SRČANOŽILNI SUSTAV - Kineziološki fakultet - Sveučilište u Zagrebu
SRČANOŽILNI SUSTAV - Kineziološki fakultet - Sveučilište u Zagrebu
SRČANOŽILNI SUSTAV - Kineziološki fakultet - Sveučilište u Zagrebu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
SRČANO<br />
ANOŽILNI <strong>SUSTAV</strong><br />
dr.sc. Davor Šentija<br />
<strong>Kineziološki</strong> <strong>fakultet</strong><br />
<strong>Sveučilište</strong> u <strong>Zagrebu</strong>
Srčanožilni sustav<br />
Krv, srce, krvne žile (arterije, vene, kapilare)<br />
• prijenos kisika i<br />
hranjivih tvari do<br />
svih stanica u tijelu<br />
• prijenos otpadnih<br />
produkata
Srčanožilni sustav<br />
veliki (sistemski) krvotok (lijevo srce)<br />
mali (plućni) krvotok (desno srce)<br />
lijevi atrij<br />
aorta<br />
mali<br />
(plućni)<br />
krvotok<br />
lijeva<br />
klijetka<br />
desna<br />
klijetka<br />
desni atrij
Srce (cor)<br />
(sprijeda)<br />
mišićni organ<br />
~285 gr ♂,~220 gr ♀<br />
4 komore:<br />
- 2 klijetke, 2 pretklijetke<br />
3 strane:<br />
- prednja, donja, lijeva<br />
Lijeva klijetka<br />
(ventriculus sinister)<br />
Desna klijetka<br />
(ventriculus dexter)<br />
Vrh srca<br />
(apex cordis)
Osrčje (pericardium)<br />
(sprijeda)<br />
Vanjski list osrčja<br />
(pericardium fibrosum)
Osrčje (pericardium)<br />
(sprijeda)<br />
Unutrašnji list<br />
(pericardium serosum)<br />
Vanjski list<br />
(pericardium fibrosum)
Srce (cor)<br />
(sprijeda)<br />
Aorta (luk)<br />
(arcus aortae)<br />
Plučno deblo (arteria<br />
pulmonalis)<br />
Gornja šuplja vena<br />
(vena cava superior)<br />
Desna klijetka<br />
(ventriculus dexter)<br />
Lijeva klijetka<br />
(ventriculus sinister)<br />
Vrh srca<br />
(apex cordis)
Položaj srca pri disanju<br />
(sprijeda)<br />
Izdisaj<br />
(expirium)<br />
Udisaj<br />
(inspirium)
Velike vene<br />
(sprijeda)<br />
Gornja šuplja vena<br />
(vena cava superior)<br />
Lijeva pretklijetka<br />
(atrium sinister)<br />
Desna pretklijetka<br />
(atrius dexter)<br />
Osrčje<br />
(percardium)<br />
Donja šuplja vena<br />
(vena cava inferior)<br />
Plučne vene<br />
(venae pulmonales)
Srce (cor)<br />
(sprijeda)<br />
Aorta (luk)<br />
(arcus aortae)<br />
Plučno deblo (arteria<br />
pulmonalis)<br />
Lijeva vjenačna art.<br />
(art. coronaria sinistra)<br />
Desna vjenačna arterija<br />
(art. coronaria dx)
Srce (cor)<br />
(straga)<br />
Lijeva plučna arterija<br />
(art. pulmonalis sin)<br />
Lijeva pretklijetka<br />
(atrius sinister)<br />
Aorta<br />
Desna plučna arterija<br />
(art. pulmonalis dx)<br />
Plučne vene<br />
(venae pulmonales)<br />
Desna pretklijetka<br />
(atrius dexter)<br />
Lijeva klijetka<br />
(ventriculus sinister)<br />
Donja šuplja vena<br />
(vena cava inferior)
Srčani zalisci (valvae cordis)<br />
(odozgo)<br />
Zalistak plučnog debla<br />
(valva trunci pulmonalis)<br />
Aortalni zalistak<br />
(valva aortae)<br />
Lijevi atrioventrikularni<br />
(mitralni) zalistak<br />
(valva atrioventricularis sin.)<br />
Desni atrioventrikularni<br />
(trikuspidalni) zalistak<br />
(valva atrioventricularis dx.)
Srčani zalisci (valvae cordis)<br />
(odozgo)<br />
Lijevi vezivni trokut<br />
(trigonum fibrosum sinister)<br />
Desni vezivni prsten<br />
(anulus fibrosus dexter)<br />
Lijevi vezivni prsten<br />
(anulus fibrosus sinister)<br />
Desni vezivni trokut<br />
(trigonum fibrosum dexter)
Srčani zalisci (sistola)<br />
(odozgo)<br />
Zalistak plučnog debla<br />
Aortalni zalistak<br />
Mitralni zalistak<br />
Trikuspidalni zalistak
Srčani zalisci (dijastola)<br />
(odozgo)<br />
Zalistak plučnog debla<br />
Aortalni zalistak<br />
Mitralni zalistak<br />
Trikuspidalni zalistak
Srce (cor)<br />
(projekcija sprijeda)<br />
Aorta<br />
Gornja šuplja vena<br />
Pulmonalni zalistak<br />
Aortalni zalistak<br />
Mitralni zalistak<br />
Trikuspidalni zalistak<br />
(valva atrioventricularis dx.)
Srce (cor)<br />
(lijeva klijetka, anterolateralni presjek)<br />
Lijevo predvorje<br />
(atrium sinister)<br />
Mišićne gredice<br />
(trabeculae carneae)<br />
Tetivaste strune<br />
(chordae tendineae)<br />
Bradavični mišići<br />
(mm. papillares)
Srce (cor)<br />
(lijeva klijetka, anterokranijalni presjek)<br />
Lijevi atrioventrikularni<br />
(mitralni) zalistak<br />
(valva atrioventricularis sin.)<br />
Tetivaste strune<br />
(chordae tendineae)<br />
Bradavični mišići<br />
(mm. papillares)
Srce (cor)<br />
(frontalni presjek)<br />
Lijevo predvorje<br />
(atrium sinister)<br />
Aortalni zalistak<br />
(valva aortae)<br />
Tetivaste strune<br />
(chordae tendineae)<br />
Pregrada izmeñu klijetki<br />
(septum interventriculare)<br />
Bradavični mišići<br />
(mm. papillares)
Srce (cor)<br />
(poprečni presjek)<br />
Vanjski sloj<br />
(epicardium)<br />
srednji sloj<br />
(myocardium)<br />
Desna klijetka<br />
(ventriculus dexter)<br />
unutrašnji sloj<br />
(endocardium)<br />
Lijeva klijetka<br />
(ventriculus sinister)
Provodni sustav srca<br />
(s desna)<br />
Hisov (atrioventrikularni) snop<br />
(fasciculus atrio-ventricularis)<br />
Sinuatrijski (SA) čvor<br />
(nodus sinu-atrialis)<br />
Lijeva i desna grana snopa<br />
(crus dextrum et sinistrum)<br />
Atrioventrikularni (AV) čvor<br />
(nodus sinu-atrialis)<br />
Purkinjeova vlakna<br />
(myofibrae conducens)
Živci srca<br />
(sprijeda)
Krvne žile<br />
arterije<br />
vene<br />
kapilare<br />
3 sloja<br />
~ 100000 km !
Krvne žile
Krvne žile
Glavne arterije<br />
(sprijeda)<br />
Brahiocefalično stablo<br />
(truncus brachiocephalicus)<br />
Uzlazna aorta<br />
(aorta ascendens)<br />
Zajednička vratna arterija<br />
(art. carotis communis)<br />
• vanjska vratna art.<br />
• unutrašnja vratna art.<br />
Potključna art.<br />
(art. subclavia sin.)
Glavne arterije<br />
(sprijeda)<br />
Pazušna arterija<br />
(art. axillaris)<br />
Nadlaktična arterija<br />
(art. brachialis)<br />
Palčana arterija<br />
(art. radialis)<br />
Lakatna arterija<br />
(art. ulnaris)
Glavne arterije<br />
(sprijeda)<br />
Ogranci trbušnog dijela aorte<br />
•parijetalni<br />
•visceralni:<br />
Gornja opornjačka arterija<br />
(art. mesenterica sup.)<br />
Trbušno stablo:<br />
(truncus coeliacus)<br />
• lij. želučana arterija<br />
• zaj. jetrena arterija<br />
• slezenska arterija<br />
Srednja nadbubrežna art.<br />
(art. suprarenalis med.)<br />
Bubrežna arterija<br />
(art. renalis)<br />
Donja opornjačka arterija<br />
(art. mesenterica inf.)<br />
Sjemenička/jajnička arterija<br />
(art. testicularis/ovarica)
Glavne arterije<br />
(sprijeda)<br />
Unutrašnja bočna arterija<br />
(art. Iliaca interna)<br />
Zajednička bočna arterija<br />
(art. Iliaca communis)<br />
Vanjska bočna arterija<br />
(art. Iliaca externa)<br />
Bedrena arterija<br />
(art. femoralis)<br />
Zakoljena arterija<br />
(art. poplitea)<br />
Duboka bedrena arterija<br />
(art. profunda femoris)
Glavne arterije<br />
(sprijeda)<br />
Bedrena arterija<br />
(art. femoralis)<br />
Zakoljena arterija<br />
(art. poplitea)<br />
Lisna arterija<br />
(art. fibularis)<br />
Stražnja goljenična art.<br />
(art. tibialis post.)<br />
Duboka bedrena arterija<br />
(art. profunda femoris)<br />
Prednja goljenična art.<br />
(art. tibialis ant.)<br />
Arterija hrpta stopala<br />
(art. doesalis pedis)
Vene<br />
(zalisci, mišićna pumpa)<br />
površne<br />
duboke
Glavne vene<br />
(sprijeda)<br />
Brahiocefalička vena<br />
(v. brachiocephalica)<br />
• unutrašnja vratna vena<br />
(v. jugularis interna)<br />
• potključna vena<br />
(v. subclavia)<br />
Lij. potključna vena<br />
(vena subclavia sin.)<br />
Pazušna vena<br />
(vena axillaris)<br />
Gornja šuplja vena<br />
(v. cava superior)
Glavne vene<br />
(sprijeda)<br />
Glavna vena<br />
(v. cephalica)<br />
Medijalna vena<br />
(v. basilica)<br />
Pazušna vena<br />
(vena axillaris)<br />
Nadlaktična vena<br />
(vena brachialis)<br />
Palčana vena<br />
(vena radialis)<br />
Lakatna vena<br />
(vena ulnaris)
Glavne vene<br />
(sprijeda)<br />
Gornja šuplja vena<br />
(v. cava superior)<br />
Dornja šuplja vena<br />
(v. cava inferior)<br />
Zajednička bočna vena<br />
(vena iliaca communis)<br />
• unutrašnja bočna vena<br />
• vanjska bočna vena<br />
Bedrena vena<br />
(vena femoralis)<br />
Velika potkožna vena<br />
(vena saphena magna)<br />
Zakoljena vena<br />
(vena poplitea)
Glavne vene<br />
(sprijeda)<br />
Vena vratnica<br />
(v. portae hepatis)<br />
Velika potkožna vena<br />
(vena saphena magna)<br />
Prednja goljenična vena<br />
(vena tibialis anterior)<br />
Stražnja goljenična vena<br />
(vena tibialis posterior)
Krvne žile<br />
Raspodjela krvi u cirkulaciji<br />
pri mirovanju
~ 5 L<br />
Krv<br />
(sanguis)<br />
~ 55% plazma, ~ 45% krvne stanice<br />
Plazma<br />
• ~ 90% vode<br />
• anorganske soli<br />
• proteini:<br />
- albumini<br />
- globulini (α,β,γ)<br />
• fibrinogen
Krv<br />
(sanguis)<br />
Krvne stanice<br />
• crvene krvne stanice (eritrociti)<br />
- 25.000 milijardi<br />
- hemoglobin - prijenos O 2<br />
• bijele krvne stanice (leukociti)<br />
- obrana od infekcije<br />
• krvne pločice (trombociti)<br />
- zgrušavanje krvi
LIMFNI <strong>SUSTAV</strong><br />
(sprijeda)<br />
Limfa (mezgra, lympha)<br />
bezbojna/bjelkastožućkasta<br />
tekućina<br />
Venski kut<br />
(angulus venosus)<br />
Limfne žile<br />
zalisci; površne, duboke<br />
Limfni čvorovi<br />
Drenaža meñustanične<br />
tekućine u krvotok<br />
apsorpcija masti i vitamina<br />
Obrana od infekcije
LIMFNI <strong>SUSTAV</strong><br />
(sprijeda)<br />
Vratni limfni čvorovi<br />
(nodi lymphatici cervicales)<br />
Pazušni limfni čvorovi<br />
(nodi lymphatici axillares)<br />
Preponski limfni čvorovi<br />
(nodi lymphatici inguinales)<br />
Limfne žile<br />
(vasa lymphatica)
LIMFNI <strong>SUSTAV</strong><br />
(sprijeda)<br />
Venski kut<br />
(angulus venosus)<br />
Desni limfovod<br />
(ductus lymphaticus dexter)<br />
1/4<br />
Prsni limfovod<br />
(ductus thoracicus)<br />
3/4
sprijeda<br />
SLEZENA<br />
(lien)<br />
straga<br />
ostali limfoidni organi:<br />
slezena, krajnici, prsna<br />
žlijezda<br />
lijeva strana trbušne<br />
šupljine, ~150 gr. teška,<br />
tamnocrvene boje<br />
(mezgra, lympha)<br />
obrana od infekcije,<br />
filtracija krvi, stvaranje<br />
limfocita
SLEZENA<br />
(lien)<br />
Vezivna osnova (stroma)<br />
Moždina (pulpa, crvena i<br />
bijela)<br />
Utrobna strana<br />
(facies visceralis)<br />
Ošitna strana<br />
(facies diaphragmatica)<br />
Poprečni presjek
![NASTAVNI_PLAN_I_PROGRAM-_integrirani_studij [2,09 MiB]](https://img.yumpu.com/23830973/1/184x260/nastavni-plan-i-program-integrirani-studij-209-mib.jpg?quality=85)
Change language