ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
ش٠ار٠٢٨
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
نظری<br />
شلینگ«<br />
و »فیخته، : آملان رمانتیسم ساده، زبان به فلسفه روحی<br />
زهره 13<br />
صفحه قرن<br />
اواخر در »رمانتیسم«، نهضت مهمترین<br />
از یکی عنوان به میالدی هجده و<br />
شد زاده آلمان در اروپایی، نهضتهای ظاهراً<br />
میکنند، گزارش مورخان که اینطور همان<br />
روشنگری. عصر علیه بود واکنشی آشنا<br />
آن با بحثها این در پیشتر که عصری میتوان<br />
آن متفکران مهمترین از و شدهایم »فرانسیس<br />
حتا و کانت دکارت، روسو، از که<br />
فیلسوفی همان )یعنی برد نام بیکن« زندگیاش<br />
نحوهی با مغایر کامال تفکری و<br />
دوستدار فیلسوفِ مقام در آنهم داشت همانگونه<br />
بهرحال روشناندیشی(. پیشقراول سوای<br />
روشنگری فالسفهی دانستیم، که فکری،<br />
اختالفات نیز و عقالنی، باورهای موجود<br />
وضع در تغییر مطالبهکنندهی تنها نه تالش<br />
از بلکه بیکن(، استثنای به )البته بودند و<br />
»علمی« روشهای یاری به نوین فکری میکردند.<br />
استقبال منطقی« »عقالنی جهانبینیِ<br />
و هجده قرن اواخر در اکنون اما مطالبهی<br />
تداوم وجود با رمانتیسم، نهضت آن<br />
از آنچه موجود، وضع در تغییر در<br />
»عقل« جای به و میشود جانبداری »احساس«<br />
است، شده نشانده قدرت مصدر مذاق<br />
به گفته این است ممکن هرچند است. اما<br />
نیاید، خوش کانت مفسرانِ از برخی 1391<br />
مهر 28 شماره هفته مجله نهضتِ<br />
طالیهداران که است این واقعیت واقع<br />
در خود فلسفهی در آلمانیِ، رمانتیسمِ فیلسوف<br />
خردگراترین )این کانت، امانوئل از از<br />
آنهم میگرفتند. الهام روشنگری( عصر در<br />
کانت آن واسطهی به که او اندیشهی آن برآمد<br />
انسانی معرفتِ محدودیتِ تبیین صددِ و<br />
»جهان از سخن تاریخی، لحظهای در و …<br />
گفت “من”« برای چیزها سخن<br />
همین دید، خواهیم چنانچه بهرحال بنیانگذارانِ<br />
برای شد مُجَوزی کانت، جایی<br />
تا البته که آلمان؛ در رمانتیسم نهضت آلمانی<br />
»ناراضی« جوانانِ از میدانیم که طبقهی<br />
دانشجوی جوانانِ بود. شده تشکیل در<br />
چندانی جای که مرفهی غیر متوسطِ و نداشتند اجتماعی منزلتِ مراتب سلسله خود،<br />
اجتماعی سیاسی مطالبات دلیل به موجود<br />
جایگاههای و مشاغل به راضی نه نتایج<br />
از راضی نه و بودند »پیشنهادی« و باالی<br />
اقشار نفع به صرفاً که انقالباتی تهدیدی<br />
خود اکنون و شده تمام بورژوازی همانگونه<br />
بنابراین میآمد. شمار به جدید آلمانی<br />
پیشروی جوانانِ این دید، خواهیم که نوعی<br />
به شلینگ(، و فیخته جا، این )در عصر<br />
و روشنگرانه انقالباتِ دهندهی ادامه تصرف<br />
دلیل به منتها بودند. روشنگری آنان<br />
بورژوازی، توسط عقالنی ابزارهای از<br />
جدیدی ابزارهای برساختن به ناگزیر شدند<br />
روشنگرانهای اندیشههای همان دل در<br />
مثال عنوان به که داد( خواهیم )توضیح از<br />
داشت. درخشان جلوههایی کانت فلسفهی اصالحات<br />
خواهان فیختهی از میتوان اینرو فراخوانِ<br />
از تبعیت به که کرد یاد اساسیای فالسفهی<br />
چیستِ« »روشنگری گفتمان مردم<br />
به خطاب حرارت و شور با خردگرا، و کرد منتشر آزادیخواهانه رسالهای آلمان بخشی<br />
دورانت گرفت. پرسش به را حکومت است:<br />
آورده خود کتاب در عیناً را آن از که<br />
بگویید خود فرمانروایان به کنان “فریاد فکری<br />
آزادی که داد نخواهید اجازه هرگز قرون<br />
شود…. پایمال آنها وسیلهی به شما یعنی<br />
… است، رسیده پایان به تیرگی که<br />
میگفتند شما به خدا نام به که روزگاری هستید<br />
زمین روی احشام و اغنام گلههای شما که<br />
فرمانروایی از حال …. ببرید؛ بار باید و چه<br />
به بپرسید: کند حکومت شما بر میخواهد توارث،<br />
نتیجهی در داد، جواب اگر حقی؟ حق<br />
این چگونه شما سرسلسلهی که بپرسید تمام<br />
شما فرمانروای …. آورد؟ دست به را )دورانت،<br />
میکند” اخذ ملت از را خود قدرت ص۸۸۷(.<br />
۱۳۷۰: یازده، جلد