Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
II FƏSİL<br />
22<br />
Vətəndaşığı olmayan şəxslərin müəyyən edilməsi<br />
və onların müdafiəsi<br />
Vətəndaşsızlıq hallarının vətəndaşlıq haqqında milli qanunvericilik<br />
və Vətəndaşsızlığın azaldılmasında dair 1961-ci il Konvensiyasının<br />
və digər beynəlxalq sənədlərin reallaşması əsasında azaldılması<br />
sahəsində çoxsaylı cəhdlərə baxmayaraq, BMT QAK-ın hesablarına<br />
görə hazırda dünyada milyonlarla insan apatriddirlər. BMT-də qəbul<br />
olunmuş Vətəndaşlığı olmayan şəxslərin statusuna dair 1954-cü<br />
il Konvensiyası vsətəndaşlığı olmayan şəxin anlayışını verir, bu<br />
cür şəxslərin eyniləşdirilməsini müəyyən etməyə imkan yaradır və<br />
vətəndaşlığı olmayan şəxslərin əsas hüquq və azadlıqlarının ayrı-seçkilik<br />
olmadan təminatını tələb edir.<br />
“Biz normal iş tapa bilmirik, ölkə ərazisində hərəkət edə bilmirik,<br />
biz limansız gəmilər kimiyik. Təhsil və səhiyyə sistemlərinə çıxış da<br />
problemdir. Mən məktəbi bitirə və ya kollecə qəbul oluna bilmirdim.<br />
Mən yalnız özəl xəstəxanalarda müalicə ala bilərəm, dövlət xəstəxanaları<br />
mənim üçün bağlıdır”.<br />
Abdulla, Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində yaşayan vətəndaşlığı olmayan<br />
şəxs<br />
Kimlər vətəndaşlığı olmayan şəxs sayılır?<br />
1954-cü il Konvensiyasında vətəndaşlığı olmayan şəxs “qanun əsasında<br />
heç bir Dövlət tərəfindən vətəndaş kimi qəbul edilməyən şəxs” sayılır<br />
(Maddə 1). Bu sırf hüquqi anlayışdır. Burada vətəndaşlığın keyfiyyəti,<br />
vətəndaşlığın alınması yolu və ya vətəndaşlığa çıxış barədə heç nə<br />
deyilmir. Bu tərif yalnız Dövlətin vətəndaşlıq sahəsində ex lege və ya<br />
avtomatik olaraq kimin vətəndaş olduğunu müəyyən edən qanununa<br />
istinad edir.<br />
Bu tərifi nəzərə alaraq insanın “vətəndaşlığı olmayan şəxs” kimi qəbul<br />
edilməsi üçün əksini sübut etməlidir ki, onun hər hansı müvafiq ölkə ilə<br />
hüquqi bağlılığı yoxdur.<br />
Vətəndaşsızlıq faktını təsdiq etmək üçün Dövlət şəxsin əvvəllər əlaqəsi<br />
olduğu Dövlətlərin (doğulma vasitəsi ilə, əvvəlki adi yaşayış yeri, onun<br />
ərinin (arvadının) və ya uşaqlarının vətəndaşı olduğu Dövlət (Dövlətlər),<br />
valideynlərinin və ya nənə və babasının vətəndaşı olduğu Dövlət