Beata StaÅkiewicz - Instytut Fizyki
Beata StaÅkiewicz - Instytut Fizyki
Beata StaÅkiewicz - Instytut Fizyki
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kropki kwantowe znajdują liczne zastosowania w diagnostyce chorób lub<br />
do opracowania nowych leków [9]. Jako pierwsze znalazły zastosowanie<br />
w biologii i medycynie.<br />
MoŜliwości zastosowań kropek kwantowych w medycynie są liczne (widmowe<br />
kody paskowe, nanoznaczniki) [9]. W laboratoriach University of California<br />
w Davis trwają badania nad moŜliwością śledzenia wędrówki wirusa<br />
w organizmie za pomocą kropek kwantowych. Okazuje się bowiem,<br />
iŜ oświetlanie kropki kwantowej promieniowaniem o określonej długości fali,<br />
złoŜone z m.in. z atomów złota lub krzemu, powoduje wyraźne emitowanie<br />
światła umoŜliwiającego prześledzenie połoŜenia (bądź trasy wędrówki) komórek<br />
wirusa we wnętrzu Ŝywej tkanki [9].<br />
2.43 Druty kwantowe<br />
Na początku lat osiemdziesiątych, dalszy rozwój technologii, a zwłaszcza<br />
bardzo precyzyjnych technik litograficznych, umoŜliwił związanie elektronów<br />
w strukturze kwazijednowymiarowej, czyli tzw. drucie kwantowym [8].<br />
Druty kwantowe 7 [5, 8, 9] to jednowymiarowe struktury, w których ruch<br />
elektronów jest ograniczony w kierunkach poprzecznych, i pozbawiony<br />
ograniczeń w kierunku podłuŜnym. Ograniczeniem tym są najczęściej bardzo<br />
niewielkie rozmiary poprzeczne drutu. Taka struktura charakteryzuje się tym, Ŝe<br />
energie elektronów związane z ruchem poprzecznym są skwantowane, natomiast<br />
ruch elektronów w kierunku podłuŜnym odbywa się tak jak w krysztale<br />
masywnym (w szczególnym przypadku jest to ruch swobodnych nośników). To<br />
z kolei powoduje, Ŝe opór przewodnika i jego przewodność są skwantowane<br />
(formuła Landauera) [26].<br />
Druty kwantowe wykonuje się w postaci miniaturowych pasków<br />
wytrawionych w próbce zawierającej studnię kwantową. Ze względu<br />
na ograniczone moŜliwości litografii ich wymiary poprzeczne (10-500 nm)<br />
są zwykle wyraźnie większe niŜ grubość studni.<br />
ROZDZIAŁ 3<br />
Wielowarstwowe ośrodki dielektryczne –<br />
optyczne supersieci aperiodyczne (OSA)<br />
7 Badania układów o obniŜonej wymiarowości (tj. druty i kropki kwantowe), przyniosły szereg<br />
nieoczekiwanych odkryć, które znalazły uznanie wyraŜone przez przyznanie najbardziej prestiŜowych<br />
nagród: Nagroda Nobla dla Klausa von Klitzinga w 1986 roku za odkrycie całkowitego kwantowego<br />
efektu Halla w kwazidwuwymiarowym gazie elektronowym w strukturach MOS (metal-tlenekpółprzewodnik)<br />
oraz Nagroda Nobla dla Horsta Störmera, Daniela Tsui i Roberta Laughlina w 1998<br />
roku za odkrycie i wytłumaczenie teoretyczne ułamkowego kwantowego efektu Halla [5].<br />
22