سا٠ا٠ÙÙ - ketab farsi
سا٠ا٠ÙÙ - ketab farsi
سا٠ا٠ÙÙ - ketab farsi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
براي اينكه آمادهي مصرف شوند، هنوز احتياج به كار خانگي دارند.<br />
اگر فقط از جنبهي خدماتي هم بنگريم اين كارها براي بازتوليد<br />
نيروي كارلازم است. اما هرگز اين گونه كارها در جامعهي سرمايه-<br />
داري در محاسبات وارد نميشوند و بنابراين فاقد ارزشاند. بدين<br />
سان، بازتوليد نسل جديد كارگر (استمرار طبقه) يعني آن چيزي<br />
كه به وظيفهي مادري موسوم شده به عهدهي زنان است. اين كار<br />
بي جيره و مواجب، بيگاري زنان است كه نسل آتي طبقهي كارگر<br />
را براي نظام سرمايهداري توليد ميكند و پرورش ميدهد.<br />
براي نشان دادن اهميت كار خانگي و فقط از اين جهت كه وقتي را<br />
كه زنان صرف كار در خانه و بچهداري مي كنند، نشان دهم، به<br />
آماري در اين مورد كه مربوط به كشور بلژيك به عنوان يك كشور<br />
پيشرفته، اشاره ميكنم:<br />
زنان شاغل بدون فرزند دستكم ساعت در روز، در خانه كار<br />
ميكنند (21 ساعت در هفته).<br />
زنان غير شاغل، حدود 7 ساعت در روز، در خانه كار ميكنند<br />
ساعت در هفته).<br />
زنان شاغل داراي يك فرزند، حدود 4/5 ساعت در روز، در خانه كار<br />
ميكنند ) 31 ساعت در هفته).<br />
زنان غيرشاغل داراي يك فرزند، حدود 8 ساعت در روز، در خانه<br />
كار ميكنند 56 ساعت در هفته)..<br />
آمارها نشان ميدهند كه زنان گاهي تا 10 ساعت در روز در خانه<br />
كار ميكنند. بديهي است كه اين كار، رايگان انجام ميشود و با<br />
اينكه كاري ضروري است مزدي به ازايش پرداخت نميشود. بدين<br />
ترتيب بخش مهمي از بازتوليد طبقهي كارگر، مجاني براي طبقهي<br />
سرمايهدار انجام ميگيرد. به اين شكل، سرمايهدار نيروي كار را<br />
ميتواند ارزانتر بخرد و با به كارگيري آن سود بيشتري نصيب<br />
خود سازد.<br />
عملكرد ديگر خانواده اين است كه نيروي كار زنان كه جمعيت<br />
عظيمي را تشكيل ميدهند به عنوان نيروي كار ذخيره، در اين<br />
نهاد محفوظ باقي ميماند. اين نيروي كار در نهاد خانواده پنهان<br />
است. در آمارها مقولهي زن خانه دار از آمار بيكاري به كلي<br />
جداست. گويا اصلا قرار نيست كه زنان به بازار نيروي كار وارد<br />
شوند. زن خانهدار عنصري از جمعيت غيرفعال محسوب ميشود و<br />
تازه همين كارِ خانهداري او نيز اصلا به حساب نميآيد. در اين<br />
آمارها، زنان خانهدار نه تنها كارشان، بلكه حتا حق كارشان را نيز<br />
به حساب نميآورند؛ زنان به سادگي "خانه دار" هستند و به كار<br />
طبيعي خودشان مشغولاند. به اين ترتيب سرمايهداري بخش<br />
عظيمي از جمعيت را كه نتوانسته است جلب توليد اجتماعي بكند،<br />
از محاسبات خود پنهان ميسازد. جمعيت بيكاري كه در خانههاي<br />
جدا ازهم حبس شدهاند و نميتوانند مقاومت اجتماعي موثري در<br />
مقابل سرمايهداري انجام دهند. ايدئولوژي طبقات حاكم هم اين را<br />
همواره توجيه كرده است: "همسري و مادري وظيفه ي طبيعي زن<br />
است". بدين خاطر است كه در دوران بحرانهاي سرمايهداري اين<br />
تبليغات شدت بيشتري مييابند.<br />
نهاد خانواده براي طبقهي سرمايهدار حربهي بسيار كارآيي است كه<br />
از آن عليه مبارزات كارگري بهره ببرد. طبقهي كارگر، در خارج از<br />
محل كار خود از طريق واحد خانواده در انزوا به سر برده و به<br />
عنوان يك نيروي اجتماعي همبسته عمل نميكند. در هنگام<br />
اعتراضهاي كارگري تبليغات دستگاههاي متعدد نظام سرمايهداري<br />
با پيش كشيدن تقدم منافع هر خانواده در مقابل ساير خانوادهها<br />
(داشتن مسئوليت در برابر خانوادهي خود)، اتحاد طبقهي كارگر را<br />
در مقابل سركوب سرمايهداري، تضعيف ميكنند. بايد در نظر<br />
داشت كه نهاد خانواده يك حيطهي محافظهكارانه است. كارگري<br />
كه مسئوليت ادارهي معاش يك خانواده را بر عهده دارد نميتواند<br />
اعتصابش را براي مدت زيادي ادامه دهد. در بيشتر اوقات، اين زنان<br />
كارگران هستند كه همسرانشان را تحت فشار ميگذارند كه به<br />
اعتصاب پايان دهند. خوشبختانه در سالهاي اخير خلاف اين امر<br />
هم ديده شده است و زنان كارگران به جاي تحت فشارگذاشتن<br />
كارگران براي خاتمهدادن به اعتصاب، پيكتهاي همبستگي با<br />
اعتصاب بر پا كردهاند. ولي درتاريخ جنبش كارگري در بسياري<br />
مواقع نهاد خانواده نقش مهمي در اعتصاب شكني بازي كرده است.<br />
افزون براين، در نهاد خانواده است كه تبعيضهاي اجتماعي و<br />
اختلاف طبقاتي و پذيرش كل نظام به مثابه امري طبيعي و ابدي<br />
آموزش داده ميشود. در خانواده است كه اطاعت محض و سلطه<br />
پذيري در ذهن كودكان جاي ميگيرد و نهادينه ميشود. در<br />
چارچوب خانواده است كه آموزش نقشهاي اجتماعي "زنانه" و<br />
"مردانه" كودكان آغاز ميگردد.<br />
به رغم اينكه حفظ نهاد خانواده در نهايت به نفع طبقهي حاكم<br />
49 )<br />
-<br />
3<br />
–<br />
)<br />
73<br />
فصلنامه سامان نو – شماره سوم – مهرماه – 1386 اكتبر 2007
Change language