Współczesne wyzwania transportu w logistyce
Współczesne wyzwania transportu w logistyce
Współczesne wyzwania transportu w logistyce
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ<br />
z. 64 Transport 2008<br />
Hubert IGLIŃSKI<br />
Akademia Ekonomiczna w Poznaniu<br />
Wydział Gospodarki Międzynarodowej, Katedra Logistyki Międzynarodowej<br />
al. Niepodległości 10, 60-967 Poznań<br />
hubert.iglinski@ae.poznan.pl<br />
KOSZTY KONGESTII TRANSPORTOWEJ W POZNANIU<br />
Streszczenie<br />
Zjawisko kongestii transportowej występuje powszechnie, zarówno w największych aglomeracjach, jak<br />
i miastach średniej wielkości, a w szczególnych wypadkach nawet w małych ośrodkach, a jej negatywne skutki<br />
odczuwa każdy użytkownik dróg. Ponadto poziom kongestii, co potwierdzają zagraniczne publikacje,<br />
systematycznie rośnie, brak jest jednak szczegółowych badań z tego zakresu opisujących ten problem w polskich<br />
miastach. Chcąc, choć w minimalnym stopniu, uzupełnić tę lukę, autor, na podstawie przeprowadzonych badań<br />
empirycznych podejmuje próbę określenia poziomu kongestii transportowej w Poznaniu, zidentyfikowania jej<br />
źródeł oraz oszacowania wielkości wybranych składników bezpośrednich kosztów kongestii transportowej.<br />
Słowa kluczowe: kongestia transportowa, źródła kongestii transportowej, bezpośrednie koszty kongestii<br />
Termin kongestia pochodzi z łaciny i oznacza skupienie lub nagromadzenie. Pierwotnie<br />
stosowano go w medycynie na określenie nagłego uderzenia krwi w naczyniach, jednakże<br />
obserwacje dowiodły, iż stan zatłoczenia występuje powszechnie również w obszarze<br />
<strong>transportu</strong>, zarówno w poszczególnych składnikach infrastruktury transportowej, jak<br />
i w pojazdach. W literaturze przedmiotu można odnaleźć wiele definicji kongestii<br />
transportowej. Według B. Meyer: „kongestia transportowa powstaje w wyniku wzajemnej<br />
interakcji infrastruktury transportowej i jej użytkowników, wywołującej negatywne skutki<br />
w sferze eksploatacyjnej i ekonomicznej”[3]. W sensie eksploatacyjnym kongestia pojawia<br />
się, gdy popyt na dany składnik infrastruktury transportowej uniemożliwia prawidłową<br />
obsługę ruchu, natomiast w sensie ekonomicznym przejawem jej występowania są rosnące<br />
koszty <strong>transportu</strong>. Autorzy części definicji wskazują, iż kongestia transportowa to stan,<br />
w którym prędkość przepływu pojazdów na danym odcinku drogi jest niższa niż maksymalna<br />
dopuszczalna na tym właśnie odcinku. Przykładowo w amerykańskich opracowaniach można<br />
przeczytać, że „kongestia zwykle odnosi się do zwiększonej liczby pojazdów na danym<br />
odcinku drogi w określonym czasie, co skutkuje niższą, czasem znacznie niższą prędkością od<br />
tej, z jaką poruszałyby się w przypadku swobodnego przepływu”[4]. A. Altshuler określa, iż<br />
kongestia transportowa to sytuacja, w której „popyt na obiekt infrastrukturalny uniemożliwia<br />
swobodny przepływ przy maksymalnej dopuszczalnej prędkości ruchu”[1].<br />
Każdego dnia wykonując podróże obligatoryjne – dojeżdżając do pracy, szkoły, na<br />
uniwersytet, czy jedynie przejeżdżając przez obszary miejskie w tranzycie, szczególnie<br />
w godzinach porannego i popołudniowego szczytu komunikacyjnego, ale również wykonując