ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ادبیات<br />
صفحه 189<br />
کنند را »برونیابی« کرد. موسسه »کیتو«<br />
)/http://www.cato.org( یکی از<br />
مراکز تحقیقاتی واشنگتن در زمینه سیاست<br />
گذاری عمومی است که مدافع اقتصاد آزاد<br />
و محدود کردن دخالت های حکومت است<br />
)طرفه آنکه این موسسه به رغم داعیه عدم<br />
وابستگی حزبی و دولتی قادر است برای<br />
مثال جایزه ای نیم میلیون دالری به اکبر<br />
گنجی بدهد(. به طور کلی با نظری اجمالی<br />
به رویکردهای این دست رسانه های دولتی<br />
و شبه دولتی در سه سال اخیر، می توان<br />
گفت مهم ترین شاخص مشترک در خطی<br />
مشی سیاسی آنها، پیشبرد سیاست های<br />
»آلترناتیو سازی سیاسی« در کشورهای<br />
مقصد از طریق بستر سازیِ گفتمانیِ این<br />
سیاست هاست )و نیز تعهد به بسط هژمونی<br />
گفتمان نئولیبرال(.<br />
)۵( طرح مقدماتی این بحث در این نوشتار<br />
بر این امید استوار بوده و هست که در حد<br />
بضاعت، توجه رفقای دور و نزدیک را به<br />
اهمیت این مقوله جلب کنم. پس از آن گمان<br />
می کنم انتشار متن های جدی تر و عمیق تر<br />
در این زمینه و تعامل های نظریِ هدفمند،<br />
انتظار دور از دسترسی نباشد )همچنانکه<br />
انگیزه اولیه نگارش این متن – و نیز بخشی<br />
از ایده های مطرح شده در آن – خود پیامد<br />
گفتگویی جمعی با تعدادی از رفقای ارجمندم<br />
بوده است(.<br />
مجله هفته شماره 28 مهر 1391<br />
کشتی شکستگان هزارهی سوم<br />
نقد و بررسی کتاب »دنیای بیسامان: زمانی<br />
که تمدنهایمان فرسوده میشوند«، نوشته<br />
امین معلوف، ترجمه عبدالحسن نیکگهر<br />
تقدیم به استاد ارجمند عبدالحسین نیکگهر<br />
به پاس ترجمهی آثار با ارزش امین معلوف<br />
در سال ۱۳۸۹ از امین معلوف )نویسنده و<br />
پژوهشگر لبنانی فرانسوی متولد ۱۹۴۹(،<br />
کتاب معروف »هویتهای مرگبار« با<br />
ترجمهی بسیار روان عبدالحسین نیک گهر<br />
به چاپ رسید. و اکنون با خوشحالی اعالم<br />
میکنم که در ابتدای سال جدید اثردیگری<br />
از وی به قلم همان مترجم توانا تحت عنوان<br />
»دنیای بیسامان: زمانی که تمدنهایمان<br />
فرسوده میشوند« به بازار آمده است. کتابی<br />
غنی از تجربه و تأمالتی که احتماالً برای<br />
بیان آنها میباید نیمی عرب و نیمی غربی<br />
بود؛ آنهم با پذیرندگی فارغ از هرگونه<br />
شرمی بر این دو پارگی؛ و به نظر میرسد<br />
همین پذیرندگیِ داوطلبانه و از آن مهمتر<br />
»مسئوالنه« است که آثار معلوف را اینگونه<br />
با ارزش میکند. باری، وی کتاب خویش<br />
را اینگونه آغاز میکند: “ما بدون قطبنما<br />
وارد قرن جدید شدهایم”. آری، بدون قطبنما<br />
و چنان که به نظر میرسد در کشتیای<br />
شکسته….<br />
کتاب شامل سه بخش و یک پیگفتار است.<br />
نخست، پیروزیهای فریبنده. بخش دوم<br />
مشروعیتهای گمشده و بخش سوم یقینهای<br />
تخیلی.<br />
*******<br />
زهره روحی<br />
درجهی بلوغ و فرهیختگی انسان نه فقط<br />
با پرسشگری، بلکه با تالش برای یافتن<br />
پاسخ مسئوالنه و صادقانه به پرسشهاست<br />
که آشکار میشود. امین معلوف در کتاب<br />
»دنیای بیسامان« خود، به چنین تالشی<br />
دست زده است. اینکه پاسخهای او به مذاق<br />
مخاطب خوش بیآید یا نه، شاید چندان مهم<br />
نباشد، مهم تالش مسئوالنهی اوست. اینکه<br />
فراتر از جداییهای تحمیلی »فرهنگ«های<br />
موجود حرکت کند. منظور خطوط مرزیای<br />
است که به اعتقاد او، نه از سوی چیزی<br />
مجرد و انتزاعی به نام »فرهنگ« بلکه از<br />
جانب عواملی دیگر فیالمثل شرایط تاریخی<br />
و سیاسی )صص۱۸۵،۱۸۶( به اقوام و<br />
ملتها تحمیل میشود. آری این فرهنگ غیر<br />
واقعی تحمیل میشود تا انسانها را از رشد،<br />
شکوفایی و بلوغی که سزاوار آنند، باز دارد؛<br />
و از قضا در چنین وضعیت قالبیِ »تمدن«<br />
است که به باور امین معلوف تمدنهای غربی<br />
و یا شرقی هر دو به بنبست رسیدهاند. زیرا<br />
نتوانستهاند از حوادثی مانند یازده سپتامبر<br />
و یا لشکرکشیهای هزارهی سوم جلوگیری<br />
کنند. یا بهتر است بگوییم نتوانستهاند کنترلی<br />
بر حوادث شومی داشته باشند که کلیه جوامع<br />
بشری را فرا گرفته است و وضعیتهای<br />
ناگواری مانند ناامنیهای سیاسی، اجتماعی،<br />
اقتصادی، و ویرانیهای محیط زیستی،<br />
آشوبهای قومی، فقر و بیکاری جهانی،<br />
فسادهای مالی و اخالقیِ جهانشمول، ترور و<br />
وحشت، جنگها و گردنکشیهای نوظهور و<br />
تبعیضهای آشکار و وقیحانه )ای که روز به<br />
روز از قبح آن کاسته میشود( به بار آورده<br />
است. فیالمثل وی در خصوص تمدن غربی<br />
و عربی به صراحت میگوید: “انتقاد من
Change language