dim. – skr. z l. dimidius polovica. Dimastigamoeba ... - datasolution.sk
dim. – skr. z l. dimidius polovica. Dimastigamoeba ... - datasolution.sk
dim. – skr. z l. dimidius polovica. Dimastigamoeba ... - datasolution.sk
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
disekcia <strong>–</strong> [dissectio] rozsekanie, rozpoltenie, natrhnutie, rozrezanie, pitva.<br />
disekujúci <strong>–</strong> [dissecans] natrhujúci, roztrhujúci, rozdeľujúci.<br />
diseminácia <strong>–</strong> [disseminatio] rozsev, rozšírenie chorobného procesu po celom orgáne al. celom tele.<br />
diseminovaná intrava<strong>sk</strong>ulárna koagulácia <strong>–</strong> DIC, syn. generalizovaná intrava<strong>sk</strong>ulárna koagulácia,<br />
defibrinačný sy., konzumpčná trombohemoragická porucha, konzumpčná koagu-lopatia (Lasch),<br />
trombohemoragický sy. (Selye). Ide o zí<strong>sk</strong>anú koagulopatiu so súčasnými trombózami a<br />
krvácaniami následkom aktivácie hemokoagulácie s tvorbou vnútrocievnych mikrotrombov,<br />
spotrebovania koagulačných faktorov a sek. aktivácie fibrinolýzy. Prítomná je tendencia ku<br />
krvácaniu al. klin. významné krvácanie. Názov prvý pouţil r. 1951 Schneider pri sy. s hemoragickou<br />
diatézou v ne<strong>sk</strong>orej gravidite, kde sa pri sekcii zistili početné depozity fibrínu v mikrocirkulácii.<br />
Patofyziológia DIC <strong>–</strong> podstatnú úlohu má prítomnosť trombínu a plazmínu v cirkulácii. Trombín<br />
-ry fibrínu, kt.<br />
spolu s fibrinogénom tvoria tzv. rozp. komplexy monomérov fibrínu al. polymerizujú na fibrínové<br />
mikrotromby. Aktivuje aj faktor stabilizujúci fibrín (F. XIII), faktor V, VIII a proteín C, čím nepriamo<br />
ovplyvňuje antitrombotickú aktivitu. Stimuluje agregáciu trombocytov a uvoľňovanie trombocytového<br />
faktora 3, kt. akceleruje tvorbu trombínu na povrchu trombocytov. Aktivitu trombocytov zvyšujú aj<br />
rozpustné komplexy monomérov fibrínu. Trombín zásahuje aj do aktivácie fibrinolýzy a stimuluje<br />
uvoľňovanie t-PAI z endotelových buniek. Navyše účinným spôsobom zniţuje kapacitu RES.<br />
<strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><br />
Tab. 1. Funkcia trombínu pri DIC<br />
<strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong>-<br />
• Štiepenie fibrinogénu na fibrinopeptidy A a B a monoméry fibrínu<br />
• Aktivácia faktora V, VIII a proteínu C<br />
• Aktivácia trombocytov, stimulácia agregácie<br />
• Indukcia uvoľňovania trombocytového aktivačného faktora<br />
• Aktivácia interleukínu 1<br />
• Aktivácia trombospondínu<br />
• Aktivácia tkanivového aktivátora plazminogénu (t-PAI-1)<br />
• Indukcia chemotaxie granulocytov<br />
• Zvýšenie prokoagulačnej aktivity trombocytov<br />
<strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong>-<br />
Súčasťou rozvinutého sy. diseminovanej intrava<strong>sk</strong>ulárnej koagulácie je sek. aktivácia fibrino-lýzy, kt.<br />
má za následok premenu plazminogénu na plazmín a proteolýzu nielen fibrínu, ale aj fibrinogénu a<br />
faktorov V, VIII, IX a vysokomolekulového kininogénu. Plazmín ďalej ovplyv-ňuje von Willebrandov<br />
faktor, a tým adhezivitu trombocytov. Hyperplazminémia sa prejaví prítomnosťou D-D-fragmentov<br />
fibrínu (D-<strong>dim</strong>érov), kt. vznikajú len štiepením fibrínu, nie fibrinogénu.<br />
<strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong>-<br />
Tab. 2. Funkcia plazmínu pri DIC<br />
<strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><br />
• Proteolýza faktora V, VIII, IX a vysokomolekulového kininogénu<br />
• Proteolýza glykoproteínu Ib<br />
• Aktivácia trombocytov<br />
• Tvorba štiepnych produktov fibrínu a fibrinogénu<br />
<strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><strong>–</strong><br />
V patogenéze DIC sa vţdy zúčastňuje významný podnet, kt. rozvráti pomerne stabilnú rovno-váhu<br />
medzi inhibičnými a aktivačnými faktormi. Takýmto podnetom môţe byť:<br />
• vyplavenie endotoxínov<br />
• významná blokáda RES<br />
42