ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
نظری<br />
پسا فوردیسم، مارکسیسم و نقد اجمتاعی مورد بحث<br />
از : امانوئل رنو<br />
برگردان : ب . کیوان<br />
نگرش<br />
دانستن این نکته که یک تئوری تاریخی بر<br />
پایه چه مقوله ای باید گزیده شود، تنها به<br />
گفتگوی اصطالح شناسی مربوط است. در<br />
واقع هر مفهوم انتقال دهنده مجموعه ای از<br />
پیش فرض ها و معنا های نهفته است که نوع<br />
دوره بندی بسیجیده و داوری های استوار<br />
بر دوره را مشروط می سازند. مفهوم های<br />
»سرمایه داری پیشرفته« یا »سرمایه داری<br />
جدید« در نگاه نخست برتری کلیت و نا<br />
روشنی نسبی را نشان می دهند. البته، این<br />
مفهوم های زیر بی طرفی توصیفی نمایان<br />
آن ها پیش فرض های پروبلماتیک را<br />
پنهان می کنند. صحبت کردن از »سرمایه<br />
داری پیشرفته« که هم زمان مفهوم خطی<br />
و تدریجی تحول اجتماعی را به خدمت می<br />
گیرد، به کلی با نگرش تاریخی مطابقت<br />
دارد که بنا بر جنبش دو گانه عقالنی شدن<br />
اخالقی و ابزاری توصیف می شود. اما می<br />
تواند به حق از کنار آمدن با مضمون قوی<br />
ایدئولوژیک بد گمان باشد. مفهوم »سرمایه<br />
داری جدید«در مورد آن نگرش نا پیوسته<br />
گرا را به خدمت می گیردکه به دشواری<br />
رابطه ای را که دوره ها میان خود حفظ می<br />
کنند، محسوس می سازد. و بدین ترتیب، القا<br />
می کند که زمان حال می تواند به آسانی از<br />
فرمانروایی ها و بی عدالتی های ساختاری<br />
مدرنیته آزاد شود. این اشکال می تواند کم<br />
تر داوری شود. در صورتی که در نظر<br />
گیریم که خصلت دوره کنونی فراهم آوردن<br />
گسست با گذشته است که توسط »ذهن جدید<br />
سرمایه داری« پذیرفته شده یا در صورتی<br />
که در نظر گیریم که هدف سیاسی اساسی<br />
امروز تدارک دیدن »نقد جدید اجتماعی« در<br />
گسست با مفهوم های نقد سرمایه داری است.<br />
البته، کم تر بی اهمیت به نظر می رسد که از<br />
استوار شدن استراتژی های سیاسی در تحلیل<br />
دگر گونی های اجتماعی کلی و ساختار های<br />
نا برابری ها و فرمانروایی صرفنظر نکنیم<br />
. اصطالح لیبرالیسم نو معناهای ضمنی<br />
ایدئولوژیک از این نوع را در بر ندارد. او<br />
در سپهر عمومی سیاسی هم زمان مجموعی<br />
از پراتیک ها و نهاد های اقتصادی، سیاست<br />
های اقتصادی و ایدئولوژی جدید را نشان<br />
می دهد. مفهوم لیبرالیسم نو به نظر می<br />
رسدمستعد یکی کردن این عنصر های<br />
متفاوت در یک مفهوم کلی مشخصه های<br />
چشمگیر دوره کنونی است. با این همه،<br />
این مفهوم مسئله هایی را در مقیاسی بر<br />
می انگیزد که روشن نیست که ویژگی های<br />
اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک که آن ها<br />
را به هم پیوند می دهد، درخور یکی شدن<br />
در همان مفهوم باشند. به عالوه، دگرگونی<br />
اقتصادی کنونی مسئله یگانگی مفهوم نو<br />
لیبرالیستی )دگرگونی های نو لیبرالیسم( را<br />
مطرح می کنندو پی بردن به این مسئله را<br />
پیش می کشند که ما اکنون در حال خارج<br />
شدن از لیبرالیسم نو )پایان لیبرالیسم نو؟(<br />
هستیم. کاربرد مفهوم پسا فوردیسم که از این<br />
رو دوره ای را نشان می دهد که در پی<br />
نظام انباشت فوردیستی می آید و به نظر می<br />
رسد بنابر دگرگونی ساختارهای اجتماعی<br />
و نهادی فوردیسم توصیف می شود، آسان<br />
است. این واقعیت که پسا فوردیسم در رجوع<br />
به فوردیسم تعریف شده باشد، می توانداندیشه<br />
دوره جدید همگونی سرمایه داری را به یاد<br />
آورد. معنای ضمنی »تنظیم های« این مفهوم<br />
صفحه 53<br />
مجله هفته شماره 28 مهر 1391
Change language