ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
و<br />
صفحه 136<br />
(<br />
در دهه ۱۹۲۰، کینز سیاستهای دولت<br />
محافظهکار وینستون چرچیل را محکوم کرد.<br />
او با سیاستهای لیبرال »نئوکالسیک« که<br />
اعتصاب معدنکاران را تحریک کرد، و در<br />
پی آن اعتصاب سراسری سال ۱۹۲۶ رخ<br />
داد، مخالف بود.<br />
بعد از آن، او خواهان یک سیاست برای<br />
سرمایهگذاری عمومی عمده شد. او از حزب<br />
لیبرال حمایت میکرد، در حالیکه روابط<br />
دوستانه ای با حزب کارگر داشت. در<br />
سال ۱۹۲۹، در پی شکست محافظهکاران<br />
و لیبرالها، دولت کارگر جدید او را به<br />
»کمیسیون مکمیالن درباره وضعیت<br />
اقتصادی« منصوب کرد. او در سال ۱۹۳۰<br />
مشاور همان دولت شد.<br />
بحران اقتصادی در پی سقوط والاستریت<br />
در سال ۱۹۲۹ ژرف گردید، و منجر به<br />
ارائه یک تحلیل از اشتغال، بهره و پول شد،<br />
و اعتقاد او را مبنی بر اینکه مداخله دولت<br />
باید افزایش یابد، تقویت کرد. دولت برای<br />
جبران کاهش در تقاضا، باید خرج را در<br />
جهت تقویت اقتصاد و اشتغال، افزایش دهد.<br />
بعد از آن، او در یک مناظره عمده با هایک<br />
)Hayek( درگیر شد. گرچه هایک، همچون<br />
کینز به رد شماری از ایدههای اسمیت<br />
،)Smith( ریکاردو ،)Ricardo( والراس<br />
), )Walras و جیونس )Jevons( رسیده<br />
بود، اما با لودویگ وُ ن میسس Ludwig(<br />
)von Mises مجموعه ای از ایده های<br />
اولترا-لیبرال را که شدیداً مخالف اصول<br />
اصلی انقالب کینزی بود )در مخالفت شدید<br />
با آن قرار داشت( مطرح کرد.<br />
در حالیکه کینز و اقتصاددانان همفکر او<br />
متقاعد بودند که رکود بزرگ بعلت سقوط<br />
در سرمایهگذاری بود، هایک و هواداران<br />
او سرمایهگذاری بیش از حد ناشی از<br />
سیاستهای پولی بدون دقت را علت میدیدند.<br />
برای کینز، مصرف و سرمایهگذاری باید از<br />
طریق مداخله قوی دولت تحریک شوند.<br />
برای هایک، مداخله دولت پول موجود<br />
برای سرمایهگذاری خصوصی را کاهش<br />
میداد. برای کینز، دستمزدها باید جهت<br />
تحرک مصرف افزایش یابند. برای هایک،<br />
دستمزدها، در جهت تضمین احیای اشتغال<br />
کامل، باید کاهش یابند. این مناظره )پلمیک(<br />
به صفحات مطبوعات بریتانیا راه یافت<br />
)»تایمز«، ۱۷ و ۱۹ اکتبر ۱۹۳۲(.<br />
کینز باور داشت که سیاست اقتصادی باید<br />
بسمت کاهش نرخ بیکاری باال و توزیع<br />
درآمدها به شیوه ای مساواتطلبانهتر تعیین<br />
شود. او استدالل میکرد که اگر دولت اهداف<br />
مجله هفته شماره 28 مهر 1391<br />
اشتغال کامل و برابری بیشتر را دنبال نکند،<br />
خطر جدی پیروزی فاشیسیم یا کمونیسم<br />
بلشویکی وجود خواهد داشت. سیاست دولت<br />
باید کاهش نرخ بهره را، که منابع حیاتی را<br />
به بخش مالی هدایت میکند، هدف قرار دهد.<br />
با کاهش نرخ بهره، او خواهان نابود کردن<br />
طبقه نزولخوار )رانتخوار ،)rentier<br />
آفت نظام سرمایهداری )که از قبَل درآمد<br />
کسب نشده زندگی میکند( بود. با این وجود،<br />
کینز در عین حال، بوضوح کامل میگوید<br />
که پیامدهای تئوری او »نسبتاً لیبرال« است.<br />
تئوری کینز »… در حالی که اهمیت حیاتی<br />
ایجاد کنترلهای مرکزی مشخصی در<br />
عرصههایی که امروز کامالً در دست ابتکار<br />
بخش خصوصی است را برجسته میکند،<br />
عرصههای فعالیت بسیار زیادی را دست<br />
بخش خصوصی باقی میگذارد. این در<br />
واقع، خواهان یک نظام سوسیالیسم دولتی<br />
که بخش عمده حیات اقتصادی جامعه را تابع<br />
کنترل خود میکند، نیست.«۴<br />
نسخههای کینز در مناطق بسیاری از جهان<br />
تا دهه ۱۹۷۰ به اجرا گذاشته شد. آنها<br />
همچنین، بر شماری از اقتصادانان، همچون<br />
ساموئلسون ،)Samuelson( گالبرایت<br />
،)Galbraith( توبین )Tobin( و پرهبیش<br />
)Prebisch( تأثیر گذاشتند.<br />
تدارک ضدانقالب نئولیبرالی<br />
یک واکنش سریع به سیاستهای مداخله<br />
دولت در راستای تقویت تقاضا و حرکت<br />
بسمت اشتغال کامل، وجود داشت. از آغاز<br />
دهه ۱۹۳۰، هایک و وُ ن میسس برای<br />
نابودکردن پیشنهادات کینز اقدام کردند.<br />
»از سال ۱۹۴۵، در محافل آکادمیک و<br />
سرمایهداری گوناگون، بطور همزمان برای<br />
گردآوردن مدافعان واجد شرایط لیبرالیسم<br />
)اقتصادیات نئوکالسیک( پروژههای متفاوتی<br />
با هدف سازماندهی یک پاسخ مشترک به<br />
مُبلغان مداخله دولت و سوسیالیسم، ظهور<br />
کرد. سه مرکز که این مقاومت بعد از جنگ<br />
در آنجا سازماندهی شد عبارت بودند از :<br />
مؤسسه عالی مطالعات بینالمللی و توسعه<br />
)IUHEI( در ژنو، مدرسه اقتصادی لندن<br />
)LSE( و دانشگاه شیکاگو.«۵<br />
در پایان جنگ جهانی دوم، هایک در ،<br />
مدرسه اقتصادی لندن بود. در سال ۱۹۴۷،<br />
او و وُ ن میسس انجمن مونت-پرلین So-<br />
)ciété du Mont-Pèlerin را تأسیس<br />
کردند. اولین نشست آن در آوریل ۱۹۴۷<br />
برگزار شد و ۳۶ لیبرال معروف را در هتل<br />
دُ پارک Parc( )Hôtel du در مونت-<br />
پرلین نزدیک ووی سوئیس گردآورد.<br />
هزینه آن نشست را بانکداران و صاحبان<br />
صنایع سوئیس تأمین کردند. سه نشریه<br />
بزرگ ایاالت متحده )فورچون، نیوزویک،<br />
و ریدرز دایجست( نمایندگی فرستادند. در<br />
واقع، ریدرز دایجست Di- Reader’s<br />
)gest به تازگی، خالصه ای از کار اصلی<br />
هایک، »راه به بردگی« را منتشر کرده<br />
بود. آن کتاب، از جمله میگفت:<br />
»در گذشته، تسلیم شدن بشر به نیروهای<br />
غیرشخصی بازار توسعه تمدن را، که در<br />
غیر آنصورت ظهور نمیکرد- ممکن<br />
ساخت. از طریق تسلیم است که ما هر روز<br />
در ساختمان چیزی که بسیار بزرگتر از<br />
چیزی است که همه ما قادر به درک آن<br />
هستیم، مشارکت میکنیم.«۶<br />
اقتصادانان و فالسفه راستگرا از »مکاتب<br />
فکری« گوناگون در آن نشست شرکت<br />
کردند. »در پایان نشست انجمن دُ مونت-<br />
پلرین ]سلف داووس[-نوعی فراماسونری<br />
نئولیبرالی، خیلی خوب سازماندهی شده<br />
و متعهد به اشاعه کیش نئولیبرالی با<br />
گردهماییهای بینالمللی منظم، تأسیس<br />
شد.«۷<br />
در میان فعالترین اعضای سازمان، هایک،<br />
ُ ن میسس، موریس آالس Al- Maurice<br />
،)lais کارل پوپر Popper( )Karl و<br />
میلتون فریدمن Friedman( )Milton<br />
قرار داشتند. آن سازمان به یک کانون فکر<br />
ضدحمله نئولیبرالی مبدل شد. بسیاری از<br />
اعضای آن برنده جایزه نوبل در اقتصاد<br />
شدند )هایک در ۱۹۷۴، فریدمن در ۱۹۷۶،<br />
و آالس در ۱۹۸۸(.<br />
تارنگاشت عدالت<br />
پینویسها:<br />
(<br />
۱- بخش نخست این سری »نگاهی در آیینه<br />
پشت سر برای درک حال« در تارنگاشت<br />
»کمیته برای حذف بدهی جهان سوم« از<br />
۱۲ تا ۲۵ ژوئن … ۲۰۰۹ منتشر شد.<br />
۲- به نقل از بیوود و دوستالر، ۱۹۹۵ ص.<br />
.۳۷<br />
۳- همانجا، ص. ۴۰.<br />
۴- کینز، ۱۹۳۶، یاداشتهای نهایی، چاپ<br />
اسپانیایی، ص. ۳۶۲.<br />
-۵ اودری، .۱۹۹۶<br />
۶- وُ ن هایک، ۱۹۴۴.<br />
-۷ اندرسون، .۱۹۹۶<br />
(
Change language