ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
صفحه 175<br />
۳(شکست امپراتوری ایاالت متحده پس از<br />
جنگ در افغانستان و در عراق.<br />
۴(شکست اسرائیل در دومین جنگ لبنان)۸(.<br />
بطور مشخص، یعنی این که هر تحلیلی در<br />
خصوص رویدادهای خشونتبار در سوریه،<br />
باید بر اساس این چهار موضوع که در<br />
خطوط باال مطرح کردیم صورت پذیرد.<br />
عالوه بر این، ما در پژوهش هایمان باید<br />
در جستجوی رویداد تاریخی معنی داری در<br />
تاریخ خاور میانه باشیم که روی حوادث اخیر<br />
سوریه تأثیر گذار بوده است. زیرا حتی اگر<br />
ما به تمام رویدادهای »بهار عرب« آگاهی<br />
داشته باشیم، برخی از پرسش ها هم چنان<br />
برای ما مطرح خواهد بود که بی جواب می<br />
ماند، که عبارت است از :<br />
اوال، چگونه این موضوع را توضیح دهیم<br />
که در زمانی مشخص از اعالم جنگ علیه<br />
تروریسم در سال ۲۰۱۱، تضاد غرب/اسالم<br />
به تشکیل »جبهۀ مشترک« نائل می آید و<br />
مدعی »دفاع« از دموکراسی و حقوق بشر<br />
در جهان عرب می شود، یعنی »جبهه ای«<br />
که، پشت همان سنگر و زیر همان پرچم<br />
»آزادی، دموکراسی، عدالت«، امپریالیسم<br />
ایاالت متحده، استعمارگران نوین – و تمدید<br />
شدۀ – اروپائی )نئو-کلونیالیسم(، اسالم<br />
گرایان خلیفه گرای ترکیه، و استبداد عرب<br />
ارتجاعی را گردهم می آورد و متشکل می<br />
سازد؟<br />
ثانیا، چگونه این موضوع را باید بفهمیم که<br />
امارات و سلطان های عرب در خلیج )مترجم<br />
: خلیج فارس( از سوی ایران احساس خطر<br />
می کنند، یعنی کشوری مسلمان، و نه از<br />
سوی دولت اسرائیل که توسط امپریالیسم<br />
بریتانیا در فردای جنگ جهانی در قلب<br />
جهان عرب کار گذاشته شده است؟<br />
ثالثا، چگونه این موضوع را توضیح دهیم که<br />
اسرائیل که به عنوان »تنها دموکراسی« در<br />
خاورمیانه تلقی می شود، ناگهان به ضامن<br />
استراتژیک برای تداوم رژیم های سلطنتی<br />
مستبد و ارتجاعی شبهه جزیرۀ عرب تبدیل<br />
می شود؟<br />
رابعا، چگونه این موضوع را توضیح دهیم<br />
که با وجود تمام تبلیغات امپریالیستی و<br />
تحریف خبری در رسانه ها علیه سوریه،<br />
می بینیم که اکثریت مردم سوریه پیوسته از<br />
رئیس جمهور بشار االسد پشتیبانی می کنند،<br />
و اکثریت مردم لبنان و عراق نیز از بشار<br />
االسد حمایت می کنند؟ بی آن که مردم ایران<br />
را در این معادله به حساب آورده باشیم.<br />
مجله هفته شماره 28 مهر 1391<br />
خامسا، چگ.نه این موضوع را توضیح<br />
دهیم که اقلیت های مسیحی در شرق، که<br />
غالبا با »غرب مسیحی« انطباق هویتی<br />
دارند از سوی »دموکراسی دموکراتیک«<br />
همین غرب احساس نا امنی می کنند، و «<br />
استبداد« رئیس جمهور سوریه بشار االسد را<br />
به »آزادی« وعده داه شده توسط امپریالیسم<br />
جهانی ترجیح می دهند؟<br />
روشن است که همواره شمار و سرشت<br />
عناصر تعیین کنندۀ هر رویداد خاصی بی<br />
نهایت است، و در هر شیئی که در نظر<br />
بگیریم هیچ نوع شاخصی که بتواند بخشی<br />
از آن را به عنوان تنها عنصر تعیین کننده<br />
نشان دهد، وجود ندارد، با این وجود، نمی<br />
توانیم تنها به این علت که دالیل بی شمار و<br />
بی نهایت هستند، تسلیم »ابهامات و سرپوش<br />
گذاشتن بر واقعیات« و تبلیغات امپریالیستی<br />
شویم. بر عکس، کار تحلیلی ما مستلزم دسته<br />
بندی کردن دالیل بی شمار در گروه های<br />
مختلف و مشخص و محدود است. در این<br />
جا ما تحلیل خودمان را به دو دسته از دالیل<br />
محدود می کنیم : ۱(عناصر قوی – مذهبی<br />
در چشم انداز سوریه، یا مخلوط فرهنگی<br />
سوریه، و ۲(عینیت بخشیدن به سیاستی که<br />
بر اساس همین مخلوط به ایجاد دولت های<br />
تازه تأسیس در فردای فروپاشی امپراتوری<br />
عثمانی در سال ۱۹۱۸، بر اساس شرایط<br />
تاریخی مشخص، دامن زد.<br />
از نظم قدیم خاورمیانه<br />
پیش ار هر موضوعی می دانیم که جهان<br />
عرب در حال حاضر از یک دوران بازسازی<br />
بنیادی از دیدگاه نقشۀ جغرافیائی، مرزهای<br />
بیرونی و درونی، اسامی کشورهای عرب و<br />
چگونگی خاص طبیعی آنها عبور می کند.<br />
در واقع این دومین بازی سازی طی یک<br />
قرن گذشته است. از آن جائی که نخستین<br />
بازسازی در فردای جنگ جهانی و فروپاشی<br />
امپراتوری عثمانی در سال ۱۹۱۸ با مداخلۀ<br />
امپریالیسم فرانسه و انگلیس تحقق پذیرفت،<br />
در نتیجه بین نخستین بازسازی )۱۹۱۸(<br />
و دومین بازسازی)۲۰۱۱(، با دو تغییر<br />
روبرو می شویم :<br />
اوال، بازسازی پس از جنگ دوم جهانی که<br />
از سال های ۵۰ و ۶۰ به اجرا گذاشته شد.<br />
این بازسازی موجب دو رویداد مهم شد :<br />
۱(سقوط رژیم های سلطنتی که توسط<br />
امپریالیسم فرانسه و بریتانیا در فردای جنگ<br />
جهانی ایجاد شده بود، مانند رژیم سلطنتی<br />
شاه ادریس در لیبی)۱۹۵۱-۱۹۶۹(، دستگاه<br />
سلطنتی مصر)۱۹۲۲-۱۹۵۳()۹(، رژیم<br />
سلطنتی عراق)۱۰( )۱۹۲۱-۱۹۵۸(، رژیم<br />
سلطنتی یمن)۱۱( )۱۹۱۸-۱۹۶۲(.<br />
۲(استقالل استعمارات فرانسه و بریتانیا در<br />
آفریقای شمالی و خاور نزدیک.<br />
ثانیا، بازسازی بر اساس نظم کمپ دیوید که<br />
در سال ۱۹۷۸ و پس از جنگ »مسخرۀ«<br />
اکتبر ۱۹۷۳ )یا جنگ یوم کیپور( به<br />
وقوع پیوست. طی دومین بازسازی، خیل<br />
دیکتاتورها و رژیم های سلطنتی خونبار با<br />
مداخالت امپریالیسم جهانی)۱۲( پشتیبانی<br />
و تحمیل شد.<br />
طی سه دهه، هیوالهایی مانند مبارک،<br />
صدام، امیران و سالطین شبهه جزیرۀ عرب<br />
از مرحمت های امپراتوری ایاالت متحده<br />
و هم پیمانان اروپائی اش بهره مند بودند.<br />
از یک سو، این وضعیت راکد اسرائیل را<br />
به مرکز مناسبات منطقه ای تبدیل کرد،<br />
و از سوی دیگر اجازه داد که مستبدان و<br />
هیوالهای عربی که به فرمان ایاالت متحده<br />
بودند مردم را به زیر سلطۀ ظالمانۀ خود<br />
بکشند، رژیم وحشت را بر آنها حاکم کنند،<br />
شکنجه کنند، تحت فشار بگذارند و قتل عام<br />
به راه بیاندازند. در این جا صدام حسین<br />
را به عنوان مثال یادآور شویم که جنگ<br />
وحشیانه ای را علیه مردم ایران )۱۹۸۸-<br />
۱۹۷۹( به راه انداخت و یک میلیون و نیم<br />
آدم را یا کشت و یا معلول ساخت)۱۳(.<br />
مبارک، فرعون مصر، پسر رامسس ۲ که<br />
بر مصر فرمانروایی کرد و طی سی سال به<br />
مردم گرسنگی داد، که هیچ فرعونی تا کنون<br />
هرگز به چنین کاری دست نزده بود.<br />
عهد نامۀ سایکس-پیکو)۱۹۱۶(<br />
De l’accord Sykes-Picot<br />
به همان شکلی که نقشۀ جغرافیایی خاورمیانه<br />
نشان می دهد، مرز کشورهای کنونی، در<br />
بهبهۀ جنگ جهانی اوّ ل ترسیم شده است<br />
)۱۹۱۴-۱۹۱۸(. مرزبندی های فعلی به<br />
طور کامال مشخص بر اساس تقسیمات<br />
استعماری، و حاصل چندین عهدنامه و<br />
قرارداد تحمیل شده توسط فرانسه و انگلیس،<br />
دو قدرت بزرگ استعماری آن دوران بوده<br />
است. در این جا می توانیم به برخی از این<br />
عهدنامه ها و قراردادها را یادآور شویم :<br />
عهدنامۀ سایکس-پیکو)۱۹۱۶(، اعالمیۀ<br />
بالفور)۱۹۱۷(، کنفرانس صلح)۱۹۱۹(،<br />
قرارداد سور)۱۹۲۰( و قرارداد<br />
لوزان)۱۹۲۳(. نتیجۀ این کاغذ پراکنی ها<br />
چنین شد که فرانسوی ها و بریتانیائی ها<br />
مرزهای بیرونی و درونی مناطق عرب<br />
در امپراتوری عثمانی را بر اساس منافع<br />
استعماری خودشان دوباره ترسیم کردند.<br />
کامال روشن است که تقسیم بندی ها بر