ساÙÙا٠٠از سا٠1385 تا 1388
ساÙÙا٠٠از سا٠1385 تا 1388
ساÙÙا٠٠از سا٠1385 تا 1388
- TAGS
- ituc
- www.k-en.com
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
اكثريت عظيم اهالي دنيا، شايد بدون اينكه خود متوجه باشند، خانواده را مقدس مي دانند و باور دارند كه "بهشت<br />
زير پاي مادران است" چرا كه كار خانگي را حياتي و واجب تشخيص مي دهند!<br />
در عين حال، به ويژه طي سه دهه گذشته، سرمايه داري بين المللي به شكل بيسابقه اي نيروي كار زنان را وارد بازار<br />
كار كرده، در برخي كشورها رشته هاي توليدي معيني را عمدتا با استفاده از اين نيرو به راه انداخته است. نتيجه<br />
اينكه، زنان بيش از پيش در لايه هاي تحتاني (لايه هاي گسترده و مهم) طبقه كارگر جهاني جاي مي گيرند.<br />
پرولتريزه شدن زنان بدون شك بر شرايط و شكل كار خانگي تاثير مي گذارد، اما به هيچ وجه به معني حذف آن<br />
نيست. وقتي كه به پرولتريزه شدن هر چه بيشتر زنان در سطح دنيا و ادامه كار خانگي نگاه مي كنيم، با رابطه اي<br />
متناقض و شكل هاي مختلط بهره كشي روبرو مي شويم. در بعضي موارد، كارهاي فرعي واحدهاي توليدي و خدماتي<br />
سرمايه داري را به زنان مي سپارند تا به شكل فردي و يا در گروه هاي كوچك خانوادگي در خانه هاي خويش آن را<br />
انجام دهند. اين راهي است براي همزيستي كار مزدي زنان با بيگاري (يا به اصطلاح وظايف) خانگي آنان. همينجا در<br />
مورد ايران مي توانيم به رشته اي مثل قاليبافي اشاره كنيم كه طي چند قرن به صورت توليد سنتي خانوادگي و عمدتا<br />
با بهره كشي از نيروي كار دختران جوان در روستاها و شهرهاي مختلف اداره مي شد. اما در سال هاي اخير، به شكلي<br />
سازمان يافته تر و تحت كنترل بورژوازي بزرگ (خصوصي و دولتي)، توسط نيروي كار مزدي زنانه اي كه در محل<br />
سكونتش به كار مي پردازد و به اصطلاح "سفارش" مي گيرد، به پيش مي رود. در اين شكل از سازماندهي نيروي كار،<br />
زنان كارگر درگير روابط مختلطي از كار مزدي و كار بي مزد خانوادگي هستند (در بسياري موارد، دستمزد قاليبافي بر<br />
اساس مناسبات پدرسالارانه حاكم "و به طور طبيعي" در اختيار مرد خانواده قرار مي گيرد). خوبست در همينجا<br />
اشاره كنيم كه يك نگاه گذرا به تعداد بافندگان در سراسر كشور (رقمي بالغ بر<br />
2<br />
ميليون نفر) كه عمدتا زن هستند<br />
خود مي تواند پوچي آمارهايي را كه مي خواهند نقش زنان در طبقه كارگر را كوچك جلوه دهند نشان دهد. در كنار<br />
اين، بعضي كارهاي خدماتي نظير بسته بندي نيز هست كه در خانه هاي مناطق شهري توسط زنان انجام مي گيرد و<br />
اين بيشتر در چارچوب كار مزدي به شيوه قطعه كاري مي گنجد. و اما يك نكته كلي و پر اهميت: زنان كارگر زير يك<br />
منگنه مضاعف يعني بهره كشي بيرون از خانواده و درون خانه، بيشتر و شديدتر از مردان كارگر استثمار مي شوند؛<br />
اين يك واقعيت عيني است. در جامعه مردسالار، حتي مردان كارگر هم از امتيازات مردانه برخوردارند؛ اين هم يك<br />
واقعيت عيني است. همين شرايط عيني، شكافي را بين مردان و زنان كارگر شكل داده است. بدون توجه به اين<br />
واقعيات، نمي توان رفتار و سياست صحيحي براي متحد كردن واقعي صفوف طبقه كارگر اتخاذ كرد.<br />
طي چند دهه گذشته، عمدتا در كشورهاي سرمايه داري پيشرفته، روندي نيز جريان يافت كه گرايش به محدود كردن<br />
كار خانگي زنان داشت. بدون آن كه بخواهيم عوامل موثر و تعيين كننده اي مانند جنبش ها و مبارزات راديكال<br />
سياسي و اجتماعي بعد از جنگ دوم جهاني را در ضربه زدن به ديدگاه ها و ارزش هاي جا افتاده و كهنه بر سر خانواده<br />
و جايگاه و نقش زنان در جوامع امپرياليستي كمرنگ كنيم، و بدون اينكه بخواهيم با تنگ نظري "اقتصادگرايانه" به<br />
تحولات اجتماعي نگاه كنيم، بايد بگوييم كه زنانه شدن نيروي كار در اين جوامع، و جا افتادن امكاناتي مانند مهد<br />
كودك ها و خدمات اجتماعي و مرخصي هاي ويژه به تغييراتي در شكل سازماندهي زندگي خانوادگي و تعهدات عرفي<br />
و مذهبي در زندگي زناشويي انجاميد؛ هر چند كه شكل "كلاسيك" خانواده، كماكان يك نهاد اساسي جامعه باقي<br />
ماند. موقعيت نيروي كار زنانه تحت روابط سرمايه داري (خاصه در جوامع امپرياليستي) اگر چه در حيطه دستمزدها و