PORADNIK STOSOWANIA (pdf 1694 KB) - Grupa PSB

PRODUKTY DLA BUDOWNICTWA 

Poradnik 

stosowania 

www.foliarex.com.pl | www.wigolen.com.pl

Spis treści 

Wilgoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 

Oddziaływanie wody na budynek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 

Folie izolacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 

Fundamenty i ich izolacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 

Masywny fundament betonu wodoszczelnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 

Fundament ponad wodą gruntową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 

Fundament płytowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 

Fundament z ogrzewaniem powietrznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 

Przyziemia i ich izolacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 

Przyziemie w budynku niepodpiwniczonym z podłogą na gruncie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 

Przyziemie w budynku podpiwniczonym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 

Przyziemie w budynku o drewnianej konstrukcji szkieletowej 

z wentylowaną przestrzenią podpodłogową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 

Ściany zewnętrzne budynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 

Zjawisko dyfuzji pary wodnej w ścianie złożonej 

z części konstrukcyjnej, izolacyjnej i elewacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 

Rodzaje ścian i ich izolacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 

Monolityczne ściany fundamentowe z betonu i stali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 

Ściany dwuwarstwowe ocieplone metodą lekką mokrą z użyciem styropianu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 

Ściany murowane z elewacją wentylowaną wykonaną z sidingu (metoda lekka sucha) 

i z płyt kamiennych (metoda ciężka sucha) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 

Ściana o szkieletowej konstrukcji drewnianej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 

Ściany osłonowe z powlekanych blach profilowanych stosowane jako lekka obudowa hal . . . . . . 6 

Stropy i podłogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 

Poradnik stosowania 

Okna i drzwi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 

Sposoby zabezpieczania otworów okiennych folią paroizolacyjną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 

Drzwi balkonowe w budynku z trójwarstwowymi ścianami szczelinowymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 

Dach skośny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 

Zagadnienia ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 

Folie dachowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 

Dobór folii dachowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 

Wentylacja połaci dachowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 

Właściwe wykonanie prac montażowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 

Zasady układania folii paroprzepuszczalnych STROTEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 

Zasady układania folii paroizolacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 

FOLIE DO ZASTOSOWAŃ W BUDOWNICTWIE

Wilgoć 

Fundamenty są najważniejszą częścią budynku. To od nich zależy trwałość i bezpieczeństwo 

całej konstrukcji. Źle postawione fundamenty mogą być przyczyną uszkodzenia 

struktury całości, a nawet spowodować katastrofę budowlaną. Wybór materiału 

do ścian fundamentowych powinien być przemyślany, a decyzja o wyborze 

podjęta po konsultacji ze specjalistami. Przy projektowaniu fundamentów konieczna 

jest znajomość dwóch czynników: obciążenia działającego za pośrednictwem fundamentu 

na grunt i właściwości gruntu, na którym będzie posadowiony budynek. 

Często zapominamy o izolacji fundamentów i ścian fundamentowych. Tymczasem 

dobra i trwała izolacja przeciwwodna i przeciwwilgociowa części podziemnych budynku 

pomoże zaoszczędzić wielu kłopotów związanych z przeciekami czy, w skrajnej 

sytuacji, z koniecznością osuszania ścian i fundamentów. 

Główne przyczyny zawilgocenia w strefie 

piwnic, cokołu i parteru budynku: 

1. Wilgoć podciągana kapilarnie 

Transport kapilarny odbywa się jedynie 

w podłużnych porach o średnicy 

0,001–0,1 mm, których ścianki 

są zwilżane (hydrofilne). Zjawisko 

to jest odpowiedzialne zarówno za 

„wciąganie” w mur wody deszczowej 

spływającej po elewacji i wody gruntowej, 

jak i za podnoszenie wilgoci 

ze strefy piwnic i cokołu do wyższych 

partii muru, wbrew sile ciężkości. 

Wraz z wodą przenoszone są sole. 

2. Wilgoć higroskopijna 

Niektóre sole wiążą wilgoć znajdującą 

się w powietrzu. W przypadku 

wysokiej zawartości soli higroskopijnych 

w murze może on ulegać zawilgoceniu 

pomimo pozornego braku 

dostępu wody. 

3. Wilgoć kondensacyjna 

Kondensacja polega na skraplaniu 

pary wodnej znajdującej się w powietrzu. 

Woda może skraplać się zarówno 

na uszczelnionych ścianach, 

gdy powietrze w pomieszczeniu ma 

wysoką wilgotność względną (np. 

w pralni, suszarni czy łazience), jak 

i na ściankach kapilar materiału budowlanego 

(wewnątrz muru). 

4. Woda gruntowa 

Woda gruntowa wnika z boku przez 

nieszczelne izolacje pionowe lub od 

dołu przez nieszczelną izolację poziomą. 

Obecność wody w gruncie 

przy budynku jest ściśle związana 

z przepuszczalnością warstw gruntu 

przylegającego do podziemnych 

elementów budynku. Woda w gruncie 

może występować w kilku formach. 

W zależności od rodzaju 

wody należy stosować odpowiednią 

ochronę przed zawilgoceniem 

budynku. 

Oddziaływanie wody 

na budynek: 

a) naturalna wilgotność gruntu 

Rys. 1.1. 1. piasek, 2. warstwa próchnicza, 3. grunt 

nasypowy spoisty 

W przypadku dobrze przepuszczalnego 

gruntu niespoistego (żwir lub piasek) 

można zakładać brak występowania 

wody gruntowej pod ciśnieniem. Piwnice 

należy wówczas zabezpieczyć jedynie 

przed naturalną wilgocią gruntową. 

b) woda opadowa 

3 

4 

6 

5 

1 

3 

2 

1 

Wody gruntowe są szczególnie niebezpieczne 

w przypadku występowania 

gruntów spoistych i położenia 

3 

4 

6 

5 

7 

1 

budynku na pochyłości. Woda opadowa 

przesiąkająca przez grunt w kierunku 

pionowym jest zatrzymywana 

na warstwie gliny. Ścieka następnie 

po tej warstwie w kierunku budynku 

i przesącza się przez grunt, którym budynek 

został obsypany po budowie. 

Ponieważ woda nie może przesączyć 

się przez glinę pod budynkiem, gromadzi 

się i spiętrza, wywierając nacisk 

hydrostatyczny na ściany piwnicy. Jeżeli 

izolacja przeciwwodna budynku 

nie jest szczelna, to woda dostanie się 

do wnętrza. Spiętrzania wody można 

uniknąć, stosując drenaż opaskowy 

wokół budynku. 

c) wysokie zwierciadło wodne 

Rys.1.5. 1. wodoszczelna wanna 

Jeżeli występuje wysoki poziom wód 

gruntowych, to woda działa na budynek 

podciśnieniem również od dołu, 

dlatego budynek wymaga zastosowania 

wodoszczelnej wanny. Również posadowienie 

fundamentów poniżej poziomu 

wody gruntowej związane jest 

z koniecznością zabezpieczenia wy- 

Rys. 1.2/3/4. 1. glina, 2. piasek, 3. warstwa próchnicza, 4. żwir drobnoziarnisty, 5. żwir gruboziarnisty, 

6. grunt nasypowy spoisty, 7. spiętrzona woda, 8. warstwa filtracyjna, 9. styropianowa płyta drenująca, 

10. rura drenująca 

3 

2 

6 

9 

1 

8 

10 

kopów przed zalaniem oraz wykonania 

izolacji przeciwwodnych typu ciężkiego 

i drenaży. 

1 


FOLIE DO ZASTOSOWAŃ W BUDOWNICTWIE 1


Folie izolacyjne 

Wysokość kondygnacji piwnic i całego 

budynku 

Zasadą jest, że domy bez podpiwniczenia 

stawia się zawsze min. 5 cm poniżej 

głębokości przemarzania gruntu. 

Na większości obszaru kraju jest 

to głębokość jednego metra, a w obszarach 

najzimniejszych – 1,4 m. Posadowienie 

domu na takiej głębokości 

chroni budynek przed uszkodzeniami 

spowodowanymi wysadzinami mrozowymi. 

Zamarzanie cząsteczek wody 

znajdującej się w gruncie powoduje 

zwiększenie objętości wody, grunt 

zaczyna pęcznieć i wysadzać spoczywające 

na nim elementy ku górze, czego 

następstwem są uszkodzenia podłóg 

na gruncie oraz przesunięcia fundamentów 

i murów. 

W budynkach podpiwniczonych fundament 

należy zagłębić około 30 cm 

poniżej poziomu posadzki piwnicy. Fundamenty 

powinny być oparte w podłożu 

na głębokość 2,5–2,8 m pod poziomem 

terenu. 

Izolacje przeciwwilgociowe 

Materiały, z których stawia się dom, 

mające mniej lub bardziej porowatą 

strukturę, łatwo chłoną wilgoć gruntową. 

Dlatego każdy dom wymaga 

izolacji przeciwwilgociowej, bez 

której wilgoć ma wolną drogę do jego 

wnętrza. Wilgoć w domu powoduje 

rozwój grzybów i pleśni, sprzyja też 

tworzeniu się na ścianach szpecących 

wykwitów (białych nalotów), czyli 

osadów związków rozpuszczalnych 

w wodzie, na przykład soli wapnia czy 

magnezu. 

W celu zabezpieczenia budynku przed 

napływającą poprzez grunt wilgocią 

należy wykonać solidne izolacje przeciwwilgociowe. 

W zależności od miejsca 

usytuowania izolacji wyróżniamy izolację 

poziomą i pionową. 

Izolacja pozioma jest potrzebna nawet 

w domach niepodpiwniczonych. 

Taką izolację trzeba wykonać na wszystkich 

ścianach fundamentowych – zarówno 

zewnętrznych, jak i wewnętrznych, 

w tym także na fundamencie pod 

komin. Taka izolacja będzie skuteczna, 

jeśli zapewni się jej ciągłość przez połączenie 

jej z izolacją podłogi na gruncie. 

Do wykonania poziomej izolacji przeciwwilgociowej 

murów fundamentowych 

i ścian fundamentowych idealnie 

nadaje się folia IZOPLAST. Folia ta 

jest teksturowana, dostępna w różnych 

szerokościach, dzięki czemu można ją 

2 

dopasować do szerokości ściany fundamentowej. 

Dobre połączenie izolacji ścian z izolacją 

poziomą podłogi jest gwarancją suchego 

domu. 

Izolacja pionowa jest równie ważna, 

jak pozioma. Folia izolacyjna (BUD- 

FOL lub EKOFOL IZ) powinna być wyprowadzona 

na cokół budynku na wysokość 

min. 30–50 cm nad poziom 

terenu. Izolacja pionowa ścian fundamentowych 

(piwnicznych) powinna 

być szczelnie połączona z poziomą 

izolacją odcinającą ściany od kapilarnego 

podciągania wilgoci. W przypadku 

budynków z piwnicami ogrzewanymi 

należy również pamiętać 

o izolacji przeciwwilgociowej oraz izolacji 

termicznej w celu ochrony ścian 

przed zawilgoceniem powierzchni 

wewnętrznych wykraplającą się parą 

wodną. 

Fundamenty i ich izolacja 

a) Masywny fundament betonu 

wodoszczelnego 

3 

4 

6 

Rys. 2.1. 1. folia izolacyjna BUDFOL/EKOFOL IZ, 2. ściana 

fundamentowa, 3. izo lacja przeciwwilgociowa 

ściany fundamen towej z folii IZOPLAST, 4. skos 

z zaprawy, 5. izolacja pozioma ściany fundamentowej 

z folii IZOPLAST, 6. ława fundamentowa, 

7. poziom wody gruntowej 

Fundament, którego wierzch znajduje 

się powyżej poziomu wody gruntowej, 

a spód poniżej granicy przemarzania 

gruntu. Takie fundamenty wykonuje się 

zwykle z betonu wodoszczelnego, ponieważ 

w wykopie układa się jedynie folię 

budowlaną (BUDFOL lub EKOFOL IZ), 

której zadaniem jest ochrona mieszanki 

betonowej przed zanieczyszczeniem 

gruntem. Następnie na ławie układa się 

FOLIE DO ZASTOSOWAŃ W BUDOWNICTWIE 

1 

2 

5 

1 

7 

Folie izolacyjne 

1) Folia do izolacji fundamentów 

IZOPLAST 

Przeznaczona jest do wykonywania 

poziomej izolacji przeciwwilgociowej 

murów fundamentowych i ścian budynków. 

2) Folie izolacyjne 

– EKOFOL IZ – 150 




– BUDFOL – 200 

– BUDFOL – 500 

Folie EKOFOL IZ i BUDFOL przeznaczone 

są do wykonywania: 

– warstwy przeciwwilgociowej pod 

podłogi, posadzki, wylewki, 

– warstwy poślizgowej, np. w nawierzchni 

tarasów, 

– warstwy ochronnej przed zawilgoceniem 

izolacji termicznej i akustycznej. 

poziomą izolację przeciwwilgociową 

przewidzianą w projekcie 

(np. IZOPLAST) i stawia nieco niższe 

ściany fundamentowe. 

b) Fundament ponad 

wodą gruntową 

1 

3 

5 

Rys. 2.2. 1. cokół z płytek ceramicznych, 2. folia 

izolacyjna BUDFOL/EKOFOL IZ, 3. izola cja pionowa 

ściany fundamentowej, 4. izolacja pozioma fundamentu 

IZOPLAST, 5. ława fundamentowa, 6. żwir 

lub chudy beton, 7. poziom wody gruntowej 

Gdy wilgotność gruntu znajduje się więcej 

niż 30–40 cm powyżej poziomu posadowienia, 

opłaca się wynieść cały budynek 

na taką samą wysokość. 

2 

4 

6 

7

c) Fundament płytowy 

7 

1 2 3 

Rys. 2.3. 1. zbrojenie z prętów stalowych, 2. płyta 

betonowa, 3. folia izolacyjna BUDFOL/EKO- 

FOL IZ, 4. podkład z chudego beto nu; może być zastąpiony 

podsypką piaskową, 5. warstwa filtracyjna, 

6. „ostro ga”, czyli miejscowe wzmocnienie pod 

ścianą nośną, 7. izolacja pozioma fundamentu 

z folii IZOPLAST połączona z izola cją pionową na 

zakład min. 20 cm, 8. izolacja przeciwwilgociowa 

z folii BUDFOL IZOLACJA na podłożu piaskowym 

lub z papy asfaltowej na chudym betonie, 9. poziom 

wody gruntowej 

Gdy woda gruntowa znajduje się zaledwie 

50 cm poniżej poziomu terenu 

lub więcej niż 40 cm powyżej poziomu 

posadowienia, można wykonać fundament 

płytowy. Musi on być izolowany 

termicznie. 

Ponadto tak płytko posadowiony budynek 

należy chronić przed wysadzinami. 

Typowym zabezpieczeniem przed tego 

typu sytuacją jest wykonanie fundamentów 

poniżej granicy przemarzania gruntu. 

4 

5 

6 

8 

9 

Przyziemia i ich izolacja 

Bardzo ważna jest izolacja fundamentów, 

ścian przed wilgocią kapilarną, jak 

również izolacja posadzki. 

Przyziemie w budynku niepodpiwniczonym 

z podłogą na gruncie 

Ławy fundamentowe w budynku niepodpiwniczonym 

powinny być wykonane 

na głębokości poniżej strefy 

przemarzania gruntu, stąd ściany fundamentowe 

są stosunkowo wysokie. 

Poziomą izolację (folia IZOPLAST) układa 

się na ścianach fundamentowych nad 

ziemią, aby zapobiec kapilarnemu podciąganiu 

wilgoci. Izolacja ta powinna 

znajdować się powyżej zasięgu odpryskującej 

wody deszczowej, tj. min. 30 

cm ponad otaczającym terenem. Należy 

również wykonać izolację pionową – 

układaną na zewnątrz ścian fundamentowych, 

zapobiegającą napływowi wilgoci 

do ścian fundamentowych i do 

wnętrza budynku. Najskuteczniej ściany 

fundamentowe zabezpieczy izolacja 

ułożona ze wszystkich stron: od spodu, 

od środka i na zewnątrz. W domach bez 

piwnic musimy również wykonać izolację 

przeciwwilgociową podłogi. Jeżeli 

podłogę wykonujemy bezpośrednio na 

gruncie i ocieplamy styropianem, to najpierw 

wykonujemy podkład betonowy, 

następnie układamy styropian, a na nim 

izolację przeciwwilgociową z folii 

(BUDFOL lub EKOFOL IZ grubości min. 

0,15 mm). Na izolacji wykonujemy posadzkę 

cementową i właściwą podłogę. 

Folię izolacyjną należy układać, jeśli 

to konieczne, na zakład szerokości 

15–20 cm i skleić taśmą dwustronnie 

klejącą. Jeśli podłogę ocieplimy wełną 

mineralną, to należy folię izolacyjną 

zastosować pod i na wełnie w celu zabezpieczenia 

wełny przed wilgocią zarówno 

od spodu, jak i z góry. 

Przyziemie w budynku 

podpiwniczonym 

W budynkach z piwnicami izolację poziomą 

(folia BUDFOL lub EKOFOL IZ) 

należy wykonać dwukrotnie: raz na ławach 

fundamentowych i drugi raz ponad 

terenem pod stropem nad piwnicami. 

Druga izolacja ma zapobiegać 

napływowi wilgoci do stropu i do ścian 

parteru. Należy również wykonać starannie 

izolację pionową na zewnątrz 

ścian. Izolacja ścian piwnicznych jest 

wywinięta na ławy fundamentowe. 

d) Fundament z ogrzewaniem 

powietrznym 

Taki fundament można wykonać praktycznie 

na powierzchni terenu, dlatego 

poziom wody gruntowej może się znajdować 

zaledwie 30–40 cm poniżej poziomu 

gruntu. Płyta fundamentowa 

z ogrzewaniem powietrznym to nic innego 

jak wielki grzejnik (o powierzchni 

całego parteru). Musi być dobrze odizolowana 

od gruntu, aby jak największa 

ilość ciepła została wykorzystana do 

ogrzewania domu. 

6 

8 

1 

2 3 

4 

5 

8 

1 

2 

3 

4 

7 


7 

5 

9 

6 

Rys. 2.4. 1. zbro jenie z prętów, 2. pręty dystansowe, 

3. folia izolacyjna BUDFOL/EKOFOL IZ, 4. rury 

grzewcze, 5. izolacja termiczna, 6. tynk, 7. pozioma 

izolacja przeciwwilgociowa z folii BUDFOL/EKO- 

FOL IZ, 8. warstwa drenażowa, 9. poziom wody 

gruntowej 

Rys. 2.5. Przyziemie w budynku podpiwniczonym: 1. cegła, 2. folia kubełkowa, 3. pionowa izolacja 

przeciwwilgociowa BUDFOL lub EKOFOL IZ min. 0,2 mm, 4. cegła, 5. klin z zaprawy wodoszczelnej, 6. przeciwwodna 

izolacja pozioma z folii BUDFOL lub EKOFOL IZ doprowadzona do brzegu ław fundamentowych, 

min. 0,2 mm, 7. Izolacja termiczna wieńca stropu, 8. izolacja przeciwwodna wywinięta na ścianę 

w celu dodatkowego odcięcia ścian przed kapilarnym podciąganiem wilgoci (IZOPLAST) 


Klin z zaprawy wodoszczelnej dodatkowo 

uszczelnia styk ław fundamentowych 

ze ścianami. Jeżeli teren 

jest mokry, należy dodatkowo zastosować 

folię drenażową posiadającą 

specjalne wypusty w postaci korków, 

którymi przykłada się tę folię do ściany. 

Pomiędzy ścianą a folią tworzy się 

pustka powietrzna, którą będzie mogła 

odparować ewentualna wilgoć nagromadzona 

w ścianie piwnicy. 

Przyziemie w budynku o drewnianej 

konstrukcji szkieletowej z wentylowaną 

przestrzenią podpodłogową 

W budynkach o konstrukcji szkieletowej 

charakterystycznym rozwiązaniem jest 

strop nad powierzchnią terenu i tzw. 

wentylowana przestrzeń podpodłogowa. 

Możliwość napływu powietrza 

spod budynku eliminuje problem przeszczelnienia 

budynku. Rozwiązanie takie 

jest korzystne, ponieważ ściany w technologii 

szkieletowej są szczelne dzięki 

stosowaniu folii paroizolacyjnej. 

Konstrukcja stropu wykonana jest 

60 cm nad ziemią. Warstwę humusu pomiędzy 

ścianami fundamentowymi zastępuje 

podsypka piaskowa, a jeżeli 

grunt jest wilgotny, na podsypce rozkłada 

się paroszczelną folię polietylenową 

(BUDFOL PAROIZOLACJA, EKOFOL PI). 

Przestrzeń pod podłogą jest wentylowana 

za pomocą otworów wentylacyjnych 

w ścianach zewnętrznych. 

1-8 

Rys. 2.6. Przyziemie w budynku o drewnianej konstrukcji szkieletowej z wentylowaną 

przestrzenią podpodłogową: 1. ścianka osłonowa z cegły klinkierowej, 2. szczelina wentylacyjna, 

3. wiatroizolacja, 4. wełna szklana, 5. poszycie ze sklejki wodoodpornej, 6. wełna szklana, 

7. paroizolacja BUDFOL lub EKOFOL PI, 8. dodatkowe warstwy wełny szklanej, 9. płyty gipsowo- 

- kartonowe, 10. poszycie konstrukcji stropu ze sklejki wodoodpornej, 11. wełna szklana, 

12. podbicie, 13. wentylowana przestrzeń podpodłogowa, 14. folia paroszczelna, 

15. podsypka piaskowa między fundamentami, 16. otwory wentylacyjne 

9-13 

14 

15 

16 

Ściany zewnętrzne budynku 


We współczesnym budownictwie dominują 

takie rozwiązania konstrukcji ścian 

zewnętrznych, w których oddzielono 

funkcję izolacji termicznej od funkcji 

przenoszenia obciążeń. 

Nowoczesna ściana zewnętrzna, spełniająca 

wymogi ochrony cieplnej budynku, 

składa się z następujących warstw: 

– wykończenia wewnętrznego – tynki 

wykonane na mokro lub płyty gipsowo-kartonowe, 

– warstwy nośnej (konstrukcyjnej) – cegły, 

pustaki, żelbet, konstrukcja drewniana 

lub stalowa, 

– warstwy izolacyjnej (izolacji termicznej, 

paroizolacji) – najczęściej rolę warstwy 

termoizolacyjnej pełni styropian 

lub wełna mineralna czy szklana, 

– warstwy okładzinowej zewnętrznej 

– tynk zewnętrzny, oblicówka ceglana 

lub różnego rodzaju okładziny 

elewacyjne. 

4 

Ze względu na zjawiska cieplno-wilgotnościowe 

ściany zewnętrzne powinny 

spełniać poniższe wymogi: 

– strumień ciepła z ogrzewanych pomieszczeń 

winien być w możliwie dużym 

stopniu blokowany i kierowany 

z powrotem; 

– para wodna musi swobodnie przepływać 

przez wszystkie warstwy ściany. 

W dawniej stosowanych ścianach jednorodnych 

izolacyjność cieplna uzyskiwana 

była przez odpowiednią grubość 

ściany. W budownictwie współczesnym 

stosuje się prawie wyłącznie 

przegrody warstwowe, w których funkcja 

ochrony cieplnej jest przerzucona 

niemal w całości na zewnętrzną warstwę 

termoizolacyjną. 

Ściany wielowarstwowe powinno się 

konstruować tak, aby warstwy o dużym 

oporze dyfuzyjnym (tzn. źle przepuszczające 

parę wodną) znajdowały się 


jak najbliżej wewnętrznej, ciepłej powierzchni 

ścian. Wtedy para wodna 

może wydostawać się ze ściany w takiej 

samej ilości, w jakiej napływa, bez wykraplania 

się wewnątrz przegrody. Stosowane 

materiały izolacyjne mają zróżnicowany 

opór dyfuzyjny – od bardzo 

dużego dla styropianu, do małego dla 

miękkiej wełny mineralnej układanej luzem. 

W przypadkach kiedy nie ma możliwości 

takiego dobrania zewnętrznych warstw 

przegrody, aby ich opór był mniejszy 

lub równy oporowi warstwy izolacyjnej, 

konieczne jest stosowanie paroizolacji 

(BUDFOL lub EKOFOL PI). Zadaniem 

paroizolacji jest zablokowanie przepływu 

pary przez warstwy ściany. Paroizolacja 

zakładana jest na ścianie od strony 

wnętrza. Folię paroizolacyjną należy 

położyć szczelnie, na zakład 15–20 cm, 

który trzeba zakleić dokładnie taśmą

dwustronnie klejącą. Nawet drobne 

szczeliny mogą przyczynić się do znacznego 

obniżenia izolacyjności przegrody, 

gdy para wodna zacznie się kondensować 

w obrębie izolacji termicznej. 

Natomiast tzw. wiatroizolację o dużej 

paroprzepuszczalności (WIGOFOL lub 

folie wysokoparoprzepuszczalne typu 

STROTEX 1300) zakłada się na zewnętrznej 

powierzchni termoizolacji. 

Zjawisko dyfuzji pary wodnej w ścianie 

złożonej z części konstrukcyjnej, 

izolacyjnej i elewacyjnej: 

– jeśli ściana konstrukcyjna wykonana 

jest z materiału akumulującego ciepło 

(np. cegła), to termoizolacja powinna 

znajdować się od strony zewnętrznej; 

– para wodna powinna swobodnie przepływać 

przez wszystkie warstwy ściany; 

– w przypadku kiedy warstwa elewacyjna 

wykonana jest z materiałów szczelnych 

dla pary, należy zastosować 

szczelinę wentylacyjną; 

– kiedy istnieje ryzyko wykroplenia się 

samym poziomie co izolacja pozioma 

ścian – sprzyja to dobremu połączeniu 

izolacji ściany z izolacją podłogi. Niestety, 

nie zawsze jest to możliwe, należy 

wtedy pamiętać, że obie izolacje 

muszą być szczelnie połączone ze sobą. 

Izolację podłogową wykonuje się z folii 

izolacyjnej (BUDFOL lub EKOFOL IZ) 

o grubości zgodnej z projektem budowlanym. 

Folię należy układać na zakład 

20 cm i szczelnie zakleić taśmą 

dwustronnie klejącą. 

a) Monolityczne ściany fundamentowe 

z betonu i stali 

Często wykonywane w domach jednorodzinnych, 

gdyż są solidne, a materiały 

do ich wykonania są tanie. Grubość tych 

ścian zależy od wielkości domu, ilości 

kondygnacji oraz rodzaju zastosowanych 

ścian zewnętrznych; zwykle wynosi 

od 20 do 40 cm. 

Elementy konstrukcyjne z betonu wykonuje 

się w deskowaniu (popularnie 

zwanym szalunkiem). 

1 2 3 4 

Deskowanie ściany fundamentowej 

o wysokości powyżej 1 m 

1 

2 

3 

Rys. 3.3. 1. blat – z desek grubości 2,5 cm, 2. izolacja 

pozioma IZOPLAST – na ławie fundamentowej, 

3. ława fundamentowa 

b) Ściany dwuwarstwowe ocieplone 

metodą lekką mokrą z użyciem 

styropianu 

Technologia lekka mokra polega na 

przyklejeniu (lub przyklejeniu i zamocowaniu 

kołkami) płyt materiału 

termoizolacyjnego do zewnętrznej powierzchni 

ściany, pokryciu materiału 

termoizolacyjnego cienką warstwą zaprawy 

zbrojonej siatką, a na koniec nałożeniu 

wyprawy tynkarskiej. 

Rys. 3.1. 1. bardzo dobrze: warstwa elewacyjna przepuszczalna (tynk o małym oporze dyfuzyjnym), 

2. dobrze: szczelna warstwa elewacyjna – szczelina wentylacyjna, 3. poprawnie: szczelna warstwa elewacyjna 

– dzięki paroizolacji para nie dochodzi do izolacji, 4. źle: para dochodzi do szczelnej warstwy elewacji 

i powoduje kondensację pary w termoizolacji 

pary wodnej w jednej z warstw ściany, 

trzeba stosować od ciepłej strony ściany 

paroizolację. 

Rodzaje ścian i ich izolacja 

W przypadku ścian wielowarstwowych 

ocieplanych wełną mineralną należy 

pamiętać o zastosowaniu izolacji szerszej 

niż ściana fundamentowa. Izolację 

tę należy wywinąć na zewnątrz ściany 

nośnej. Wywinięcie zabezpiecza ścianę 

nośną przed wilgocią, która może się 

zbierać na dole szczeliny wentylacyjnej 

(w wyniku kondensacji pary wodnej 

lub zacinającego deszczu). W tym 

przypadku jeden koniec izolacji należy 

szczelnie złączyć na zakład z izolacją 

podłogi, natomiast drugi wyprowadzić 

na około 20–25 cm na zewnątrz ściany 

nośnej. 

Izolacja podłogi powinna być na tym 

Deskowanie 

ściany fundamentowej 

o wysokości do 1 m 

1 

2 3 

Rys. 3.2. 1. blat – ze szczelnie przylegających 

do siebie desek przybitych do słupów, 2. ława 

fundamentowa – musi być szersza od ściany 

fundamentowej, tak by wystawała po co najmniej 

5 cm z każdej strony, 3. izolacja – deskowanie 

ustawia się na ławie po wykonaniu 

izolacji poziomej IZOPLAST 

c) Ściana murowana wykończona w 

technologii lekkiej mokrej z zastosowaniem 

fasadowej odmiany 

wełny skalnej 

Alternatywą dla termoizolacji ze styropianu 

są fasadowe odmiany wełny 

mineralnej. Materiały te cechuje odporność 

ogniowa, lepsza przepuszczalność 

pary wodnej oraz bardzo dobra 

izolacyjność akustyczna. Płyty z wełny 

mineralnej są cięższe od płyt styropianowych, 

przez co wymagają klejenia 

wraz z mocowaniem mechanicznym 

za pomocą dwuczęściowych łączników 

tworzywowych z klinem rozporowym. 

W takich ścianach nie stosujemy folii izolacyjnych. 

d) Ściany murowane z elewacją wentylowaną 

wykonaną z sidingu 

(metoda lekka sucha) i z płyt kamiennych 

(metoda ciężka sucha) 

Metoda lekka sucha polega na montażu 

lekkiej okładziny elewacyjnej na ścianie 

konstrukcyjnej. Stanowić ją może siding, 

różne odmiany paneli i płyt elewacyjnych, 

powlekane blachy trapezowe 

itp. Okleiny elewacyjne mocuje 

się na ruszcie wsporczym (z łat 

drewnianych lub profili stalowych). Pomiędzy 

elementami rusztu mocowana 

jest wiatroizolacja i termoizolacja z wełny 

mineralnej. 

FOLIE DO ZASTOSOWAŃ W BUDOWNICTWIE 5 

Poradnik stosowania

1-4 5 

Rys. 3.4. 1. okładzina elewacyjna typu siding, 

2. szczelina wentylacyjna, 3. wiatroizolacja 

WIGOFOL, 4. wełna szklana, 5. ściana konstrukcyjna 

Metoda ciężka sucha polega na montażu 

na ścianie konstrukcyjnej ciężkich 

płyt kamiennych lub płyt z kruszywa 

kamiennego spojonego żywicą. Ciężkie 

płyty elewacyjne mocuje się na regulowanych 

kotwach dystansowych lub 

szynach montażowych, między którymi 

montowana jest wiatroizolacja i termoizolacja 

z wełny szklanej. 

Rys. 3.6. 1. oblicówka z poziomych desek, 2. wiatroizolacja 

WIGOFOL, 3. poszycie konstrukcji ze sklejki 

wodoodpornej, 4. termoizolacja z wełny mineralnej, 

5. folia paroizolacyjna BUDFOL/EKOFOL PI/ 

STROTEX AL, 6. dodatkowa termoizolacja z wełny 

mineralnej, 7. poszycie wewnętrzne z płyt gipsowo-kartonowych 

Szkielet takiej ściany wypełniany jest 

materiałem termoizolacyjnym – najczęściej 

stosowana jest w tym celu wełna 

skalna lub szklana. 

Od strony zewnętrznej konstrukcja poszyta 

jest stężającą całość sklejką wodoodporną 

lub płytą OSB i wiatroizolacją. 

Wykończeniem elewacji zewnętrznej 

może być oblicówka drewniana lub siding. 

Od strony wnętrza ściany wykańcza się 

płytami gipsowo-kartonowymi. 

f) Ściany osłonowe z powlekanych 

blach profilowanych stosowane 

jako lekka obudowa hal 

Lekkie ściany osłonowe z powlekanych 

blach profilowanych są najtańszą technologią 

budowlaną, stosowaną w budynkach 

halowych o szkieletowej konstrukcji 

stalowej. Wypełnienie pomiędzy 

blachami obudowy stanowi termoizolacja. 

Jej montaż odbywa się poprzez wciśnięcie 

materiału pomiędzy profile. 

1-6 

Rys. 3.7. 1. powlekana blacha profilowana, 2. wiatroizolacja 

WIGOFOL, 3. termoizolacja z wełny 

szklanej, 4. paroizolacja BUDFOL/EKOFOL PI/STRO- 

TEX AL, 5. powlekana blacha profilowana, 6. stalowa 

konstrukcja hali 


6 

1-5 

Rys. 3.5. 1. płyta kamienna, 2. szczelina wentylacyjna, 

3. wiatroizolacja WIGOFOL, 4. wełna szklana 

5. ściana konstrukcyjna 

e) Ściana o szkieletowej konstrukcji 

drewnianej 

1-7 

Stropy i podłogi 

Stropy, czyli poziome przegrody między 

kondygnacjami, spełniają następujące 

zadania: 

– dźwigają masę własną, obciążenia 

użytkowe i obciążenia ścianek 

działowych, 

– usztywniają ściany budynku, 

– tworzą podłoże pod podłogi 

i posadzki, 

– chronią przed przedostawaniem się 

ognia w razie pożaru na sąsiedniej 

kondygnacji, 

– stanowią izolację cieplną między kondygnacjami, 

– pełnią funkcję izolacji akustycznej pomiędzy 

kondygnacjami, 

– pełnią funkcję izolacji wodnej w pomieszczeniach 

wilgotnych. 

Konstrukcja stropów opiera się na ścianach 

nośnych budynku lub na ścianach 

i podłogach. W zależności od rodzaju 

konstrukcji rozróżnia się: 

– stropy drewniane, 

– stropy na belkach stalowych, 

– stropy żelbetowe monolityczne, 

– stropy gęstożebrowe, 

– stropy żelbetowe prefabrykowane (np. 

z płyt kanałowych). 


Rozłożenie warstw podłogowych na surowym 

stropie zależy od przeznaczenia 

pomieszczeń. Warstwy podłogi, które 

można stosować w różnych zestawieniach 

w pomieszczeniach mieszkalnych, 

są następujące: 

– paroizolacja lub izolacja przeciwwodna 

(kuchnie, łazienki), 

– warstwa termoizolacji, pełniąca jednocześnie 

rolę izolacji akustycznej 

– warstwa konstrukcyjna podłogi – wylewka 

betonowa, suchy jastrych lub 

drewniane legary, 

– podkład pod warstwę wykończeniową 

– klej, zaprawa klejowa itp., 

– warstwa wykończeniowa – parkiet, 

deski drewniane, płytki ceramiczne, 

płyty kamienne, wykładziny z tworzyw 

sztucznych i dywanowe, panele. 

Zasady dotyczące projektowania 

stropów 

1. W pomieszczeniach o podwyższonej 

wilgotności powietrza (np. pralnie) 

warstwy izolacji cieplnej powinny być 

pokryte warstwą paroszczelną (BUD- 

FOL PAROIZOLACJA, BUDFOL 3W, 

EKOFOL PI lub STROTEX AL).

9 

1-8 

2. W pomieszczeniach mokrych i wilgotnych, 

w których występuje zagrożenie 

wodą (np. łaźnie, umywalnie), 

powinna być wykonana izolacja wodoszczelna 

(BUDFOL lub EKOFOL IZ). 

3. Elementy grzewcze ogrzewania podłogowego 

powinny być ułożone na 

własnej, niezależnej od konstrukcji 

stropu, warstwie wylewki betonowej. 

Zmiany temperatury wywołane działaniem 

ogrzewania podłogowego powodują 

zjawisko rozszerzalności termicznej. 

W związku z tym wzdłuż 

brzegów wylewki betonowej powinna 

być wykonana dylatacja obwodowa, 

pozwalająca na rozszerzanie się wylewki 

betonowej pod wpływem wzrostu 

temperatury. Poniżej ogrzewania 

podłogowego należy ułożyć warstwę 

termoizolacyjną. 

Rys. 4.1. Podłoga pływająca z elektrycznym ogrzewaniem podłogowym z izolacją z hydrofobizowanej 

wełny skalnej: 1. płytki ceramiczne lub kamienne, 2. elastyczna zaprawa klejowa, 3. wylewka 

betonowa, 4. kable grzewcze, 5. podkładowa wylewka betonowa, 6. warstwa termoizolacyjna, 7. paroizolacja 

BUDFOL/EKOFOL PI/STROTEX AL w przypadku stropu nad piwnicą, 8. strop, 9. taśma izolacyjna 

z wełny szklanej, dolatująca wylewkę betonową od ściany na całym obwodzie podłogi 

Przykłady: 

Podłoga pływająca z elektrycznym 

ogrzewaniem podłogowym z izolacją 

z hydrofobizowanej wełny skalnej 

(Rys. 4.1). 

Drewniany strop belkowy ze ślepą podłogą 

z drewnianych desek, wykończoną 

w układzie podłogi pływającej z suchego 

jastrychu (Rys. 4.2). 

1-7 

8 


Rys. 4.2. Drewniany strop belkowy ze ślepą podłogą z drewnianych desek, wykończoną w układzie 

podłogi pływającej z suchego jastrychu: 1. suchy jastrych z płyt gipsowo-kartonowych grub. 25 mm, 

2. twarda płyta z wełny szklanej, 3. folia paroizolacyjna BUDFOL/EKOFOL PI/STROTEX AL (w przypadku 

stropu nad nieogrzewaną piwnicą), 4. deski podłogowe, 5. izolacja termiczna i akustyczna, 6. belki stropowe, 

7. płyta gipsowo-kartonowa, 8. owinięcie belek stropowych izolacją z folii IZOPLAST w miejscu podparcia 

na ścianie murowanej 


Okna i drzwi 

Techniczne decyzje dotyczące wyboru 

okien należą do najważniejszych, gdyż 

w konsekwencji nierozerwalnie wiążą 

się z energooszczędnością. Straty ciepła 

spowodowane przez typowe okna starego 

typu wynoszą 20–25% ogólnych 

strat ciepła budynku. 

Współczesne wymagania wobec okien 

i drzwi wynikają z założenia, że okna, 

drzwi balkonowe i drzwi wejściowe są 

częścią ściany ograniczającej pomieszczenie 

i w związku z tym powinny spełniać 

zadania, jakie stawia się ścianie. 

Otwory okienne i drzwiowe są miejscami, 

gdzie łączy się wiele elementów 

budowlanych, jak: ościeżnice, nadproża, 

podokienniki, wnęki na grzejniki 

itp., a różnorodność funkcji i właściwości 

materiałów powoduje większe 

ryzyko powstawania wad i usterek. 

Konkretny sposób rozwiązania architektoniki 

otworów jest ściśle zależny 

od przyjętej technologii budowy ścian 

zewnętrznych. 

Sposoby zabezpieczania 

otworów okiennych 

folią paroizolacyjną 

2 

Rys. 5.2. 1. słupki szkieletu, 2. 

rozcięta folia, 3. paroizolacja 

Drzwi balkonowe w budynku z trójwarstwowymi 

ścianami szczelinowymi 

Pozioma izolacja przeciwwodna (BUD- 

FOL/EKOFOL IZ) płyty balkonowej wywinięta 

jest na ścianę na wysokość 

30 cm (zasięg odpryskującej wody deszczowej) 

i wykończona cokolikiem z płytek 

ceramicznych. 

Montaż drzwi balkonowych wykonuje 

się przy zewnętrznej ścianie osłonowej, 

dającej dodatkową płaszczyznę szczelności 

przy ościeżnicy. Próg drzwi balkonowych 

powinien być podniesiony 

1 

3 

ponad poziom wykończeniowy płyty 

balkonowej. Pozwala to na wywinięcie 

poziomej izolacji przeciwwodnej na 

ościeżnicę i przykrycie jej aluminiową 

listwą progową z okapnikiem. W szczelinie 

ściany powyżej nadproża drzwi 

balkonowych powinna zostać wykonana 

izolacja przeciwwilgociowa, 

zabezpieczająca ościeżnicę przed zawilgoceniem. 

1 2 

1 

3 4 


Rys. 5.1. 1. otwór w ścianie, 2. paroizolacja, 3. pas 

paroizolacji szerokości min. 15 cm, 4. zakłady kolejnych 

pasów paroizolacji min. 15 cm 

Paroizolacja powinna być ułożona przed 

zamontowaniem okna. Folia powinna 

chronić jednocześnie ścianę i ościeże. 

Prace te można wykonać na dwa sposoby: 

albo kolejno układać odpowiednio 

przycięte pasy izolacji, albo pokryć folią 

całą ścianę, łącznie z otworem, a następnie 

rozciąć ją, wywinąć i zamocować do 

ościeży. Materiał izolacyjny należy łączyć 

na co najmniej 15-centymetrowe 

zakłady. Wskazane jest, aby miejsca połączeń 

i wbicia zszywek były uszczelnione 

taśmą samoprzylepną. 

Tak samo postępujemy z wiatroizolacją, 

która chroni ścianę od zewnątrz. 

Rys. 5.3. 1. pozioma izolacja przeciwwodna BUDFOL IZOLACJA/EKOFOL IZ płyty balkonowej wywinięta 

na ścianę na wysokość 30 cm (zasięg odpryskującej wody deszczowej) 

8 

FOLIE DO ZASTOSOWAŃ W BUDOWNICTWIE

Dach skośny 

Zagadnienia ogólne 

Ciepło ucieka najszybciej z tych części 

budynków, które są najbardziej narażone 

na oddziaływanie zewnętrznych 

czynników atmosferycznych (temperatura, 

wiatr, opady). Dach jest właśnie takim 

miejscem, tędy ucieka ok. 23% ciepła, 

co w bezpośredni sposób przekłada 

się na ekonomię użytkowania budynku. 

Dlatego aby osiągnąć odpowiednią izolacyjność 

cieplną dachu, trzeba ułożyć 

na nim materiał termoizolacyjny. Przy 

dachach płaskich lub nieużytkowych 

zazwyczaj ociepla się strop, a sam dach 

nie musi być już ocieplony. Dla dachów 

skośnych o poddaszu mieszkalnym termoizolację 

umieszcza się między krokwiami. 

W celu uzyskania właściwej izolacyjności 

cieplnej często należy ułożyć 

grubszą warstwę termoizolacji, niż wynosi 

grubość krokwi. Z tego powodu 

konieczne jest zamontowanie dodatkowych 

elementów zwiększających 

grubość krokwi lub ułożenie części izolacji 

pod krokwiami. Wiadomo, że dobra 

izolacyjność cieplna dachu nie wynika 

wyłącznie z grubej warstwy wełny. 

Uzyskanie jej wiąże się z koniecznością 

podjęcia działań, które muszą zmierzać 

do: 

– zmniejszenia strat cieplnych, 

– polepszenia stateczności cieplnej 

budynku, 

– kontroli zjawisk kondensacji wilgoci 

w przegrodach budowlanych, 

– poprawy efektywności działania 

wentylacji. 

Ochrona termoizolacji i konstrukcji dachu 

przed wilgocią, a tym samym 

ochrona cieplna budynku, to podstawowa 

kwestia przy doborze konstrukcji 

i rodzaju pokrycia dachu. Trzeba 

tu uwzględnić kilka najistotniejszych 

procesów związanych z wymianą ciepła 

i działaniem pary wodnej. 

Wilgotność 

Wilgotność bezwzględna jest to ilość 

pary wodnej wyrażona w gramach, zawarta 

w 1 m 3 powietrza [g/m 3 ]. 

Wilgotność nasycenia jest to maksymalna 

ilość pary wodnej (wilgoci), 

jaka zmieści się w powietrzu przy 

określonych warunkach klimatycznych 

[g/m 3 ]. 

Wilgotność względna jest to procentowy 

stosunek wilgotności bezwzględnej 

do wilgotności nasycenia dla danej temperatury 

powietrza. 

Przykładowe maks. ilości pary wodnej 

mogącej zmieścić się w 1 m 3 powietrza 

w temp. 30°C – 30,3 g 

w temp. 20°C – 17,3 g 

w temp. 10°C – 9,4 g 

w temp. 0°C – 4,8 g 

w temp. -10°C – 2,4 g 

w temp. -20°C – 1,1 g 

Punkt rosy 

Powietrze ma zdolność do wchłaniania 

określonej ilości wilgoci, wraz ze wzrostem 

temperatury zdolność ta rośnie, ale 

do pewnych granicznych wielkości. Przy 

spadku temperatury stopień nasycenia 

powietrza parą wodną wzrasta, po czym 

przy pewnej temperaturze granicznej, 

zwanej temperaturą punktu rosy (punktem 

rosy), osiąga stan maksymalny, a nadmiar 

wilgoci musi ulec skropleniu. Temperatura 

punktu rosy zmienia się w zależności 

od temperatury, wilgotności i ciśnienia 

powietrza. Ilość skroplonej pary 

jest tym większa, im większy jest spadek 

temperatury oraz im wyższa jest wilgotność 

względna powietrza (jesień – zima). 

14 

12 

10 

8 

6 

4 

1 

zawartość pary wodnej w powietrzu [g/cm 3 ] 

100% 

70% 

40% 

20% 

0 10 tr = 14 20 temperatura [°C] 

Wykres przedstawia sposób odczytania punktu rosy. 

Jeśli mamy 1 m 3 powietrza o temperaturze 20°C, 

w którym znajduje się 12 g pary wodnej, to jego wilgotność 

względna wynosi ok. 70% (12 g z maksymalnych 

17,3, jakie może wchłonąć przy tej temperaturze). 

Gdy to powietrze zaczniemy ochładzać, jego 

wilgotność względna zacznie wzrastać, aż przy temperaturze 

ok. 14°C (temperaturze punktu rosy) osiągnie 

stan nasycenia. Jego wilgotność względna będzie 

wynosić 100% – tj. będzie zawierać tyle pary wodnej, 

ile maksymalnie może wchłonąć. Dalsze schładzanie 

musi doprowadzić do wykroplenia nadmiaru 

pary wodnej. Ilość wykroplonej pary zależeć będzie od 

tego, do jakiej temperatury schłodzimy powietrze. 

Przykładowo w czasie 1 godziny: 

roślina doniczkowa wytwarza 

15–50 g pary wodnej 

człowiek w czasie snu 40–50 g 

człowiek w trakcie pracy 90–200 g 

gotowanie 

200–250 g 

kąpiel w wannie 1000 g 

kąpiel pod prysznicem 1700 g 

Średnia wilgotność w pokojach wynosi 

40–60%, w łazienkach sięga czasem 

80%. 

W nowych budynkach dużo wilgoci pochodzi 

ze świeżych murów, tynków i posadzek, 

a także z kupionej w stanie zawilgoconym 

wełny. 

Bardzo duża ilość pary wodnej, unosząc 

się do góry zgodnie z naturalnym ruchem 

powietrza, osiada w dachu. Póki 

budowało się domy słabo ocieplone, 

montowało nieszczelne okna, wilgoć 

wraz z ciepłem usuwana była na zewnątrz. 

Wprowadzenie nowszych technologii, 

zagospodarowywanie poddaszy, 

ocieplanie ścian, stropów, dążenie 

do idealnej izolacji doprowadziło 

do tego, że budynek stał się bardzo 

szczelny, a tym samym pojawiły się problemy 

z wilgocią. W normalnych warunkach 

wilgoć może dostać się do 

przegrody budowlanej wyłącznie pod 

postacią pary wodnej, wprawdzie sama 

para wodna nie jest groźna, dopóki 

się nie skropli, ale skropliny powodują 

już znaczne obniżenie własności termoizolacyjnych. 

Wilgotna termoizolacja 

nie spełnia swoich funkcji. Przez zawilgocony 

dach ucieka dużo więcej ciepła, 

nawet do 40%. 

Oddziaływania 

cieplno-wilgotnościowe 

Do przegrody budowlanej para wodna 

napływa od wewnątrz stale przez cały 

rok, temperatura i wilgotność powietrza 

są teoretycznie takie same. Natomiast 

okresy, w których możliwy jest wypływ 

pary wodnej na zewnątrz, są znacznie 

krótsze, może ona wydobyć się tylko kiedy 

zaistnieją ku temu odpowiednie warunki. 

Decyduje o tym procesie wiele 

czynników klimatycznych. 

Źródła pary wodnej 

Większość czynników klimatycznych 

Obecność pary wodnej związana jest na zewnątrz podlega wahaniom dobowym 

z czynnikami atmosferycznymi, ale również 

(dzień – noc), wewnątrz zaś se- 

z działalnością człowieka. Spore zonowym (zima – lato). Podczas dnia 

ilości pochodzą od domowników, roślin 

powierzchnia dachu nagrzewa się, część 

czy też wykonywanych prac bu- 

ciepła jest oddawana w wyniku wy- 

dowlanych. Niektóre jej źródła to pranie, promieniowania, konwekcji oraz efektów 

gotowanie, prysznic, czy też naturalne 

latarnych (np. parowanie), część po- 

fizjologiczne czynniki ludzkie, takie jak przez przewodzenie cieplne przechodzi 

oddychanie i pocenie. 

do wewnątrz, powodując wzrost tem- 


Poradnik stosowania

peratury powietrza pod pokryciem. Kiedy 

nocą następuje wychłodzenie powierzchni 

dachu, nadmiar wilgoci musi 

ulec wykropleniu. Skropliny mogą pojawić 

się również pod pokryciem i powodować 

zawilgocenie warstwy termoizolacyjnej. 

Szacuje się, że efekt wykraplania 

na zewnętrznej powierzchni 

dachu może trwać ok. 300 godzin miesięcznie 

i dawać 2–8 kg/m 2 wykroplin. 

Na szczęście podczas kolejnego dnia 

podgrzanie nasyconego powietrza powoduje, 

że wchłania ono dodatkowe ilości 

pary wodnej. Ważne, aby teraz takie 

powietrze usunąć na zewnątrz. 

promieniowanie słoneczne 

– paroizolacja blokuje dostęp wilgoci 

od wewnątrz, 

– płyty k-g stanowią poszycie wewnętrzne. 

1 

2 

3 

4 

5 

Rys. 6.3. Poddasze nieużytkowe, 

pokrycie przewietrzane 

– szczelina wentylacyjna pod pokryciem zasadniczym 

– warstwa wstępnego krycia 

– szczelina wentylacyjna pod warstwą wstępnego krycia 

– izolacja cieplna na stropie 

– małe otwory wentylacyjne w ścianach szczytowych 

– folia nisko- lub wysokoparoprzepuszczalna 


dzień 

dyfuzja 

pary wodnej 

Rys. 6.1. Kierunki przepływu ciepła i wilgoci 

w dachu ocieplonym 

10 

- wypromieniowanie 

- konwekcja 

- efekty latarne 

noc 

zima 

lato 

dyfuzja pary wodnej 

noc 

zima 

dyfuzja pary wodnej 

lato 

dzień 

zima 

ogrzewanie 

Ochrona przed wilgocią 

Wilgoć stwarza największe zagrożenie dla 

całego systemu izolacji termicznej dachu. 

Wiemy już, skąd się bierze w dachu i jakie 

może spowodować konsekwencje. 

Dlatego należy wiedzieć, jak się przed 

nią uchronić i jak ją skutecznie usunąć 

z miejsc, w których jest niepożądana. 

Najistotniejsze problemy do rozwiązania to: 

– ochrona izolacji cieplnej przed parą 

wodną z pomieszczeń mieszkalnych 

oraz wilgocią atmosferyczną i deszczem, 

– właściwy wybór odpowiednich materiałów 

tworzących sprawnie funkcjonujący 

system, 

– odpowiednia wentylacja pomieszczeń poddasza 

oraz ocieplonych połaci dachowych, 

aby wilgoć mogła być z nich usunięta, 

– właściwe wykonanie prac montażowych. 

Poprawnie wykonany dach z poddaszem 

użytkowym może składać się 

z szeregu warstw, z których każda ma do 

spełnienia określoną funkcję, a wszystko 

po to, aby skutecznie chronić budynek 

przed wilgocią i nadmierną utratą ciepła: 

– pokrycie właściwe chroni przed opadami 

atmosferycznymi, 

– warstwa wstępnego krycia zabezpiecza 

przed wilgocią od zewnątrz, 

– izolacja cieplna jest izolatorem termicznym 

i akustycznym, 

lato 

Rys. 6.2. Układ warstw w standardowym ocieplonym 

dachu skośnym z poddaszem użytkowym: 

1. pokrycie właściwe, 2. warstwa wstępnego 

krycia – folia paroprzepuszczalna STROTEX, 3. izolacja 

cieplna, 4. paroizolacja – folia paroizolacyjna 

STROTEX, BUDFOL lub EKOFOL, 5. płyty k-g 

Warstwa wstępnego krycia 

Poszycie jest niezbędną warstwą nośną 

dla pokryć bitumicznych (dachówki bitumiczne 

lub papy) i z blach płaskich. 

Może być ono wykonane z desek, sklejki 

lub innych płyt drewnopochodnych. Natomiast 

pokrycia dachowe leżące na ołatowaniu 

wymagają uszczelnienia w postaci 

warstwy wstępnego krycia, którą 

może być tradycyjnie stosowana papa 

podkładowa na deskowaniu lub folia dachowa 

STROTEX. W nowoczesnych konstrukcjach 

dachowych, rozwiązując problem 

przenikania pary wodnej, wypracowano 

układ, w którym od strony 

więźby dachowej montuje się folie paroizolacyjne 

ograniczające dopływ pary 

wodnej z wnętrza domu. Natomiast od 

strony zewnętrznej stosuje się folie paroprzepuszczalne 

umożliwiające wydobywanie 

się pary wodnej poza konstrukcję, 

zwane foliami wstępnego krycia. 

W zależności od konstrukcji dachu, rodzaju 

poddasza oraz miejsca usytuowania 

termoizolacji zaleca się zastosowanie 

następujących folii wstępnego krycia: 

– pokrycie przewietrzane (nieuszczelnione 

pod gąsiorem i w okapie): dachówki ceramiczne 

i cementowe, blachy profilowane, 

płyty włóknisto-cementowe, faliste płyty bitumiczne, 

łupek naturalny i sztuczny, inne; 

– pokrycie szczelne (uszczelniane pod gąsiorem 

i w okapie, bez możliwości wentylacji): 

blachy profilowane w arkuszach. 







– otwory wentylacyjne w ścianach szczytowych 

– folia wysokoparoprzepuszczalna 

Rys. 6.5. Poddasze użytkowe, 





– izolacja cieplna między krokwiami 

– folia niskoparoprzepuszczalna 

Rys. 6.6. Poddasze użytkowe, 





– folia wysokoparoprzepuszczalna


pokrycie szczelne 




– otwory wentylacyjne w ścianach szczytowych 

– folia paroizolacyjna 

1. Folie paroprzepuszczalne 

Są to materiały hydroizolacyjne stosowane 

pod zasadniczym pokryciem dachu 

w celu dodatkowego zabezpieczenia 

konstrukcji i termoizolacji przed podwiewaniem 

śniegiem, deszczem, wiatrem, 

kurzem oraz przed powstającymi 

pod pokryciem skroplinami. Mogą również 

stanowić warstwę uszczelniającą, 

zabezpieczającą przed ucieczką ciepła 

przez przewiewanie. 

Ich podstawowe funkcje to ochrona termoizolacji 

i konstrukcji dachu: 

– przed wodą w trakcie prac montażowych, 

– przed wodą podwiewaną pod pokrycie 

dachowe w postaci śniegu lub deszczu, 

– przed skroplinami powstającymi pod 

pokryciem, 

– przed wodą w przypadku czasowego 

uszkodzenia pokrycia dachowego, 

a także odprowadzenie wilgoci z obszaru 

termoizolacji na zewnątrz. 

Istotne zalety folii: 

– odporność na działanie niskich i wysokich 

temperatur, 

– nierozprzestrzenianie ognia, 

– lekkość (ciężar metra kwadratowego 

folii waży od 60 do 170 gramów), 

– duża wytrzymałość. 

Zastosowanie folii wstępnego krycia pozwala 

rozwiązać problemy dyfuzji, konwekcji 

i kondensacji pary wodnej w termoizolacji 

i konstrukcji dachu przy 

jednoczesnym braku strat ciepła spowodowanym 

przewiewaniem termoizolacji. 

Paroprzepuszczalność to zdolność materiału 

do przepuszczania pary wodnej, 

wyrażona w gramach ilość pary wodnej, 

jaką przepuszcza materiał w czasie 24 

godzin przez powierzchnię 1 m 2 w określonych 

warunkach klimatycznych. 

Ilość pary wodnej przepuszczanej przez 

folie zależy od temperatury, wilgotności 

względnej oraz od różnicy ciśnień. 

Dlatego przy różnych warunkach badawczych 

ta sama folia osiągnie inne 

wartości paroprzepuszczalności. 

Na przykład przy temp. 23°C i wilgotności 

50% folia ma paroprzepuszczalność 

1700 g/m 2 /24 h, ale przy temp. 38°C 

i wilgotności 85% ta sama folia uzyskuje 

paroprzepuszczalność 3000 g/m 2 /24 h. 

Aby ominąć powyższe problemy, przy 

określaniu paroprzepuszczalności wygodniej 

posługiwać się współczynnikiem 

Sd- jest on niezależny od temperatury 

i wilgotności. Współczynnik Sd 

nazywany jest ekwiwalentną lub równoważną 

dyfuzyjnie grubością warstwy 

powietrza, charakteryzuje właściwości 

dyfuzyjne materiału budowlanego, porównując 

go do oporu dyfuzyjnego 

warstwy powietrza o konkretnej grubości. 

Współczynnik Sd odpowiada grubości 

warstwy powietrza o tym samym 

oporze dyfuzyjnym co materiał budowlany. 

Jednostką Sd jest metr. Czym 

mniejsze jest Sd materiału, tym lepsza 

jego paroprzepuszczalność. Proste 

przeliczenie współczynnika Sd na paroprzepuszczalność 

podawaną w gramach 

jest niemożliwe. 

Rys. 6.8. Poddasze użytkowe, pokrycie szczelne 




– małe otwory wentylacyjne w ścianach szczytowych 

– folia paroizolacyjna 

Folie dachowe 

Podział folii paroprzepuszczalnych 

ze względu na ich właściwości dyfuzyjne: 

niskoparoprzepuszczalne 

10–100 g/m 2 /24 h, S d = 0,3–10 m 

zbrojone lub z warstwą antykondensacyjną, wymagają szczeliny wentylacyjnej nad termoizolacją 

wysokoparoprzepuszczalne 

800–4000 g/m 2 /24 h, S d = 0,012–0,1 m 

wykonane z materiałów o dużej przenikliwości pary wodnej, mogą stykać się bezpośrednio z termoizolacją 

Parametry techniczne paroprzepuszczalnych folii dachowych STROTEX 

Folie STROTEX 

niskoparoprzepuszczalne 

SL PP 90 110 140 

Folie STROTEX 

wysokoparoprzepuszczalne 

1300 

Basic 

1300 

V 

1300 

Supreme 

Masa powierzchniowa [g/m 2 ] 100 90 110 140 115 135 170 

Tolerancja masy powierzchniowej ± 5% 

Przepuszczalność pary wodnej ≥ 30 ≥ 30 g/m 2 /24 h ≥1300 g/m 2 /24 h 

Wytrzymałość 

na rozerwanie [N] 

650 

650 

250 

110 

Odporność na UV 1 miesiąc 3 miesiące 

Zakres temperatur - 40°C do 80°C - 40°C do 120°C 

Klasyfikacja ogniowa 

Nierozprzestrzeniające ognia 

Szerokość rolki 

150 cm 

Długość rolki 

50 m 

Jako wiatroizolacja X X X 

Bezpośrednio na izolację cieplną X X X 

Na deskowanie X X 

2. Folie paroizolacyjne 

Są to materiały osłaniające konstrukcje kiego są wykonane, folie takie stanowią 

i termoizolacje przegród budowlanych zaporę dla pary wodnej lub tylko opóźniają 

przed napływem pary wodnej z pomieszczeń 

jej przepływ. Nie zawsze konieczne 

użytkowych, z wnętrza jest spełnienie warunku, że para nie 

domu, oraz zapobiegające ucieczce ciepła 

może dostać się wcale do termoizolacji, 

spowodowanej przewiewaniem. istotne jest to, aby nie wnikała tam gwał- 

Układane są zawsze po ciepłej stronie townie i nie wykraplała się w ociepleniu. 

przegrody, na krokwiach od strony poddasza. 

Folie paroizolacyjne wykonywane są z jed- 

W zależności od materiału, z jano- 

lub wielowarstwowych materiałów, 


300 

250 

300 

250 

205 

125 

220 

160 

240 

180 

Poradnik stosowania

najczęściej z polietylenu. Rozróżnia się 

cztery typy folii paroizolacyjnych: 

– niezbrojone – jednowarstwowe folie 

polietylenowe grubości 0,15–0,5 mm 

• EKOFOL PI – 150 

• EKOFOL PI – 200 

• BUDFOL – 200 

• BUDFOL – 500 

– zbrojone – wzmacniane tkaniną lub 

siatką 

• STROTEX SL PI 

• STROTEX 110 PI 

– z warstwą aluminium – wielowarstwowe 

z cienką warstwą metalu 

• STROTEX AL 90 

• STROTEX AL 150 

– z włókniną wiskozową lub polipropylenową 

– wielowarstwowe z warstwą 

absorpcyjną 

• STROTEX AC 140 

Szczelność paroizolacji jest bardzo ważnym 

warunkiem jej prawidłowego działania. 

Ułożona niestarannie, ze szpa- 

rami, jest bardziej szkodliwa niż jej brak. 

Przepływ pary wodnej przez szpary powoduje 

większe zawilgocenie konstrukcji 

i termoizolacji, niż jest to możliwe na 

skutek dyfuzji, ponieważ para wodna 

przedostająca się przez szczeliny wypełni 

całą termoizolację i tam zostanie. Dlatego 

trzeba dbać o szczelność łączeń 

poszczególnych pasm paroizolacji oraz 

jej połączeń z elementami konstrukcji 

dachu, a także z murami, głównie na załamaniach 

i narożach budynków. 

Podział folii paroizolacyjnych ze względu na ich właściwości dyfuzyjne: 

folie paroszczelne 

0–0,1 g/m 2 /24 h, S d = 60–100 m 

wykonane z materiałów nieprzepuszczających pary wodnej, 

zawierają najczęściej warstwę aluminium, 

takie folie nazywa się też refleksyjnymi, ponieważ dodatkowo odbijają promieniowanie cieplne 

opóźniacze pary 

0,2–3,0 g/m 2 /24 h, S d = 15–50 m 

folie, które nieznacznie przepuszczają parę wodną na zasadzie dyfuzji 

i tylko opóźniają proces jej przenikania, 

nie stanowiąc dla niej bariery ostatecznej 

regulatory pary 

materiały charakteryzujące się większą paroprzepuszczalnością, 

jedną z warstw regulatora jest włóknina absorbująca wilgoć, 

wspomagająca działanie antykondensacyjne, 

mogą być usytuowane między warstwami termoizolacji 

Celem stosowania regulatorów jest kontrolowany przepływ 

pary wodnej przez przegrodę budowlaną, ale konieczne jest 

wtedy zastosowanie wysokoparoprzepuszczalnych folii 

po drugiej stronie przegrody. 

4,0–6,0 g/m 2 /24 h 

a) regulator pary 

b) pozostałe folie 

Rys. 6.9. Możliwe sposoby 

usytuowania paroizolacji 


3. Folie wiatroizolacyjne 

• WIGOFOL 100 

• WIGOFOL 150 

Wiatroizolacje stosowane są głównie 

w konstrukcjach ścian szkieletowych od 

strony zewnętrznej, ale montowane są 

również w dachach, a ich udział jest niezbędny 

w dachach typu wentylowanego, 

w których rolę warstwy wstępnego krycia 

pełni poszycie z desek i papy lub pokryciem 

jest dachówka bitumiczna. W takich 

dachach, aby uzyskać funkcjonalną 

szczelinę wentylacyjną, należy zastosować 

folię wiatroizolacyjną jako materiał 

dystansujący termoizolację od poszycia. 

Materiały te chronią przed ucieczką ciepła 

na zasadzie przewiewów powstających 

w nieszczelnościach między termoizolacją 

a konstrukcją oraz przed dopływem 

wilgoci atmosferycznej do wnętrza 

osłanianej przegrody. Wiatroizolacja 

uniemożliwia wywiewanie cząstek ociepliny 

oraz zapobiega osiadaniu w niej 

kurzu. Ponieważ wiatroizolacja, jako materiał 

dystansujący, styka się z termoizolacją, 

musi charakteryzować się wysoką 

paroprzepuszczalnością. Aby spełniała 

swoją funkcję, powinna być klejona na 

zakładach i na styku z murami ścian 

lub kominów. 

12 

1 

2 

3 

4 

5 

1 2 3 4 5 


Rys. 6.10. 

Dach z folią wiatroizolacyjną WIGOFOL: 

1. pokrycie właściwe (papa lub dachówka bitumiczna, 

2. poszycie z desek, 3. szczelina wentylacyjna, 

4, folia wiatroizolacyjna WIGOFOL, 

5. termoizolacja

Dobór folii dachowych 

Sprawność funkcjonowania systemu 

wentylacji dachu zależy od zrównoważenia 

bilansu przepływu pary wodnej, tak aby 

ilość pary opuszczającej dach była co najmniej 

taka sama jak ilość pary wchodzącej. 

Materiały należy dobierać w ten sposób, 

aby opór dyfuzyjny poszczególnych warstw 

od środka na zewnątrz zmniejszał się, przy 

czym opór dyfuzyjny paroizolacji powinien 

być tym większy, im większy jest opór 

dyfuzyjny warstwy wstępnego krycia. Jeżeli 

folia wstępnego krycia ma Sd mniejsze niż 

0,3 m, to paroizolacja powinna mieć Sd nie 

mniejsze niż 2 m, jeżeli Sd folii paroprzepuszczalnej 

jest większe od 0,3 m (folie 

niskoparoprzepuszczalne), to należy stosować 

najskuteczniejsze folie paroszczelne. 

Rodzaj folii, zależy od sposobu wentylowania 

dachu. Inne folie powinno się stosować 

w dachu na poddaszu nieużytkowym, a 

inne na poddaszu użytkowym. Dobierając 

folię wstępnego krycia, trzeba też brać pod 

uwagę rodzaj pokrycia. 

Pod pokrycia z większych elementów 

szczelnie łączonych – na przykład z blach 

profilowanych w dużych arkuszach uszczelnianych 

pod gąsiorem i (lub) w okapie 

bez możliwości wentylacji – jako warstwa 

wstępnego krycia najlepsze są folie o paroprzepuszczalności 

bliskiej zeru, mające 

własności paroizolacyjne, oczywiście takie 

folie wymagają szczeliny wentylacyjnej nad 

termoizolacją. 

Jeśli dach ma być kryty drobnymi elementami 

układanymi za zakład – na przykład 

dachówkami ceramicznymi lub cementowymi 

płytami bitumicznymi falistymi, 

łupkiem naturalnym i sztucznym 

– można stosować oba rodzaje folii. 

Oczywiście najlepsze są folie o wysokiej paroprzepuszczalności, 

ale swoją funkcję spełnią 

również folie niskoparoprzepuszczalne, 

tyle że wymagają wykonania drugiej szczeliny 

wentylacyjnej. 

Niektóre odmiany folii wysokoparoprzepuszczalnych 

można układać bezpośrednio 

na deskowaniu, są to folie o zwiększonej 

wytrzymałości na rozrywanie. 

1 

2 

3 

4 

5 

1 2 3 4 5 

Rys. 6.11. Dach z folią niskoparoprzepuszczalną 

STROTEX: 1. pokrycie właściwe, 

2. górna szczelina wentylacyjna, 

3. niskoparoprzepuszczalna folia dachowa 

(STROTEX), 4. dolna szczelina wentylacyjna, 

5. termoizolacja 

Bez szczeliny wentylacyjnej nad izolacją cieplną można układać tylko 

folie o wysokiej paroprzepuszczalności. 

1 

2 

3 

4 

Jednoczesne zamontowanie obu folii – paroprzepuszczalnej 

i paroizolacyjnej – stwarza 

doskonały układ, w którym dopływ pary 

1 2 3 4 

wodnej jest znacznie ograniczony, a wilgoć 

dostająca się do termoizolacji i konstrukcji 

ściany lub dachu ma możliwość wydostania 

się na zewnątrz i z biegiem czasu 

Rys. 6.12. Dach z folią wysokoparoprzepuszczalną 

STROTEX: 1. pokrycie właściwe, 

się w nich nie gromadzi. 

2. szczelina wentylacyjna, 3. wysokoparoprzepuszczalna 

folia dachowa (STROTEX), 4. termoizolacja 


Poradnik stosowania

1 

2 

3 

4 

Sposób wentylowania zależy od rodzaju 

zastosowanej warstwy wstępnego krycia. 

Wentylacja takich dachów może 

być zrealizowana za pomocą jednej lub 

dwóch szczelin wentylacyjnych. Jeżeli 

jako warstwę wstępnego krycia zastosowano 

deskowanie z papą lub folię o niskiej 

paroprzepuszczalności, konieczne 

są dwie szczeliny. Dolna szczelina osusza 

izolację i konstrukcję dachu. Folie wysokoparoprzepuszczalne 

pozwalają na 

wyeliminowanie dolnej szczeliny wentylacyjnej, 

a cała para wodna usuwana 

jest górną szczeliną utworzoną przez 

ołatowanie. Wtedy sprawność górnej 

przestrzeni jest szczególnie ważna. 

5 

1 2 3 4 5 

Rys. 6.13. Dach ze specjalną folią wysokoparoprzepuszczalną 

STROTEX – przeznaczoną do 

układania na deskowaniu: 1. pokrycie właściwe, 

2. szczelina wentylacyjna, 3. specjalna wysokoparoprzepuszczalna 

folia dachowa (STROTEX), 4. poszycie 

z desek, 5. termoizolacja 

Rys. 6.16. Wentylacja za pomocą dwóch szczelin 

wentylacyjnych 


Wentylacja połaci 

dachowych 

W dachu ocieplonym pomiędzy właściwym 

pokryciem a izolacją trzeba pozostawić 

przestrzeń wentylacyjną. 

Właściwa wentylacja połaci dachowych to: 

– likwidacja korków cieplnych, 

– szybsze wysychanie połaci, np. po opadach, 

– odprowadzenie na zewnątrz pary wodnej, 

– zmniejszenie różnicy temperatur po 

obu stronach pokrycia. 

Z punktu widzenia fizyki budowli 

dachy dzieli się na niewentylowane i 

wentylowane. Dach, wewnątrz którego 

przestrzeń przewietrzająca rozdziela termoizolację 

od pokrycia, jest nazywany 

dachem wentylowanym. 

W poddaszach nieużytkowych ociepla 

się strop, a dach nie musi być już ocieplony. 

Jeżeli termoizolacja leży na stropie, to 

między nią a warstwą wstępnego krycia 

tworzy się naturalna przestrzeń wentylująca 

termoizolacje i konstrukcje dachu, duży 

obszar powietrza w przestrzeni dachowej 

sprzyja wyrównaniu wilgotności i temperatury. 

Pomimo to należy zapewnić 

wystarczające otwory na okapie i kalenicy, 

dzięki którym powstanie trwała wentylacja 

dachu. Możliwe są dwa kierunki przepływu 

powietrza – równoległy i prostopadły do 

kalenicy. 

14 

Rys. 6.14. 

powierzchnia 

użytkowa 

W dachach stromych o poddaszu 

użytkowym wyrównanie wilgotności 

i temperatury musi być zapewnione poprzez 

odpowiednie wentylowanie połaci 

dachowej. Przestrzeń wentylująca 

ograniczona jest do szczeliny, która nie 

może być ani zbyt mała, ani zbyt duża. 

Rys. 6.15. 

powierzchnia 

użytkowa 


Rys. 6.17. Wentylacja za pomocą jednej szczeliny 

wentylacyjnej 

Wielkość szczeliny wentylacyjnej 

Para wodna w materiale izolacyjnym zawsze 

przemieszcza się od strony cieplejszej 

do chłodniejszej. Usunięcie wilgoci 

jest możliwe jedynie w warunkach 

swobodnego przepływu powietrza. Para 

wodna najskuteczniej przemieszcza się 

wraz z powietrzem. Zjawisko to nazywa 

się konwekcją pary wodnej. Nieruchome 

powietrze jest natomiast dla niej hamulcem. 

Aby wentylacja była skuteczna, 

trzeba wykonać wlot i wylot powietrza 

atmosferycznego. Szczelina wentylacyjna 

musi być otwarta od dołu, pod okapem 

(wlot), i u góry, przy kalenicy (wylot). Różnica 

ciśnień wymusza ruch powietrza 

w szczelinie i zapobiega gromadzeniu się 

wilgoci. Powietrze wciągane jest przez 

podciśnienie wlotem przy okapie dachu, 

przepływa u góry ku kalenicy i uchodząc, 

zabiera nadmiar wilgoci. 

Dla swobodnego ruchu powietrza ważne 

jest, aby był precyzyjnie określony 

wlot i wylot szczeliny. 

Rozmiary szczeliny określone są przez jej 

pole przekroju poprzecznego, tak aby 

punkt rosy nie znalazł się w obszarze

materiału termoizolacyjnego, gdyż skutkuje 

to jego zawilgoceniem, a w temperaturach 

ujemnych zaszronieniem. 

Pole to jest proporcjonalne do pola powierzchni 

wentylowanej połaci dachowej. 

Wielkość przekroju wentylacyjnego 

przy okapie oraz w pozostałych miejscach 

dachu (na jego połaci) musi stanowić 

0,2% przynależnej powierzchni 

dachu, jednak nie mniej niż 200 cm 2 na 

1 metr szerokości dachu. Przekroje wentylacyjne 

otworów wylotowych szczeliny 

wentylacyjnej na kalenicy lub na narożu 

dachu muszą stanowić 0,05% powierzchni 

dachu (jednej połaci). Powyższe 

warunki określają wymiary szczelin 

przy długości krokwi do 10 m. Przy 

krokwiach dłuższych szczelina powinna 

być odpowiednio większa. Ponadto należy 

uwzględnić ubytek powierzchni 

przekroju szczeliny na grubości łat 

i kontrłat, które stanowią ok. 16% pola 

przekroju. 

Przykładowe wymiary szczelin 

Długość krokwi [m] 

Szczelina wentylacyjna 

okap 

teoretyczna praktyczna 

kalenica* 

[cm 2 /m] [mm] [cm 2 /m] 

6 200 24 30 

7 200 24 35 

8 200 24 40 

9 200 24 45 

10 200 24 50 

11 220 26 55 

12 240 29 60 

13 260 31 65 

14 280 33 70 

15 300 36 75 

16 320 38 80 

17 340 40 85 

18 360 43 90 

19 380 45 95 

20 400 48 100 

21 420 50 105 

22 440 52 110 

* szczelina liczona na jedną stronę połaci 

Prawidłowo wykonana wentylacja skutecznie osusza cały dach. 

Właściwe wykonanie prac montażowych 

Nawet jeśli wszystkie rodzaje pokryć są 

dobre, materiały termoizolacyjne, folie 

paroprzepuszczalne i paroizolacyjne doskonałe, 

a systemy kompletne, nie zawsze 

te elementy są odpowiednio dobrane 

i ułożone tam, gdzie powinny. Podobnie 

ich niewłaściwy montaż czy eksploatacja 

sprawią, że pomimo wspaniałych 

parametrów nie będą działać 

tak, jak byśmy sobie życzyli. 

Należy pamiętać, że zastosowanie 

folii STROTEX, BUDFOL czy EKOFOL 

musi być zgodne z dokumentacją 

techniczną obiektu, obowiązującymi 

przepisami prawnymi oraz regułami 

sztuki dekarskiej. 

Wobec powyższego należy dokładnie 

zwracać uwagę na: 

1. Miejsce ułożenia folii dachowych 

Właściwie ułożone folie ograniczają 

niekontrolowany przepływ pary wodnej 

przez dach i zapobiegają w ten 

sposób zawilgoceniu konstrukcji oraz 

ocieplenia dachu. Często jednak bywają 

stosowane niewłaściwie, co 

przynosi niemałe szkody, a cały system 

nie funkcjonuje poprawnie. Jeśli 

para nie może się wydostać z dachu, 

skrapla się i nawilgaca jego konstrukcję 

oraz ułożoną na nim izolację 

cieplną. Zawilgocone deski i belki 

drewniane szybko niszczeją, a zawilgocona 

izolacja gorzej spełnia swoje 

funkcje. 

– Ułożenie folii wstępnego krycia o wysokiej 

paroprzepuszczalności w poszyciach 

szczelnych, gdy występuje 

uszczelnianie przestrzeni pod gąsiorem, 

oraz w pasie nadrynnowym 

uniemożliwi przepływ powietrza atmosferycznego, 

a para wodna nie mogąc 

wydostać się spod blachy, będzie 

się stopniowo gromadzić i skraplać. 

– Podobnie swojej funkcji nie spełni folia 

wiatroizolacyjna położona w miejsce 

folii wstępnego krycia. Wiatroizolacje 

są używane na dachach, ale mają 

inne zadania. Stosowane są pod poszyciem 

z desek, tworząc szczelinę 

wentylacyjną nad termoizolacją w dachach 

z pokryciami wymagającymi 

poszycia sztywnego. 

– Zamontowanie folii o niskiej paroprzepuszczalności 

bezpośrednio na 

deskowaniu, do którego spodu dociśnięta 

jest izolacja cieplna, sprawi, 

że takie deskowanie szybko ulegnie 

zniszczeniu. Para wodna skraplając się 

pod folią, będzie nawilgacać deski. Na 

deskach można układać jedynie niektóre 

wysokoparoprzepuszczalne folie 

przeznaczone do tego celu. Wyjątkiem 

mogą być specjalne folie o niskiej 

paroprzepuszczalności, które 

można kłaść na deskowanie, ale 

wtedy konieczna jest szczelina wentylacyjna 

między izolacją cieplną a deskowaniem. 

2. Właściwą kolejność prac 

Bardzo ważne jest prawidłowe, w odpowiedniej 

kolejności i czasie wykonanie 

wszystkich warstw dachu. Ocieplenie 

dachu należy wykonywać w temperaturach 

dodatnich, gdy wełna jest sucha, 

a pomieszczenia mają odpowiednią 

wilgotność. Najczęściej ociepla się dachy 

jesienią, wtedy gdy wełna często 

jest wilgotna, lub zaraz po mokrych pracach 

wykończeniowych (wylewki, tynki), 

wtedy gdy w pomieszczeniach nowego 

budynku panuje duża wilgotność. Para 

wodna nasyca wełnę jeszcze nie osłoniętą 

paroizolacją. Założenie paroizolacji 

w takim momencie zamyka w niej parę, 

powodując obniżenie jej własności termoizolacyjnych. 

3. Czas ekspozycji na słońcu 

Zbyt długie pozostawianie na dachu folii 

wstępnego krycia bez ułożenia na niej 

pokrycia zasadniczego może spowodować 

zmiany strukturalne wywołane promieniowaniem 

UV. Folia nie pełni funkcji 

właściwego pokrycia, stąd w terminie 

zalecanym przez producenta należy to 

pokrycie wykonać. 

Nawet najmniejsze szczeliny wpuszczają 

światło słoneczne pod pokrycie 

i promieniowanie UV powoli niszczy 

folię. Dlatego należy bardzo dbać 


Poradnik stosowania


o to, aby światło, także to rozproszone, 

miało jak najmniejszy dostęp w miejsca, 

gdzie jest zamontowana folia. Dotyczy 

to m.in. takich miejsc, jak: okap, 

połączenia pionowymi przeszkodami, 

okna w poddaszach i inne otwory, 

przez które może wnikać słońce, działając 

niszcząco. Termin pojawienia się 

uszkodzeń zależy od rodzaju folii oraz 

od czasu i intensywności poddania jej 

działaniu promieni słonecznych. Przez 

uszkodzoną folię wilgoć będzie przenikać 

do izolacji cieplnej dachu. Co najgorsze, 

zniszczonej folii nie widać, gdyż 

jest schowana pod pokryciem dachu. 

4. Konieczność stosowania kontrłat 

(na dachach krytych blachą) 

W dachu, gdzie termoizolacja musi 

być ułożona między krokwiami, zastosowanie 

kontrłaty jest konieczne. 

Gdy łaty mocuje się bezpośrednio 

na folii wstępnego krycia, woda zatrzymuje 

się na połączeniach krokwi 

i łat, powietrze nie przepływa pod blachą, 

folia nagrzewa się, przez co szybciej 

następuje jej degradacja. Przy silnej 

operacji słońca temperatury pod 

blachą znacznie przekraczają granice 

wytrzymałości termicznej folii. Odpowiednia 

szczelina wentylacyjna powstała 

między kontrłatami a łatami 

umożliwia swobodny przepływ powietrza, 

które wyprowadza parę wodną 

poza pokrycie dachu i w zupełności 

izoluje folie przed nadmiernym rozgrzaniem. 

Pominięcie kontrłaty ma swoje uzasadnienie 

tylko w dachach nieużytkowych, 

gdy nie ma izolacji cieplnej między 

krokwiami, a rolę przestrzeni wentylacyjnej 

pełni całe poddasze, ale wtedy 

folię układa się luźno, z co najmniej 

dwucentymetrowym zwisem, tak aby 

powstające skropliny nie gromadziły się 

na łatach oraz aby był możliwy ruch powietrza 

pod blachą. 

5. Wykonanie szczeliny wentylacyjnej 

nad termoizolacją 

Brak szczeliny wywoła poważne zawilgocenie 

termoizolacji w dachu. Ułożenie 

wełny mineralnej na styk z folią o niskiej 

paroprzepuszczalności lub z poszyciem, 

na którym ułożona jest papa, sprawia, 

że para wodna po przejściu przez folię 

jest zablokowana i zostaje w dachu. Podobna 

sytuacja wystąpi, gdy folie montowane 

będą bezpośrednio pod deskowaniem, 

na którym leży papa. Takie 

rozwiązania wymagają wykonania szczeliny 

wentylacyjnej nad izolacją. 

16 

6. Zachowanie drożności szczeliny 

wentylacyjnej 

Prawidłowe wykonanie i utrzymanie 

szczeliny nie jest łatwe i wymaga poniesienia 

dodatkowych kosztów na materiały 

i robociznę. Dachy o wielu połaciach, 

z lukarnami, oknami dachowymi 

i innymi elementami wymagają skomplikowanych 

zabiegów związanych z realizacją 

wentylacji między krokwiami. 

Niedrożność szczeliny ograniczająca 

przepływ powietrza wywoła podobne 

skutki jak przy braku szczeliny. Niedrożności 

mogą powstać w wyniku: 

– braku odpowiednich otworów wlotowych 

i wylotowych, 

– przecięcia połączenia nawiewu (przy 

elementach wystających), 

– braku materiałów dystansujących lub 

wkładek wentylacyjnych, 

– ułożenia termoizolacji grubszej niż 

wysokość krokwi, 

– sfałdowania lub osunięcia się termoizolacji, 

zwłaszcza w pasie przyokapowym, 

– dociśnięcia izolacji cieplnej do folii 

ułożonej luźno pod blachą, 

– wypychania folii przez izolację, 

– powstania bryły śniegowo-lodowej 

w okapie. 

7. Poprawne układanie 

folii w koszach 

Jednym z trudniejszych fragmentów 

dachu jest kosz, czyli wklęsłe połączenie 

dwóch połaci skośnych. Prawidłowe 

wykonanie kosza wymaga ułożenia dodatkowego 

pasma folii wzdłuż krokwi 

koszowej i przyklejenia tego pasma do 


zasadniczej warstwy. Dodatkowo trzeba 

pamiętać o układaniu pasm folii na 

przemian z obu stron połaci z dużymi 

zakładami bocznymi. Zbyt małe zakłady 

nie zapewnią szczelności i woda będzie 

przeciekać pod folię ułożoną na drugiej 

połaci. 

8. Uszkodzenia mechaniczne folii 

Folie dachowe są narażone na rozerwanie 

podczas mocowania ich do więźby 

i w czasie układania na nich pokrycia dachowego. 

Może wtedy dojść do przypadkowego 

obciążenia folii i jej uszkodzenia. 

Uszkodzenie takie może być spowodowane 

narzędziem lub elementem 

obcym, a w przypadku dachów deskowanych 

również zbyt intensywnym 

stąpaniem po folii. Pomimo że folie na 

deskowania są wystarczająco wytrzymałe, 

do przemieszczania po dachu zaleca 

się korzystać z naturalnie powstałej drabinki 

utworzonej przez łaty i kontrłaty. 

Mocowanie membrany do krokwi gwoździem 

lub zszywką powoduje miejscowe 

jej przebicie. Te części dachu zakryte 

są kontrłatami, więc wydawałoby 

się, że nie stanowią one miejsc ewentualnych 

przecieków, ale brak równoległości 

i idealnego licowania się 

płaszczyzn kontrłaty i krokwi powoduje 

występowanie pustych przestrzeni pomiędzy 

nimi. Spływająca po membranie 

dachowej woda penetruje puste przestrzenie 

pomiędzy płaszczyznami kontrłat 

i łat, dostając się do miejsc przebicia, 

przez co penetracja pogłębia się, a woda 

wnika w obszar pod folią, spływając bezpośrednio 

na termoizolację. 

Zasady układania folii 

paroprzepuszczalnych STROTEX 

Aby system funkcjonował sprawnie, 

wszystkie prace muszą być wykonane 

prawidłowo i starannie. Należy przestrzegać 

wszelkich zasad związanych 

z układaniem i łączeniem folii. Dotyczy 

to szczególnie miejsc najbardziej newralgicznych, 

takich jak: 

– kalenica, kosz, naroże, 

– połączenia z obróbką blacharską 

w okapie, 

– połączenia z murem, ścianą, oknem, 

kominem czy innym elementem wystającym 

z dachu. 

Zastosowanie folii STROTEX musi być 

zgodne z dokumentacją techniczną 

obiektu, obowiązującymi przepisami 

prawnymi oraz regułami sztuki dekarskiej. 

Różnice w sposobie układania wysoko- 

i niskoparoprzepuszczalnych folii 

dachowych STROTEX wynikają z ich różnych 

właściwości. 

1. Zasady ogólne 

a) Folia nie przejmuje funkcji właściwego 

pokrycia dachowego, dlatego w zalecanym 

terminie należy wykonać 

właściwe pokrycie, aby nie doszło do 

uszkodzeń spowodowanych działaniem 

promieniowania UV.

) W czasie ekstremalnej pogody (długotrwałe 

opady, zacinający deszcz 

z podmuchami) może występować 

miejscowe przenikanie wody w miejscach 

zakładek, a przy kontrłatach fizyczne 

zjawisko kapilarnego przenikania 

wilgoci. 

c) Do uzupełniania powierzchniowych 

uszkodzeń wszystkich typów folii należy 

używać wyciętych kawałków 

z oryginalnego materiału, a połączenia 

uszczelniać taśmą montażową. 

d) Ewentualne duże uszkodzenia właściwego 

pokrycia (dachówka, blacha) 

trzeba jak najszybciej usunąć. 

e) Folii nie należy stosować na świeżo 

zaimpregnowane elementy konstrukcyjne 

dachu. 

2. Kierunek układania 

Folię można układać równolegle lub 

prostopadle do okapu, zawsze napisami 

do góry. Kierunek układania folii na krokwiach 

jest obojętny dla ich działania, 

wygodniej jest jednak układać je równolegle 

do okapu. Układanie wzdłuż krokwi 

jest uzasadnione tylko w kilku przypadkach: 

gdy właściwym pokryciem dachu 

są wielkoformatowe arkusze układane 

prostopadle do okapu lub w trakcie 

remontu, kiedy najlepiej jest prowadzić 

prace strefami. Układanie folii należy 

zawsze rozpocząć od dołu dachu. 

Dolny brzeg folii musi zachodzić na obróbkę 

blacharską okapu. 

2 

1 

Rys. 7.1. 1. obróbka blacharska okapu, 2. folia 

Folie niskoparoprzepuszczalne, w których 

paroprzepuszczalność została osiągnięta 

za pomocą mikroperforacji, należy 

układać na krokwiach z lekkim 

(minimalnym) zwisem. Zbyt duże naciągnięcie 

folii może spowodować powiększenie 

mikrootworów, a co za 

tym idzie przeciekanie skroplin do termoizolacji 

lub elementów drewnianych 

więźby dachowej. Ułożenie folii z minimalnym 

zwisem zabezpieczy ją również 

przed nadmiernym rozciągnięciem 

pod wpływem ruchów więźby dachu 

wywołanych wiatrem. 

a) folia wysokoparoprzepuszczalna 

b) folia niskoparoprzepuszczalna 

Rys. 7.2. Sposób naciągu folii 

4. Zakład 

Kolejne pasma folii należy układać na zakład, 

którego wielkość zależy od stopnia 

pochylenia dachu. Ważne jest zachowanie 

jego właściwego wymiaru, 

który powinien wynosić 10–15 cm (szerokość 

zakładu w foliach typu STROTEX 

jest zaznaczona nadrukiem lub w inny 

charakterystyczny sposób). Przy nachyleniu 

dachu poniżej 22° zakładka musi wynosić 

co najmniej 20 cm. Dla pewności 

pasy można ze sobą skleić specjalną taśmą 

montażową. W przypadku pełnego 

deskowania górny pas musi zakrywać 

gwoździe w warstwie dolnej. 

3 

2 

1 

5. Mocowanie i łączenie 

Wszystkie FWK przybija się bezpośrednio 

do krokwi (deskowania) zszywkami dekarskimi 

za pomocą takera. Ostatecznie 

folie są dociskane do krokwi (deskowania) 

przez kontrłaty nabijane natychmiast 

od góry. Przycina się wtedy kontrłaty 

na krótkie odcinki odpowiadające szerokości 

jednego pasma. Kontrłaty należy 

mocować tak, aby wyeliminować migrację 

wilgoci w obszarze gwoździ. Mocowanie 

folii do krokwi gwoździem lub 

zszywką powoduje miejscowe jej przebicie 

i choć jest zakryte kontrłatami, nie 

zapewnia pełnej szczelności. 

Ewentualne nieszczelności pomiędzy 

krokwią a kontrłatą mogą wynikać z: 

– braku idealnej równoległości płaszczyzn 

kontrłaty i krokwi, 

– powstania pustych miejsc w obszarach 

pomiędzy kontrłatą a krokwią, 

– przebicia membrany gwoździem, co 

narusza jej wodoszczelną strukturę, 

– łatwości, z jaką woda spływa z górnych 

partii membrany ku dołowi, penetrując 

wszelkie możliwe szpary. 

Spływająca woda z łatwością penetruje 

puste przestrzenie pomiędzy płaszczyznami, 

dostając się do miejsc przebicia, 

przez co penetracja pogłębia się, 

a woda dociera w obszar termoizolacji. 

Aby skutecznie przeciwdziałać tego 

typu zagrożeniom, należy zabezpieczać 

miejsca krytyczne specjalną taśmą, 

która doskonale wypełni puste przestrzenie 

pomiędzy kontrłatą a krokwią, 

uszczelniając także miejsca przebicia 

folii gwoździem. 

Montaż bez zastosowania kontrłat 

można wykonać wyłącznie na własną 

odpowiedzialność. 

3. Naciąg 

Folie wysokoparoprzepuszczalne mogące 

leżeć bezpośrednio na izolacji termicznej 

układane są z lekkim naprężeniem 

w celu zabezpieczenia membrany 

przed wypchnięciem i dociśnięciem do 

Rys. 7.4. 1. folia, 2. zszywki, 3. kontrłaty 

pokrycia dachowego przez termoizolację 

ułożoną między krokwiami. Mogłoby 

Folie należy montować jednocześnie 

Rys. 7.3. 1. pierwsza warstwa folii, 2. kolejna warstwa 

ułożona z odpowiednim zakładem, 3. za- 

z przybijaniem ołatowania pod za- 

to spowodować niedrożność przestrzeni 

wentylacyjnej nad membraną. 

znaczona na folii wielkość zakładu 

sadnicze pokrycie. Na kontrłaty 


2 

1 

3 

Poradnik stosowania

przybija się łaty z rozstawem zależnym 

od rodzaju pokrycia zasadniczego, a po 

powstałej drabinie wchodzi się wyżej, 

aby ułożyć kolejny pas folii. Przy pełnym 

deskowaniu w ten sposób chroni się ponadto 

folię przed uszkodzeniem mechanicznym 

mogącym wystąpić w trakcie 

montażu. 

W przypadku konieczności układania 

wzdłużnego spojenia powłok muszą leżeć 

na krokwiach oraz być połączone 

i uszczelnione taśmą montażową. Przy 

układaniu poziomym powinno się raczej 

unikać pionowych połączeń folii. Jednak 

czasami, w celu wykorzystania odciętego 

z rolki kawałka folii, należy bardzo starannie 

wykonać połączenie, krawędzie 

folii koniecznie trzeba wtedy wywinąć, 

uszczelnić i przymocować zszywkami. 

dynym warunkiem ich prawidłowego 

działania jest sprawnie funkcjonująca 

wentylacja zasadniczego pokrycia dachu, 

którą w naturalny sposób tworzą 

łaty i kontrłaty. 

Wykonanie szczeliny wentylacyjnej, szczególnie 

w skomplikowanych dachach, jest 

dość trudne, dlatego dla zapewnienia 

przepływu powietrza wentylującego 

w newralgicznych miejscach należy zastosować 

wkładki wentylacyjne łączące 

przestrzenie nad i pod folią. Stosuje się je 

najczęściej, gdy nie można inaczej wpuścić 

powietrza pod folię, na pierwszym zakładzie 

nad okapem lub na narożach w 

koszach, gdzie wypuszczenie powietrza 

wentylującego pod gąsior jest bez nich 

trudne. 

1 

2 

padkach należy zabezpieczyć wystającą 

folię przed działaniem rozproszonych 

promieni słonecznych. 

Pierwszy sposób, bardziej popularny, 

co nie znaczy lepszy, polega na wprowadzeniu 

zakończenia folii bezpośrednio 

do rynny. Ten system ma niestety wady. 

Zimą gromadzący się nad rynną lód po 

topniejącym śniegu zamyka przestrzeń 

wentylacyjną nad folią, wskutek czego 

zostaje zatrzymana woda w pasie okapu, 

a w warunkach ekstremalnych następuje 

podnoszenie wody pod pokrycie, co 

może spowodować zniszczenie folii, 

blach oraz pokrycia dachowego. 

3 

4 

Rys. 7.5. Wzdłużne łączenie kawałków folii 

Rys. 7.6. 1. wkładka wentylacyjna, 2. górna 

szczelina, 3. folia, 4. dolna szczelina 

1 

2 

Rys. 7.8. Wyprowadzenie folii bezpośrednio 

do rynny 


6. Szczelina wentylacyjna 

Aby szczelina nad termoizolacją dobrze 

funkcjonowała, musi być wykonana z 

zastosowaniem materiałów dystansujących, 

utrzymujących jej właściwą wielkość 

na całej długości. Jako materiału 

dystansującego można użyć sznura rozpiętego 

między krokwiami. Aby zachować 

właściwą szczelinę, sznurowanie 

należy wykonać gęsto: co 15–20 cm. 

Niewątpliwie lepszymi materiałami dystansującymi 

są włókniny, ale są zdecydowanie 

droższe. 

Ważne jest również, aby szczelina miała 

sprawnie działający, drożny wlot w okapie 

dachu i wylot na kalenicy. Jeśli istniejące 

otwory w kalenicy i okapie są 

niewystarczające, należy dodatkowo 

zastosować dachówki (kominki) wentylacyjne. 

Wokół instalacji wychodzących 

ponad dach folie muszą być montowane 

tak, aby szczelina wentylacyjna 

nie została zablokowana. 

Folie o wysokich własnościach dyfuzyjnych 

nie potrzebują szczeliny wentylacyjnej 

nad termoizolacją i eliminują 

kłopoty wynikające z jej wykonania. Termoizolacja 

może się stykać z nimi i je- 

18 

3 

4 

Rys. 7.7. 1. wkładka wentylacyjna, 2. górna 

szczelina, 3. folia, 4. dolna szczelina 

7. Okap 

Okap to miejsce, w którym zaczyna się 

układanie folii. Ważne, aby folia była 

przyklejona do pasa blachy w okapie 

za pomocą taśmy dwustronnie klejącej. 

Zabezpiecza to przed szeleszczeniem 

i nadmiernym rozciągnięciem folii w 

czasie silnych wiatrów oraz gwarantuje 

swobodny przepływ powietrza. Odpowiednie 

jej połączenie z obróbkami blacharskimi 

decyduje o prawidłowym odprowadzaniu 

opadów oraz skutecznym 

działaniu wentylacji dachu. Połączenie 

to można wykonać na dwa sposoby, zależnie 

od miejsca wyprowadzenia folii, 

a tym samym skroplin, na zewnątrz: 

do rynny lub pod rynnę. W obu przy- 


Rys. 7.9. Wyprowadzenie folii pod rynnę 

Dużo lepszym rozwiązaniem jest rozwinięcie 

folii na krokwiach do samego 

ich końca i wyprowadzenie skroplin 

pod rynnę. Wprawdzie spływająca woda 

może przy wiejącym wietrze zalewać 

elewację, ale w normalnych warunkach 

będą to śladowe ilości i nie powinny stanowić 

problemu. Można za to wcześniej 

rozpoznać ewentualne nieszczelności 

lub uszkodzenia pokrycia dachu oraz nie 

ma niebezpieczeństwa zablokowania 

szczeliny wentylacyjnej. To rozwiązanie 

za to dość istotnie ogranicza swobodę 

mocowania rynien.

8. Kalenica 

Ułożenie folii w kalenicy uzależnione jest 

od rodzaju użytej folii, a także od sposobu 

ułożenia termoizolacji. Rozróżnia 

się dwa rodzaje kalenicy: zamkniętą 

i otwartą. 

Kalenicę otwartą stosuje się przy foliach 

niskoparoprzepuszczalnych, folię doprowadza 

się wtedy ok. 5 cm poniżej kalenicy, 

zostawiając nieosłonięty pas między 

kalenicą a brzegiem folii. Pas ten 

9. Komin 

Folię wokół kominów trzeba odpowiednio 

rozciąć i przymocować. Najpierw 

przecina się folię na krzyż, wywija na komin, 

a następnie przycina tak, by wywinięte 

na komin fragmenty folii miały 

10–15 cm. Następnie należy szczelnie 

przykleić folię do komina taśmą dwustronną. 

Nad kominem trzeba wykonać 

rynienkę z folii, która zabezpieczy go 

przed zawilgoceniem, gdyby przez pokrycie 

przedostała się woda. Zadaniem 

rynienki jest odprowadzenie ewentualnej 

wody w obszar poza sąsiadujące 

krokwie. 

W celu poprawnego zamontowania 

rynienki należy: odbić kontrłaty na 

obszarze pod fartuchem i przeciąć je 

w miejscu, które pozwoli wsunąć dodatkowy 

kawałek folii, z którego będzie 

wykonana rynienka. Następnie wykonuje 

się poprzeczne nacięcie folii pomiędzy 

środkami sąsiadujących krokwi 

wraz z 10-centymetrowymi nacięciami 

mocowania ostatecznego pokrycia dachowego. 

W tak przygotowane miejsce 

wkłada się pasek folii na głębokość 

minimum 10 cm, tak aby wystawał 

przynajmniej 15 cm poza sąsiadujące 

krokwie. Ponownie przybija się górne 

części odbitych kontrłat, a górną krawędź 

folii mocuje do krokwi. Dolną zawija 

się ku górze i przybija na łatę nad 

kominem, podnosząc lekko jeden jej 

koniec celem uzyskania łagodnego 

5 cm 

20 cm 

Rys. 7.10. Kalenica otwarta 

z osłoną wylotu szczeliny 

stanowi wylot szczeliny wentylacyjnej 

tworzonej przez krokwie. Otwartą kalenicę 

stosuje się również wtedy, gdy 

termoizolacja nie jest poprowadzona do 

wierzchołka kalenicy i nie można wyeliminować 

migracji pary wodnej z uwagi 

na ruch powietrza, tzw. konwekcję. 

Zaleca się wtedy wykonanie konstrukcji, 

w której będą odseparowane od siebie 

warstwy okrycia. 

Kalenicę zamkniętą stosuje się przy foliach 

wysokoparoprzepuszczalnych. 

Ostatnie pasmo membrany układa się 

na zakład i przykleja taśmą, tak aby sama 

kalenica była przykryta dwa razy. Szczelnie 

zasłonięta folią ma podstawowe znaczenie 

– chroni przed deszczem i śniegiem 

nawiewanym przez wiatr pod gąsior 

dachowy, prócz tego mniejsze są 

straty ciepła. Podwiewanie jest rzeczą 

naturalną, gdyż w trakcie wieloletniej 

eksploatacji uszczelnienia gąsiorów tracą 

swoje własności– wtedy woda i powietrze 

z łatwością penetrują termoizolację. 

Rys. 7.11. Kalenica otwarta 

pionowymi folii na obu krokwiach. 

Należy uważać, aby miejsce przecięcia 

nie pokrywało się z łatą służącą do 

Rys. 7.12. Kalenica zamknięta 

spadku. Na koniec przybija się dolne 

części kontrłat, pozostawiając miejsca 

na fartuch. 

10. Okna dachowe 

Otwory na okna dachowe wycina się już 

po ułożeniu folii. Folię trzeba przyciąć w taki 

sposób, aby można było wywinąć ją na 

ościeżnicę. Następnie należy przykleić folię 

dwustronną taśmą klejącą lub skorzystać 

z kołnierza uszczelniającego, fabrycznie dostarczonego 

do okna. W przypadku braku 

kołnierza można z dodatkowych pasków 

folii uszczelnić połączenie okna z folią. Część 

producentów okien dachowych podaje 

swoje sposoby wycinania i łączenia folii 

wotworach okiennych. Nad oknem, tak jak 

w przypadku innych elementów, należy 

wykonać rynienkę odprowadzającą wodę 

lub zastosować dostarczoną przez niektórych 

producentów systemową obróbkę 

zastępującą rynienkę. 

11. Elementy przechodzące 

przez dach 

Niewielkie elementy (kominki wentylacyjne, 

anteny itp.) budynku przecho- 

2 

1 

dzące na wylot należy właściwie uszczelnić, 

a wycięcia w folii wykonywać jak najbardziej 

dopasowane i możliwie małe. 

Folie wysokoparoprzepuszczalne należy 

naciąć w kształcie gwiazdki, a następnie 

po przełożeniu elementu przez nacięcie 

kawałki wywinąć wokół tego elementu 

ku górze i szczelnie okleić taśmą. Powyżej 

takiego elementu zaleca się wykonanie 

rynienki odpływowej z dodatkowego 

pasa folii, odprowadzającej 

Rys. 7.13. 1. wywinięte na komin fragmenty folii, 

2. rynienka odpływowa 

ewentualną wodę. 


2 

1 

Poradnik stosowania

a) folia niskoparoprzepuszczalna 

wując minimalny spadek na jedną stronę. 

Rynienki zabezpieczają przed ściekającymi 

skroplinami lub przeciekami. 

1 


b) folia wysokoparoprzepuszczalna 

Rys. 7.14. Sposób wycinania otworów w folii 

W przypadku folii niskoparoprzepuszczalnych 

wokół elementów wystających niezwykle 

ważne oprócz szczelności połączenia 

jest takie montowanie folii, aby 

szczelina wentylacyjna nie straciła swojej 

ciągłości i możliwości sprawnego działania. 

W folii wycina się otwór w kształcie trapezu 

obróconego szerszą podstawą do góry. 

Wycięcie musi być wykonane tak, aby z naciętej 

folii dało się utworzyć rynienkę osłonową 

zaczepioną o najbliższą górną łatę 

w sposób, który uniemożliwi spływanie po 

folii skroplin do termoizolacji. 

12. Rynienka odprowadzająca 

Rynienki sporządza się z dodatkowych 

kawałków folii, które podkłada się pod 

najbliższy zakład lub nacięcie w kształcie 

litery „U” wykonane nad osłanianym 

elementem. Podstawa litery „U” powinna 

być dłuższa niż szerokość chronionego 

otworu. Górną krawędź mocuje się do 

krokwi lub przykleja taśmą, a dolną zawija 

ku górze i przybija do najbliższej łaty 

bezpośrednio nad przeszkodą, zacho- 

13. Ściana szczytowa 

Jeśli dach nie wystaje poza ścianę szczytową 

domu, folię należy ułożyć także 

na ścianie. W przypadku ścian sąsiadujących 

z połacią dachową folię należy 

wywinąć na wysokość ok. 5 cm powyżej 

płaszczyzny pokrycia dachowego, 

a połączenie uszczelnić dwustronną taśmą 

klejącą. Należy pamiętać, aby nad 

połączeniem pokrycia dachowego ze 

ścianą zamontować obróbkę blacharską 

w celu zabezpieczenia folii przed działaniem 

promieniowania UV. 

Rys. 7.16. 1. folia, 2. ściana szczytowa 

Rys. 7.17. 1. folia, 2. ściana, 3. folie wywinięte na ścianę 

14. Kosz dachowy, grzbiet 

Kosz to newralgiczne miejsce dachu, 

szczególnie narażone na przeciekanie, 

dlatego trzeba je zabezpieczyć wyjątkowo 

dokładnie. Jest to miejsce, w którym 

2 

3 1 

2 

2 

1 

1 

3 

Rys. 7.19. Kolejność układania warstw w koszu: 

1. dodatkowy pas folii, 2. prawe pasmo, 3. lewe pasmo 

ułożone z zakładem na prawą stronę 

dej połaci powinny być ułożone tak, by 

zachodziły na sąsiednią połać co najmniej 

25 cm naprzemiennie z obu stron. 

Zakłady należy podkleić taśmą dwustronnie 

klejącą. 

W celu osłony grzbietu dachu należy 

układać pasy folii sąsiednich połaci co 

najmniej na 10–15-centymetrowy zakład. 

Dla lepszego zabezpieczenia można 

też na grzbiecie położyć dodatkowy 

pas folii połączony szczelnie z folią ułożoną 

na połaciach. 

15. Renowacja poddasza 

W przypadku prac bez zdejmowania pokrycia 

dachowego folie należy układać 

pomiędzy krokwiami z zastosowaniem 

podbitek lub przekładek tworzących 

szczelinę wentylacyjną, tak aby materiał 

termoizolacyjny układany od strony 

poddasza nie dociskał folii do pokrycia. 

Ze względu na bezpośredni kontakt 

izolacji z folią mogą być stosowane 

wyłącznie folie o wysokiej paroprzepuszczalności. 

W celu zapewnienia właściwej 

cyrkulacji powietrza należy wykonać 

odpowiednie otwory nawiewne 

i wywiewne w okapie i kalenicy. Otwory 

w okapie będą również miejscem odprowadzenia 

skroplin. 

a) 

b) 

3 

1 

2 

2 

Rys. 7.15. Sposób odprowadzenia 

wody przez rynienkę 

20 

Rys. 7.18. Kolejność układania warstw na 

grzbiecie: 1. prawe pasmo, 2. lewe pasmo ułożone 

z zakładem na prawą stronę, 3. dodatkowy 

pas folii 

może zbierać się woda, w związku z tym 

powinno być pokryte podwójną warstwą 

folii. Zaleca się ułożenie wzdłuż krokwi 

koszowej od spodu dodatkowego 

pasa folii. Poszczególne pasy folii z każ- 


Rys. 7.20. Sposób układania folii wysokoparoprzepuszczalnej 

przy renowacji poddasza: 

a) z użyciem podbitek, b) z użyciem przekładek: 

1. podbitki, 2. przekładki

Zasady układania folii paroizolacyjnych 

1. Może być stosowana we wszystkich 

rodzajach dachów wentylowanych 

i niewentylowanych. 

2. Można ją montować prostopadle lub 

równolegle do krokwi zawsze po ciepłej 

stronie izolacji termicznej, zaczynając 

jej układanie od góry. 

samoprzylepne dwustronne taśmy 

uszczelniające, a przy pionowych elementach, 

takich jak ściany czy kominy, 

zaleca się stosowanie dodatkowo listew 

dociskowych. 

7. Folię należy układać starannie, bez jakichkolwiek 

uszkodzeń i załamań, 

3 

2 

1 

Rys. 7.21. 1. termoizolacja, 2. folia paroizolacyjna, 3. płyty k-g 

3. Kolejne pasma folii układa się na zakład, 

którego wielkość zależy od kierunku jej 

układania. Ważne jest zachowanie właściwego 

wymiaru zakładu, który powinien 

wynosić 15 cm przy układaniu 

równoległym i 20 cm przy układaniu 

prostopadłym do krokwi. 

4. Przy układaniu wzdłużnym połączenia 

sąsiednich pasów muszą leżeć na 

krokwiach. 

5. Folię mocuje się do krokwi za pomocą 

zszywek, a zachodzące na siebie 

pasma szczelnie łączy taśmą dwustronnie 

klejącą. 

6. Na połączeniach z elementami wychodzącymi 

na dach należy stosować 

4 

2 

3 

a wszystkie styki i połączenia muszą 

być odpowiednio uszczelnione. 

8. Wszystkie pomieszczenia poddasza, 

niezależnie od rodzaju zastosowanej 

paroizolacji, muszą mieć sprawnie 

działającą wentylację umożliwiającą 

wymianę powietrza. 

Przy opracowaniu „Poradnika stosowania” korzystano z materiałów zawartych w fachowej literaturze: 

MURATOR, IZOLACJE, MATERIAŁY BUDOWLANE, DACHY I ŚCIANY – WARSTWY, oraz informacji 

dostępnych w Internecie. 


1 

Rys. 7.22. 1. płyty k-g, 2. folia paroizolacyjna, 

3. taśma samoprzylepna, 4. listwa dociskowa 

Niniejsza broszura instruktażowa nie stanowi ostatecznej wykładni właściwego zastosowania 

przedmiotowych materiałów budowlanych. 

Ich użycie musi być zgodne z: 

– dokumentacją techniczną danego obiektu , 

– obowiązującymi przepisami prawnymi, 

– ogólnie przyjętymi regułami sztuki budowlanej. 

„Poradnik stosowania” stanowi własność firm: FOLIAREX i WIGOLEN, w związku z tym publikowanie 

lub upowszechnianie tekstu broszury wymaga ich zgody. 


FOLIAREX Sp. z o.o. w Słubicach 

os. Przemysłowe 22 

69-100 Słubice 

tel. +48 095 758 84 68 

fax +48 095 758 05 49 

slubice@foliarex.com.pl 

WIGOLEN SA 

ul. Przejazdowa 2 

42-280 Częstochowa 

tel. +48 034 361 81 18 

fax +48 034 361 80 70 

wigolen@wigolen.com.pl 

FOLIAREX Sp. z o.o. 

ul. Bukowska 5 

62-060 Stęszew 

tel. +48 061 813 40 49 

fax +48 061 813 40 50 

biuro@foliarex.com.pl 

www.foliarex.com.pl | www.wigolen.com.pl

PORADNIK STOSOWANIA (pdf 1694 KB) - Grupa PSB

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?