Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ayrı-seçkilik və ya vətəndaşlıqdan əsassız məhrumetmə ilə<br />
əlaqədar səbəblər<br />
Ayrı-seçkilik.<br />
Vətəndaşlığın verilməsi və verilməsindən imtina məsələlərində<br />
Dövlətlərin hərəkət azadlığını məhdudlaşdıran əsas prinsiplərdən biri,<br />
irqi ayrı-seçkiliyin qadağan edilməsidir. Bu prinsip İrqi ayrı-seçkiliyin<br />
bütün formalarının ləğv edilməsinə dair Konvensiyada və bir çox başqa<br />
sənədlərdə əks etdirilir. İrqi ayrı-seçkiliyin ləğvi üzrə BMT-nin Komitəsi<br />
1 oktyabr 2004-cü il tarixli ayrı-seçkiliyə dair ümumi tövsiyələrində<br />
göstərmişdir ki, “irq, dərisinin rəngi, mənşə, milliyyət və etnik mənşə<br />
əsasında vətəndaşlıqdan məhrum etmə Dövlətlərin öhdəliklərinin,<br />
xüsusilə, ayrı-seçkilik olmadan vətəndaşlıq vermə öhdəliyinin<br />
p<strong>oz</strong>ulmasıdır”.<br />
Lakin, hərdən bəzi şəxslər müəyyən Dövlətin, bu Dövlətlə sıx bağlılığının<br />
olmasına baxmayaraq, vətəndaşlığını ala bilmirlər. Başqaları üçün bu<br />
əlaqənin mövcudluğu vətəndaşlıq almaq üçün kifayət ola bilərdi. İrq,<br />
dərisinin rəngi, etnik mənşə, din, cins, siyasi baxışlar və digər amillərə<br />
görə ayrı-seçkilik açıq-aşkar və ya qəsdsiz qanunlarda və ya onların<br />
tətbiqində baş verə bilər. Qanunları, onlara qabaqcadan müəyyən<br />
münasibət bildirən ifadələr daxil olduqda və ya onların tətbiqi ayrıseçkiliyə<br />
gətirib çıxardıqda, ayrı-seçkilik adlandırmaq olar.<br />
Bu problemdən necə qaçmaq olar:<br />
- Vətəndaşlığa dair ayrı-seçkiliyin yolverilməzliyi prinsipinin konstitusiya<br />
və vətəndaşlıq haqqında qanunlara daxil edilməsi və inzibati və<br />
məhkəmə qərarlarının əsasında bu prinsipin həyata keçirilməsi vacibdir.<br />
- Dövlətlər, həm ölkə daxilində, həm də başqa Dövlətlərlə əməkdaşlıqda,<br />
hər bir uşağın doğulduqda vətəndaşlıq almaq imkanı olması üçün<br />
bütün zəruri tədbirləri görməlidirlər. Bu müddəaya görə nikahda olan<br />
valideynlərdən olan uşaqlar, nikahdan kənar doğulan uşaqlar, və<br />
vətəndaşlığı olmayan valideynlərdən olan uşaqlar vətəndaşlıq almağa<br />
bərabər hüquqları var.<br />
- Ərdə olan qadının vətəndaşlığına dair 1957-ci il Konvensiyası və<br />
Qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğvinə dair 1979-<br />
cu il Konvensiyası qadınlara vətəndaşlığın alınması, dəyişdirilməsi<br />
və saxlanılması məsələlərində kişilərlə yanaşı bərabər hüquqların<br />
52