نولیبرالیسم در بوته ي نقد

نولیبرالیسم در بوته ي نقد نولیبرالیسم در بوته ي نقد

16.03.2014 Views

شناخت نولیبرالیسم 10 نولیبرالیسم جامعه انداموار تاکید بر اقتدار و مذهب و دولت نیرومند و اخلاق ناسیونالیسم سلسله مراتب اجتماعی فردگرایی تأکید برآزادي و حقوق فردي بازار آزاد مخالفت با سیاستهاي کینزي برابري اجتماعی تأکید بر وظیفه فرد.‏ گرایش بین الملی در تجارت نومحافظهکاري جامعه انداموار تأکید بر وظیفه فرد تأکید بر اقتدار و مذهب و دولت نیرومند و خانواده و اخلاق ناسیونالیسم گرایش ملی در تجارت سلسله مراتب اجتماعی منبع:‏ ‏(بشیریه،‏‎1387‎‏:‏ راست نو (187 تحولات عمده اقتصادي بعد از جنگ جهانی دوم و رونق گرفتن نولیبرالیسم دورهي بین دو جنگ جهانی (1918 -1939) عصر سیاست هاي اقتصادي حمایتی و بازارهاي بستهي ملی در کشورهاي غربی بود.‏ با پایان گرفتن جنگ جهانی دوم و مطرح شدن آمریکا و شوروي به عنوان دو ابر قدرت بزرگ اقتصادي و نظامی جهان،‏ منازعهي ایدئولوژیک بین دو ابر قدرت با اتخاذ سیاستهاي اقتصادي متفاوت همراه شد.‏ تلاش آمریکا براي برقراري نظم نوین جهانی،‏ جنگ سرد و فرآیند استعمارزدایی عمدهترین عوامل تأثیرگذار بر شکلگیري اقتصاد جهانی در این دوره بودند.‏ گرچه دولتمردان آمریکایی به لحاظ ایدئولوژیکی به نظام تجارت آزاد متعهد بودند،‏ اما دو مسئله مانع از آن شد که اصول بازار آزاد اقتصادي به یکباره در بلوك غرب به اجرا درآیند.‏ ترس از ‏«گسترش کمونیسم»‏ به عنوان نیرویی خارجی که کشورهاي سرمایهداري تضعیف شدهي اروپاي پس از جنگ را تهدید میکرد،‏ به همراه منافع گروههاي قدرتمند داخلی مانند اتحادیههاي کارگري و کشاورزان باعث شد تا مصالحهاي بین آرمان تجارت آزاد و اقتصاد کنترل شدهي دولتی صورت گیرد.‏

شناخت نولیبرالیسم 11 نهادهایی که در کنفرانس برتن وودز در سال 1944 شکل گرفتند،‏ تا حد زیادي منعکس کنندهي این مصالحهي موقتی هستند.‏ از یک سو،‏ تعهدي بلند مدت به آرمان تجارت آزاد جهانی وجود داشت که این امر در شکلگیري 1 ‏«موافقت نامهي عمومی تعرفه و تجارت»‏ متجلی شد،‏ و از سوي دیگر،‏ هنوز کشورهاي اروپایی قادر بودند که تا حدي سیاستهاي حمایتی و ‏«اقتصادهاي ملی»‏ خود را حفظ کنند.‏ دولتهاي عضو قادر بودند تا ورود و خروج کالاها از مرزهاي خود را کنترل کرده و برنامههاي اقتصادي مورد نظر خود را که غالباً‏ دربرگیرندهي سیاستهاي رفاه اقتصادي بود به اجرا بگذارند.‏ کنفرانس برتون وودز همچنین زمینهساز تشکیل سه نهاد اقتصادي جدید بین المللی شد:‏ 2 بانک ترمیم و توسعه جهانی ‏(بانک جهانی)،‏ صندوق بینالمللی پول و موافقتنامهي عمومی تعرفه و تجارت ‏(گات)،‏ هدف از تشکیل صندوق بینالمللی پول،‏ مدیریت نظام مالی بین المللی و هدف از تشکیل بانک جهانی،‏ اعطاي وام به کشورهاي اروپایی به منظور بازسازي این کشورها بود.‏ بعدها ‏(در دههي (1950 حیطهي وظایف بانک جهانی گسترش پیدا کرده و تأمین نقدینگی لازم براي اجراي پروژههاي صنعتی در کشورهاي در حال توسعه را نیز شامل میشد.‏ اما بیشک مهمترین دستاوردهاي کنفرانس برتن وودز،‏ تهیهي مقدمات تأسیس ‏«گات»‏ بود که به زودي به نهاد عمدهي تجارت جهانی تبدیل شد و مسئولیت اعمال موافقت نامههاي چند جانبهي تجاري و کاهش تعرفههاي وارداتی را بر عهده گرفت.‏ گات در سال 1995 سرعت به آماج اصلی اعتراضات مخالفان جهانیسازي در اواخر دههي جاي خود را به سازمان تجارت جهانی داد که البته این سازمان به 1990 تبدیل شد.‏ بدین ترتیب،‏ نظام پس از جنگ در کشورهاي سرمایهداري بر مبناي رژیم هاي (Kiely, 2003:5) دولتهاي غربی کسب کنند.‏ 3 ‏«حامی کار»‏ شکل گرفت و کارگران موفق شدند از طریق سازمانهاي قدرتمند کارگري،‏ امتیازات فراوانی را از 4 دولتهاي رفاهی در اروپا،‏ سیاستهایی از قبیل تأمین شغلی براي تمامی افراد آماده به کار و تأمین حداقل استانداردهاي زندگی براي تمامی اعضاي جامعه را در دستور کار خود قرار دادند و بدین گونه ‏«عصر طلایی سرمایهداري کنترل شده»‏ که در آن با افزایش حقوقها و گسترش خدمات اجتماعی،‏ نوعی سازش بین نیروي کار و سرمایه ایجاد شده بود،‏ آغاز شد 5 تحولات فوق در بستر توسعهي شیوههاي تولید اقتصادي فوردي .(Steger, 2002:26) پدیدار گشتند که در آن کالاها به صورت استاندارد و در مقیاس انبوه به تولید میرسید.‏ نظام تولیدي فوردي با تخصصی کردن وظایف و ابزارها،‏ کارگران 1 General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) 2 Bank for Reconstruction and Development 3 Labor-friendly 4 Welfare state 5 Fordist

شناخت نولیبرالیسم 10<br />

نولیبرالیسم<br />

جامعه انداموار<br />

تاکید بر اقتدار و مذهب و دولت نیرومند و اخلاق<br />

ناسیونالیسم<br />

سلسله مراتب اجتماعی<br />

فردگرایی<br />

تأکید برآزادي و حقوق فردي<br />

بازار آزاد<br />

مخالفت با سیاستهاي کینزي<br />

برابري اجتماعی<br />

تأکید بر وظیفه فرد.‏<br />

گرایش بین الملی در تجارت<br />

نومحافظهکاري<br />

جامعه انداموار<br />

تأکید بر وظیفه فرد<br />

تأکید بر اقتدار و مذهب و دولت<br />

نیرومند و خانواده و اخلاق<br />

ناسیونالیسم<br />

گرایش ملی در تجارت<br />

سلسله مراتب اجتماعی<br />

منبع:‏ ‏(بشیریه،‏‎1387‎‏:‏<br />

راست نو<br />

(187<br />

تحولات عمده اقتصادي بعد از جنگ جهانی دوم و رونق گرفتن نولیبرالیسم<br />

دورهي بین دو جنگ جهانی<br />

(1918 -1939)<br />

عصر سیاست هاي اقتصادي حمایتی و بازارهاي بستهي ملی در<br />

کشورهاي غربی بود.‏ با پایان گرفتن جنگ جهانی دوم و مطرح شدن آمریکا و شوروي به عنوان دو ابر قدرت<br />

بزرگ اقتصادي و نظامی جهان،‏ منازعهي ایدئولوژیک بین دو ابر قدرت با اتخاذ سیاستهاي اقتصادي متفاوت<br />

همراه شد.‏ تلاش آمریکا براي برقراري نظم نوین جهانی،‏ جنگ سرد و فرآیند استعمارزدایی عمدهترین عوامل<br />

تأثیرگذار بر شکلگیري اقتصاد جهانی در این دوره بودند.‏ گرچه دولتمردان آمریکایی به لحاظ ایدئولوژیکی به<br />

نظام تجارت آزاد متعهد بودند،‏ اما دو مسئله مانع از آن شد که اصول بازار آزاد اقتصادي به یکباره در بلوك غرب<br />

به اجرا درآیند.‏ ترس از ‏«گسترش کمونیسم»‏ به عنوان نیرویی خارجی که کشورهاي سرمایهداري تضعیف<br />

شدهي اروپاي پس از جنگ را تهدید میکرد،‏ به همراه منافع گروههاي قدرتمند داخلی مانند اتحادیههاي<br />

کارگري و کشاورزان باعث شد تا مصالحهاي بین آرمان تجارت آزاد و اقتصاد کنترل شدهي دولتی صورت گیرد.‏

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!