Kitab oz format DEYİSHİKLİKLÜER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...

nümayəndələri daxildir). İcraçı Komitənin vətəndaşsızlıq məsələlərinə
dair 1995-ci il Rəyi “QAK-ı apatridlərin maraqlarına uyğun fəaliyyətlərini
davam etməyə çağırır” və “QAK-ın dövlətlərin Vətəndaşlığı olmayan
şəxslərin statusuna dair 1954-cü il Konvensiyasına qoşulmalarında
fəal dəstək verməsini xahiş edir”. İcraçı Komitənin Rəyi, həmçinin,
vətəndaşsızlığın qarşısının alınmasını və azaldılmasını məlumatın
yayılması və əməkdaşların və məmurların peşəkar tədrisi vasitəsi
ilə fəal dəstəkləməsini, və digər maraqlı təşkilatlarla əməkdaşlığın
genişləndirilməsini” xahiş edir.
1996-cı ildə BMT-nin Baş Məclisi, həmçinin Ali Komissarı vətəndaşlığı
olmayan şəxslərin maraqlarına uyğun işi davam etməyə, 1954 və 1961-
ci il Konvensiyalarına riayət edilməsinə və yeni üzvlərin qoşulmasına
dəstək verməyə çağıran qətnaməni (A/RES/50/152) qəbul etmişdir.
Qətnamə, həmçinin, BMT QAK-dan “maraqlı Dövlətlərə vətəndaşlıq
barədə qanunvericiliyin hazırlanması və həyata keçirilməsi ilə əlaqədar
texniki və məsləhətçi xidmətlərinin göstərilməsini” xahiş edir.
Həmin Qətnamədə Baş Məclis “Dövlətləri vətəndaşsızlığın azaldılması
və qabaqcadan vətəndaşlıq alınmadan vətəndaşlıqdan və ya onun
verilməsindən imtina etmək imkanını yaradan müddəaların çıxarılması
məqsədi ilə, beynəlxalq hüququn əsas prinsiplərinə uyğun olaraq,
vətəndaşlıq haqqında qanunlar qəbul etməyə, eyni zamanda Dövlətin
vətəndaşlığın verilməsini, ondan imtina və itirilməsini nizamlayan
qanunlarını qurmaq hüquqlarını tanımağa çağırır”.
BMT QAK-ın İcraçı Komitəsi tərəfindən (Rəy № 92 [LIII] a) təqdir
edilən və 2002-ci ildə BMT Baş Məclisi tərəfindən dəstəklənən Müdafiə
Proqramında vətəndaşlıqsız şəxslərin köçürülməsinin və qaçqınların
yaranmasının səbəblərindən biri olduğu qəbul edilir. BMT QAK tərəfindən
keçirilən beynəlxalq müdafiə üzrə Qlobal məsləhətləşmələrin nəticəsi
olan Müdafiə proqramına məqsəd və vəzifələrin müəyyən edilməsi və
qaçqınların beynəlxalq müdafiəsinin gücləndirilməsi üçün tələb olunan
fəaliyyətlərin siyahısı daxildir. Bu sənəd, Dövlətlərin, hökumətlərarası
və qeyri-hökumət təşkilatlarının geniş əndişə və təklif sahələrini əks
etdirir və konkret hərəkətlər üçün rəhbərdir. Vətəndaşsızlıq problemini
həlli burada şəxslərin məcburi köçürülməsinin qarşısının alınmasının və
onların vətəndaşlıq hüququnun həyata keçirilməsinin əsas yollarından
biri kimi göstərilir.
İşçilərinin uzun illər ərzində hərəkətsiz qalan apatridlərin yolverilməz
böyük sayı barədə narahatçılığı bildirərək İcraçı Komitə 2004-cü ildə
BMT QAK-ı yaranan vəziyyətdə həll yollarının axtarılması üçün müvafiq
Dövlətlərlə iş üzrə daha fəal rol oynamağa çağırır. İcraçı Komitə
57