1 Ręka wspinacza Przyczyny powstawania zespołów przecią ...

Przeciążenia okolicy stawu łokciowego
Opisując uszkodzenia części dystalnych związane ze sportem wspinaczkowym nie można pominąć
istotnego problemu, jakimi są patologie przyczepów ścięgien okolicy stawu łokciowego. Właściwie jest
to „drugi koniec tego samego problemu” spowodowany oczywistą koniecznością rozwijania siły mięśni
przedramienia w treningu wspinaczkowym. Również przeciążanie mięśni ramienia może prowadzić do
podobnych objawów. W połączeniu z mięśniem i kością, ścięgno tworzy funkcjonalną całość, zaś w
miejscu przyczepu na kości znajduje się najsłabsze miejsce tego układu często przeciążane. Można to
wytłumaczyć w ten sposób, że tkanka ścięgnista powoli przebudowuje swoje komórki i przez to
potrzebuje długiego czasu na regenerację i odbudowę. Miejsce przejścia z elastycznych mięśni do
twardych kości wykazuje duże różnice elastyczności. Siły mięśniowe muszą zostać tu gwałtownie
stłumione na często bardzo krótkiej drodze. Do tego dochodzi jeszcze to, z czym mamy do czynienia
m.in. właśnie w stawie łokciowym, bardzo ograniczona powierzchnia przyczepu ścięgna na kości. Tak
działa przykładowo na nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej siła mięśni zginaczy powierzchownych
palców. Wspinaczkowe dolegliwości w okolicy stawu łokciowego występują najczęściej w miejscach
przyczepów mięśni na guzowatościach kości łokciowej i promieniowej, nadkłykciach kości ramiennej
oraz wyrostku łokciowym kości łokciowej, a dopiero później dotyczą samego stawu.
Do najczęstszych dolegliwości występujących u wspinaczy w okolicy stawu łokciowego wprowadzono
określenie łokcia wspinacza. Są one powodowane zapaleniem, bądź uszkodzeniem przyczepu ścięgna
mięśnia ramiennego na guzowatości kości łokciowej. Mięsień ramienny zgina ramię w stawie łokciowym
bez odwracania przedramienia i z tego powodu jest on we wspinaczce silniej i częściej obciążany od
mięśnia dwugłowego ramienia. Specyficzna wspinaczka z użyciem chwytów określanych jako
podchwyty silnie obciąża przyczep mięśnia dwugłowego ramienia na guzowatości kości promieniowej i
w takiej sytuacji może dojść do jego uszkodzenia. Tzw. łokieć tenisisty jest związany z uszkodzeniem w
okolicy nadkłykcia bocznego kości ramiennej. W tym wypadku zespół ten powstaje w wyniku
przeciążenia przyczepów ścięgien prostowników palców i nadgarstka. Dodatkowo na nadkłykieć boczny
działa mięsień odwracacz przedramienia. Z kolei przeciążenia przyczepów mięśni: zginaczy nadgarstka i
palców oraz mięśnia nawrotnego obłego, na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej określamy jako
łokieć golfisty.
Ból w okolicy tylnej części stawu łokciowego wskazuje na przeciążenie przyczepu mięśnia trójgłowego
ramienia na powierzchni tylnej wyrostka łokciowego kości łokciowej, często występujące wskutek
podciągania się na drążku. Wszystkie te obrazy określane są mianem patologii przyczepów ścięgien, czyli
entezopatii, lecz ich etiologia może być różna. Wyróżniamy:
- tendinitis – proces o charakterze zapalnym dotyczący ścięgna.
- tendinosis – proces o charakterze zwyrodnieniowym dotyczący ścięgna.
- paratenonitis – proces o charakterze zapalnym dotyczący tkanek otaczających ścięgno.
Przyczyną są częste mikrourazy tkanek powstające przy koncentrycznej i ekscentrycznej aktywności
mięśniowej w czasie różnych obciążających czynności ruchowych. Niestety nowe określenia urazów nie
przyczyniły się jeszcze do proporcjonalnych postępów w ich leczeniu.
Spośród wymienionych wcześniej obrazów patologii przyczepów ścięgien u wspinaczy w szczególności
obrazy określane jako łokieć tenisisty oraz golfisty mają interesującą patogenezę opisaną przez
Hochholzera. W czasie wspinaczki bądź treningu są przeciążane nie tylko mięśnie z grupy zginaczy
palców, lecz również mięśnie prostujące palce i nadgarstek pomimo faktu, że są antagonistami a raczej
właśnie z tego powodu. Co więcej, można stwierdzić że dolegliwości wskazujące na przeciążenie
bliższych przyczepów ścięgien mięśni prostowników palców i nadgarstka występują niemalże równie
często, co ich antagonistów. Mięsień zginacz powierzchowny palców jest najsilniejszym zginaczem ręki
w jej obu stawach i silnym zginaczem środkowego członka palca w stosunku do bliższego. Siła tego
mięśnia jest największa w pozycji wyprostu nadgarstka, gdyż w tym położeniu mięsień jest rozciągnięty.
Niezależnie od naszej woli nadajemy takie położenie ręce przed jej zaciśnięciem w pięść. Podobnie
mięsień zginacz głęboki palców w pozycji wyprostu nadgarstka jest rozciągnięty i jego siła wzrasta. Tak,
więc konieczność uzyskania maksymalnej siły mięśni zginających palce wymusza synergię z mięśniami
antagonistycznymi. Mięsień zginacz głęboki palców ma swój przyczep bliższy nie na nadkłykciu
przyśrodkowym, lecz na dwóch trzecich górnych częściach przedniej i przyśrodkowej powierzchni trzonu
kości łokciowej oraz na błonie międzykostnej.
www.primaroca.pl 12