سالنا٠ه از سال 1385 تا 1388

آيد.‏ بنابراين كنترل كارگري فقط در شرايطي عملي است كه تغييرات شديدي در تناسب قواي موجود به ضرر بورژوازي و دولتش
به وجود آيد.‏
كنترل را فقط به زور مي توان به بورژوازي تحميل كرد.‏ اعمال زور از جانب پرولتاريايي كه در مسير در هم شكستن قدرت موجود
قرار گرفته كه مالكيت بر ابزار توليد نيز جزئي از همين قدرت است.‏
بنابراين وضعيت كنترل كارگري به خاطر خصلتش،‏ موقتي و گذرا است و فقط مي تواند بر دوره بحران دولت بورژوايي و تعرض
پرولتاريا و عقب نشيني بورژوازي باشد.‏ يعني در دوره حاد و نزديك به فرجام انقلاب.“‏ (13)
اما نكته بحث برانگيزي كه در نظرات ترتسكي پيرامون كنترل كارگري وجود دارد،‏ درك خودبخودي است كه از
مساله شكل گيري قدرت دوگانه سياسي در كل جامعه و نيز از مساله حركت طبقه كارگر براي كسب قدرت سياسي
ارائه مي دهد.‏ او مي نويسد:‏
‏”اگر بورژوازي ديگر كارفرما نباشد،‏ يعني اگر نتواند به طور كامل بر كارخانه حكام باشد،‏ معنايش اينست كه در دولت خودش هم
ديگر كاملا حاكم نيست.‏ بنابراين قدرت دوگانه در كارخانه مطابق با وضعيت قدرت دوگانه در عرصه دولت است.“‏ (14)
اين نتيجه گيري،‏ الزامي نيست.‏ يعني ضعف و شكاف و بحران در دولت طبقه سرمايه دار مي تواند زمينه مساعدي
براي اعمال كنترل كارگري در اين يا آن بنگاه اقتصادي فراهم كند؛ ولي يك قدرت سياسي بديل حتي به شكل نطفه و
جوانه در كنار دولت موجود شكل نگيرد.‏ اين وضعيت را براي مثال در دوره ابتدايي انقلاب
ادامه،‏ ترتسكي درك نادرستي از محدوده تكامل جنبش خودبخودي طبقه كارگر ارائه مي كند:‏
1357
ايران ديديم.‏ در
‏”اكثريت طبقه كارگر تحت تاثير بحران،‏ بيكاري و قراردادهاي چپاول گرانه سرمايه داري ممكنست قبل از اين كه به كسب
انقلابي قدرت متقاعد شود،‏ آماده نبرد براي نابودي قراردادهاي محرمانه تجاري و كنترل بانكها و امور تجاري و توليد شود.“‏ (15)
تا
اينجاي بحث درست است؛ اما در ادامه مي خوانيم كه:‏
‏”پرولتاريايي كه به مسير كنترل كارگري بر توليد بيفتد،‏ به ناگزير به جاده كسب قدرت و به دست آوردن ابزار توليد كشيده
خواهد شد.“‏ (16)