06.03.2014 Views

Kitab oz format DEYİSHİKLİKLÜER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...

Kitab oz format DEYİSHİKLİKLÜER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...

Kitab oz format DEYİSHİKLİKLÜER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Faydalı təcrübə: Ukrayna<br />

1944-cü ildə 200 mindən artıq Krım tatarları faşist işğalçıları ilə<br />

əməkdaşlıqda ittiham edilərək Krımdan SSRİ-nin müxtəlif regionlarına<br />

deportasiya edilmişdilər. Çoxları Özbəkistan Sovet Sosialist<br />

Respublikasına (ÖSSR) sürgün edilmişdir. İyirmi il sonra SSRİ-nin Ali<br />

Sovetinin Rəyasət Heyətinin Sədri Krım tatarlarına qarşı ittihamların<br />

əsassız olduğunu və tatarların Krım yarımadası daxil olmaqla SSRİnin<br />

hər bir yerində məskunlaşa bildiklərini bəyan etmişdir.<br />

Lakin Krıma qayıtmış tatarlar qeydiyyat, işə düzəlmə, yaşayış yeri<br />

və torpağın alınması ilə əlaqədar problemlərlə üzləşdilər. 1987-<br />

ci ildə SSRİ-nin Nazirlər Şurası Krım tatarlarının repatriasiyasını<br />

yarımadanın daxili hissəsində yalnız 8 rayonla məhdudlaşdıran qərar<br />

qəbul etmiş və bununla onların Krımın daha məhsuldar və inkişaf etmiş<br />

cənub sahilində doğma yerlərinə qayıtmalarını qadağan etmişdir. İki<br />

ildən sonra, Ali Sovet məcburi “deportasiyaya məruz qalmış xalqların<br />

hüquqlarının məhdudlaşdırılmasının qanunazidd” olmasını bəyan<br />

etdikdən sonra Krıma repatriantların kütləvi axını başladı.<br />

1991-ci ilin dekabr ayında SSRİ dağıldıqdan sonra dövlətlərin<br />

varisliyi ilə əlaqədar, ərazi sərhədlər və vətəndaşlıq daxil olmaqla<br />

gözlənilmədən mürəkkəb siyasi və hüquqi problemlər meydana<br />

gəldi.<br />

Hazırda tərkibinə Krımın ərazisi daxil olan Ukrayna, Ukrayna SSRnın<br />

varisi oldu. Ukraynanın vətəndaşlıq haqqında birinci qanununa<br />

(1991) əsasən keçmiş SSRİ-nin vətəndaşları olan və, Krım daxil<br />

olmaqla, 1991-ci il 24 avqust müstəqilliyin elan edildiyi günə qədər,<br />

Ukrayna ərazisində daimi yaşayan şəxslər avtomatik olaraq (ex lege)<br />

mənşələrindən, sosial statusundan, irqindən, milliyyətindən, cinsindən,<br />

təhsilindən, ana dilindən, siyasi baxışlarından və dinindən asılı<br />

olmayaraq Ukrayna vətəndaşı oldular. Göstərilən şəxslərin avtomatik<br />

olaraq Ukrayna vətəndaşı olmaqlarına yeganə məhdudiyyət başqa<br />

Dövlətin vətəndaşlığının olması və ya Ukrayna vətəndaşı olmaq<br />

istəyinin olmamağından ibarət idi. Hətta müstəqilliyin əldə edilməsi<br />

və vətəndaşlıq haqqında yeni qanunun qüvvəyə minməsi arasında<br />

olan müddətdə - üç ay sonra – Ukraynada qeydiyyata düşən şəxslər<br />

də avtomatik olaraq Ukrayna vətəndaşlığını alırdılar. 150 minə yaxın<br />

Krım tatarı qanunun bu müddəalarına əsasən Ukrayna vətəndaşlığını<br />

aldılar.<br />

40

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!