16.03.2014 Views

نولیبرالیسم در بوته ي نقد

نولیبرالیسم در بوته ي نقد

نولیبرالیسم در بوته ي نقد

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

تعدیل ساختاري و نولیبرالیسم در ایران 19<br />

اجماع واشنگتن در اکثر موارد به<br />

چون<br />

‏«بنیادگرایی بازار»‏<br />

اشاره دارد و در پیوند با سیاستهاي نولیبرالی،‏ خواستار<br />

افزایش الزامات بازار بر دولت و همچنین افزایش تأثیر جهانیسازي بر حاکمیت ملّی کشورها میباشد<br />

.(Rodrick, 2006)<br />

به بیان نائومی کلاین،‏ این سیاستها،‏ که فنی و داراي مقبولیت عام تصویر میشد،‏ ادعاهاي ایدئولوژیک محضی<br />

‏«خصوصیسازي<br />

‏(همهي)‏<br />

بنگاههاي دولتی»‏<br />

و<br />

‏«حذف موانع ورود<br />

میشد و این سیاستها چیزي جز سهگانهي نولیبرالی میلتون فریدمن نبود:‏<br />

تجارت آزاد و کاهش شدید هزینههاي عمومی دولت».‏<br />

مؤسسات خارجی»‏<br />

به کشور را شامل<br />

‏«خصوصیسازي،‏ حذف مقررات،‏<br />

به گفتهي ویلیامسون اینها سیاستهاي بودند که<br />

‏«قدرتهاي مستقر در واشنگتن مصرّ‏ بودند کشورهاي آمریکاي لاتین آنها را اتخاد کنند»‏ ‏(کلاین،‏<br />

(246:1389<br />

و به برخورد مستعمراتی ‏«مکتب اقتصادي شیکاگو»‏ با ‏«صندوق بینالمللی پول»‏ و ‏«بانک جهانی»‏ را که تا حد<br />

زیادي مسکوت مانده بود،‏ رسمیت داد ‏(همان:‏<br />

.(245<br />

اجماع واشنگتن در رویکرد خود،‏ ضمن رد مداخلهگرایی و<br />

در عین تکیه بر بازار،‏ لزوماٌ‏ دو ویژگی مهم داشته<br />

است.‏ نخستین و فوري ترین ویژگی آن،‏ این است که نیازي به پیشنهاد سیاستهایی براي دست یابی به توسعه<br />

ندارد زیرا اجماع واشنگتن فقط یک سیاست براي تحقق آن هدف دارد،‏ و آن هم عبارت است از نداشتن هیج<br />

سیاستی و تکیه کامل بر بازار تا حد امکان.‏ دوم،‏ مفهوم توسعه را میتوان از دستور کار تحلیلی کنار گذاشت.‏<br />

بنابراین بنا بر اجماع واشنگتن نیازي به تعریف توسعه یا تعیین مشخصات آن نیست.‏<br />

بازار آزاد به ارمغان بیاورد در صورتی که آن را به حال خود رها کنیم ‏(بن فاین،‏<br />

.(248 :1385<br />

توسعه یعنی هر چه که<br />

با کنار گذاشتن مقولهي توسعه و به جاي آن واگذار کردن سرنوشت اقتصاد به سازوکار بازار به جاي خرد و<br />

تجربه و موشکافی،‏ این پیش فرضی مورد قبول واقع میشد که بازار هیچ نارسایی ندارد و در واقع نیروي اصلی<br />

آن همانا رقابت است که به طور طبیعی در دل بازار جاي<br />

دارد.‏<br />

کوشش براي خردمندانه و دموکراتیک کردن<br />

دولت جاي خود را به تفویض همه چیز به دولت بازار و دولت سودبران اصلی بازار میداد.‏ درست است که اولین<br />

بحث و بررسیها براي تجویز جديتر نسخه همیشگی بازار به جاي برنامه از اوایل دههي هشتاد قرن گذشته<br />

شروع شد،‏ اما آغاز<br />

دانست ‏(رئیسدانا،‏<br />

کار اصلی و پر فشار را باید از زمان حکومت ریگان در آمریکا و مارگارت تاچر در بریتانیا<br />

.(8 :1385<br />

سیاستهاي اجماع واشنگتن به شدت از سوي رونالد ریگان و مارگارت تاچر مورد حمایت قرار گرفت.‏ آنها بر<br />

حرکتهاي آزاد سرمایه،‏ پولگرایی و دولت حداقلی<br />

مدیریت بحران هاي جدي نمی پذیرد،‏ تأکید داشتند<br />

که هیچ گونه مسئولیتی در قبال نابرابريهاي درآمد و<br />

.(Held, 2004)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!