Ekologiya və fövqəladə hallar - Azərbaycan Milli Kitabxanası

s. bişirilməli, yumurta boyanmalı, çərəzlər hazırlanmalı, yeddi
taamdan az olmayan ərzaq süfrəyə gətirilməlidir. Qədim Azərbaycanlılar
deyilənləri hazırlamaq üçün təbiəti qorumalı, onun
bol olmuş məhsulundan bayram tədarükünü ayrıca saxlamalı
idi. Xalqımızın adətinə görə bütün insanlar Novruz bayramını
öz evində ailə üzvləri ilə birlikdə keçirməli idilər. Ancaq, oğuluşaqlar
ata-analarına baş çəkməli idilər, el-obanın əlsiz-ayaqsızlarını
yad etməli, qayğı göstərməli, əl tutmalı idilər. Kimin
mərasimi keçirməyə imkanı yoxsa, ona el qayğısı göstərilərdi
ki, bu da insanlar arasında mehribanlıq, qayğıkeşlik hissləri,
vəhdətlik yaratmaqla, milli birliyin rəhninə çevrilməyə şərait
yaradırdı. Bayram bütün elin bayraymı olduğundan deyilən
qaydalara əməl edilər, ellıklə də keçirilərdi.
Səhər tezdən, sübh çağı axar su, bulaq və çay başına getmək,
suya niyyət etmək, ona ürək açmaq və nəhayət suyun üstündən
atlanmaqla (tullanmaqla) "ağırlığım-uğurluğum axar su
ilə getsin" deyər, böyük ümüdlərlə gələcəyə baxardılar. Bunları
ən çox cavanlar edər, qızlar isə bu günü səbirsizliklə gözlər,
niyyətlərinin çin olacağına inanar, bunu ümid yeri bilərdilər.
Mən aşıq suda yandı,
Od gəldi, suda yandı,
Dərdimi suya dedim,
Od tutdu O da yandı.
Halallıq, paklıq, bərabərlik kimi mənəvi xarakter daşıyan
Novruz bayramının, Yeni il bayramının digər bir mahiyyəti də
harama göz dikməyə qarşı yönəlmişdir ki, bu məsələ hazırda
insanlığa hava-su kimi gərəklidir. Od-alov köhnə ildən qalma
azar-bezarı yandırmaqla bərabər, haram tikəyə əl uzadanların,
nəfsinə qalib gələ bilməyən insanların günahının paklanması
məzmununu özündə əxz etdirirdi və indi də etdirməlidir.
Azərbaycan Novruzunun mütərəqqi xüsusiyyətlərindən
biri də Yeni ildə küsülülərin barışdırılmasıdır. Xalqımızın bu
24