Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Faydalı təcrübə: Ukrayna<br />
1944-cü ildə 200 mindən artıq Krım tatarları faşist işğalçıları ilə<br />
əməkdaşlıqda ittiham edilərək Krımdan SSRİ-nin müxtəlif regionlarına<br />
deportasiya edilmişdilər. Çoxları Özbəkistan Sovet Sosialist<br />
Respublikasına (ÖSSR) sürgün edilmişdir. İyirmi il sonra SSRİ-nin Ali<br />
Sovetinin Rəyasət Heyətinin Sədri Krım tatarlarına qarşı ittihamların<br />
əsassız olduğunu və tatarların Krım yarımadası daxil olmaqla SSRİnin<br />
hər bir yerində məskunlaşa bildiklərini bəyan etmişdir.<br />
Lakin Krıma qayıtmış tatarlar qeydiyyat, işə düzəlmə, yaşayış yeri<br />
və torpağın alınması ilə əlaqədar problemlərlə üzləşdilər. 1987-<br />
ci ildə SSRİ-nin Nazirlər Şurası Krım tatarlarının repatriasiyasını<br />
yarımadanın daxili hissəsində yalnız 8 rayonla məhdudlaşdıran qərar<br />
qəbul etmiş və bununla onların Krımın daha məhsuldar və inkişaf etmiş<br />
cənub sahilində doğma yerlərinə qayıtmalarını qadağan etmişdir. İki<br />
ildən sonra, Ali Sovet məcburi “deportasiyaya məruz qalmış xalqların<br />
hüquqlarının məhdudlaşdırılmasının qanunazidd” olmasını bəyan<br />
etdikdən sonra Krıma repatriantların kütləvi axını başladı.<br />
1991-ci ilin dekabr ayında SSRİ dağıldıqdan sonra dövlətlərin<br />
varisliyi ilə əlaqədar, ərazi sərhədlər və vətəndaşlıq daxil olmaqla<br />
gözlənilmədən mürəkkəb siyasi və hüquqi problemlər meydana<br />
gəldi.<br />
Hazırda tərkibinə Krımın ərazisi daxil olan Ukrayna, Ukrayna SSRnın<br />
varisi oldu. Ukraynanın vətəndaşlıq haqqında birinci qanununa<br />
(1991) əsasən keçmiş SSRİ-nin vətəndaşları olan və, Krım daxil<br />
olmaqla, 1991-ci il 24 avqust müstəqilliyin elan edildiyi günə qədər,<br />
Ukrayna ərazisində daimi yaşayan şəxslər avtomatik olaraq (ex lege)<br />
mənşələrindən, sosial statusundan, irqindən, milliyyətindən, cinsindən,<br />
təhsilindən, ana dilindən, siyasi baxışlarından və dinindən asılı<br />
olmayaraq Ukrayna vətəndaşı oldular. Göstərilən şəxslərin avtomatik<br />
olaraq Ukrayna vətəndaşı olmaqlarına yeganə məhdudiyyət başqa<br />
Dövlətin vətəndaşlığının olması və ya Ukrayna vətəndaşı olmaq<br />
istəyinin olmamağından ibarət idi. Hətta müstəqilliyin əldə edilməsi<br />
və vətəndaşlıq haqqında yeni qanunun qüvvəyə minməsi arasında<br />
olan müddətdə - üç ay sonra – Ukraynada qeydiyyata düşən şəxslər<br />
də avtomatik olaraq Ukrayna vətəndaşlığını alırdılar. 150 minə yaxın<br />
Krım tatarı qanunun bu müddəalarına əsasən Ukrayna vətəndaşlığını<br />
aldılar.<br />
40