16.03.2014 Views

شماره ٢٨

شماره ٢٨

شماره ٢٨

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

نظری<br />

شلینگ«‏<br />

و ‏»فیخته،‏ : آملان رمانتیسم ساده،‏ زبان به فلسفه روحی<br />

زهره 13<br />

صفحه قرن<br />

اواخر در ‏»رمانتیسم«،‏ نهضت مهمترین<br />

از یکی عنوان به میالدی هجده و<br />

شد زاده آلمان در اروپایی،‏ نهضتهای ظاهراً‏<br />

میکنند،‏ گزارش مورخان که اینطور همان<br />

روشنگری.‏ عصر علیه بود واکنشی آشنا<br />

آن با بحثها این در پیشتر که عصری میتوان<br />

آن متفکران مهمترین از و شدهایم ‏»فرانسیس<br />

حتا و کانت دکارت،‏ روسو،‏ از که<br />

فیلسوفی همان ‏)یعنی برد نام بیکن«‏ زندگیاش<br />

نحوهی با مغایر کامال تفکری و<br />

دوستدار فیلسوفِ‏ مقام در آنهم داشت همانگونه<br />

بهرحال روشناندیشی(.‏ پیشقراول سوای<br />

روشنگری فالسفهی دانستیم،‏ که فکری،‏<br />

اختالفات نیز و عقالنی،‏ باورهای موجود<br />

وضع در تغییر مطالبهکنندهی تنها نه تالش<br />

از بلکه بیکن(،‏ استثنای به ‏)البته بودند و<br />

‏»علمی«‏ روشهای یاری به نوین فکری میکردند.‏<br />

استقبال منطقی«‏ ‏»عقالنی جهانبینیِ‏<br />

و هجده قرن اواخر در اکنون اما مطالبهی‏<br />

تداوم وجود با رمانتیسم،‏ نهضت آن<br />

از آنچه موجود،‏ وضع در تغییر در<br />

‏»عقل«‏ جای به و میشود جانبداری ‏»احساس«‏<br />

است،‏ شده نشانده قدرت مصدر مذاق<br />

به گفته این است ممکن هرچند است.‏ اما<br />

نیاید،‏ خوش کانت مفسرانِ‏ از برخی 1391<br />

مهر 28 شماره هفته مجله نهضتِ‏<br />

طالیهداران که است این واقعیت واقع<br />

در خود فلسفهی در آلمانیِ،‏ رمانتیسمِ‏ فیلسوف<br />

خردگراترین ‏)این کانت،‏ امانوئل از از<br />

آنهم میگرفتند.‏ الهام روشنگری(‏ عصر در<br />

کانت آن واسطهی به که او اندیشهی آن برآمد<br />

انسانی معرفتِ‏ محدودیتِ‏ تبیین صددِ‏ و<br />

‏»جهان از سخن تاریخی،‏ لحظهای در و …<br />

گفت ‏“من”«‏ برای چیزها سخن<br />

همین دید،‏ خواهیم چنانچه بهرحال بنیانگذارانِ‏<br />

برای شد مُجَوزی کانت،‏ جایی<br />

تا البته که آلمان؛ در رمانتیسم نهضت آلمانی<br />

‏»ناراضی«‏ جوانانِ‏ از میدانیم که طبقهی<br />

دانشجوی جوانانِ‏ بود.‏ شده تشکیل در<br />

چندانی جای که مرفهی غیر متوسطِ‏ و نداشتند اجتماعی منزلتِ‏ مراتب سلسله‏ خود،‏<br />

اجتماعی سیاسی مطالبات دلیل به موجود<br />

جایگاههای و مشاغل به راضی نه نتایج<br />

از راضی نه و بودند ‏»پیشنهادی«‏ و باالی<br />

اقشار نفع به صرفاً‏ که انقالباتی تهدیدی<br />

خود اکنون و شده تمام بورژوازی همانگونه<br />

بنابراین میآمد.‏ شمار به جدید آلمانی<br />

پیشروی جوانانِ‏ این دید،‏ خواهیم که نوعی<br />

به شلینگ(،‏ و فیخته جا،‏ این ‏)در عصر<br />

و روشنگرانه انقالباتِ‏ دهندهی ادامه تصرف<br />

دلیل به منتها بودند.‏ روشنگری آنان<br />

بورژوازی،‏ توسط عقالنی ابزارهای از<br />

جدیدی ابزارهای برساختن به ناگزیر شدند<br />

روشنگرانهای اندیشههای همان دل در<br />

مثال عنوان به که داد(‏ خواهیم ‏)توضیح از<br />

داشت.‏ درخشان جلوههایی کانت فلسفهی اصالحات<br />

خواهان فیختهی از میتوان اینرو فراخوانِ‏<br />

از تبعیت به که کرد یاد اساسیای فالسفهی<br />

چیستِ«‏ ‏»روشنگری گفتمان مردم<br />

به خطاب حرارت و شور با خردگرا،‏ و کرد منتشر آزادیخواهانه رسالهای آلمان بخشی<br />

دورانت گرفت.‏ پرسش به را حکومت است:‏<br />

آورده خود کتاب در عیناً‏ را آن از که<br />

بگویید خود فرمانروایان به کنان ‏“فریاد فکری<br />

آزادی که داد نخواهید اجازه هرگز قرون<br />

شود….‏ پایمال آنها وسیلهی به شما یعنی<br />

… است،‏ رسیده پایان به تیرگی که<br />

میگفتند شما به خدا نام به که روزگاری هستید<br />

زمین روی احشام و اغنام گلههای شما که<br />

فرمانروایی از حال …. ببرید؛ بار باید و چه<br />

به بپرسید:‏ کند حکومت شما بر میخواهد توارث،‏<br />

نتیجهی در داد،‏ جواب اگر حقی؟ حق<br />

این چگونه شما سرسلسلهی که بپرسید تمام<br />

شما فرمانروای …. آورد؟ دست به را ‏)دورانت،‏<br />

میکند”‏ اخذ ملت از را خود قدرت ص‎۸۸۷‎‏(.‏<br />

۱۳۷۰: یازده،‏ جلد

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!