Automatyczna zmiana zakresu pomiarowego − przystawka ... - Elportal
Automatyczna zmiana zakresu pomiarowego − przystawka ... - Elportal
Automatyczna zmiana zakresu pomiarowego − przystawka ... - Elportal
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
W<br />
tej rubryce prezentujemy schema<strong>−</strong><br />
ty nadesłane przez Czytelników.<br />
Są to zarówno własne (genialne) rozwiąza<strong>−</strong><br />
nia układowe, jak i ciekawsze schematy z<br />
literatury, godne Waszym zdaniem publicz<strong>−</strong><br />
nej prezentacji bądź przypomnienia. Są to<br />
tylko schematy ideowe, niekoniecznie<br />
sprawdzone w praktyce, stąd podtytuł<br />
co by było gdyby... Redakcja EdW nie<br />
gwarantuje, że schematy są bezbłędne i na<strong>−</strong><br />
leży je traktować przede wszystkim jako<br />
źródło inspiracji przy tworzeniu własnych<br />
układów.<br />
Przysyłajcie do tej rubryki przede wszy<strong>−</strong><br />
stkim schematy, które powstały jedynie na<br />
papierze, natomiast układy, które zrealizo<strong>−</strong><br />
waliście w praktyce nadsyłajcie wraz z mo<strong>−</strong><br />
delami do Forum Czytelników i do działu<br />
E<strong>−</strong>2000. Nadsyłając godne zainteresowania<br />
schematy z literatury, podawajcie źródło.<br />
Osoby, które nadeślą najciekawsze<br />
schematy oprócz satysfakcji z ujrzenia<br />
swego nazwiska na łamach EdW, otrzyma<strong>−</strong><br />
ją drobne upominki.<br />
<strong>Automatyczna</strong> <strong>zmiana</strong> <strong>zakresu</strong> <strong>pomiarowego</strong><br />
<strong>−</strong> <strong>przystawka</strong> do woltomierza<br />
Samodzielnie budowane zasilacze<br />
warsztatowe często wyposażone są<br />
w woltomierze, mierzące napięcie wyj<strong>−</strong><br />
ściowe. Są to najczęściej woltomierze<br />
elektroniczne, posiadające jeden zakres<br />
pomiarowy. Można również spotkać<br />
układy, w których zakresy są przełącza<strong>−</strong><br />
ne przy pomocy przełącznika. Ponieważ<br />
operowanie przełącznikiem może być<br />
Rys. 3<br />
kłopotliwe, zachęcam do wykonania<br />
poniższego układu.<br />
Przełączanie następuje w trzech za<strong>−</strong><br />
kresach nap. wejściowego :<br />
1) Um < 2V<br />
2) 2V 2V;<br />
Um < 20V, potencjał n.8 jest wyższy od<br />
potencjału n.7, niższy od potencjału n.6.<br />
Aktywne jest wyjście 13.<br />
Jeżeli napięcie wejściowe jest więk<strong>−</strong><br />
sze od 20V, potencjał n.8 jest wyższy<br />
od progowego n.6 <strong>−</strong> aktywne jest wyj<strong>−</strong><br />
ście 14.<br />
Potencjały n.7 i n.8 ustalone są na<br />
odpowiednio 0,54 V ;<br />
5,4 V przy pomocy na<strong>−</strong><br />
pięcia referencyjnego (<br />
ok. 6 V ) n.10.<br />
Układ TCA 965 ma<br />
wyjścia typu otwarty ko<strong>−</strong><br />
lektor, za pomocą<br />
których są włączane<br />
przekaźniki.<br />
Za przełączanie zakre<strong>−</strong><br />
sów odpowiedzialne są<br />
przekaźniki Pk 1 <strong>−</strong> Pk 3.<br />
W danej chwili może<br />
być włączony tylko je<strong>−</strong><br />
den z przekaźników.<br />
Aby przełączanie zakre<strong>−</strong><br />
sów było płynne należy<br />
stosować rezystory<br />
o małej tolerancji lub<br />
szeregowo połączone<br />
z nimi potencjometry<br />
montażowe.<br />
Dariusz Bobrowski<br />
44<br />
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/99
Wzmacniacz hybrydowy 2x120W<br />
W każdej gazecie o tematyce elektronicz<strong>−</strong><br />
nej było już opublikowanych wiele<br />
wzmacniaczy mocy. Jest tylko jeden pro<strong>−</strong><br />
blem, ponieważ każdy przedstawiony<br />
wzmacniacz był wykonany na układach<br />
monolitycznych.<br />
Chciałbym przedstawić swój własny<br />
projekt na układzie hybrydowym. Układy<br />
hybrydowe słyną z tego, że dają na wyj<strong>−</strong><br />
ściu lepszą jakość dźwięku niż układy mo<strong>−</strong><br />
nolityczne. Jakość jest porównywana nie<strong>−</strong><br />
kiedy do wzmacniaczy lampowych, ale za<br />
dobry dźwięk trzeba słono zapłacić. Ceny<br />
układów hybrydowych są kilkakrotnie wy<strong>−</strong><br />
ższe niż układów monolitycznych. Być<br />
może dlatego nikt nie opublikował je<strong>−</strong><br />
szcze wzmacniacza hybrydowego.<br />
Przejdźmy zatem do opisu. Schemat<br />
przedstawiony jest na rysunku 1, a zasi<strong>−</strong><br />
lacz na rysunku 2. Zastosowany układ no<strong>−</strong><br />
si nazwę STK 4241 II; jest zasilany na<strong>−</strong><br />
pięciem symetrycznym ± 55V. Należy za<strong>−</strong><br />
stosować transformator, najlepiej troidal<strong>−</strong><br />
ny 300VA o napięciu symetrycz<strong>−</strong><br />
nym2 x 40V, gdzie po wyprosto<strong>−</strong><br />
waniu i odfiltrowaniu będzie ok.<br />
± 55V.<br />
Można także zastosować transformator<br />
o większej mocy lub napięciu wyjścio<strong>−</strong><br />
wym np: 2x55V, gdzie napięcie stałe bę<strong>−</strong><br />
dzie wynosić ok. ± 77V. Może się wyda<strong>−</strong><br />
wać, że to trochę za dużo dla układu, ale<br />
nie ma się czego bać. Układ może<br />
Rys. 2.<br />
być zasilany napięciem max. ± 85V, za<strong>−</strong><br />
tem jest jeszcze trochę zapasu.<br />
Układ przy obciążeniu 8Ω i zniekształ<strong>−</strong><br />
ceniach 0,4% osiąga moc skuteczną<br />
2x120W.<br />
Do skonstruowania wzmac<strong>−</strong><br />
niacniacza skłoniło mnie posiadanie ko<strong>−</strong><br />
lumny dużej mocy i wzmacniacza małej<br />
mocy, a mianowicie kolumny TONSIL<br />
"ALTUS 300" i amplitunera NAD 710,<br />
który ma wzmacniacz 2x20W przy obcią<strong>−</strong><br />
żeniu 8Ω, oraz dodatkowe wyjście na<br />
wzmacniacz mocy, gdzie połączyłem wła<strong>−</strong><br />
sną konstrukcję.<br />
Wzmacniacz powinien mieć dobre<br />
chłodzenie. W mojej konstrukcji obudowa<br />
pełni rolę radiatora. Jest to obudowa wy<strong>−</strong><br />
konana przeze mnie ze starego aluminium<br />
przetopionego w formę dwuczęściowej<br />
obudowy. Większość zastosowałaby go<strong>−</strong><br />
tową obudowę metalową, ja natomiast<br />
zaprojektowałem i wykonałem ją samo<strong>−</strong><br />
dzielnie, gdzie wszystko jest dopasowane<br />
na miarę. W obudowie jest umieszczona<br />
sama końcówka mocy z zasilaczem. Nie<br />
ma w niej żadnego przedwzmacniacza,<br />
wskaźników i regulatorów, ponieważ to<br />
wszystko jest w amplitunerze, o którym<br />
wspomniałem wcześniej.<br />
Koszt wykonania wzmacniacza sięga<br />
ok. 350 zł, przy czym układ STK 4241 II<br />
kosztował ok. 140 zł w 1997 r., a zasilacz<br />
ok. 200 zł.<br />
Paweł Szukajt<br />
Rys. 1.<br />
Spis elementów wzmacniacza<br />
Rezystory:<br />
R1, R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1kΩ<br />
R3, R4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56kΩ<br />
R5, R6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56kΩ<br />
R7, R8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .560Ω<br />
R9, R10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2,2kΩ<br />
R11, R12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2,2kΩ<br />
R13, R14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1kΩ<br />
R15, R16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100Ω<br />
R17, R18 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .0,22Ω 5W<br />
R19, R20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4,7Ω 2W<br />
R21, R22 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4,7Ω<br />
Kondensatory:<br />
C1, C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2µ2/63V<br />
C3, C4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .470pF<br />
C5, C6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10µ/63V<br />
C7, C8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47µ/63V<br />
C9, C10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100nF<br />
C11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10µ/63V<br />
C12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100µ/63V<br />
C13, C14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10µ/63V<br />
Inne:<br />
L1, L2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3µH<br />
US1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .STK4241 II<br />
Spis elementów zasilacza<br />
C1<strong>−</strong>C8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4700µF/63V<br />
M1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Mostek 10A<br />
W1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Wyłącznik<br />
B1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bezpiecznik 2A<br />
TS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Transformator<br />
toroidalny 300VA 2x40V<br />
Koledzy, którzy nadesłali przedstawione układy otrzymują drobne upominki.<br />
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/99<br />
45