PWD BROCHURE.pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ISANG MAIKLING GABAY NA NAGBIBIGAY<br />
IMPORMASYON SA SITWASYON NG MGA <strong>PWD</strong> SA<br />
PILIPINAS AT SA TAMANG PAKIKITUNGO SA KANILA<br />
Isinagawa ni:<br />
Tang, Cara<br />
Varilla, Regina<br />
Villa, Kevin<br />
Yu, Daniel<br />
FIL 12 JJ
ALAM NIYO BA?<br />
Ayon sa World Health Organization, umaabot ng 8.4 milyon o halos sampung porsiyento ng<br />
populasyon ang mga taong may disabilidad sa bansa, at kasangkot sa pinakamahihirap na<br />
pamilya ang siyamnapung anim na porisyento sa kanila. Sa mga ito:<br />
May disabilidad sa pananalita at pandinig = 33%<br />
May disabilidad sa pag-uugali at pagtututo = 32%<br />
May disabilidad sa paningin = 18%<br />
May ortopedik at pisikal na disabilidad = 17%<br />
ANONG MAGAGAWA MO?<br />
1. KILALANIN ANG <strong>PWD</strong>.<br />
ANO ANG DISABILIDAD?<br />
Hindi ito:<br />
Ø isang kaawa-awang personal na trahediya<br />
Ø isang kapansanang nagiging hadlang sa paggagawa ng mga bagay na<br />
nagagawa lamang ng isang ‘normal’ na tao<br />
Ayon sa United Nations Convention on the Rights of Disabled Persons (CRPD):<br />
“Disability is an evolving concept, resulting from the interaction between persons with<br />
impairments and attitudinal and environmental barriers that hinder their full and effective<br />
participation in society on an equal basis with others.”<br />
SINO NAMAN ANG <strong>PWD</strong> (PERSON WITH DISABILITY)?<br />
Hindi siya:<br />
Ø isang obhekto ng kawanggawa<br />
Ø isang biktima ng kanyang kondisyon<br />
Ayon sa United Nations Convention on the Rights of Disabled Persons (CRPD):<br />
“Persons with disabilities (<strong>PWD</strong>) include those who have long-term physical, mental, intellectual<br />
or sensory impairments which in interaction with various barriers may hinder their full and<br />
effective participation with society on an equal basis with others.”<br />
SAMAKATUWID…<br />
Ang <strong>PWD</strong> ay isang karaniwang tao at miyembro ng lipunan; ngunit hanggang sa kasalukuyan,<br />
nabubukod siya – hindi dahil sa kanyang disabilidad, pero dahil sa papaano tinatanggap at<br />
pinakikitunguhan ng lipunan ang kundisyon niya.
2. ALAMIN ANG MGA KARAPATAN NG MGA <strong>PWD</strong>’S AT<br />
IPAGTAGUYOD ANG MGA ITO.<br />
Katulad ng sinabi ni Dating Pangulong Ramon Magsaysay: “ Those who have less in life<br />
should have more in law.”<br />
MGA PANGUNAHING BATAS UKOL SA AKSESIBILIDAD SA PILIPINAS<br />
a. Republic Act 7277: Magna Carta For Disabled Persons<br />
Ø Republic Act 9442: "Magna Carta for Persons with Disability as Amended,<br />
and for other purposes "<br />
Ø Isang batas na naglalaan ng benepisyo para sa rehabilitasyon, kaunlaran at<br />
pagsasarili ng mga taong may disabilidad at tinitiyak ang karapatan nila sa<br />
trabaho, edukasyon, kapaligiran at politiko.<br />
Ø Dito itinatakda ang karapatan at responsibilidad hindi lang ng mga <strong>PWD</strong>’s,<br />
kung pati ng gobyerno at ng lipunan tungkol sa pakikitungo sa kanila. Ang<br />
batas na ito ang siyang naglaan ng legal na batayan para mailagay ang<br />
mga <strong>PWD</strong>’s sa parehong kategorya sa iba pang tao sa lipunan; at ang<br />
siyang hanggang ngayo’y nagiging batayan ng lahat ng kurso na aksyon<br />
ng bayan ukol sa mga <strong>PWD</strong>’s.<br />
*Alam mo ba? Hindi bababa sa 20% ang maaaring matawad ng mga <strong>PWD</strong>’s sa<br />
kahit anong moda ng transportasyon, establisimiyento, medisina, at serbisyong<br />
medical at dental na makukuha sa Pilipinas!<br />
b. BP 344: Accessibility Law<br />
Ø Inilalahad ng batas na ito ang mga alituntunin na kinakailanganin upang<br />
ipagtaguyod ng lahat ng mga pampublikong gusali at pasilidad upang<br />
ganap na maakses ng mga <strong>PWD</strong>’s ang mga ito<br />
Ø Walang anumang lisensya o permiso ang ipapahintulot sa mga kumpanya o<br />
establisimiyento na hindi nagtataguyod sa mga pangangailangang<br />
hinihiling ng batas na ito.<br />
*Maging mapanuri ka sa kapaligiran mo! Marami pang mga establisimiyento at<br />
moda ng transportasyon ngayon, katulad ng mga dyip at bus, ang hindi pa rin<br />
naglalaan para sa mga <strong>PWD</strong>’s sa kasalukuyan. Bagamat marami nang nagbago,<br />
hanggang ngayon, kulang-kulang pa rin ang aksesibilidad na ipinaglalaan para sa<br />
kanila.<br />
*Ano ang kinalaman mo rito? Nahaharangan mo ba ang mga rampa para sa<br />
mga <strong>PWD</strong>? Ginagamit mo ba ang espasyong nakalaan para sa kanila sa banyo o<br />
kaya sa paradahan? Nagtatapon ka ba ng basura sa bangketa? Huwag maging<br />
insensitibo, laging maging mapanuri.
3. MAGING MULAT SA SITWASYON NG MGA <strong>PWD</strong> SA IBA’T IBANG<br />
LARANGAN NG LIPUNAN.<br />
Sa Media:<br />
Ø Naoobserbahan mo ba na kaawa-awa at kung minsan kakatawa o abnormal<br />
ang pangunahing imahen ng <strong>PWD</strong> na ipinapakita sa telebisyon?<br />
Ø Kadalasang ginagamit rin bilang pang-akit ang mga <strong>PWD</strong> sa mga patalastas,<br />
ayon sa “paawa” na epekto na kadalasang mayroon ng mga ito.<br />
Ø Sa gayon, nagiging sangkapan ang <strong>PWD</strong> sa media upang makakita ito ng pera.<br />
Sa Larangan ng Impormasyon at Komunikasyon<br />
Ø Kulang ang mga teknolohiya at serbisyong makatutulong sa mga <strong>PWD</strong> dito sa<br />
Pilipinas.<br />
Ø Bihirang-bihira ang mga programang pantelebisyon na mayroong sign language.<br />
Ø Konting konti pa lamang ang mga librong nakasalin sa Braille. Hindi rin laganap sa<br />
Pilipinas ang teknolohiyang kinakailangan nito.<br />
Ø Marami pa ring <strong>PWD</strong> ang nahihirapan sa paggamit ng mga mobile devices.<br />
Sa Mga Kumpanya<br />
Ø Karamihan sa trabaho ng mga <strong>PWD</strong> ay makikita sa larangan ng pagbibigayserbisyo.<br />
Ø Marami pa ring mga kumpaniyang bumabatikos sa kakayahan ng mga <strong>PWD</strong>.<br />
Ø Dahil sa dami ng taong naghahanap ng trabaho ngayon, mas nahihirapan ang<br />
mga <strong>PWD</strong>.<br />
Ø Sa CSR ng mga kumpanya, hindi naiiwasan ang pagkakaroon ng sumasailalim na<br />
motibo ng kita sa mga pagsisikap nito.<br />
Ø Samakatuwid kadalasan, nakapokus sa hindi gaanong epektibong short term<br />
praktis imbis na long term CSR ang ipinaglalaan ng mga kumpanya para sa<br />
lipunan at para na rin sa mga <strong>PWD</strong>’s.<br />
4. HUWAG MAGWALANG-BAHALA, MAGING SENSITIBO SA SARILING<br />
PAKIKITUNGO RIN SA MGA <strong>PWD</strong>.<br />
‘Di pa rin sigurado sa tamang pakikitungo sa kanila? Narito ang ilan sa mga<br />
mahahalagang palatandaang makakatulong sa iyo:<br />
Maging sensitibo sa pagtratrato sa kanila<br />
Ø Dapat ingatan ang pag-aabot-tulong sa mga <strong>PWD</strong> dahil maaaring mainsulto<br />
sila.<br />
Ø Iwasan ang paghawak sa mga kagamitan nila sapagkat maaaring hindi sila<br />
komportable dito.<br />
Ø Siguraduhing maayos at may respeto ang pakikitungo sa kanila.
Ø<br />
Ø<br />
Magtanong bago tumulong<br />
Masaya ang mga <strong>PWD</strong> kapag tinatrato sila bilang normal na tao, kaya mag-abot<br />
lamang ng tulong kung nakikitang nahihirapan na sila.<br />
Kapag kailangan nila ng tulong, tanungin muna kung ano ang gusto nilang tulong.<br />
Mag-isip bago magsalita<br />
Ø Kausapin ang <strong>PWD</strong> mismo kaysa sa kasamahang tumutulong sa kanya.<br />
Ø Maging sensitibo at kung maaari, iwasan ang pagtatanong ukol sa kanilang<br />
disabilidad.<br />
Huwag silang husgahan<br />
Ø Huwag isipin na hindi nila kayang gawin ang mga bagay-bagay. Hindi dapat<br />
minamaliit ang kanilang mga kakayahan.<br />
Ø Marami silang kayang gawin na maaaring hindi mo inaakalang kaya pala.<br />
SA GAYON…<br />
Kapag nakikita mo ang disabilidad, pero hindi ang tao….<br />
Sino ang totoong bulag?<br />
Kapag nagbibingi-bingihan ka lamang sa pagsasamo ng hustisya ng kapwa mo…<br />
Sino ang totoong bingi?<br />
Kapag hindi mo kinakausap ang kapwa mo at sa halip ay ipinagtabuyan mo siya…<br />
Sino ang may tama sa utak?<br />
At kapag hindi ka tumayo para sa karaptan ng lahat…<br />
Sino ang totoong salanta?<br />
[galing kay Tony Wong]<br />
SINO NGAYON ANG TOTOONG MAY DISABILIDAD?<br />
Ang pakikitungo natin sa mga <strong>PWD</strong>’s ang siyang nagbibigay sa kanila ng kanilang<br />
disabilidad, at siya ring nagbibigay sa atin ng ating ‘disabilidad’. Maaari nating isipin na<br />
wala naman tayong ginagawang mali, ngunit huwag maging kampante. Laging maging<br />
mapanuri at sensitibo sa mga aksyon natin. Huwag kalimutan na ang magiging kilos natin<br />
ang siyang magsisilbing susi sa mas magandang kinabukasan para sa LAHAT. At<br />
nagisismula ang kinabukasang ito sa pagbabago ng pag-iisip natin sa mga <strong>PWD</strong> ngayon.
PARA SA KARAGDAGANG IMPORMASYON, MAAARING<br />
TUNGUHAN ANG MGA SUMUSUNOD NA NGO’S:<br />
Tahanang Walang Hagdan<br />
Nakatuon ang Tahanang Walang Hagdan sa pagtulong at sa rehabilitasyon ng mga<br />
<strong>PWD</strong> na naputulan ng paa o kamay. Layunin nila ang “Helping the <strong>PWD</strong>, Help<br />
themselves”.<br />
(632) 655 4580<br />
www.twh.org.ph<br />
ASP - Autism Society of the Philippines<br />
Layunin ng ASP magpalaganap ng pampublikong kamalayan ukol sa “autism”, at<br />
magpalaganap ng impormasyon ukol sa pangangalaga, edukasyon, at<br />
pagtatanggol sa mga naapektuhan nito.<br />
(632) 929 8447<br />
(632) 926 6941<br />
www.autismsocietyphilippines.org<br />
PFRD- Philippine Foundation for the Rehabilitation of the Disabled<br />
Ito ang pinakamatandang NGO na sumusuporta sa mga <strong>PWD</strong>. Hanggang<br />
kasalukuyan, layunin pa rin itong buksan ang pampublikong kamalayan, habang<br />
binibigyang rehabilitasyon ang mga <strong>PWD</strong> na hawak nito<br />
(632) 934 3407<br />
www.pfrd.org.ph<br />
LCDPFI- Leonard Chesire Disability Foundation Phils., Inc.<br />
Pinaglalaban ng LCDPFI ang mga karapatan ng <strong>PWD</strong> katulad ng inklusibong<br />
edukasyon, at kapangyarihang ekonomikal. Mayroon din silang programa para sa<br />
kabataan, “Young Voices.”<br />
(632) 421 0479<br />
(632) 421 2107<br />
www.lcdphilippinesfoundation.org/<br />
Liliane Foundation<br />
Isang internasyonal na pundasyon ang Lilian Foundation na tumutulong sa mga<br />
indibidwal para makaabot ang pangangailangan medikal, institusyonal at iba pa, sa<br />
pamamagitan ng suportang pinansyal.<br />
(02) 726 5650<br />
www.lilianefoundationphil.org<br />
MCCID- Manila Christian Computer Institute for the Deaf College of Technology, Inc.<br />
Paaralang ang MCCID na nagtuturo sa mga <strong>PWD</strong> na may problema sa pandinig.<br />
(632) 545 8179<br />
(632) 468 8079<br />
www.mccid.edu.ph<br />
AKAP- Alyansa sa May Kapansanan<br />
Plano ng AKAP gawing malay ang mga <strong>PWD</strong> para kaya nilang mabuhay sa sarili<br />
nilang kakayahan. Nagbibigay sila ng seminarya upang magturo ng mga paraan ng<br />
pagkita sa halip ng mga disabilidad.<br />
(02) 426 3072<br />
www.alaysamaykapansanan.org