16.03.2014 Views

نولیبرالیسم در بوته ي نقد

نولیبرالیسم در بوته ي نقد

نولیبرالیسم در بوته ي نقد

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

شناخت نولیبرالیسم 12<br />

را از یکدیگر مجزا کرده و نظارت بر فرآیند تولید از سوي مدیران را به آسانی ممکن میساخت<br />

.(Johnson2000:273)<br />

در این نظام،‏ تولید عمدتاً‏ بر بازارهاي ملی متمرکز بود و این بازارها معمولاً‏ در برابر رقباي خارجی مورد حمایت<br />

قرار میگرفتند.‏<br />

نظام<br />

اما در مورد کشورهاي جهان سوم رفاه اجتماعی تا حدي تحت تأثیر فرآیند توسعه قرار داشت.‏<br />

از آنجا که<br />

دولتهاي جهان سوم در پی دستیابی به توسعهي ملی و مدرنیزاسیون از طریق صنعتی شدن بودند،‏ لذا صنایع<br />

نوپاي داخلی را در برابر رقباي خارجی مورد حمایت قرار میدادند تا یک پایهي اقتصادي قدرتمند را بنا کرده و<br />

از وابستگی به مصنوعات گران قیمت وارداتی از کشورهاي توسعه بکاهند.‏ به این ترتیب در این کشورها نیز نوعی<br />

1<br />

‏«حامی توسعه»‏ پدید آمد که در آن دولت در تأمین و ارتقاي استانداردهاي زندگی نقش اساسی داشت.‏<br />

با گذشت سه دهه از پیدایش نظام سرمایهداري کنترل شده که نهادهاي برآمده از برتن وودز در آن نقش مهمی<br />

بر عهده داشتند،‏ از اواسط دههي<br />

1970<br />

این نظام با چالشهاي عمدهاي روبرو شد.‏<br />

از یک سو،‏ نظام تولیدي<br />

فوردي به دلیل یکنواختی کار،‏ ایجاد از خودبیگانگی و تقسیم کار بر مبناي جنسیت به شدت مور انتقاد واقع<br />

شده بود؛ و از سوي دیگر،‏ ایالات متحده در نتیجهي سیاستهاي حمایتی تا حد زیادي توان خود را در بازارهاي<br />

اقتصادي جهانی از دست داده بود<br />

.(Kiely, 2003:8)<br />

در این زمان ایدههاي نولیبرالی مبتنی بر تجارت آزاد و کاهش تعرفهها،‏ در نتیجهي وضعیت نامساعد اقتصادي<br />

کشورهاي غربی-‏<br />

وقوع دو شوك بزرگ نفتی<br />

متحده و انگلستان گردید.‏<br />

–<br />

نرخ بالاي تورم،‏ رشد اندك اقتصادي،‏ نرخ بالاي بیکاري،‏ کسر بودجه در بخش خصوصی و<br />

طرفداران فراوانی پیدا کرد و منجر به پیروزي چشمگیر محافظهکاران در ایالات<br />

پیروزي محافظهکاران را<br />

میتوان آغاز گرایش به یکپارچهسازي بازارهاي جهانی و<br />

شتاب گرفتن حرکت به سوي اقتصاد آزاد دانست.‏ احزاب محافظهکار طرح نولیبرالی گسترش بازارهاي بینالمللی<br />

را در رأس برنامههاي خود قرار دادند که این مکانیسم بهوسیلهي آزادسازي بازارهاي مالی داخلی،‏ حذف تدریجی<br />

نظارت بر جریان سرمایه و افزایش تبادلات مالی در سطح جهانی مورد حمایت قرار میگرفت.‏<br />

در طول سال هاي<br />

1990 و 1980<br />

تلاش نولیبرالها براي ایجاد یک بازار جهانی به وسیلهي موافقتنامههاي<br />

آزادسازي تجاري که جریان یافتن منابع اقتصادي بر روي مرزهاي ملی را گسترش می داد،‏ قدرت بیشتري یافت.‏<br />

ایدهِي بازار واحد جهانی که بعد از سال<br />

1949<br />

در جریان مذاکرات گات به تدریج توسعه یافته و به کاهش<br />

تعرفههاي تجاري منجر شده بود،‏ متعاقب مذاکرات دور اروگوئهي گات و با تشکیل سازمان تجارت جهانی بیش<br />

از پیش مورد تأکید قرار گرفت.‏ این سازمان از حیطهي اختیارات وسیع تري نسبت به گات برخودار بود؛ از جمله<br />

از آن رو که مقررات آن امور مالکیت معنوي و تجارت آزاد در کشاورزي و منسوجات را نیز در بر میگرفت.‏<br />

1 Development-friendly

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!