</strong><br />

huhukom sa mga buhay at sa mga patay, sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

pagpapakita at sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( II Timoteo 4: 1 )<br />

Sa huli<strong>ng</strong> paghuhukom magkakaroon <strong>ng</strong> paghahati a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tao. A<strong>ng</strong> iba ay papapasukin sa<br />

Kaharian at a<strong>ng</strong> iba ay itataboy:<br />

73


Datapwat pagparito <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao na nasa Kanya<strong>ng</strong> kaluwalhatian, na<br />

kasama Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel, ku<strong>ng</strong> magkagayo’y luluklok Siya sa<br />

luklukan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kaluwalhatian:<br />

At titipunin sa harap Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bansa: at sila’y pagbubukdinbukdin na<br />

gaya <strong>ng</strong> pagbubukodbukod <strong>ng</strong> mga pastor sa mga tupa at sa mga kambi<strong>ng</strong>;<br />

At ilalagay Niya a<strong>ng</strong> mga tupa sa Kanya<strong>ng</strong> kanan, datapwat sa kaliiwa a<strong>ng</strong><br />

kambi<strong>ng</strong>.<br />

mga<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa Kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 31-34 )<br />

ANG PAGKAKAROON NG PERMANENTENG TIRAHAN<br />

Sapagkat ipinakita <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> iba ay palalayasin sa Kaharian, mahalaga<strong>ng</strong> maunawaan mo<br />

ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> magkakaroon <strong>ng</strong> permanente<strong>ng</strong> tirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sabi ni Jesus:<br />

Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it; kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa<br />

La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7: 21 )<br />

A<strong>ng</strong> pagkilala na si Jesus ay Pa<strong>ng</strong>inoon ay hindi sapat para manatili ka<strong>ng</strong> permanente sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Hindi sapat a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako sa bibig lama<strong>ng</strong> ayon kay Jesus. Dapat mo<strong>ng</strong><br />

sundin a<strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Ama.<br />

Kalooban <strong>ng</strong> Diyos na ikaw ay magsisi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kasalanan at tuma<strong>ng</strong>gap kay Jesucristo bila<strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> Tagapagligtas.<br />

Hindi mapagpaliban a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon tu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako, na gaya <strong>ng</strong><br />

pagpapaliba<strong>ng</strong> ipinalalagay <strong>ng</strong> iba; kundi mapagpahinuhod sa inyo, na hindi Niya<br />

ibig na sinoman ay mapahamak, kundi a<strong>ng</strong> lahat ay magsipagsisi. ( II Pedro 3: 9 )<br />

Matapos mo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin si Jesus na Tagapagligtas, dapat mo<strong>ng</strong> sundin a<strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon. Dapat ka<strong>ng</strong> mamuhay ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na iyo<strong>ng</strong> pinasukan. A<strong>ng</strong><br />

mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay ipaliliwanag pa sa kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> pagtira sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay higit pa sa pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> pasalita. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an ito <strong>ng</strong><br />

pagbabago sa iyo<strong>ng</strong> pag-iisip at gawa. Dapat ay magkaroon ka <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> pamumuhay na<br />

naaayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagsunod sa kalooban <strong>ng</strong> Diyos ay binigya<strong>ng</strong> diin sa pamamagitan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

kuwento ni Jesus sa Mateo 21: 28-32. Basahin mo a<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito sa iyo<strong>ng</strong> Biblia. Ipinakikita<br />

74


na a<strong>ng</strong> personal na pagtugon sa Eve<strong>ng</strong>helio ay kinakaila<strong>ng</strong>an. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako sa salita ay hindi<br />

sapat. Dapat ka<strong>ng</strong> gumawa <strong>ng</strong> desisyon.<br />

MGA KASALANANG PUMIPIGIL SA PAGPASOK SA KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> kasalanan ay pumipigil sa pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> kasalanan ay pagsuway sa<br />

kautusan <strong>ng</strong> Diyos:<br />

A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> gumagawa <strong>ng</strong> kasalanan ay sumasala<strong>ng</strong>sa<strong>ng</strong> din naman sa<br />

kautusan: at a<strong>ng</strong> kasalanan ay a<strong>ng</strong> pagsala<strong>ng</strong>sa<strong>ng</strong> sa kautusan. ( I Juan 3: 4 )<br />

Marami<strong>ng</strong> kasalanan a<strong>ng</strong> binba<strong>ng</strong>git sa Bago<strong>ng</strong> Tipan. May kumpleto<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga<br />

kasalana<strong>ng</strong> ito sa isa<strong>ng</strong> kurso <strong>ng</strong> Harvestime International Institute na may pamagat na Mga<br />

Pundasyon Ng Pananampalataya.<br />

Dalawa<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Biblia a<strong>ng</strong> nagsasabi <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> pumipigil sa pagpasok sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos:<br />

O hindi baga ninyo nalalaman na a<strong>ng</strong> mga liko ay hindi magsisipagmana <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos? Huwag kayo<strong>ng</strong> padaya: kahit a<strong>ng</strong> mga mapakiapid, ni a<strong>ng</strong> mga<br />

mananamba sa diosdiosan, ni a<strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya, ni a<strong>ng</strong> mga na<strong>ng</strong>bababae,<br />

ni a<strong>ng</strong> mga mapakiapid sa kapwa lalake,<br />

Ni a<strong>ng</strong> mga magnanakaw, ni a<strong>ng</strong> mga masasakim, ni a<strong>ng</strong> mga manlalasi<strong>ng</strong>, ni a<strong>ng</strong><br />

mga mapagtu<strong>ng</strong>ayaw, ni a<strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>lulupig, ay hindi ma<strong>ng</strong>agmamana <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( I Corinto 6: 9- 10 )<br />

At hayag a<strong>ng</strong> mga gawa <strong>ng</strong> laman, sa makatuwid ay a<strong>ng</strong> mga ito: pakikiapid,<br />

karumihan, kalibugan,<br />

Pagsamba sa diosdiosan, pa<strong>ng</strong>kukulam, mga pagtataniman, mga pagtatalo, mga<br />

paninibugho,mga pagkakaalitan, mga pagkakampikampi, mga pagkakabahabahagi,<br />

mga hidwa<strong>ng</strong> pananampalataya,<br />

Mga kapanaghilian, mga paglalasi<strong>ng</strong>, mga kalayawan, at a<strong>ng</strong> mga katulad nito;<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa mga bagay na ito ay aki<strong>ng</strong> ipinagpapauna<strong>ng</strong> ipaalaala sa inyo, tulad sa<br />

aki<strong>ng</strong> pagpapaalaala na<strong>ng</strong> una sa inyo, na a<strong>ng</strong> mga nagsisigawa <strong>ng</strong> gayo<strong>ng</strong> mga<br />

bagay ay hindi magsisipagmana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Galacia 5: 19-21 )<br />

A<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> kasalanan ay nakalista sa dalawa<strong>ng</strong> sitas <strong>ng</strong> Kasulata<strong>ng</strong> ito, at bawat sitas ay<br />

naglalaman <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> hindi nakalista sa isa<strong>ng</strong> referennsiya. A<strong>ng</strong> mga sumusunod na<br />

mga kasalanan ay naba<strong>ng</strong>git sa Corinto at sa Galacia:<br />

75


KALIKUAN:<br />

Sa una<strong>ng</strong> listahan sa aklat <strong>ng</strong> Corinto a<strong>ng</strong> talata ay nagsasabi <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga liko ay hindi<br />

magmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Inulit ito sa Galacia. Tinawag ito sa Galacia na “karumihan”<br />

na a<strong>ng</strong> ibig sabihin ay imoral.<br />

May mga sistema sa iba<strong>ng</strong> bansa ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pag-aari <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> namatay ay<br />

maililipat sa iba. A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> pagbibigyan nito ay tinatawag na tagapagmana. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay, ibig sabihin nito ay sa iyo mapupunta a<strong>ng</strong> bagay na ito. Subalit<br />

bago mo mata<strong>ng</strong>gap ito, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> matupad mo a<strong>ng</strong> mga hinihili<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> batas patu<strong>ng</strong>kol dito.<br />

Ikaw ay dapat tunay na tagapagmana ayon sa batas <strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> yaon.<br />

Ikaw ay tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ginawa ka<strong>ng</strong> tagapagmana ni Jesus na<strong>ng</strong> Siya’y<br />

namatay sa krus. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan para sa iyo<strong>ng</strong> kasalanan, makapapasok<br />

ka sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Subalit para ikaw ay magi<strong>ng</strong> tunay na tagapagmana, dapat ikaw ay<br />

pinatawad na sa iyo<strong>ng</strong> mga kasalanan sa nakaraan, magtiwala ka kay Jesus na babaguhin Niya<br />

a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pamumuhay, pag-iisip, mga kilos at gawa, at magpasimula<strong>ng</strong> mamuhay <strong>ng</strong> banal. Ito<br />

a<strong>ng</strong> mga hinihili<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Banal na Kasulatan.<br />

A<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ matuwid” ay makataru<strong>ng</strong>an, wasto, at banal. Ibig sabihin nito ay<br />

a<strong>ng</strong> buhay mo ay naaayon sa kalooban <strong>ng</strong> Diyos ayon sa Kanya<strong>ng</strong> Salita na may kabanalan sa<br />

pag-iisip, salita, at gawa.<br />

A<strong>ng</strong> katuwiran ay hindi makakamtan sa pagsunod sa kahit ano<strong>ng</strong> batas. Makakamtan lama<strong>ng</strong> ito<br />

sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya kay Jesus. A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagtitiwala kay Jesus ay “nagigi<strong>ng</strong><br />

matuwid sa pamamagitan <strong>ng</strong> katuwiran <strong>ng</strong> Diyos” sa kanya. Siya ay nagigi<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> ninanais<br />

<strong>ng</strong> Diyos na hindi niya kaya<strong>ng</strong> abutin sa sarili niya<strong>ng</strong> pagsisikap:<br />

Yao<strong>ng</strong> hindi nakakilala <strong>ng</strong> kasalanan ay Kanya<strong>ng</strong> inari<strong>ng</strong> may sala dahil sa atin;<br />

upa<strong>ng</strong> tayo’y magi<strong>ng</strong> sa Kaniya’y katuwiran <strong>ng</strong> Diyos. (II Corinto 5:21)<br />

A<strong>ng</strong> mga eskriba at Fariseo, mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon <strong>ng</strong> ministeryo ni Jesus sa lupa,<br />

ay nagsumikap na magi<strong>ng</strong> matuwid sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagsunod sa mga tradisyon <strong>ng</strong> relihiyon.<br />

Subalit nagbabala si Jesus:<br />

….Ku<strong>ng</strong> hindi hihigit a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> katuwiran sa katuwiran <strong>ng</strong> mga eskriba at mga<br />

Fariseo, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo magsisipasok sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 20 )<br />

Sinabi ni Jesus sa mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon:<br />

…Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! Sapagkat<br />

sinasarhan ninyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it laban sa mga tao; sapagkat kayo’y hindi<br />

na nagsisipasok, at a<strong>ng</strong> nagsisipasok man ay ayaw ninyo<strong>ng</strong> bayaa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akapasok.<br />

( Mateo 23: 13 )<br />

76


Sinuman a<strong>ng</strong> umaasa sa relihiyon, mga tradisyon, at mga batas upa<strong>ng</strong> makaabot sa katuwiran ay<br />

tulad <strong>ng</strong> mga eskriba at mga Fariseo. A<strong>ng</strong> mga ito ay hindi tunay na katuwiran. Panlabas na<br />

pagsunod lama<strong>ng</strong> sa mga batas a<strong>ng</strong> ginagawa nila imbes na panloob na pagbabago <strong>ng</strong> puso.<br />

Ku<strong>ng</strong> sila ay nagtuturo na a<strong>ng</strong> pagsunod sa mga tradisyon a<strong>ng</strong> pagkamit <strong>ng</strong> katuwiran, sa gayo’y<br />

sila a<strong>ng</strong> pumipigil na makapasok a<strong>ng</strong> iba sa Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “ kalikuan” at “karumihan” ay sumasakop sa lahat <strong>ng</strong> kasalanan. Bagama’t<br />

lahat <strong>ng</strong> kasalanan na nakalista sa Salita <strong>ng</strong> Diyos ay hindi naba<strong>ng</strong>git sa aklat <strong>ng</strong> Galacia at<br />

Corinto, ito<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> ito ay sakop a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kasalanan. Sinuman a<strong>ng</strong> namumuhay<br />

sa kasalanan ay hindi makakapasok sa Kaharian.<br />

Pansinin na a<strong>ng</strong> sitas sa Corinto ay nagbabala na “ huwag ka<strong>ng</strong> magpadaya.” Ku<strong>ng</strong> maniwala ka<br />

na maaari ka<strong>ng</strong> mamuhay ayon sa nais mo at makapasok ka sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ito ay isa<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>daraya at kasinu<strong>ng</strong>ali<strong>ng</strong>an ni Satanas.<br />

NAKIKIAPID:<br />

A<strong>ng</strong> pakikiapid ay pakikipagtalik <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> tao na hindi kasal. Kasama na rito a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya, na pakikipagtalik <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may asawa sa isa<strong>ng</strong> hindi niya asawa.<br />

Kasama rin dito a<strong>ng</strong> pakikipagtalik <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> magkatulad a<strong>ng</strong> kasarian at pakikipagtalik sa<br />

malapit na kamag-anak.<br />

MANANAMBA SA DIOSDIOSAN:<br />

Ito ay pagsamba sa mga diosdiosan. Hindi lama<strong>ng</strong> ito pagsamba sa mga imahen na yari sa bato,<br />

kahoy, o mahahalaga<strong>ng</strong> hiyas. A<strong>ng</strong> idolo ay anuma<strong>ng</strong> bagay na mas mahalaga sa atin kaysa<br />

Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> mga mananamba sa diosdiosan ay yao<strong>ng</strong> sumasamba sa mga imagen o anuma<strong>ng</strong> bagay liban<br />

sa tunay na Diyos. A<strong>ng</strong> pagsamba sa diosdiosan ay a<strong>ng</strong> hindi pagkilala sa wasto<strong>ng</strong> dako <strong>ng</strong><br />

Diyos sa iyo<strong>ng</strong> buhay.<br />

MANGANGALUNYA:<br />

A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya ay pakikipagtalik <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may asawa sa hindi niya asawa.<br />

MANLALASING:<br />

Sa aklat <strong>ng</strong> Galacia a<strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> ito ay tinawag na paglalasi<strong>ng</strong>. Apectado a<strong>ng</strong> pag-iisip at<br />

pisikal na kalagayan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> umiinom <strong>ng</strong> mga matatapa<strong>ng</strong> na inumin, kadalasa’y may<br />

alkohol.<br />

77


NAKIKIAPID SA KAPWA LALAKE:<br />

Hindi lama<strong>ng</strong> ito patu<strong>ng</strong>kol sa lalake na nakikipagtalik sa kapwa lalake, kundi pati sila na<br />

gumagawa <strong>ng</strong> imoral na kasalanan sa laman.<br />

INAABUSO ANG KANILANG SARILI SA IBA:<br />

A<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> abuso ay pagsasamantala. A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> “inaabuso a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili sa<br />

iba” ay nakikipagtalik sa mali<strong>ng</strong> paraan o sa hindi nila asawa. Dahil dito, inaabuso nila a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> katawan.<br />

MGA MAGNANAKAW:<br />

Ito a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> nagnanakaw. Kinukuha nila a<strong>ng</strong> mga gamit <strong>ng</strong> iba na<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> pahintulot o<br />

hindi alam <strong>ng</strong> may-ari. Sila ay tinatawag rin na kawatan.<br />

MGA SAKIM:<br />

Kapag ikaw ay nagnasa <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay, na gusto mo<strong>ng</strong> kunin a<strong>ng</strong> pag-aari <strong>ng</strong> iba, ito ay<br />

kasakiman at pag-iimbot. Maaari mo<strong>ng</strong> nasain a<strong>ng</strong> salapi, pag-aari, posisyon, o kapa<strong>ng</strong>yarihan<br />

<strong>ng</strong> iba. Maaari mo ri<strong>ng</strong> nasain a<strong>ng</strong> asawa <strong>ng</strong> iba.<br />

MGA MANLULUPIG:<br />

A<strong>ng</strong> panlulupig ay a<strong>ng</strong> pagkuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay sa pamamagitan <strong>ng</strong> puwersa, o pilitin a<strong>ng</strong> iba na<br />

mapasa iyo a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay sa pamamagitan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan mo sa kanila.<br />

MAPAGTUNGAYAW:<br />

A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> mapagtu<strong>ng</strong>ayaw ay nagsasalita <strong>ng</strong> masama laban sa iba, o sumasagot sa kausap sa<br />

isa<strong>ng</strong> hindi maayos na paraan.<br />

A<strong>ng</strong> sumusunod na mga kasalanan ay matatagpuan lama<strong>ng</strong> sa aklat <strong>ng</strong> Galacia:<br />

KALIBUGAN:<br />

A<strong>ng</strong> kalibugan ay kasalanan <strong>ng</strong> damdami<strong>ng</strong> makalaman, malaswa, marumi, at kahiya-hiya<strong>ng</strong><br />

asal.<br />

PANGKUKULAM:<br />

A<strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> ito ay ginagawa <strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>kukulam, mga magikero, astrologo, voodoo,<br />

paggamit <strong>ng</strong> mga bulo<strong>ng</strong> at orasyon, at mga gamot na pa<strong>ng</strong>gayuma. Kasama rito a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

mga gawain at pagsamba kay Satanas.<br />

78


PAGTATANIM O PAGKAMUHI:<br />

A<strong>ng</strong> pagkamuhi ay a<strong>ng</strong> kabaliktaran <strong>ng</strong> pagibig. Ito ay masidhi<strong>ng</strong> pagkagalit sa isa<strong>ng</strong> tao.<br />

PAGTATALO:<br />

Ito ay kasalanan <strong>ng</strong> pag-aaway, hindi pagkakasundo, at paghihiwalay <strong>ng</strong> damdamin.<br />

PANINIBUGHO:<br />

A<strong>ng</strong> paninibugho ay isa<strong>ng</strong> pagnanais na tularan a<strong>ng</strong> iba upa<strong>ng</strong> sila ay makapantay o mahigtan.<br />

Ito ay isa<strong>ng</strong> espiritu <strong>ng</strong> kompetensiya at isa<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> pagseselos.<br />

PAG-AALITAN:<br />

Matindi<strong>ng</strong> galit na nagdudulot <strong>ng</strong> karahasan.<br />

PAGKAKAMPI-KAMPI:<br />

Pag-aaway, pakikipagtu<strong>ng</strong>gali, o alitan.<br />

PAGKAKABAHA-BAHAGI:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsusulsol upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaguluhan, pagkakahati <strong>ng</strong> damdamin, at ligalig.<br />

HIDWANG PANANAMPALATAYA:<br />

Ito ay mga paniniwala na kontra sa Salita <strong>ng</strong> Diyos. Ito ay mga pansarili<strong>ng</strong> opinion na lihis at<br />

nagbubu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkakabaha-bahagi sa Iglesia.<br />

KAPANAGHILIAN:<br />

Ito ay pagseselos dahil sa tagumpay <strong>ng</strong> iba; pagdaramdam dahil sa pinansyal, espirituwal, o<br />

materyal na pagpapala na wala sa kanya.<br />

PUMAPATAY:<br />

Ito ay pinagplanuha<strong>ng</strong> pagkitil <strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> kapwa at sinadya. Hindi kasali rito a<strong>ng</strong> pagtata<strong>ng</strong>gol<br />

sa sarili o nakapatay dahil sa aksident.<br />

KALAYAWAN:<br />

Mahilig sa mga makamundo<strong>ng</strong> pamumuhay; mai<strong>ng</strong>ay, malikot, at maharot.<br />

79


DI PINAYAGANG MAKAPASOK<br />

Dagdag sa listahan <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> tinukoy na, may ilan pa<strong>ng</strong> mga bagay na bina<strong>ng</strong>git sa<br />

Biblia na nagigi<strong>ng</strong> dahilan <strong>ng</strong> hindi pagkapasok sa Kaharian:<br />

ANG LAMAN AT ANG DUGO:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Pablo:<br />

Sinasabi ko <strong>ng</strong>a ito, mga kapatid, na a<strong>ng</strong> laman at a<strong>ng</strong> dugo ay hindi<br />

makapagmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos; ni a<strong>ng</strong> kasiraan ay magmamana <strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> kasiraan. ( I Corinto 15: 50 )<br />

Ito ay nagbabalik doon sa mga susi sa Kaharian na tinalakay sa nagdaa<strong>ng</strong> kabanata. A<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian. Hindi ka maaari<strong>ng</strong> pumasok doon sa iyo<strong>ng</strong><br />

lupa<strong>ng</strong> katawan. Tulad <strong>ng</strong> sinabi sa nagdaa<strong>ng</strong> kabanata, ikaw ay dapat gumawa <strong>ng</strong> pagpapasiya<br />

na pumasok sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan:<br />

Sumagot si Jesus at sa kanya’y sinabi, Katotohan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa iyo,<br />

Maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak na muli, ay hindi siya makakakita <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

… Maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> tubig at <strong>ng</strong> Espiritu, ay hindi siya<br />

makapapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 3: 3 at 5 )<br />

Sapagkat sa gayon ay ipinamamahagi<strong>ng</strong> sagana sa inyo a<strong>ng</strong> pagpasok sa<br />

Kaharia<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon natin at Tagapagligtas na si<br />

Jesuscristo. ( II Pedro 1: 11 )<br />

KULANG SA PANANAMPALATAYANG TULAD SA MALIIT NA BATA:<br />

Sinabi ni Jesus:<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, Maliba<strong>ng</strong> kayo’y magsipanumbalik, at<br />

magi<strong>ng</strong> tulad sa maliliit na bata, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo magsisipasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 18: 3 )<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> hindi tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na tulad sa isa<strong>ng</strong> maliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa<br />

anoma<strong>ng</strong> paraan. ( Marcos 10: 15 )<br />

Mahalaga na matulad sa isa<strong>ng</strong> maliit na bata upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Hindi a<strong>ng</strong><br />

ibig sabihin nito ay kikilos ka at mag-iisip na para<strong>ng</strong> bata, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong><br />

muli ay hindi na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahuluga<strong>ng</strong> ikaw ay papasok na muli sa bahay-bata <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> ina. A<strong>ng</strong><br />

kahulugan nito ay papasok ka sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya tulad <strong>ng</strong> maliit<br />

na bata. Ku<strong>ng</strong> hindi ganoon, ay hindi ka makakapasok sa Kaharian.<br />

80


MGA KAYAMANAN:<br />

Sa isa<strong>ng</strong> pagtitipon sa ministeryo ni Jesus dito sa lupa, may isa<strong>ng</strong> pinuno na nagsabi sa Kanya na<br />

nais niya<strong>ng</strong> sumunod kay Jesus bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> alagad. ( Basahin mo a<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito sa Lucas<br />

18: 18-25 ). A<strong>ng</strong> pinuno<strong>ng</strong> ito ay matuwid, subalit sinabi ni Jesus…<br />

Isa<strong>ng</strong> bagay pa a<strong>ng</strong> kula<strong>ng</strong> sa iyo: ipagbili mo a<strong>ng</strong> lahat mo<strong>ng</strong> tinata<strong>ng</strong>kilik, at<br />

ipamahagi mo sa mga dukha, at magkakaroon ka <strong>ng</strong> kayamanan sa la<strong>ng</strong>it: at<br />

pumarito ka, sumunod ka sa akin.<br />

Datapwat na<strong>ng</strong> marinig niya a<strong>ng</strong> mga bagay na ito, siya’y nama<strong>ng</strong>law na lubha;<br />

sapagkat siya’y totoo<strong>ng</strong> mayaman. ( Lucas 18: 22- 23 )<br />

Pinili <strong>ng</strong> mayama<strong>ng</strong> pinuno na hindi sumunod kay Jesus sapagkat mas mahalaga sa kanya a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> kayamanan kaysa sa Pa<strong>ng</strong>inoon…<br />

At sa pagmamasid sa kanya ni Jesus ay sinabi, Pagkahiraphirap na makapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga may kayamanan! ( Lucas 18: 24 )<br />

At lumi<strong>ng</strong>ap sa Jesus sa palibotlibot, at sinabi sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, Kay hirap<br />

na magsipasok as Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga may kayamanan!<br />

At na<strong>ng</strong>agtaka a<strong>ng</strong> mga alagad sa Kaniya<strong>ng</strong> mga salita. Datapuwat si Jesus ay<br />

muli<strong>ng</strong> sumagot at nagsabi sa kanila, Mga anak, kay hirap na magsipasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga magsisiasa sa mga kayamanan!<br />

Magaan pa sa isa<strong>ng</strong> kamelyo a<strong>ng</strong> dumaan sa butas <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> karayom, kay sa isa<strong>ng</strong><br />

mayaman a<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Marcos 10: 23- 25 )<br />

Hindi ibig sabihin ni Jesus na a<strong>ng</strong> kayamanan a<strong>ng</strong> pipigil sa pagpasok <strong>ng</strong> tao sa Kaharian. A<strong>ng</strong><br />

pagibig sa kayamanan a<strong>ng</strong> makakapigil sa pagpasok <strong>ng</strong> tao sa Kaharian sapagkat…<br />

…a<strong>ng</strong> pagibig sa salapi ay ugat <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> kasamaan…<br />

( I Timoteo 6: 10 )<br />

Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kayamanan ay mas mahalaga pa kaysa pagsunod kay Jesus, ito a<strong>ng</strong> pumipigil sa atin<br />

sa pagpasok sa Kaharian.<br />

ANG LUNAS SA KASALANAN<br />

Ku<strong>ng</strong> ikaw ay nagkasala, isa lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> lunas nito: Kapatawaran sa pamamagitan ni Jesucristo.<br />

A<strong>ng</strong> sabi ni Pablo:<br />

81


At ganyan a<strong>ng</strong> mga ilan sa inyo: <strong>ng</strong>unit na<strong>ng</strong>ahugasan na kayo, <strong>ng</strong>unit<br />

binanal na kayo, <strong>ng</strong>unit inari<strong>ng</strong>-ganap na kayo sa Pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong><br />

Jesucristo, at sa Espiritu <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Diyos. ( I Corinto 6: 11 )<br />

Kahit ano a<strong>ng</strong> nagawa mo sa nakaraan, kahit ano a<strong>ng</strong> ginagawa mo sa <strong>ng</strong>ayon, ikaw ay<br />

patatawarin:<br />

Ku<strong>ng</strong> sinasabi nati<strong>ng</strong> tayo’y wala<strong>ng</strong> kasalanan, ay ati<strong>ng</strong> dinadaya a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> sarili,<br />

at a<strong>ng</strong> katotohanan ay wala sa atin.<br />

Ku<strong>ng</strong> ipahahayag natin a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga kasalanan, ay tapat at banal siya na<br />

patatawarin sa ati<strong>ng</strong> mga kasalanan, at tayo’y lilinisin sa lahat <strong>ng</strong> kalikuan.<br />

( I Juan 1: 8 - 9 )<br />

tayo’y<br />

Ku<strong>ng</strong> ikaw ay nilinis mula sa lahat <strong>ng</strong> kalikuan, ikaw ay pinatawad na sa lahat <strong>ng</strong> kasalanan na<br />

pumipigil sa pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

DUKITIN MO:<br />

Buksan mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia sa Marcos 9: 43-48. Itinuturo ni Jesus dito na ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

kamay o paa ay makapagpapatisod sa iyo, putulin mo ito.A<strong>ng</strong> sabi pa Niya, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mata<br />

ay makapagpapatisod sa iyo, dukitin mo ito.<br />

At ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mata mo’y makapagpapatisod sa iyo, ay dukitin mo: mabuti pa sa iyo<br />

a<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na may isa<strong>ng</strong> mata, kay sa may dalawa<strong>ng</strong> mata<br />

ka<strong>ng</strong> mabulid sa impierno. ( Marcos 9: 47 )<br />

A<strong>ng</strong> ibig sabihin ni Jesus ay alisin mo sa iyo<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> bagay na magigi<strong>ng</strong> sanhi <strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> pagkakasala. Kahit na ito ay napakahalaga sa iyo, kaila<strong>ng</strong>an ito<strong>ng</strong> alisin. Ginamit Niya a<strong>ng</strong><br />

halimbawa <strong>ng</strong> kamay, paa, at mata. Sa natural, a<strong>ng</strong> mga ito ay mahahalaga<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> katawan.<br />

Subalit sabi ni Jesus, ku<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagigi<strong>ng</strong> sanhi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pagkakasala, mas mabuti pa<strong>ng</strong><br />

ta<strong>ng</strong>galin ito kaysa magi<strong>ng</strong> sagabal sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian.<br />

Wala<strong>ng</strong> anuman… kasalanan, kalayawan, o pag-aari na hindi sulit iwaksi upa<strong>ng</strong> ikaw ay huwag<br />

mapalayas sa Kaharian.<br />

82


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Maglista <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> tiyak na mga kasalanan na pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos.<br />

_________________________________ at ___________________________________<br />

3. Basahin a<strong>ng</strong> mga sumusunod na pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap ay totoo, isulat a<strong>ng</strong> T<br />

sa puwa<strong>ng</strong> sa unahan nito. Ku<strong>ng</strong> ito ay mali, isulat a<strong>ng</strong> M sa puwa<strong>ng</strong> sa unahan nito.<br />

a._____ Ku<strong>ng</strong> ikaw ay mayaman, hindi ka maaari<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

b._____ A<strong>ng</strong> laman at dugo ay hindi magmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

c._____ Sinabi ni Jesus na dapat mo<strong>ng</strong> alisin a<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> bagay na maaari<strong>ng</strong> pumigil sa<br />

iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian.<br />

d._____ Sinabi ni Jesus na ikaw ay dapat magi<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bata<strong>ng</strong> maliit upa<strong>ng</strong><br />

ikaw ay makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

e.______ Kaila<strong>ng</strong>an mo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin si Jesus bila<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Tagapagligtas upa<strong>ng</strong><br />

ikaw ay makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

f.______ A<strong>ng</strong> dapat mo la<strong>ng</strong> sabihin ay “ Si Jesus ay Diyos” at ikaw ay sigurado<strong>ng</strong><br />

makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

g.______Magkakaroon <strong>ng</strong> paghuhukom sa huli<strong>ng</strong> araw at a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> tao ay palalayasin<br />

mula sa Kaharian.<br />

4. Magbigay <strong>ng</strong> sitas sa Biblia na nagpapaliwanag ku<strong>ng</strong> paano maaalis a<strong>ng</strong> kasalanan na<br />

pumipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

5. Basahin a<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga kasalanan na pumipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian sa Una<strong>ng</strong><br />

Hanay. Pagkatapos ay basahin a<strong>ng</strong> mga katuturan nito sa Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay. Isulat a<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> katuturan sa puwa<strong>ng</strong> sa harap <strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> tinutukoy. Sundin a<strong>ng</strong> sampol sa una<strong>ng</strong><br />

bila<strong>ng</strong>.<br />

83


Una<strong>ng</strong> Hanay<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay<br />

2 a. Kalikuan 1. Makamundo<strong>ng</strong> pamumuhay; maharot at mai<strong>ng</strong>ay.<br />

___b. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikiapid<br />

2. Sakop dito a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kasalanan.<br />

___c. Mananamba sa<br />

diosdiosan<br />

3. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gseselos sa tagumpay <strong>ng</strong> iba.<br />

___d. Ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya<br />

4. Kitlin a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> iba.<br />

___e. Manlalasi<strong>ng</strong><br />

5. Pagtatalik <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> hindi mag-asawa.<br />

___f. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikiapid sa<br />

kapwa lalake<br />

6. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>apektuhan <strong>ng</strong> inumi<strong>ng</strong> may alkohol.<br />

___g. Inaabuso a<strong>ng</strong> sarili 7. Mga tao<strong>ng</strong> kumukuha <strong>ng</strong> gamit <strong>ng</strong> iba.<br />

___h. Mga magnanakaw 8. Magsalita <strong>ng</strong> masama patu<strong>ng</strong>kol sa iba.<br />

___i. Sakim<br />

9. Sumasamba sa mga diosdiosan.<br />

___j. Manlulupig<br />

10. Lalake<strong>ng</strong> nagpaparaos <strong>ng</strong> kalibugan.<br />

___k Mapagtu<strong>ng</strong>ayaw 11. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikipagtalik sa hindi niya asawa.<br />

___l. Kalibugan<br />

12. Inaabuso a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> katawan.<br />

___m.Pa<strong>ng</strong>kukulam<br />

13. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gnanasa<strong>ng</strong> mapasakanya a<strong>ng</strong> pag-aari <strong>ng</strong> iba.<br />

___n. Mapagtanim<br />

14. Pagkuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay na may puwersa.<br />

___o. Pagtatalo<br />

15. Makasalana<strong>ng</strong> damdamin at magaspa<strong>ng</strong> na ugali.<br />

___p. Paninibugho<br />

16. Matindi<strong>ng</strong> galit.<br />

___q. Pag-aalitan<br />

17. Mga paniniwala<strong>ng</strong> salu<strong>ng</strong>at sa Salita <strong>ng</strong> Diyos.<br />

___r. Pagkakampi-kampi 18. Pagkamuhi.<br />

___s. Pagkakabaha-bahagi 19. Alitan, hidwaan.<br />

___t. Hidwa<strong>ng</strong><br />

pananampalataya 20. Pagnanais na gayahin a<strong>ng</strong> iba upa<strong>ng</strong> sila’y mahigtan.<br />

___u. Kapanaghilian 21. Magba<strong>ng</strong>ay, mag-away.<br />

___v. Pumapatay<br />

22. Panunulsol upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaguluhan at ligalig.<br />

___w.Kalayawan<br />

23. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>kukulam.<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nasa dulo <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

84


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Pag-aralan a<strong>ng</strong> mga referensiya tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at ibigay a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian ayon sa aklat ni Marcos:<br />

Marcos:<br />

1: 14- 15<br />

3: 24<br />

4: 11, 26, 30<br />

________________________________________________________________________<br />

9: 1, 47<br />

10: 14-15, 23-25<br />

________________________________________________________________________<br />

11: 9-10<br />

13. 8<br />

________________________________________________________________________<br />

14: 25<br />

________________________________________________________________________<br />

15: 43<br />

________________________________________________________________________<br />

85


IKA-ANIM NA KABANATA<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO:<br />

ISANG PANIMULA<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> susi<strong>ng</strong> talata na kabisado.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ huwaran.”<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ prinsipyo.”<br />

- Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “Huwaran <strong>ng</strong> Biblia.”<br />

- Ipaliwanag a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ Prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia.”<br />

- Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> “ Mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.”<br />

SUSING TALATA:<br />

Lahat <strong>ng</strong> ito’y, sabi ni David, aki<strong>ng</strong> malaman sa sulat na mula sa kamay <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon, sa makatuwid baga’y lahat <strong>ng</strong> gawain sa anyo<strong>ng</strong> ito.<br />

( I Cronica 28: 19 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa nakaraa<strong>ng</strong> kabanata ay napag-aralan mo a<strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> espirituwal na magpapapasok sa iyo<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay titira sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos dapat mo<strong>ng</strong> malaman a<strong>ng</strong> mga<br />

huwaran at prinsipyo sa pamumuhay sa Kaharian. Katulad ito <strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> pamumuhay sa<br />

isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> nilipatan.<br />

Sa Biblia nasusulat a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo na sinusunod sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Bago mo<br />

pag-aralan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito sa mga sumusunod na kabanata, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> matutuhan mo<br />

muna a<strong>ng</strong> kahalagahan nito.<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO<br />

A<strong>ng</strong> huwaran ay modelo <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay na ginawa upa<strong>ng</strong> gayahin. Halimbawa, sa Kanluran a<strong>ng</strong><br />

mga damit ay nililikha mula sa mga padron. A<strong>ng</strong> padron ay inilalagay sa ibabaw <strong>ng</strong> tela at a<strong>ng</strong><br />

tela ay ginugupit ayon dito. Marami<strong>ng</strong> damit a<strong>ng</strong> nagagawa mula sa isa<strong>ng</strong> padron, at sila<strong>ng</strong> lahat<br />

ay pare-pareho sapagkat a<strong>ng</strong> mga ito ay gali<strong>ng</strong> sa isa<strong>ng</strong> huwaran.<br />

86


A<strong>ng</strong> prinsipyo ay isa<strong>ng</strong> katotohanan, pamamaraan, o batas na pinagbabatayan <strong>ng</strong> gagawin. Ito ay<br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> katotohanan na may mga kaagapay na maliliit na katotohanan. A<strong>ng</strong> mababa<strong>ng</strong><br />

katotohanan ay kaugnay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> katotohanan. Halimbawa, a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong><br />

prinsipyo <strong>ng</strong> konstitusyon <strong>ng</strong> Estados Unidos ay a<strong>ng</strong> kalayaa<strong>ng</strong> magpahayag <strong>ng</strong> damdamin. A<strong>ng</strong><br />

mababa<strong>ng</strong> katotohanan noon ay a<strong>ng</strong> karapata<strong>ng</strong> sumulat at magsalita na<strong>ng</strong> malaya,<br />

magtipuntipon, at magpahayag <strong>ng</strong> mga paniniwala.<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO MULA SA BIBLIA<br />

A<strong>ng</strong> huwaran <strong>ng</strong> Biblia ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na modelo na ibinigay sa Kasulatan upa<strong>ng</strong> gayahin.<br />

Halimbawa, a<strong>ng</strong> buhay ni Jesucristo ay ibinigay bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> huwaran o modelo para sundin <strong>ng</strong><br />

mga mananampalataya.<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na katotohanan na itinuturo sa Banal na Kasulatan.<br />

A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay may mga dagdag na mas mabababa<strong>ng</strong> prinsipyo na maaari<strong>ng</strong><br />

gamitin sa iba’t-iba<strong>ng</strong> mga pagkakataon. Halimbawa, isa<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> itinuro ni Jesus ay<br />

“Magbigay ka at ikaw ay tata<strong>ng</strong>gap.” A<strong>ng</strong> mababa<strong>ng</strong> katotohana<strong>ng</strong> napapaloob dito ay<br />

pagbibigay <strong>ng</strong> salapi, mga bagay na material, pagkakaibigan, atbp. Sa bawat isa nito<strong>ng</strong><br />

halimbawa, may espirituwal na pakinaba<strong>ng</strong> ka<strong>ng</strong> tata<strong>ng</strong>gapin dahil sa iyo<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong><br />

mapagbibigay.<br />

ANG KAHALAGAHAN NG MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO<br />

Basahin mo a<strong>ng</strong> Ezekiel 43: 7-12. A<strong>ng</strong> bahagi<strong>ng</strong> ito ay nagbibigay diin sa kahalagahan <strong>ng</strong> mga<br />

huwaran at mga prinsipyo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtatag a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga tiyak na huwaran upa<strong>ng</strong> sundin <strong>ng</strong><br />

bansa<strong>ng</strong> Israel. Kasama rito a<strong>ng</strong> espirituwal na huwaran <strong>ng</strong> pag-uugali at mga padron para sa<br />

bahay sambahan.<br />

Subalit nagtayo a<strong>ng</strong> Israel <strong>ng</strong> sarili nila<strong>ng</strong> huwaran. Yaon a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> Diyos na<strong>ng</strong> sabihin<br />

Niya<strong>ng</strong> “nagtayo sila <strong>ng</strong> sarili nila<strong>ng</strong> pintuan sa tabi <strong>ng</strong> pintuan Ko” at “<strong>ng</strong> sarili nila<strong>ng</strong> mga<br />

poste sa tabi <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> poste.” Sapagkat gumawa <strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> padron o huwaran a<strong>ng</strong> Israel,<br />

nagtayo sila <strong>ng</strong> pader na naghiwalay sa kanila at sa Diyos. Ito a<strong>ng</strong> nagpatigil <strong>ng</strong> pagdaloy <strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Diyos sa kanila. Hindi na nagi<strong>ng</strong> kata<strong>ng</strong>gap-ta<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pagsamba<br />

sa harap <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Pinagsabihan sila ni Ezekiel na isukat nila a<strong>ng</strong> padron <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay ayon sa huwaran <strong>ng</strong><br />

Diyos:<br />

Ikaw, anak <strong>ng</strong> tao, ituro mo a<strong>ng</strong> buhay sa sa<strong>ng</strong>bahayan ni Israel, upa<strong>ng</strong> sila’y<br />

ma<strong>ng</strong>apahiya sa kanila<strong>ng</strong> mga kasamaan; at sukatin nila a<strong>ng</strong> anyo. ( Ezekiel 43: 10 )<br />

Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga tao a<strong>ng</strong> magtatakda <strong>ng</strong> huwaran <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pag-uugali, sa kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong><br />

denominasyon, relihiyon, o cultura, gumagawa sila <strong>ng</strong> mali<strong>ng</strong> pamantayan <strong>ng</strong> pagsukat.<br />

Magtuturo sila na ito’y tulad <strong>ng</strong> doctrina <strong>ng</strong> Biblia subalit ito’y mga utos lama<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> tao.<br />

87


Ganito a<strong>ng</strong> sabi ni Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa mga tao<strong>ng</strong> ganyan:<br />

Datapwat wala<strong>ng</strong> kabuluhan a<strong>ng</strong> pagsamba nila sa akin, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> nagtuturo <strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> pinakaaral a<strong>ng</strong> mga utos <strong>ng</strong> mga tao. ( Mateo 15: 9 )<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> maunawaan mo a<strong>ng</strong> mga huwaran at mga prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia sapagkat ku<strong>ng</strong> hindi<br />

ay magigi<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> kabuluhan lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pagsamba sa Diyos.<br />

Marami<strong>ng</strong> mga pamantayan <strong>ng</strong> pagsukat a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. At ito madalas a<strong>ng</strong> ginagawa<strong>ng</strong><br />

pamantayan <strong>ng</strong> mga tao. A<strong>ng</strong> sukatan <strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> ginagamit <strong>ng</strong> mga tao imbes na a<strong>ng</strong> sukatan <strong>ng</strong><br />

Diyos. Ayon sa sulat ni Apostle Pablo:<br />

Sapagkat hindi kami na<strong>ng</strong>agmamatapa<strong>ng</strong> na makibila<strong>ng</strong> o makitulad sa mga<br />

ilan doon sa mga nagmamapuri sa kanla<strong>ng</strong> sarili: <strong>ng</strong>unit sila na sinusukat a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> sarili sa kanila rin, at kanila<strong>ng</strong> itinutulad a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili sa kanila rin<br />

ay mga wala<strong>ng</strong> unawa. ( II Corinto 10: 12 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> bigyan si Moises <strong>ng</strong> tagubilin sa pagtatayo <strong>ng</strong> Tabernakulo, siya ay binigyan <strong>ng</strong> utos na<br />

sundin ito na<strong>ng</strong> mahigpit ayon sa padron na ibinigay <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Ayon sa lahat <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ipinakita sa iyo, sa anyo <strong>ng</strong> Tabernakulo at sa anyo<br />

<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kasa<strong>ng</strong>kapan niyaon ay gayon ninyo gagawin.<br />

At i<strong>ng</strong>atan mo, na iyo<strong>ng</strong> gawin ayon sa anyo <strong>ng</strong> mga yaon na ipinakita ko sa iyo sa<br />

bundok. ( Exodo 25: 9, 40 )<br />

… gaya naman ni Moises na pinagsabihan <strong>ng</strong> Diyos na<strong>ng</strong> malapit <strong>ng</strong> gawin niya<br />

a<strong>ng</strong> Tabernakulo: sapagkat sinabi Niya, I<strong>ng</strong>atan mo na iyo<strong>ng</strong> gawin a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

bagay ayon sa anyo<strong>ng</strong> ipinakita sa iyo sa bundok. ( Hebreo 8: 5 )<br />

Mai<strong>ng</strong>at si David sa pagsunod sa padron <strong>ng</strong> Diyos na<strong>ng</strong> inihanda niya a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> templo:<br />

Lahat <strong>ng</strong> ito’y, sabi ni David, aki<strong>ng</strong> naalaman sa sulat na mula sa kamay <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon, samakatuwid baga’y lahat <strong>ng</strong> gawain sa anyo<strong>ng</strong> ito. ( I Cronica 28: 19 )<br />

A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> ito’y mai<strong>ng</strong>at sa pagsunod sa padron <strong>ng</strong> Diyos sa pisikal na sa<strong>ng</strong>libutan. Lalo na<br />

tayo<strong>ng</strong> dapat magi<strong>ng</strong> mai<strong>ng</strong>at sa pagsunod sa mga espirituwal na padron at prinsipyo na nasa<br />

Biblia.<br />

MGA HALIMBAWA NG MGA HUWARAN SA BIBLIA<br />

Si Jesus a<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> halimbawa ku<strong>ng</strong> saan natin dapat itulad a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> buhay:<br />

Sapagkat kayo’y binigyan ko <strong>ng</strong> halimbawa, upa<strong>ng</strong> gawin naman ninyo ayon<br />

sa ginawa ko sa inyo. ( Juan 13: 15 )<br />

88


A<strong>ng</strong> mga buhay <strong>ng</strong> lalake at babae <strong>ng</strong> Diyos ay nasulat sa Biblia upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> halimbawa na<br />

ati<strong>ng</strong> sundin:<br />

A<strong>ng</strong> mga bagay na ito <strong>ng</strong>a’y pawa<strong>ng</strong> mga nagi<strong>ng</strong> halimbawa sa atin…<br />

( I Corinto 10: 6 )<br />

A<strong>ng</strong> mga bagay na ito <strong>ng</strong>a’y na<strong>ng</strong>yari sa kanila na pinakahalimbawa; at<br />

pawa<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asulat sa pagpapaalaala sa atin…( I Corinto 10 : 11 )<br />

A<strong>ng</strong> mga natala<strong>ng</strong> mga bansa sa Biblia ay nagbibigay <strong>ng</strong> positibo<strong>ng</strong> halimbawa para sundin <strong>ng</strong><br />

iba<strong>ng</strong> bansa, at negatibo<strong>ng</strong> halimbawa upa<strong>ng</strong> iwasan:<br />

At pinarusahan Niya <strong>ng</strong> pagkalipol a<strong>ng</strong> mga bayan <strong>ng</strong> Sodoma at Gomorra na<br />

pinapagi<strong>ng</strong> abo, na<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> halimbawa sa mga magsisipamuhay na masama.<br />

( II Pedro 2: 6 )<br />

A<strong>ng</strong> mga pinuno<strong>ng</strong> Kristiyano ay dapat magi<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> halimbawa sa kanila<strong>ng</strong> mga<br />

tagasunod:<br />

Pa<strong>ng</strong>alagaan ninyo a<strong>ng</strong> kawan <strong>ng</strong> Diyos na nasa inyo, na magsigamit kayo <strong>ng</strong><br />

pagpupuno, na hindi sapilitan, kundi may kasayahan na ayon sa kalooban <strong>ng</strong><br />

Diyos; ni hindi dahil sa mahalay na kapakinaba<strong>ng</strong>an, kundi sa handa<strong>ng</strong> pag- iisip;<br />

Ni hindi rin naman a<strong>ng</strong> gaya na kayo’y may pagkapa<strong>ng</strong>inoon sa<br />

pina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwaa<strong>ng</strong> ipinagtagubilin sa inyo, kundi kayo’y magi<strong>ng</strong> mga uliran<br />

<strong>ng</strong> kawan. ( I Pedro 5: 2 -3)<br />

Isinulat ni Apostol Pablo a<strong>ng</strong> ganito:<br />

Mga kapatid, kayo’y ma<strong>ng</strong>agkaisa<strong>ng</strong> tumulad sa akin, at tandaan ninyo a<strong>ng</strong> mga<br />

nagsisilakad <strong>ng</strong> gayon, ayon sa halimbawa<strong>ng</strong> nakikita ninyo sa akin. (Filipos 3: 17)<br />

Hindi dahil sa kami ay wala<strong>ng</strong> karapatan, kundi upa<strong>ng</strong> kami ay<br />

ma<strong>ng</strong>akapagbigay sa inyo <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> uliran, upa<strong>ng</strong> kami ay inyo<strong>ng</strong> tularan.<br />

( II Tesalonica 3: 9 )<br />

A<strong>ng</strong> mga mananampalataya ay dapat magi<strong>ng</strong> mga espirituwal na huwaran din. Dapat sila ay<br />

magi<strong>ng</strong> magaganda<strong>ng</strong> halimbawa para sundin <strong>ng</strong> iba:<br />

Huwag hamakin <strong>ng</strong> sinoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kabataan; kundi ikaw ay magi<strong>ng</strong> uliran <strong>ng</strong><br />

mga nagsisisampalataya, sa pananalita, sa pamumuhay, sa pagibig, sa<br />

pananampalataya, sa kalinisan. ( I Timoteo 4: 12 )<br />

Anupa’t kayo’y nagi<strong>ng</strong> uliran <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>ananampalataya<strong>ng</strong><br />

Macedonia at na<strong>ng</strong>asa Acaya. ( I Tesalonica 1: 7 )<br />

na<strong>ng</strong>asa<br />

89


Sa lahat <strong>ng</strong> mga bagay ay magpakilala ku<strong>ng</strong> ikaw ay isa<strong>ng</strong> uliran sa mabubuti<strong>ng</strong><br />

gawa…. ( Tito 2: 7 )<br />

Ku<strong>ng</strong> ikaw ay magbibigay <strong>ng</strong> positibo<strong>ng</strong> espirituwal na halimbawa sa iba, dapat ay maunawaan<br />

mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia at sundin mo ito sa iyo<strong>ng</strong> buhay.<br />

MGA HALIMBAWA NG MGA PRINSIPYO NG BIBLIA<br />

Sa Hebreo 5: 12 binaba<strong>ng</strong>git ni Pablo a<strong>ng</strong> “ mga una<strong>ng</strong> simulain <strong>ng</strong> mga aral <strong>ng</strong> Diyos.” Sa<br />

Hebreo 6: 1-3 nilista niya a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito. Dahil sa kanila<strong>ng</strong> kahalagahan, nag-ukol a<strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kurso, “ Mga Saligan <strong>ng</strong> Pananampalataya,”<br />

sa mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito.<br />

Minumu<strong>ng</strong>kahi namin na kunin mo a<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, “ Mga Saligan <strong>ng</strong> Pananampalataya,”<br />

kaagapay <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito. Dito ipinaliliwannag na<strong>ng</strong> husto a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> mga una<strong>ng</strong><br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagbibigay <strong>ng</strong> saliga<strong>ng</strong> espirituwal upa<strong>ng</strong><br />

magi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

Sa mga sumusunod na kabanata matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga huwaran at mga prinsipyo na<br />

sinusunod sa pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pag-aaral mo <strong>ng</strong> “Kultura <strong>ng</strong> Kaharian.”<br />

A<strong>ng</strong> mga huwaran at mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay iba kay sa mga pamantayan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan at sa<br />

mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> mga kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito.<br />

90


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Isulat a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ huwaran.”<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Isulat a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ prinsipyo.”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ huwaran <strong>ng</strong> Biblia?”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

5. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia?”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

6. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa kaharian <strong>ng</strong> Diyos?”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

91


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa mga sumusunod na kabanata ay pag-aaralan mo a<strong>ng</strong> mga una<strong>ng</strong> prinsipyo na sinusunod sa<br />

pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay ha<strong>ng</strong>o sa mga kautusan ni Jesus.<br />

Gamitin mo a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas na ito sa pag-aaral <strong>ng</strong> mga utos.<br />

MGA UTOS NG HARI<br />

PAGSISISI:<br />

- Magsisi: Mateo 4: 17; Apocalipses 2: 5<br />

- Lumapit ka sa Akin: Mateo 11: 28<br />

- Hanapin a<strong>ng</strong> Diyos, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> katuwiran: Mateo 6: 33<br />

- Magpatawad ka ku<strong>ng</strong> may laban sa kanino man: Marcos 11: 25<br />

- Ta<strong>ng</strong>gihan a<strong>ng</strong> sarili: Mateo 16: 24<br />

- Humi<strong>ng</strong>i…Humanap…Tumuktok: Mateo 7: 7<br />

-Magpilit pumasok sa makipot na pintuan: Lucas 13: 24<br />

MANAMPALATAYA:<br />

- Manampalataya ka sa Eva<strong>ng</strong>elio:<br />

- Magsisampalataya kayo sa Diyos, Marcos 1: 15<br />

Magsisampalataya din kayo sa Akin: Juan 14: 1<br />

- Manampalataya kayo sa Kanya na sinugo <strong>ng</strong> Diyos: Juan 6: 28-29<br />

- Manampalataya kayo sa Akin na Ako’y nasa Ama,<br />

at a<strong>ng</strong> Ama ay nasa Akin: Juan 14: 11<br />

- Manampalataya kayo…sa Aki<strong>ng</strong> mga gawa: Juan 10 : 37-38<br />

- Haba<strong>ng</strong> may ilaw, manampalataya sa ilaw: Juan 12: 36<br />

- Manampalataya ka na tina<strong>ng</strong>gap mo na: Marcos 11: 24<br />

ANG KAPANGANAKANG MULI:<br />

- Ikaw ay dapat ipa<strong>ng</strong>anak na muli: Juan 3: 7<br />

- Linisin mo muna a<strong>ng</strong> nasa loob: Mateo 23: 26<br />

- Gawi<strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> puno, at a<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a ay gayon din: Mateo 12: 33<br />

- Kayo’y manatili sa Akin, at Ako sa inyo: Juan 15: 4<br />

- Magkaroon kayo <strong>ng</strong> asin sa inyo<strong>ng</strong> sarili: Marcos 9: 50<br />

- Magsigawa kayo…sa pagkai<strong>ng</strong> tumatagal: Juan 6: 27<br />

- Magalak kayo, a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan ay nasa La<strong>ng</strong>it: Lucas 10: 20<br />

92


ANG PAGTANGGAP SA ESPIRITU SANTO:<br />

- Ta<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> Espiritu Santo: Juan 20: 22<br />

- Bayaan muna mapuno a<strong>ng</strong> mga bata: Marcos 7: 27<br />

- Ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> nauuhaw, lumapit sa Akin: Juan 7: 37-39<br />

- Sundin a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> utos; isa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aaliw: Juan 14: 15-17<br />

- Humi<strong>ng</strong>i…na<strong>ng</strong> may pagtitiyaga: Juan 16: 24; Lucas 11: 5-13<br />

- Maghintay…ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kayo’y masa<strong>ng</strong>kapan<br />

<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan: Lucas 24: 49<br />

- A<strong>ng</strong> Ma<strong>ng</strong>aaliw a<strong>ng</strong> magpapatotoo sa Akin: Juan 15: 26-27<br />

SUMUSUNOD KAY JESUS:<br />

- Sumunod kayo sa Akin: Juan 12: 26<br />

- Magpabinyag kayo: Mateo 3: 13-15; 28: 19<br />

- Gawin niyo ito sa pag-aalala sa Akin: Lucas 22: 17-19<br />

- Dapat din kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aghugasan <strong>ng</strong> mga paa: Juan 13: 14-15<br />

- Ku<strong>ng</strong> sinoman a<strong>ng</strong> susunod sa Akin…<br />

pasanin niya a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> krus: Lucas 9: 23<br />

- Mag-aral kayo sa Akin: Mateo 11: 29<br />

- Magpatuloy kayo sa Aki<strong>ng</strong> pagibig: Juan 15: 9<br />

PANANALANGIN:<br />

- Lagi<strong>ng</strong> manala<strong>ng</strong>in: Lucas 21: 36<br />

- Manala<strong>ng</strong>in upa<strong>ng</strong> huwag kayo<strong>ng</strong> matukso: Lucas 22: 40-46<br />

- Dumala<strong>ng</strong>in sa Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> aanihin<br />

na magpadala <strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>gagawa: Lucas 10: 2<br />

- Idala<strong>ng</strong>in niyo sila na lumalait sa inyo: Lucas 6: 28<br />

- Dumala<strong>ng</strong>in sa Ama… sa Pa<strong>ng</strong>alan Ko: Mateo 6: 6;<br />

Juan 16:24-26<br />

- Manala<strong>ng</strong>in kayo sa ganito<strong>ng</strong> paraan: Mateo 6: 9-13<br />

- Ku<strong>ng</strong> kayo’y mananala<strong>ng</strong>in, huwag gamitin<br />

a<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> kabuluha<strong>ng</strong> paulit-ulit: Mateo 6: 7-8<br />

PANANAMPALATAYA:<br />

- Manampalataya ka sa Diyos: Marcos 11: 22<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> di mapanampalatayahin: Juan 20: 27<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> mapagalinla<strong>ng</strong>an: Lucas 12: 29<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> magintindi sa ikabubuhay: Mateo 6: 25-34<br />

- Huwag magulumihanan a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> puso: Juan 14: 1-27<br />

- Magalak kayo: Mateo 14: 27<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> matakot: Marcos 5: 36;<br />

Lucas 12: 4-7<br />

93


MAGTAPAT HANGGANG KAMATAYAN:<br />

- Magtapat ka ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kamatayan: Apocalipsis 2: 10<br />

- Pa<strong>ng</strong>hawaka<strong>ng</strong> matibay a<strong>ng</strong> nasa iyo: Apocalipsis 3: 11<br />

- Magalak ku<strong>ng</strong> kayo ay inuusig: Mateo 5: 11-12;<br />

Lucas 6: 23<br />

- Pag kayo ay inusig dito, magsitakas kayo<br />

sa susunod na bayan: Mateo 10: 23<br />

- Huwag ninyo<strong>ng</strong> ikabalisa ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> sasabihin: Mateo 10: 19<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agbulu<strong>ng</strong>bulu<strong>ng</strong>an: Juan 6: 41-43<br />

- Tumi<strong>ng</strong>ala kayo, at itaas a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> ulo: Lucas 21: 28<br />

IPANGARAL ANG EVANGELIO:<br />

- Ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa lahat <strong>ng</strong> nilala<strong>ng</strong>: Mateo 10: 7;<br />

Marcos 16: 15<br />

- Ipa<strong>ng</strong>aral sa Ngalan ni Cristo a<strong>ng</strong> pagsisisi: Lucas 24: 46-47<br />

- Magbinyag sa Ngalan <strong>ng</strong> Ama, Anak, at Espiritu Santo: Mateo 28: 19<br />

- Ituro sa kanila…lahat <strong>ng</strong> iniutos ko sa inyo: Mateo 28: 20<br />

- A<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo…ay sabihin ninyo: Mateo 10: 27;<br />

Marcos 4: 22<br />

- Pakanin ninyo a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> tupa: Juan 21: 15-17<br />

- Pagali<strong>ng</strong>in ninyo a<strong>ng</strong> mga maysakit: Mateo 10: 8<br />

KASAKIMAN:<br />

- Ma<strong>ng</strong>ag-i<strong>ng</strong>at sa lahat <strong>ng</strong> kasakiman: Lucas 12: 15<br />

- Huwag mag-ipon <strong>ng</strong> kayamanan sa lupa: Mateo 6: 19-20<br />

- Magbayad <strong>ng</strong> ikapo…at huwag pabayaa<strong>ng</strong><br />

di gawin yao<strong>ng</strong> iba: Mateo: 23: 23<br />

- Bigyan a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>hihi<strong>ng</strong>i sa inyo: Mateo 5: 42<br />

- Ilimos ninyo a<strong>ng</strong> mga bagay na nasa kalooban: Lucas 11: 41<br />

- Pag kayo’y naghanda, tawagin a<strong>ng</strong> mahihirap: Lucas 14: 12-13<br />

PAGPAPAIMBABAW:<br />

- Ma<strong>ng</strong>agi<strong>ng</strong>at kayo sa lebadura <strong>ng</strong> mga Fariseo: Lucas 12: 1<br />

- Ma<strong>ng</strong>agi<strong>ng</strong>at kayo sa mga escriba: Lucas 20: 46-47<br />

- Huwag tutulad sa kanila: Mateo 23: 2-3<br />

- Huwag gawin a<strong>ng</strong> bahay <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama<br />

na bahay-kalakal: Juan 2: 16<br />

- Huwag magbigay <strong>ng</strong> limos na pakita<strong>ng</strong>-tao: Mateo 6: 1-4<br />

- Pumasok ka sa silid para manala<strong>ng</strong>in na<strong>ng</strong> lihim: Mateo 6: 5-6<br />

- Ku<strong>ng</strong> kayo’y magaayuno…huwag mapa<strong>ng</strong>law<br />

a<strong>ng</strong> mukha upa<strong>ng</strong> ipaalam sa tao na kayo’y nagaayuno: Mateo 6: 16-18<br />

94


KABABAANG –LOOB:<br />

- Pasanin ninyo a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pamatok: Mateo 11: 29<br />

- Huwag mamama<strong>ng</strong>inoon tulad <strong>ng</strong> mga Gentil: Mateo 20 : 25-26<br />

- A<strong>ng</strong> pinakadalika a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> alipin <strong>ng</strong> lahat: Marcos 10: 43-44<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> patatawag na Rabi: Mateo 23: 8<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> uupo sa pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> luklukan: Lucas 14: 8-11<br />

- Huwag ninyo<strong>ng</strong> ikagalak na a<strong>ng</strong> mga espiritu<br />

ay nagsisisuko sa inyo: Lucas 10: 20<br />

- Sabihin ninyo<strong>ng</strong>, “ Mga alipi<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong><br />

kabuluhan kami:” Lucas 17: 10<br />

PAGIBIG NATIN SA KAPATIRAN:<br />

- Ma<strong>ng</strong>agibigan kayo sa isa’t-isa tulad <strong>ng</strong><br />

pagibig Ko sa inyo: Juan 15: 12<br />

- Huwag ninyo<strong>ng</strong> hamakin a<strong>ng</strong> maliliit na mga ito: Mateo 18: 10-14<br />

- Makipagkasundo ka sa iyo<strong>ng</strong> kapatid: Mateo 5: 23-24;<br />

Marcos 9: 50<br />

- Ayusin a<strong>ng</strong> sama <strong>ng</strong> loob sa pagitan <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapatid: Mateo 18: 15-17<br />

- Magpatawad ka na<strong>ng</strong> makapito<strong>ng</strong> beses sa isa<strong>ng</strong> araw: Mateo 18: 21-22;<br />

Lucas 17: 3-4<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> humatol ayon sa kaanyuan: Mateo 7: 1-5;<br />

Juan 7: 24<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agparusa: Luke 6: 37<br />

SAKDAL NA PAGIBIG:<br />

- Kayo <strong>ng</strong>a’y ma<strong>ng</strong>agpakasakdal: Mateo 5: 48<br />

- Ipagbili a<strong>ng</strong> ari-arian at maglimos kayo: Mateo 19: 21;<br />

Lucas 12: 32-33<br />

- Ibigin niyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kaaway: Mateo 5: 44; 26:52<br />

- Gawan niyo <strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> mga namumuhi sa inyo: Lucas 6: 27-28<br />

- Magpahiram, hindi naghihintay <strong>ng</strong> kapalit: Lucas 6: 35<br />

- Huwag makilaban sa masama<strong>ng</strong> tao: Mateo 5: 39-41<br />

- Sa inyo<strong>ng</strong> pagtitiis ay maipagwawagi ninyo<br />

a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kaluluwa: Lucas 21: 19<br />

LUBOS NA PAGMAMAHAL SA DIYOS:<br />

- Ibigin mo a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso, kaluluwa,<br />

pagiisip, at lakas: Marcos 12: 30<br />

- Diyos lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kuran: Mateo 4: 10<br />

- Sambahin a<strong>ng</strong> Ama sa espiritu at katotohanan: Juan 4: 23-24<br />

95


- Huwag tawagi<strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> sinoman dito sa lupa: Mateo 23: 9<br />

- Huwag mo<strong>ng</strong> tuksuhin a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos: Mateo 4: 7<br />

- Matakot ka sa Diyos: Lucas 12: 5<br />

- Lahat <strong>ng</strong> tao ay dapat para<strong>ng</strong>alan a<strong>ng</strong> Anak: Juan 5: 22-23<br />

KATUNGKULAN NATIN SA DIYOS AT SA TAO:<br />

- Ibigay kay Cesar a<strong>ng</strong> mga bagay na para sa kanya: Marcos 12: 17<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> manumpa: Mateo 5: 34-37;<br />

Marcos 4: 22<br />

- A<strong>ng</strong> pinagsama <strong>ng</strong> Diyos, huwag papaghihiwalayin <strong>ng</strong> tao: Mateo 19: 5-6<br />

- Makipagkasundo kaagad sa iyo<strong>ng</strong> kaalit: Mateo 5: 25<br />

- Huwag pagbawalan a<strong>ng</strong> iba na nagpapalayas <strong>ng</strong> demonyo: Marcos 9: 38-40<br />

- Kainin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> inihanda sa harap mo: Lucas 10: 38<br />

- Tipunin a<strong>ng</strong> mga natira upa<strong>ng</strong> di masaya<strong>ng</strong>: Juan 6: 12<br />

KATUNGKULAN NATIN SA ATING KAPWA:<br />

- Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapwa na gaya <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili: Mateo 19: 17-19<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> papatay: Mateo 19: 18<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya: Mateo 19: 18<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> magnanakaw: Mateo 19: 18<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> sasaksi sa di katotohanan: Mateo 19: 18<br />

- Igala<strong>ng</strong> mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> ama at iyo<strong>ng</strong> ina: Mateo 19: 19<br />

- Gawin mo sa iba a<strong>ng</strong> nais mo<strong>ng</strong> gawin nila sa iyo: Lucas 6: 31<br />

KATALINUHAN:<br />

- Magpakatalino kayo gaya <strong>ng</strong> ahas, at magi<strong>ng</strong><br />

matimtiman tulad <strong>ng</strong> kalapati: Mateo 10: 16<br />

- Magi<strong>ng</strong>at kayo sa mga tao: Mateo 10: 17<br />

- Pabayaan ninyo a<strong>ng</strong> mga bulag na taga-akay: Mateo 15: 12-14<br />

- Huwag ibigay a<strong>ng</strong> mga bagay na banal sa mga aso or baboy: Mateo 7: 6<br />

- A<strong>ng</strong> mayroon supot <strong>ng</strong> salapi ay dalhin ito: Lucas 22: 35-36<br />

- Magtano<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> karapatdapat at doon tumuloy: Mateo 10:11-13;<br />

Lucas 10: 5-7<br />

- Ipagpag ninyo a<strong>ng</strong> alabok sa inyo<strong>ng</strong> mga paa ku<strong>ng</strong> ayaw<br />

kayo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin: Lucas 9: 5;<br />

10: 10-11<br />

MAGSALIKSIK NG KASULATAN:<br />

- Saliksikin ninyo a<strong>ng</strong> Kasulatan: Juan 5: 39<br />

- Tandaan ninyo a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> sinalita: Juan 15: 20<br />

- Manuot sa inyo<strong>ng</strong> mga tai<strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> ito: Lucas 9: 44<br />

- I<strong>ng</strong>atan ninyo ku<strong>ng</strong> paano kayo makinig: Lucas 8: 18<br />

- I<strong>ng</strong>atan ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pinakiki<strong>ng</strong>gan: Marcos 4: 24<br />

96


- Magi<strong>ng</strong>at kayo sa lebadura <strong>ng</strong> mga Fariseo: Mateo 16: 6-12<br />

- Magi<strong>ng</strong>at kayo sa mga bulaa<strong>ng</strong> propeta: Mateo 7: 15-17<br />

PALIWANAGIN ANG INYONG ILAW:<br />

- Lumiwanag na gayon a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> ilaw: Mateo 5: 16<br />

- Masdan mo ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ilaw na nasa iyo ay kadiliman: Lucas 11: 35<br />

- Humayo kayo at magsipagbu<strong>ng</strong>a: Juan 15: 16<br />

- Magi<strong>ng</strong> maawain kayo: Lucas 6: 36<br />

- Ipamalita mo a<strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> bagay na ginawa<br />

<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa iyo: Marcos 5: 19<br />

- Itaas mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pani<strong>ng</strong>in, ti<strong>ng</strong>nan mo a<strong>ng</strong> bukirin: Juan 4: 35<br />

- Lumakad kayo ha<strong>ng</strong>ga’t may liwanag: Juan 12: 35<br />

ANG IKALAWANG PAGPARITO NI CRISTO:<br />

- Ma<strong>ng</strong>hawak ka<strong>ng</strong> matibay ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Ako’y pumariyan: Apocalipsis 2: 25;<br />

3: 2-3<br />

- Humanda kayo; darati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Anak: Lucas 12: 40<br />

- Bigkisin ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga baywa<strong>ng</strong>, at pani<strong>ng</strong>asin<br />

a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga ilawan: Lucas 12: 35-36<br />

- Ma<strong>ng</strong>agi<strong>ng</strong>at kayo…baka ma<strong>ng</strong>alugmok a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

mga puso: Lucas 21: 34<br />

- Alalahanin ninyo a<strong>ng</strong> asawa ni Lot: Lucas 17: 31-32<br />

- Magi<strong>ng</strong>at kayo na huwag kayo<strong>ng</strong> paligaw Marcos 13: 5-6<br />

ka<strong>ng</strong>ino ma<strong>ng</strong> tao: Lucas 21: 8<br />

- Magbantay: Marcos 13: 34-37<br />

97


IKA-PITONG KABANATA<br />

ANG KULTURA NG KAHARIAN:<br />

MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN – UNANG BAHAGI<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

- Ipaliwanag a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagkaalam <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

- Kilalanin a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

- Tukuyin a<strong>ng</strong> pundasyon na kinasasaligan <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

- Ilista a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> batas sa Kaharian na pinagbabasihan <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga prinsipyo.<br />

SUSING TALATA:<br />

At kayo’y inihalal ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa akin <strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

PAMBUNGAD<br />

A<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay paanyaya sa tao na magbalik sa uri <strong>ng</strong> buhay na una<strong>ng</strong> binalak <strong>ng</strong><br />

Diyos para sa kanya. Subalit hindi nagtatag <strong>ng</strong> pamantayan <strong>ng</strong> moralidad a<strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong><br />

maabot mo ito, ikaw ay makakapasok sa Kaharian. Isa lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> hinihili<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> makapasok<br />

a<strong>ng</strong> sinuman: Pagsisisi sa kasalanan at espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli. Sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

pagta<strong>ng</strong>gap kay Jesucristo bila<strong>ng</strong> Tagapagligtas ikaw ay ipina<strong>ng</strong>anak sa Kaharian at nagi<strong>ng</strong> taga-<br />

La<strong>ng</strong>it.<br />

A<strong>ng</strong> paninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> estilo <strong>ng</strong> pamumuhay na<br />

sinusunod a<strong>ng</strong> mga batas <strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong> buhay sa espirituwal na Kaharian ay nakaka-apecto<br />

sa uri <strong>ng</strong> buhay dito sa mundo. A<strong>ng</strong> estilo <strong>ng</strong> buhay sa Kaharian ay kabalintunaan <strong>ng</strong> estilo <strong>ng</strong><br />

buhay sa mga kaharian dito sa sa<strong>ng</strong>libutan. Ito ay iba sa estraktura at sa prinsipyo. A<strong>ng</strong> pagpasok<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay tulad <strong>ng</strong> paglipat sa isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> bansa. Dapat mo<strong>ng</strong> matutuhan a<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> kultura.<br />

Sa natural na daigdig, a<strong>ng</strong> “ kultura” ay mga huwaran <strong>ng</strong> pag-uugali na umiiral sa pamumuhay sa<br />

komunidad. Dito at sa mga sumusunod na kabanata ay matututuhan mo a<strong>ng</strong> kultura <strong>ng</strong> Kaharian<br />

98


<strong>ng</strong> Diyos. Sa isa<strong>ng</strong> kabanata, mga karagdaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ay ipakikita sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> mga talinhaga.<br />

ANG KAHALAGAHAN NG MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> malaman a<strong>ng</strong> mga prinsipyo na umiiral sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sapagkat:<br />

KAILANGAN MONG MAMUHAY AYON SA MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

UPANG MANIRAHAN DOON:<br />

Bagamat pagsisisi a<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> kahili<strong>ng</strong>an sa pagpasok sa Kaharian, may mga tiyak na<br />

kinakaila<strong>ng</strong>an upa<strong>ng</strong> makapanatili ka rito matapos ka<strong>ng</strong> maipa<strong>ng</strong>anak sa espiritu. A<strong>ng</strong> sabi ni<br />

Jesus ay:<br />

Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it; kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa<br />

La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7: 21 )<br />

A<strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Ama, na ipinakita ni Jesucristo, ay a<strong>ng</strong> mga mananampalataya ay pa<strong>ng</strong>unahan<br />

<strong>ng</strong> mga batas <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

ANG SABI NI JESUS AY MAHALAGA ANG MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN:<br />

Sa Lucas 12: 22-31 itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> pinakamahalaga<strong>ng</strong> dapat bigyan <strong>ng</strong> pansin sa buhay<br />

ay a<strong>ng</strong> Kaharian. Ganito a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> sinabi:<br />

Gayon ma’y hanapin ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at idaragdag sa inyo a<strong>ng</strong><br />

mga bagay na ito. ( Lucas 12: 31 )<br />

Ku<strong>ng</strong> una mo<strong>ng</strong> hahanapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian… a<strong>ng</strong> mga prinsipyo nito, a<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> buhay,<br />

a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio…a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kinakaila<strong>ng</strong>an mo sa buhay ay ipagkakaloob.<br />

ANG MGA BUNGA NG KAHARIAN ANG KATUNAYAN NG PAGIGING KABILANG<br />

DITO:<br />

Sinabi ni Jesus sa mga Judio na a<strong>ng</strong> katunayan <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian ay ku<strong>ng</strong> ikaw<br />

ay kinakikitaan <strong>ng</strong> mga bu<strong>ng</strong>a nito ( Mateo 21: 43 ). A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian ay yu<strong>ng</strong> nakikita sa<br />

labas na nagmumula sa panloob na pamumuhay, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> puno na nakikita sa<br />

labas ay resulta <strong>ng</strong> buhay na gali<strong>ng</strong> sa loob nito. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay residente <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos<br />

makikita ito sa iyo<strong>ng</strong> pamumuhay.<br />

99


UPANG MAGHARI SA DARATING NA KAHARIAN DAPAT NATING MALAMAN<br />

ANG MGA PRINSIPYO NITO:<br />

Sinasabi <strong>ng</strong> II Timoteo 2: 12 na tayo<strong>ng</strong> mga mananampalataya ay maghahari<strong>ng</strong> kasama ni Jesus<br />

sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> “ paghahari” ay “ ma<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan at<br />

kapamahalaan.” Ku<strong>ng</strong> ikaw ay maghahari<strong>ng</strong> kasama Niya, dapat mo<strong>ng</strong> malaman a<strong>ng</strong> mga batas<br />

na umiiral sa Kaharian.<br />

ANG PUNDASYON NG MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> pundasyon sa natural na daigdig ay a<strong>ng</strong> saligan <strong>ng</strong> kinatitirika<strong>ng</strong> gusali. Sa tuwi<strong>ng</strong><br />

magtatayo <strong>ng</strong> gusali a<strong>ng</strong> sinoman, dapat muna<strong>ng</strong> maglagay <strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> pundasyon. Ito a<strong>ng</strong> magaalalay<br />

sa malaki<strong>ng</strong> gusali na nakikita.<br />

A<strong>ng</strong> pundasyon <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at a<strong>ng</strong> umiiral na mga prinsipyo nito ay a<strong>ng</strong> katuwiran:<br />

Ngunit tu<strong>ng</strong>kol sa Anak ay sinasabi, A<strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> luklukan, O Diyos, ay magpakailan<br />

man; At a<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> katuwiran ay siya<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> Kaharian. ( Hebreo 1: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> setro ay isa<strong>ng</strong> bagay na hinahawakan <strong>ng</strong> hari bila<strong>ng</strong> simbolo <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan. A<strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay katuwiran. Hindi ito katuwiran <strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kabutihan o<br />

relihiyon. Sinabi ni Jesus:<br />

Sapagkat sinasabi ko sa inyo, na ku<strong>ng</strong> hindi hihigit a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> katuwiran sa<br />

katuwiran <strong>ng</strong> mga escriba at Fariseo, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo<br />

magsisipasok sa Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 20 )<br />

A<strong>ng</strong> mga Escriba at Fariseo ay mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon <strong>ng</strong> ministeryo ni Cristo sa<br />

lupa. A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> karanasa<strong>ng</strong> espirituwal ay nakasalalay sa kanila<strong>ng</strong> mga sarili<strong>ng</strong><br />

pagsusumikap na magi<strong>ng</strong> matuwid. Marami sila<strong>ng</strong> mga batas, mga alituntunin, at mga tradisyon<br />

na nagdidikta <strong>ng</strong> bawat bahagi <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay.<br />

A<strong>ng</strong> katuwiran na kinatatayuan <strong>ng</strong> Kaharian ay a<strong>ng</strong> katuwiran <strong>ng</strong> Diyos. Sinabi sa atin:<br />

Datapuwat hanapin muna ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

katuwiran; at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay pawa<strong>ng</strong> idaragdag sa inyo.<br />

( Mateo 6: 33 )<br />

A<strong>ng</strong> pundasyon <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nakatayo sa matuwid na mga lalake <strong>ng</strong> Diyos na<br />

namumuhay na<strong>ng</strong> banal.<br />

Gayon ma’y a<strong>ng</strong> matibay na pinagsasaligan <strong>ng</strong> Diyos ay nananatili na may tatak<br />

nito, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikilala <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> mga Kanya: at, Lumayo sa kalikuan a<strong>ng</strong> bawat<br />

isa na sumasambitla <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon. (II Timoteo 2:19)<br />

100


Makikita ito sa sumusunod na ba<strong>ng</strong>hay:<br />

A<strong>ng</strong> Pundasyon Ng Kaharian Ng Diyos<br />

Mga Tao<strong>ng</strong> Matuwid----------<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>mumuhay na<strong>ng</strong> matuwid--<br />

Kilala <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> Kanya<br />

A<strong>ng</strong> bawat isa na nagdadala <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan<br />

<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay dapat isuko a<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> kalikuan at lumayo rito.<br />

May dalawa<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong> pagsuko sa buhay <strong>ng</strong> katuwiran. Makikita ito sa mga sumusunod na mga<br />

talata:<br />

At narito, lumapit sa Kanya a<strong>ng</strong> isa, at nagsabi, Guro, ano a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> bagay<br />

na gagawin ko upa<strong>ng</strong> ako’y magkaroon <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan?<br />

At sinabi Niya sa kanya, Bakit mo itinatano<strong>ng</strong> sa Akin a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

mabuti? May isa, na Siya<strong>ng</strong> mabuti; datapuwat ku<strong>ng</strong> ibig mo<strong>ng</strong> pumasok sa buhay,<br />

ii<strong>ng</strong>atan mo a<strong>ng</strong> mga utos.<br />

Sinabi sa Kanya <strong>ng</strong> binata, A<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay ginanap ko;<br />

a<strong>ng</strong> kula<strong>ng</strong> sa akin?<br />

ano pa<br />

Sinabi sa kanya ni Jesus, Ku<strong>ng</strong> ibig mo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> sakdal, humayo ka, ipagbili mo<br />

a<strong>ng</strong> tinata<strong>ng</strong>kilik mo, at ibigay mo sa mga dukha, at magkakaroon ka <strong>ng</strong><br />

kayamanan sa la<strong>ng</strong>it: at pumarito ka, sumunod ka sa Akin.<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> marinig <strong>ng</strong> binata a<strong>ng</strong> ganito<strong>ng</strong> pananalita, ay yumaon siya<strong>ng</strong><br />

namama<strong>ng</strong>law; sapagkat siya’y isa<strong>ng</strong> may marami<strong>ng</strong> pag-aari.<br />

( Mateo 19: 16-17; 20-22 )<br />

Ito ay isa<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong> katuwiran na kinakaila<strong>ng</strong>an sa “ pagpasok sa buhay.” Ito a<strong>ng</strong> katuwiran na<br />

dumarati<strong>ng</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli na<strong>ng</strong> mahugasan a<strong>ng</strong> tao sa kasalanan at<br />

magpasimula siya<strong>ng</strong> mamuhay ayon sa mga utos <strong>ng</strong> Diyos. Subalit may isa pa<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong><br />

katuwiran na tinatawag na kasakdalan ( kaganapa<strong>ng</strong> espirituwal). Upa<strong>ng</strong> maabot a<strong>ng</strong> kasakdalan<br />

kaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> lubusa<strong>ng</strong> pagwawaksi <strong>ng</strong> makamundo<strong>ng</strong> pagpapahalaga, mga pamantayan, o mga<br />

pag-aari na lubha<strong>ng</strong> mahalaga sa iyo.<br />

Hindi a<strong>ng</strong> ibig sabihin nito ay ipagbili natin a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga ari-arian at ipamigay ito sa mahihirap.<br />

Hinili<strong>ng</strong> lama<strong>ng</strong> ito ni Jesus sa lalaki<strong>ng</strong> ito sapagkat higit na mahalaga sa kanya a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

kayamanan kay sa Diyos. Wala<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mahalaga sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito na<strong>ng</strong> hihigit pa sa Hari.<br />

Upa<strong>ng</strong> maabot natin a<strong>ng</strong> kasakdalan, dapat nati<strong>ng</strong> iwaksi a<strong>ng</strong> mga maka-mundo<strong>ng</strong> prinsipyo at<br />

yakapin a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

101


ANG DALAWANG PINAKADAKILANG PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

May dalawa<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian ku<strong>ng</strong> saan nakasalalay a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga prinsipyo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> itano<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> utos, a<strong>ng</strong> tugon ni Jesus ay:<br />

…Iibigin mo a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong><br />

kaluluwa mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> pag-iisip mo.<br />

Ito a<strong>ng</strong> dakila at pa<strong>ng</strong>una<strong>ng</strong> utos.<br />

At a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> katulad ay ito, iibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapuwa na gaya <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

sarili.<br />

Sa dalawa<strong>ng</strong> utos na ito’y nauuwi a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kautusan, at a<strong>ng</strong> mga propeta.<br />

( Mateo 22: 37-40 )<br />

Isinulat ni Marcos a<strong>ng</strong> ganoon di<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap sa ganito<strong>ng</strong> paraan:<br />

Sumagot si Jesus, A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ulo ay, Paki<strong>ng</strong>gan mo, O Israel; A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon nati<strong>ng</strong><br />

Diyos, a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay iisa:<br />

At iibigin mo a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong><br />

kaluluwa mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> pag-iisip mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> lakas mo.<br />

A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa ay ito, Iibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapuwa na gaya <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili.<br />

Wala<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> utos na hihigit sa mga ito. ( Marcos 12: 29-31 )<br />

Sinalita ni Jesus a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> utos sa ganito<strong>ng</strong> paraan:<br />

Kaya <strong>ng</strong>a lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ibig ninyo<strong>ng</strong> sa inyo’y gawin <strong>ng</strong> mga tao, gawin<br />

naman ninyo a<strong>ng</strong> gayon sa kanila: sapagkat ito a<strong>ng</strong> sa kautusan at a<strong>ng</strong> mga propeta.<br />

( Mateo 7: 12 )<br />

At ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> ibig ninyo<strong>ng</strong> sa inyo’y gawin <strong>ng</strong> mga tao, gayon din a<strong>ng</strong> gawin<br />

ninyo sa kanila. ( Lucas 6: 31 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong> buod. A<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay:<br />

1. Ibigin mo a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso, kaluluwa, pag-iisip, at lakas.<br />

2. Ibigin a<strong>ng</strong> iba tulad <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili, at gawin sa iba a<strong>ng</strong> nais mo<strong>ng</strong> gawin din <strong>ng</strong><br />

iba sa iyo.<br />

Lahat <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga prinsipoyo <strong>ng</strong> Kaharian ay nakabatay sa dalawa<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito. Alin sa<br />

dalawa, a<strong>ng</strong> bawat prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian ay patu<strong>ng</strong>kol sa kaugnayan mo sa Diyos o sa tao.<br />

102


IPINAKIKILALA ANG KAHARIAN<br />

Mula na<strong>ng</strong> ipakilala a<strong>ng</strong> Kaharian, kita<strong>ng</strong>-kita na a<strong>ng</strong> estraktura nito ay kabalintunaan <strong>ng</strong><br />

estraktura <strong>ng</strong> mga kaharian dito sa daigdig. Matapos magpakita a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel kay birhe<strong>ng</strong> Maria at<br />

sabihin sa kanya na siya a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> ina <strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Hari, pinuri ni Maria a<strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong><br />

mga sinalita niya sa kanya<strong>ng</strong> pagsamba ay mga hula at nagpahayag <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> kaayusan sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Sapagkat ginawan ako <strong>ng</strong> Makapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> bagay; at banal a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan.<br />

At a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> awa ay sa lahi’t lahi, Sa na<strong>ng</strong>atatakot sa Kanya.<br />

Siya’y nagpakita <strong>ng</strong> lakas <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> bisig; Isinambulat Niya a<strong>ng</strong> mga palalo sa<br />

paggunamgunam <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> puso.<br />

Ibinaba Niya a<strong>ng</strong> mga prinsipe sa mga luklukan nila, At itinaas a<strong>ng</strong> mga may<br />

mababa<strong>ng</strong> kalagayan.<br />

Binusog Niya a<strong>ng</strong> mga na<strong>ng</strong>agugutom <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> bagay; at pinaalis Niya a<strong>ng</strong><br />

mayayaman , na wala<strong>ng</strong> anoman. ( Lucas 1: 49-53 )<br />

A<strong>ng</strong> mga matataas at mga makapa<strong>ng</strong>yarihan sa mundo ay ibababa, at sila na may mababa<strong>ng</strong><br />

kalagayan ay itataas. Bubusugin a<strong>ng</strong> mga nagugutom, samantala a<strong>ng</strong> mga mayayaman ay<br />

paaalisi<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> dala.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> ipakilala ni Juan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ganito rin a<strong>ng</strong> nahayag:<br />

Lahat <strong>ng</strong> libis ay tatambakan, At pababain a<strong>ng</strong> bundok at burol; At a<strong>ng</strong> liko<br />

ay matutuwid, at a<strong>ng</strong> mga daa<strong>ng</strong> bakobako ay ma<strong>ng</strong>apapatag;<br />

At makikita <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> laman a<strong>ng</strong> pagliligtas <strong>ng</strong> Diyos. ( Lucas 3: 5-6 )<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> himala na ginawa ni Jesus ay a<strong>ng</strong> tubig na nagi<strong>ng</strong> alak. Ipinakikita rito na a<strong>ng</strong> mga<br />

batas na umiiral sa Kaharian ay salu<strong>ng</strong>at sa mga batas sa mga kaharian dito sa mundo.<br />

MGA PANGKALAHATANG PRINSIPYO: KULTURA NG KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> prinsipyo na kinatatayuan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay salu<strong>ng</strong>at sa kaisipan<br />

<strong>ng</strong> tao at <strong>ng</strong> umiiral na estraktura sa mga makamundo<strong>ng</strong> kaharian. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay<br />

a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

“SA INYO’Y HINDI MAGKAKAGAYON”:<br />

Itinatag ni Jesus a<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

103


Datapuwat sila’y pinalapit ni Jesus sa Kanya, at sinabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>laman ninyo na a<strong>ng</strong> mga<br />

pinuno <strong>ng</strong> mga Gentil ay na<strong>ng</strong>agpapapa<strong>ng</strong>inoon sa kanila, at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

dakila ay nagsisigamit <strong>ng</strong> kapamahalaan sa kanila.<br />

Sa inyo’y hindi magkakagayon: kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> magibig na dumakila sa<br />

inyo ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At sinoma<strong>ng</strong> magibig na magi<strong>ng</strong> una sa inyo ay magigi<strong>ng</strong> alipin ninyo;<br />

Gayon din naman a<strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao ay hindi naparito upa<strong>ng</strong> pagli<strong>ng</strong>kuran, kundi<br />

upa<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod, at ibigay a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay na pa<strong>ng</strong>tubos sa marami.<br />

( Mateo 20: 25-28 )<br />

Datapuwat sa inyo’y hindi gayon: kundi bagkus a<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> dakila sa inyo ay<br />

magi<strong>ng</strong> tulad sa lalo<strong>ng</strong> bata; at a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>ulo ay magi<strong>ng</strong> gaya <strong>ng</strong> naglili<strong>ng</strong>kod.<br />

( Lucas 22: 26 )<br />

Datapuwat sa inyo ay hindi gayon: kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> ibig na dumakila sa inyo,<br />

ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At a<strong>ng</strong> sinoman sa inyo a<strong>ng</strong> magibig ma<strong>ng</strong>una, ay magigi<strong>ng</strong> alipin <strong>ng</strong> lahat.<br />

( Marcos 10: 43-44 )<br />

Bagamat tinatalakay ni Jesus a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> partikular na bagay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una, nagtatag din Siya <strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian: “Sa inyo’y hindi magkakagayon.” Bagamat tinata<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>ng</strong> mga pamantayan <strong>ng</strong> mundo at makalupa<strong>ng</strong> kaharian a<strong>ng</strong> ilan sa mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay iba… “ Sa inyo’y hindi magkakagayon.”<br />

ANG PRINSIPYO NG PAGKAKAISA:<br />

Marami<strong>ng</strong> mga kaharian dito sa lupa, sila’y magkakahati sa isa’t-isa. Mayroon di<strong>ng</strong> mga<br />

pagkakahati sa mga kaharian sa mundo na nagi<strong>ng</strong> resulta <strong>ng</strong> mga pag-aalsa. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos ay nagkakaisa<strong>ng</strong> Kaharian. Inilarawan ito na isa<strong>ng</strong> espirituwal na katawan na may<br />

marami<strong>ng</strong> bahagi:<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> katawan ay iisa, at mayroo<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> mga<br />

sa<strong>ng</strong>kap, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga sa<strong>ng</strong>kap <strong>ng</strong> katawan, bagamat marami, ay iisa<strong>ng</strong><br />

katawan; gayon din naman si Cristo.<br />

Sapagkat sa isa<strong>ng</strong> Espiritu ay binabautismuhan tayo<strong>ng</strong> lahat sa isa<strong>ng</strong> katawan,<br />

magi<strong>ng</strong> tayo’y Judio o Griego, magi<strong>ng</strong> mga alipin o mga laya; at tayo<strong>ng</strong> lahat ay<br />

pinaiinom sa isa<strong>ng</strong> Espiritu.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> katawan ay hindi iisa<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>kap, kundi marami.<br />

( I Corinto 12: 12-14 )<br />

104


A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nagkakaisa sa Diyos at kay Jesus:<br />

Upa<strong>ng</strong> sila<strong>ng</strong> lahat ay magi<strong>ng</strong> isa; na gaya Mo, Ama, sa Akin, at Ako’y sa iyo,<br />

na sila nama’y sumaatin: upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay sumampalataya na Ako’y<br />

sinugo mo.<br />

At a<strong>ng</strong> kaluwalhatia<strong>ng</strong> sa aki’y ibinigay Mo ay ibinigay Ko sa kanila; upa<strong>ng</strong> sila’y<br />

magi<strong>ng</strong> isa, na gaya naman natin na iisa;<br />

Ako’y sa kanila, at Ikaw ay sa akin, upa<strong>ng</strong> sila’y malubos sa pagkakaisa; upa<strong>ng</strong><br />

makilala <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan na Ikaw a<strong>ng</strong> sa Akin ay nagsugo, at sila’y<br />

Iyo<strong>ng</strong> inibig, na gaya ko na inibig mo. ( Juan 17: 21-23 )<br />

A<strong>ng</strong> Diyos ay wala<strong>ng</strong> kaugnayan sa kaharian ni Satanas:<br />

…A<strong>ng</strong> bawat kaharia<strong>ng</strong> nagkakabahabahagi laban sa kaniya<strong>ng</strong> sarili ay<br />

mawawasak; a<strong>ng</strong> bawat bayan o bahay na nagkakabahabahagi laban sa<br />

kaniya<strong>ng</strong> sarili ay hindi mananatili.<br />

At ku<strong>ng</strong> pinalalabas ni Satanas si Satanas, siya nababahagi laban sa kanya<strong>ng</strong><br />

sarili; papaano <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> mananatili a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> kaharian?<br />

At ku<strong>ng</strong> sa pamamagitan ni Beelzebub ay nagpapalabas ako <strong>ng</strong> mga demonyo, a<strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> mga anak sa kanino<strong>ng</strong> pamamagitan sila’y pinalalabas? Kaya <strong>ng</strong>a sila a<strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> mga hukom.<br />

Ngunit ku<strong>ng</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> Espiritu <strong>ng</strong> Diyos nagpapalabas ako <strong>ng</strong> mga<br />

demonyo, ay dumati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>a sa inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Mateo 12: 25- 28. Ti<strong>ng</strong>nan din a<strong>ng</strong> Marcos 3: 23-26 at Lucas 11: 17-20 )<br />

Isa sa mga kahalagahan <strong>ng</strong> pagkakaisa sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya<strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>ako si Jesus:<br />

Muli<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, na ku<strong>ng</strong> pagkasunduan <strong>ng</strong> dalawa sa inyo sa lupa<br />

a<strong>ng</strong> nauukol sa anoma<strong>ng</strong> bagay <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> hihi<strong>ng</strong>in, ay gagawin sa kanila <strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa la<strong>ng</strong>it.<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> saan nagkakatipon a<strong>ng</strong> dalawa o tatlo sa Aki<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan, ay<br />

naroroon Ako sa gitna nila. ( Mateo 18: 19-20 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nasa laman pa, hindi maiiwasan a<strong>ng</strong><br />

pag-aalitan ku<strong>ng</strong> minsan. May mga utos si Jesus sa Mateo 18: 15-35 ku<strong>ng</strong> paano lulutasin a<strong>ng</strong><br />

mga ito.<br />

105


ANG PRINSIPYO NG PAGPASOK:<br />

May dalawa<strong>ng</strong> paraan ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay makapapasok sa sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

Bila<strong>ng</strong> ilaw at bila<strong>ng</strong> asin:<br />

Kayo a<strong>ng</strong> asin <strong>ng</strong> lupa; <strong>ng</strong>unit ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> asin ay tumaba<strong>ng</strong>, ay ano a<strong>ng</strong><br />

ipagpapaalat? Wala <strong>ng</strong> ano pa ma<strong>ng</strong> kabuluhan, kundi upa<strong>ng</strong> itapon sa labas<br />

at yurakan <strong>ng</strong> mga tao.<br />

Kayo a<strong>ng</strong> ilaw <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan na natatayo sa ibabaw <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

bundok ay hindi maitatago.<br />

Hindi rin <strong>ng</strong>a pinanini<strong>ng</strong>asan a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ilawan, at inilalagay sa ilalim <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

takalan, kundi sa talaga<strong>ng</strong> lalagyan <strong>ng</strong> ilaw; at lumiliwanag sa lahat <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asa<br />

bahay.<br />

Lumiwanag na gayon a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> ilaw sa harap <strong>ng</strong> mga tao; upa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akita nila<br />

a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> gawa, at kanila<strong>ng</strong> luwalhatiin a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> Ama na nasa la<strong>ng</strong>it.<br />

( Mateo 5: 13-16 )<br />

Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> pagkapagpani<strong>ng</strong>as niya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ilawan, ay ilalagay sa isa<strong>ng</strong><br />

dako<strong>ng</strong> tago, ni sa ilalim man <strong>ng</strong> takalan, kundi sa talaga<strong>ng</strong> lalagyan <strong>ng</strong> ilaw,<br />

upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> nagsisipasok ay makita a<strong>ng</strong> ilaw.<br />

A<strong>ng</strong> ilawan <strong>ng</strong> katawan mo ay a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mata: ku<strong>ng</strong> magali<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mata, a<strong>ng</strong><br />

buo<strong>ng</strong> katawan mo naman ay puspos <strong>ng</strong> liwanag; datapuwat ku<strong>ng</strong> ito’y may sakit,<br />

a<strong>ng</strong> katawan mo nama’y puspos <strong>ng</strong> kadiliman.<br />

Masdan mo <strong>ng</strong>a ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ilaw na nasa iyo ay baka kadiliman.<br />

Kaya <strong>ng</strong>a, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> katawan mo ay puspos <strong>ng</strong> liwanag, na wala<strong>ng</strong><br />

anoma<strong>ng</strong> bahagi<strong>ng</strong> madilim, ito’y lubos na mapupuspos <strong>ng</strong> liwanag, na gaya <strong>ng</strong><br />

pagliliwanag sa iyo <strong>ng</strong> ilawa<strong>ng</strong> may liwanag na mani<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong>. ( Lucas 11: 33-36 )<br />

Mabuti <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> asin: datapuwat ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> asin ay tumaba<strong>ng</strong>, ay ano a<strong>ng</strong><br />

ipagpapaalat?<br />

Wala<strong>ng</strong> kabuluha<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> sa lupa kahit sa tapunan man <strong>ng</strong> dumi: itinatapon sa<br />

labas. A<strong>ng</strong> may mga pakinig upa<strong>ng</strong> ipakinig, ay makinig. (Lucas 14: 34-35 )<br />

At sinabi Niya sa kanila, Dinadala baga a<strong>ng</strong> ilaw at nilalagay sa ilalim <strong>ng</strong><br />

takalan, o sa lalim <strong>ng</strong> higaan, at hindi baga upa<strong>ng</strong> ilagay sa talaga<strong>ng</strong> lalagayan <strong>ng</strong><br />

ilaw. ( Marcos 4: 21 )<br />

106


Mabuti a<strong>ng</strong> asin: datapuwat ku<strong>ng</strong> tumaba<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> asin, ay ano a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

ipagpapaalat? Taglayin ninyo sa inyo<strong>ng</strong> sarili a<strong>ng</strong> asin, at kayo’y magkaroon<br />

<strong>ng</strong> kapayapaan sa isa’t isa. ( Marcos 9: 50 )<br />

Sa likas na lara<strong>ng</strong>an, a<strong>ng</strong> asin ay tahimik ku<strong>ng</strong> gumawa. Ito ay pumipigil <strong>ng</strong> kabulukan,<br />

nagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga sugat, at nagbibigay lasa sa pagkain. A<strong>ng</strong> kaunti<strong>ng</strong> asin ay nakaka-apekto<br />

sa marami<strong>ng</strong> pagkain.<br />

Sa lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal, a<strong>ng</strong> naninirahan sa Kaharian ay dapat pumasok na<strong>ng</strong> husto sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Dapat nila<strong>ng</strong> i<strong>ng</strong>atan a<strong>ng</strong> mga mataas na uri <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian, magdala<br />

<strong>ng</strong> kagali<strong>ng</strong>an sa iba, at magbigay <strong>ng</strong> lasa sa buhay. Dapat nila<strong>ng</strong> tuluy-tuloy na palaganapin a<strong>ng</strong><br />

Kaharian. Bila<strong>ng</strong> asin, sila ay magkakaroon <strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> epekto sa sa<strong>ng</strong>katauhan. Sa isa<strong>ng</strong><br />

bahagi <strong>ng</strong> Kasulatan, inihambi<strong>ng</strong> ni Jesus a<strong>ng</strong> epekto <strong>ng</strong> asin sa Kaharian sa isa<strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong><br />

tinapay ( Mateo 13: 33 ). Tulad <strong>ng</strong> asin, a<strong>ng</strong> kaunti<strong>ng</strong> pampaalsa ay tahimik na gumagawa at<br />

nakaka-apekto sa malaki<strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong> tinapay.<br />

Sa likas na lara<strong>ng</strong>an, a<strong>ng</strong> ilaw ay tumatalo sa dilim. Inaalis nito a<strong>ng</strong> kadiliman. Hindi maililihim<br />

a<strong>ng</strong> ilaw sa kadiliman. A<strong>ng</strong> naninirahan sa Kaharian ay dapat magi<strong>ng</strong> espirituwal na ilaw <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Dapat niya<strong>ng</strong> ilantad a<strong>ng</strong> kadiliman at ipakita a<strong>ng</strong> daan palabas dito. Huwag niya<strong>ng</strong><br />

pabayaan a<strong>ng</strong> anoma<strong>ng</strong> bagay ( takalan ) na pumatay sa ilaw <strong>ng</strong> Kaharian. Dapat ay nakikita a<strong>ng</strong><br />

uri <strong>ng</strong> pamumuhay <strong>ng</strong> mga mananampalataya, unti-unti<strong>ng</strong> pumapasok sa mga kaharian <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan na dala a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

MGA PRINSIPYO NG PANALANGIN:<br />

A<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in sa Kaharian ay nakabatay sa tatlo<strong>ng</strong> prinsipyo: Paghi<strong>ng</strong>i, pagsaliksik, at<br />

pagkatok:<br />

Magsihi<strong>ng</strong>i kayo, at kayo’y bibigyan; magsihanap kayo, at kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>akasusumpo<strong>ng</strong>; magsituktok kayo at kayo’y bubuksan:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> bawat humihi<strong>ng</strong>i ay tumata<strong>ng</strong>gap; at a<strong>ng</strong> humahanap ay<br />

nakasusumpo<strong>ng</strong>; at a<strong>ng</strong> tumutuktok ay binubuksan. ( Mateo 7: 7-8 )<br />

A<strong>ng</strong> bawat andana <strong>ng</strong> pananala<strong>ng</strong>in ay pataas a<strong>ng</strong> sidhi <strong>ng</strong> pagsasaliksik sa Diyos.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay din si Jesus <strong>ng</strong> modelo<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in para sa mga taga-Kaharian. Mababasa mo ito sa<br />

Mateo 6: 9-11 at sa Lucas 11: 2-4.<br />

MGA PRINSIPYO NG PAGSAMBA:<br />

A<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pagsamba ay inilarawan sa Mateo 6: 1-18. Basahin ito sa iyo<strong>ng</strong><br />

Biblia. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay:<br />

Pagbibigay: Palabas na ti<strong>ng</strong>in Mateo 6: 1-4<br />

Pananala<strong>ng</strong>in: Pataas na ti<strong>ng</strong>in Mateo 6: 5-15<br />

107


Pagaayuno: Panloob na ti<strong>ng</strong>in Mateo 6: 16-18<br />

A<strong>ng</strong> lahat nito<strong>ng</strong> mga uri <strong>ng</strong> pagsamba ay dapat ginagawa sa lihim upa<strong>ng</strong> pagpalain <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG PRINSIPYO NG DI-NAGBABAGONG PANGITAIN:<br />

A<strong>ng</strong> nag-iisa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain <strong>ng</strong> taga-Kaharian ay a<strong>ng</strong> hanapin muna a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Basahin a<strong>ng</strong> Mateo 6: 19-34 at ihambi<strong>ng</strong> ito sa Lucas 12: 22-34.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad si Jesus <strong>ng</strong> katapatan <strong>ng</strong> puso sa Mateo 6: 19-21.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> nag-iisa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain sa Mateo 6: 22-23.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> tapat na pagmamahal sa Lucas 13: 13.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> katapatan <strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod sa Mateo 6: 24 at Lucas 9: 60 at 62.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> di-nagbabago<strong>ng</strong> pag-iisip sa Mateo 6: 25-32 at 34.<br />

A<strong>ng</strong> mga sumusunod na talata ay buod <strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> di-nagbabago<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain:<br />

Datapuwat hanapin muna ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

katuwiran; at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay pawa<strong>ng</strong> idaragdag sa inyo.<br />

( Mateo 6: 33 )<br />

108


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

_____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

2. Ano a<strong>ng</strong> pundasyon ku<strong>ng</strong> saan nakasalalay a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Anu-ano a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> batas <strong>ng</strong> Kaharian na pinagbabasihan <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo?<br />

Una:____________________________________________________________________<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa: ______________________________________________________________<br />

4. Magbigay <strong>ng</strong> apat na dahilan ku<strong>ng</strong> bakit mahalaga na malaman a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

____________________________ ___________________________________<br />

____________________________<br />

______________________________________<br />

5. Maaari mo<strong>ng</strong> gamitin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia upa<strong>ng</strong> pagtambalin a<strong>ng</strong> bawat talata sa prinsipyo<strong>ng</strong><br />

itinuturo nito. Ti<strong>ng</strong>nan mo a<strong>ng</strong> talata sa Una<strong>ng</strong> Hanay. Piliin mo a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo<br />

mula sa Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay na itinuturo nito. Isulat a<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> sa puwa<strong>ng</strong> sa Una<strong>ng</strong> Hanay.<br />

Sinagutan na a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> para iyo<strong>ng</strong> pamarisan.<br />

Una<strong>ng</strong> Hanay<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay<br />

a. __2__ Mateo 5: 13-16 1. A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pagkakaisa<br />

b. _____ I Corinto 12: 12-14 2. A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pagpasok<br />

c. _____ Mateo 20: 26 3. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in<br />

d. _____ Mateo 7: 7-12 4. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian, kabaliktaran<br />

<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan<br />

e. _____ Mateo 6: 1-18 5. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>g-iisa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain<br />

f. _____ Mateo 6: 19-34 6. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> pagsamba<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay matatagpuan sa huli<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

109


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Ibigay a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro sa aklat ni Lucas:<br />

Lucas 1: 33:<br />

_______________________________________________________________<br />

4: 43<br />

_______________________________________________________________<br />

6: 20<br />

_______________________________________________________________<br />

7: 28<br />

_______________________________________________________________<br />

8: 1,10<br />

________________________________________________________________<br />

9: 2, 11, 27, 60<br />

________________________________________________________________<br />

10: 9-11<br />

________________________________________________________________<br />

11: 2, 17-20<br />

_________________________________________________________________<br />

12: 31-32<br />

_________________________________________________________________<br />

13: 18-29<br />

_________________________________________________________________<br />

14: 15<br />

_________________________________________________________________<br />

16: 16<br />

_________________________________________________________________<br />

17: 20-21<br />

_________________________________________________________________<br />

18: 16-29<br />

_________________________________________________________________<br />

19: 11-15<br />

_________________________________________________________________<br />

21: 10, 31<br />

_________________________________________________________________<br />

22: 16-30<br />

_________________________________________________________________<br />

23: 42, 50-51<br />

__________________________________________________________________<br />

110


IKA-WALONG KABANATA<br />

ANG KULTURA NG KAHARIAN:<br />

MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN – IKALAWANG<br />

BAHAGI<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

-Tukuyin a<strong>ng</strong> mga pagkakaiba <strong>ng</strong> mga estraktura sa pagitan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at sa<br />

mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

SUSING TALATA:<br />

Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga nagsisiibig sa Kanya?<br />

( Santiago 2: 5 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay lalo mo<strong>ng</strong> matututuhan a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pagpapatuloy<br />

mo <strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga partikular na<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian na nakabatay sa mga pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo na<br />

tinalakay sa Ika-Pito<strong>ng</strong> Kabanata.<br />

MGA TIYAK NA PAGKAKAIBA: KULTURA NG KAHARIAN<br />

Pag-aralan natin <strong>ng</strong>ayon a<strong>ng</strong> mga partikular na prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na nakabatay sa mga<br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo na tinalakay na. Marami sa mga pagkakaiba ay matatagpuan sa Mateo<br />

5-7 at Lucas 6. Basahin mo muna a<strong>ng</strong> mga kabanata<strong>ng</strong> ito bago ka magpatuloy sa iyo<strong>ng</strong> pagaaral.<br />

A<strong>ng</strong> mga talata<strong>ng</strong> ito ay bahagi <strong>ng</strong> mga aral ni Jesus na kilala sa tawag na “Sermon sa Bundok”<br />

sapagkat una Niya ito<strong>ng</strong> itinuro sa tabi <strong>ng</strong> kabundukan sa Israel. Marami<strong>ng</strong> mga tiyak na<br />

111


prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> nilalaman <strong>ng</strong> sermo<strong>ng</strong> ito. Hindi sakop <strong>ng</strong> sermo<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

sitwasyon sa buhay, subalit a<strong>ng</strong> mga prinsipyo ay kumakatawan sa mga ito. Dito itinatag a<strong>ng</strong><br />

huwaran <strong>ng</strong> mga karapat-dapat na pag-uugali na a<strong>ng</strong>kop sa lahat <strong>ng</strong> sitwasyon sa buhay.<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> sermon, Mateo 5: 1-12, ay tinawag na “ Mga Pag-uugali” at dito tinalakay<br />

a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> pag-uugali at pananaw na umiiral sa Kaharian na pinagpala <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Sila na mga pinagpala ay hindi sumusunod sa mga kalakara<strong>ng</strong> pagpapahalaga <strong>ng</strong> komunidad.<br />

A<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ mapapalad ” na ginamit dito ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahulugan <strong>ng</strong> pagsa<strong>ng</strong>-ayon <strong>ng</strong> Diyos.<br />

May pagkakaiba a<strong>ng</strong> pinagpala at pagigi<strong>ng</strong> masaya. A<strong>ng</strong> pinagpala ay nakasalalay sa Diyos at<br />

hindi nababago <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari. A<strong>ng</strong> kasayahan ay nakasalalay sa mga pa<strong>ng</strong>yayari sa buhay.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong> ilan sa mga kabalintunaan sa kultura <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG KAHARIAN AY PARA SA MGA MAPAGPAKUMBABA:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga mapagpakumbaba<strong>ng</strong>-loob: sapagkat kanila a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 3 )<br />

Pinarara<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> mundo sila na may mga kayamana<strong>ng</strong> material. Pinipili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha rito sa mundo at pinayayaman sila sa pananampalataya:<br />

Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga nagsisiibig sa Kanya?<br />

( Santiago 2: 5 )<br />

At itini<strong>ng</strong>in Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga mata sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, at sinabi,<br />

Mapapalad kayo<strong>ng</strong> mga dukha; sapagkat inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Lucas 6: 20 )<br />

ANG MGA DUKHA AY MAYAYAMAN AT ANG MAYAYAMAN SA SANGLIBUTAN<br />

AY MGA DUKHA:<br />

A<strong>ng</strong> mahalaga sa mga taga-sa<strong>ng</strong>libutan ay a<strong>ng</strong> tiwala sa sarili<strong>ng</strong> kakayahan, magpahayag <strong>ng</strong><br />

sarili, at paunlarin a<strong>ng</strong> sarili. Subalit nasisiyahan a<strong>ng</strong> Diyos sa mga tao<strong>ng</strong> mababa a<strong>ng</strong> kalooban.<br />

Sila na kinikilala na wala sila<strong>ng</strong> kakayaha<strong>ng</strong> iligtas a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili, bigya<strong>ng</strong> kasiyahan a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal, at lutasin a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga suliranin.<br />

Datapuwat sa aba ninyo<strong>ng</strong> mayayaman! Sapagkat tina<strong>ng</strong>gap na ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

kaaliwan. ( Lucas 6: 24 )<br />

112


ANG KALUMBAYAN AY NAGDADALA NG KAGALAKAN:<br />

May dalawa<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> kalumbayan. A<strong>ng</strong> kalumbayan sa sa<strong>ng</strong>libutan ay sanhi <strong>ng</strong> kasalanan. Ito ay<br />

kalumbayan na bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagdurusa bila<strong>ng</strong> kabayaran <strong>ng</strong> kasalanan. Subalit a<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> ito<br />

ay hindi humahanto<strong>ng</strong> sa pagbabago <strong>ng</strong> pamumuhay. A<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> mula sa Diyos ay<br />

kalumbayan dahil sa kasalanan. A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> makadiyos na kalumbayan ay pagsisisi.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> mula sa Diyos, ay gumagawa <strong>ng</strong> pagsisisi sa<br />

ikaliligtas, na hindi ikalulu<strong>ng</strong>kot; datapuwat a<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> ayon sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan ay ikamamatay. ( II Corinto 7: 10 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>lulugod a<strong>ng</strong> Diyos sa ganito<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> kalumbayan. Sinabi Niya<strong>ng</strong> sila na nakakaranas nito ay<br />

tata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> kaaliwan:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>ahahapis; sapagkat sila’y aaliwin. ( Mateo 5: 4 )<br />

…Mapapalad kayo<strong>ng</strong> nagsisita<strong>ng</strong>is <strong>ng</strong>ayon: sapagkat kayo’y magsisitawa.<br />

( Lucas 6: 21 )<br />

Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, na kayo’y magsisiiyak at<br />

magsisipanaghoy, datapuwat a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay magagalak; kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>alulumbay, datapuwat a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kalumbayan ay magigi<strong>ng</strong> kagalakan.<br />

( Juan 16: 20 )<br />

Sa Kaharian, a<strong>ng</strong> mga nalulumbay ay inaaliw at a<strong>ng</strong> kalumbayan ay nagdadala <strong>ng</strong> kagalakan.<br />

A<strong>ng</strong> kagalakan ay nauuwi sa kalumbayan para doon sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

…Sa aba ninyo<strong>ng</strong> nagsisitawa <strong>ng</strong>ayon! Sapagkat kayo’y magsisitaghoy at<br />

magsisita<strong>ng</strong>is. ( Lucas 6: 25 )<br />

ANG MAAAMO AY MAGTATAGUMPAY:<br />

A<strong>ng</strong> kaamuan ay hindi kahinaan o pagwawala<strong>ng</strong> bahala. A<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> maamo ay pagkakaroon<br />

<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> kalooban, hindi madali<strong>ng</strong> magalit, at mabait. Kabaliktaran ito <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan na ipinapayo<strong>ng</strong> “ igiit mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili, at panindigan mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga<br />

karapatan.”<br />

A<strong>ng</strong> kaamuan ay hindi natural sa tao<strong>ng</strong> nasa laman. Ito ay isa sa mga bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Datapuwat a<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Espiritu ay pagibig, katuwaan, kapayapaan,<br />

pagpapahinuhod, kagandaha<strong>ng</strong>-loob, kabutihan, pagtatapat,<br />

Kaamuan, pagpipigil; laban sa mga gayo<strong>ng</strong> bagay ay wala<strong>ng</strong> kautusan.<br />

( Galacia 5: 22-23 )<br />

113


A<strong>ng</strong> mga kata<strong>ng</strong>ia<strong>ng</strong> ito ay dapat makita sa mga taga-Kaharian. A<strong>ng</strong> mga ito ay bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong><br />

pagkapuspos <strong>ng</strong> Espiritu Santo. ( Ito ay tinatalakay pa<strong>ng</strong> higit sa isa<strong>ng</strong> kurso sa Harvestime<br />

International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Espiritu Santo.”)<br />

Hindi itinuturi<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan a<strong>ng</strong> mga maaamo na mananagumpay, subalit ipina<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong><br />

Diyos na a<strong>ng</strong> maaamo a<strong>ng</strong> magmamana <strong>ng</strong> lupa:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> maaamo; sapagkat mamanahin nila a<strong>ng</strong> lupa. ( Mateo 5: 5 )<br />

ANG MGA NAGUGUTOM AY BUBUSUGIN:<br />

Marami<strong>ng</strong> kinahuhumali<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> mga tao rito sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. Gutom sila sa<br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan, kayamanan, tagumpay, at kaligayahan. A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian ay di<br />

dapat magha<strong>ng</strong>ad <strong>ng</strong> ganito<strong>ng</strong> mga bagay. Dapat nila<strong>ng</strong> hanapin a<strong>ng</strong> katuwiran na siya<strong>ng</strong><br />

pinakamahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agugutom at na<strong>ng</strong>auuhaw sa katuwiran; sapagkat sila’y<br />

bubusugin. ( Mateo 5: 6 )<br />

Mapapalad kayo<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agugutom <strong>ng</strong>ayon; sapagkat kayo’y bubusugin…<br />

( Lucas 6: 21 )<br />

A<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mananampalataya ay palipat-lipat <strong>ng</strong> dinadaluha<strong>ng</strong> mga gawain, naghahanap <strong>ng</strong> mga<br />

“ pagpapala ” mula sa Diyos. Hindi sila kailanman nasisiyahan sa kanila<strong>ng</strong> buhay espirituwal. Sa<br />

prinsipyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian, sila lama<strong>ng</strong> na nagugutom sa katuwiran a<strong>ng</strong> siya<strong>ng</strong> mabubusog na<br />

espirituwal.<br />

Sa likas na takbo <strong>ng</strong> buhay, hindi ka basta nauupo at naghihintay <strong>ng</strong> pagkain ku<strong>ng</strong> ikaw ay<br />

nagugutom. Gumagawa ka <strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> para ikaw ay mabusog, sa pamamagitan <strong>ng</strong> paghahanda<br />

<strong>ng</strong> pagkain. Sa espirituwal na kalagayan, hindi ka basta nauupo at naghihintay sa Diyos na<br />

wala<strong>ng</strong> ginagawa, para ikaw ay mabusog. Dapat ka<strong>ng</strong> magsaliksik <strong>ng</strong> espirituwal na pagkain sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pananala<strong>ng</strong>in at pag-aaral <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Salita.<br />

Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga nagugutom ay nabubusog. Sila na mga nasa kaharian <strong>ng</strong> mundo<br />

ay lagi<strong>ng</strong> gutom:<br />

Sa aba ninyo mga busog <strong>ng</strong>ayon! Sapagkat kayo’y ma<strong>ng</strong>agugutom…<br />

( Lucas 6: 25 )<br />

ANG MGA MAHABAGIN AY KAHAHABAGAN:<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo sa sa<strong>ng</strong>libutan ay nagbababala na ku<strong>ng</strong> ikaw ay masyado<strong>ng</strong> mahabagin, aabusuhin<br />

ka nila. Kabaliktaran a<strong>ng</strong> itinuturo <strong>ng</strong> Kaharian. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay mahabagin ikaw naman ay<br />

kahahabagan, hindi aabusuhin:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga mahabagin; sapagkat sila’y kahahabagan. ( Mateo 5: 7)<br />

114


ANG BINIBIGYANG DIIN AY ANG PANGLOOB HINDI ANG PANGLABAS:<br />

A<strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon ni Jesus ay binibigya<strong>ng</strong> diin a<strong>ng</strong> pagtupad sa kautusan<br />

at tradisyon sa halip na a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>loob na damdamin. Mahigpit sila sa pagsunod sa Sabat, nagaayuno<br />

<strong>ng</strong> regular, nananala<strong>ng</strong>in na<strong>ng</strong> hayagan, at naglilimos sa mahihirap.<br />

Subalit binigya<strong>ng</strong> halaga ni Jesus a<strong>ng</strong> kalagayan <strong>ng</strong> puso sa halip na panlabas na mga sakripisyo.<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga may malinis na puso; sapagkat makikita nila a<strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Mateo 5: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> makakikita sa Diyos ay hindi yao<strong>ng</strong> may mga panlabas <strong>ng</strong> kaanyuan <strong>ng</strong> relihiyon. Sila na<br />

may mga malinis na puso.<br />

KAPAYAPAAN SA HALIP NA REBOLUSYON:<br />

A<strong>ng</strong> pag-aalsa a<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pagbabago sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> mga mapagpayapa<br />

ay nagdadala <strong>ng</strong> pagbabago sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sabi ni Jesus:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga mapagpayapa; sapagkat sila’y tatawagi<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Mateo 5: 9 )<br />

A<strong>ng</strong> kapayapaan ay hindi pagtakas sa mga suliranin o a<strong>ng</strong> kawalan <strong>ng</strong> labanan. A<strong>ng</strong><br />

kapayapaa<strong>ng</strong> sinasabi ni Jesus ay kakaiba sa kapayapaan sa sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

A<strong>ng</strong> kapayapaan ay iniiwan ko sa inyo; a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> kapayapaan ay ibinibigay Ko sa<br />

inyo: hindi gaya <strong>ng</strong> ibinibigay <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, a<strong>ng</strong> ibinibigay ko sa inyo. Huwag<br />

magulumihanan a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> puso, ni matakot man. (Juan 14:27)<br />

A<strong>ng</strong> kapayapaan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay may takot. Tutupad ba sila sa kasunduan <strong>ng</strong> kapayapaan?<br />

Tutuparin ba nila a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako? Sa kapayapaan <strong>ng</strong> Diyos, wala<strong>ng</strong> takot.<br />

Ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga mananampalataya na sila ay magkakaroon <strong>ng</strong> sakdal na kapayapaan.<br />

Maaari sila<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kapayapaan <strong>ng</strong> Diyos kahit sa magulo<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari dito sa<br />

mundo.<br />

ANG MGA PINAG-UUSIG AY GAGANTIMPALAAN:<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian ay nagbibigay <strong>ng</strong> pagpapala para sa kanila na nagdurusa sa<br />

isa<strong>ng</strong> tiyak na dahilan: Dahil sa katuwiran.<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga pinag-uusig dahil sa katuwiran; sapagkat kanila a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 10 )<br />

115


Mapapalad kayo ku<strong>ng</strong> kayo’y kapootan <strong>ng</strong> mga tao, at ku<strong>ng</strong> kayo’y ihiwalay nila, at<br />

kayo’y alimurahin, at itakwil a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> tila masasama, dahil sa Anak<br />

<strong>ng</strong> tao.<br />

Ma<strong>ng</strong>agalak kayo sa araw na yaon; at magsilukso kayo sa kagalakan; sapagkat<br />

narito, a<strong>ng</strong> ganti sa inyo’y malaki sa la<strong>ng</strong>it; sapagkat sa gayon di<strong>ng</strong> paraan a<strong>ng</strong><br />

ginawa <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong> sa mga propeta. ( Lucas 6: 22-23 )<br />

Sa aba ninyo, pagka a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga tao ay ma<strong>ng</strong>agsalita <strong>ng</strong> magali<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa inyo! Sapagkat sa gayon di<strong>ng</strong> paraan a<strong>ng</strong> ginawa <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

magula<strong>ng</strong> sa mga bulaa<strong>ng</strong> propeta. ( Lucas 6: 26 )<br />

Hindi ito pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> pagpapala sa lahat <strong>ng</strong> nagdurusa, sapagkat a<strong>ng</strong> iba ay nagdurusa dahil<br />

sa kanila<strong>ng</strong> kagagawan:<br />

Sapagkat ano<strong>ng</strong> kapurihan <strong>ng</strong>a, ku<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>agkakasala, at kayo’y<br />

tinatampal ay inyo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin na may pagtitiis? <strong>ng</strong>unit ku<strong>ng</strong> kayo’y<br />

gumagawa <strong>ng</strong> mabuti, at kayo’y nagbabata, ay inyo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin na may<br />

pagtitiis, ito’y kalugodlugod sa Diyos. ( I Pedro 2: 20 )<br />

A<strong>ng</strong> kasalanan ay nasa likod <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> pagdurusa:<br />

May sakit baga a<strong>ng</strong> sinoman sa inyo? Ipatawag niya a<strong>ng</strong> mga matanda sa iglesia; at<br />

ipanala<strong>ng</strong>in nila siya, na pahiran nila <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>is sa pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon:<br />

At a<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> pananampalataya ay magliligtas sa may sakit, at<br />

ibaba<strong>ng</strong>on siya <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon; at ku<strong>ng</strong> nagkasala siya, ay ipatatawad sa<br />

kaniya.<br />

Ma<strong>ng</strong>ag pahayagan <strong>ng</strong>a kayo sa isat isa <strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga kasalanan, at ipanala<strong>ng</strong>in<br />

<strong>ng</strong> isa’t isa a<strong>ng</strong> iba, upa<strong>ng</strong> kayo’y magsigali<strong>ng</strong>. Malaki a<strong>ng</strong> nagagawa <strong>ng</strong> mani<strong>ng</strong>as<br />

na panala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> matuwid. (Santiago 5:14-16 )<br />

ANG PINAKA-ABA ANG DAKILA:<br />

Sa mundo, a<strong>ng</strong> pinakadakila a<strong>ng</strong> itinataas. Itinuturi<strong>ng</strong> na dakila a<strong>ng</strong> mga tao ku<strong>ng</strong> sila ay<br />

matagumpay, tanyag, mayaman, o makapa<strong>ng</strong>yarihan. Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> mga dakila ay<br />

yao<strong>ng</strong> namumuhay at nagtuturo <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Mababa man a<strong>ng</strong> ti<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan sa kanila, subalit sila a<strong>ng</strong> pinakadakila sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Kaya’t a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> sumuway sa isa sa kaliitliita<strong>ng</strong> mga utos na ito, at ituro<br />

a<strong>ng</strong> gayon sa mga tao, ay tatawagi<strong>ng</strong> kaliitliitan sa Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it;<br />

datapuwat a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> gumanap at ituro, ito’y tatawagi<strong>ng</strong> dakila sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 19 )<br />

116


ANG NAGPAPAKABABA AY MATATAAS:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> bawat nagmamataas ay mabababa; at a<strong>ng</strong> nagpapakababa ay<br />

matataas. ( Lucas 14: 11 )<br />

A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> nagmamataas ay mabababa; at a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> nagpapakababa ay<br />

matataas. ( Mateo 23: 12 )<br />

ANG MGA PINUNO AY ALIPIN:<br />

A<strong>ng</strong> mga kaharian sa sa<strong>ng</strong>libutan ay tumiti<strong>ng</strong>ala sa kanila<strong>ng</strong> mga pinuno. Sila ay pinarara<strong>ng</strong>alan<br />

at itinataas. Marami<strong>ng</strong> mga utusan a<strong>ng</strong> naglili<strong>ng</strong>kod sa kanila at itinuturi<strong>ng</strong> na mas mataas a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> kalagayan kaysa iba.<br />

Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ikaw ay dapat magi<strong>ng</strong> alipin ku<strong>ng</strong> nais mo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> pinuno:<br />

Datapuwat sila’y pinalapit ni Jesus sa Kanya, at sinabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>laman ninyo na a<strong>ng</strong><br />

mga pinuno <strong>ng</strong> mga Gentil ay nagpapapa<strong>ng</strong>inoon sa kanila, at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

dakila ay nagsisigamit <strong>ng</strong> kapamahalaan sa kanila.<br />

Sa inyo’y hindi magkakagayon: kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> magibig sa dumakila sa inyo<br />

ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At sinoma<strong>ng</strong> magibig na magi<strong>ng</strong> una sa inyo ay magigi<strong>ng</strong> alipin ninyo.<br />

Gayon din naman a<strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao ay naparito hindi upa<strong>ng</strong> pagli<strong>ng</strong>kuran,<br />

upa<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod, at ibigay a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay na pa<strong>ng</strong>tubos sa marami.<br />

( Mateo 20: 25-28 )<br />

kundi<br />

Datapuwat sa inyo’y hindi gayon: kundi bagkos a<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> dakila sa inyo ay<br />

magi<strong>ng</strong> tulad sa lalo<strong>ng</strong> bata; at a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>ulo ay magi<strong>ng</strong> gaya <strong>ng</strong> naglili<strong>ng</strong>kod.<br />

( Lucas 22: 26 )<br />

Datapuwat sa inyo ay hindi gayon; kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> ibig na dumakila sa inyo,<br />

ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At a<strong>ng</strong> sinoman sa inyo a<strong>ng</strong> magibig ma<strong>ng</strong>una, ay magigi<strong>ng</strong> alipin <strong>ng</strong> lahat.<br />

( Marcos 10: 43-44 )<br />

Datapuwat a<strong>ng</strong> pinakadakila sa inyo ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo.<br />

( Mateo 23: 11)<br />

ANG MGA HULI AY MAUUNA:<br />

Sila na mga na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una sa mga kaharian dito sa mundo a<strong>ng</strong> mga huli sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

117


Datapuwat marami<strong>ng</strong> mga una na ma<strong>ng</strong>ahuhuli; at mga huli na ma<strong>ng</strong>auuna.<br />

( Mateo 19: 30 )<br />

Kaya’t a<strong>ng</strong> mga una’y ma<strong>ng</strong>ahuhuli, at a<strong>ng</strong> mga huli ay ma<strong>ng</strong>auuna.<br />

( Mateo 20: 16 )<br />

At narito, may mga huli<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> una at may mga una<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> huli.<br />

( Lucas 13: 30 )<br />

ANG MALIIT AY MAGIGING DAKILA:<br />

Ipinakita ito<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito ni Jesus sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga natural na halimbawa <strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong><br />

binhi <strong>ng</strong> mostasa, lebadura, at a<strong>ng</strong> lepta <strong>ng</strong> bao:<br />

... A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay tulad sa isa<strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> mostasa, na<br />

kinuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao, at inihasik sa kaniya<strong>ng</strong> bukid;<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> siya <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> maliit sa lahat <strong>ng</strong> mga binhi; datapuwat na<strong>ng</strong> tumubo, ay<br />

lalo<strong>ng</strong> malaki kay sa mga gulay, at nagigi<strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> kahoy, ano pa’t nagsisiparoon<br />

a<strong>ng</strong> mga ibon sa la<strong>ng</strong>it at sumisilo<strong>ng</strong> sa kanya<strong>ng</strong> mga sa<strong>ng</strong>a.<br />

…A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay tulad sa lebadura, na kinuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> babae, at<br />

itinago sa tatlo<strong>ng</strong> takal na harina, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa ito’y nalebaduraha<strong>ng</strong> lahat.<br />

( Mateo 13: 31-33. Tu<strong>ng</strong>hayan din a<strong>ng</strong> Marcos 4: 30- 32 )<br />

At Siya’y tumu<strong>ng</strong>hay, at nakita a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> mayayaman na na<strong>ng</strong>aghuhulog<br />

kanila<strong>ng</strong> mga alay sa kaba<strong>ng</strong>-yaman.<br />

<strong>ng</strong><br />

At nakita Niya a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> dukha<strong>ng</strong> babai<strong>ng</strong> bao na doo’y naghuhulog <strong>ng</strong><br />

dalawa<strong>ng</strong> lepta.<br />

At sinabi Niya, Sa katotohana’y sinasabi ko sa inyo, A<strong>ng</strong> dukha<strong>ng</strong> babai<strong>ng</strong><br />

ito ay naghulog <strong>ng</strong> higit kaysa kanila<strong>ng</strong> lahat.<br />

bao<strong>ng</strong><br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga yaon ay na<strong>ng</strong>aghulog sa mga alay <strong>ng</strong> sa kanila’y labis;<br />

datapuwat siya, sa kaniya<strong>ng</strong> kasalatan ay inihulog a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> ikabubuhay<br />

na nasa kanya. ( Lucas 21: 1-4 )<br />

ANG DINADAKILA AY ANG MABABABA:<br />

At sinabi Niya sa kanila, Kayo a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agaari<strong>ng</strong>-ganap sa inyo<strong>ng</strong> sarili sa<br />

pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> mga tao; datapuwat nakikilala <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga puso;<br />

sapagkat a<strong>ng</strong> dinadakila <strong>ng</strong> mga tao ay kasuklamsuklam sa pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Lucas 16: 15 )<br />

118


ANG MATATANDA AY MAGING TULAD NG MGA BATA:<br />

Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> mga matatanda ay dapat tumulad sa mga bata. A<strong>ng</strong> ibig sabihin nito<br />

ay dapat nila<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian tulad <strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bata: May<br />

simple<strong>ng</strong> pananampalataya.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> oras na yaon ay nagsilapit a<strong>ng</strong> mga alagad kay Jesus, na na<strong>ng</strong>agsasabi, Sino<br />

<strong>ng</strong>a baga a<strong>ng</strong> pinakadakila sa Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it?<br />

At pinalapit Niya sa Kaniya a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> maliit na bata, at inilagay sa gitna nila.<br />

At sinabi, Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Maliba<strong>ng</strong> kayo’y magsipanumbalik,<br />

at magi<strong>ng</strong> tulad sa maliliit na bata, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo<br />

magsisipasok sa kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it.<br />

Sinoman <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> magpakababa na gaya <strong>ng</strong> maliit na bata<strong>ng</strong> ito, ay siya<strong>ng</strong><br />

pinakadakila sa Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 18: 1- 4 )<br />

Datapuwat sinabi ni Jesus, Pabayaan ninyo a<strong>ng</strong> maliliit na bata, at huwag<br />

ninyo<strong>ng</strong> pagbawalan sila<strong>ng</strong> magsilapit sa akin; sapagkat sa mga ganito a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 19: 14 )<br />

Datapuwat pinalapit sila ni Jesus sa Kanya, na sinasabi, Pabayaan ninyo<strong>ng</strong><br />

magsilapit sa Akin a<strong>ng</strong> maliliit na bata, at huwag ninyo sila<strong>ng</strong> pagbawalan;<br />

sapagkat sa mga ganito nauukol a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Sinoma<strong>ng</strong> hindi tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos na gaya <strong>ng</strong> maliliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa anoma<strong>ng</strong> paraan.<br />

( Lucas 18: 16-17 )<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> hindi tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na tulad sa isa<strong>ng</strong> maliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa<br />

anoma<strong>ng</strong> paraan. ( Marcos 10: 15 )<br />

MAWALAN KA NG BUHAY UPANG ILIGTAS YAON:<br />

Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Maliban a<strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong> trigo ay<br />

mahulog sa lupa at mamatay, ay natitira siya<strong>ng</strong> magiisa; <strong>ng</strong>unit ku<strong>ng</strong> mamatay, ay<br />

nagbubu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> marami. ( Juan 12: 24 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> magibig iligtas a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito;<br />

at a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> mawalan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay dahil sa akin at sa Eva<strong>ng</strong>elio ay<br />

maililigtas yaon. ( Marcos 8: 35 )<br />

119


A<strong>ng</strong> nakasusumpo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito; at a<strong>ng</strong> mawalan <strong>ng</strong> buhay dahil<br />

sa akin ay makasusumpo<strong>ng</strong> niyaon. ( Mateo 10: 39 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wawala a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buhay sa pagta<strong>ng</strong>gi mo sa mga kalayawan at pamantayan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan<br />

upa<strong>ng</strong> sumunod sa Hari:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> magkagayo’y sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong><br />

tao’y ibig sumunod sa akin ay tuma<strong>ng</strong>gi sa kanya<strong>ng</strong> sarili, at pasanin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

krus, at sumunod sa akin.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> ibig iligtas a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito; at a<strong>ng</strong><br />

sinoma<strong>ng</strong> mawalan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay dahil sa akin ay makakasumpo<strong>ng</strong> niyaon.<br />

( Mateo 16: 24-25 )<br />

MAPOOT SA BUHAY SA HALIP NA IBIGIN ITO:<br />

A<strong>ng</strong> umiibig sa kanya<strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito; at a<strong>ng</strong> napopoot sa<br />

kanya<strong>ng</strong> buhay sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito ay maii<strong>ng</strong>atan yaon sa buhay na wala<strong>ng</strong><br />

ha<strong>ng</strong>gan. ( Juan 12: 25 )<br />

MAGBIGAY UPANG TUMANGGAP:<br />

Ma<strong>ng</strong>agbigay kayo, at kayo’y bibigyan; takal na mabuti, pikpik, liglig, at<br />

umaapaw, ay ibibigay nila sa inyo<strong>ng</strong> kandu<strong>ng</strong>an. Sapagkat sa panukat na inyo<strong>ng</strong><br />

isukat ay doon kayo muli<strong>ng</strong> susukatin. ( Lucas 6: 38 )<br />

ANG IMPOSIBLE AY POSIBLE:<br />

Datapuwat sinabi Niya, A<strong>ng</strong> mga bagay na di ma<strong>ng</strong>yayari sa mga tao ay may<br />

pa<strong>ng</strong>yayari sa Diyos. ( Lucas 18: 27 )<br />

At pagti<strong>ng</strong>in ni Jesus ay sinabi sa kanila, Hindi ma<strong>ng</strong>yayari ito sa mga tao;<br />

datapuwat sa Diyos a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay ay ma<strong>ng</strong>yayari. ( Mateo 19: 26 )<br />

Pagti<strong>ng</strong>in ni Jesus sa kanila’y nagsabi, Hindi maaari ito sa mga tao, datapuwat<br />

hindi gayon sa Diyos; sapagkat a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay ay may pa<strong>ng</strong>yayari sa<br />

Diyos. ( Marcos 10: 27 )<br />

ANG MGA BULAG AY MAKAKAKITA AT ANG MGA NAKAKAKITA AY<br />

MABUBULAG:<br />

At sinabi ni Jesus, Sa paghatol ay naparito ako sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

hindi nakakakita ay ma<strong>ng</strong>akakita; at upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga nakakakita ay magi<strong>ng</strong> mga<br />

bulag. ( Juan 9: 39 )<br />

120


Si Jesus ay nagbigay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itai<strong>ng</strong> espirituwal sa kanila na mga naligaw sa kadilima<strong>ng</strong><br />

espirituwal. Sila na nagiisip na sila’y may pa<strong>ng</strong>itai<strong>ng</strong> espirituwal sa pamamagitan <strong>ng</strong> tradition ay<br />

bulag.<br />

KUNIN ANG PAMATOK AT PASANIN ITO AT MAGPAHINGA:<br />

A<strong>ng</strong> pamatok ay isa<strong>ng</strong> bagay na ginagamit upa<strong>ng</strong> pagsamahin a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> hayop para humila<br />

<strong>ng</strong> araro. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahulugan ito <strong>ng</strong> paggawa. A<strong>ng</strong> pasanin ay isa<strong>ng</strong> bagay na dinadala. Ito ay may<br />

bigat. Sinabi ni Jesus:<br />

Magsiparito sa akin, kayo<strong>ng</strong> lahat na na<strong>ng</strong>apapagal at nabibigata<strong>ng</strong> lubha,<br />

kayo’y Aki<strong>ng</strong> papagpapahi<strong>ng</strong>ahin.<br />

at<br />

Pasanin ninyo a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pamatok, at magaral kayo sa Akin; sapagkat Ako’y<br />

maamo at mapagpakumbaba<strong>ng</strong> puso: at masusumpu<strong>ng</strong>an ninyo a<strong>ng</strong><br />

kapahi<strong>ng</strong>ahan <strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga kaluluwa.<br />

Sapagkat malambot a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pamatok, at magaan a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pasan.<br />

( Mateo 11: 28-39 )<br />

Makasusumpo<strong>ng</strong> ka <strong>ng</strong> tunay na kapahi<strong>ng</strong>ahan ku<strong>ng</strong> magkasi<strong>ng</strong>kaw kayo ni Jesus upa<strong>ng</strong> dalhin<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pasanin. A<strong>ng</strong> pasanin Niya ay a<strong>ng</strong> madala a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa lahat <strong>ng</strong><br />

bansa sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

MAKALANGIT SA HALIP NA MAKALUPANG KAYAMANAN ANG MAY HALAGA:<br />

Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agtipon <strong>ng</strong> mga kayamanan sa lupa, na dito’y sumisira a<strong>ng</strong><br />

ta<strong>ng</strong>a at a<strong>ng</strong> kalawa<strong>ng</strong>, at dito’y naghuhukay at nagsisipagnakaw a<strong>ng</strong> mga<br />

magnanakaw.<br />

Kundi ma<strong>ng</strong>agtipon kayo <strong>ng</strong> mga kayamanan sa la<strong>ng</strong>it, na doo’y hindi<br />

sumisira kahit a<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>a kahit a<strong>ng</strong> kalawa<strong>ng</strong>, at doo’y hindi na<strong>ng</strong>huhukay at<br />

hindi nagsisipagnakaw a<strong>ng</strong> mga magnanakaw:<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> saan naroroon a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kayamanan, doon naman doroon a<strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> puso. ( Mateo 6: 9-21 )<br />

Inihalintulad ni Jesus a<strong>ng</strong> mga nagpapahalaga sa makalupa<strong>ng</strong> kayamanan sa isa<strong>ng</strong> hali<strong>ng</strong>:<br />

Gayon <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> nagpapakayaman sa gana<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sarili, at hindi<br />

Diyos. ( Lucas 12: 21 )<br />

mayaman sa<br />

121


MAKALANGIT, HINDI MAKALUPANG KALUWALHATIAN ANG HINAHANAP:<br />

A<strong>ng</strong> nagsasalita <strong>ng</strong> sa gana<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sarili’y humahanap <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

sarili<strong>ng</strong> kaluwalhatian: datapuwat a<strong>ng</strong> humahanap <strong>ng</strong> kaluwalhatian niyao<strong>ng</strong> sa<br />

kanya’y nagsugo, a<strong>ng</strong> gayon ay totoo, at sa kanya’y wala<strong>ng</strong> kalikuan. ( Juan 7: 18 )<br />

Paano<strong>ng</strong> kayo’y makapananampalataya, kayo<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agtata<strong>ng</strong>gapan sa isa’t isa <strong>ng</strong><br />

kaluwalhatian at hindi ninyo pinaghahanap a<strong>ng</strong> kaluwalhatia<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>gagali<strong>ng</strong> sa<br />

ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> Diyos? ( Juan 5: 44 )<br />

Sumagot si Jesus, Ku<strong>ng</strong> niluluwalhati Ko a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> sarili, a<strong>ng</strong> kaluwalhatian Ko ay<br />

wala<strong>ng</strong> anoman: a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama’y Siya<strong>ng</strong> lumuluwalhati sa akin; na tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

Kanya’y sinasabi ninyo, na Siya’y inyo<strong>ng</strong> Diyos. (Juan 8: 54 )<br />

PAGKAKAHATI SA HALIP NA KAPAYAPAAN ANG BUNGA:<br />

Si Jesus ay kapayapaan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Siya ay dumati<strong>ng</strong> sa lupa bila<strong>ng</strong> tao, may kapayapaan sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Subalit nagdala si Jesus <strong>ng</strong> pagkakahati sa halip na kapayapaan sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Mga sambahayan, mga lunsod, at mga kaharian ay nahati na<strong>ng</strong> dahil sa Kanya. A<strong>ng</strong> iba ay<br />

naniwala at tina<strong>ng</strong>gap Siya bila<strong>ng</strong> Hari. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gi<strong>ng</strong> taga-La<strong>ng</strong>it sila dahil sa kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong><br />

espirituwal. A<strong>ng</strong> iba’y di tina<strong>ng</strong>gap si Jesus na Hari at hindi nagi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Kaharian. Ito ay<br />

nagbu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkakahati:<br />

Inaakala baga ninyo na Ako’y naparito upa<strong>ng</strong> magbigay <strong>ng</strong> kapayapaan sa lupa?<br />

Sinasabi Ko sa inyo, Hindi, kundi bagkos pagkakabahabahagi:<br />

Sapagkat mula <strong>ng</strong>ayon ay magkakabahabahagi a<strong>ng</strong> lima sa isa<strong>ng</strong> bahay, tatlo laban<br />

sa dalawa, at dalawa laban sa tatlo.<br />

Sila’y ma<strong>ng</strong>agkakabahabahagi, a<strong>ng</strong> ama’y laban sa anak na lalake, at a<strong>ng</strong> anak<br />

na lalake ay laban sa ama; a<strong>ng</strong> ina’y laban sa anak na babae, at a<strong>ng</strong> anak na babae<br />

ay laban sa kaniya<strong>ng</strong> ina; a<strong>ng</strong> biyana<strong>ng</strong> babae ay laban sa kaniya<strong>ng</strong> manuga<strong>ng</strong> na<br />

babae; at a<strong>ng</strong> manuga<strong>ng</strong> na babae ay laban sa kanya<strong>ng</strong> biyana<strong>ng</strong> babae.<br />

( Lucas 12: 51-53 )<br />

…At a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> kaaway <strong>ng</strong> tao ay a<strong>ng</strong> kanya ri<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kasambahay.<br />

( Mateo 10: 36 )<br />

ANG NAKATAGO AY MAHAHAYAG:<br />

…Sapagkat wala<strong>ng</strong> bagay na natatakpan, na hindi mahahahyag; at natatago na<br />

hindi malalaman.<br />

122


A<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo sa kadiliman, ay sabihin ninyo sa kaliwanagan; at<br />

narinig ninyo sa bulo<strong>ng</strong>, ay inyo<strong>ng</strong> ipagsigawan sa mga bubu<strong>ng</strong>an.<br />

( Mateo 10: 26-27 )<br />

a<strong>ng</strong><br />

ANG KAHARIAN AY IPINAG-ANYAYA SA MGA MAKASALANAN SA HALIP NA SA<br />

MGA MATUWID:<br />

… Sapagkat hindi Ako naparito upa<strong>ng</strong> tumawag na mga matuwid, kundi <strong>ng</strong> mga<br />

makasalanan. ( Mateo 9: 13 )<br />

ESPIRITUWAL, HINDI ANG NATURAL, ANG BINIGYANG DIIN:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi a<strong>ng</strong> pagkain at pag-inom, kundi<br />

katuwiran at a<strong>ng</strong> kapayapaan at a<strong>ng</strong> kagalakan sa Espiritu Santo.<br />

( Roma 14: 17 )<br />

a<strong>ng</strong><br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi sa salita, kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

( I Corinto 4: 20 )<br />

KARAGDAGANG KABALINTUNAAN<br />

Gamitin a<strong>ng</strong> sumusunod na tsart upa<strong>ng</strong> pag-aralan a<strong>ng</strong> mga pagkakaiba <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at<br />

mga kaharian sa lupa:<br />

Dalawa<strong>ng</strong> daan at dalawa<strong>ng</strong> pintuan: Mateo 7: 13-14<br />

Dalawa<strong>ng</strong> propeta: Mateo 7: 15<br />

Dalawa<strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> kahoy: Mateo 7:17-20; Lucas 6: 43-44<br />

Dalawa<strong>ng</strong> pag-aa<strong>ng</strong>kin: Mateo 7: 21-23<br />

Dalawa<strong>ng</strong> bahay: Mateo 7: 24-27; Lucas 6: 46-49<br />

123


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

2. Ibigay a<strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> salita para mabuo a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap. Isulat a<strong>ng</strong> sagot sa puwa<strong>ng</strong>:<br />

Mga Tiyak <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Prinsipyo Ng Kaharian<br />

a. A<strong>ng</strong> mga dukha ay ____________________________________________.<br />

b. A<strong>ng</strong> kalumbayan ay nagdadala <strong>ng</strong>_________________________________.<br />

c. A<strong>ng</strong> maamo ay _________________________________________________.<br />

d. A<strong>ng</strong> nagugutom ay _____________________________________________.<br />

e. A<strong>ng</strong> mahabagin ay ______________________________________________.<br />

f. Pa<strong>ng</strong>loob sa halip na _____________________________a<strong>ng</strong> binigya<strong>ng</strong> diin.<br />

g. Pagkakahati sa halip na ________________________________________.<br />

h. A<strong>ng</strong> mga pinag-uusig ay ________________________________________.<br />

i. A<strong>ng</strong> mga aba ay _________________________________________________.<br />

j. A<strong>ng</strong> mababa<strong>ng</strong>-loob ay ___________________________________________.<br />

k. A<strong>ng</strong> mga alipin ay _______________________________________________.<br />

l. A<strong>ng</strong> mga huli ay _________________________________________________.<br />

m. A<strong>ng</strong> maliit ay __________________________________________________.<br />

n. A<strong>ng</strong> nagpapahalaga sa sarili ay _____________________________________.<br />

o. Mga matatanda ay ________________________________________________.<br />

124


p. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>mamatay ka sa _________________________________________________.<br />

q. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wawala a<strong>ng</strong> buhay upa<strong>ng</strong> _______________________________________.<br />

r. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>popoot ka sa buhay sa halip na __________________________________.<br />

s. Ikaw ay nagbibigay upa<strong>ng</strong> _______________________________________.<br />

t. A<strong>ng</strong> imposible ay ______________________________________________.<br />

u. Sila na mga bulag _______________________________________________.<br />

v. Dinadala mo a<strong>ng</strong> pamatok at pasanin upa<strong>ng</strong> ___________________________.<br />

w. Makala<strong>ng</strong>it sa halip na ____________________kayamanan a<strong>ng</strong> pinahahalagahan.<br />

x. A<strong>ng</strong> nakatago ay _______________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay matatagpuan sa huli<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

125


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa pagpapatuloy mo <strong>ng</strong> pagaaral tu<strong>ng</strong>kol sa mga pagkakaiba sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, repasuhin<br />

mo a<strong>ng</strong> mga nakalista sa II Corinto 6: 8-10 at ilista mo sa ibaba.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

126


IKA-SIYAM NA KABANATA<br />

ANG KULTURA NG KAHARIAN:<br />

MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN – IKATLONG<br />

BAHAGI<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa mo.<br />

-Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kaugnayan <strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan.<br />

-Tukuyin a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> Tipan na pinalawak sa mga kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

SUSING TALATA:<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> maalaman <strong>ng</strong> mga karamihan ay nagsisunod sa Kaniya: at sila’y<br />

tina<strong>ng</strong>gap Niya<strong>ng</strong> may galak at sinasalita sa kanila a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at<br />

pinagagali<strong>ng</strong> Niya a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agkakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> gamutin. (Lucas 9: 11 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Ipinagpapatuloy <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> pagaaral tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> pagsusuri <strong>ng</strong> kaugnayan <strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan at mga prinsipyo sa Bago<strong>ng</strong> Tipan.<br />

MGA KAYAMANANG LUMA AT BAGO<br />

Isa sa mga halimbawa<strong>ng</strong> ibinigay ni Jesus tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nagbibigay diin sa<br />

kombinasyon <strong>ng</strong> luma at bago sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

At a<strong>ng</strong> sinabi Niya sa kanila, Kaya’t a<strong>ng</strong> bawat eskriba na ginagawa<strong>ng</strong> alagad sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay tulad sa isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan, na naglalabas sa<br />

kanya<strong>ng</strong> kayamanan <strong>ng</strong> mga bagay <strong>ng</strong> bago at luma. ( Mateo 13: 52 )<br />

127


A<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus ay pareho<strong>ng</strong> luma at bago. Tinawag ni Jesus<br />

a<strong>ng</strong> mga ito na “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan.” A<strong>ng</strong> kautusan na ibinigay <strong>ng</strong> Diyos kay Moises na<br />

nakatala sa Exodo, Levitico, at Deuteronomio a<strong>ng</strong> nagi<strong>ng</strong> pundasyon <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> buhay<br />

sa Kaharian. A<strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan ay tiyak at patu<strong>ng</strong>kol sa pa<strong>ng</strong>labas na mga gawain.<br />

A<strong>ng</strong> mga bago<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus ay mas malawak a<strong>ng</strong> sakop at<br />

patu<strong>ng</strong>kol sa pa<strong>ng</strong>loob na mga pag-uugali at damdamin.<br />

Hindi winala<strong>ng</strong> bahala ni Jesus a<strong>ng</strong> kautusan, kundi sinunod Niya ito:<br />

Huwag ninyo<strong>ng</strong> isipi<strong>ng</strong> Ako’y naparito upa<strong>ng</strong> sirain a<strong>ng</strong> kautusan o a<strong>ng</strong> mga<br />

propeta: Ako’y naparito hindi upa<strong>ng</strong> sirain, kundi upa<strong>ng</strong> ganapin.<br />

Sapagkat katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa ma<strong>ng</strong>awala a<strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it<br />

at a<strong>ng</strong> lupa, a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tuldok o isa<strong>ng</strong> kudlit, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi<br />

mawawala sa kautusan, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa maganap a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay.<br />

(Mateo 5: 17-18 )<br />

At sinabi Niya sa kanila, Ito a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> sinabi Ko sa inyo, na<strong>ng</strong> Ako’y<br />

sumasa inyo pa, na kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> matupad a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na<br />

na<strong>ng</strong>asusulat tu<strong>ng</strong>kol sa akin sa kautusan ni Moises, at sa mga propeta, at sa mga<br />

awit. ( Lucas 24: 44 )<br />

Pinalawak ni Jesus a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa pundasyon <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan. Hindi Niya<br />

iwinaksi a<strong>ng</strong> mga luma<strong>ng</strong> prinsipyo. Inalis la<strong>ng</strong> Niya a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>labas na sabit <strong>ng</strong> relihiyon na<br />

nagigi<strong>ng</strong> dahilan upa<strong>ng</strong> hindi makita a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>loob na katunayan <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> mga aral ni Jesus ay tugma sa Luma<strong>ng</strong> Tipan, subalit hindi kasundo <strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong><br />

relihiyon na<strong>ng</strong> panaho<strong>ng</strong> yaon. Idinagdag <strong>ng</strong> mga Escriba at Fariseo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga tradisyon<br />

at interpretasyon <strong>ng</strong> mga kautusan <strong>ng</strong> Diyos. Masyado sila<strong>ng</strong> nakatali sa “ mga titik <strong>ng</strong><br />

kautusan,” yaon ay a<strong>ng</strong> pagsunod sa bawat detalye <strong>ng</strong> kautusan, kasama na a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong><br />

tradisyon at interpretasyon. Binigya<strong>ng</strong> halaga ni Jesus a<strong>ng</strong> “espiritu <strong>ng</strong> kautusan,” a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> mga prinsipyo sa likod <strong>ng</strong> mga kautusa<strong>ng</strong> ito.<br />

ANG LUMA AY HINDI MAILALAGAY SA BAGO<br />

Ito<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus ay hindi maipasok sa luma<strong>ng</strong> estraktura <strong>ng</strong><br />

relihiyon. Dalawa<strong>ng</strong> kuwento a<strong>ng</strong> isinalaysay ni Jesus upa<strong>ng</strong> ipakita ito. Sinalita Niya a<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa luma at bago<strong>ng</strong> damit:<br />

At sinoma’y hindi nagtatagpi <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> kayo sa damit na luma; sapagkat a<strong>ng</strong> tagpi<br />

ay bumabatak sa damit, at lalo<strong>ng</strong> lumalala a<strong>ng</strong> punit. (Mateo 9: 16)<br />

Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagtatagpi <strong>ng</strong> matibay na kayo sa damit na luma; sa iba<strong>ng</strong><br />

paraan a<strong>ng</strong> itinagpi ay binabatak a<strong>ng</strong> tinagpian, sa makatuwid baga’y a<strong>ng</strong> bago sa<br />

luma, at lalo<strong>ng</strong> lumalala a<strong>ng</strong> punit. ( Marcos 2: 21 )<br />

128


At sinalita rin naman Niya sa kanila a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tali<strong>ng</strong>haga: Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

pumilas sa bago<strong>ng</strong> damit at itinagpi sa damit na luma; sa iba<strong>ng</strong> paraa’y<br />

sisirain a<strong>ng</strong> bago, at sa luma naman ay hindi bagay a<strong>ng</strong> tagpi<strong>ng</strong> mula sa bago.<br />

( Lucas 5: 36 )<br />

Sinaysay din Niya a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa luma at bago<strong>ng</strong> alak:<br />

Hindi rin nagsisilid <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak sa mga balat na luma; sa iba<strong>ng</strong> paraan ay<br />

na<strong>ng</strong>agpuputok a<strong>ng</strong> mga balat, at na<strong>ng</strong>abububo a<strong>ng</strong> alak, at na<strong>ng</strong>asisira a<strong>ng</strong> mga<br />

balat: kundi isinisilid a<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak sa mga bago<strong>ng</strong> balat, at kapwa nagsisitagal.<br />

( Mateo 9: 17 )<br />

At wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagsisilid <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak sa mga balat na luma; sa iba<strong>ng</strong><br />

paraan ay pinupunit <strong>ng</strong> alak a<strong>ng</strong> mga balat at nabububo a<strong>ng</strong> alak at nasisira a<strong>ng</strong><br />

mga balat; kundi a<strong>ng</strong> alak na bago ay isinisilid sa mga bago<strong>ng</strong> balat. (Marcos 2: 22 )<br />

At wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagsisilid <strong>ng</strong> alak na bago sa mga balat na luma; sa iba<strong>ng</strong><br />

paraa’y papuputukin <strong>ng</strong> alak na bago a<strong>ng</strong> mga balat, at mabububo, masisira<br />

a<strong>ng</strong> mga balat.<br />

Kundi dapat isilid a<strong>ng</strong> alak na bago sa mga bago<strong>ng</strong> balat.<br />

At wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nakainom <strong>ng</strong> alak na laon, ay iibig sa alak na bago; sapagkat<br />

sasabihin niya, Mabuti a<strong>ng</strong> laon. ( Lucas 5: 37-39 )<br />

A<strong>ng</strong> mga luma<strong>ng</strong> sistema <strong>ng</strong> relihiyon ay hindi mata<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> “bago<strong>ng</strong> alak” <strong>ng</strong> mga prinsipyo<br />

<strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak ay dapat ibuhos sa mga bago<strong>ng</strong> sisidlan. Ito a<strong>ng</strong> dahilan ku<strong>ng</strong><br />

bakit a<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian ay sa pamamagitan <strong>ng</strong> espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli.<br />

Kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> bigyan <strong>ng</strong> panahon na magbago a<strong>ng</strong> mga luma<strong>ng</strong> estraktura <strong>ng</strong> relihiyon, sapagkat<br />

sila na nakaranas nito ay magsasabi<strong>ng</strong>, “a<strong>ng</strong> luma ay mas mabuti.”<br />

Hindi sinira ni Jesus a<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> estraktura <strong>ng</strong> relihiyon. Pinayagan Niya ito<strong>ng</strong> manatili<br />

kaalinsabay sa Kanya<strong>ng</strong> pagbubuhos <strong>ng</strong> “bago<strong>ng</strong> alak” sa mga bago<strong>ng</strong> sisidlan <strong>ng</strong> mga lalake at<br />

babae<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak na muli kay Cristo Jesus. Hindi Siya nagmadali sa paglilipat mula sa luma<br />

patu<strong>ng</strong>o sa bago.<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> susi ito sa pagpapakilala <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa mga dako<strong>ng</strong> may nakatatag<br />

na<strong>ng</strong> mga relihiyon. A<strong>ng</strong> diin ay dapat mapunta sa pagbubuhos <strong>ng</strong> “bago<strong>ng</strong> alak” sa mga bago<strong>ng</strong><br />

sisidlan, hindi sa pag-aaksaya <strong>ng</strong> panahon sa pagsira <strong>ng</strong> tradisyonal na estraktura <strong>ng</strong> relihiyon.<br />

A<strong>ng</strong> luma ay iwawaksi pag nasumpu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga tao na mas mabuti a<strong>ng</strong>”bago<strong>ng</strong> alak.”<br />

ISANG HUWARAN NG PAGKILALA<br />

Sa buo<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio, makikilala mo a<strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan” sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

paghahanap sa mga sumusunod na mga tanda:<br />

129


1. Inumpisahan ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagtuturo sa paggamit <strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sasaad,”<br />

“<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>susulat”, o “Hindi ba ninyo nabasa?”<br />

2 A<strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan ay binaba<strong>ng</strong>git.<br />

3. At idinaragdag ni Jesus a<strong>ng</strong>, “Subalit sinasabi Ko sa inyo.”<br />

4. A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa Bago<strong>ng</strong> Tipan, pinalawak na halaw sa Luma<strong>ng</strong> Tipan, ay<br />

binaba<strong>ng</strong>git.<br />

MGA KAYAMANAN NG KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> sumusunod na tsart a<strong>ng</strong> nagpapakita sa buod <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan” sa<br />

Kaharian na ipinakita ni Jesus. Basahin mo a<strong>ng</strong> bawat sitas sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral nito<strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

Luma<strong>ng</strong> Kayamanan<br />

“<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sasaad”<br />

Bago<strong>ng</strong> Kayamanan<br />

“ Subalit sinasabi Ko sa inyo”<br />

Mateo Huwag ka<strong>ng</strong> papatay. Galit na wala<strong>ng</strong> dahilan ay pagpatay din.<br />

5: 21-26<br />

Mateo A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay sa<br />

sa mga ginagawa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>labas. pa<strong>ng</strong>loob na damdamin at pananaw.<br />

5: 23-24;<br />

6: 1-8;<br />

23: 14, 23-27<br />

Marcos<br />

7: 6-8;<br />

11: 25-26<br />

Lucas<br />

18: 10-14<br />

Mateo Huwag ka<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya.<br />

Ku<strong>ng</strong> inisip mo’y ginawa mo na rin.<br />

5: 27-32<br />

Mateo Huwag ka<strong>ng</strong> manunumpa Huwag ninyo<strong>ng</strong> ipanumpa a<strong>ng</strong> anoman.<br />

5: 33-37 <strong>ng</strong> di katotohanan.<br />

23: 16-22<br />

Mateo Mata sa mata at nigipin sa <strong>ng</strong>ipin. Gantihan mo <strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> masama.<br />

5: 38-42<br />

130


Mateo Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapwa. Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kaaway.<br />

5: 43-47<br />

Lucas 6: 27-35<br />

Mateo A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa mga<br />

15: 3-9 mga tradisyon <strong>ng</strong> tao. utos <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Marcos 7: 7-13<br />

Mateo A<strong>ng</strong> tao ay nilala<strong>ng</strong> para A<strong>ng</strong> Sabat ay nilala<strong>ng</strong> para sa tao.<br />

12: 3-14 sumunod sa Sabat.<br />

Marcos<br />

2: 23-28;<br />

3: 1-6<br />

Lucas<br />

6: 1-11;<br />

Juan<br />

5: 1-47<br />

Mateo Pagpapahalaga sa Pagpapahalaga sa panloob<br />

15: 10-20; panlabas na kabanalan. na kabanalan.<br />

Marcos<br />

7: 14-23<br />

Mateo Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa Paghihiwalay: di ayon sa plano <strong>ng</strong><br />

5:31-32; sa anoma<strong>ng</strong> dahilan. Diyos. A<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> dahilan ay<br />

19: 1-9 pakikiapid.<br />

Marcos<br />

10: 2-12<br />

Ito<strong>ng</strong> tsart na iyo<strong>ng</strong> pinag-aralan ay hindi sakop a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan.” Ito<br />

ay nakatuon sa mahahalaga<strong>ng</strong> mga halimbawa upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> huwaran para ikaw ay<br />

makapagpatuloy sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral na pansarili.<br />

Basahin mo a<strong>ng</strong> apat na Eva<strong>ng</strong>elio ( Mateo. Marcos. Lucas, at Juan ) at hanapin mo a<strong>ng</strong><br />

huwara<strong>ng</strong> ito. Gamitin mo a<strong>ng</strong> “ Para Sa Dagdag <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pag-aaral ” na bahagi <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito,<br />

upa<strong>ng</strong> madagdagan mo a<strong>ng</strong> mga halimbawa <strong>ng</strong> luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

131


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa mo.<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

2. Isulat a<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “Luma” sa puwa<strong>ng</strong> sa harap <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tinutukoy ay<br />

kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. Isulat a<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “Bago” sa puwa<strong>ng</strong> sa harap <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap <strong>ng</strong><br />

mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa Bago<strong>ng</strong> Tipan.<br />

a._______<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gmamalasakit sa pa<strong>ng</strong>loob na damdamin at pananaw.<br />

b._______<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gmamalasakit sa pa<strong>ng</strong>labas na mga ginagawa.<br />

c._______ Mas tiyak.<br />

d._______Mas malawak a<strong>ng</strong> sakop.<br />

e._______ Mga titik <strong>ng</strong> kautusan.<br />

f._______Espiritu <strong>ng</strong> kautusan.<br />

g._______Huwag ka<strong>ng</strong> papatay.<br />

h._______A<strong>ng</strong> galit na wala<strong>ng</strong> dahilan ay pagpatay din.<br />

i. _______Huwag ka<strong>ng</strong> manunumpa sa anoman.<br />

j._______Huwag ka<strong>ng</strong> manunumpa sa hindi katotohanan.<br />

k.______ Gantihan mo <strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> masama.<br />

l._______Gantihan mo <strong>ng</strong> masama a<strong>ng</strong> masama; Ngipin sa <strong>ng</strong>ipin.<br />

m.______ Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapuwa.<br />

n._______Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kaaway.<br />

o._______A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay sa pa<strong>ng</strong>loob na damdamin.<br />

132


p.______A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay sa mga ginagawa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>labas.<br />

q.______A<strong>ng</strong> Sabat ay ginawa para sa tao.<br />

r.______A<strong>ng</strong> tao ay ginawa para sumunod sa Sabat.<br />

s.______A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa mga tradisyon <strong>ng</strong> tao.<br />

t.______A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa mga kautusan <strong>ng</strong> Diyos.<br />

u.______Pagpapahalaga sa pa<strong>ng</strong>labas na kabanalan.<br />

v.______Pagpapahalaga sa pa<strong>ng</strong>loob <strong>ng</strong> kabanalan.<br />

w.______Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa sa tiyak na dahilan.<br />

x.______Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa para sa anoma<strong>ng</strong> dahilan.<br />

3. Bilugan a<strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> sagot upa<strong>ng</strong> mabuo a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap:<br />

Si Jesus ay naparito upa<strong>ng</strong>_______________________________________________.<br />

a. Sirain a<strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

b. Tuparin a<strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> kaugnayan <strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan at <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan?<br />

_______________________________________________________________________<br />

_______________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa test ay nasa dulo <strong>ng</strong> manwal na ito pagkatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata.)<br />

133


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

1. Hindi gaano<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> reperensiya patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian sa aklat ni Juan, subalit ito<strong>ng</strong><br />

mga ila<strong>ng</strong> naba<strong>ng</strong>git ay mahahalaga:<br />

Juan 1: 45-49: Kinilala ni <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>thanael si Jesus bila<strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> buhay na katuparan <strong>ng</strong> mga hula<br />

sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

Juan Ikatlo<strong>ng</strong> Kabanata: Isa ito sa mga mahahalaga<strong>ng</strong> kabanata na nagpapaliwanag ku<strong>ng</strong> paano<br />

makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Juan 18: 36: Isa<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> reperensiya tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian: Itinatatag a<strong>ng</strong> prinsipyo na a<strong>ng</strong><br />

Kaharian ay hindi kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito.<br />

2. Ipagpatuloy mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> mga kayamanan” sa aklat ni Mateo,<br />

Marcos, Lucas, at Juan. Ilista mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga na-diskubre dito sa tsart sa ibaba:<br />

Luma<strong>ng</strong>_Kayamanan<br />

Bago<strong>ng</strong> Kayamanan<br />

“ <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sasaad “ “ Subalit sinasabi Ko sa inyo”<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

134


IKA-SAMPUNG KABANATA<br />

MGA TALINHAGA NG KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> talinhaga.<br />

- Ipaliwanag ku<strong>ng</strong> bakit ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> ituro a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

- Tukuyin a<strong>ng</strong> tampok na paksa <strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus.<br />

- Pag-aralan a<strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus upa<strong>ng</strong> matutuhan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

SUSING TALATA:<br />

At sumagot Siya at sinabi sa kanila, Sa inyo’y ipinagkaloob a<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akaalam <strong>ng</strong> mga hiwaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it, datapuwat hindi<br />

ipinagkaloob sa kanila. ( Mateo 13: 11 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa mga nakaraa<strong>ng</strong> kabanata ay natutuhan mo a<strong>ng</strong> mga tampok na mga prinsipyo na umiiral sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sa Kanya<strong>ng</strong> ministeryo dito sa lupa, gumamit si Jesus <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kakaiba<strong>ng</strong><br />

paraan <strong>ng</strong> pagtuturo na tinawag na “talinhaga,” upa<strong>ng</strong> ihayag a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> katotohana<strong>ng</strong> espirituwal<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian.<br />

Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay matututuhan mo ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga talinhaga at ku<strong>ng</strong> bakit ginamit ito ni<br />

Jesus upa<strong>ng</strong> ituro a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Pag-aaralan mo rin a<strong>ng</strong> mga pili<strong>ng</strong> talinhaga<br />

upa<strong>ng</strong> matutuhan mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

ANO ANG TALINHAGA?<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga ay isa<strong>ng</strong> kuwento na ginagamitan <strong>ng</strong> halimbawa mula sa likas na sa<strong>ng</strong>libutan<br />

upa<strong>ng</strong> magpakita <strong>ng</strong> katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong> tunay na kahulugan <strong>ng</strong> “talinhaga” ay<br />

“pagtabihin upa<strong>ng</strong> paghambi<strong>ng</strong>in.” Sa mga talinhaga, gumamit si Jesus <strong>ng</strong> halimbawa<strong>ng</strong> natural<br />

at inihambi<strong>ng</strong> ito sa katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong> talinhaga ay isa<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> makalupa na<br />

135


may makala<strong>ng</strong>it na kahulugan. A<strong>ng</strong> natural ay yao<strong>ng</strong> nao-obserbahan mo sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> mga pandama. Ito ay iyo<strong>ng</strong> nakikita, naririnig, at nahihipo. A<strong>ng</strong> bagay na espirituwal ay<br />

yao<strong>ng</strong> nao-obserbahan mo sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga pandama<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

ANG PAKSA NG MGA TALINHAGA<br />

A<strong>ng</strong> tampok na paksa <strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus ay a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Bago Siya nagbahagi<br />

<strong>ng</strong> mga talinhaga, sinabi Niya ito bila<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> paksa:<br />

At Kaniya<strong>ng</strong> sinabi, Sa ano natin itutulad a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? o sa ano<strong>ng</strong><br />

talinhaga isasaysay natin ito? ( Marcos 4: 30 )<br />

At sinabi <strong>ng</strong>a Niya, Sa ano tulad a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? at sa ano Ko itutulad?<br />

( Lucas 13: 18 )<br />

At muli<strong>ng</strong> sinabi Niya, Sa ano Ko itutulad a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? ( Lucas 13: 20)<br />

Kahit a<strong>ng</strong> talinhaga ay hindi tuwira<strong>ng</strong> inilahad, a<strong>ng</strong> paksa ay Kaharian <strong>ng</strong> Diyos pa rin. A<strong>ng</strong><br />

bawat talinhaga na sinabi ni Jesus ay may kaugnayan sa Kaharian kahit paano.<br />

BAKIT TALINHAGA?<br />

Bakit pinili ni Jesus gamitin a<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pagtuturo<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> mga katotohana<strong>ng</strong><br />

espirituwal patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos? Ganito rin a<strong>ng</strong> tano<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga alagad.<br />

At nagsilapit a<strong>ng</strong> mga alagad, at sinabi nila sa Kanya, Bakit Mo sila<br />

pinagsasalitaan <strong>ng</strong> mga tali<strong>ng</strong>haga? ( Mateo 3: 10 )<br />

Sumagot si Jesus:<br />

…Sa inyo’y ipinagkaloob a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akaalam <strong>ng</strong> mga hiwaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it,<br />

datapuwat hindi ipinagkaloob sa kanila. (Mateo 13:11.Ti<strong>ng</strong>nan din a<strong>ng</strong> Lucas 8:10 )<br />

A<strong>ng</strong> pagkaalam <strong>ng</strong> mga espirituwal na katotohanan <strong>ng</strong> Kaharian ay ibinigay sa mga alagad<br />

sapagkat may pagiisip sila<strong>ng</strong> espirituwal. Sila na wala<strong>ng</strong> espirituwal na pagiisip na nakarinig <strong>ng</strong><br />

talinhaga ay hindi naunawaan a<strong>ng</strong> mga ito sapagkat a<strong>ng</strong> mga katotohana<strong>ng</strong> espirituwal ay<br />

nauunawaan <strong>ng</strong> espirituwal na pagiisip:<br />

Ngunit a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ayon sa laman ay hindi tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga bagay <strong>ng</strong><br />

Espiritu <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>: sapagkat a<strong>ng</strong> mga ito ay kama<strong>ng</strong>ma<strong>ng</strong>an sa kanya; at hindi<br />

niya nauunawa, sapagkat a<strong>ng</strong> mga yaon ay sinisiyasat ayon sa Espiritu.<br />

( I Corinto 2: 14 )<br />

136


Sila na may mga espirituwal na pagiisip ay nauunawaan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> talinhaga. Sila na may mga makasalana<strong>ng</strong> pagiisip ay hindi ito nauunawaan.<br />

Ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> itago a<strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> espirituwal mula<br />

sa mga hindi mananampalataya:<br />

Upa<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agsiti<strong>ng</strong>in sila’y ma<strong>ng</strong>akakita, at huwag mamalas; at ku<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akinig sila’y ma<strong>ng</strong>akarinig, at huwag ma<strong>ng</strong>akaunawa; baka sakali<strong>ng</strong> sila’y<br />

ma<strong>ng</strong>agbalikloob, at patawarin sila. ( Marcos 4: 12 )<br />

( A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may “ espirituwal na pagiisip” ay yao<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak na muli sa Espiritu tulad<br />

<strong>ng</strong> ipinaliwanag sa Ika-Apat na Kabanata nito<strong>ng</strong> manwal.)<br />

MGA TALINHAGA NG KAHARIAN<br />

Lahat <strong>ng</strong> talinhaga na sinabi ni Jesus ay nagpapakita <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> bagay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> paksa, mga reperensiya, at katotohanan <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ay nakalista rito.<br />

Ti<strong>ng</strong>nan mo a<strong>ng</strong> bawat sitas sa iyo<strong>ng</strong> Biblia at basahin mo a<strong>ng</strong> talinhaga.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA ALOK NG KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> mga sumusunod na talinhaga ay patu<strong>ng</strong>kol sa alok na ginawa ni Jesus sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

A<strong>ng</strong> Tinagpia<strong>ng</strong> Damit: Mateo 9: 16; Marcos 2: 21; Lucas 5: 36<br />

A<strong>ng</strong> Mga Sisidlan Ng Alak: Mateo 9: 17; Marcos 2: 22; Lucas 5: 37<br />

Itinuturo <strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito na nag-alok si Jesus <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> bago at kakaiba. Hindi<br />

ito maaari<strong>ng</strong> ikulo<strong>ng</strong> sa mga sistema <strong>ng</strong> makaluma<strong>ng</strong> tradisyon <strong>ng</strong> relihiyon. Hindi posible<strong>ng</strong><br />

maunawaan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpipilit na ipasok ito sa mga luma<strong>ng</strong><br />

huwaran at pamumuhay.<br />

A<strong>ng</strong> Mabuti<strong>ng</strong> Pastor: Juan 10: 1-16<br />

A<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus ay itinulad sa isa<strong>ng</strong> pastor. Ilalabas Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga tupa mula sa<br />

gapos <strong>ng</strong> relihiyon patu<strong>ng</strong>o sa kalayaan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Makikilala <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga tupa<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> tinig at sila’y tutugon sa alok Niya <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ligaw <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Tupa: Mateo 18: 12-14; Lucas 15: 4-7<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala<strong>ng</strong> Putol Ng Pilak: Lucas 15: 8-10<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala<strong>ng</strong> Anak: Lucas 15: 11-32<br />

A<strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito ay nagpakita ku<strong>ng</strong> paano hinanap <strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> naligaw <strong>ng</strong> tupa para sa<br />

Kaharian, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad ay dapat hanapin a<strong>ng</strong> mga nawawala, at ku<strong>ng</strong><br />

paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pagsisisi a<strong>ng</strong> susi <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

137


A<strong>ng</strong> Pigi<strong>ng</strong> Ng Kasalan: Mateo 22: 1-14<br />

Isa<strong>ng</strong> Malaki<strong>ng</strong> Handaan: Lucas 14: 16-24<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito, inanyayahan ni Jesus a<strong>ng</strong> makabago<strong>ng</strong> lahi <strong>ng</strong>ayon na<br />

pumasok sa Kaharian. A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> paanyaya ay ibinigay sa isa<strong>ng</strong> pili<strong>ng</strong> grupo <strong>ng</strong> mga tao, a<strong>ng</strong><br />

bayan <strong>ng</strong> Israel. Hindi lahat <strong>ng</strong> pinili ay tumugon, kaya a<strong>ng</strong> paanyaya ay inialok sa mga Gentil.<br />

A<strong>ng</strong> Dalawa<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtayo Ng Bahay: Mateo 7: 13-14; Lucas 13: 24-28<br />

Iisa<strong>ng</strong> pintuan lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> daan patu<strong>ng</strong>o sa Kaharian. A<strong>ng</strong> pintua<strong>ng</strong> yaon ay a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong><br />

Jesucristo.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGTANGGI SA HARI:<br />

Mga Magsasaka<strong>ng</strong> Pumapatay: Mateo 21: 33-44; Marcos 12: 1-11; Lucas 20: 9-18<br />

Gumamit si Jesus <strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> ipakita na a<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay tina<strong>ng</strong>ggihan Siya<br />

bila<strong>ng</strong> Mesias at Hari. Ipinakita ito sa talinhaga <strong>ng</strong> mga magsasaka<strong>ng</strong> pumapatay. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpadala a<strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> <strong>ng</strong> mga propeta sa lupa na inaalok a<strong>ng</strong> Kaharian, subalit pinatay <strong>ng</strong> Israel a<strong>ng</strong> mga ito. At<br />

ipinadala <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> sarili Niya<strong>ng</strong> Anak. Siya man ay tina<strong>ng</strong>gihan din at pinatay.<br />

A<strong>ng</strong> Puno Ng Igos <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Wala<strong>ng</strong> Bu<strong>ng</strong>a: Lucas 13: 6-9<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkuwento si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga tu<strong>ng</strong>kol sa puno <strong>ng</strong> igos na wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a. A<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos<br />

a<strong>ng</strong> natural na simbolo <strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel. Itinindig <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Israel bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan na sa<br />

pamamagitan niya ay maipakita a<strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Marami<strong>ng</strong> beses na sinubukan<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na “pagbu<strong>ng</strong>ahin” a<strong>ng</strong> “puno” sa mga pagano<strong>ng</strong> bansa sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagbabahagi<br />

<strong>ng</strong> kaalaman tu<strong>ng</strong>kol sa tunay na <strong>Dios</strong>. Subalit a<strong>ng</strong> Israel ay nanantili<strong>ng</strong> baog at wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a.<br />

A<strong>ng</strong> Kasalan: Mateo 22: 2-14<br />

Gumamit din si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> kasalan upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> hindi pagta<strong>ng</strong>gap sa Kanya.<br />

Sinugo a<strong>ng</strong> mga alipin upa<strong>ng</strong> anyayahan a<strong>ng</strong> mga tao sa kasalan. Subalit pinatay <strong>ng</strong> mga tao a<strong>ng</strong><br />

mga alipin at hindi tina<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> paanyaya. Ipinakita rito ku<strong>ng</strong> paano tina<strong>ng</strong>gihan a<strong>ng</strong> alok <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGPAPALIBAN NG KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> Mga Talento: Mateo 25: 14-20; Lucas 119: 11=27<br />

A<strong>ng</strong> Lalake<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>glakbay Ng Malayo: Marcos 13: 34-37<br />

A<strong>ng</strong> Mga Alipin: Mateo 24: 43-51; Lucas 12: 39-46<br />

A<strong>ng</strong> Mga Alipi<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ghihintay: Lucas 12: 36-38<br />

138


Si Jesus ay nagsalaysay <strong>ng</strong> mga talinhaga na nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay matatatag<br />

sa kanya<strong>ng</strong> di nagbabago<strong>ng</strong> kalagayan sa hinaharap. A<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi darati<strong>ng</strong> sa<br />

kasalukuyan sapagkat tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> Israel si Jesus bila<strong>ng</strong> Hari. Ipinakikita rin <strong>ng</strong> mga<br />

talinhaga<strong>ng</strong> ito na si Jesus ay mawawala<strong>ng</strong> pansamantala rito sa Kaharia<strong>ng</strong> matatatag.<br />

Binibigya<strong>ng</strong> diin na a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad ay magtatapat sa gawai<strong>ng</strong> iniata<strong>ng</strong> sa kanila,<br />

ginagamit a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga talento at kakayahan upa<strong>ng</strong> ikalat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> Puno Ng Igos: Mateo 24: 32-34; Marcos 13: 28-30; Lucas 21: 29-32<br />

Isinalaysay ni Jesus a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos na nagpapakita, humigit kumula<strong>ng</strong>, ku<strong>ng</strong> kailan itatatag<br />

a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Sinabi Niya<strong>ng</strong> nasasabi <strong>ng</strong> sinoman ku<strong>ng</strong> malapit na a<strong>ng</strong> tag-init sapagkat<br />

umuusbo<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> mga dahon at bulaklak <strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos. Tulad <strong>ng</strong> naba<strong>ng</strong>git na a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong><br />

igos a<strong>ng</strong> kumakatawan sa bansa<strong>ng</strong> Israel. Sinasabi ni Jesus na kapag a<strong>ng</strong> Israel ay nabalik na sa<br />

kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> lupain, at magumpisa ito<strong>ng</strong> “bumukadkad” na muli bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa, nalalapit<br />

na a<strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Hari. ( <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>yayari<strong>ng</strong> ito…<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>balik na a<strong>ng</strong> Israel sa sarili<br />

niya<strong>ng</strong> bayan at natatag na bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa!)<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGLAGO NG KAHARIAN:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsalaysay si Jesus <strong>ng</strong> mga talinhaga na nagpapakita ku<strong>ng</strong> paano palalaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

A<strong>ng</strong> Mga Talento: Mateo 25: 14-30; Lucas 19: 11-27<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito ay nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian ay kakalat sa pamamagitan <strong>ng</strong> wasto<strong>ng</strong><br />

paggamit <strong>ng</strong> mga kakayaha<strong>ng</strong> espirituwal na ipinagkaloob sa mga mananampalataya.<br />

A<strong>ng</strong> Ma<strong>ng</strong>hahasik: Mateo 13: 3-8; Marcos 4: 3-8; Lucas 8: 5-8<br />

A<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay kakalat sa pamamagitan <strong>ng</strong> paghahasik <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> Salita <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong>. Magkakaroon <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> pagtugon sa paghahasik na ito, batay sa damdamin <strong>ng</strong> mga<br />

nakikinig. A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a ay hindi nakasalalay sa ma<strong>ng</strong>hahasik, kundi sa buhay na nakatago sa loob<br />

<strong>ng</strong> binhi at sa uri <strong>ng</strong> lupa na tinamnan nito ( a<strong>ng</strong> puso <strong>ng</strong> tao).<br />

A<strong>ng</strong> Pansira<strong>ng</strong> Damo at a<strong>ng</strong> Trigo: Mateo 13: 24-30<br />

Sisirain ni Satanas a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtatanim <strong>ng</strong> mga<br />

tao<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> “damo” sa pagitan <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> binhi sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong><br />

mga pansira<strong>ng</strong> damo na inihasik ni Satanas ay katulad din <strong>ng</strong> trigo. Sa panahon <strong>ng</strong> pag-aani,<br />

makikilala a<strong>ng</strong> trigo sa bu<strong>ng</strong>a nito, samantala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga damo ay wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a.<br />

A<strong>ng</strong> Lambat: Mateo 13: 47-50<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ay itinulad din sa isa<strong>ng</strong> lambat na inihagis sa dagat. Lahat <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> isda ay nahuli,<br />

subalit na<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> lambat ay nahila na sa pampa<strong>ng</strong>, a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> isda ay inihihiwalay mula sa<br />

139


hindi magaganda<strong>ng</strong> isda. Iba’t-iba<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> mahahalina sa Kaharian. Bago itatag a<strong>ng</strong> di<br />

nagbabago<strong>ng</strong> kalagayan <strong>ng</strong> Kaharian, magkakaroon <strong>ng</strong> paghuhukom upa<strong>ng</strong> salain ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong><br />

dapat alisin.<br />

A<strong>ng</strong> Buto <strong>ng</strong> Mostasa: Mateo 13: 31-32; Marcos 4: 31-32; Lucas 13: 19<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay tutubo tulad <strong>ng</strong> buto <strong>ng</strong> mostasa. A<strong>ng</strong> buto ay napakaliit at tila wala<strong>ng</strong><br />

kabuluhan, subalit pag lumago ito ay nagigi<strong>ng</strong> napakalaki<strong>ng</strong> puno.<br />

A<strong>ng</strong> Lebadura: Mateo 13: 33; Lucas 13: 21<br />

Tulad <strong>ng</strong> lebadura sa isa<strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong> tinapay, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay kakalat sa buo<strong>ng</strong> “masa”<br />

<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Kaharian ay hindi pa<strong>ng</strong>labas, kundi pa<strong>ng</strong>loob.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGHUHUKOM SA KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> Sampu<strong>ng</strong> Dalaga: Mateo 25: 1-12<br />

A<strong>ng</strong> Mga Tupa At Mga Kambi<strong>ng</strong>: Mateo 25: 31-46<br />

Marami<strong>ng</strong> talinhaga si Jesus tu<strong>ng</strong>kol sa darati<strong>ng</strong> na paghuhukom sa Kaharian. Sa panahon <strong>ng</strong><br />

paghuhukom, sila na mga tupa <strong>ng</strong> tunay na Pastor, si Jesucristo, ay tata<strong>ng</strong>gapin. A<strong>ng</strong> iba ay hindi<br />

papapasukin sa Kaharian.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA HALAGA NG KAHARIAN:<br />

Gumamit si Jesus <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> talinhaga upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> halaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> Mahalaga<strong>ng</strong> Perlas: Mateo 13: 45-46<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>katago<strong>ng</strong> Kayamanan: Mateo 13: 44<br />

Ipinakikita <strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay napakataas <strong>ng</strong> halaga na wala<strong>ng</strong><br />

maitutulad dito. Higit na mahalaga ito kaysa anoma<strong>ng</strong> ari-arian <strong>ng</strong> tao. Ku<strong>ng</strong> kinalaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

iwaksi mo a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> pag-aari mo upa<strong>ng</strong> mapa sa iyo a<strong>ng</strong> Kaharian, sulit a<strong>ng</strong> sacripisyo<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> Puno Ng Sambahayan: Mateo 13: 52<br />

Sa talinhaga<strong>ng</strong> ito inihalintulad ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> sarili sa isa<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sambahayan na<br />

naglalabas <strong>ng</strong> mga kinakaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> tahanan. A<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sambahayan ay siya<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa<br />

<strong>ng</strong> mga bagay. A<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa sa tahanan ay maaari<strong>ng</strong> maglabas <strong>ng</strong> bago o luma<strong>ng</strong> bigas,<br />

bago o luma<strong>ng</strong> alak. Sa kanya<strong>ng</strong> mga inilalabas, a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> sambahayan ay<br />

natutugunan. Sa iba<strong>ng</strong> paraan, a<strong>ng</strong> Kaharian na dinala ni Jesus ay tulad <strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> Kaharian. Sa<br />

isa<strong>ng</strong> dako, ito ay lubusa<strong>ng</strong> bago. Subalit kapwa a<strong>ng</strong> luma at a<strong>ng</strong> bago ay may halaga sa<br />

pagtagpo <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

140


MGA TALINHAGA TUNGKOL SA BUHAY SA KAHARIAN:<br />

Karamihan sa mga sinalaysay na talinhaga ni Jesus ay nagpapaliwana<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga prinsipyo sa<br />

pamumuhay sa Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> Dalawa<strong>ng</strong> Anak: Mateo 21: 28-32<br />

Itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> pagsunod a<strong>ng</strong> tanda <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> anak sa loob <strong>ng</strong> pamilya <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> Mabuti<strong>ng</strong> Samaritano: Lucas 10: 30-37<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na ibigin a<strong>ng</strong> lahat ay itinuturo sa talinhaga<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> kapwa<br />

ay kahit sino<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an, na alam nati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an, at kaya nati<strong>ng</strong> tugunan<br />

ito.<br />

A<strong>ng</strong> Dalawa<strong>ng</strong> May Pagkakauta<strong>ng</strong>: Lucas 7: 41-43<br />

Itinuturo <strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito na a<strong>ng</strong> pagibig ay dapat ipakita <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nakaranas <strong>ng</strong> pagibig sa<br />

Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> Publikano at a<strong>ng</strong> Manini<strong>ng</strong>il <strong>ng</strong> Buwis: Lucas 18: 10-14<br />

A<strong>ng</strong> Fariseo ay lumapit sa <strong>Dios</strong> batay sa kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> katuwiran. Kinikilala <strong>ng</strong> manini<strong>ng</strong>il<br />

<strong>ng</strong> buwis na hindi siya karapatdapat humarap sa Pa<strong>ng</strong>inoon. Itinuro sa talinhaga<strong>ng</strong> ito ku<strong>ng</strong><br />

paano dapat lumapit sa <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mga tao upa<strong>ng</strong> mag-alay <strong>ng</strong> pagsamba, papuri, pasasalamat,<br />

paghi<strong>ng</strong>i, at pananala<strong>ng</strong>in para sa iba sa Kaharian. Itinuro din a<strong>ng</strong> pagpapakumbaba sa<br />

pananala<strong>ng</strong>in at nagbabala tu<strong>ng</strong>kol sa kasalanan <strong>ng</strong> pagpapa<strong>ng</strong>gap na ikaw ay matuwid at higit<br />

na mabuti kaysa iba.<br />

A<strong>ng</strong> Matiyaga<strong>ng</strong> Balo: Lucas 18: 1-8<br />

A<strong>ng</strong> Kaibiga<strong>ng</strong> Mapilit: Lucas 11: 5-10<br />

Ipinakikita sa dalawa<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagtitiyaga sa pananala<strong>ng</strong>in.<br />

A<strong>ng</strong> Matapat <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Tagapa<strong>ng</strong>asiwa: Mateo 25: 14-30<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagpapakita <strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> matalino at matuwid na pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa<br />

<strong>ng</strong> kayamanan <strong>ng</strong> Kaharian na ipinagkatiwala sa mga mananampalataya.<br />

Mga Luklukan sa Handaan <strong>ng</strong> Kasal: Lucas 14: 7-11<br />

Ipinakikita rito a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> kababaa<strong>ng</strong>-loob, at a<strong>ng</strong> pagtaas sa tu<strong>ng</strong>kulin sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> ay sa Pa<strong>ng</strong>inoon nagmumula.<br />

141


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

2. Ano a<strong>ng</strong> talinhaga?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Bakit gumamit sa Jesus <strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> magturo <strong>ng</strong> mga katotohanan tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> tampok na paksa <strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

143


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

A<strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> Apocalipsis ay tulad <strong>ng</strong> sinasaad <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan. Ito ay nagpapahayag <strong>ng</strong><br />

mga bagay na dati’y hindi pa nalalaman. Ipinakita <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> kay Apostol Juan a<strong>ng</strong> mga<br />

pa<strong>ng</strong>yayari<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> sa hinaharap. Hindi kailanman maaari<strong>ng</strong> malaman ni Juan a<strong>ng</strong> mga bagay<br />

na ito sa pamamagitan <strong>ng</strong> natural na kaalaman. Isinulat ni Juan a<strong>ng</strong> mga bagay na ito haba<strong>ng</strong><br />

inihahayag sa kanya <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at tinawag niya ito<strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> mga “Pahayag” o Apocalipsis.<br />

A<strong>ng</strong> pahayag na ito ay mga pa<strong>ng</strong>yayari na magaganap bago magwakas a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan at a<strong>ng</strong><br />

panahon na alam natin <strong>ng</strong>ayon. Tulad <strong>ng</strong> mga talinhaga, a<strong>ng</strong> mga Pahayag ay mahirap<br />

maunawaan <strong>ng</strong> likas na pag-iisip. Kaila<strong>ng</strong>an ito<strong>ng</strong> makita <strong>ng</strong> pag-iisip na espirituwal.<br />

Marami a<strong>ng</strong> ipinahayag <strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> Apocalipsis tu<strong>ng</strong>kol sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

1. Pag-aralan a<strong>ng</strong> mga sumusunod na reperensiya tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa aklat na ito:<br />

Apocalipsis 1: 9; 11: 15; 12: 10<br />

2. A<strong>ng</strong> mga sumusunod na reperensiya ay tu<strong>ng</strong>kol sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan at ni Satanas:<br />

Apocalisis 16: 10; 17: 17<br />

3. A<strong>ng</strong> Apocalipsis 20: 10-15 ay nagpapakita <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> hantu<strong>ng</strong>an ni Satanas at <strong>ng</strong> mga<br />

naninirahan sa kanya<strong>ng</strong> kaharian.<br />

4. A<strong>ng</strong> Apocalipsis Kabanata 21-22 ay naglalarawan <strong>ng</strong> hantu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga naninirahan sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

Isulat mo a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga natutuhan mo mula sa mga sitas tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

_______________________________________________________________________<br />

_______________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

144


IKA-LABINGISANG KABANATA<br />

MGA EMBAHADOR NG KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong>” embahador.”<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ saksi.”<br />

- Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

MGA SUSING TALATA:<br />

At samantala<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>aglalakad, ay magsipa<strong>ng</strong>aral kayo, at ma<strong>ng</strong>agsabi, A<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay malapit na.<br />

Ma<strong>ng</strong>agpagali<strong>ng</strong> kayo <strong>ng</strong> mga may sakit, ma<strong>ng</strong>agpaba<strong>ng</strong>on kayo <strong>ng</strong> mga patay,<br />

ma<strong>ng</strong>aglinis kayo <strong>ng</strong> mga keto<strong>ng</strong>, ma<strong>ng</strong>agpalabas kayo <strong>ng</strong> mga demonio: tina<strong>ng</strong>gap<br />

ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad, ay ibigay ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad. ( Mateo 10: 7-8 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Marami ka na<strong>ng</strong> natutuhan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa kurso<strong>ng</strong> ito. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>pag-alaman mo na<br />

may mga kaharia<strong>ng</strong> espirituwal si Satanas at a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> nakaraan, kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong><br />

na Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay nirepaso na. Pinag-aralan mo rin a<strong>ng</strong> buhay at mga aral <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si<br />

Jesus. Binigyan ka na <strong>ng</strong> mga susi upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at binigyan ka <strong>ng</strong><br />

babala upa<strong>ng</strong> hindi ka mapalayas sa Kaharian. Pinag-aralan mo a<strong>ng</strong> mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian<br />

at natutuhan mo a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian.<br />

Tata<strong>ng</strong>gap ka <strong>ng</strong> espesyal na gawain sa huli<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> assignment na ito ay<br />

pa<strong>ng</strong>haba<strong>ng</strong>-buhay mo<strong>ng</strong> gagawin. Ikaw ay itinakda bila<strong>ng</strong> embahador <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

ANG MISYON NI JESUS<br />

Si Jesus ay naparito sa lupa na may ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> misyon na maitatag a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

145


Pagkatapos <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>,<br />

At sinasabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> panahon, at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>; kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa Eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14-15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at magsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo;<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

A<strong>ng</strong> pagtatalaga ni Jesus sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay nakikita sa Kanya<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> ministeryo:<br />

Datapuwat sinabi Niya sa kanila, Dapat nama<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral Ko sa iba<strong>ng</strong> bayan a<strong>ng</strong><br />

mabubuti<strong>ng</strong> balita <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>; sapagkat sa ganito ay sinugo Ako.<br />

( Lucas 4: 43 )<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan at pagkabuhay na maguli, nanatili si Jesus sa sa<strong>ng</strong>libutan sa<br />

maikli<strong>ng</strong> panahon at napakita Siya sa marami<strong>ng</strong> mga tao. A<strong>ng</strong> mensahe Niya ay hindi nagbago.<br />

Ito’y nakatuon sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> sa kanila nama’y napakita rin Siya<strong>ng</strong> buhay, sa pamamagitan <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong><br />

mga katunayan, pagkatapos na Siya’y makapaghirap, na napakikita sa kanila<br />

sa loob <strong>ng</strong> apat na pu<strong>ng</strong> araw, at nagpahayag <strong>ng</strong> mga bagay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Gawa 1: 3 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpasimula si Jesus <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian<br />

( Mateo 4: 17 ). <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtapos Siya <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa lupa sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtuturo <strong>ng</strong><br />

mga bagay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ( Acts 1: 3 ). Sa pagitan <strong>ng</strong> pasimula at pagtatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

ministeryo, a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> tampok na malasakit ay a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

ANG DAKILANG UTOS<br />

Bago pa Siya mamatay, inihanda na ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad upa<strong>ng</strong> ipagpatuloy a<strong>ng</strong><br />

pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian. Una, hinayaan Niya<strong>ng</strong> magmasid ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong><br />

Kaharian ay ituturo:<br />

At na<strong>ng</strong>yari pagkatapos <strong>ng</strong> kaunti<strong>ng</strong> panahon, na Siya’y naglalakad sa mga bayan<br />

at mga nayon, na ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral at dinadala a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> balita <strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at kasama Niya a<strong>ng</strong> labi<strong>ng</strong>dalawa. ( Luke 8: 1 )<br />

Susunod, sinanay ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad sa pamamagitan <strong>ng</strong> paggawa. Ipinadala Niya<br />

sila sa buo<strong>ng</strong> Israel na may tagubilin na…<br />

… ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at magpagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga maysakit.<br />

( Lucas 9: 2 )<br />

146


Sa wakas, sila ay itinalaga na may responsabilidad na palaganapin a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

At lumapit si Jesus sa kanila at sila’y Kaniya<strong>ng</strong> kinausap, na sinasabi, A<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> kapamahalaan sa la<strong>ng</strong>it at sa ibabaw <strong>ng</strong> lupa ay naibigay na sa Akin.<br />

Dahil dito magsiyaon <strong>ng</strong>a kayo, at gawin ninyo<strong>ng</strong> mga alagad a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

bansa, na sila’y inyo<strong>ng</strong> bautismohan sa pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Ama at <strong>ng</strong> Anak at <strong>ng</strong> Espiritu<br />

Santo:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> ituro ninyo sa kanila na kanila<strong>ng</strong> ganapin a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na iniutos Ko<br />

sa inyo; at narito, Ako’y sumasainyo<strong>ng</strong> palagi, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa katapusan <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 28: 18-20 )<br />

At sinabi Niya sa kanila, Magsiyaon kayo sa sa<strong>ng</strong>libutan, at inyo<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral<br />

a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa lahat <strong>ng</strong> kinapal. ( Marcos 16: 15 )<br />

MGA EMBAHADOR NG KAHARIAN<br />

Bago bumalik si Jesus sa La<strong>ng</strong>it, sinabi Niya sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At kayo’y inihalal Ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa Akin <strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ibinigay <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> kay Jesus ay ibinigay din Niya sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, at tayo<br />

ay may pribilehiyo na magi<strong>ng</strong> bahagi nito<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> emperyo. Subalit a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay<br />

pumipili ayon sa pakay, hindi la<strong>ng</strong> sa pribilehiyo. Iniwan ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad a<strong>ng</strong><br />

responsabilidad <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> mundo. Sila ay dapat magi<strong>ng</strong><br />

mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> embahador ay isa<strong>ng</strong> representante <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian upa<strong>ng</strong> katawanin a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa sa<br />

iba<strong>ng</strong> lugar. Siya a<strong>ng</strong> mensahero at awtorisado<strong>ng</strong> ahente <strong>ng</strong> kaharian na kanya<strong>ng</strong> kinakatawan.<br />

A<strong>ng</strong> sabi ni Pablo:<br />

Kami <strong>ng</strong>a’y mga sugo sa pa<strong>ng</strong>alan ni Cristo. ( II Corinto 5: 20 )<br />

Tayo ay mga embahador na ipinadala <strong>ng</strong> Hari upa<strong>ng</strong> isagawa a<strong>ng</strong> gawain <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa<br />

mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

A<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> takda<strong>ng</strong> gawain bila<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian ay isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>haba<strong>ng</strong> buhay na<br />

tu<strong>ng</strong>kulin. Sa oras na ta<strong>ng</strong>gapin natin a<strong>ng</strong> gawai<strong>ng</strong> ito, hindi na tayo makalili<strong>ng</strong>on pa sa<br />

nakaraan:<br />

Datapuwat sinabi sa kanya ni Jesus, Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> pagkahawak sa araro, at<br />

lumili<strong>ng</strong>on sa likod, ay karapdapat sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Lucas 9: 62 )<br />

147


TAYO AY MGA SAKSI<br />

Bila<strong>ng</strong> mga embahador, tayo ay dapat magi<strong>ng</strong> mga saksi para sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> saksi ay<br />

isa<strong>ng</strong> tao na makapagpapatotoo at makapaghaharap <strong>ng</strong> ebidensiya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> karanasan na siya<br />

mismo a<strong>ng</strong> nakaranas. Siya a<strong>ng</strong> personal na nakakita, naka-obserba, nakaranas, at<br />

makapagbibigay <strong>ng</strong> katibayan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> karanasan. Sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At kayo naman ay magpapatotoo, sapagkat kayo’y na<strong>ng</strong>a kasama Ko buhat pa<br />

na<strong>ng</strong> una. ( Juan 15: 27 )<br />

A<strong>ng</strong> patotoo <strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian ay dapat lumaganap sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

Datapuwat tata<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, pagdati<strong>ng</strong> sa inyo <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo: at kayo’y magigi<strong>ng</strong> mga saksi Ko sa Jerusalem, at sa buo<strong>ng</strong> Judea<br />

at Samaria, at ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa kahulihuliha<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan <strong>ng</strong> lupa. ( Gawa 1: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> mga saksi ay:<br />

At sinabi Niya sa kanila, ganyan a<strong>ng</strong> pagkasulat, na kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> maghirap a<strong>ng</strong><br />

Cristo, at magba<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong> muli sa mga patay sa ikatlo<strong>ng</strong> araw:<br />

At ipa<strong>ng</strong>aral sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan a<strong>ng</strong> pagsisisi at pagpapatawad <strong>ng</strong> mga<br />

kasalanan sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa, magbuhat sa Jerusalem.<br />

Kayo’y mga saksi <strong>ng</strong> mga bagay na ito. ( Lucas 24: 46-48 )<br />

Sa paghayo <strong>ng</strong> mga alagad bila<strong>ng</strong> mga saksi, a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay sumaksi rin sa pamamagitan nila:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> pawa<strong>ng</strong> sinasaksihan naman <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na kasama nila, sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga<br />

tanda at kababalaghan, at <strong>ng</strong> sagana<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at <strong>ng</strong> mga kaloob <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo, ayon sa Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kalooban. ( Hebreo 2: 4 )<br />

Dapat tayo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian, nagbibigay <strong>ng</strong> saksi sa mensahe, na kasama<br />

a<strong>ng</strong> pagkasi <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

ISANG MAHALAGANG RESPONSABILIDAD<br />

Bakit napakahalaga<strong>ng</strong> responsabilidad ito<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

Sapagkat sinabi ni Jesus:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa<br />

pagpapatotoo sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas.<br />

( Mateo 24: 14 )<br />

148


A<strong>ng</strong> permanente<strong>ng</strong> pagtatatag <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi ma<strong>ng</strong>yayari ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> hindi<br />

naipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. Pansinin mo na hindi la<strong>ng</strong><br />

basta Eva<strong>ng</strong>elio… kundi a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian. Sa mga sumusunod na talata ay nagbigay si<br />

Pablo <strong>ng</strong> mga nilalaman <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio:<br />

Ngayo’y ipinatatalastas ko sa inyo, mga kapatid, a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio na sa inyo’y aki<strong>ng</strong><br />

ipina<strong>ng</strong>aral, na inyo nama<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gap, na siya naman ninyo<strong>ng</strong> pinananatilihan.<br />

Sa pamamagitan naman nito’y iligtas kayo ku<strong>ng</strong> matiyaga ninyo<strong>ng</strong> ii<strong>ng</strong>atan a<strong>ng</strong><br />

salita<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>aral ko sa inyo, maliban na ku<strong>ng</strong> kayo’y nagsipanampalataya na<strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> kabuluhan.<br />

Sapagkat ibinigay ko sa inyo una sa lahat, a<strong>ng</strong> akin nama<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gap; na si Cristo<br />

ay namatay dahil sa ati<strong>ng</strong> mga kasalanan, ayon sa mga kasulatan.<br />

At Siya’y inilibi<strong>ng</strong>; at Siya’y muli<strong>ng</strong> binuhay na<strong>ng</strong> ikatlo<strong>ng</strong> araw ayon sa mga<br />

kasulatan. ( I Corinto 15: 1-4 )<br />

A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio ay si Cristo ay namatay para sa ati<strong>ng</strong> mga kasalanan<br />

ayon sa mga kasulatan. Siya ay nilibi<strong>ng</strong>, at Siya’y nabuhay na maguli ayon sa mga kasulatan.<br />

A<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio ay dapat ipa<strong>ng</strong>aral, subalit dapat isali a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian. Dapat ipaalam<br />

sa mga tao na may Kaharian a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at ituro sa kanila ku<strong>ng</strong> paano makakapasok at<br />

makapamumuhay dito.<br />

PAGBABAHAGI NG KAHARIAN<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay si Jesus <strong>ng</strong> mga tiyak na panuntunan ku<strong>ng</strong> paano ibabahagi a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> pagsisisi <strong>ng</strong> kasalanan ay dapat kasali sa mensahe <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>,<br />

At sinasabi, naganap na a<strong>ng</strong> panahon, at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>; kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa Eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14-15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at nagsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo;<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

A<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian ay dapat palaganapin sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtuturo at pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral:<br />

At nililibot ni Jesus a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bayan at mga nayon, na nagtuturo sa mga<br />

sinagoga nila, at ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, at pinagagali<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

sarisari<strong>ng</strong> sakit at a<strong>ng</strong> sarisari<strong>ng</strong> karamdaman. ( Mateo 9: 35 )<br />

149


At sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad…<br />

At samantala<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>aglalakad, ay magsipa<strong>ng</strong>aral kayo, na ma<strong>ng</strong>agsabi,<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay malapit na. ( Mateo 10: 7 )<br />

A<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian ay hindi lama<strong>ng</strong> sa salita. A<strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> ay dapat kaalinsabay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>nagaral tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian. Ito ay ipinakita sa halimbawa ni<br />

Jesus:<br />

At nilibot ni Jesus a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bayan at mga nayon, na nagtuturo sa mga<br />

sinagoga nila, at ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, at pinagagali<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

sarisari<strong>ng</strong> sakit at a<strong>ng</strong> sarisari<strong>ng</strong> karamdaman. ( Mateo 9: 35 )<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> maalaman <strong>ng</strong> mga karamihan ay nagsisunod sa Kaniya: at sila’y<br />

tina<strong>ng</strong>gap Niya<strong>ng</strong> may galak at sinasalita sa kanila a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong>, at pinagagali<strong>ng</strong> Niya a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agkakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> gamutin. ( Lucas 9: 11 )<br />

Tinuruan ni Jesus a<strong>ng</strong> mga alagad na huwag lama<strong>ng</strong> magturo at ma<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> Kaharian, kundi sa<br />

bawat bayan ay…<br />

… pagali<strong>ng</strong>in ninyo a<strong>ng</strong> mga may sakit na na<strong>ng</strong>aroon, at sabihin ninyo sa kanila,<br />

Lumapit na sa inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Lucas 10: 9 )<br />

At sila’y sinugo Niya upa<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at magpagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

mga may sakit. ( Lucas 9: 2 )<br />

A<strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan…mga himala at pagpapagali<strong>ng</strong>…ay a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong><br />

na kumikilos. Sinabi ni Pablo:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi sa salita, kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

( I Corinto 4: 20 )<br />

TINUTUPAD ANG UTOS<br />

Si Apostol Pablo, isa<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> Embahador <strong>ng</strong> Kaharian sa una<strong>ng</strong> Iglesia, a<strong>ng</strong> nagsabi:<br />

At a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pananalita at a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral ay hindi sa mga salita<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>hikayat <strong>ng</strong> karunu<strong>ng</strong>an, kundi sa patotoo <strong>ng</strong> Espiritu at <strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan:<br />

Upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pananampalataya ay huwag masalig sa karunugan <strong>ng</strong> mga tao,<br />

kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( I Corinto 2: 4-5 )<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia ay tumupad sa utos <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> hindi lama<strong>ng</strong> sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pagtuturo at pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral. Hindi ito pinalaganap <strong>ng</strong> mga nag-aral na teologo,<br />

150


mga partido, mga programa, o sa pagpapatayo <strong>ng</strong> mga gusali. A<strong>ng</strong> utos ay natupad sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pagsasanib <strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian at <strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong><br />

Hari.<br />

A<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> nagi<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> pakay <strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia. Sa kabila <strong>ng</strong><br />

pag-uusig, patuloy a<strong>ng</strong> mga mananampalatay na tuparin a<strong>ng</strong> utos bila<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong><br />

Kaharian:<br />

…At na<strong>ng</strong> araw na yaon ay na<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> paguusig laban sa iglesia<br />

na nasa Jerusalem; at sila<strong>ng</strong> lahat ay nagsipa<strong>ng</strong>alat sa lahat <strong>ng</strong> mga dako…<br />

A<strong>ng</strong> mga nagsipa<strong>ng</strong>alat <strong>ng</strong>a ay nagsipaglakbay, na ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> salita.<br />

( Gawa 8: 1, 4 )<br />

Bahagi <strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> pagsusubaybay sa pagtatayo <strong>ng</strong> mga iglesia ay a<strong>ng</strong> mga tagubilin patu<strong>ng</strong>kol<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

…<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsibalik sila…na pinatitibay a<strong>ng</strong> mga kaluluwa <strong>ng</strong> mga alagad, at<br />

inaaralan sila na magsipanatili sa pananampalataya, at sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

marami<strong>ng</strong> mga kapighatian ay kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> magsipasok tayo sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Gawa 14: 21-22 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> mga miembro <strong>ng</strong> Iglesia:<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> magsipaniwala sila kay Felipe na naga<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> balita<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> at sa pa<strong>ng</strong>alan ni Jesucristo, ay na<strong>ng</strong>abautismuhan<br />

a<strong>ng</strong> mga lalake’t mga babae. ( Gawa 8: 12 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> tampok sa mga gawain <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> lider <strong>ng</strong> Iglesia:<br />

At siya’y ( si Pablo ) pumasok sa sinagoga, at nagsalita<strong>ng</strong> may katapa<strong>ng</strong>an sa<br />

loob <strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> buwan, na na<strong>ng</strong>agatuwiran at na<strong>ng</strong>hihikayat tu<strong>ng</strong>kol sa mga bagay<br />

na nauukol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Gawa 19: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> pinakatampok sa ministeryo ni Pablo. Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

ministeryo, sinabi niya sa mga mananampalataya:<br />

At <strong>ng</strong>ayon, narito, nalalaman ko na kayo<strong>ng</strong> lahat, na aki<strong>ng</strong> nilibot na pina<strong>ng</strong>aralan<br />

<strong>ng</strong> Kaharian, ay hindi na ninyo makikita pa a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mukha. ( Gawa 20: 25 )<br />

Sa huli<strong>ng</strong> natala sa Biblia patu<strong>ng</strong>kol kay Pablo, siya ay nagpapatuloy na pinalalaganap a<strong>ng</strong><br />

Kaharian bagamat siya’y nakakulo<strong>ng</strong> sa Roma:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at itinuturo a<strong>ng</strong> mga bagay na<br />

nauukol sa Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesucristo <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> katapa<strong>ng</strong>an, wala sinoma<strong>ng</strong><br />

nagbabawal sa kaniya. ( Gawa 28: 31 )<br />

151


ITINATAYO ANG KAHARIAN<br />

Sa marami<strong>ng</strong> pagkakataon, nawala na sa makabago<strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> diin sa pagtatayo <strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtatayo tayo <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> iglesia, magaganda<strong>ng</strong> gusali, at malalaki<strong>ng</strong> mga<br />

denominasyon. Binibigyan natin <strong>ng</strong> halaga a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> mga bahay ampunan, mga paaralan,<br />

at mga ospital.<br />

Kahit mabuti a<strong>ng</strong> mga ito at bahagi <strong>ng</strong> ministeryo <strong>ng</strong> Iglesia, hindi ito a<strong>ng</strong> dapat magi<strong>ng</strong> tampok.<br />

Hindi tayo inutusa<strong>ng</strong> maglikom <strong>ng</strong> halaga at magtayo <strong>ng</strong> gusali. A<strong>ng</strong> mga produkto nito a<strong>ng</strong><br />

maaari<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> resulta <strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> kaharian sa halip na a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong><br />

pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Pablo tu<strong>ng</strong>kol dito na<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sabihi<strong>ng</strong>:<br />

Sapagkat pinagsisikapan nila<strong>ng</strong> lahat a<strong>ng</strong> sa kanila<strong>ng</strong> sarili, hindi a<strong>ng</strong> mga bagay ni<br />

Jesucristo. ( Filipos 2: 21 )<br />

Bawat proyekto <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ministeryo ay dapat itano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ganito: Paano ito makatutulo<strong>ng</strong> sa<br />

pagganap <strong>ng</strong> utos na ipalaganap a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtuturo tayo at na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa marami<strong>ng</strong> paksa…pag-aasawa, pamilya, mga hula. A<strong>ng</strong> mga ito ay mabubuti<strong>ng</strong> paksa at<br />

kaila<strong>ng</strong>an sa daigdig <strong>ng</strong>ayon. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsasanay tayo <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> orador upa<strong>ng</strong> tumayo sa mga<br />

pulpito. Subalit a<strong>ng</strong> bawat mensahe ay dapat husgahan sa tano<strong>ng</strong> na ito: Paano a<strong>ng</strong> mensahe<strong>ng</strong><br />

ito makapagdadala <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

Itano<strong>ng</strong> mo ito sa iyo<strong>ng</strong> sarili…<br />

- Kailan ako huli<strong>ng</strong> nakarinig <strong>ng</strong> mensahe tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

- Paano tinutupad <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> iglesia a<strong>ng</strong> utos na palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

- Paano ko ginagampanan a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> bahagi bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> embahador <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

Itinuro ni Jesus na dapat nati<strong>ng</strong> ituon a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga panala<strong>ng</strong>in sa Kaharian. Idala<strong>ng</strong>in natin na:<br />

Dumati<strong>ng</strong> nawa a<strong>ng</strong> Kaharian Mo. Gawin nawa a<strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> kalooban, ku<strong>ng</strong> paano<br />

sa la<strong>ng</strong>it, gayon din naman sa lupa. ( Mateo 6: 10 )<br />

Dapat nati<strong>ng</strong> hanapin a<strong>ng</strong> Kaharian bila<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> pinakauna<strong>ng</strong> gawain sa buhay:<br />

Datapuwat hanapin muna ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

katuwiran; at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay pawa<strong>ng</strong> idaragdag sa inyo.<br />

( Mateo 6: 33 )<br />

Gayon ma’y hanapin ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at idaragdag sa inyo a<strong>ng</strong><br />

mga bagay na ito. ( Lucas 12: 31 )<br />

152


Itinatag <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> Iglesia upa<strong>ng</strong> magamit sa pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian sa mga bansa sa<br />

buo<strong>ng</strong> mundo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala na a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itai<strong>ng</strong> ito sa marami<strong>ng</strong> iglesia. Binigyan nila <strong>ng</strong> diin a<strong>ng</strong><br />

pagpaparami <strong>ng</strong> mga kaanib at pagpapalaki <strong>ng</strong> denominasyon sa halip na a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> pagpapaligsahan <strong>ng</strong> mga pastor, mga iglesia, at mga denominasyon a<strong>ng</strong> naghati sa<br />

pagkakaisa <strong>ng</strong> Katawan ni Cristo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala na sa atin a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain <strong>ng</strong> nagkakaisa<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> na kinabibila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> local na iglesia. Sa halip na magtulu<strong>ng</strong>an tayo sa isa’t isa sa<br />

pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian, nagpapaligsahan tayo sa pagpapatayo <strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong> gusali,<br />

marami<strong>ng</strong> mga miembro, at malaki<strong>ng</strong> pondo upa<strong>ng</strong> itayo a<strong>ng</strong> sarili nati<strong>ng</strong> kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi lama<strong>ng</strong> para a<strong>ng</strong> iglesia ay ma<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> Kaharian kundi ito ay<br />

magi<strong>ng</strong> buhay na patotoo <strong>ng</strong> Kaharian. Tinata<strong>ng</strong>gap ba natin a<strong>ng</strong> hamo<strong>ng</strong> ito?<br />

Dapat matutuhan <strong>ng</strong> Iglesia na huwag bigyan <strong>ng</strong> gaano<strong>ng</strong> halaga a<strong>ng</strong> dami <strong>ng</strong> mga miembro.<br />

Dapat ay huwag matuon a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> pansin sa programa <strong>ng</strong> pagpapatayo <strong>ng</strong> mga gusali at sa<br />

pagpaparami <strong>ng</strong> miembro. Dapat hanapin muna <strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na tumatawid sa<br />

mga denominasyon, kultura, at pambansa<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan. Ku<strong>ng</strong> hahanapin muna <strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong><br />

Kaharian, a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay idaragdag sa kanya.<br />

ISANG HALIMBAWA SA LUMANG TIPAN<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> utos <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa tao ay “ magparami kayo at kalatan ninyo a<strong>ng</strong> lupa” (Genesis 1: 28).<br />

A<strong>ng</strong> diin ay nasa tao. A<strong>ng</strong> pakay ay punuin a<strong>ng</strong> mundo <strong>ng</strong> mga lalaki’t mga babae na nilala<strong>ng</strong> sa<br />

wa<strong>ng</strong>is <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na may personal na kaugnayan sa <strong>Dios</strong>. Subalit sa Genesis 11:1-9 napansin mo<br />

na nabago <strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> pakay na ito. Basahin mo ito sa iyo<strong>ng</strong> Biblia.<br />

Sa Shinar and diin ay napunta sa pagtatayo <strong>ng</strong> siyudad at <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> higante<strong>ng</strong> tore, imbes na<br />

paramihin a<strong>ng</strong> mga tao sa mundo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tuon a<strong>ng</strong> atensiyon sa mga proyekto, hindi sa mga tao. A<strong>ng</strong><br />

mga layunin ay makasarili: Upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan at tipunin a<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong><br />

mga tao.<br />

Tini<strong>ng</strong>nan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mga tao sa kanila<strong>ng</strong> paggawa sa Tore ni Babel. Hindi ito iniutos <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>,<br />

kaya tini<strong>ng</strong>nan Niya ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> ginagawa. Ito a<strong>ng</strong> kalagayan <strong>ng</strong> marami nati<strong>ng</strong> mga<br />

iglesia. Hindi natin pinansin a<strong>ng</strong> utos na palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian, bagkos, nagtatayo tayo <strong>ng</strong><br />

mga tore <strong>ng</strong> denominasyon at mga miembro. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtatayo tayo <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> gusali. Ano kaya<br />

a<strong>ng</strong> iisipin <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ku<strong>ng</strong> manaog Siya at ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga ginagawa?<br />

“Magtayo tayo <strong>ng</strong> siyudad,” sabi <strong>ng</strong> mga tao sa Shinar. May pagkakaiba a<strong>ng</strong> siyudad na itinayo<br />

<strong>ng</strong> tao at a<strong>ng</strong> siyudad na a<strong>ng</strong> nagtayo ay a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> mga tao ay nagtatayo na umaasa sa<br />

kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kakayahan upa<strong>ng</strong> matugunan a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> makasarili<strong>ng</strong> mga nasa.<br />

Kumilos a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Bumaba Siya at ginulo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> wika.:<br />

153


Halikayo! Tayo’y bumaba at diyan din ay ati<strong>ng</strong> guluhin a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> wika, na<br />

anopa’t sila’y huwag magkatalastasan sa kanila<strong>ng</strong> salita.<br />

Ganito pinanabog sila <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mula riyan, sa ibabaw <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> lupa; at<br />

kanila<strong>ng</strong> iniwan a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> bayan.<br />

Kaya a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> itinawag ay Babel; sapagkat doon ginulo <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong><br />

wika <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> lupa: at mula roon ay pinanabog sila <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa ibabaw<br />

buo<strong>ng</strong> lupa. ( Genesis 11: 7-9)<br />

<strong>ng</strong><br />

Sapagkat iba’t-iba<strong>ng</strong> wika na a<strong>ng</strong> sinasalita <strong>ng</strong> mga tao, napilitan sila<strong>ng</strong> itigil a<strong>ng</strong> proyekto.<br />

Marami tayo<strong>ng</strong> naririnig na magkakalaba<strong>ng</strong> mga tinig sa iglesia <strong>ng</strong>ayon. Ku<strong>ng</strong> hindi tayo<br />

nagkakaunawaan, ati<strong>ng</strong> suriin a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> tore. Maaari<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga proyekto<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> ginagawa ay<br />

hindi aprobado <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Ku<strong>ng</strong> magkaminsan, tulad <strong>ng</strong> sa Babel, a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong><br />

Kaharian ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> pagbubuwag, imbes na pagtatayo. Subalit a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> tao ay<br />

hindi nakalaa<strong>ng</strong> itigil a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> proyekto upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian sapagkat nagi<strong>ng</strong><br />

idolo na nila a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> trabaho.<br />

ISANG HALIMBAWA SA BAGONG TIPAN<br />

Inutusan ni Jesus a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia na magparami <strong>ng</strong> mga alagad sa buo<strong>ng</strong> mundo, hindi<br />

magtayo <strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> iglesia sa Jesrusalem. Subalit nakita natin a<strong>ng</strong> iglesia sa Jerusalem na<br />

napakabilis <strong>ng</strong> paglago, na nagdulot <strong>ng</strong> problema sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa nito ( Gawa 6). Sa Jerusalem<br />

naipon a<strong>ng</strong> napakarami<strong>ng</strong> mga Kristiyano sapagkat hindi sila na<strong>ng</strong>aral sa iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> daigdig<br />

tulad <strong>ng</strong> inutos ni Jesus. Dahil dito, pinahintulutan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> paguusig at<br />

nagsipa<strong>ng</strong>alat a<strong>ng</strong> mga mananampalataya:<br />

… At na<strong>ng</strong> araw na yao’y na<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> paguusig laban sa iglesia na<br />

nasa Jerusalem; at sila<strong>ng</strong> lahat ay nagsipa<strong>ng</strong>alat sa lahat <strong>ng</strong> mga dako <strong>ng</strong> Judea at<br />

Samaria… ( Gawa 8: 1)<br />

Sa pamamagitan nito sila’y nagbalik sa orihinal na utos sa kanila na magi<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong><br />

Kaharian:<br />

A<strong>ng</strong> mga nagsipa<strong>ng</strong>alat <strong>ng</strong>a ay nagsipaglakbay, na ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> salita.<br />

(Gawa 8: 4)<br />

Pag nawala na a<strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong> mga iglesia, a<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay magpapatuloy. A<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi mapapalaganap sa buo<strong>ng</strong> mundo sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong><br />

gusali. Hindi ito susulo<strong>ng</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga proyekto. Ito ay lalaganap sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

mga embahador na nagdadala <strong>ng</strong> patotoo sa Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, at na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> mga<br />

alagad.<br />

154


Sa nakaraa<strong>ng</strong> kabanata,”Mga Talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian,”ipinaliwanag ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian<br />

ay kakalat sa buo<strong>ng</strong> mundo. A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> mga talento sa Lucas 19 at sa Mateo 25 ay<br />

nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian ay lalaganap sa paggamit <strong>ng</strong> mga espirituwal na kaloob at<br />

kakayahan.<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> lebadura (Mateo 13:33) ay nagpakita <strong>ng</strong> maliit na pasimula, subalit tulad <strong>ng</strong><br />

pampaalsa sa tinapay ito ay patuloy na kakalat. A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> lambat na inihagis sa dagat ay<br />

nagpapakita na marami<strong>ng</strong> mga lalaki at babae mula sa iba’t-iba<strong>ng</strong> bansa a<strong>ng</strong> mapapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ay kumakalat din haba<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga tao ay naghahagis <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa<br />

puso <strong>ng</strong> mga tao. Tulad <strong>ng</strong> binhi sa natural na mundo, a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay tumutubo,<br />

bagamat a<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pagtubo ay hindi gaano<strong>ng</strong> nauunawaan <strong>ng</strong> nagtatanim (Marcos 4:26-27).<br />

Pina<strong>ng</strong>akuan tayo:<br />

Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>atakot, munti<strong>ng</strong> kawan; sapagkat nakalulugod na<br />

mainam sa inyo<strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> sa inyo’y ibigay a<strong>ng</strong> Kaharian. (Lucas 12:32)<br />

DUMATING ANG KAHARIAN MO<br />

Darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> araw na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay parmanante na<strong>ng</strong> itatatag at a<strong>ng</strong> kaharian ni<br />

Satanas ay matatalo:<br />

At narinig ko a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, na nagsasabi, Ngayo’y<br />

dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kaligtasan, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at<br />

a<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> Cristo: sapagkat inihagis na a<strong>ng</strong> tagapagsumbo<strong>ng</strong><br />

sa harapan <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> araw at gabi. (Apocalipsis 12:10)<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas, pagka ibibigay na Niya a<strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

<strong>Dios</strong>, samakatuwaid baga’y sa Ama; pagka lilipulin na Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> paghahari,<br />

at lahat <strong>ng</strong> kapamahalaan at kapa<strong>ng</strong>yarihan. ( I Corinto 15:4)<br />

At humihip a<strong>ng</strong> ikapito<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel; at nagkaroon <strong>ng</strong> malalakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, at<br />

nagsasabi, A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa<br />

Kaniya<strong>ng</strong> Cristo: at Siya’y maghahari magpakailan kailan man.<br />

( Apocalipsis 11:15)<br />

At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi<br />

magkakawakas a<strong>ng</strong> Kaniya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33)<br />

Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa araw na yaon maaa<strong>ng</strong>kin mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako…<br />

155


Ako’y ililigtas <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa bawat gawa <strong>ng</strong> masama, at ako’y Kaniya<strong>ng</strong><br />

ii<strong>ng</strong>atan sa Kaniya<strong>ng</strong> Kaharian sa la<strong>ng</strong>it: na sumakaniya nawa a<strong>ng</strong><br />

kaluwalhatian magpakailan man. Siya nawa. ( II Timoteo 4: 18)<br />

At a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wakas na dala<strong>ng</strong>in para sa inyo ay…<br />

Upa<strong>ng</strong> kayo’y magsilakad <strong>ng</strong> nararapat sa <strong>Dios</strong>, na Siya<strong>ng</strong> tumawag sa inyo sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> Kaharian at kaluwalhatian. ( I Tesalonica 2:12)<br />

156


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> mga Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

2. Ano a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ Embahador?”<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “Saksi.”<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

4. A<strong>ng</strong> sabi ni Pablo ay, a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral ay hindi lama<strong>ng</strong> mga salita kundi ito’y<br />

sinasabayan <strong>ng</strong> ano?<br />

________________________________________________________________________<br />

5. Bakit a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay mahalaga<strong>ng</strong> responsabilidad?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

6. Ano a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> paksa <strong>ng</strong> ministeryo ni Jesus?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

(A<strong>ng</strong> sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

157


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa “Para Sa Dagdag <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pag-aaral” na bahagi <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, binigyan ka <strong>ng</strong> pagkakataon na<br />

pag-aralan a<strong>ng</strong> mga itinuturo <strong>ng</strong> Biblia tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa mga aklat nila Mateo,<br />

Marcos, Lucas, Juan, at Apocalipsis. Binigyan ka rin <strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas upa<strong>ng</strong> mapag-aralan mo a<strong>ng</strong><br />

buhay ni Jesus bila<strong>ng</strong> Hari, at mga prinsipyo at aral <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

Sa huli<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito ay binigyan <strong>ng</strong> diin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> katu<strong>ng</strong>kulan na magi<strong>ng</strong> emabahador <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> mundo. Sa mga aklat <strong>ng</strong> Mga Gawa ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Judas sa Bago<strong>ng</strong><br />

Tipan ay nakalimbag a<strong>ng</strong> mga ginawa <strong>ng</strong> mga mananampalataya bila<strong>ng</strong> mga embahador. Pagaralan<br />

mo a<strong>ng</strong> mga aklat na ito upa<strong>ng</strong> makita mo ku<strong>ng</strong> paano nila ginawa ito:<br />

Mga Gawa 1:3,6,9-11; 8:12; 14:22; 19:8; 20:25; 28: 23,31<br />

________________________________________________________________________<br />

Roma 14: 7<br />

________________________________________________________________________<br />

I Corinto 4:20; 6:9-10; 15: 24,50<br />

________________________________________________________________________<br />

Galacia 5: 19-21<br />

________________________________________________________________________<br />

Efeso 5: 5<br />

________________________________________________________________________<br />

Colosas 1: 13, 4: 11<br />

________________________________________________________________________<br />

I Tesalonica 2: 12<br />

________________________________________________________________________<br />

II Tesalonica 1: 5<br />

________________________________________________________________________<br />

I Timoteo 6: 15; 17: 14; 19: 16<br />

________________________________________________________________________<br />

II Timoteo 4: 1, 18<br />

________________________________________________________________________<br />

Hebreo 1: 8; 11:33; 12:28<br />

_________________________________________________________________________<br />

158


Santiago 2: 5<br />

________________________________________________________________________<br />

II Pedro 1: 11<br />

________________________________________________________________________<br />

159


MGA SAGOT SA PANSARILING<br />

PAGSUSULIT<br />

UNANG KABANATA:<br />

1. At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa pagpapatotoo sa<br />

lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas.<br />

( Mateo 24:14)<br />

2. A<strong>ng</strong> pagkakahati <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bagay sa natural o espirituwal. Ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> I Corinto 15: 44-49.<br />

3. A<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas at a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

4. Si Satanas a<strong>ng</strong> naghahari sa Kaharian ni Satanas. A<strong>ng</strong> Kadiosan (Ama, Jesus, at a<strong>ng</strong> Espiritu<br />

Santo ) a<strong>ng</strong> naghahari sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

5. A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian ni Satanas ay si Satanas, mga demonyo, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

tao na namumuhay sa kasalanan at laban sa <strong>Dios</strong>.<br />

6. A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> Ama, si Jesucristo, a<strong>ng</strong> Espiritu Santo,<br />

mga a<strong>ng</strong>el, at lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> namumuhay sa katuwiran at pagsunod sa <strong>Dios</strong>.<br />

7. Wala<strong>ng</strong> pagkakaiba sa dalawa.<br />

8. A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian ay a<strong>ng</strong> teritoryo at a<strong>ng</strong> mga tao na nasasakupan <strong>ng</strong> hari..<br />

IKALAWANG KABANATA:<br />

1. At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi magkakawakas a<strong>ng</strong><br />

Kaniya<strong>ng</strong> Kaharian. (Lucas 1: 33)<br />

2. A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> hari ay a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> nasyon, tribo, o bansa. A<strong>ng</strong><br />

ibig sabihin <strong>ng</strong> “sovereign” ay siya a<strong>ng</strong> may pinakamalakas na kapa<strong>ng</strong>yarihan, pinakamataas na<br />

awtoridad, at hindi kontrolado <strong>ng</strong> sinuman.<br />

3. Jesus.<br />

4. Mateo, Marcos, Lucas, Juan.<br />

160


IKATLONG KABANATA:<br />

1. Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari na na<strong>ng</strong>asa Kaniya<strong>ng</strong> kanan, magsiparito kayo, mga<br />

pinagpala <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa inyo buhat <strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34)<br />

2. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buod doon sa larawan <strong>ng</strong> nakaraa<strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa<br />

Ikatlo<strong>ng</strong> Kabanata.<br />

3. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buod doon sa larawan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuya<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa Ikatlo<strong>ng</strong><br />

Kabanata.<br />

4. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buod doon sa larawan <strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa Ikatlo<strong>ng</strong><br />

Kabanata.<br />

5. Repasuhin a<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa Ikatlo<strong>ng</strong> Kabanata.<br />

IKA-APAT NA KABANATA:<br />

1. Ibibigay Ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian sa lupa ay<br />

tatalian sa la<strong>ng</strong>it: at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 16: 19)<br />

2. A<strong>ng</strong> Iglesia.<br />

3. Sila a<strong>ng</strong> mga espirituwal na kapa<strong>ng</strong>yarihan upa<strong>ng</strong> talian a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> masama,<br />

palayain a<strong>ng</strong> mga kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> mabuti, at buksan a<strong>ng</strong> pintuan sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio.<br />

4. Pagsisisi sa kasalanan; a<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> pina<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> muli.<br />

5. Makaranas <strong>ng</strong> espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anakan; magi<strong>ng</strong> “born again.”<br />

6. Matapos ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli sa pamamamgitan <strong>ng</strong> pananampalataya, dapat<br />

tayo<strong>ng</strong> lumago<strong>ng</strong> espirituwal upa<strong>ng</strong> makatiyak tayo <strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

7. A<strong>ng</strong> pagtatali sa isa<strong>ng</strong> bagay ay palibutan ito <strong>ng</strong> panali upa<strong>ng</strong> hindi makawala. Tulad ito <strong>ng</strong><br />

pagsasara at pagkakandado sa pintuan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> silid.<br />

8. A<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> pakawalan ay palayain ito. Tulad ito <strong>ng</strong> pagbubukas <strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

silid.<br />

IKALIMANG KABANATA:<br />

1. Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it;<br />

kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7:21)<br />

161


2. I Corinto 6: 9-10 at Galacia 5: 19-21.<br />

3. a. Mali; b. Tama; c. Tama; d. Tama; e. Tama; f. Mali; g. Tama<br />

4. I Juan 1: 8-9.<br />

5.<br />

a. 2 m. 23<br />

b. 5 n. 18<br />

c. 9 o. 19<br />

d. 11 p. 20<br />

e. 6 q. 16<br />

f. 10 r. 21<br />

g. 12 s. 22<br />

h. 7 t. 17<br />

i. 3 u. 3<br />

j. 14 v. 4<br />

k. 8 w. 1<br />

l. 15<br />

IKA-ANIM NA KABANATA:<br />

1. Lahat <strong>ng</strong> tao’y, sabi ni David, aki<strong>ng</strong> naalaman sa sulat na mula sa kamay <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon,<br />

samakatuwid baga’y lahat <strong>ng</strong> gawain sa anyo<strong>ng</strong> ito. (I Cronica 28:19)<br />

2. A<strong>ng</strong> huwaran ay isa<strong>ng</strong> modelo <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay na ginawa upa<strong>ng</strong> tularan.<br />

3. A<strong>ng</strong> prinsipyo ay isa<strong>ng</strong> katotohanan, pamamaraan, o batas na basihan <strong>ng</strong> pag-uugali. Ito ay<br />

isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> katotohanan na may iba<strong>ng</strong> mabababa<strong>ng</strong> na katotohanan.<br />

4. A<strong>ng</strong> modelo<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>o sa Biblia ay isa<strong>ng</strong> halimbawa upa<strong>ng</strong> tularan.<br />

5. A<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>o sa Biblia ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na katotohanan na itinuro sa Kasulatan.<br />

Madalas ay may kasama ito<strong>ng</strong> mga mabababa<strong>ng</strong> mga prinsipyo.<br />

6. Ito ay mga huwaran at prinsipyo<strong>ng</strong> umiiral sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

IKA-PITONG KABANATA:<br />

1. At kayo’y inihalal Ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa Akin <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama.<br />

( Lucas 22: 29)<br />

2. Katuwiran.<br />

162


3. Una: Ibigin a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Pa<strong>ng</strong>alawa: Ibigin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapwa tulad <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili.<br />

4.<br />

- Dapat ay ipamuhay mo a<strong>ng</strong> mga ito upa<strong>ng</strong> makapanatili ka sa Kaharian.<br />

- Sabi ni Jesus ay mahalaga sila.<br />

- A<strong>ng</strong> mga bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> tanda <strong>ng</strong> pag-aari nito.<br />

- Upa<strong>ng</strong> maghari ka sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian, dapat mo<strong>ng</strong> maalaman a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<br />

dito.<br />

5.<br />

a. 2 d. 3<br />

b. l e. 5<br />

c. 4 f. 6<br />

IKAPITONG KABANATA:<br />

1. Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mga dukha sa<br />

sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga tagapagmana <strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga nagsisiibig sa Kaniya? (Santiago 2: 5)<br />

2. Repasuhin mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ibinigay sa kabanata<strong>ng</strong> ito:<br />

a. mayaman f. pa<strong>ng</strong>labas k. pinakadakila p. mabuhay u. makita<br />

b. kagalakan g. kapayapaan l. una q. maligtas v. pahi<strong>ng</strong>a<br />

c. mananagumpay h.nagbibigay m. dakila r. mapagmahal w makalupa<br />

d. puno gantimpala n.mababa<strong>ng</strong> s. tuma<strong>ng</strong>gap. x.ipinakita<br />

e. kahabagan i. pinuno halaga t. posible<br />

j.itinaas o. mga bata<br />

IKA-SIYAM NA KABANATA:<br />

1. Datapuwat na<strong>ng</strong> maalaman <strong>ng</strong> mga karamihan ay nagsisunod sa Kaniya: at sila’y tina<strong>ng</strong>gap<br />

Niya<strong>ng</strong> may galak at sinasalita sa kanila a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at pinagagali<strong>ng</strong> Niya<br />

a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agkakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> gamutin. (Lucas 9:11)<br />

2.<br />

a. bago<br />

b. luma<br />

c. luma<br />

d. bago<br />

e. luma<br />

f. bago<br />

163


g. luma<br />

h. bago<br />

i. bago<br />

j. luma<br />

k. bago<br />

l. luma<br />

m. luma<br />

n. bago<br />

o. bago<br />

p. luma<br />

q. bago<br />

r. luma<br />

s. luma<br />

t. bago<br />

u. luma<br />

v. bago<br />

w. bago<br />

x. luma<br />

3. A<strong>ng</strong> sagot ay b.<br />

4. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> Tipan ay hina<strong>ng</strong>o sa pundasyon <strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong><br />

Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

IKASAMPUNG KABANATA:<br />

1. At sumagot Siya at sinabi sa kanila, Sa inyo’y ipinagkaloob a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akaalam <strong>ng</strong> mga hiwaga<br />

<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it, datapuwat hindi ipinagkaloob sa kanila. ( Mateo 13:11)<br />

2. A<strong>ng</strong> talinhaga ay isa<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> gumagamit <strong>ng</strong> mga bagay sa lupa upa<strong>ng</strong> magpakita <strong>ng</strong><br />

katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong> aktuwal na kahulugan <strong>ng</strong> “talinhaga” ay pagtabihin upa<strong>ng</strong><br />

paghambi<strong>ng</strong>in. Ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> talinhaga upa<strong>ng</strong> ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> makala<strong>ng</strong>it na kahulugan.<br />

3. Gumamit si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga sa pagtuturo <strong>ng</strong> mga katotohanan sa Kaharian upa<strong>ng</strong> sila na<br />

may mga espirituwal na pagiisip ay matutuhan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito. Sila na may<br />

makasalana<strong>ng</strong> pagiisip ay hindi makaunawa. Ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> itago a<strong>ng</strong><br />

mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito sa mga hindi mananampalataya.<br />

4. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

164


IKA-LABINGISANG KABANATA:<br />

1. At samantala<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>aglalakad, ay magsipa<strong>ng</strong>aral kayo, na ma<strong>ng</strong>agsabi, A<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it ay malapit na.<br />

Ma<strong>ng</strong>agpagali<strong>ng</strong> kayo <strong>ng</strong> mga maysakit, ma<strong>ng</strong>agpaba<strong>ng</strong>on kayo <strong>ng</strong> mga patay, ma<strong>ng</strong>aglinis kayo<br />

<strong>ng</strong> mga keto<strong>ng</strong>, ma<strong>ng</strong>agpalabas kayo <strong>ng</strong> mga demonio; tina<strong>ng</strong>gap ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad, ay<br />

ibigay ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad. ( Mateo 10: 7-8)<br />

2. A<strong>ng</strong> embahador ay isa<strong>ng</strong> representante na pinadala <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian upa<strong>ng</strong> kumatawan at<br />

makipagusap sa isa<strong>ng</strong> kaharian. Siya ay isa<strong>ng</strong> sugo at mensahero<strong>ng</strong> may awtoridad na mula sa<br />

kanya<strong>ng</strong> pinaggali<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kaharian.<br />

3. A<strong>ng</strong> saksi ay isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> makakapagpatotoo at makapagpapakita <strong>ng</strong> ebidensiya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

bagay na siya mismo a<strong>ng</strong> nakaranas. Siya a<strong>ng</strong> mismo<strong>ng</strong> nakakita, nakaobserba, nakaranas, at<br />

makapagpapakita <strong>ng</strong> ebidensiya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> naranasan.<br />

4. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

5. Sapagkat a<strong>ng</strong> wakas ay hindi darati<strong>ng</strong> at a<strong>ng</strong> ultimo<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi matatatag<br />

ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay maipa<strong>ng</strong>aral sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

6. Palaganapin a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

165

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!