22.01.2014 Views

Beata Staśkiewicz - Instytut Fizyki

Beata Staśkiewicz - Instytut Fizyki

Beata Staśkiewicz - Instytut Fizyki

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Kropki kwantowe znajdują liczne zastosowania w diagnostyce chorób lub<br />

do opracowania nowych leków [9]. Jako pierwsze znalazły zastosowanie<br />

w biologii i medycynie.<br />

MoŜliwości zastosowań kropek kwantowych w medycynie są liczne (widmowe<br />

kody paskowe, nanoznaczniki) [9]. W laboratoriach University of California<br />

w Davis trwają badania nad moŜliwością śledzenia wędrówki wirusa<br />

w organizmie za pomocą kropek kwantowych. Okazuje się bowiem,<br />

iŜ oświetlanie kropki kwantowej promieniowaniem o określonej długości fali,<br />

złoŜone z m.in. z atomów złota lub krzemu, powoduje wyraźne emitowanie<br />

światła umoŜliwiającego prześledzenie połoŜenia (bądź trasy wędrówki) komórek<br />

wirusa we wnętrzu Ŝywej tkanki [9].<br />

2.43 Druty kwantowe<br />

Na początku lat osiemdziesiątych, dalszy rozwój technologii, a zwłaszcza<br />

bardzo precyzyjnych technik litograficznych, umoŜliwił związanie elektronów<br />

w strukturze kwazijednowymiarowej, czyli tzw. drucie kwantowym [8].<br />

Druty kwantowe 7 [5, 8, 9] to jednowymiarowe struktury, w których ruch<br />

elektronów jest ograniczony w kierunkach poprzecznych, i pozbawiony<br />

ograniczeń w kierunku podłuŜnym. Ograniczeniem tym są najczęściej bardzo<br />

niewielkie rozmiary poprzeczne drutu. Taka struktura charakteryzuje się tym, Ŝe<br />

energie elektronów związane z ruchem poprzecznym są skwantowane, natomiast<br />

ruch elektronów w kierunku podłuŜnym odbywa się tak jak w krysztale<br />

masywnym (w szczególnym przypadku jest to ruch swobodnych nośników). To<br />

z kolei powoduje, Ŝe opór przewodnika i jego przewodność są skwantowane<br />

(formuła Landauera) [26].<br />

Druty kwantowe wykonuje się w postaci miniaturowych pasków<br />

wytrawionych w próbce zawierającej studnię kwantową. Ze względu<br />

na ograniczone moŜliwości litografii ich wymiary poprzeczne (10-500 nm)<br />

są zwykle wyraźnie większe niŜ grubość studni.<br />

ROZDZIAŁ 3<br />

Wielowarstwowe ośrodki dielektryczne –<br />

optyczne supersieci aperiodyczne (OSA)<br />

7 Badania układów o obniŜonej wymiarowości (tj. druty i kropki kwantowe), przyniosły szereg<br />

nieoczekiwanych odkryć, które znalazły uznanie wyraŜone przez przyznanie najbardziej prestiŜowych<br />

nagród: Nagroda Nobla dla Klausa von Klitzinga w 1986 roku za odkrycie całkowitego kwantowego<br />

efektu Halla w kwazidwuwymiarowym gazie elektronowym w strukturach MOS (metal-tlenekpółprzewodnik)<br />

oraz Nagroda Nobla dla Horsta Störmera, Daniela Tsui i Roberta Laughlina w 1998<br />

roku za odkrycie i wytłumaczenie teoretyczne ułamkowego kwantowego efektu Halla [5].<br />

22

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!