Program Ochrony Przyrody na lata 2010-2019 - Państwowe ...

26
4. Rezerwat częściowy Opalenie Górne o powierzchni 1,62 ha (z czego lasy będące w stanie
posiadania LP stanowią 1,40 ha). Utworzony został z tych samych względów co Opalenie
Dolne i występują tu podobne problemy z zachowaniem i ochroną roślinności. W składzie
gatunkowym drzewostanów zaznacza się tu większy udział iglastych, a siedlisko to głównie
las świeży z niewielkimi fragmentami łęgów w okolicach strumienia, których nie wyłączono
ze względu na małą powierzchnię. Starodrzew jest tu młodszy, ale nie ustępuje rozmiarami
zarówno pod względem wysokości jak i pierśnic. Wykonywano w nim podobne zabiegi
ochronne.
W wyłączeniu 234i występuje drzewo doborowe sosny (nr 909).
Cały rezerwat zajmuje siedlisko lasu świeżego z fragmentami lasu łęgowego wzdłuż
strumienia, którego to siedliska z uwagi na małe powierzchnie nie wyłączono.
5. Rezerwat częściowy Wiosło Małe położony jest w Obrębie Pelplin, Leśnictwo Dębiny,
a jego powierzchnia wynosi 21,88 ha (do powierzchni rezerwatu nie dołączono powierzchni
wydzieleń liniowych przebiegających przez wyłączenia zaliczone do rezerwatu np. linie
drogi).
Znajduje się on na granicy dwóch mezoregionów:
Dolina Kwidzyńska – wchodząca w skład makroregionu Dolina Dolnej Wisły,
Pojezierze Starogardzkie – wchodzące w skład makroregionu Pojezierze
Wschodniopomorskie.
Jest to rezerwat florystyczny utworzony dla ochrony rzadkich gatunków stepowoleśnych,
które wypierane są przez roślinność krzewiastą i drzewiastą oraz inną roślinność
zielną. Teren rezerwatu od dawna zaliczany był do najbardziej interesujących fragmentów
leśnych na Pomorzu Zachodnim. Już w 1926 roku prof. Adam Wodziczko zaproponował
utworzenie na stromej skarpie wiślanej rezerwatu, który stanowiłby formę unikalnych
zbiorowisk leśnych oraz ciepłolubnych elementów flory. W roku 1938 utworzono na południe
od miejscowości Opalenie rezerwat o powierzchni około 200 ha. Rezerwat uległ zniszczeniu
podczas II Wojny Światowej. Część drzewostanu została wycięta, brzeg wierzchowiny skarpy
pokryty do dziś widocznymi okopami. Ponownie w roku 1963 Sulma i Wales zwrócili uwagę
na walory przyrodnicze tego terenu. Szczegółowe opracowanie rezerwatu wykonał Herbich
w roku 1971. Współczesny stan szaty roślinnej znacznie odbiega od pierwotnego. Pierwotnie
skarpa nadwiślańska była bezleśna, co stwarzało bardzo korzystne warunki dla licznych
gatunków ciepłolubnych. W okresie regulacji Wisły na przełomie XIX i XX wieku zalesiono
to czego nie dokonała ekspansja gatunków lekkonasiennych. Rozrost drzewostanów
i krzewów spowodował zanikanie mezofilnych zbiorowisk roślinnych w tym licznych
gatunków kserotermicznych oraz zaniknięcie nieleśnych zbiorowisk murawowych.
Na terenie rezerwatu istnieje ścieżka dydaktyczna (zatwierdzona Zarządzeniem
Wojewody Pomorskiego Nr 121/2006 z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie wyznaczenia szlaku
udostępnionego dla ruchu pieszego w rezerwacie przyrody Wiosło Małe [Dziennik Urzędowy
Nr 77, poz. 1599]), pomnik przyrody (oddz. 285b lipa) oraz obelisk poświęcony autorowi
planu zagospodarowania Dolnej Wisły.
Istnieje potrzeba opracowania planu, który określi szczegółowo sposoby ochrony
rezerwatu.
6. Rezerwat częściowy Wiosło Duże pod względem administracyjnym i fizycznogeograficznym
jest na tym samym obszarze co Wiosło Małe, z tym, że jego niewielki
fragment znajduje się w Dolinie Dolnej Wisły. Jego powierzchnia wynosi 29,88 ha.
Podobnie jak w rezerwacie Wiosło Małe występują tu problemy z zachowaniem
stanowisk roślin kserotermicznych wypieranych przez roślinność krzewiastą i zielną.
Rezerwat nie ma także opracowanego planu ochrony.