11.03.2014 Views

Transakcje wewnątrzwspólnotowe a podatek VAT - Izba Skarbowa ...

Transakcje wewnątrzwspólnotowe a podatek VAT - Izba Skarbowa ...

Transakcje wewnątrzwspólnotowe a podatek VAT - Izba Skarbowa ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Transakcje</strong><br />

<strong>wewnątrzwspólnotowe</strong><br />

a <strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> —<br />

zagadnienia ogólne<br />

Broszura z cyklu „Podatek <strong>VAT</strong><br />

w transakcjach wewnątrzwspólnotowych”<br />

jest skierowana głównie<br />

do podatników <strong>VAT</strong>, którzy<br />

po przystąpieniu Polski<br />

do Unii Europejskiej dokonują<br />

wymiany handlowej towarów<br />

z podatnikami <strong>VAT</strong> z innych<br />

państw członkowskich<br />

Unii Europejskiej.<br />

2005<br />

Podatek <strong>VAT</strong> w handlu towarami<br />

z państwami Unii Europejskiej<br />

1


TRANSAKCJE<br />

WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWE<br />

A PODATEK <strong>VAT</strong> —<br />

ZAGADNIENIA OGÓLNE *<br />

Broszura z cyklu „Podatek <strong>VAT</strong> w transakcjach wewnątrzwspólnotowych”<br />

jest skierowana głównie do podatników <strong>VAT</strong>, którzy po przystąpieniu Polski<br />

do Unii Europejskiej dokonują wymiany handlowej towarów z podatnikami<br />

<strong>VAT</strong> z innych państw członkowskich Unii Europejskiej.<br />

Zadaniem niniejszej broszury jest przekazanie ogólnych informacji o funkcjonowaniu<br />

systemu podatkowego <strong>VAT</strong> w ramach Unii Europejskiej, nie<br />

zawiera ona wyjaśnień dotyczących szczegółowych kwestii prawnych.<br />

Podstawa prawna:<br />

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. Nr 54,<br />

poz. 535 ze zm.)<br />

* Stan prawny na dzień 1 sierpnia 2005 r.<br />

1


SPIS TREŚCI<br />

1. Wstęp ....................................................................... 4<br />

2. Wspólny Rynek ........................................................... 5<br />

2.1. Podatek od wartości dodanej <strong>VAT</strong> w Unii Europejskiej ........ 7<br />

3. Obrót handlowy towarami wewnątrz Wspólnoty .................10<br />

3.1 Informacje ogólne .................................................. 10<br />

3.2. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów ...................... 11<br />

3.3. <strong>Transakcje</strong> dokonywane przez podatników <strong>VAT</strong> na rzecz<br />

ostatecznych konsumentów (niebędących podatnikami <strong>VAT</strong>)<br />

z państw Unii Europejskiej ........................................ 12<br />

3.4. Nabycie towarów z innych państw członkowskich Unii<br />

Europejskiej przywożonych do Polski ........................... 13<br />

3.5. Przemieszczanie własnych towarów pomiędzy krajami<br />

Unii Europejskiej ................................................... 14<br />

3.6. Tymczasowe przemieszczenie własnych towarów<br />

oraz inne przypadki przemieszczenia własnych towarów<br />

nieuznawane za transakcje <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong> .......... 15<br />

3.7. Towary instalowane i montowane ............................... 16<br />

3.8. Import i eksport .................................................... 16<br />

4. Numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> — rola i znaczenie ...................16<br />

4.1. Informacje ogólne .................................................. 16<br />

4.2. Numery identyfikacyjne <strong>VAT</strong> w państwach członkowskich .. 17<br />

4.3. Numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong>-UE polskich podatników ......... 19<br />

4.4. Numery <strong>VAT</strong> niemieckich kontrahentów — problemy ........ 20<br />

4.5. Procedura potwierdzania numeru <strong>VAT</strong> .......................... 20<br />

4.5.1. Zapytania kierowane do administracji podatkowej ... 21<br />

4.5.2. Strona internetowa Komisji Europejskiej ............... 22<br />

4.5.3. Kontakt z kontrahentem .................................. 23<br />

2


5. <strong>Transakcje</strong> trójstronne ................................................23<br />

5.1. Informacje ogólne ................................................. 23<br />

5.2. Zasady opodatkowania transakcji trójstronnych .............. 25<br />

5.3. Procedura uproszczona ........................................... 25<br />

6. Sprzedaż wysyłkowa ...................................................26<br />

6.1. Informacje ogólne ................................................. 26<br />

6.2. Sprzedaż wysyłkowa z Polski do innego państwa<br />

członkowskiego ..................................................... 27<br />

6.3. Sprzedaż wysyłkowa z innego państwa członkowskiego<br />

do Polski ............................................................. 28<br />

7. Nowe środki transportu ...............................................29<br />

7.1. Informacje ogólne ................................................. 29<br />

7.2. Definicja ............................................................ 30<br />

7.3. Opodatkowanie i obowiązki podatników ....................... 30<br />

8. Wymagania związane z rozliczaniem dostaw i nabyć<br />

wewnątrzwspólnotowych .............................................31<br />

8.1. Deklaracja <strong>VAT</strong> ..................................................... 31<br />

8.2. Kwartalna informacja podsumowująca ......................... 31<br />

8.3. Ewidencjonowanie obrotów i inne obowiązki<br />

dokumentacyjne .................................................... 33<br />

9. Współpraca administracyjna ..........................................34<br />

9.1. System VIES ......................................................... 34<br />

9.2. Instytucja koordynująca ........................................... 35<br />

10. Statystyka ................................................................35<br />

11. Adresy kontaktowe organów podatkowych <strong>VAT</strong><br />

w państwach członkowskich ..........................................37<br />

3


1. Wstęp<br />

Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej nastąpiła zmiana<br />

zasad opodatkowania podatkiem <strong>VAT</strong> wymiany handlowej pomiędzy<br />

podatnikami <strong>VAT</strong> w Polsce a podatnikami zarejestrowanymi dla tego podatku<br />

w innych państwach Unii Europejskiej, co jest ściśle związane ze<br />

zniesieniem granic celno-podatkowych pomiędzy Polską a pozostałymi<br />

państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Natomiast podatnicy, którzy<br />

nie prowadzą handlu zagranicznego albo osiągają wyłącznie obroty<br />

z państwami spoza Unii Europejskiej nie doświadczyli zmian w niniejszym<br />

zakresie.<br />

W odniesieniu do obrotu towarowego wewnątrz Unii Europejskiej pojęcia<br />

„import” i „eksport” zostały zastąpione nowymi pojęciami —„ wewnątrzwspólnotowym<br />

nabyciem” i „wewnątrzwspólnotową dostawą”.<br />

Import<br />

Nabycie<br />

<strong>wewnątrzwspólnotowe</strong><br />

Eksport<br />

Dostawa<br />

wewnątrzwspólnotowa<br />

Podatek <strong>VAT</strong> od towarów w obrocie handlowym pomiędzy podatnikami<br />

<strong>VAT</strong> w państwach członkowskich Unii Europejskiej nie jest pobierany na<br />

granicy. Zamiast tego opodatkowanie ma miejsce w kraju nabywcy towaru<br />

(w kraju przeznaczenia towaru, natomiast w kraju dostawcy stosuje<br />

się stawkę 0% <strong>VAT</strong> lub zwolnienie z prawem do odliczenia podatku naliczonego).<br />

Jednak w sytuacji, gdy podatnik <strong>VAT</strong> z Unii Europejskiej dostarcza towary<br />

innym podmiotom z Unii Europejskiej, niebędącym podatnikami <strong>VAT</strong>, jest<br />

on zobowiązany do naliczenia podatku <strong>VAT</strong> według stawki obowiązującej<br />

w swoim państwie. Wyjątkiem jest zakup nowych środków transportu<br />

(patrz rozdział: 7. „Nowe środki transportu”). Podatek od nich nabywca<br />

uiszcza w kraju konsumpcji. Modyfikacja ogólnej zasady dotyczy również<br />

sprzedaży wysyłkowej (patrz rozdział: 6. „Sprzedaż wysyłkowa”).<br />

W transakcjach, do których dochodzi pomiędzy podatnikami z państw<br />

4


należących do Unii Europejskiej nie ma obowiązku składania w urzędzie<br />

celnym informacji (dokument SAD) w momencie, gdy towar przekracza<br />

granicę państwa i przemieszcza się na terytorium innego państwa Unii<br />

Europejskiej. Istnieje natomiast obowiązek informacyjny w deklaracji<br />

<strong>VAT</strong> oraz obowiązek składania dodatkowych informacji w tzw. informacjach<br />

podsumowujących (patrz podrozdział: 8.2. „Kwartalna informacja<br />

podsumowująca”).<br />

Nowe regulacje i obowiązki dla podatników dokonujących obrotu towarowego<br />

z państwami należącymi do Unii Europejskiej pojawiły się także<br />

w prawodawstwie dotyczącym statystyki państwowej — system INTRASTAT<br />

(patrz rozdział: 10. „Statystyka”).<br />

W wewnątrzwspólnotowym handlu towarami dużą rolę odgrywa numer<br />

<strong>VAT</strong>. W przypadku polskich podatników numerem <strong>VAT</strong> jest numer identyfikacji<br />

podatkowej NIP poprzedzony dodatkowym dwuliterowym kodem<br />

państwa: „PL”.<br />

2. WSPÓLNY RYNEK<br />

1 stycznia 1993 r. utworzono w Unii Europejskiej Wspólny Rynek. Pod tym<br />

pojęciem rozumie się obszar bez granic wewnętrznych, charakteryzujący<br />

się swobodnym przepływem towarów, osób, usług i kapitału. Swobodny<br />

przepływ, dotyczący w szczególności towarów, zakłada brak kontroli granicznych<br />

pomiędzy państwami członkowskimi i swobodny obrót towarowy<br />

ponad granicami państw. Taki układ wymaga z kolei wprowadzenia przez<br />

państwa członkowskie jednolitego systemu podatkowego w zakresie podatku<br />

<strong>VAT</strong>.<br />

Dla osiągnięcia powyższych założeń zniesiono kontrole graniczne o charakterze<br />

fiskalnym, np. dla celów naliczania podatków, przekazywania<br />

danych statystycznych do statystyk handlu zagranicznego oraz kontroli<br />

ładunku.<br />

Transport towarów pomiędzy państwami Unii Europejskiej odbywa się<br />

sprawnie bez zbędnych, opóźniających go procedur celno-podatkowych.<br />

Oznacza to w skali roku o ok. 60 milionów mniej formularzy celnych i podatkowych<br />

do wypełnienia przez przedsiębiorców i do obsłużenia przez<br />

administrację celną. Zyskują oni nie tylko czas, ale i pieniądze, na przykład<br />

dzięki lepszej płynności finansowej, ponieważ nie ma już obowiązku<br />

uiszczania podatku <strong>VAT</strong> przywozowego.<br />

Terytorium Wspólnego Rynku Unii Europejskiej obejmuje obszar 25 państw<br />

członkowskich. Zamieszczona tabelka przedstawia państwa członkowskie<br />

i ich terytoria objęte lub wyłączone z rozliczeń podatku <strong>VAT</strong>.<br />

5


Terytorium Wspólnego Rynku (na potrzeby podatku <strong>VAT</strong>)<br />

Państwo<br />

członkowskie<br />

Austria<br />

Belgia<br />

Cypr<br />

Czechy<br />

Dania<br />

Estonia<br />

Finlandia<br />

Włączając...<br />

Wyspy Alandzkie<br />

Z wyjątkiem...<br />

Francja Monako Martynika, Gujana Francuska,<br />

Gwadelupa, Reunion, St Pierre<br />

i Miquelon (departamenty zamorskie)<br />

Grecja<br />

Półwysep Atos (inaczej: Agion Poros)<br />

Hiszpania Baleary Wyspy Kanaryjskie, Ceuta, Melilla<br />

Holandia<br />

Irlandia<br />

Litwa<br />

Luksemburg<br />

Łotwa<br />

Malta<br />

Niemcy<br />

Wyspa Heligoland, terytorium<br />

Buesingen<br />

Polska<br />

Portugalia Azory Madera<br />

Słowacja<br />

Słowenia<br />

Szwecja<br />

Węgry<br />

Wielka Brytania Wyspa Man Wyspy Normandzkie, Gibraltar<br />

Włochy<br />

Livigno, Campione d`Italia, włoska<br />

część jeziora Lugano<br />

6


2.1. PODATEK OD WARTOŚCI DODANEJ <strong>VAT</strong><br />

W UNII EUROPEJSKIEJ<br />

<strong>VAT</strong> (skrót od: value added tax) jest podatkiem pośrednim (od obrotu),<br />

pobieranym od towarów i usług. Objęte są nim towary i usługi na terytorium<br />

danego państwa, w tym także pochodzące z importu. Jednocześnie<br />

towary przeznaczone na eksport są opodatkowane stawką 0% <strong>VAT</strong> w kraju<br />

eksportera (z zachowaniem prawa do odliczenia podatku naliczonego)<br />

i obciążane podatkiem w kraju importera. Obowiązuje zasada niedyskryminacyjnego<br />

obciążenia podatkiem <strong>VAT</strong> (podobnie jak i innymi podatkami)<br />

towarów krajowych i zagranicznych. Oznacza to, iż produkty importowane<br />

nie mogą być opodatkowane wyżej niż takie same produkty<br />

krajowe.<br />

Przełomowe znaczenie dla utworzenia jednolitej konstrukcji podatku<br />

<strong>VAT</strong> w państwach Unii Europejskiej miała Szósta Dyrektywa Rady z dnia<br />

17 maja 1977 r. Reguluje ona podstawowe elementy tego podatku, czyli<br />

między innymi przedmiot i podmiot opodatkowania, podstawę opodatkowania,<br />

powstanie obowiązku podatkowego, mechanizm odliczeń podatku<br />

zapłaconego we wcześniejszej fazie obrotu od podatku należnego.<br />

Mimo podejmowanych prób nie udało się ujednolicić wysokości stawek<br />

podatkowych z uwagi na rozbieżne interesy poszczególnych państw.<br />

Przyjęto jedynie minimalne stawki podatkowe. Kraje członkowskie<br />

uzgodniły, że wysokość stawki podstawowej (standardowej) nie może być<br />

niższa niż 15%, a stawki obniżonej (można stosować jedną lub dwie stawki<br />

obniżone) nie może być niższa niż 5% (z wyjątkami). Ujednolicona jest<br />

także podstawa poboru podatku, tj. zakres towarów i usług podlegających<br />

obciążeniu <strong>VAT</strong>.<br />

Stawki podatku <strong>VAT</strong> stosowane w państwach członkowskich<br />

Państwo<br />

członkowskie<br />

Stawka<br />

obniżona<br />

— poniżej 5%<br />

Stawka<br />

obniżona<br />

Stawka<br />

podstawowa<br />

Stawka<br />

przejściowa<br />

Austria — 10 20 12<br />

Belgia — 6 21 12<br />

Cypr — 5 15 —<br />

Czechy — 5 19 —<br />

Dania — — 25 —<br />

Estonia — 5 18 —<br />

7


Finlandia — 8/17 22 —<br />

Francja 2,1 5,5 19,6 —<br />

Grecja 4 8 18 —<br />

Hiszpania 4 7 16 —<br />

Holandia — 6 19 —<br />

Irlandia 4,4 13,5 21 13,5<br />

Litwa — 5/9 18 —<br />

Luksemburg 3 6 15 12<br />

Łotwa — 5 18 —<br />

Malta — 5 18 —<br />

Niemcy — 7 16 —<br />

Polska 3 7 22 —<br />

Portugalia — 5/12 19 —<br />

Słowacja — — 19 —<br />

Słowenia — 8,5 20 —<br />

Szwecja — 6/12 25 —<br />

Węgry — 5/15 25 —<br />

Wielka Brytania — 5 17,5 —<br />

Włochy 4 10 20 —<br />

Odpowiedniki terminu <strong>VAT</strong> w językach narodowych państw<br />

członkowskich Unii Europejskiej<br />

Austria<br />

Belgia<br />

Cypr<br />

Państwo<br />

członkowskie<br />

Odpowiednik <strong>VAT</strong><br />

Mehrwertsteuer (MWSt)<br />

Umsatzsteuer (USt)<br />

Belasting over de Toegevoegde Waarde (BTW)<br />

Tax sur la Valeur Ajoutée (TVA)<br />

Φόρος ΠροστιΘέμενης Αξίας (ΦΠΑ)<br />

8


Czechy<br />

Dania<br />

Estonia<br />

Finlandia<br />

Francja<br />

Grecja<br />

Hiszpania<br />

Holandia<br />

Irlandia<br />

Litwa<br />

Luksemburg<br />

Łotwa<br />

Malta<br />

Niemcy<br />

Polska<br />

Portugalia<br />

Słowacja<br />

Słowenia<br />

Szwecja<br />

Węgry<br />

Wielka Brytania<br />

Włochy<br />

Daň z přidané hodnoty — DPH<br />

Mervärdiafgift<br />

Käibemaks<br />

Arvonlisävero (ALV)<br />

Taxe sur la Valeur Ajoutée (TVA)<br />

Arithmos Forologikou Mitroou (FPA)<br />

Impuesto sobre el Valor Añadido (IVA)<br />

Omzetbelasting (OB)<br />

Belasting over de Toegevoegde Waarde (BTW)<br />

Value Added Tax<br />

Pridetines vertes mokestis (PVM)<br />

Taxe sur la Valeur Ajoutée (TVA)<br />

Pievienotās vērtības nodoklis<br />

Value added tax<br />

Mehrwertsteuer (MWSt)<br />

Umsatzsteuer (USt)<br />

Podatek od towarów i usług<br />

Imposto sobre o Valor Acrescentado (IVA)<br />

Daň z přidanej hodnoty — DPH<br />

Davek na dodano vrednost (DDV)<br />

Mervärdeskatt (MOMS)<br />

Általános Forgalmi Adó (ÁFA)<br />

Value Added Tax<br />

Imposta sul valore Aggiunto (IVA)<br />

9


3. OBRÓT HANDLOWY TOWARAMI WEWNĄTRZ<br />

WSPÓLNOTY<br />

3.1. INFORMACJE OGÓLNE<br />

W transakcjach dokonywanych w ramach Wspólnoty Europejskiej, między<br />

podatnikami <strong>VAT</strong> z różnych państw członkowskich, pojęcia eksportu<br />

i importu zostały zastąpione pojęciami <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j dostawy<br />

i <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go nabycia. Tymi też pojęciami polscy podatnicy<br />

<strong>VAT</strong> określają sprzedaż (dostawę) towarów dla kontrahentów z Unii<br />

Europejskiej (do podatników <strong>VAT</strong>) oraz kupno (nabycie) towarów od podatników<br />

<strong>VAT</strong> zarejestrowanych dla tego podatku w innych państwach<br />

członkowskich Unii Europejskiej.<br />

Do zakresu dostaw i nabyć wewnątrzwspólnotowych włączane są jedynie<br />

towary.<br />

Towary dostarczane do podatników zarejestrowanych dla celów <strong>VAT</strong> są<br />

opodatkowane stawką 0 % <strong>VAT</strong> w kraju ich wysyłki (rozpoczęcia transportu),<br />

jako wewnątrzwspólnotowa dostawa, zaś <strong>podatek</strong> należny rozliczany<br />

jest przez nabywcę towarów, jako <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong> nabycie towarów<br />

w kraju przeznaczenia towarów.<br />

Podatnik (nabywca) rozlicza <strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> w deklaracji <strong>VAT</strong> według stawki<br />

obowiązującej w kraju, do którego są przywożone towary (kraju przeznaczenia<br />

towarów).<br />

W przypadku dostaw towarów do podmiotów w innych państwach członkowskich<br />

Unii Europejskiej, które nie są zarejestrowane dla celów podatku<br />

<strong>VAT</strong>, <strong>podatek</strong> jest naliczany i rozliczany na zasadach ogólnych przez<br />

zarejestrowanego do celów <strong>VAT</strong> dostawcę w państwie członkowskim,<br />

z którego towary wysłano (dostawa jest traktowana wówczas jak sprzedaż<br />

krajowa).<br />

Wyjątki od tych ogólnych zasad dotyczą:<br />

• towarów, które mają zostać zainstalowane lub zmontowane w kraju<br />

siedziby nabywcy oraz tzw. sprzedaży wysyłkowej po przekroczeniu<br />

określonego przez każde państwo członkowskie progu sprzedaży,<br />

w przypadku której <strong>podatek</strong> powinien zostać naliczony i rozliczony<br />

przez dostawcę w państwie członkowskim, do którego towary te<br />

będą dostarczone (próg sprzedaży nie dotyczy towarów opodatkowanych<br />

zharmonizowaną akcyzą, towary te w sprzedaży wysyłkowej<br />

zawsze są opodatkowane w kraju przeznaczenia);<br />

• dostaw towarów objętych zharmonizowaną akcyzą (oleje mineralne,<br />

alkohol, napoje alkoholowe, artykuły tytoniowe), nabywanych<br />

do celów innych niż prywatne, oraz dostaw nowych środków trans-<br />

10


portu, w przypadku których <strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> musi, co do zasady, zostać<br />

zapłacony przez podmiot w państwie członkowskim przeznaczenia;<br />

oraz<br />

• dostaw na rzecz dyplomatów, organizacji międzynarodowych, sił<br />

zbrojnych państw NATO oraz innych uprawnionych osób i podmiotów<br />

w innych państwach członkowskich, które mogą w określonych<br />

okolicznościach zostać zwolnione z podatku <strong>VAT</strong> (w tym przypadku<br />

zwolnienie może mieć charakter pośredni, tzn. w formie zwrotów<br />

podatku uprzednio zapłaconego przez te uprawnione podmioty).<br />

3.2. WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWA DOSTAWA TOWARÓW<br />

Dostawy dokonywane pomiędzy podatnikami znajdującymi się w różnych<br />

państwach członkowskich Unii Europejskiej określane są mianem dostaw<br />

wewnątrzwspólnotowych. Gdy polski przedsiębiorca (podatnik <strong>VAT</strong>) przesyła<br />

towar do podatnika znajdującego się na obszarze Wspólnoty, wówczas<br />

dostawa ta — tak jak wcześniej eksport — objęta jest stawką 0% <strong>VAT</strong>,<br />

jeżeli spełnione zostały między innymi następujące warunki:<br />

Warunek<br />

Opis<br />

1. Dostawa została wykonana na rzecz podmiotu, posiadającego status<br />

podatnika <strong>VAT</strong> w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej.<br />

2. Podatnik podał na fakturze <strong>VAT</strong> prawidłowe numery identyfikacyjne<br />

<strong>VAT</strong> (swój i kontrahenta) wraz z dwuliterowymi kodami państw.<br />

3. Towary zostały wysłane lub wywiezione z terytorium Polski do<br />

miejsca przeznaczenia w innym państwie członkowskim Unii<br />

Europejskiej.<br />

4. Podatnik posiada dowód, określony zgodnie z przepisami o podatku<br />

od towarów i usług, potwierdzający wywiezienie towarów<br />

z Polski.<br />

Jeśli którykolwiek z ww. warunków nie został spełniony, należy naliczyć<br />

i rozliczyć <strong>podatek</strong> na terenie Polski według stawki obowiązującej na te<br />

towary w Polsce. Nie nalicza się podatku <strong>VAT</strong> od towarów, które zostały<br />

objęte w Polsce stawką 0% <strong>VAT</strong> lub są zwolnione z podatku.<br />

Podatnicy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych są zobowiązani<br />

do składania kwartalnych informacji podsumowujących dotyczących<br />

tych transakcji (patrz podrozdział: 8.2. „Kwartalna informacja podsumowująca”).<br />

11


Pamiętaj!<br />

W Polsce obowiązek wypełniania i składania informacji podsumowujących<br />

dotyczy zarówno wewnątrzwspólnotowych dostaw, jak i wewnątrzwspólnotowych<br />

nabyć towarów.<br />

Przykład 1:<br />

Polski podmiot X — będący podatnikiem <strong>VAT</strong> — dostarcza maszyny do niemieckiego<br />

podmiotu Y — będącego podatnikiem <strong>VAT</strong>. Aby podmiot X nie był zobowiązany<br />

do rozliczenia polskiego podatku <strong>VAT</strong> (tak jak od transakcji krajowej)<br />

musi się on upewnić, czy podmiot Y jest zarejestrowanym dla celów transakcji<br />

wewnątrzwspólnotowych podatnikiem <strong>VAT</strong> w Niemczech oraz sam musi być zarejestrowany<br />

jako podatnik <strong>VAT</strong> UE w Polsce. Podmiot X wykazuje transakcję<br />

zarówno w deklaracji <strong>VAT</strong>, jak i w „kwartalnej informacji podsumowującej” jako<br />

dostawę wewnątrzwspólnotową (jeżeli spełni pozostałe warunki, w szczególności<br />

w zakresie udokumentowania tej dostawy). Niemiecki podmiot Y wykazuje transakcję<br />

w swojej deklaracji <strong>VAT</strong>, jako nabycie <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong> i rozlicza się<br />

z podatku <strong>VAT</strong> w Niemczech.<br />

3.3. TRANSAKCJE DOKONYWANE PRZEZ PODATNIKÓW<br />

<strong>VAT</strong> NA RZECZ OSTATECZNYCH KONSUMENTÓW<br />

(NIEBĘDĄCYCH PODATNIKAMI <strong>VAT</strong>) Z PAŃSTW UNII<br />

EUROPEJSKIEJ<br />

W odniesieniu do dostaw dokonywanych przez podatników <strong>VAT</strong> na rzecz<br />

ostatecznych konsumentów (niebędących podatnikami <strong>VAT</strong>) zastosowano<br />

zasadę opodatkowania w kraju pochodzenia towaru. Konsumenci, dokonując<br />

zakupów w którymkolwiek z krajów członkowskich, płacą w momencie<br />

nabycia <strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> w kraju pochodzenia towaru (tj. w kraju<br />

nabycia towaru).<br />

Wyjątki od tej zasady to: dostawa nowych środków transportu, np. nowe<br />

samochody (zawsze opodatkowane w kraju, do którego konsument sprowadza<br />

nowy środek transportu) oraz tzw. sprzedaż wysyłkowa (towary<br />

wysyłane w imieniu dostawcy na rzecz ostatecznych konsumentów, jeśli<br />

wartość tej sprzedaży u dostawcy przekracza określony próg, wyznaczony<br />

przez państwo przeznaczenia przesyłki). Należy zaznaczyć, iż szczególne<br />

zasady opodatkowania transakcji wewnątrzwspólnotowych są również<br />

stosowane wobec towarów opodatkowanych zharmonizowaną akcyzą<br />

(oleje mineralne, alkohole i napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe).<br />

Z zastrzeżeniem wyjątków określonych w podrozdziale 3.1., konsumenci<br />

z innych państw członkowskich Unii Europejskiej, niebędący podatnikami<br />

<strong>VAT</strong>, dokonując nabycia od polskich podatników <strong>VAT</strong> towarów pozostających<br />

na terytorium Unii Europejskiej — płacą <strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> zawarty w ce-<br />

12


nie nabywanych towarów. Polski podmiot dostarczając towary podmiotom<br />

niezarejestrowanym dla celów <strong>VAT</strong> w Unii Europejskiej musi naliczyć<br />

i rozliczyć <strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> od tych towarów podobnie jak od dostawy na<br />

terytorium Polski.<br />

Przykład 2:<br />

Podmiot polski X — będący podatnikiem <strong>VAT</strong> w Polsce — dostarcza towar niebędący<br />

nowym środkiem transportu osobie fizycznej niebędącej podatnikiem <strong>VAT</strong><br />

z Danii.<br />

Dostawa towaru ma miejsce na terytorium Polski i podlega opodatkowaniu polskim<br />

<strong>VAT</strong>, bez względu na to, czy nabywca odbiera towar w Polsce, czy też jest<br />

wysyłany na jego zlecenie do Danii. Podmiot X zgłasza transakcję jako dostawę<br />

w Polsce.<br />

Jeśli towar jest wywożony do Danii na zlecenie sprzedawcy (tzw. sprzedaż wysyłkowa),<br />

a wartość łącznej sprzedaży podmiotu X do Danii przekracza wartość<br />

progową ustaloną dla dostaw w Danii, dostawa ma miejsce w Danii. Podmiot X<br />

ma wówczas obowiązek zarejestrowania się dla podatku <strong>VAT</strong> w Danii i rozliczenia<br />

duńskiego podatku <strong>VAT</strong> od tej dostawy.<br />

3.4. NABYCIE TOWARÓW Z INNYCH PAŃSTW<br />

CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ<br />

PRZYWOŻONYCH DO POLSKI<br />

Jeżeli polski podatnik <strong>VAT</strong> (lub osoba prawna niebędąca podatnikiem)<br />

nabywa towary z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, dostarczane<br />

przez podatnika zarejestrowanego dla celów <strong>VAT</strong> w państwie<br />

wysyłki (rozpoczęcia transportu) towarów, podmiot dokonujący nabycia<br />

towarów przywożonych do Polski płaci, co do zasady, z tego tytułu <strong>podatek</strong><br />

<strong>VAT</strong> w Polsce. Stawką podatku jest stawka obowiązująca z tytułu<br />

dostawy takich samych towarów na terytorium Polski.<br />

Wszelkie kwoty podatku <strong>VAT</strong> należnego trzeba wykazać w deklaracji <strong>VAT</strong><br />

składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu<br />

<strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go nabycia towarów. Podatek ten stanowi, co do<br />

zasady, <strong>podatek</strong> naliczony, który jest rozliczany na zasadach ogólnych<br />

w deklaracji dla podatku od towarów i usług (zgodnie z warunkami określonymi<br />

w ustawie o podatku od towarów i usług).<br />

Przykład 3:<br />

Podmiot X — będący podatnikiem <strong>VAT</strong> w Polsce — zarejestrowanym dla celów<br />

transakcji wewnątrzwspólnotowych, podając numer identyfikacji podatkowej<br />

(NIP), nabywa towar od podmiotu Y, który jest zarejestrowanym podatnikiem<br />

<strong>VAT</strong> dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych w Niemczech. Towar zostaje<br />

wysłany z Niemiec do Polski.<br />

13


Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ma miejsce w Polsce, podmiot X jest zobowiązany<br />

naliczyć i rozliczyć <strong>podatek</strong> z tego tytułu w deklaracji <strong>VAT</strong> oraz złożyć<br />

informację podsumowującą uwzględniającą tę transakcję jako nabycie. Podmiot<br />

Y również składa informację podsumowującą w swojej administracji podatkowej,<br />

wykazując tę transakcję jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.<br />

3.5. PRZEMIESZCZANIE WŁASNYCH TOWARÓW<br />

POMIĘDZY KRAJAMI UNII EUROPEJSKIEJ<br />

Zgodnie z ogólną regułą, wywóz towarów do innego państwa członkowskiego<br />

w wyniku ich dostawy przez podatnika <strong>VAT</strong> dla podatnika <strong>VAT</strong> w innym<br />

państwie Unii Europejskiej jest, co do zasady, uważany dla celów<br />

<strong>VAT</strong> za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.<br />

Wewnątrzwspólnotową dostawą towarów ze strony dostawcy, zaś wewnątrzwspólnotowym<br />

nabyciem towarów ze strony nabywcy jest również,<br />

co do zasady, przemieszczenie własnych towarów z jednego państwa<br />

członkowskiego do drugiego państwa członkowskiego. Jeżeli dany<br />

podmiot będący podatnikiem <strong>VAT</strong> przewozi w ramach prowadzonej działalności<br />

gospodarczej własne towary z Polski do innego państwa członkowskiego<br />

Unii Europejskiej (na przykład, jeżeli własne towary są przewożone<br />

z Polski do innego państwa członkowskiego celem ich dalszej<br />

odsprzedaży lub w celu ich użycia do własnej działalności prowadzonej<br />

na terytorium tego innego państwa), jest on zobowiązany do wykazania<br />

podatku <strong>VAT</strong> w tym innym państwie członkowskim z tytułu <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go<br />

nabycia towarów. Z reguły taki podmiot jest obowiązany<br />

zarejestrować się dla celów <strong>VAT</strong> w tym państwie.<br />

Przykład 4:<br />

Podmiot X — zarejestrowany dla <strong>VAT</strong> w Polsce — dokonuje przemieszczenia części<br />

własnych zapasów do Danii. Podmiot X, co do zasady, ma obowiązek zarejestrowania<br />

się jako podatnik <strong>VAT</strong> w Danii, ponieważ w Danii będzie traktowany jako<br />

podatnik dokonujący <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go nabycia towarów.<br />

W deklaracji podatkowej w Polsce podmiot X wykaże, w stosunku do tego przemieszczenia<br />

towarów stanowiącego wewnątrzwspólnotową dostawę towarów,<br />

stawkę 0% (jeżeli będzie posiadać m.in. dokumentację potwierdzającą wywóz towarów<br />

oraz poda dla tej czynności przyznany jemu w Danii numer <strong>VAT</strong>). Podmiot<br />

X jest również zobowiązany do uwzględnienia tego rodzaju dostawy w składanej<br />

w Polsce informacji podsumowującej.<br />

14


3.6. TYMCZASOWE PRZEMIESZCZENIE WŁASNYCH<br />

TOWARÓW ORAZ INNE PRZYPADKI<br />

PRZEMIESZCZENIA WŁASNYCH TOWARÓW<br />

NIEUZNAWANE ZA TRANSAKCJE<br />

WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWE<br />

Chociaż większość przypadków przemieszczenia towarów własnych pomiędzy<br />

państwami członkowskimi Unii Europejskiej do celów prowadzonej<br />

działalności jest z jednej strony uznawane dla celów podatku <strong>VAT</strong><br />

za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, z drugiej zaś za <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong><br />

nabycie towarów, określone niżej wymienione przypadki<br />

tymczasowego przywozu towarów oraz inne przypadki są wyłączone<br />

z obowiązujących w takich sytuacjach rozwiązań:<br />

1) towary są na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia instalowane<br />

lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego,<br />

2) towary są przemieszczane w ramach tzw. sprzedaży wysyłkowej,<br />

3) towary są przemieszczane z przeznaczeniem ich dostarczenia na pokładach<br />

statków, samolotów lub pociągów w trakcie gdy transport<br />

pasażerski jest wykonywany na terytorium Wspólnoty,<br />

4) towary mają być przedmiotem eksportu,<br />

5) towary mają być przedmiotem <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j dostawy towarów,<br />

6) na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia na towarach<br />

mają zostać wykonane usługi na rzecz podatnika <strong>VAT</strong>, pod warunkiem,<br />

że towary po wykonaniu tych usług, zostaną z powrotem przemieszczone<br />

do państwa członkowskiego, z którego zostały pierwotnie<br />

wywiezione,<br />

7) towary mają być czasowo używane na terytorium państwa członkowskiego<br />

przeznaczenia, w celu świadczenia usług przez podatnika<br />

<strong>VAT</strong> z siedzibą lub miejscem zamieszkania na terytorium państwa<br />

członkowskiego wysyłki,<br />

8) towary mają być czasowo używane na terytorium państwa członkowskiego<br />

przeznaczenia, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące.<br />

Chociaż opisane powyżej przypadki wywozu towarów nie są traktowane<br />

jak dostawy dla celów podatku <strong>VAT</strong>, podatnik powinien posiadać dowody<br />

handlowe (określone w przepisach podatkowych danego państwa członkowskiego),<br />

iż warunki na jakich towary są przemieszczane są spełnione.<br />

15


3.7. TOWARY INSTALOWANE I MONTOWANE<br />

Jeżeli dany podatnik dostarcza towary, które ma zainstalować lub montować<br />

w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej i towary te nie wchodzą<br />

w zakres usługi wykonywanej tam przez podatnika, dostawa tych towarów ma<br />

miejsce w tym państwie i także w tym państwie podatnik jest zobowiązany<br />

do zapłaty podatku <strong>VAT</strong>, chyba że przepisy tego państwa pozwalają na przerzucenie<br />

obowiązku rozliczenia podatku na nabywcę. Jeżeli takich przepisów<br />

nie ma, to podatnik będzie zobowiązany do rozliczenia należnego podatku od<br />

dostaw tych towarów w państwie członkowskim instalacji lub montażu.<br />

3.8. IMPORT I EKSPORT<br />

Przepisy dotyczące opodatkowania podatkiem <strong>VAT</strong> obrotów handlowych<br />

z państwami trzecimi (państwa niebędące członkami Unii Europejskiej)<br />

nie uległy zasadniczym zmianom po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.<br />

Oznacza to, że w dalszym ciągu to urzędy celne odpowiadają za pobór<br />

podatków i cła od towarów przywożonych z państw trzecich.<br />

Większość wcześniej stosowanych zasad pozostała w mocy w stosunku do<br />

państw trzecich. W przypadku importu z tych państw urząd celny pobiera<br />

cła, podatki (włącznie z podatkiem <strong>VAT</strong>), opłaty przywozowe oraz gromadzi<br />

informacje statystyczne.<br />

Organy celne prowadzą również kontrolę przestrzegania restrykcji dotyczących<br />

przywozu i wywozu towarów.<br />

4. NUMER IDENTYFIKACYJNY <strong>VAT</strong><br />

— ROLA I ZNACZENIE<br />

4.1. INFORMACJE OGÓLNE<br />

Numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> odgrywa bardzo istotną rolę w obrocie handlowym<br />

towarami pomiędzy podatnikami <strong>VAT</strong> z państw członkowskich Unii<br />

Europejskiej.<br />

Pamiętaj!<br />

Poprawne zastosowanie numeru <strong>VAT</strong> swojego kontrahenta jest jednym<br />

z warunków skorzystania z 0% stawki <strong>VAT</strong> przy <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j<br />

dostawie towarów.<br />

16


Posługując się numerem identyfikacyjnym <strong>VAT</strong>, nabywca wskazuje dostawcy,<br />

że jest podatnikiem <strong>VAT</strong> odpowiedzialnym za rozliczenie podatku<br />

<strong>VAT</strong> od <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go nabycia towarów w swoim kraju.<br />

Numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> kontrahenta należy zamieszczać na fakturach,<br />

kwartalnych informacjach podsumowujących oraz innych dokumentach<br />

związanych z obrotem handlowym towarami, dokonywanym pomiędzy<br />

państwami Unii Europejskiej.<br />

4.2. NUMERY IDENTYFIKACYJNE <strong>VAT</strong> W PAŃSTWACH<br />

CZŁONKOWSKICH<br />

Każdy podatnik <strong>VAT</strong> posiada swój indywidualny numer dla potrzeb handlu<br />

<strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go, przyznany przez administrację podatkową<br />

państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym jest zarejestrowany<br />

na potrzeby <strong>VAT</strong>. W niektórych przypadkach numerem tym jest ten sam<br />

numer, który wykorzystywany jest także dla innych celów podatkowych<br />

(np. <strong>podatek</strong> dochodowy — Hiszpania), w niektórych przypadkach stosuje<br />

się krajowy numer <strong>VAT</strong>, a w innych, jak np. w Niemczech, podatnik otrzymuje<br />

odrębny numer z przeznaczeniem tylko i wyłącznie dla potrzeb<br />

handlu <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go.<br />

Ważne jest, aby każdy podatnik <strong>VAT</strong> — biorący udział w wewnątrzwspólnotowym<br />

obrocie handlowym towarami — posługiwał się numerem identyfikacyjnym<br />

<strong>VAT</strong> wraz z dwuliterowym kodem państwa.<br />

Państwo<br />

członkowskie<br />

Kod<br />

kraju<br />

Format numeru<br />

<strong>VAT</strong><br />

Liczba<br />

znaków<br />

Uwagi<br />

Austria AT U99999999 9<br />

Pierwszym znakiem jest<br />

zawsze U<br />

Belgia<br />

BE<br />

999999999<br />

(czasowo) lub<br />

0999999999<br />

9<br />

(czasowo)<br />

lub 10<br />

Tylko cyfry<br />

(nr dziewięciocyfrowy<br />

będzie obowiązywał<br />

do 31.12.2007 r.,<br />

nr dziesięciocyfrowy<br />

można stosować<br />

od 01.04.2005 r.)<br />

Cypr CY 99999999X 9<br />

Zawiera literę<br />

na ostatnim miejscu<br />

17


Czechy<br />

CZ<br />

99999999 lub<br />

999999999 lub<br />

9999999999<br />

8, 9 lub<br />

10<br />

Tylko cyfry<br />

Dania DK 99999999 8 Tylko cyfry<br />

Estonia EE 999999999 9 Tylko cyfry<br />

Finlandia FI 99999999 8 Tylko cyfry<br />

Francja<br />

FR<br />

99999999999 lub<br />

X9999999999 lub<br />

9X999999999 lub<br />

XX999999999<br />

11<br />

Na pierwszym i drugim<br />

miejscu może wystąpić<br />

cyfra lub litera<br />

Grecja EL 999999999 9 Tylko cyfry<br />

Hiszpania<br />

ES<br />

X99999999 lub<br />

99999999X lub<br />

X9999999X<br />

9<br />

Zawiera jedną literę na<br />

pierwszym lub ostatnim<br />

miejscu, lub na obu<br />

tych miejscach<br />

Holandia NL 999999999B99 12<br />

Trzycyfrowa końcówka<br />

będzie składała się<br />

z litery „B” oraz dwóch<br />

cyfr z zakresu od 01<br />

do 99<br />

Irlandia<br />

IE<br />

9999999X lub<br />

9X99999X<br />

8<br />

Zawiera literę na<br />

ostatnim miejscu. Na<br />

drugim miejscu może<br />

zawierać cyfrę, literę<br />

lub „+”, lub „*”<br />

Litwa<br />

LT<br />

999999999 lub<br />

999999999999<br />

9 lub12 Tylko cyfry<br />

Luksemburg LU 99999999 8 Tylko cyfry<br />

Łotwa LV 99999999999 11 Tylko cyfry<br />

Malta MT 99999999 8 Tylko cyfry<br />

Niemcy DE 999999999 9 Tylko cyfry<br />

Polska PL 9999999999 10 Tylko cyfry<br />

Portugalia PT 999999999 9 Tylko cyfry<br />

Słowacja SK 9999999999 10 Tylko cyfry<br />

Słowenia SI 99999999 8 Tylko cyfry<br />

18


Szwecja SE 999999999999 12 Tylko cyfry<br />

Węgry HU 99999999 8 Tylko cyfry<br />

Włochy IT 99999999999 11 Tylko cyfry<br />

Wielka<br />

Brytania<br />

GB<br />

999999999 lub<br />

999999999999 lub<br />

GD999, lub<br />

HA999<br />

5, 9 lub<br />

12<br />

Numer pięcioznakowy<br />

może zawierać litery<br />

GD (organizacje<br />

rządowe) lub HA (służba<br />

zdrowia)<br />

Pamiętaj!<br />

W przypadku operowania błędnym numerem identyfikacyjnym <strong>VAT</strong> kontrahenta<br />

z Unii Europejskiej, dostawa będzie objęta podatkiem <strong>VAT</strong> na<br />

terenie Polski.<br />

4.3. NUMER IDENTYFIKACYJNY <strong>VAT</strong>-UE POLSKICH<br />

PODATNIKÓW<br />

Polscy podatnicy podatku od towarów i usług dla potrzeb handlu <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go<br />

są zobowiązani, po uprzednim otrzymaniu od właściwego<br />

naczelnika urzędu skarbowego potwierdzenia zarejestrowania<br />

ich jako podatnika <strong>VAT</strong> UE, do posługiwania się numerem identyfikacji<br />

podatkowej (NIP) z dodatkowym dwuliterowym kodem kraju „PL” na początku<br />

numeru NIP, według poniższego formatu:<br />

PL 9999999999<br />

Kod państwa + NIP (10 cyfr)<br />

19


4.4. NUMERY <strong>VAT</strong> NIEMIECKICH KONTRAHENTÓW<br />

— PROBLEMY<br />

Najwięcej problemów kontrahentom z Unii Europejskiej przysparza numer<br />

identyfikacyjny <strong>VAT</strong> podatników z Niemiec, gdyż w Niemczech istnieje<br />

odrębny numer <strong>VAT</strong> (Umsatzsteuer—Identifikationsnummer) wykorzystywany<br />

jedynie na potrzeby dostaw i nabyć wewnątrzwspólnotowych.<br />

Składa się on z kodu państwa DE oraz dziewięciu cyfr.<br />

DE 999999999<br />

Kod kraju + 9 cyfr<br />

Niemieccy podatnicy <strong>VAT</strong> posiadają również drugi numer, który wykorzystywany<br />

jest dla potrzeb krajowych (tzw. wewnętrzny numer podatkowy<br />

Steuernummer). Składa się on z dziesięciu lub jedenastu cyfr (bez kodu<br />

kraju). Struktura numerów wewnętrznych różni się w zależności od landu.<br />

99 / 999/ 99999<br />

lub 99 999 99999<br />

lub 99999 / 99999<br />

lub 999 999 99999<br />

lub 999 / 999 / 99999<br />

lub 999/ 9999/9999<br />

lub 99/999/9999/9<br />

4.5. PROCEDURA POTWIERDZANIA NUMERU <strong>VAT</strong><br />

Procedura potwierdzania numerów <strong>VAT</strong> funkcjonująca na terenie<br />

Wspólnoty służy weryfikacji ważności zagranicznych numerów <strong>VAT</strong>.<br />

Częstotliwość korzystania z tej procedury nie jest określona w przepisach<br />

prawnych (jest to czynność fakultatywna).<br />

Przedsiębiorca sam dokonuje wyboru, czy weryfikacji podda wszystkich<br />

swoich partnerów handlowych czy też tylko nowych. Od decyzji przedsiębiorcy<br />

zależy również, jak często będzie korzystać z procedury potwierdzania<br />

w trakcie całego okresu swojej działalności gospodarczej.<br />

W przypadku gdyby przedsiębiorca objął daną dostawę stawką 0% <strong>VAT</strong>,<br />

a następnie okazałoby się, że nie było ku temu podstaw prawnych (brak<br />

spełnienia warunków określonych dla dostawy <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j —<br />

20


patrz podrozdział 3.2. „Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów”), wówczas<br />

byłby on zobowiązany do rozliczenia podatku <strong>VAT</strong> od tej dostawy, jak<br />

od dostawy krajowej.<br />

4.5.1. ZAPYTANIA KIEROWANE DO ADMINISTRACJI<br />

PODATKOWEJ<br />

Jednym z obowiązków nałożonych przez ustawodawstwo wspólnotowe na<br />

administracje krajowe jest potwierdzanie, na żądanie podatnika, aktualności<br />

numeru <strong>VAT</strong> jego kontrahenta (dotyczy to również adresu i nazwy<br />

kontrahenta). Wymóg ten odnosi się tylko i wyłącznie do dokonywania<br />

potwierdzania danych podatników z innych państw członkowskich.<br />

W Polsce zapytania takie polscy podatnicy <strong>VAT</strong> mogą kierować zarówno<br />

do Biura Wymiany Informacji o <strong>VAT</strong> Ministerstwa Finansów (Ośrodek<br />

Zamiejscowy w Koninie; informacja o kontakcie znajduje się na stronie<br />

www.mf.gov.pl), jak i do urzędów skarbowych drogą telefoniczną, faksem,<br />

pocztą elektroniczną lub listownie.<br />

Zapytanie musi zawierać:<br />

• NIP podmiotu pytającego, nazwę firmy lub imię i nazwisko (w przypadku<br />

osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) oraz<br />

adres,<br />

• numer <strong>VAT</strong> kontrahenta nadany w innym państwie członkowskim<br />

i ewentualnie nazwisko/nazwę firmy i adres zagranicznego partnera<br />

handlowego.<br />

Ministerstwo Finansów (Biuro Wymiany Informacji o <strong>VAT</strong>) lub urząd skarbowy<br />

udzieli następujących odpowiedzi:<br />

• Tak, numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> jest ważny lub<br />

• Nie, numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> jest nieważny,<br />

• Tak, numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> jest numerem nadanym danemu podatnikowi<br />

o danym adresie i nazwie lub<br />

• Nie, numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> nie jest numerem nadanym danemu<br />

podatnikowi o danym adresie i nazwie.<br />

Z powodów bezpieczeństwa i ochrony danych krajowe administracje nie<br />

udostępniają nazw i adresów podmiotów posiadających numer identyfikacyjny<br />

<strong>VAT</strong>.<br />

Także kontrahent z innego państwa członkowskiego może sprawdzić ważność<br />

numeru <strong>VAT</strong> polskiego przedsiębiorcy (wraz z jego nazwą i adresem)<br />

kontaktując się ze swoją administracją podatkową.<br />

Zarówno adres jak i nazwa firmy (imię i nazwisko w przypadku osób fizycznych<br />

prowadzących działalność gospodarczą) są bardzo istotne przy<br />

dokonywaniu — przez podmiot zagraniczny — potwierdzania numeru iden-<br />

21


tyfikacyjnego polskiego podatnika. W przypadku jakichkolwiek rozbieżności<br />

kontrahent zagraniczny uzyska informację ze swojej administracji<br />

podatkowej, że taki podmiot nie jest zarejestrowany jako podatnik <strong>VAT</strong><br />

w Polsce i przy dostawie <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j nie będzie mógł skorzystać<br />

ze stawki 0% <strong>VAT</strong>.<br />

Pamiętaj!<br />

W związku z powyższym ważne jest aktualizowanie swoich danych<br />

w urzędzie skarbowym oraz posługiwanie się taką nazwą firmy (imieniem<br />

i nazwiskiem w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność<br />

gospodarczą) i adresem jakie zostały przekazane podatnikowi na<br />

potwierdzeniu rejestracji dla celów handlu <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go<br />

(formularz <strong>VAT</strong> 5-UE).<br />

4.5.2. STRONA INTERNETOWA KOMISJI EUROPEJSKIEJ<br />

http://www.europa.eu.int/comm/taxation_customs/vies/<br />

en/vieshome.htm<br />

Od 2002 r. Komisja Europejska prowadzi stronę internetową o powyższym<br />

adresie w celu ułatwienia podatnikom, dokonującym wewnątrzwspólnotowych<br />

dostaw, dostępu do weryfikacji numerów identyfikacyjnych <strong>VAT</strong><br />

swoich kontrahentów. Jej celem jest zapewnienie natychmiastowej i dokładnej<br />

informacji. Strona wykorzystuje dane bezpośrednio z baz danych<br />

państw członkowskich Unii Europejskiej. Odpowiedź jest dostępna w czasie<br />

rzeczywistym dla każdego użytkownika pytającego o numer identyfikacyjny<br />

<strong>VAT</strong> w określonym państwie Unii Europejskiej.<br />

Osoba pragnąca potwierdzić numer <strong>VAT</strong> podatnika we Wspólnocie musi<br />

wprowadzić jedynie kod państwa (lub skorzystać z listy państw członkowskich)<br />

oraz podać numer <strong>VAT</strong> kontrahenta. Za pomocą tej strony możliwe<br />

jest także dokonanie weryfikacji numerów identyfikacji podatkowej polskich<br />

podatników <strong>VAT</strong>.<br />

Strona jest ogólnie dostępna i zapewnia podobny poziom obsługi jak systemy<br />

krajowe, dostarczając odpowiedzi „TAK” lub „NIE” na pytanie czy<br />

numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong> jest ważny.<br />

Strona zawiera ostrzeżenia i wskazówki w 11 językach urzędowych Unii<br />

Europejskiej, co ułatwia jej użytkowanie.<br />

22


4.5.3. KONTAKT Z KONTRAHENTEM<br />

W przypadku, gdy podmiot zamierzający dokonywać dostawy <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j<br />

ma wątpliwości związane z numerem <strong>VAT</strong> swojego kontrahenta<br />

z innego państwa członkowskiego, powinien on zwrócić się do<br />

niego z prośbą o potwierdzenie numeru <strong>VAT</strong> (wzory takich pism w 25 językach<br />

Unii Europejskiej znajdują się na stronie brytyjskiej administracji<br />

podatkowej: http://www.hmce.gov.uk/business/importing/ecsaleslists/<br />

eslforeign.htm<br />

5. TRANSAKCJE TRÓJSTRONNE<br />

5.1. INFORMACJE OGÓLNE<br />

<strong>Transakcje</strong> trójstronne to termin używany do opisywania dostaw towarów<br />

obejmujących trzy podmioty, w przypadku gdy towary są dostarczane bezpośrednio<br />

od pierwszego do ostatniego podmiotu. W kontekście handlu<br />

<strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go transakcja trójstronna może wystąpić w przypadku,<br />

gdy towary są przewożone bezpośrednio od dostawcy w jednym<br />

23


państwie członkowskim Unii Europejskiej do ostatecznego odbiorcy w innym<br />

państwie członkowskim, według poleceń podmiotu pośredniczącego<br />

zlokalizowanego w kolejnym państwie członkowskim.<br />

Poniższa ilustracja przedstawia przykład takiej transakcji:<br />

Faktura<br />

Podatnik polski<br />

(pośrednik)<br />

Faktura<br />

Podatnik francuski<br />

(dostawca)<br />

Towary<br />

Podatnik niemiecki<br />

(nabywca)<br />

Podmiot polski będący podatnikiem <strong>VAT</strong> otrzymuje zamówienie od podmiotu<br />

z Niemiec (podatnika <strong>VAT</strong>). Podmiot polski realizuje zamówienie<br />

w ten sposób, iż towary są wysyłane bezpośrednio od własnego dostawcy<br />

z Francji (podatnika <strong>VAT</strong>), który organizuje ich transport. Jak pokazuje<br />

diagram, w tym przypadku odbywają się właściwie dwie dostawy (to znaczy<br />

pomiędzy podmiotem francuskim a polskim oraz pomiędzy podmiotem<br />

polskim a podmiotem w Niemczech). Jednakże następuje tylko jedno<br />

przesunięcie towarów, z Francji do Niemiec (podmiot polski wystawia<br />

fakturę podmiotowi niemieckiemu, francuski — polskiemu).<br />

Dostawa miała<br />

miejsce...<br />

Od podmiotu<br />

z Francji do podmiotu<br />

polskiego<br />

Od podmiotu<br />

polskiego<br />

do podmiotu<br />

w Niemczech<br />

Postępowanie odnośnie do podatku <strong>VAT</strong><br />

Podmiot z Francji wykazuje wewnątrzwspólnotową<br />

dostawę dla podmiotu z Polski (tej dostawie w omawianym<br />

przykładzie towarzyszyło bowiem przemieszczenie<br />

towarów), podmiot z Polski wykazuje <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong><br />

nabycie towarów i rozlicza <strong>podatek</strong> od tego<br />

nabycia w Polsce.<br />

Podmiot z Polski wykaże również <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong><br />

nabycie towarów w Niemczech (miejsce zakończenia<br />

transportu lub wysyłki) oraz dostawę tych towarów<br />

w Niemczech na zasadach określonych przepisami<br />

niemieckimi. Podmiot z Polski może być również zobowiązany<br />

do dokonania rejestracji dla celów <strong>VAT</strong><br />

w Niemczech.<br />

24


5.2. ZASADY OPODATKOWANIA TRANSAKCJI<br />

TRÓJSTRONNYCH<br />

Jeżeli podatnik jest zarejestrowany dla celów <strong>VAT</strong> w państwie członkowskim,<br />

z którego towary zostają wysłane i wysyłkę tę realizuje ten<br />

podatnik, może on objąć dostawę stawką zerową zgodnie z warunkami<br />

określonymi w podrozdziale 3.2. Podatek <strong>VAT</strong> będzie w takim przypadku<br />

należny od nabywającego towary podmiotu pośredniczącego w transakcji<br />

(drugiego w kolejności) z tytułu dokonanego przez niego <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go<br />

nabycia towarów (chyba że zostanie zastosowana procedura<br />

uproszczona — patrz podrozdział 5.3. „Procedura uproszczona”).<br />

Jeżeli podatnik jest dostawcą „pośrednim” (drugim w kolejności w transakcji<br />

trójstronnej), to podając numer, pod którym jest zarejestrowany<br />

dla transakcji wewnątrzwspólnotowych w danym państwie członkowskim<br />

(innym niż państwo członkowskie wysyłki), jest on zobowiązany do rozliczenia<br />

podatku z tytułu <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go nabycia towarów w tym<br />

państwie członkowskim. Podatnik ten dokonuje również dostawy na rzecz<br />

podmiotu będącego trzecim w kolejności podatnikiem w transakcji trójstronnej<br />

w państwie członkowskim, do którego docierają towary. Może on<br />

zatem być zobowiązany do zarejestrowania się dla celów <strong>VAT</strong> w państwie<br />

członkowskim, do którego ostatecznie trafiają towary, w celu wykazania<br />

podatku od <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go nabycia i dostawy tych towarów<br />

w państwie docelowym.<br />

Powyższy mechanizm opodatkowania transakcji trójstronnej jest przykładowy.<br />

Zawsze dla prawidłowego rozliczenia takiej transakcji należy<br />

ustalić, który z dwóch pierwszych podmiotów transakcji organizuje transport<br />

towarów, gdyż tylko ten podmiot będzie mógł uznać (przy spełnieniu<br />

określonych warunków) dokonywaną przez siebie dostawę za dostawę<br />

wewnątrzwspólnotową, do której przypisany jest transport.<br />

5.3. PROCEDURA UPROSZCZONA<br />

Dostawcy pośredni w transakcji trójstronnej mogą skorzystać z procedury<br />

uproszczonej dostępnej w całej Unii Europejskiej, zgodnie z którą<br />

ostatnie podmioty biorące udział w transakcji trójstronnej (trzecie w kolejności)<br />

podlegają obowiązkowi rozliczenia podatku należnego. W tym<br />

przypadku nie ma konieczności rejestracji ogniwa pośredniczącego (podatnika<br />

drugiego w kolejności w transakcji trójstronnej) dla celów <strong>VAT</strong><br />

w państwie członkowskim, do którego towary są dostarczane (państwie<br />

nabywcy).<br />

25


Aby skorzystać z procedury uproszczonej:<br />

• podatnik pośredniczący musi być zarejestrowany dla celów <strong>VAT</strong><br />

w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, lecz nie może<br />

być zarejestrowany dla <strong>VAT</strong> lub na innej podstawie podlegać obowiązkowi<br />

rejestracji dla tego podatku w państwie członkowskim, do<br />

którego towary zostają dostarczone,<br />

• ostatni podmiot w transakcji trójstronnej (trzeci w kolejności) musi<br />

także być zarejestrowany dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych<br />

<strong>VAT</strong> w tym państwie członkowskim, w którym odbiera towar,<br />

• podatnik pośredniczący zobowiązany jest umieścić na fakturze adnotację<br />

„<strong>VAT</strong>: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135-138 ustawy<br />

o ptu (lub na mocy Artykułu 28c (E) VI Dyrektywy)” informację, że<br />

<strong>podatek</strong> należny z tytułu tej transakcji zostanie rozliczony przez<br />

ostatniego podatnika.<br />

W wyniku skorzystania z procedury uproszczonej dostawca pośredni nie<br />

musi się rejestrować dla celów <strong>VAT</strong> w państwie członkowskim, do którego<br />

towary są dostarczane, nie jest również zobowiązany do rozliczenia tej<br />

transakcji w tamtym państwie, gdyż obowiązek dokonania takiego rozliczenia<br />

przejmuje ostateczny odbiorca (nabywca) tych towarów.<br />

6. SPRZEDAŻ WYSYŁKOWA<br />

6.1. INFORMACJE OGÓLNE<br />

Sprzedaż wysyłkowa występuje w sytuacji, kiedy towary są sprzedawane<br />

przez podatnika i wysyłane lub transportowane przez niego lub<br />

na jego rzecz z jednego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, do<br />

podmiotu będącego konsumentem w innym państwie członkowskim Unii<br />

Europejskiej. Konsumentem może być osoba fizyczna, organ publiczny,<br />

instytucja charytatywna oraz podmiot niezarejestrowany dla celów<br />

<strong>VAT</strong>, np. ze względu na to, że jego obroty są niższe od progu rejestracji.<br />

Przykładem sprzedaży wysyłkowej jest działalność księgarni wysyłkowych,<br />

które realizują zamówienia za pośrednictwem poczty.<br />

26


6.2. SPRZEDAŻ WYSYŁKOWA Z POLSKI DO INNEGO<br />

PAŃSTWA CZŁONKOWSKIEGO<br />

W przypadku sprzedaży wysyłkowej, co do zasady, miejscem opodatkowania<br />

dostawy jest państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych<br />

lub transportowanych towarów. Jeśli jednak dostawy towarów, w trakcie<br />

roku, w ramach sprzedaży wysyłkowej nie przekroczą określonego progu<br />

w państwie przeznaczenia tych towarów, miejscem opodatkowania jest<br />

państwo członkowskie, w którym towary się znajdują w momencie wysyłki<br />

lub rozpoczęcia transportu.<br />

W przypadku sprzedaży wysyłkowej, jeżeli wartość dostawy do dowolnego<br />

innego państwa członkowskiego przekroczy określony przez to państwo<br />

roczny próg:<br />

• <strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> należny z tytułu wszelkich dalszych transakcji sprzedaży<br />

jest rozliczany w państwie członkowskim przeznaczenia oraz<br />

• podatnik <strong>VAT</strong>, który dokonuje dostawy, podlega obowiązkowi rejestracji<br />

dla celów podatku <strong>VAT</strong> w państwie członkowskim przeznaczenia.<br />

Poniżej przedstawione zostały kwoty progów, których przekroczenie<br />

w trakcie roku obliguje podatnika do rejestracji i rozliczania podatku<br />

<strong>VAT</strong> w danym państwie członkowskim:<br />

Państwo Próg Państwo Próg<br />

Austria 100 000 EUR Luksemburg 100 000 EUR<br />

Belgia 35 000 EUR Łotwa 24 000 LVL<br />

Cypr 20 000 CYP Malta 35 000 EUR<br />

Czechy 35 000 EUR Niemcy 100 000 EUR<br />

Dania 280 000 DKK Polska 35 000 EUR<br />

Estonia 550 000 EEK Portugalia 35 000 EUR<br />

Finlandia 35 000 EUR Słowacja 1 500 000 SKK<br />

Francja 100 000 EUR Słowenia 35 000 EUR<br />

Grecja 35 000 EUR Szwecja 320 000 SEK<br />

Hiszpania 35 000 EUR Węgry 35 000 EUR<br />

Holandia 100 000 EUR Włochy 35 000 EUR<br />

Irlandia 35 000 EUR Wielka Brytania 70 000 GBP<br />

Litwa<br />

125 000 LTL<br />

27


Należy jednak przypomnieć, że powyższe kwoty nie są wartościami stałymi<br />

i każde państwo członkowskie ustala wysokość progów we własnym<br />

zakresie w ramach limitów określonych Szóstą dyrektywą. Dlatego, aby<br />

otrzymać aktualne dane dotyczące wysokości progów, należy skontaktować<br />

się z administracją podatkową właściwą dla kraju, do którego dokonuje<br />

się sprzedaży wysyłkowej — lista adresów administracji podatkowych<br />

znajduje się w rozdziale 11. „Adresy kontaktowe organów podatkowych<br />

<strong>VAT</strong> w państwach członkowskich” oraz na stronie www.mf.gov.pl.<br />

Towary wysyłane<br />

z Polski<br />

do konsumenta<br />

w innym państwie<br />

członkowskim<br />

Unii Europejskiej<br />

Wartość dostawy MNIEJSZA<br />

od progu w danym kraju<br />

Dostawa<br />

opodatkowana jest<br />

w Polsce i traktuje<br />

się ją według zasad<br />

obowiązujących<br />

przy sprzedaży<br />

wewnętrznej<br />

(krajowej)<br />

Towary wysyłane<br />

z Polski<br />

do konsumenta<br />

w innym państwie<br />

członkowskim<br />

Unii Europejskiej<br />

Wartość dostawy WIĘKSZA<br />

od progu w danym kraju<br />

Obowiązkowa<br />

rejestracja dla<br />

celów <strong>VAT</strong> oraz<br />

rozliczenie <strong>VAT</strong><br />

w państwie<br />

nabywcy<br />

Należy także zaznaczyć, iż przed przekroczeniem ww. progu dla sprzedaży<br />

wysyłkowej w innym państwie członkowskim, istnieje możliwość<br />

zarejestrowania się dla celów rozliczenia sprzedaży wysyłkowej w tym<br />

państwie członkowskim.<br />

6.3. SPRZEDAŻ WYSYŁKOWA Z INNEGO PAŃSTWA<br />

CZŁONKOWSKIEGO DO POLSKI<br />

W przypadku, gdy:<br />

• sprzedaż wysyłkowa dokonywana jest przez podatnika <strong>VAT</strong> z innego<br />

państwa członkowskiego Unii Europejskiej na rzecz konsumentów<br />

polskich oraz<br />

• całkowita wartość sprzedaży wysyłkowej do Polski w danym roku<br />

kalendarzowym przekracza próg określony w ustawie o podatku od<br />

towarów i usług,<br />

28


to dostawca z innego państwa członkowskiego jest zobowiązany do dokonania<br />

rejestracji dla celów <strong>VAT</strong> w Polsce i rozliczania podatku <strong>VAT</strong> od tej<br />

sprzedaży zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami.<br />

Kwota progu, po przekroczeniu której podatnik <strong>VAT</strong> z innego państwa<br />

członkowskiego Unii Europejskiej dokonujący sprzedaży wysyłkowej do<br />

Polski jest zobligowany do zarejestrowania się w Polsce jako podatnik<br />

<strong>VAT</strong> oraz do odprowadzania od tych czynności podatku <strong>VAT</strong>, została<br />

określona w ustawie o podatku od towarów i usług jako równowartość<br />

w złotych 35 000 euro (w 2005 r. 153 000 zł). Dopuszczalna jest również<br />

— podobnie jak w przypadku sprzedaży wysyłkowej z Polski do innego<br />

państwa członkowskiego — sytuacja, w której podatnik z innego państwa<br />

Unii Europejskiej, przed dokonaniem sprzedaży wysyłkowej do Polski,<br />

decyduje się przed przekroczeniem ww. progu na rozliczanie podatku<br />

<strong>VAT</strong> z tytułu tej sprzedaży w Polsce.<br />

Towary wysyłane<br />

przez podatnika <strong>VAT</strong><br />

z innego państwa<br />

członkowskiego do<br />

podmiotu w Polsce<br />

niebędącego<br />

podatnikiem <strong>VAT</strong><br />

Wartość dostawy WIĘKSZA<br />

od progu ustalonego w Polsce<br />

Obowiązkowa<br />

rejestracja dla<br />

celów <strong>VAT</strong> oraz<br />

rozliczenie <strong>VAT</strong><br />

w Polsce<br />

7. NOWE ŚRODKI TRANSPORTU<br />

7.1. INFORMACJE OGÓLNE<br />

Na Jednolitym Rynku obowiązują rozwiązania szczególne, na mocy których<br />

<strong>podatek</strong> <strong>VAT</strong> należny z tytułu nabycia nowych środków transportu<br />

(NŚT) jest rozliczany w państwie członkowskim przeznaczenia środka<br />

transportu.<br />

29


7.2. DEFINICJA<br />

„Środkiem transportu” w rozumieniu regulacji dla celów <strong>VAT</strong> jest urządzenie<br />

przeznaczone do transportu pasażerów lub towarów, takie jak<br />

jednostka pływająca, samolot lub lądowy pojazd silnikowy — spełniające<br />

określone kryteria.<br />

Pojęcie „nowy środek transportu” oznacza:<br />

• pojazdy lądowe do przewozu osób lub towarów, napędzane silnikiem<br />

o pojemności skokowej ponad 48 cm 3 lub o mocy ponad 7,2 kilowata,<br />

jeżeli ich dostawa ma miejsce w ciągu 6 miesięcy od ich<br />

pierwszego dopuszczenia do użytku lub które nie przejechały więcej<br />

niż 6 000 kilometrów;<br />

• jednostki pływające, których długość przekracza 7,5 metra, jeżeli<br />

ich dostawa ma miejsce w ciągu 3 miesięcy od dopuszczenia ich do<br />

użytku lub były używane nie dłużej niż 100 godzin roboczych oraz<br />

• samoloty, których maksymalna masa startowa przekracza 1550 kilogramów,<br />

jeśli ich dostawa ma miejsce w ciągu trzech miesięcy od<br />

dopuszczenia do użytku lub jeżeli były używane nie dłużej niż 40<br />

godzin roboczych.<br />

Uznaje się, że nowy środek transportu został po raz pierwszy dopuszczony<br />

do użytku z dniem wystawienia faktury na jego pierwszą dostawę,<br />

chyba że przepisy państw członkowskich stanowią inaczej.<br />

W Polsce za dzień dopuszczenia do użytku uznaje się, co do zasady:<br />

— dla pojazdów lądowych — dzień, w którym zostały one po raz pierwszy<br />

zarejestrowane (lub w którym po raz pierwszy podlegały obowiązkowi<br />

rejestracji),<br />

— dla pojazdów wodnych i samolotów — dzień, w którym zostały one<br />

wydane przez producenta pierwszemu nabywcy.<br />

Powyższa definicja jest uproszczona i w celu poznania szczegółowej definicji<br />

nowych środków transportu dla celów podatku od towarów i usług<br />

należy zaznajomić się z treścią art. 2 pkt 10 ustawy o podatku od towarów<br />

i usług, zaś wykaz środków transportu zaliczanych do nowych środków<br />

transportu zawiera załącznik nr 1 do tej ustawy.<br />

7.3. OPODATKOWANIE I OBOWIĄZKI PODATNIKÓW<br />

Generalną zasadą jest zwolnienie z opodatkowania <strong>VAT</strong>, z możliwością odliczenia<br />

podatku naliczonego (rozwiązanie tożsame ze stawką 0%) dostaw<br />

nowych środków transportu, wysyłanych lub transportowanych do innego<br />

państwa członkowskiego do nabywcy przez sprzedającego, nabywcę lub na<br />

ich rachunek, dokonywanych na rzecz podatników, osób prawnych niepodlegających<br />

opodatkowaniu lub innych osób niebędących podatnikami <strong>VAT</strong>.<br />

30


Podstawą opodatkowania jest cena, która musi być podana na fakturze.<br />

Sprzedawca nowego środka transportu zobowiązany jest do podania na<br />

fakturze informacji pozwalających na zaklasyfikowanie towaru do kategorii<br />

— „nowe środki transportu”.<br />

8. WYMAGANIA ZWIĄZANE Z ROZLICZANIEM<br />

DOSTAW I NABYĆ<br />

WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYCH<br />

8.1. DEKLARACJA <strong>VAT</strong><br />

W deklaracji pojawiły się nowe informacje, które podatnicy dokonujący<br />

dostaw i/lub nabyć wewnątrzwspólnotowych zobowiązani są podawać:<br />

• suma dostaw do podatników <strong>VAT</strong> w innych państwach Unii Europejskiej,<br />

• suma nabyć od podatników <strong>VAT</strong> z innych państw Unii Europejskiej.<br />

8.2. KWARTALNA INFORMACJA PODSUMOWUJĄCA<br />

Wszyscy przedsiębiorcy, którzy dokonują obrotu towarami z partnerami<br />

handlowymi zarejestrowanymi dla <strong>VAT</strong> w innych państwach członkowskich,<br />

zobowiązani są do składania we właściwym dla nich urzędzie skarbowym<br />

oprócz deklaracji podatkowej <strong>VAT</strong> także kwartalnej informacji<br />

podsumowującej zawierającej informacje na temat wewnątrzwspólnotowych<br />

dostaw i nabyć towarów (inne nazwy stosowane w państwach członkowskich<br />

Unii Europejskiej dla określenia informacji podsumowującej to:<br />

sprawozdanie kwartalne, zeznanie podsumowujące; angielski odpowiednik:<br />

summary statement, EC sales list lub recapitulative statement).<br />

Na Wspólnym Rynku zeznania podsumowujące pełnią funkcję kontrolną.<br />

Z otrzymanych na ich podstawie danych mogą korzystać organy podatkowe<br />

ze wszystkich państw Unii Europejskiej.<br />

W kwartalnej informacji podsumowującej należy podać:<br />

a) okres, którego dotyczy sprawozdanie (rok i kwartał),<br />

b) nazwę podatnika lub jego imię i nazwisko (wraz z datą urodzenia),<br />

c) adres podatnika,<br />

d) numer identyfikacyjny podatnika,<br />

e) oddzielnie dla każdego kontrahenta:<br />

31


— w zakresie dostaw wewnątrzwspólnotowych:<br />

kod państwa<br />

numer<br />

identyfikacyjny <strong>VAT</strong><br />

nabywcy<br />

łączna wartość<br />

dostaw w danym<br />

okresie<br />

oznaczenie<br />

tzw. dostaw<br />

trójstronnych 1<br />

dwuliterowy<br />

należy wskazać same znaki zawarte w tym numerze,<br />

czyli cyfry, litery (w numerze irlandzkim<br />

dopuszczalne są także znaki „+” lub „*”). Nie<br />

należy natomiast podawać kropek, myślników lub<br />

przerw<br />

wartości należy podać w pełnych złotych<br />

1<br />

Pamiętaj!<br />

W przypadku dokonywania dostaw trójstronnych oraz „zwykłych” dostaw<br />

wewnątrzwspólnotowych należy odrębnie zsumować dostawy trójstronne<br />

(z oznaczeniem pola w kolumnie „dostawy trójstronne”).<br />

— w zakresie nabyć wewnątrzwspólnotowych:<br />

kod państwa<br />

numer identyfikacyjny <strong>VAT</strong><br />

dostawcy<br />

łączna wartość nabyć<br />

w danym okresie<br />

oznaczenie tzw. nabyć<br />

trójstronnych 2<br />

dwuliterowy<br />

należy wskazać same znaki zawarte w tym<br />

numerze, czyli cyfry, litery (w numerze<br />

irlandzkim dopuszczalne są także znaki „+”<br />

lub „*”). Nie należy natomiast podawać<br />

kropek, myślników lub przerw.<br />

wartości należy podać w pełnych złotych<br />

2<br />

Pamiętaj!<br />

W przypadku dokonywania nabyć trójstronnych oraz „zwykłych” nabyć<br />

wewnątrzwspólnotowych należy odrębnie zsumować nabycia trójstronne<br />

(z oznaczeniem pola w kolumnie „nabycia trójstronne”).<br />

32


Obowiązek oznaczenia dokonywania wewnątrzwspólnotowych dostaw<br />

i/lub nabyć trójstronnych spoczywa jedynie na podatniku pośredniczącym<br />

(drugim w kolejności) w transakcji trójstronnej (informacje szczegółowe<br />

patrz rozdział 5. „<strong>Transakcje</strong> trójstronne”).<br />

Kwartalną informację podsumowującą należy składać do 25 dnia miesiąca<br />

następującego po kwartale kalendarzowym, czyli:<br />

− za I kwartał (styczeń — marzec) do 25 kwietnia,<br />

− za II kwartał (kwiecień — czerwiec) do 25 lipca,<br />

− za III kwartał (lipiec — wrzesień) do 25 października,<br />

− za IV kwartał (październik — grudzień) do 25 stycznia następnego<br />

roku.<br />

Składane przez podatników kwartalne informacje podsumowujące są<br />

przetwarzane przez polską administrację podatkową (urzędy skarbowe<br />

i Ministerstwo Finansów), a następnie, po zsumowaniu, przekazywane do<br />

każdego z państw Unii Europejskiej.<br />

Po otrzymaniu takich przesyłek zagraniczne administracje podatkowe w<br />

swoich bazach danych podatników <strong>VAT</strong> w pierwszej kolejności sprawdzają<br />

przesłane z Polski numery <strong>VAT</strong>. W przypadku braku numeru <strong>VAT</strong> w bazie<br />

za dany kwartał i rok sprawozdawczy, do Polski przekazywane są komunikaty<br />

niezgodności. Na podatniku będzie w takim przypadku spoczywał<br />

obowiązek skorygowania błędnego numeru <strong>VAT</strong> (w innym przypadku niedopełniony<br />

będzie jeden z warunków zastosowania stawki 0% <strong>VAT</strong> przy<br />

dostawie <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j, a co się z tym wiąże, polski podatnik<br />

będzie zobligowany do zapłacenia podatku <strong>VAT</strong> od takiej dostawy patrz<br />

podrozdział 3.2.).<br />

Jeżeli podatnik podatku od towarów i usług nie dokona w danym kwartale<br />

<strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go nabycia lub <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>j dostawy<br />

towarów, wówczas nie jest zobligowany do złożenia informacji podsumowującej<br />

za ten kwartał.<br />

8.3. EWIDENCJONOWANIE OBROTÓW I INNE<br />

OBOWIĄZKI DOKUMENTACYJNE<br />

Podatnik <strong>VAT</strong>, zarejestrowany w Polsce dla transakcji wewnątrzwspólnotowych,<br />

musi prowadzić ewidencję wszystkich dostaw i nabyć wewnątrzwspólnotowych<br />

za każdy okres podatkowy.<br />

Jeżeli taki podmiot prowadzi handel z innymi państwami członkowskimi<br />

Unii Europejskiej, musi spełnić określone dodatkowe wymogi, w szczególności<br />

dotyczące dowodów potwierdzających wywóz towarów do kontrahenta<br />

z innego państwa członkowskiego.<br />

33


Ponadto w przypadku:<br />

• otrzymania od podatnika z innego państwa członkowskiego towaru,<br />

na którym mają być wykonane usługi, podatnik dokonujący tych<br />

usług jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji otrzymywanych<br />

towarów zawierającej w szczególności datę otrzymania towaru,<br />

dane pozwalające na jego identyfikację oraz datę wydania towaru<br />

po wykonaniu usługi przez podatnika, podobna zasada dotyczy podatnika,<br />

który do innego państwa członkowskiego przesyła towary,<br />

na których mają być wykonane usługi,<br />

• przemieszczenia towarów, które mają być czasowo używane na terytorium<br />

kraju, przez podatnika podatku od wartości dodanej dla świadczenia<br />

usług, nie dłużej niż 24 miesiące lub w przypadku gdy nie dochodzi<br />

do uznania przemieszczenia towarów za <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong><br />

nabycie towarów z uwagi na to, iż import takich towarów z terytorium<br />

państwa trzeciego korzystałby ze zwolnienia od cła (z uwagi na ich<br />

przywóz czasowy) — wówczas podatnik podatku od wartości dodanej<br />

jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji przemieszczanych towarów<br />

zawierającej w szczególności datę ich przemieszczenia na terytorium<br />

kraju oraz dane pozwalające na identyfikację towarów. Ta sama<br />

zasada dotyczy towarów, które polski podatnik przemieszcza czasowo<br />

w podobnych okolicznościach do innego państwa członkowskiego.<br />

9. WSPÓŁPRACA ADMINISTRACYJNA<br />

Państwa członkowskie Unii Europejskiej prowadzą szeroko zakrojoną<br />

współpracę administracyjną i kontrolną w zakresie podatków pośrednich.<br />

Formy tej współpracy uregulowano w Rozporządzeniu Rady nr 1798/2003<br />

z 7 października 2003 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie<br />

podatku od wartości dodanej i uchylające Rozporządzenie (EWG)<br />

218/92. Stworzono specjalny system informatyczny VIES (<strong>VAT</strong> Information<br />

Exchange System), który służy do komunikacji pomiędzy państwami<br />

członkowskimi i do wymiany informacji.<br />

9.1. SYSTEM VIES<br />

System ten składa się z krajowych baz danych połączonych we wspólną sieć<br />

Wspólnoty Europejskiej. Krajowe bazy danych zawierają informacje o krajowych<br />

podatnikach <strong>VAT</strong> w postaci ich numerów <strong>VAT</strong> (numery <strong>VAT</strong> oraz dane identyfikacyjne).<br />

Ponadto bazy te zawierają dane z zeznań podsumowujących.<br />

34


Pytania dotyczące potwierdzenia numeru identyfikacyjnego <strong>VAT</strong> są obsługiwane<br />

w czasie rzeczywistym (oczekiwanie na odpowiedź trwa kilka<br />

sekund).<br />

Wymiana informacji dotyczących zeznań podsumowujących może się odbywać<br />

na trzech różnych poziomach. Poziom podstawowy oznacza, że<br />

z VIES pobierane są dane o łącznej wartości nabyć dla każdego podatnika<br />

z podziałem na kraje i okresy. Następny poziom oznacza, że łączna<br />

wartość nabyć poszczególnych podatników przedstawiana jest z podziałem<br />

na odbiorców w poszczególnych państwach. Ostatni poziom oznacza<br />

przekazywanie informacji o konkretnych transakcjach.<br />

9.2. INSTYTUCJA KOORDYNUJĄCA<br />

W każdym państwie Unii Europejskiej musi być wyznaczona specjalna<br />

instytucja, która odpowiada za VIES. Instytucje te są nazywane z języka<br />

angielskiego: Central Liaison Office (CLO). W Polsce jako CLO funkcjonuje<br />

Biuro Wymiany Informacji o <strong>VAT</strong> w ramach Ministerstwa Finansów.<br />

Zadaniem instytucji koordynującej jest między innymi:<br />

• współpraca przy gromadzeniu kwartalnych informacji podsumowujących,<br />

• prowadzenie kampanii informacyjnej dla podatników oraz dla pracowników<br />

urzędów skarbowych,<br />

• współpraca i wymiana informacji z zagranicznymi instytucjami koordynującymi,<br />

• działanie w niektórych sprawach jako łącze komunikacyjne z Komisją<br />

Europejską.<br />

10. STATYSTYKA<br />

Przystąpienie do Unii Europejskiej spowodowało konieczność wprowadzenia<br />

zmian również do systemu statystyki obrotów towarowych. Wynika to<br />

z faktu, że po przystąpieniu do Unii Europejskiej handel z państwami<br />

członkowskimi nie podlega odprawie celnej. Dokumenty celne nie stanowią<br />

źródła danych dla statystyki wymiany towarowej z państwami członkowskimi<br />

Unii Europejskiej.<br />

Aby mieć możliwość opracowywania prawidłowej statystyki <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go<br />

obrotu towarowego, każde państwo członkowskie Unii<br />

Europejskiej prowadzi specjalny system pod nazwą INTRASTAT. W ramach<br />

35


tego systemu gromadzone są, kontrolowane oraz przetwarzane dane dotyczące<br />

handlu <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go.<br />

Oznacza to, że w państwach członkowskich Unii Europejskiej funkcjonują<br />

dwa systemy statystyki międzynarodowego handlu towarami:<br />

1) system statystyki handlu zagranicznego, obejmujący swym zakresem<br />

obrót towarowy realizowany przez państwa członkowskie Unii<br />

Europejskiej z tzw. krajami trzecimi, tj. niebędącymi państwami<br />

członkowskimi Unii Europejskiej, oparty na informacjach zbieranych<br />

na podstawie dokumentu SAD,<br />

2) system INTRASTAT, tj. system statystyki handlu pomiędzy państwami<br />

członkowskimi Unii Europejskiej.<br />

W systemie INTRASTAT:<br />

• informacje o handlu towarami pomiędzy państwami członkowskimi<br />

Unii Europejskiej są zbierane bezpośrednio od podmiotów realizujących<br />

obroty towarowe;<br />

• podmioty te są zobowiązane do przesyłania w każdym miesiącu deklaracji<br />

statystycznej INTRASTAT lub połączonej deklaracji statystyczno–podatkowej<br />

do wskazanych instytucji w swoim kraju;<br />

• rejestry podmiotów pomagają w monitorowaniu jednostek, które są<br />

zobowiązane do składania deklaracji INTRASTAT;<br />

• poprawność danych z deklaracji INTRASTAT jest zapewniona dzięki<br />

możliwości porównywania z danymi z deklaracji podatkowej <strong>VAT</strong>.<br />

Każdy podmiot prowadzący wewnątrzwspólnotowy handel może być objęty<br />

obowiązkiem comiesięcznego sporządzania statystycznych deklaracji<br />

INTRASTAT, w których będzie podawać dane statystyczne na temat<br />

zrealizowanych przez siebie w ostatnim czasie transakcji handlowych<br />

z innymi krajami unijnymi. Obowiązek sprawozdawczy dotyczy tych<br />

przedsiębiorstw, które rozliczają się z podatku <strong>VAT</strong> od <strong>wewnątrzwspólnotowe</strong>go<br />

handlu, a wartość ich obrotów z Unią Europejską przekracza<br />

w skali roku specjalny próg wartościowy. Próg ten jest ustalany corocznie<br />

przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (odrębnie dla przywozu<br />

i wywozu). Wysokość tego progu oraz zasady jego stosowania są opublikowane<br />

m.in. na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.<br />

36


11. ADRESY KONTAKTOWE<br />

ORGANÓW PODATKOWYCH <strong>VAT</strong><br />

W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH<br />

Kraj Nazwa instytucji Adres Kontakt<br />

Austria<br />

Finanzamt Graz-Stadt<br />

Referat für<br />

ausländische<br />

Unternehmer<br />

Conrad von<br />

Hötzendorfstraße<br />

14-18<br />

8018 GRAZ<br />

Tel:<br />

(+43) 3168810<br />

Fax:<br />

(+43) 316810408<br />

e-mail: post.068.<br />

fastmk@bmf.gv.at<br />

Belgia<br />

Bureau central de<br />

TVA pour assujettis<br />

étrangers<br />

Tour Sablon — 24ème<br />

étage<br />

Rue Stevens, 7<br />

B – 1000 Bruxelles<br />

Tel:<br />

(+32) 255259334<br />

Fax:<br />

(+32) 25525541<br />

Czechy<br />

Ministry of Finance<br />

Central Financial and<br />

Tax Directorate<br />

<strong>VAT</strong> Department<br />

Letenská 15<br />

115 00 Praha 1<br />

Czech Republic<br />

tel.:<br />

(+420) 257043225<br />

fax:<br />

(+420) 257042788<br />

podatelna@mfcr.cz<br />

Cypr<br />

Ministry of Finance<br />

<strong>VAT</strong> Service—<br />

Headquarters<br />

<strong>VAT</strong> Service,<br />

Headquarters<br />

1471, Nicosia<br />

Cyprus<br />

Tel./Fax:<br />

(+357) 22660484<br />

e-mail:<br />

headquarters@vat.mof.<br />

gov.cy<br />

Dania<br />

Told— og<br />

Skatteregion<br />

Sønderborg<br />

Hilmar Finsens<br />

Gade 18<br />

DK — 6400<br />

Sønderborg<br />

Tel:<br />

(+45) 74127300<br />

Fax:<br />

(+45) 74422809<br />

Soenderborg@toldskat.dk<br />

Estonia<br />

Estonian Tax and<br />

Customs Board<br />

Narva mnt 9j<br />

Tallinn 15176<br />

ESTONIA<br />

Tel:<br />

(+372) 1811<br />

Fax:<br />

(+372) 6835709<br />

maksuamet@ma.ee;<br />

toll@customs.ee<br />

37


Finlandia<br />

Uusimaa Regional Tax<br />

Office Corporate Tax<br />

Office<br />

Opastinsilta 12,<br />

P.O.Box 30 FI<br />

— 00052 VEROTUS<br />

Tel.:<br />

(+358) 20466017<br />

Fax:<br />

(+358) 973114392<br />

www.vero.fi<br />

Francja<br />

Direction Générale<br />

Des Impôts<br />

Département de la<br />

Communication<br />

86–92, allée de<br />

Bercy<br />

F–75012 Paris<br />

Tel:<br />

(+33) (1) 53181134<br />

Centre des impôts<br />

des non–résidents<br />

(CINR)<br />

Inspection TVA<br />

Inspection TVA<br />

9 Rue d’Uzès<br />

TSA 39203<br />

75094 PARIS<br />

cedex 02<br />

Tel:<br />

(+33) (1) 44761907<br />

(ou 08 ou 09)<br />

Fax:<br />

(+33) (1) 44761943<br />

e-mail: cinr@dresg.net<br />

Grecja<br />

Ministry of Economic<br />

Affairs and Finance<br />

Directorate – General<br />

for Taxation<br />

Directorate 14–<strong>VAT</strong><br />

Sina 2–4, 10672<br />

Athens<br />

Tel:<br />

(+30210) 3647203–5<br />

Fax:<br />

(+30210) 364413<br />

e-mail:<br />

elvies@otenet.gr<br />

Hiszpania<br />

Subdirección General<br />

de Informacion y<br />

Asistencia<br />

Agencia Estatal de<br />

La Admistracion<br />

Tributaria (AEAT)<br />

C/Infanta<br />

Mercedes No. 37<br />

28071 Madrid<br />

Tel:<br />

(+34) (91) 5838976<br />

Fax:<br />

(+34) (91) 5838808<br />

Subdirección General<br />

de Impuestos Sobre<br />

el Consumo<br />

Dirección General de<br />

Tributos<br />

C/. Alcala 5<br />

28014 Madrid<br />

Tel:<br />

(+34) (91) 5958000<br />

Fax:<br />

(+34) (91) 5958454<br />

Holandia<br />

Belastingdienst<br />

Particulieren<br />

Ondernemingen<br />

Buitenland<br />

Postbus 2865<br />

6401 D J Heerlen<br />

Tel:<br />

(+31) 455736666<br />

Fax:<br />

(+31) 455736684<br />

www.belastingdienst.nl<br />

38


Irlandia<br />

<strong>VAT</strong> Interpretation<br />

Branch<br />

Office of the Revenue<br />

Commissioners<br />

Stamping Building<br />

Dublin Castle<br />

Dublin 2<br />

Tel:<br />

(+353) 16475000<br />

Fax:<br />

(+353) 16795236<br />

e-mail:<br />

vat@revenue.ie<br />

Litwa<br />

State Tax<br />

Inspectorate under<br />

the Ministry of<br />

Finance<br />

Vasario 16 -osios<br />

str. 15<br />

LT 2600 Vilnius<br />

Tel:<br />

(+370) 526878 00<br />

Fax:<br />

(+370) 52125604<br />

e-mail:<br />

vmi@vmi.lt<br />

Luksemburg Administration de<br />

l’Enregistrement et<br />

des Domaines<br />

Bureau d’imposition<br />

10<br />

7 Rue de<br />

Plébiscite<br />

BP 31<br />

2010 Luxembourg<br />

Tel:<br />

(+352) 449051<br />

Fax:<br />

(+352) 291193<br />

Łotwa<br />

State Revenue<br />

Service<br />

National Tax Board<br />

1 Smilsu Street,<br />

Riga, LV-1978<br />

Latvia<br />

Fax:<br />

(+371) 7028814<br />

http://www.vid.gov.lv.<br />

Malta<br />

<strong>VAT</strong> DEPARTMENT<br />

Centre Point Building<br />

Ta’ Paris Road<br />

Birkirkara BKR 13<br />

MALTA<br />

Tel:<br />

(+356) 21499330 lub<br />

(+356) 21499334 lub<br />

(+356) 21499335 lub<br />

(+356) 21499336<br />

Fax:<br />

(+356) 21499365<br />

e-mail:<br />

vat@gov.mt<br />

Niemcy<br />

Bundesministerium<br />

der Finanzen<br />

Referat Presse und<br />

Information<br />

11016 Berlin Fax<br />

(+49) 30 22423260<br />

www.bff-online.de<br />

Portugalia<br />

DIRECÇÃO-GERAL DOS<br />

IMPOSTOS<br />

DIRECÇÃO DE<br />

SERVIÇOS DO IVA<br />

AVENIDA JOÃO<br />

XXI, 76<br />

1049-065 LISBON<br />

Tel:<br />

(+351) 217610337<br />

(+351) 217610338<br />

Fax:<br />

(+351) 217936508<br />

dsiva@dgci.min-financas.<br />

pt<br />

39


Słowacja<br />

Tax Office Bratislava I<br />

Tax Directorate of<br />

the SLOVAK REPUBLIC<br />

Department of TAX<br />

LEGISLATION<br />

Indirect Taxes Unit<br />

Radlinského 37<br />

P.O.Box 89<br />

817 89 Bratislava<br />

15<br />

SLOVAKIA<br />

Nová str. 13<br />

975 04 Banská<br />

Bystrica<br />

SLOVAKIA<br />

Tel.:<br />

(+421) 257378111lub<br />

(+421) 257378353<br />

Fax:<br />

(+421) 257378900<br />

e-mail: du.ba1@ba.<br />

drsr.sk<br />

Tel.:<br />

(+421) 484393111<br />

Fax:<br />

(+421) 484136015<br />

www.finance.gov.sk,<br />

www.drsr.sk<br />

Słowenia<br />

Tax Administration<br />

of the Republic of<br />

Slovenia<br />

Tax Division<br />

Šmartinska 55<br />

LJUBLJANA<br />

SLOVENIA<br />

Tel.:<br />

(+386) 14782784<br />

Fax:<br />

(+386) 14782743<br />

www.sigov.si/durs<br />

Szwecja<br />

Skattemyndigheten I<br />

Stockholms Län<br />

Skattekantor riks<br />

106 61 Stockholm<br />

Sweden<br />

Tel:<br />

(+46) 86941000<br />

Fax:<br />

(+46) 86429261<br />

skm@skm01.rsv.se<br />

Węgry<br />

Hungarian Tax and<br />

Financial Control<br />

Administration<br />

(General<br />

Department)<br />

Postal address:<br />

H-1390 Budapest,<br />

Pf. 156.<br />

Tel:<br />

(+36) 14127302<br />

Fax:<br />

(+36) 14127258<br />

http://www.apeh.hu<br />

Wielka<br />

Brytania<br />

Aberdeen Nonestablished<br />

Taxable<br />

Persons Unit (NETPU)<br />

Custom House<br />

28 Guild Street<br />

Aberdeen<br />

AB9 2DY<br />

Tel:<br />

(+44) 1224844651/<br />

844655/844664<br />

Fax:<br />

(+44) 1224844611<br />

netpu@hmce.gsi.gov.uk<br />

Włochy<br />

Ministero Delle<br />

Finanze<br />

Segretariato<br />

Generale<br />

Ufficio Relazioni<br />

Internazionali<br />

Viale dell’<br />

Aeronautica. 122<br />

00149 ROMA<br />

Tel:<br />

(+39) 065925967<br />

(+39) 0654394256<br />

Fax:<br />

(+39) 065912983<br />

www.Finanze.it<br />

40


Broszura ma charakter informacyjny<br />

i nie stanowi wykładni prawa<br />

www.mf.gov.pl<br />

Ministerstwo Finansów<br />

ul. Świętokrzyska 12<br />

00-916 Warszawa<br />

41<br />

2005

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!