Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
Kitab oz format DEYÄ°SHÄ°KLÄ°KLÃER. 26 11 2008 1.indd - Inter ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vətəndaşlıq, həmçinin Amerikaarası İnsan Hüquqları Məhkəməsi<br />
tərəfindən aşağıdakı kimi müəyyən edilir:<br />
“şəxs və müəyyən Dövlət arasında olan və şəxsi Dövlətlə<br />
loyallıq və sadiqlik münasibətləri ilə bağlayan, eyni zamanda<br />
ona Dövlət tərəfindən diplomatik müdafiəni təmin edən siyası<br />
və hüquqi əlaqə”<br />
(Kastilyo-Petrussi və digərləri Peruya qarşı, 1999-cu ilin may<br />
ayında çıxarılmış Qərar, AAİHM [ser. C] № 52 1999-cu il)<br />
Qaçqın və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin hüquqları necə qorunur?<br />
Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin 15-ci maddəsində hər<br />
insanın vətəndaşlıq almaq hüququ olduğunun göstərilməsinə baxmayaraq,<br />
burada onun hüququ olduğu dəqiq vətəndaşlıq göstərilməyib.<br />
İnsanlar vətəndaşlıqla bağlı minimal hüquqlardan məhrum olmamaq<br />
üçün beynəlxalq ictimaiyyət iki əsas müqavilə bağlamışdır: Qaçqınların<br />
statusuna dair 1951-ci il Konvensiyası və Vətəndaşlığı olmaya şəxslərin<br />
statusuna dair 1954-cü il Konvensiyası.<br />
Qaçqınların statusuna dair 1951-ci il Konvensiyası ilə vətəndaşsızlıq<br />
problemi arasında əlaqə varmı?<br />
İkinci Dünya Müharibəsi bitdikdən sonra yeni yaranmış BMT-nin üzv<br />
dövlətləri qarşısında duran ən mühüm məsələ müharibə nəticəsində<br />
qaçqın və yaxud vətəndaşlığı olmayan şəxs olmuş milyonlarla insanın<br />
taleyi idi. BMT-nin İqtisadi və Sosial Şurasının (ECOSOC) qərarı ilə<br />
1949-cu ildə xüsusi komitə yaradılmışdır. Bu komitənin vəzifələrinə<br />
qaçqınların və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin statusuna dair<br />
Konvensiyanın hazırlanması və vətəndaşsızlığın aradan qaldırılması<br />
üzrə təkliflərə baxılması daxil idi.<br />
Keçirilmiş iş nəticəsində Komitə üzvləri Qaçqınların statusuna dair<br />
Konvensiyanın və Konvensiyaya vətəndaşlığı olmayan şəxslərə<br />
həsr olunmuş Əlavə Protokolun layihəsini hazırlamışdırlar. Komitə<br />
vətəndaşsızlığın aradan qaldırılması yollarına tam şəkildə əsas ona<br />
görə baxmayıb ki, bu məsələ ilə yeni yaradılmış Beynəlxal Hüquq<br />
Komissiyası məşğul olacaqdı. Tarixən, həm qaçqınlar, həm də<br />
vətəndaşlığı olmaya şəxslər köməyi və müdafiəni BMT QAK-dan əvvəl<br />
olan beynəlxalq təşkilatlardan alırdılar. Vətəndaşsızlıq üzrə Protokolun<br />
layihəsi qaçqınlar və vətəndaşlığı olmayan şəxslər arasında bu əlaqəni<br />
əks etdirməli idi. Lakin, qaçqınların gərgin vəziyyəti və Beynəlxalq<br />
Qaçqın Təşkilatının planlaşdırılmış buraxılması səbəbindən 1951-ci<br />
ildə keçirilmiş səlahiyyətli nümayəndələrin Konfransında hər iki məsələ<br />
müzakirə edilməli olduqda apatridlərin vəziyyətinin detallı təhlilinə<br />
<strong>11</strong>
Change language