Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu

24.10.2013 Views
Profilaktyka i rehabilitacja zaburzeń głosu Wilgotność i temperatura powietrza W pomieszczeniach zamkniętych w okresie grzewczym, który w naszych warunkach klimatycznych trwa średnio 7–8 miesięcy, powietrze jest stosunkowo suche. Jego wilgotność zwykle nie przekracza 45%. Wartości takie są za niskie dla prawidłowego funkcjonowania narządu głosu. Przy temperaturze stanowiącej „komfort cieplny”, która dla zamkniętych pomieszczeń waha się od 18°C do 21°C, optymalna wilgotność powietrza dla pracy nauczyciela albo wokalisty powinna wynosić 60–70%. W warunkach fizjologicznych oddychamy przez nos, w którym powietrze zewnętrzne zostaje ogrzane, oczyszczone z zanieczyszczeń i nawilżone. Podczas intensywnego mówienia lub śpiewu wdychamy 3–4 razy więcej powietrza niż przy spokojnym oddychaniu, co więcej podczas znacznego wysiłku głosowego oddychamy przez usta. Stąd zanieczyszczone, zbyt suche powietrze przedostające się bezpośrednio do gardła i krtani powoduje nadmierne wysychanie błon śluzowych. Należy: – dbać o prawidłową wilgotność powietrza w miejscu pracy (chociażby poprzez umieszczenie zbiorników z wodą na kaloryferze, doraźnie można zastosować mokre ręczniki), – starać się nie przegrzewać pomieszczeń klasowych, – często wietrzyć pomieszczenie – podwyższa to wilgotność, – przed długim mówieniem wypić łyk letniego niskosłodzonego i niegazowanego płynu, czynność tę powtarzać, gdy tylko pojawi się uczucie „suchości w gardle” (zawsze wcześniej należy przygotować sobie taki napój), – w razie występowania zanikowego zapalenia błony śluzowej gardła i krtani przed długim mówieniem rozgryźć kapsułkę witamin A+E. Zapylenie Jeśli na parapecie w klasie położymy białą kartkę i obejrzymy ją następnego dnia będziemy zdziwieni jak duże zapylenie panuje w miejscu pracy. Klasycznym przykładem efektu zapylenia jest brud zbierający się na firankach. Jak już wspomniano wyżej w czasie mówienia nabieramy powietrze przez usta, które w ten sposób omija jamę nosa. Jedną z zasadniczych funkcji jam nosa jest oczyszczanie wdychanego powietrza z pyłów (cząstek) o średnicy >5 µm. Cząstki o rozmiarach poniżej 5 µm mogą docierać nawet do pęcherzyków płucnych. Szkodliwość zapylenia polega na jego drażniącym i alergizującym działaniu na błonę śluzową dróg oddechowych (w tym krtani), co szczególnie niekorzystnie wpływa na narząd głosu poddany dużemu obciążeniu. Należy: – regularnie odkurzać pomieszczenia klasy oraz przecierać podłogi wilgotną ścierką, – unikać zakładania zasłon i firanek, w których może gromadzić się pył i kurz, – wyznaczać dyżurnych do regularnego przecierania parapetów wilgotną szmatką, – regularnie spryskiwać (wycierać) kwiaty w klasie (są siedliskiem kurzu), – tablicę zawsze wycierać mokrą gąbką (pył z kredy to również czynnik drażniący), – w razie istnienia choroby alergicznej stosować się do ogólnych zasad zmniejszenia ekspozycji na alergen. 61

62 Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu Ruch powietrza Ruch powietrza jest ważnym czynnikiem dynamicznym wpływającym na mikroklimat zamkniętych pomieszczeń. Wymiana powietrza w miejscu pracy jest bardzo ważna, ale musi się odbywać w sposób nieodczuwalny dla człowieka. Ruch powietrza powinien zachodzić z prędkością około 0,5 m/s. Większa prędkość ruchu powietrza jest odczuwalna i może być szkodliwa; potocznie określamy ją wtedy jako „przeciąg”. Nadmierny ruch powietrza może powodować ochłodzenie i nadmierne wysychanie błony śluzowej krtani, również poprzez wzrost zapylenia w pomieszczeniu. Należy: – unikać nadmiernego ruchu powietrza („przeciągów”) podczas mówienia, – pomieszczenia wietrzyć krótko i intensywnie, wykorzystując do tego celu np. przerwę. Hałas w miejscu pracy Natężenie głosu (subiektywnie odczuwane jako głośność) wypowiadanego szeptem wynosi około 50 dB, mowy potocznej 65 dB, a krzyku średnio 80 dB. Takie poziomy hałasu nie stanowią zagrożenia dla narządu słuchu, mimo to sprzyjają one występowaniu chorób narządu głosu. Problem ten dotyczy głównie przedszkolanek i nauczycieli szkół podstawowych. Jak wykazały badania przeciętny poziom hałasu w przedszkolu wynosi 75–80 dB. Zmusza to osoby mówiące do nadmiernego wysiłku głosowego. Typową reakcją na hałas, szczególnie u początkujących pedagogów, jest mówienie „podniesionym głosem” – to jest zbyt głośno i wysoko. Powoduje to wzrost wartości średniego położenia głosu w czasie mowy, zwiększenie napięcia mięśniowego oraz „twarde” nastawienie głosowe. Należy: – wypracować u dzieci zwyczaj niezbyt głośnego mówienia, – nie przekrzykiwać słuchaczy, – starać się zapanować nad hałasem swoim autorytetem, – mówiąc, starać się wykorzystać okresowe przerwy w hałasie, – osoby słabiej słyszące posadzić w pierwszych ławkach, – wykorzystywać nowoczesne aparaty wzmacniające głos (mikrofon, wzmacniacz), – w razie niemożności opanowania hałasu, ograniczyć mówienie. Higiena życia Dla prawidłowego funkcjonowania części organizmu, jaką stanowi narząd głosu, konieczne jest utrzymywanie w zdrowiu i odpowiedniej kondycji całego ciała. Tryb życia codziennego nauczyciela musi uwzględniać czas na pracę, spożywanie regularnych posiłków, odpowiednio długi czas na sen czy wypoczynek, relaks, jak również na rozrywkę. Dlatego też istotne jest racjonalne wykorzystanie odpoczynku podczas przerw między lekcjami. A nie, jak to często bywa głośna rozmowa w pokoju nauczycielskim przy mocnej kawie czy herbacie. Praca nauczyciela ma charakter statyczny, dlatego też szczególnie istotna jest dbałość o sprawność fizyczną. Poprawia ona koordynację oddechowo-ruchową i ogólną wydolność układu oddechowego. Prawidłowy oddech to podstawa dla prawidłowego funkcjonowania traktu głosowego. Korzystny jest wypoczynek czynny oraz nie przeciążanie narządu głosu poza pracą.

Page 3 and 4: Publikacja współfinansowana przez

Page 5 and 6: 4 Rehabilitacja zawodowych zaburze




























Page 61: 60 Rehabilitacja zawodowych zaburze









Page 81: 80 Rehabilitacja zawodowych zaburze

zawodowych

rehabilitacja

pracy

krtani

wdech

powietrza

zmiany

emisji

nauczyciela

powietrze

www.fuw.edu.pl

Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu

Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu ... View more Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu

Delete template?

Save as template ?

Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu