Adaptacja produkcji rolnej w wojewodztwie podlaskim do ...
Adaptacja produkcji rolnej w wojewodztwie podlaskim do ...
Adaptacja produkcji rolnej w wojewodztwie podlaskim do ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
u¿ytków zielonych. Okresowy lub sta³y nie<strong>do</strong>bór wilgoci wystêpuje na 50,7 procentach<br />
gruntów ornych oraz na 25,8 procentach trwa³ych u¿ytków zielonych. Gleby<br />
okresowo lub stale podmok³e stanowi¹ 13,5% gruntów ornych oraz 31,4% u¿ytków<br />
zielonych.<br />
Najwiêkszy udzia³ gruntów ornych o ma³ych potencjalnych zasobach wody <strong>do</strong>stêpnej<br />
dla roœlin wystêpuje w powiatach: bia³ostockim, grajewskim, kolneñskim, hajnowskim<br />
i ³om¿yñskim. Decyduje o tym przede wszystkim wystêpuj¹cy na tych obszarach<br />
typ gleb lekkich, o du¿ej zawartoœci frakcji piasku w swoim sk³adzie. Wiêkszoœæ<br />
gruntów ornych o du¿ych potencjalnych zasobach wody ogólnie <strong>do</strong>stêpnej<br />
wystêpuje natomiast w powiatach: augustowskim, monieckim, sejneñskim, wysokomazowieckim<br />
oraz zambrowskim. Lepsze warunki retencyjne na tych obszarach s¹<br />
skutkiem wiêkszego udzia³u wysokiej zawartoœci frakcji czêœci sp³awialnych w glebach.<br />
Wa¿ne znaczenie ze wzglêdu na produkcjê roln¹ ma tak¿e poziom zwierciad³a<br />
wody gruntowej, który na badanym obszarze w wiêkszej czêœci znajduje siê poza<br />
zasiêgiem strefy korzeniowej.<br />
Gleby lekkie, przewa¿aj¹ce na obszarach u¿ytków rolnych województwa podlaskiego,<br />
charakteryzuje ma³a pojemnoœæ retencyjna oraz szybka infiltracja wody opa<strong>do</strong>wej<br />
<strong>do</strong> g³êbszych poziomów profilu glebowego. Warunki takie s¹ typowe dla znacznej<br />
czêœci pokrywy glebowej – gleby zbyt suche s¹ rozproszone w ca³ym regionie, tworz¹c<br />
wiêksze kompleksy Szczególnie niekorzystne warunki wodne i znaczne zagro¿enie susz¹<br />
wystêpuje w pó³nocnej i zachodniej czêœci województwa podlaskiego (rys. 10).<br />
Analiza rzeczywistego zapasu wody <strong>do</strong>stêpnej dla roœlin w profilu glebowym na<br />
g³êbokoœci 100 cm w I dekadzie czerwca dwóch lat: suchego 1996 r. (rys. 11) oraz<br />
mokrego 2001 r. (rys. 12) wykaza³a, ¿e w obydwu wypadkach na suszê s¹ nara¿one te<br />
same obszary województwa, zmienia siê jedynie zasiêg terytorialny. W latach suchych<br />
problem suszy <strong>do</strong>tyczy w³aœciwie wszystkich powiatów poza hajnowskim i bielskim,<br />
gdzie poziom wód gruntowych jest stosunkowo wysoki. W latach wilgotnych natomiast<br />
ryzyko suszy glebowej jest najwy¿sze w powiatach suwalskim oraz sejneñskim,<br />
sokólskim i ³om¿yñskim (pó³nocna i zachodnia czêœæ województwa).<br />
W czerwcu 2006 r. ponownie wyst¹pi³ nie<strong>do</strong>bór opadów i wzrost parowania terenowego,<br />
prowadz¹ce <strong>do</strong> obni¿enia zwierciad³a wód podziemnych. W marcu, kwietniu,<br />
czerwcu i lipcu opady na obydwu podlaskich stacjach: w Bia³ymstoku i Suwa³kach,<br />
nie przekroczy³y 50% normy wieloletniej. Stany wód podziemnych poni¿ej stanów<br />
œrednich z wielolecia zanotowano wtedy w ca³ym województwie <strong>podlaskim</strong> (rys. 13).<br />
Tak niekorzystne warunki pogo<strong>do</strong>we spowo<strong>do</strong>wa³y znacz¹ce straty w plonach upraw<br />
w ca³ym województwie.<br />
W perspektywie zmian klimatu i mo¿liwoœci pog³êbienia siê ujemnych bilansów<br />
wodnych w sezonie wegetacyjnym mo¿e nast¹piæ dalsza marginalizacja znacz¹cych<br />
obszarów gleb lekkich, które bêd¹ wy³¹czane z <strong>produkcji</strong> <strong>rolnej</strong>. <strong>Adaptacja</strong> <strong>do</strong> takich<br />
mniej korzystnych warunków wymagaæ bêdzie zwiêkszenia iloœci wody retencjonowanej<br />
w glebie przez wprowadzanie infrastruktury s³u¿¹cej ma³ej retencji wodnej oraz<br />
renaturalizacji siedlisk mokrad³owych. W³aœciwa ich lokalizacja bêdzie mia³a kluczowy<br />
27
Change language