16.03.2014 Views

سالنامه از سال 1385 تا 1388

سالنامه از سال 1385 تا 1388

سالنامه از سال 1385 تا 1388

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

اكثريت عظيم اهالي دنيا،‏ شايد بدون اينكه خود متوجه باشند،‏ خانواده را مقدس مي دانند و باور دارند كه ‏"بهشت<br />

زير پاي مادران است"‏ چرا كه كار خانگي را حياتي و واجب تشخيص مي دهند!‏<br />

در عين حال،‏ به ويژه طي سه دهه گذشته،‏ سرمايه داري بين المللي به شكل بيسابقه اي نيروي كار زنان را وارد بازار<br />

كار كرده،‏ در برخي كشورها رشته هاي توليدي معيني را عمدتا با استفاده از اين نيرو به راه انداخته است.‏ نتيجه<br />

اينكه،‏ زنان بيش از پيش در لايه هاي تحتاني ‏(لايه هاي گسترده و مهم)‏ طبقه كارگر جهاني جاي مي گيرند.‏<br />

پرولتريزه شدن زنان بدون شك بر شرايط و شكل كار خانگي تاثير مي گذارد،‏ اما به هيچ وجه به معني حذف آن<br />

نيست.‏ وقتي كه به پرولتريزه شدن هر چه بيشتر زنان در سطح دنيا و ادامه كار خانگي نگاه مي كنيم،‏ با رابطه اي<br />

متناقض و شكل هاي مختلط بهره كشي روبرو مي شويم.‏ در بعضي موارد،‏ كارهاي فرعي واحدهاي توليدي و خدماتي<br />

سرمايه داري را به زنان مي سپارند تا به شكل فردي و يا در گروه هاي كوچك خانوادگي در خانه هاي خويش آن را<br />

انجام دهند.‏ اين راهي است براي همزيستي كار مزدي زنان با بيگاري ‏(يا به اصطلاح وظايف)‏ خانگي آنان.‏ همينجا در<br />

مورد ايران مي توانيم به رشته اي مثل قاليبافي اشاره كنيم كه طي چند قرن به صورت توليد سنتي خانوادگي و عمدتا<br />

با بهره كشي از نيروي كار دختران جوان در روستاها و شهرهاي مختلف اداره مي شد.‏ اما در سال هاي اخير،‏ به شكلي<br />

سازمان يافته تر و تحت كنترل بورژوازي بزرگ ‏(خصوصي و دولتي)،‏ توسط نيروي كار مزدي زنانه اي كه در محل<br />

سكونتش به كار مي پردازد و به اصطلاح ‏"سفارش"‏ مي گيرد،‏ به پيش مي رود.‏ در اين شكل از سازماندهي نيروي كار،‏<br />

زنان كارگر درگير روابط مختلطي از كار مزدي و كار بي مزد خانوادگي هستند ‏(در بسياري موارد،‏ دستمزد قاليبافي بر<br />

اساس مناسبات پدرسالارانه حاكم ‏"و به طور طبيعي"‏ در اختيار مرد خانواده قرار مي گيرد).‏ خوبست در همينجا<br />

اشاره كنيم كه يك نگاه گذرا به تعداد بافندگان در سراسر كشور ‏(رقمي بالغ بر<br />

2<br />

ميليون نفر)‏ كه عمدتا زن هستند<br />

خود مي تواند پوچي آمارهايي را كه مي خواهند نقش زنان در طبقه كارگر را كوچك جلوه دهند نشان دهد.‏ در كنار<br />

اين،‏ بعضي كارهاي خدماتي نظير بسته بندي نيز هست كه در خانه هاي مناطق شهري توسط زنان انجام مي گيرد و<br />

اين بيشتر در چارچوب كار مزدي به شيوه قطعه كاري مي گنجد.‏ و اما يك نكته كلي و پر اهميت:‏ زنان كارگر زير يك<br />

منگنه مضاعف يعني بهره كشي بيرون از خانواده و درون خانه،‏ بيشتر و شديدتر از مردان كارگر استثمار مي شوند؛<br />

اين يك واقعيت عيني است.‏ در جامعه مردسالار،‏ حتي مردان كارگر هم از امتيازات مردانه برخوردارند؛ اين هم يك<br />

واقعيت عيني است.‏ همين شرايط عيني،‏ شكافي را بين مردان و زنان كارگر شكل داده است.‏ بدون توجه به اين<br />

واقعيات،‏ نمي توان رفتار و سياست صحيحي براي متحد كردن واقعي صفوف طبقه كارگر اتخاذ كرد.‏<br />

طي چند دهه گذشته،‏ عمدتا در كشورهاي سرمايه داري پيشرفته،‏ روندي نيز جريان يافت كه گرايش به محدود كردن<br />

كار خانگي زنان داشت.‏ بدون آن كه بخواهيم عوامل موثر و تعيين كننده اي مانند جنبش ها و مبارزات راديكال<br />

سياسي و اجتماعي بعد از جنگ دوم جهاني را در ضربه زدن به ديدگاه ها و ارزش هاي جا افتاده و كهنه بر سر خانواده<br />

و جايگاه و نقش زنان در جوامع امپرياليستي كمرنگ كنيم،‏ و بدون اينكه بخواهيم با تنگ نظري ‏"اقتصادگرايانه"‏ به<br />

تحولات اجتماعي نگاه كنيم،‏ بايد بگوييم كه زنانه شدن نيروي كار در اين جوامع،‏ و جا افتادن امكاناتي مانند مهد<br />

كودك ها و خدمات اجتماعي و مرخصي هاي ويژه به تغييراتي در شكل سازماندهي زندگي خانوادگي و تعهدات عرفي<br />

و مذهبي در زندگي زناشويي انجاميد؛ هر چند كه شكل ‏"كلاسيك"‏ خانواده،‏ كماكان يك نهاد اساسي جامعه باقي<br />

ماند.‏ موقعيت نيروي كار زنانه تحت روابط سرمايه داري ‏(خاصه در جوامع امپرياليستي)‏ اگر چه در حيطه دستمزدها و

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!