سا٠ا٠ÙÙ - ketab farsi
سا٠ا٠ÙÙ - ketab farsi
سا٠ا٠ÙÙ - ketab farsi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
برخي از زنان مشهور اين دوره كه در انجمنها و شوراها فعاليت<br />
هاي گسترده و فراگير داشتند عبارت بودند از:<br />
صديقه دولت آبادي، ناشر نشريهي "زبان زنان"<br />
محترم اسكندري، يكي از زنان سوسياليست در دورهي<br />
مشروطيت<br />
هما محمودي، شاعر و نويسندهي فمينيست و يكي از<br />
سازماندهان تظاهرات دلاورانه و تاريخي زنان در مقابل<br />
ساختمان مجلس در آذر و دي ماه 1290 خورشيدي<br />
84<br />
فصلنامه سامان نو – شماره سوم – مهرماه<br />
2007 اكتبر – 1386<br />
(دسامبر 1911)<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
شمس الملوك جواهركلام، نويسنده، يكي از فعالان<br />
جنبش زنان و معلم تاريخ ايران<br />
بي بي وزيراوف، مؤسس "دبستان ابتدايي دوشيزگان"، در<br />
تهران، در سال 1907<br />
طوبا آزموده، مدير مدرسهي "ناموس"، در سال 1907<br />
درت المعالي، يكي از فعالان انقلابي و ضد امپرياليست، در<br />
جريان مذاكرات دول روس و انگليس براي تجزيه ايران،<br />
در سال 1907،<br />
صفيه يزدي، مؤسس "مدرسه دخترانه" در سال 1910 و<br />
يكي از فمينيست هاي شاخص<br />
ماهرخ گوهرشناس، مؤسس "مدرسه دخترانه ترقي"، در<br />
سال 1911 و مبلغ آزادي و برابري زنان<br />
در اين دوره زنان با تشكيل كنفرانسها و حتا اجراي نمايشنامه-<br />
ها، اقدام به ايجاد امكانات مالي كرده و آن را در خدمت جنبش<br />
زنان قرار دادند. در بهار سال خورشيدي (1910ميلادي)<br />
نزديك به نفر زن با حضور و شركت خود در يك نمايش<br />
تئاتري و فروش بليتهاي صدريالي موفق شدند كه با جمع آوري<br />
پول براي دختران يتيم، يك مدرسهي اكابر و يك كلينيك زنانه<br />
داير كنند. اين نمايش تئاتري كه در باغ اتابك برگزار گرديد،<br />
توسط انجمن خوانين وطن اجرا شد. در سالهاي<br />
برنامههاي مختلف فرهنگي در تهران و تبريز توسط زنان اجرا<br />
گرديد كه در نوع خود بي نظير بودند. يكي از اين برنامههاي<br />
فرهنگي توسط زنان ارمني ايران تهيه و اجرا شد كه از هواداران<br />
سوسيال دمكراتهاي ايران بودند، نويسنده و كارگردان آن<br />
گريگور يكيكيان بود كه همسرش استوريك يكيكيان معروفترين<br />
هنرپيشه زن اين دوره از تاريخ ايران محسوب ميگردد.<br />
يكي ديگر از زنان فعال و فمينيست ايران در اين دوره "بياناف"<br />
از اعضاي اصلي انجمن مجاهدين تبريز بود. او نه تنها در بين<br />
زنان تهيدست شهري و دهقانان روستاهاي تبريز فعاليت ميكرد<br />
بلكه با ارتباط از طريق مكاتبه از زنان ثروتمند و اريستوكرات نيز<br />
دعوت ميكرد كه به جنبش زنان دورهي مشروطيت بپيوندند.<br />
شاهزاده تاج السلطنه دختر ناصرالدين شاه تحت تأثير مكاتبات<br />
"بياناف" به صحنهي مبارزه كشيده شد و در اين زمان به يكي<br />
از عناصر فعال "انجمن آزادي نسوان" تبديل گشت. به نظر<br />
نگارنده، تاج السلطنه اولين زن فمينيست ايران است كه در<br />
19<br />
1290-1289<br />
8<br />
1289<br />
500<br />
خاطرات خود بر مسائلي تاكيد و بحث ميكند كه تا آن زمان تابو<br />
محسوب ميشد، به روشني موضع گرفته و زنان را به مبارزه عليه<br />
ازدواج "مصلحتي" و حجاب، فحشا، ازدواج هاي بدون عشق و<br />
حق طلاق يك طرفه (براي مردان) فراخوانده است.<br />
احمد كسروي<br />
عصمت تهراني، كه در دورهي دوم انقلاب مشروطيت به طور<br />
مرتب تحت نام مستعار "طيره" در نشريه "ايران نو" مقالاتي در<br />
بارهي حقوق زنان مي نوشت، نيز از زنان مبارز و فعال اين دوره<br />
محسوب ميگردد. او در اين مقالات پيوسته خاطر نشان ميسازد<br />
كه زنان تحصيلكرده و روشنفكر ميتوانند نقش كليدي در<br />
پيشرفت مشروطيت و جامعه مدرن داشته باشند. طيره در اين<br />
مقالات شديدا عليه چند همسري يا تعدد زوجات موضع گرفته و<br />
"برتري" و "هوشمندي" مردان را در مقايسه با زنان به چالش<br />
طلبيد.<br />
از ديگر زنان فعال اين دوره كه در راه مبارزه براي زنان<br />
جانفشانيها كرد و بدينگونه به كل جنبش تجددطلبي و مشروطه<br />
خواهي خدمات شاياني نمود، دكتر كحال مدير نشريهي معروف<br />
"دانش" مخصوص زنان بود.<br />
انجمنهاي زنان دراين دوره، فعاليت خود را محدود به حقوق<br />
زنان نكرده بلكه در مسائل سياسي روز نيز به طور جدي دخالت<br />
داشتند. در نوامبر دولت روسيهي تزاري با رضايت و<br />
حمايت دولت امپراطوري انگلستان طي يك اولتيماتوم نظامي از<br />
مجلس دوم ايران خواست كه "مورگان شوستر" را درعرض چهل<br />
و هشت ساعت از ايران اخراج سازد. شوستر مسئول مشاور مالي<br />
مدبري بود كه از طرف دمكراتها براي اصلاحات مالي و خزانه<br />
داري ايران استخدام شده بود. شوستر كه در ضمن مسئول اخذ<br />
ماليات از تجار ثروتمند و زمين داران بزرگ بود شديدا با<br />
مداخلات دولتهاي روسيه و انگلستان به نفع اين طبقات در امور<br />
داخلي ايران مخالفت ميكرد.<br />
1911
Change language